Sprawa C-748/24, Kotaňák: Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Mestský súd Bratislava I w dniu 29 października 2024 r. - postępowanie karne przeciwko AC

Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Mestsky sud Bratislava I w dniu 29 października 2024 r. - postępowanie karne przeciwko AC

(Sprawa C-748/24, Kotanak ¹ )

Język postępowania: słowacki

(C/2025/1073)

(Dz.U.UE C z dnia 24 lutego 2025 r.)

Sąd odsyłający

Mestsky sud Bratislava I

Strony w postępowaniu głównym

Strona inicjująca postępowanie przed sądem odsyłającym: Okresna prokuratura Bratislava III

Druga strona postępowania: AC

Pytania prejudycjalne

1) Czy prawo do poszanowania domniemania niewinności na podstawie art. 48 ust. 1 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej w związku z art. 4 ust. 1 i art. 6 ust. 1 dyrektywy 2016/343 z dnia 9 marca 2016 r. w sprawie wzmocnienia niektórych aspektów domniemania niewinności i prawa do obecności na rozprawie w postępowaniu karnym ² , jak również zasada proporcjonalności oraz prawo do obrony na podstawie art. 48 ust. 2 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej stoją na przeszkodzie temu, aby sąd wyższej instancji w ramach postępowania w przedmiocie zażalenia prokuratora na postanowienie sądu pierwszej instancji o umorzeniu postępowania karnego przedstawił w uzasadnieniu orzeczenia jeszcze przed rozstrzygnięciem sprawy co do istoty i bez przeprowadzenia w sprawie postępowania dowodowego przed sądem następujące wnioski co do prawa i okoliczności faktycznych:

"Nieprawdziwe informacje wyłącznie o charakterze intymnym, które oskarżony za pośrednictwem swojego postu udostępnił szerokiemu gronu obserwujących, z uwagi na ich treść są w stanie poważnie naruszyć relacje partnerskie, rodzinne i przyjacielskie oraz podważyć zaufanie do osoby pokrzywdzonej[.]. Z dowodów, które zostały przeprowadzone w postępowaniu przygotowawczym i na których oparł się również sąd rejonowy, wynika niewątpliwie, że oskarżony posługuje się w stosunku do niej kłamstwami, atakuje ją, wskutek czego znalazła się ona w bardzo nieprzyjemnych sytuacjach w kręgu swojej rodziny i osób z jej otoczenia. Intymne relacje pomiędzy nią a SB są wymysłem oskarżonego i to, na co wskazywał oskarżony w swoich wypowiedziach, nigdy nie miało miejsca [...]. Co się tyczy określenia, która z opublikowanych informacji miała być nieprawdziwa, to niewątpliwie chodzi o informację, której prawdziwość została zweryfikowana w postępowaniu przygotowawczym w oparciu o przeprowadzone dowody i dotyczyła intymnej relacji między pokrzywdzoną a świadkiem SB oraz praktyk seksualnych, których wykonywanie oskarżony jednoznacznie opisał w poście"?

2) Czy na odpowiedź na pytanie pierwsze ma wpływ okoliczność, że uregulowanie krajowe ani praktyka krajowa nie nakazywały sądowi wyższej instancji dokonania oceny okoliczności faktycznych i prawnych w uzasadnieniu postanowienia uchylającego i to uzasadnienie można było ograniczyć wyłącznie do tego, że orzeczenie sądu niższej instancji jest wadliwe, ponieważ sąd pierwszej instancji powinien przeprowadzić postępowanie dowodowe na rozprawie głównej i na podstawie wyników tego postępowania dowodowego orzec w sprawie?

3) Czy na odpowiedź na pytanie pierwsze ma wpływ okoliczność, że sąd wyższej instancji, rozstrzygając w przedmiocie zażalenia prokuratora, orzekł wyłącznie na podstawie dowodów przeprowadzonych w postępowaniu przygotowawczym, które nie zostały dotychczas nawet przeprowadzone przed sądem pierwszej instancji?

4) W razie odpowiedzi twierdzącej na pytanie pierwsze: czy odpowiednimi środkami dla zapewnienia poszanowania domniemania niewinności w rozumieniu art. 4 ust. 2 dyrektywy 2016/343 są następujące czynności i orzeczenia:

(i) czynność krajowego sądu pierwszej instancji, który powołując się na zasadę pierwszeństwa i skuteczności prawa Unii, pominie wnioski co do prawa i okoliczności faktycznych wyrażone przez sąd wyższej instancji w uzasadnieniu orzeczenia w zakresie, w jakim stoją one w sprzeczności z prawem Unii, choć w innym wypadku zgodnie z uregulowaniem krajowym wnioski te byłyby prawnie wiążące, i rozstrzygnie sprawę samodzielnie po przeprowadzeniu odpowiedniego postępowania dowodowego; albo

czynność krajowego sądu pierwszej instancji, który powołując się na zasadę pierwszeństwa i skuteczności prawa Unii, pominie wnioski co do prawa i okoliczności faktycznych wyrażone przez sąd wyższej instancji w uzasadnieniu orzeczenia w zakresie, w jakim stoją one w sprzeczności z prawem Unii, choć w innym wypadku zgodnie z uregulowaniem krajowym wnioski te byłyby prawnie wiążące, i sam ponownie rozstrzygnie sprawę, wydając takie samo orzeczenie o umorzeniu postępowania karnego, jakie już raz zostało uchylone przez sąd wyższej instancji; albo

(ii) wyłączenie sędziów sądu wyższej instancji od udziału w postępowaniu z uwagi na brak bezstronności z powodu naruszenia domniemania niewinności na podstawie zarzutu braku bezstronności podniesionego przez podejrzanego?

1 Niniejszej sprawie została nadana fikcyjna nazwa. Nie odpowiada ona rzeczywistej nazwie ani rzeczywistemu nazwisku żadnej ze stron postępowania.

2 Dz.U. 2016, L 65, s. 1.

• Identyfikator: Dz.U.UE.C.2025.1073
• Rodzaj: Ogłoszenie
• Tytuł: Sprawa C-748/24, Kotaňák: Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Mestský súd Bratislava I w dniu 29 października 2024 r. - postępowanie karne przeciwko AC
• Data aktu: 24/02/2025
• Data ogłoszenia: 24/02/2025