Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 8 lipca 2021 r. w sprawie naruszeń prawa UE i praw obywateli LGBTIQ na Węgrzech w wyniku zmian prawnych wprowadzonych przez parlament węgierski (2021/2780(RSP))

Naruszenia prawa UE i praw obywateli LGBTIQ na Węgrzech w wyniku zmiany ustawy przez węgierski parlament

P9_TA(2021)0362

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 8 lipca 2021 r. w sprawie naruszeń prawa UE i praw obywateli LGBTIQ na Węgrzech w wyniku zmian prawnych wprowadzonych przez parlament węgierski (2021/2780(RSP))

(2022/C 99/25)

(Dz.U.UE C z dnia 1 marca 2022 r.)

Parlament Europejski,

- uwzględniając Kartę praw podstawowych Unii Europejskiej (zwaną dalej "Kartą"),

- uwzględniając art. 2 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE),

- uwzględniając europejską konwencję praw człowieka oraz powiązane orzecznictwo Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (ETPC),

- uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka,

- uwzględniając orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) i ETPC,

- uwzględniając komunikat Komisji z 12 listopada 2020 r. pt. "Unia równości: strategia na rzecz równości osób LGBTIQ na lata 2020-2025" (COM(2020)0698),

- uwzględniając komunikat Komisji z 24 marca 2021 r. pt. "Strategia UE na rzecz praw dziecka (2020-2025)" (COM(2021)0142),

- uwzględniając wyniki badania UE dotyczącego osób LGBT zainicjowanego przez Agencję Praw Podstawowych Unii Europejskiej (FRA) w 2019 r.,

- uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) 2020/2092 z 16 grudnia 2020 r. w sprawie ogólnego systemu warunkowości służącego ochronie budżetu Unii ¹  (rozporządzenie w sprawie warunkowości w zakresie praworządności),

- uwzględniając swoją rezolucję z 12 września 2018 r. w sprawie wniosku wzywającego Radę do stwierdzenia, zgodnie z art. 7 ust. 1 Traktatu o Unii Europejskiej, istnienia wyraźnego ryzyka poważnego naruszenia przez Węgry wartości, na których opiera się Unia ² ,

- uwzględniając swoją rezolucję z 18 grudnia 2019 r. w sprawie dyskryminacji osób LGBTI i nawoływania do nienawiści do nich w sferze publicznej, w tym stref wolnych od LGBTI ³ ,

- uwzględniając swoją rezolucję z 16 stycznia 2020 r. w sprawie trwających wysłuchań na mocy art. 7 ust. 1 TUE dotyczących Polski i Węgier ⁴ ,

- uwzględniając decyzję TSUE z 3 czerwca 2021 r. w sprawie C-650/18 oddalającą skargę Węgier na rezolucję Parlamentu z 12 września 2018 r. uruchamiającą procedurę stwierdzenia istnienia wyraźnego ryzyka poważnego naruszenia przez państwo członkowskie wartości, na których opiera się Unia Europejska ⁵ ,

- uwzględniając swoją rezolucję z 7 października 2020 r. w sprawie ustanowienia unijnego mechanizmu na rzecz demokracji, praworządności i praw podstawowych ⁶ ,

- uwzględniając swoją rezolucję z 11 marca 2021 r. w sprawie ogłoszenia UE strefą wolności osób LGBTIQ ⁷ ,

- uwzględniając swoją rezolucję z 24 czerwca 2021 r. w sprawie sytuacji w zakresie zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego oraz praw w tej dziedzinie w UE w kontekście zdrowia kobiet ⁸ ,

- uwzględniając komunikat Komisji z 30 września 2020 r. pt. "Sprawozdanie na temat praworządności z 2020 r. Sytuacja w zakresie praworządności w Unii Europejskiej" (COM(2020)0580),

- uwzględniając swoją rezolucję z 24 czerwca 2021 r. w sprawie sprawozdania Komisji na temat praworządności z 2020 r. ⁹ ,

- uwzględniając węgierską ustawę nr LXXIX z 2021 r. o zaostrzeniu kar za czyny pedofilskie i zmieniającą niektóre ustawy o ochronie dzieci (zwaną dalej "projektem ustawy", a po ogłoszeniu "ustawą"),

- uwzględniając postępowanie wszczęte przez europejską komisarz ds. równości 16 czerwca 2021 r. dotyczące zgodności węgierskiej ustawy z prawem Unii,

- uwzględniając pismo skierowane przez komisarza ds. sprawiedliwości i komisarza ds. rynku wewnętrznego do ministra sprawiedliwości Węgier (Ares S(2021) 4587976) w sprawie niezgodności projektu ustawy z niektórymi przepisami UE, w tym z art. 2 TUE dotyczącym poszanowania praw człowieka, wolności i niedyskryminacji,

- uwzględniając pismo podpisane przez 17 szefów państw i rządów podczas posiedzenia Rady Europejskiej w czerwcu 2021 r., w którym zobowiązano się kontynuować walkę z dyskryminacją społeczności LGBTI ¹⁰ ,

- uwzględniając oświadczenie Rady do Spraw Ogólnych z 22 czerwca 2021 r., podpisane wspólnie przez 18 państw członkowskich, dotyczące przyjęcia węgierskiego projektu ustawy ¹¹ ,

- uwzględniając zalecenie Komitetu Ministrów Rady Europy CM/Rec(2010)5 dla państw członkowskich w sprawie środków zwalczania dyskryminacji ze względu na orientację seksualną lub tożsamość płciową, a także standardy przyjęte przez Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy,

- uwzględniając oświadczenie komisarz Rady Europy ds. praw człowieka dotyczące projektu ustawy ¹² ,

- uwzględniając wyrok ETPC z 20 czerwca 2017 r. w sprawie Bajew i inni przeciwko Rosji (skarga nr 67667/09 i 2 inne) ¹³ ,

- uwzględniając pytanie do Komisji wymagające odpowiedzi ustnej z 22 czerwca 2021 r. w sprawie naruszenia prawa UE i praw obywateli LGBTIQ na Węgrzech w wyniku zmiany ustawy przez węgierski parlament (O-000050/2021),

- uwzględniając art. 132 ust. 2 Regulaminu,

A. mając na uwadze, że 15 czerwca 2021 r. węgierskie Zgromadzenie Narodowe przyjęło projekt ustawy, która w założeniu ma chronić dzieci przed przestępczością pedofilską, co jest celem podzielanym i realizowanym przez wszystkie instytucje i państwa członkowskie Unii; mając na uwadze, że ustawa została opublikowana 23 czerwca 2021 r. i wejdzie w życie 8 lipca 2021 r. ¹⁴ ; mając na uwadze, że ustawa poważnie i celowo ograniczy prawa i wolności osób LGBTIQ, a także prawa dzieci;

B. mając na uwadze, że Węgry wydały ostatnio w Radzie szereg oświadczeń, interpretując pojęcie płci w niektórych dokumentach jako odnoszące się wyłącznie do płci biologicznej, a tym samym zaprzeczając istnieniu płci społecznokulturowej - chodzi tu w szczególności o dokumenty dotyczące koncepcji zarządzania kryzysowego dla ewentualnej unijnej misji wojskowej bez mandatu wykonawczego w Mozambiku w ramach wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony (WPBiO), rozporządzenia w sprawie Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji oraz rozporządzenia w sprawie wspólnych przepisów, jak również o inne przypadki;

C. mając na uwadze, że definicje zawarte w ustawie są celowo niejasne, aby wywołać efekt mrożący; mając na uwadze, że w myśl ustawy tożsamość płciowa niezgodna z płcią metrykalną, korekta płci i homoseksualność nie mogą być prezentowane ani popularyzowane w szkołach, programach telewizyjnych i publicznie dostępnej reklamie na platformach przeznaczonych dla osób poniżej 18. roku życia, nawet w celach edukacyjnych; mając na uwadze, że ustawa wyklucza takie treści z ogłoszeń publicznych lub reklam społecznych, nawet jeśli są one przeznaczone dla dorosłych; mając na uwadze, że ustawa wprowadza zmiany do ustawy o ochronie dzieci, ustawy o ochronie rodziny, ustawy o działalności reklamowej, ustawy medialnej i ustawy o edukacji publicznej;

D. mając na uwadze, że Parlament już wcześniej potępił wykorzystywanie przepisów o informacjach udostępnianych małoletnim, zwłaszcza w edukacji i w mediach, do cenzurowania treści i materiałów dotyczących osób LGBTI, zwłaszcza na Litwie i Łotwie;

E. mając na uwadze, że w 2018 r. prezydent Polski Andrzej Duda nie wykluczył, że poparłby ustawę o tzw. propagandzie homoseksualnej, podobną do rosyjskiej, zakazującą przekazu medialnego i literatury o tematyce LGBTIQ oraz zgromadzeń takich jak parady równości; mając na uwadze, że w czerwcu 2021 r. polski wiceminister sprawiedliwości Michał Woś powiedział, że Polska pracuje nad ustawą zakazującą działań propagandowych LGBT;

F. mając na uwadze, że w czerwcu 2021 r. prezydent Republiki Czeskiej Miloš Zeman wyraził się poniżająco o społeczności transpłciowej w wywiadzie dotyczącym nowej ustawy przeciwko osobom LGBTIQ na Węgrzech;

G. mając na uwadze, że podobne niepokojące wydarzenia odnotowano w Chorwacji, zwłaszcza zapowiedź konserwatywnej partii Most, że złoży wniosek o włączenie "zakazu narażenia dzieci na propagandę LGBT" do przepisów omawianych właśnie w chorwackim parlamencie, a 3 lipca 2021 r., czyli w dniu XX Parady Równości w Zagrzebiu, także napaści na osoby LGBTI; mając na uwadze, że 4 lipca 2021 r. prezes i wiceprezes partii Most zapowiedzieli, że złożą pozwy przeciwko organizacjom LGBTI, które oskarżyły partię o szerzenie nietolerancji i homofobii oraz o podżeganie do rozłamów społecznych i nienawiści;

H. mając na uwadze, że w 2013 r. Rosja wprowadziła ustawę federalną w celu ochrony dzieci przed informacjami negującymi tradycyjne wartości rodzinne, zakazującą normalizacji homoseksualizmu w mediach; mając na uwadze, że liczne organizacje praw człowieka na całym świecie oświadczyły, że rosyjska ustawa zagraża młodzieży LGBTIQ;

I. mając na uwadze, że jak zapisano w art. 2 TUE, Unia opiera się na wartościach poszanowania godności osoby ludzkiej, wolności, demokracji, równości, państwa prawnego, jak również poszanowania praw człowieka, w tym praw osób należących do mniejszości;

J. mając na uwadze, że w strategii Komisji na rzecz równości osób LGBTIQ ustalono wspólny kierunek działań Unii w zakresie ochrony praw osób LGBTIQ we wszystkich państwach członkowskich, a także przypomniano, że równość i niedyskryminacja to podstawowe wartości i prawa w UE, zapisane w Traktatach i Karcie praw podstawowych;

K. mając na uwadze, że przewodnicząca Komisji Ursula von der Leyen określiła ustawę jako haniebną i poleciła właściwym komisarzom, aby zareagowali na działania rządu Węgier ¹⁵ ; mając na uwadze, że komisarz ds. sprawiedliwości i komisarz ds. rynku wewnętrznego wystosowali pismo do węgierskiego ministra sprawiedliwości, w którym oświadczyli, że ustawa narusza następujące prawa: prawo do życia prywatnego i rodzinnego (art. 7 i 9 Karty); prawo do wolności wypowiedzi i informacji (art. 11 Karty); wolność prowadzenia działalności gospodarczej (art. 16 Karty); niedyskryminacja (art. 21 Karty); mając na uwadze, że przynajmniej niektóre kwestie regulowane ustawą podlegają dyrektywie o audiowizualnych usługach medialnych ¹⁶ , dyrektywie o handlu elektronicznym ¹⁷  i art. 56 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), jak również że niektóre kwestionowane przepisy ustawy mogą też podlegać art. 34 i 36 TFUE i naruszać te artykuły; mając na uwadze, że poproszono o udzielenie odpowiedzi na to pismo do 30 czerwca 2021 r. ¹⁸ ; mając na uwadze, że węgierski minister sprawiedliwości odpowiedział 1 lipca 2021 r.;

L. mając na uwadze, że 18 państw członkowskich ¹⁹  podpisało oświadczenie, w którym wezwało Komisję, aby wykorzystała wszystkie dostępne narzędzia, by zapewnić pełne przestrzeganie prawa UE, w tym przez skierowanie sprawy do TSUE;

M. mając na uwadze, że w przyjętym 24 czerwca 2021 r. wspólnym oświadczeniu 17 szefów państw lub rządów zobowiązało się nadal walczyć z dyskryminacją społeczności LGBTIQ i bronić praw podstawowych osób LGBTIQ ²⁰ ;

N. mając na uwadze, że komisarz Rady Europy ds. praw człowieka zaapelowała do posłów do parlamentu Węgier, aby odrzucili projekt ustawy; mając na uwadze, że oświadczyła ona, że projekt ustawy stanowi akt pogardy dla praw i tożsamości osób LGBTIQ, a także ogranicza wolność wypowiedzi i edukacji wszystkich obywateli Węgier ²¹ ;

O. mając na uwadze, że zgodnie z zaleceniem CM/Rec(2010)5 Komitetu Ministrów Rady Europy dla państw członkowskich w sprawie środków zwalczania dyskryminacji ze względu na orientację seksualną lub tożsamość płciową przywódcy państw członkowskich Rady Europy są odpowiedzialni za edukację, walkę z uprzedzeniami i dyskryminacją oraz działania na rzecz akceptacji osób LGBTIQ;

P. mając na uwadze, że w sprawie Bajew i inni przeciwko Rosji ETPC orzekł, że przepisy zakazujące promocji homoseksualizmu (tzw. ustawa o propagandzie homoseksualnej) naruszają art. 10 (wolność wypowiedzi) i art. 14 (zakaz dyskryminacji) europejskiej konwencji praw człowieka, a zatem są dyskryminujące, a także wzmacniają uprzedzenia wobec osób LGBTIQ, co jest niezgodne z wartościami społeczeństwa demokratycznego;

Q. mając na uwadze, że Parlament kilkakrotnie zachęcał państwa członkowskie, aby zagwarantowały prawo do kompleksowej edukacji na temat seksualności, płci i związków międzyludzkich, naukowo rzetelną, opartą na faktach, dostosowaną do wieku i niewartościującą; mając na uwadze, że międzynarodowe organy ds. praw człowieka ²²  - na przykład Rada Europy - uznały, że dzieci i młodzież mają prawo do kompleksowej edukacji seksualnej;

R. mając na uwadze, że badanie dotyczące osób LGBT przeprowadzone przez FRA wykazało, że ponad połowa respondentów podczas przebywania w szkole zawsze lub często słyszała lub widziała negatywne uwagi lub zachowania związane z tym, że kogoś z uczniów lub uczennic uznawano za osobę LGBTI; mając na uwadze, że liczba ta wzrasta do 70 % wśród respondentów w wieku 15-17 lat, co wyraźnie pokazuje, że należy zająć się potrzebą akceptacji i tolerancji w środowisku szkolnym;

Ustawa, jej przepisy i naruszenie prawa UE

1. zdecydowanie potępia ustawę uchwaloną przez parlament Węgier, która wyraźnie narusza wartości, zasady i prawa UE; przypomina, że ustawa wprowadzi do różnych węgierskich aktów prawnych przepisy naruszające prawa podstawowe wynikające z Karty i z Traktatów oraz z prawodawstwa UE dotyczącego rynku wewnętrznego (dyrektywa o audiowizualnych usługach medialnych i dyrektywa o handlu elektronicznym); uważa, że ustawa narusza ugruntowany dorobek prawny UE;

2. z zadowoleniem przyjmuje oświadczenie podpisane przez 18 państw członkowskich UE, w którym wezwano Komisję do podjęcia działań prawnych, a także z zadowoleniem odnotowuje, że przewodnicząca Komisji i indywidualni komisarze potępili projekt ustawy; odnotowuje pismo skierowane do węgierskiego ministra sprawiedliwości z prośbą o udzielenie wyjaśnień i przekazanie informacji na poruszone tematy do 30 czerwca 2021 r.; wzywa Komisję, aby podała je do wiadomości publicznej;

3. odnotowuje apel Komisji o konstruktywną i lojalną debatę z Węgrami; ubolewa, że 23 czerwca 2021 r. ustawę jednak opublikowano, pomimo protestów organizacji międzynarodowych; wzywa Komisję, aby niezwłocznie podjęła działania prawne, a mianowicie w związku z ustawą wszczęła przeciwko Węgrom przyspieszone postępowanie w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego na podstawie art. 258 TFUE; wzywa Komisję, aby w razie potrzeby wykorzystała wszystkie narzędzia proceduralne TSUE, w tym wnioski o zastosowanie trybu przyspieszonego oraz środków tymczasowych i kar za ich nieprzestrzeganie;

4. przypomina, że zgodnie z art. 259 TFUE państwo członkowskie, które uzna, że inne państwo członkowskie uchybiło któremuś ze zobowiązań wynikających z Traktatów, może wnieść sprawę do TSUE; zwraca się do państw członkowskich, aby skorzystały z tego artykułu w związku z ustawą, jeżeli Komisja nie podejmie działań; zwraca się do państw członkowskich, aby złożyły skargę międzypaństwową do ETPC w odniesieniu do aspektów niepodlegających prawu UE;

Niezakończone postępowania na podstawie art. 7 ust. 1

5. podkreśla, że omawiana ustawa to nie odosobniony przypadek, lecz kolejny przykład celowego i umyślnego stopniowego likwidowania praw podstawowych na Węgrzech; podkreśla, że zorganizowana LGBTIQ-fobia inspirowana przez państwo oraz prowadzone w takim duchu kampanie dezinformacyjne stały się dla węgierskiego rządu narzędziem cenzury politycznej, i uważa to za naruszenie art. 2 TUE; przypomina, że Unię Europejską ogłoszono "strefą wolności osób LGBTIQ" ²³ ;

6. przypomina, że łamanie praw człowieka przynależnych osobom LGBTIQ to element szerszego politycznego programu demontażu demokracji i praworządności, w tym wolności mediów, i należy je uznać za systemowe naruszenie art. 2 TUE; przypomina, że już w rezolucji Parlamentu z 12 września 2018 r. ²⁴  wyrażono obawy o prawo do równego traktowania oraz o swobodę wypowiedzi;

7. wyraża poważne zaniepokojenie tym, że od czasu wszczęcia przez Parlament postępowania na mocy art. 7 ust. 1 dalej pogarsza się stan praworządności i poszanowania praw podstawowych na Węgrzech; podkreśla, że Rada od lat nie podjęła działań i nie wzięła na siebie odpowiedzialności za naprawienie tej sytuacji;

8. z zadowoleniem odnotowuje, że prezydencja portugalska przeprowadziła na mocy art. 7 ust. 1 pierwsze od 2019 r. wysłuchanie w sprawie praworządności na Węgrzech, a przedstawiciele 18 państw członkowskich wydali oświadczenia, w których potępili inkryminowaną ustawę; podkreśla jednak, że dialog musi przynieść wymierne rezultaty, czyli działania służące aktywnemu rozwiązywaniu przypadków pogorszenia się stanu praw podstawowych na Węgrzech; ponownie apeluje do Rady, by wydała konkretne zalecenia dla Węgier, zgodnie z art. 7 ust. 1 TUE, w tym zalecenie uchylenia ustawy, oraz by wyznaczyła terminy wykonania tych zaleceń; wzywa prezydencję słoweńską, by we wrześniu 2021 r. zorganizowała wysłuchanie na temat Węgier i jak najszybciej wyznaczyła datę głosowania nad zaleceniami; zauważa, że prawa człowieka przysługujące osobom LGBTIQ są od kilku lat stopniowo likwidowane;

9. przypomina, że 2 marca 2021 r. węgierska rada ds. mediów zapowiedziała wszczęcie postępowania sądowego przeciwko grupie medialnej Magyar RTL, która zaczęła nadawać spoty w kampanii "Rodzina jest rodziną"; uważa te działania za cenzurę treści medialnych i reklam, a zatem za naruszenie dyrektywy o audiowizualnych usługach medialnych; podkreśla, że wielu nadawców w całej UE oraz szereg organizacji społeczeństwa obywatelskiego wezwało Komisję do wszczęcia postępowania w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego ²⁵ ; wzywa Komisję, by wykorzystała wszelkie dostępne jej narzędzia prawne do rozwiązania problemu cenzury treści zgodnych z dyrektywą o audiowizualnych usługach medialnych w powiązaniu z Kartą;

10. wyraża głębokie zaniepokojenie tym, że pogarszający się stan wolności mediów prowadzi do coraz częstszych napaści na mniejszości, w tym na osoby LGBTIQ, i do traktowania ich jak kozły ofiarne;

11. przypomina, że w grudniu 2020 r. zmieniono ustawę zasadniczą (konstytucję) Węgier, by doprecyzować, że matka jest kobietą, a ojciec mężczyzną oraz że Węgry chronią prawo dzieci do ustalenia tożsamości zgodnie z płcią metrykalną oraz ich prawo do edukacji zgodnej z tożsamością konstytucyjną państwa i systemem wartości opartym na kulturze chrześcijańskiej; zauważa, że prawo rodzinne należy co prawda do kompetencji krajowych, jednak taka zmiana w konstytucji, w połączeniu z późniejszymi przepisami, w tym z omawianą tu ustawą, prowadzi do bezpośredniego zmniejszenia ochrony wartości zapisanych w art. 2 TUE; zauważa, że Komisja Wenecka wydała opinię w sprawie poprawek do konstytucji przyjętych przez parlament Węgier w grudniu 2020 r. ²⁶ ;

12. przypomina, że 18 czerwca 2013 r. Komisja Wenecka przyjęła opinię CDL-AD (2013)022-e w sprawie zakazu tzw. propagowania homoseksualizmu w świetle przepisów przyjętych ostatnio w niektórych państwach członkowskich Rady Europy;

13. przypomina, że parlament węgierski przyjął ustawodawstwo, którego skutkiem jest ograniczenie adopcji do par małżeńskich, de facto zakaz adopcji przez osoby żyjące w związkach partnerskich tej samej płci oraz osoby samotne i niebędące w związku małżeńskim, chyba że uzyskają specjalne zezwolenie od ministra właściwego do spraw polityki rodzinnej; podkreśla, że taki wymóg daje członkowi rządu prawo do jednostronnego podejmowania decyzji w tej dziedzinie;

14. przypomina, że przyjmując art. 33 ustawy zbiorczej z 2020 r., de facto zakazano na Węgrzech prawnego uznawania płci osób transpłciowych i interseksualnych, co narusza ich prawo do prywatności i naraża je na dyskryminację, a to może mieć poważne skutki psychologiczne i ograniczać prawo do aktywnego udziału w społeczeństwie obywatelskim; zauważa, że krajowy organ ds. ochrony danych i wolności informacji wydał opinię w sprawie art. 33, w której stwierdził, iż narusza on art. 5 ust. 1 lit. d) ogólnego rozporządzenia o ochronie danych ²⁷ ; przypomina, że Komisja jak dotąd nie podjęła żadnych działań, by rozwiązać ten problem; wzywa Komisję do zbadania sprawy i w razie potrzeby do podjęcia działań sądowych; zauważa, że chociaż Trybunał Konstytucyjny Węgier ²⁸  uznał niektóre części ustawy za niezgodne z konstytucją, władze publiczne nie wykonały jeszcze tej decyzji i nadal odrzucają wnioski, nawet złożone przed wejściem w życie ustawy; zauważa, że jest to złamanie zasad praworządności;

15. potępia decyzję urzędu ochrony konsumentów w Budapeszcie ²⁹  nakazującą wydawcom umieszczanie w przeznaczonych dla dzieci książkach prezentujących tęczowe rodziny wyjaśnienia, że są to "zachowania niezgodne z tradycyjnymi rolami płciowymi";

16. wyraża głębokie zaniepokojenie kurczeniem się przestrzeni dla organizacji pozarządowych (NGO) na Węgrzech, w tym dla NGO zrzeszających osoby LGBTIQ; z zadowoleniem przyjmuje wyrok TSUE w sprawie C-78/18 ³⁰ , w którym stwierdzono, że ustawa nr LXXVI z 2017 r. o przejrzystości organizacji otrzymujących wsparcie z zagranicy wprowadziła dyskryminacyjne i nieuzasadnione ograniczenia darowizn zagranicznych na rzecz organizacji społeczeństwa obywatelskiego, z naruszeniem zobowiązań dotyczących swobodnego przepływu kapitału, poszanowania życia prywatnego, ochrony danych osobowych i wolności zrzeszania się; odnotowuje uchylenie tej ustawy, ale wyraża zaniepokojenie nowymi ograniczeniami w finansowaniu społeczeństwa obywatelskiego na Węgrzech, takimi jak wybiórcze kontrole przeprowadzane przez Państwową Izbę Kontroli oraz obowiązek wskazania wszystkich darczyńców w publicznie dostępnych sprawozdaniach z działalności pożytku publicznego; uważa, że takie ograniczenia nie są konieczne ani proporcjonalne, nie są też zgodne z orzecznictwem TSUE ani z wnioskami ze sprawozdania w sprawie finansowania stowarzyszeń przyjętego przez Komisję Wenecką na 118. sesji plenarnej z 15 i 16 marca 2019 r.;

17. oświadcza, że będzie niezachwianie bronić praw dziecka w UE i poza jej granicami; jest zdania, że zasadą przewodnią służącą nadrzędnemu interesowi dziecka powinno być wspieranie tolerancji, akceptacji i różnorodności, a nie propagowanie fobii i nienawiści do osób LGBTIQ; uważa w związku z tym, że powiązanie orientacji seksualnej i tożsamości płciowej z pedofilią lub atakami na prawa dziecka to jednoznaczna próba instrumentalizacji języka praw człowieka w polityce dyskryminacji; uważa, że jest to sprzeczne z międzynarodowymi zasadami i normami w dziedzinie praw człowieka;

18. wyraża zaniepokojenie podobieństwem inkryminowanej ustawy do rosyjskiej ustawy o tzw. propagandzie LGBT z 2013 r., która poważne zaszkodziła społeczności LGBTIQ w Rosji; wzywa Komisję, by uważniej przyjrzała się finansowaniu kampanii anty-LGBTIQ w UE, będących jawnym zagrożeniem dla demokracji i bezpieczeństwa narodowego w UE;

Działania, jakie musi podjąć Komisja

19. ponownie wzywa Komisję i Radę, by ostatecznie uznały pilną potrzebę podjęcia działań w obronie wartości zapisanych w art. 2 TUE oraz by przyznały, że państwo członkowskie nie może zmienić swojego ustawodawstwa, w tym zapisów konstytucji, w sposób ograniczający ochronę tych wartości ³¹ ; zwraca uwagę, że zgodnie z najnowszą wykładnią TSUE w sprawie C-896/19 Traktaty zakazują tego rodzaju działań ³² ;

20. jest zdania, że ustawa jest bezpośrednio sprzeczna ze strategią Komisji na rzecz równości osób LGBTIQ; wzywa Komisję, by zapewniła jednakowe wdrażanie tej strategii we wszystkich państwach członkowskich UE;

21. wzywa Radę i Komisję do pilnego odblokowania dyrektywy horyzontalnej w sprawie dyskryminacji, zablokowanej w Radzie od ponad 10 lat ³³ ;

22. przypomina, że jak dotąd nie zareagowano odpowiednio na inicjatywę Parlamentu w sprawie wprowadzenia unijnego mechanizmu na rzecz demokracji, praworządności i praw podstawowych, regulowanego porozumieniem międzyinstytucjonalnym między Parlamentem, Komisją i Radą; wzywa Komisję i Radę do niezwłocznego rozpoczęcia negocjacji z Parlamentem w sprawie porozumienia międzyinstytucjonalnego zgodnie z art. 295 TFUE;

23. potwierdza swoje stanowisko w sprawie rozporządzenia dotyczącego warunkowości w zakresie praworządności, które weszło w życie 1 stycznia 2021 r. i jest w całości bezpośrednio stosowane w Unii Europejskiej i we wszystkich jej państwach członkowskich w odniesieniu do wszystkich środków z budżetu UE, w tym środków przydzielonych od tego dnia za pośrednictwem unijnego Instrumentu na rzecz Odbudowy;

24. przypomina, że w rozporządzeniu dotyczącym warunkowości w zakresie praworządności zapisano jasną definicję praworządności, którą należy rozumieć w powiązaniu z innymi wartościami Unii, w tym z prawami podstawowymi i zasadą niedyskryminacji; jest zdania, że inspirowana przez państwo dyskryminacja mniejszości ma bezpośredni wpływ na decyzje o tym, na jakie projekty państwa członkowskie przeznaczą środki unijne, a zatem bezpośrednio wpływa na ochronę interesów finansowych Unii; wzywa Komisję do niezwłocznego wszczęcia postępowania przewidzianego w art. 6 ust. 1 rozporządzenia dotyczącego warunkowości w zakresie praworządności;

25. uważa, że zdolność władz węgierskich do zarządzania funduszami UE bez dyskryminacji i zgodnie z Kartą budzi poważne wątpliwości; apeluje do Komisji o ocenę przyjęcia ustawy w świetle horyzontalnego warunku podstawowego dotyczącego zgodności z Kartą, zapisanego w rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1060 z dnia 24 czerwca 2021 r. ustanawiającego wspólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego Plus, Funduszu Spójności, Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji i Europejskiego Funduszu Morskiego, Rybackiego i Akwakultury, a także przepisy finansowe na potrzeby tych funduszy oraz na potrzeby Funduszu Azylu, Migracji i Integracji, Funduszu Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Instrumentu Wsparcia Finansowego na rzecz Zarządzania Granicami i Polityki Wizowej ³⁴  (rozporządzenie w sprawie wspólnych przepisów); wzywa Komisję, by podjęła działania przewidziane w rozporządzeniu w sprawie wspólnych przepisów w odniesieniu do wydatków związanych z odpowiednimi funduszami oraz by zagwarantowała, że umowa o partnerstwie i programy dla Węgier na lata 2021-2027 nie zostaną zatwierdzone do czasu zapewnienia pełnej zgodności z horyzontalnym warunkiem podstawowym dotyczącym poszanowania Karty, zapisanym w artykułach rozporządzenia w sprawie wspólnych przepisów; przypomina, że każdy akt Komisji niezgodny z prawem UE można zaskarżyć w TSUE;

26. wyraża poważne obawy co do zgodności projektu węgierskiego planu odbudowy i odporności z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/241 z dnia 12 lutego 2021 r. ustanawiającym Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności ³⁵  oraz z Kartą; wzywa Komisję i Radę do uważnego przeanalizowania wszystkich środków przedstawionych w projekcie węgierskiego planu odbudowy i odporności oraz do zatwierdzenia planu tylko pod warunkiem, że zostanie ustalone, iż nie przyczyni się on do wdrożenia ustawy, a w konsekwencji do aktywnego wykorzystania budżetu UE do łamania praw podstawowych na Węgrzech;

27. przypomina, że prawa osób LGBTIQ to prawa człowieka; ponownie wzywa państwa członkowskie, zwłaszcza Węgry, do zapewnienia pełnej zgodności obowiązujących przepisów o edukacji i informacji dostępnych małoletnim z prawami podstawowymi zapisanymi w prawie UE i w prawie międzynarodowym oraz do zapewnienia dostępu do całościowej edukacji seksualnej i nauki o relacjach międzyludzkich, rzetelnej z punktu widzenia nauki, opartej na faktach, dostosowanej do wieku i nieoceniającej; przypomina, że publikowane informacje powinny odzwierciedlać różnorodność orientacji seksualnych, tożsamości płciowych, ekspresji i cech płciowych, by przeciwdziałać przekazywaniu informacji wprowadzających w błąd w wyniku powielania stereotypów lub uprzedzeń; wzywa Komisję, by podjęła wszelkie działania niezbędne do zapewnienia poszanowania praw podstawowych na Węgrzech; wzywa instytucje UE i państwa członkowskie, by sprzeciwiały się mowie nienawiści szerzącej LGBTIQ-fobię, zwłaszcza ze strony rządów i polityków;

o

o o

28. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji rządom i parlamentom państw członkowskich, Radzie, Komisji i Komitetowi Regionów.

1 Dz.U. L 433 I z 22.12.2020, s. 1.

2 Dz.U. C 433 z 23.12.2019, s. 66.

3 Dz.U. C 255 z 29.6.2021, s. 7.

4 Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0014.

5 Wyrok z 3 czerwca 2021 r., Węgry przeciwko Parlamentowi, C-650/18, ECLI:EU:C:2021:426.

6 Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0251.

7 Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0089.

8 Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0314.

9 Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0313.

10 https://twitter.com/alexanderdecroo/status/1407977290189971457/photo/1

11 https://wilmes.belgium.be/en/thirteen-countries-unite-belgiums-initiative-defend-lgbtiq-rights-europe

12 https://www.coe.int/en/web/commissioner/-/commissioner-mijatovic-urges-hungary-s-parliamentarians-to-reject-draft-amendments-banning-discussion-about-sexual-and-gender-identity-and-diversity

13 http://hudoc.echr.coe.int/eng?i=001-174422

14 Ustawa opublikowana w dzienniku urzędowym: https://njt.hu/jogszabaly/2021-79-00-00; https://magyarkozlony.hu/dokumentumok/ba643dee7b59c2a1901132e6e3320483d2245b56/megtekintes

15 https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/en/statement_21_3164

16 Dz.U. L 303 z 28.11.2018, s. 69.

17 Dz.U. L 178 z 17.7.2000, s. 1.

18https://ec.europa.eu/commission/presscorner/api/files/attachment/869254/Letter%20by%20Commissioners%20Reynders%20and%20Breton.pdf

19 Belgia, Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Niemcy, Irlandia, Litwa, Luksemburg, Niderlandy, Hiszpania, Szwecja, Łotwa, Włochy, Grecja, Austria, Cypr i Portugalia.

20 https://twitter.com/alexanderdecroo/status/1407977290189971457?s=20

21 https://www.coe.int/be/web/commissioner/-/commissioner-mijatovic-urges-hungary-s-parliamentarians-to-reject-draft-amendments-banning-discussion-about-sexual-and-gender-identity-and-diversity

22 Konwencja o prawach dziecka, Konwencja w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet, sprawozdanie specjalnego sprawozdawcy ONZ ds. prawa do edukacji.

23 Rezolucja Parlamentu Europejskiego z 11 marca 2021 r. w sprawie ogłoszenia UE strefą wolności osób LGBTIQ.

24 Teksty przyjęte, P8_TA(2018)0340.

25 ACT, Hungary: Broadcasting associations across Europe express dismay at anti-LGBTIQ bill & urge European Commission to open infringement proceedings [Węgry: Organizacje nadawców z całej Europy wyrażają zaniepokojenie ustawą anty-LGBTIQ i wzywają Komisję Europejską do wszczęcia postępowania w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego], Bruksela, 29 czerwca 2021 r.

26 Węgry - Opinia w sprawie poprawek do konstytucji przyjętych przez parlament węgierski w grudniu 2020 r., wydana przez Komisję Wenecką na 127. sesji plenarnej odbywającej się w Wenecji i w internecie 2 i 3 lipca 2021 r. (CDL-AD(2021)029-e).

27 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz.U. L 119 z 4.5.2016, s. 1).

28 http://public.mkab.hu/dev/dontesek.nsf/0/CB4CA4E8F72D33DFC125863A00604976?OpenDocument. Streszczenie w języku angielskim dostępne pod adresem http://public.mkab.hu/dev/dontesek.nsf/0/CB4CA4E8F72D33DFC125863A00604976?OpenDocument&english&english

29 https://www.kormanyhivatal.hu/hu/budapest/hirek/tisztessegtelen-kereskedelmi-gyakorlatot-folytat-a-labrisz-egyesulet-a-meseorszag-mindenkie-cimu-konyv-ertekesitesekor.

30 Wyrok Trybunału Sprawiedliwości z 18 czerwca 2020 r., Komisja przeciwko Węgrom, C-78/18, ECLI:EU:C:2020:476.

31 Rezolucja Parlamentu Europejskiego z 10 czerwca 2021 r. w sprawie sytuacji w zakresie praworządności w Unii Europejskiej i stosowania rozporządzenia (UE, Euratom) 2020/2092 w sprawie warunkowości.

32 Wyrok Trybunału Sprawiedliwości z 20 kwietnia 2021 r., Repubblika przeciwko Il-Prim Ministru, C-896/19, ECLI:EU:C:2021:311.

33 Wniosek Komisji z 2 lipca 2008 r. dotyczący dyrektywy Rady w sprawie wprowadzenia w życie zasady równego traktowania osób bez względu na religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną (COM(2008)0426).

34 Dz.U. L 231 z 30.6.2021, s. 159.

35 Dz.U. L 57 z 18.2.2021, s. 17.

• Identyfikator: Dz.U.UE.C.2022.99.218
• Rodzaj: Rezolucja
• Tytuł: Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 8 lipca 2021 r. w sprawie naruszeń prawa UE i praw obywateli LGBTIQ na Węgrzech w wyniku zmian prawnych wprowadzonych przez parlament węgierski (2021/2780(RSP))
• Data aktu: 08/07/2021
• Data ogłoszenia: 01/03/2022