P9_TA(2021)0331Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 7 lipca 2021 r. w sprawie sprawozdania rocznego z działalności finansowej Europejskiego Banku Inwestycyjnego za rok 2020 (2020/2124(INI))
(2022/C 99/03)
(Dz.U.UE C z dnia 1 marca 2022 r.)
Parlament Europejski,
- uwzględniając art. 15, 126, 174, 175, 177, 208, 209, 271, 308 i 309 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) oraz Protokół (nr 5) w sprawie statutu Europejskiego Banku Inwestycyjnego (EBI),
- uwzględniając strategię klimatyczną i nową politykę kredytowania energetyki przyjętą przez EBI w listopadzie 2019 r.,
- uwzględniając komunikat Komisji z dnia 11 grudnia 2019 r. w sprawie Europejskiego Zielonego Ładu (COM(2019)0640),
- uwzględniając komunikat Komisji z dnia 14 stycznia 2020 r. pt. "Plan inwestycyjny na rzecz zrównoważonej Europy. Plan inwestycyjny na rzecz Europejskiego Zielonego Ładu" (COM(2020)0021),
- uwzględniając wniosek Komisji z dnia 14 stycznia 2020 r. dotyczący rozporządzenia ustanawiającego Fundusz na rzecz Sprawiedliwej Transformacji (COM(2020)0022),
- uwzględniając swoją rezolucję z dnia 15 stycznia 2020 r. w sprawie Europejskiego Zielonego Ładu 1 ,
- uwzględniając sprawozdanie finansowe EBI za 2019 r. opublikowane 5 maja 2020 r.,
- uwzględniając sprawozdanie z działalności EBI za 2019 r. pt. "The Green Thread" [Zielona nić] opublikowane 7 maja 2020 r.,
- uwzględniając przyjęcie 11 listopada 2020 r. przez Radę Dyrektorów EBI planu działania banku klimatycznego oraz nową strategię klimatyczną EBI z listopada 2020 r.,
- uwzględniając sprawozdanie za 2019 r. dotyczące operacji EBI w Unii Europejskiej opublikowane 3 września 2019 r.,
- uwzględniając sprawozdanie dotyczące wspieranych przez EBI w 2019 r. projektów poza UE pt. "Global reach: the impact of the EIB beyond the European Union" [Globalny zasięg: wpływ EBI poza Unią Europejską] opublikowane 10 grudnia 2020 r.,
- uwzględniając sprawozdanie finansowe i sprawozdanie statystyczne EBI za 2019 r. opublikowane 5 i 7 maja 2020 r.,
- uwzględniając sprawozdania roczne Komitetu Kontrolnego EBI, sprawozdanie z dochodzeń w sprawie nadużyć finansowych oraz sprawozdanie przedkładane w ramach mechanizmu rozpatrywania skarg za 2019 r.,
- uwzględniając sprawozdanie grupy EBI za 2019 r. dotyczące ujawniania informacji na temat zarządzania ryzykiem opublikowane 6 lipca 2020 r.,
- uwzględniając zgodę EBI na ratyfikowanie przez UE porozumienia paryskiego wydaną 7 października 2016 r.,
- uwzględniając cele zrównoważonego rozwoju ONZ,
- uwzględniając komunikat Komisji z dnia 13 marca 2020 r. w sprawie skoordynowanej reakcji gospodarczej na epidemię COVID-19 (COM(2020)0112),
- uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/460 z dnia 30 marca 2020 r. zmieniające rozporządzenia (UE) nr 1301/2013, (UE) nr 1303/2013 oraz (UE) nr 508/2014 w odniesieniu do szczególnych środków w celu uruchomienia inwestycji w systemach ochrony zdrowia państw członkowskich oraz w innych sektorach ich gospodarek w odpowiedzi na epidemię COVID-19 (Inicjatywa inwestycyjna w odpowiedzi na koronawirusa) 2 ,
- uwzględniając swoją rezolucję z dnia 17 kwietnia 2020 r. w sprawie skoordynowanych działań UE na rzecz walki z pandemią COVID-19 i jej skutkami 3 ,
- uwzględniając swoją rezolucję z dnia 13 listopada 2020 r. w sprawie planu inwestycyjnego na rzecz zrównoważonej Europy - jak finansować Zielony Ład 4 ,
- uwzględniając konkluzje Rady Europejskiej z 11 grudnia 2020 r. dotyczące wieloletnich ram finansowych (WRF) oraz NextGenerationEU, pandemii COVID-19, zmiany klimatu, bezpieczeństwa i stosunków zewnętrznych,
- uwzględniając sprawozdanie specjalne nr 03/2019 Europejskiego Trybunału Obrachunkowego (ETO) pt. "Europejski Fundusz na rzecz Inwestycji Strategicznych - konieczne jest podjęcie działań, by Fundusz osiągnął pełen sukces" opublikowane 29 stycznia 2019 r.,
- uwzględniając sprawozdanie z działalności EBI za 2020 r. pt. "Crisis Solutions" [Rozwiązania kryzysowe] opublikowane 20 stycznia 2021 r.,
- uwzględniając sprawozdanie specjalne nr 12/2020 ETO pt. "Europejskie Centrum Doradztwa Inwestycyjnego - inicjatywa podjęta w celu pobudzania inwestycji w UE, która ma ograniczone skutki" opublikowane 12 maja 2020 r.,
- uwzględniając swoją rezolucję z dnia 16 stycznia 2020 r. w sprawie instytucji i organów unii gospodarczej i walutowej: zapobieganie konfliktom interesów związanym z zatrudnianiem byłych urzędników instytucji publicznych 5 ,
- uwzględniając pismo Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich do prezesa EBI z 22 lipca 2016 r. w sprawie kwestii dotyczących konfliktu interesów oraz odpowiedź prezesa EBI z 31 stycznia 2017 r.,
- uwzględniając decyzję Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich w sprawie 2168/2019/KR dotyczącej decyzji Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego o zatwierdzeniu wniosku jej dyrektora wykonawczego o objęcie przez niego stanowiska dyrektora generalnego grupy lobbystów finansowych,
- uwzględniając sprawozdanie organizacji Counter Balance z 2019 r. pt. "Is the EIB up to the task in tackling fraud and corruption? Challenges for the EU Bank's governance framework" [Czy EBI jest w stanie walczyć z nadużyciami finansowymi i korupcją? Wyzwania dla ram zarządzania bankiem UE],
- uwzględniając art. 54 Regulaminu,
- uwzględniając opinie przedstawione przez Komisję Rozwoju i Komisję Budżetową,
- uwzględniając sprawozdanie Komisji Gospodarczej Monetarnej (A9-0200/2021),
A. mając na uwadze, że zgodnie z art. 309 TFUE i orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej zadaniem EBI jest przyczyniać się do osiągania celów Unii, w tym za pomocą różnych instrumentów inwestycyjnych, takich jak pożyczki, akcje, gwarancje, mechanizmy oparte na podziale ryzyka oraz usługi doradcze;
B. mając na uwadze, że zgodnie z art. 18 swojego statutu EBI powinien zapewniać wykorzystanie funduszy w sposób maksymalnie racjonalny, w interesie Unii;
C. mając na uwadze, że EBI jest publicznym organem kredytowym Unii Europejskiej i jedną z największych wielostronnych instytucji finansowych na świecie; mając na uwadze, że w konsekwencji EBI jest naturalnym partnerem UE we wdrażaniu instrumentów finansowych w ścisłej współpracy z krajowymi i wielostronnymi instytucjami finansowymi;
D. mając na uwadze, że EBI odegrał znaczącą rolę w uruchamianiu środków finansowych dla gospodarki, w szczególności dla małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP), w związku ze skutkami gospodarczymi pandemii COVID-19, która rozpoczęła się w 2020 r.;
E. mając na uwadze, że EBI odgrywa ważną rolę w unijnej strategii podejmowania wyzwań klimatycznych i środowiskowych, określonej przez Komisję, gdyż do osiągnięcia zaktualizowanych celów klimatyczno-energetycznych na 2030 r. potrzeba dodatkowych inwestycji w wysokości 350 mld EUR rocznie;
F. mając na uwadze, że w 2019 r. EBI zobowiązał się wspierać cele Europejskiego Zielonego Ładu, dostosować wszystkie swoje działania finansowe do celów porozumienia paryskiego i stać się "bankiem klimatycznym UE";
G. mając na uwadze, że Rada Dyrektorów EBI zatwierdziła plan działania banku klimatycznego na lata 2021-2025;
H. mając na uwadze, że EBI rozpoczął przegląd swojej polityki kredytowania transportu z 2011 r. z zamierzeniem wspierania dostępnego, wydajnego, ekologicznego i bezpiecznego transportu;
I. mając na uwadze, że wsparcie dla MŚP i spółek o średniej kapitalizacji jest podstawowym celem polityki publicznej EBI; mając na uwadze, że w samym 2020 r. grupa EBI udzieliła wsparcia w postaci nowego finansowania ponad 425 tys. MŚP i spółek o średniej kapitalizacji; mając na uwadze, że wsparcie dla MŚP stanowiło 40 % całkowitego wolumenu pożyczek zatwierdzonych przez EBI;
J. mając na uwadze, że inwestycje EBI mogą wspierać sektor społeczny, w tym służbę zdrowia, edukację i mieszkalnictwo;
K. mając na uwadze, że w 2020 r. EBI zatwierdził pożyczki o wartości 10,23 mld EUR na projekty poza granicami Unii, w tym 2,3 mld EUR na projekty w krajach najsłabiej rozwiniętych;
L. mając na uwadze, że 7 października 2019 r. grupa mędrców wysokiego szczebla ds. europejskiej infrastruktury finansowej na rzecz rozwoju wydała sprawozdanie końcowe, w którym nakreśliła trzy poniższe możliwe warianty budowy przyszłego europejskiego banku na rzecz klimatu i zrównoważonego rozwoju: a) w oparciu o Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju (EBOR) i działania zewnętrzne EBI związane z finansowaniem; b) przez połączenie działań zewnętrznych istniejących instytucji finansowych UE w nową instytucję finansową o mieszanej strukturze własności; c) przez przeniesienie wszystkich działań zewnętrznych EBI do jednostki zależnej EBI mającej innych dużych udziałowców; mając na uwadze, że w konkluzjach Rady z grudnia 2019 r. wskazano, iż pod uwagę należy brać tylko warianty a) i c); mając na uwadze, że wyniki studiów wykonalności każdego z wariantów, które miały zostać ogłoszone jesienią 2020 r., wciąż nie są znane;
M. mając na uwadze, że grupa EBI opracowuje obecnie wytyczne dotyczące dostosowania kontrahentów do celów ochrony środowiska i zrównoważonego rozwoju;
Uwagi ogólne
1. wyraża poważne zaniepokojenie silnymi zakłóceniami równowagi makroekonomicznej wynikającymi z kryzysu związanego z COVID-19 i ich wpływem na zrównoważony wzrost gospodarczy, inwestycje, odporność, wskaźniki zatrudnienia, edukację i nierówności społeczno-gospodarcze; podkreśla, że kryzys gospodarczy i społeczny spowodowany pandemią COVID-19 znacząco osłabił wzrost gospodarczy w UE oraz że jednym z głównych skutków jest spadek inwestycji, które obecnie są niewystarczające do realizacji celów UE; podkreśla, że spadek inwestycji publicznych i prywatnych osiągnął alarmujący poziom;
2. podkreśla podstawową rolę, jaką odgrywa EBI jako bank publiczny UE - jedyna międzynarodowa instytucja finansowa, która w całości należy do państw członkowskich UE i w pełni kieruje się polityką i standardami UE - wspierając odbudowę gospodarczą po pandemii i kierując inwestycje na urzeczywistnienie priorytetów europejskich;
3. podkreśla kluczową rolę EBI we wspieraniu odbudowy gospodarczej w perspektywie krótko- i średnioterminowej w połączeniu z Europejskim Zielonym Ładem, Europejskim prawem o klimacie, europejską strategią przemysłową, narzędziem służącym odbudowie NextGenerationEU (NGEU), długoterminowym budżetem UE, InvestEU i innymi europejskimi instrumentami finansowymi; z zadowoleniem przyjmuje zaangażowanie finansowe EBI w InvestEU jako sposób na przezwyciężenie luki inwestycyjnej w UE, której przyczyny jeszcze nie zostały wyeliminowane; ponadto z zadowoleniem przyjmuje centralną rolę EBI polegającą na udzielaniu wsparcia doradczego w Centrum Doradztwa InvestEU;
4. popiera konkluzję Rady Europejskiej, zgodnie z którą EBI powinien dysponować kapitałem koniecznym do wdrażania polityki Unii, oraz zwrócenie się do Rady Gubernatorów EBI o przeprowadzenie przeglądu adekwatności kapitałowej EBI w świetle instrumentów zawartych w WRF i NGUE, a także wkładu banku w ambitne cele Unii związane z przeciwdziałaniem zmianie klimatu i z cyfryzacją gospodarki europejskiej;
5. jest zdania, że podwyższenie kapitału jest uzasadnione, gdyż pozwoli bankowi zapewniać długoterminowe finansowanie, pobudzać trwały wzrost gospodarczy sprzyjający włączeniu społecznemu i spójności społecznej i regionalnej oraz wspierać kluczowe inwestycje w gospodarkę realną, które w przeciwnym razie nie zostałyby zrealizowane, a jednocześnie utrzymać obecny rating AAA będący ważnym atutem banku;
6. zauważa, że EBI jest instytucją stosującą w dużym stopniu dźwignię finansową; wzywa udziałowców EBI, aby zastanowili się nad optymalną strukturą kapitałową i uzgodnili podwyższenie kapitału, zarówno w formie pieniężnej, jak i na żądanie; podkreśla, że podwyższenie kapitału powinno iść w parze z większą przejrzystością, demokratyczną rozliczalnością, efektywnością struktury zarządzania oraz zrównoważonością środowiskową;
7. wzywa w związku z tym Komisję, by zbadała, czy może być reprezentowana w Radzie Gubernatorów EBI poprzez subskrypcję kapitału EBI z wykorzystaniem środków z budżetu UE;
8. zauważa, że zgodnie z planem Komisji w zakresie celów klimatycznych na 2030 r. w latach 2021-2030 UE będzie musiała zainwestować co roku 350 mld EUR więcej niż w latach 2011-2020; podkreśla, że wypełnienie tej luki inwestycyjnej w dziedzinie klimatu wymaga jeszcze większej roli EBI; wzywa Radę Gubernatorów, aby wykorzystała okazję, jaką dają EBI korzystne warunki udzielania pożyczek, do zwiększenia emisji obligacji i wydłużenia okresu ich zapadalności, przy utrzymaniu silnej pozycji kapitałowej;
9. z zadowoleniem przyjmuje niedawne podwyższenie kapitału Europejskiego Funduszu Inwestycyjnego (EFI) 6 ;
10. zwraca się do EBI jako banku publicznego UE, aby podjął wszelkie skoordynowane starania w celu prowadzenia solidnej, kierującej się polityką działalności finansowej zgodnie z odpowiednimi przepisami, przynoszące korzyści ekonomiczne, wspierające trwały rozwój i nieutrudniające dostępu do wysokiej jakości usług publicznych; zwraca się do EBI, aby nadał priorytet projektom służącym celom publicznym, wspierającym założenia polityki UE i trwały wzrost gospodarczy, w szczególności tym, które w przeciwnym razie nie byłyby w stanie uzyskać finansowania bankowego, zarówno w UE, jak i poza nią, z myślą o sprostaniu bezprecedensowym globalnym wyzwaniom nadchodzących dziesięcioleci, zwłaszcza przeciwdziałaniu zmianie klimatu;
11. wzywa EBI, aby jeszcze bardziej zwiększał zdolności wewnętrzne i wiedzę fachową, co pozwoli zapewnić nastawione na realizację długoterminowe zaangażowanie w partnerstwa, propagować koordynację wśród podmiotów krajowych i regionalnych oraz stwarzać warunki do podejmowania większego ryzyka w inwestycjach pobudzających innowacje i wzrost;
12. podkreśla znaczenie czynnika dodatkowości, który EBI ma zapewniać inwestycjom w całej UE; podkreśla potrzebę koordynacji strategii z innymi instytucjami europejskimi oraz wielostronnymi i krajowymi bankami rozwoju;
13. wyraża uznanie dla działań EBI polegających na wyznaczeniu celów i zachęca go do bardziej konsekwentnego stosowania w terenie norm środowiskowych i społecznych oraz do usprawnienia ocen skutków gospodarczych, społecznych i środowiskowych wspieranych projektów, a także ich dodatkowości i zrównoważoności;
14. podkreśla, że EBI musi starać się o to, by jego działalność nie wypierała inwestycji prywatnych;
15. podkreśla, że należy unikać dalszego braku równowagi geograficznej w działalności kredytowej EBI, tak aby zapewnić szerszy geograficzny i sektorowy przydział inwestycji, eliminować dysproporcje regionalne, zwłaszcza wynikające z długotrwałych niedoborów inwestycji i niekorzystnego położenia geograficznego, oraz zwiększyć konwergencję i spójność gospodarczą i społeczną;
16. z zadowoleniem przyjmuje już podjęte przez EBI działania w tym zakresie, ale podkreśla, że należy poczynić większe starania, gdyż ostatnie sprawozdania ukazują stale utrzymujący się wysoki poziom koncentracji geograficznej projektów;
17. wzywa EBI, aby wniósł wkład w wyeliminowanie niedociągnięć systemowych, które uniemożliwiają niektórym regionom lub krajom pełne wykorzystanie możliwości finansowych EBI, między innymi, aby usilniej starał się rozszerzyć działalność pożyczkową oraz zapewniał pomoc techniczną i wsparcie doradcze, zwłaszcza w regionach, które przyciągają niskie inwestycje i które nie skorzystały znacząco z odstępstwa od zasad pomocy państwa w czasie kryzysu pandemicznego ze względu na brak zdolności finansowej lub pola manewru państwa;
Uruchomienie funduszy na walkę z pandemią COVID-19
18. z zadowoleniem przyjmuje szybkie uruchomienie przez EBI nadzwyczajnych środków finansowych w wysokości do 40 mld EUR w celu walki z kryzysem spowodowanym pandemią COVID-19 poprzez ustanowienie pożyczek, wakacji kredytowych i środków mających złagodzić problemy z płynnością MŚP oraz spółek o średniej kapitalizacji;
19. z zadowoleniem przyjmuje ponadto późniejsze utworzenie w odpowiedzi na kryzys związany z COVID-19 Europejskiego Funduszu Gwarancyjnego (EFG) w wysokości 25 mld EUR, zwłaszcza jego pozytywny wpływ wynikający z udzielania wsparcia finansowego MŚP i sektorowi zdrowia; ubolewa jednak nad wolnym tempem wdrażania EFG - wypłatę pierwszych funduszy zatwierdzono dopiero pod koniec 2020 r. z powodu późnego złożenia wniosków przez państwa członkowskie i procedury zatwierdzania pomocy państwa; podkreśla, że EFG ma z założenia charakter tymczasowy; proponuje, aby EFG nadal działał po 2021 r. z uwagi na przedłużające się skutki kryzysu związanego z COVID-19 oraz kolejne lockdowny w wielu państwach członkowskich;
20. zauważa, że wsparcie udzielane przez EFG pośrednikom finansowym powinno podlegać szeregowi kryteriów oceny, takim jak polityka środowiskowa, społeczna i dotycząca ładu korporacyjnego;
21. wzywa EBI, by rozważył zaproponowanie dodatkowych zachęt dla już zatwierdzonych projektów i linii kredytowych w celu jak najszybszego uruchomienia projektów i zapewnienia szybkiego wdrożenia funduszy;
22. z zadowoleniem przyjmuje utworzenie instrumentu inwestycyjnego o wartości 6 mld EUR, który ma wspierać finansowanie sektora opieki zdrowotnej, mianowicie infrastruktury medycznej, badań naukowych i opracowywania szczepionek; wzywa EBI, aby priorytetowo potraktował wzmocnienie publicznych systemów opieki zdrowotnej;
23. zauważa, że według stanu z 30 września 2020 r. w reakcji na COVID-19 EBI zatwierdził 84 operacje w UE o łącznej wartości inwestycji 23,5 mld EUR; zauważa również, że 88 % zatwierdzonych operacji przydzielono MŚP i spółkom o średniej kapitalizacji oraz sektorowi opieki zdrowotnej; podkreśla, jak ważne jest wspieranie MŚP, ponieważ przedsiębiorstwa te szczególnie mocno odczuwają skutki pandemii COVID-19;
24. z zadowoleniem przyjmuje utworzenie w reakcji na pandemię COVID-19 ukierunkowanej inicjatywy finansowej w wysokości do 5,2 mld EUR w celu wsparcia państw spoza UE;
25. z zadowoleniem przyjmuje udział EBI w programie COVAX polegający na zainwestowaniu 400 mln EUR w zobowiązanie do zakupu z wyprzedzeniem w ramach COVAX;
26. podkreśla, że z uwagi na kolejne i nieprzewidywalne fale zakażeń COVID-19 instrumenty te będą wymagały dalszego wzmocnienia, wdrażania i rozszerzenia; zwraca się do EBI, by był gotowy do zwiększenia skali istniejących instrumentów i do uruchomienia w stosownych przypadkach nowych oferujących wsparcie inicjatyw finansowych;
Przekształcenie w bank klimatyczny UE
27. wyraża zadowolenie, że w 2020 r. 40 % pożyczek udzielonych przez EBI było związanych ze środowiskiem i klimatem;
28. z zadowoleniem przyjmuje, że EBI jest największym na świecie emitentem obligacji ekologicznych, dzięki którym w ciągu 12 lat uzyskano 34,6 mld EUR z obligacji "odpowiedzialnych środowiskowo" i obligacji służących propagowaniu zrównoważoności; wzywa EBI, aby kontynuował i rozszerzał emisję obligacji ekologicznych w celu zwiększenia płynności tego rynku oraz nadal angażował się w opracowywanie unijnej normy dotyczącej obligacji ekologicznych;
29. z zadowoleniem przyjmuje nowy system oceny zagrożeń związanych ze zmianą klimatu (CRA) ustanowiony w celu oceny fizycznego ryzyka związanego z klimatem w przypadku pożyczek bezpośrednich oraz sugeruje, aby EBI zaproponował w swoich planach działania zharmonizowane metody kontroli, z wykorzystaniem w stosownych przypadkach rozporządzenia w sprawie systematyki 7 ;
30. z zadowoleniem przyjmuje, że EBI zobowiązał się wspierać plan działania Komisji dotyczący finansowania zrównoważonego wzrostu gospodarczego, w szczególności przez dostosowanie się do unijnej systematyki dotyczącej monitorowania wydatków na cele związane z klimatem i finansowania działań w zakresie zrównoważenia środowiskowego oraz przez przyjęcie kryteriów zgodnych z zasadą "nie czyń poważnych szkód" za podstawę oceny projektów;
31. wzywa EBI, by podtrzymał zobowiązanie do jak najszybszego dostosowania wszystkich swoich operacji do celów porozumienia paryskiego, w ramach czasowych spójnych z celem UE, jakim jest osiągnięcie neutralności klimatycznej najpóźniej do 2050 r.; podkreśla, że rozwój zaawansowanych alternatywnych i zrównoważonych paliw będzie wymagał znacznych inwestycji w celu przekroczenia obecnej granicy technologicznej; wzywa EBI do opracowania i zawarcia umów w sprawie zielonej transformacji z sektorami o wysokim poziomie emisji, aby zapewnić dostosowanie ich modelu biznesowego do celów neutralności klimatycznej;
32. uznaje, że UE i jej państwa członkowskie muszą przekierować przepływy kapitałowe na przystosowanie się do zmiany klimatu i łagodzenie jej skutków, tak aby nasze gospodarki, przedsiębiorstwa i społeczeństwa stały się bardziej odporne na wstrząsy i zagrożenia klimatyczne i środowiskowe;
33. wyraża zadowolenie z przyjęcia przez Radę Dyrektorów EBI ambitnego planu działania banku klimatycznego na lata 2021-2025, w którym ustalono zasadnicze ramy wsparcia transformacji i realizacji Europejskiego Zielonego Ładu i który stanowi decydujący krok ku temu, by EBI stał się bankiem klimatycznym UE promującym zrównoważone inwestycje i chroniącym środowisko w nadchodzącej krytycznej dekadzie, w szczególności wyraża zadowolenie z uwzględnienia w planie mechanizmu ustalania cen kalkulacyjnych za emisję dwutlenku węgla;
34. z zadowoleniem przyjmuje przywództwo EBI w dziedzinie klimatu oraz decyzję o zwiększeniu finansowania przez EBI działań w dziedzinie klimatu i zrównoważenia środowiskowego, w tym odnawialnych źródeł energii, z około 30 % do co najmniej 50 % do 2025 r.;
35. zauważa, że plan działania przewiduje wprowadzenie okresu przejściowego do końca 2022 r., co spowoduje opóźnienie dostosowania się do celów porozumienia paryskiego; wzywa EBI, aby w toczących się procedurach oceny dążył do jak największej zgodności z porozumieniem paryskim i osiągnięcia pełnej zgodności najpóźniej w 2023 r.;
36. zauważa, że EBI zorganizuje przyszłe prace nad realizacją planu działania wokół dziesięciu nowych planów działania, które będą opierać się na pierwszych pięciu latach wdrażania strategii klimatycznej EBI z 2015 r.; w związku z tym domaga się regularnych i pełnych informacji o wdrażaniu planu działania;
37. wzywa EBI, aby w związku z realizacją planu działania i jako bank klimatyczny UE uwzględnił w swojej strategii inwestycyjnej wkład istotnych zainteresowanych stron, władz lokalnych, związków zawodowych i organizacji pozarządowych;
38. z zadowoleniem przyjmuje opracowanie przez EBI oceny ryzyka w zakresie różnorodności biologicznej i przyjęcie wytycznych środowiskowych, klimatycznych i społecznych dotyczących rozwoju energii wodnej; przypomina, że ochrona różnorodności biologicznej ma podstawowe znaczenie dla zrównoważonego rozwoju UE i ma newralgiczny wpływ na europejskie warunki gospodarcze, zdrowotne i żywnościowe; apeluje do EBI, by w swoich instrumentach finansowych dalej rozwijał komponenty służące ochronie różnorodności biologicznej, aby uniknąć negatywnego wpływu na różnorodność biologiczną;
39. dostrzega wyzwania i osiągnięte postępy podczas wdrażania mechanizmu finansowego na rzecz kapitału naturalnego (NCFF); wzywa EBI, aby rozważył wprowadzenie do NCFF komponentu dotacji, które wspierałyby zwiększanie skali lokalnych projektów na ich początkowym etapie i ułatwiały generowanie przychodów; uważa, że ocena NCFF powinna być częścią szerzej zakrojonej analizy EBI na temat tego, jak wspierać odbudowę ekosystemów i różnorodności biologicznej w UE;
40. wyraża zadowolenie, że w planie działania banku klimatycznego EBI zobowiązał się do ukierunkowania wsparcia na sektor zrównoważonego chowu zwierząt i sektor mleczarski, a w szczególności do zajęcia się dobrostanem zwierząt;
41. wzywa grupę EBI, aby do wspierania celów unijnej strategii w zakresie chemikaliów na rzecz zrównoważoności wykorzystała nowe operacje, gdyż propagowałyby one innowacje na rzecz bezpiecznych i zgodnych z zasadą zrównoważonego projektu chemikaliów, materiałów i produktów, plan działania UE dotyczący gospodarki o obiegu zamkniętym oparty na obiegu materiałów nietoksycznych oraz przyszły plan działania na rzecz eliminacji zanieczyszczeń wody, powietrza i gleby;
42. z zadowoleniem przyjmuje zbliżający się przegląd polityki kredytowania transportu przez EBI oraz zobowiązanie EBI do zaprzestania do końca 2022 r. wspierania rozbudowy portów lotniczych; podkreśla, że ważne jest jak najszybsze dostosowanie portfela transportowego EBI i jego polityki kredytowania transportu do porozumienia paryskiego;
43. apeluje o szybkie przyjęcie nowej strategii finansowania transportu zmierzającej do dekarbonizacji unijnego sektora transportu do 2050 r. oraz promującej dostępne, wydajne, ekologiczne i bezpieczne środki transportu; w związku z tym podkreśla, że EBI powinien nadal angażować się w finansowanie innowacji i ekologicznych technologii w lotnictwie; domaga się zatem, aby w nowej polityce transportowej uwzględniono również cechy geograficzne regionów UE, takich jak regiony wyspiarskie, najbardziej wewnętrzne i najbardziej oddalone;
44. wzywa EBI, aby bardziej wspierał przesunięcie międzygałęziowe w kierunku transportu niskoemisyjnego, np. jazdę na rowerze i transport publiczny, w szczególności w społecznościach i miejscowościach, gdzie transport jest niedostatecznie rozwinięty;
45. podkreśla kluczową rolę EBI w realizacji celów mechanizmu sprawiedliwej transformacji i apeluje o większe zaangażowanie i konkretne działania w tym zakresie, tj. za pomocą kredytów na rzecz programów strukturalnych, InvestEU, a także w roli partnera finansowego instrumentu pożyczkowego na rzecz sektora publicznego; zachęca EBI, aby wykorzystał rolę partnera finansowego instrumentu pożyczkowego na rzecz sektora publicznego jako szansę na zwiększenie zdolności EBI do finansowania mniejszych projektów i inicjatyw kierowanych przez społeczność oraz do nawiązywania partnerstw z gminami i innymi podmiotami publicznymi tak, żeby w procesie transformacji gospodarczej nikt nie został pozostawiony samemu sobie;
46. podkreśla, że państwa członkowskie i regiony charakteryzują się różnymi sytuacjami wyjściowym; zauważa, że przejście na gospodarkę bezemisyjną musi sprzyjać włączeniu społecznemu i być sprawiedliwe, a w jego wyniku nikt nie może zostać pozostawiony samemu sobie; podkreśla, że szczególną uwagę należy zwrócić na ochronę obywateli i pracowników, których transformacja dotknie w największym stopniu; proponuje, aby EBI aktywnie współpracował z państwami członkowskimi w celu wspierania regionów, w których miejsca pracy są w dużym stopniu uzależnione od branż wysokoemisyjnych;
47. z zadowoleniem przyjmuje nową politykę kredytowania energetyki EBI i jego zobowiązanie do zakończenia inwestycji w paliwa kopalne do końca 2021 r.; wzywa EBI do przeprowadzenia oceny zgodności inwestycji dokonanych w 2021 r. w projekty wysokoemisyjne ze zaktualizowanymi celami w zakresie klimatu na 2030 r.; wzywa EBI, by stosował zasadę efektywności energetycznej i określał walkę z ubóstwem energetycznym jako cel we wszystkich pożyczkach w dziedzinie energetyki;
48. z zadowoleniem przyjmuje inicjatywę na rzecz inteligentnego finansowania inteligentnych budynków, która ułatwia inwestycje w projekty dotyczące efektywności energetycznej; wzywa do zwiększenia inwestycji mieszkaniowych promujących efektywność energetyczną i przeciwdziałających ubóstwu energetycznemu, a także do dalszych inwestycji w przystępne cenowo mieszkania socjalne, aby wnieść wkład w strategię "Fala renowacji";
Wspieranie innowacji, MŚP, przemysłu i cyfryzacji
49. uważa, że nie należy powtarzać błędów z przeszłości i że skuteczne inwestycje w innowacje, infrastrukturę, edukację i umiejętności są kluczowe dla wyjścia z kryzysu gospodarczego i społecznego, zapewnienia zrównoważonego wzrostu gospodarczego sprzyjającego włączeniu społecznemu oraz tworzenia wysokiej jakości miejsc pracy i długoterminowej konkurencyjności; podkreśla ponadto, że otoczenie regulacyjne, które charakteryzuje się przewidywalnymi przepisami, równymi warunkami działania i efektywnością administracyjną, również przyczynia się do przyciągnięcia inwestycji prywatnych;
50. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że w 2020 r. EBI wsparł innowacje i umiejętności kwotą 14,43 mld EUR; wzywa EBI do dalszego zwiększania wsparcia na rzecz innowacji i umiejętności;
51. podkreśla znaczenie EBI dla powodzenia programu InvestEU w odbudowie po pandemii; podkreśla, że EBI będzie nadal głównym partnerem inwestycyjnym we wdrażaniu programu InvestEU;
52. wyraża nadzieję, że nowy program InvestEU umożliwi EBI dalsze podejmowanie ryzyka w kontekście projektów realizowanych w gospodarce realnej, a zwłaszcza wspieranie MŚP, w tym poprzez wsparcie kapitałowe;
53. przypomina, że MŚP są podstawą europejskiej gospodarki, gdyż reprezentują 99 % wszystkich przedsiębiorstw w UE i zatrudniają około 100 mln osób; wyraża zadowolenie, że w 2020 r. EBI zapewnił MŚP i spółkom o średniej kapitalizacji finansowanie o łącznej wartości 30,56 mld euro i wsparł 425 000 przedsiębiorstw;
54. ponownie podkreśla, że wspieranie mikroprzedsiębiorstw, MŚP i spółek o średniej kapitalizacji musi pozostać kluczowym celem EBI, który to cel powinien być jeszcze intensywniej realizowany w czasie obecnego kryzysu gospodarczego, przede wszystkim aby pomóc tym firmom w uzyskaniu finansowania, internacjonalizacji, dekarbonizacji i uzyskaniu dostępu do narzędzi ICT; podkreśla, że MŚP często dysponują ograniczonymi zasobami administracyjnymi i w związku z tym powinny korzystać z łatwo dostępnych kanałów finansowania; z zadowoleniem przyjmuje starania, by zapewnić MŚP pomoc i doradztwo internetowe, jeśli chodzi o uzyskanie pożyczek EBI, i wzywa do rozszerzania tej funkcji doradczej;
55. wzywa EBI do uzupełnienia wysiłków służących budowie społeczeństwa opartego na danych w sposób przejrzysty, wiarygodny, interoperacyjny i inkluzywny, ze szczególnym uwzględnieniem przystosowania MŚP w celu zwiększenia ich konkurencyjności;
56. podkreśla w tym kontekście, że europejskie MŚP pozostają w tyle pod względem wykorzystania technologii cyfrowych, gdyż jedynie 66 % przedsiębiorstw produkcyjnych w UE stosuje co najmniej jedną technologię cyfrową;
57. podkreśla potrzebę zwiększenia pożyczek dla MŚP, na których czele stoją kobiety, aby promować odbudowę bardziej zrównoważoną pod względem płci;
58. wzywa EBI do uruchomienia wystarczającego wsparcia dla infrastruktury umożliwiającej szybszy dostęp do internetu we wszystkich regionach UE i zlikwidowania istniejącej przepaści cyfrowej, a także do dalszego wspierania rozwoju umiejętności cyfrowych, zwłaszcza u pracowników w sektorach gospodarki wymagających dostosowania i przekwalifikowania;
59. zauważa, że epidemia COVID-19 ujawniła słabość łańcuchów dostaw w UE oraz niewystarczające sieci informatyczne; wzywa EBI do dostosowania swojej strategii inwestycyjnej, aby zagwarantować większą odporność łańcuchów wartości rynku wewnętrznego i wzmocnić europejski sektor przemysłowy, zwłaszcza w obszarach strategicznych;
60. apeluje do EBI o udział we wspieraniu i finansowaniu budowy ekosystemów innowacji i gospodarek opartych na wiedzy w całej UE oraz w promowaniu ukierunkowanej na konkretny obszar transformacji przemysłowej, w której uniwersytety, przedsiębiorstwa, MŚP i startupy mogą rozwijać dla wspólnego dobra długotrwałe partnerstwa i w znaczący sposób przyczynić się do osiągnięcia celów Zielonego Ładu i cyfryzacji gospodarki;
61. podkreśla, że EBI powinien położyć silny nacisk na projekty skierowane do młodych ludzi, zwłaszcza na startupy i projekty ukierunkowane na rozwiązanie coraz istotniejszego problemu bezrobocia i niepewnych form zatrudnienia młodzieży;
Inwestycje w infrastrukturę społeczną i opiekę społeczną
62. zauważa, że w czasie trwającego kryzysu związanego z COVID-19 systemy opieki społecznej w państwach członkowskich znalazły się pod bezprecedensową presją; wzywa EBI do współpracy z Komisją i państwami członkowskimi, aby zwiększyć inwestycje w sektorze społecznym;
63. zwraca uwagę, że kryzys związany z COVID-19 wywarł nieproporcjonalny wpływ na niektóre części społeczeństwa; wzywa EBI, aby wsparł państwa członkowskie w projektach, które mają na celu wyeliminowanie nierówności, w tym różnic w traktowaniu kobiet i mężczyzn oraz nierówności dotykające zmarginalizowanych społeczności;
64. z zadowoleniem przyjmuje zobowiązanie EBI do inwestowania w sektor społeczny, co sprzyja dobrostanowi, dostępowi do edukacji, opieki zdrowotnej i mieszkań, a także zdobywaniu umiejętności wymaganych przez nowoczesną gospodarkę opartą na wiedzy;
65. wzywa EBI, by wspierał projekty w państwach członkowskich, które skutecznie wdrażają Europejski filar praw socjalnych, cele zrównoważonego rozwoju ONZ oraz reformy społeczne określone w zaleceniach dla poszczególnych krajów w ramach europejskiego semestru;
66. zwraca uwagę, że pandemia COVID-19 ma negatywny wpływ na edukację i dobrostan dzieci na całym świecie, gdyż miliony dzieci nadal nie mają dostępu do edukacji ze względu na lockdown, w związku z czym grozi im regres oraz istnieje ryzyko, że będą odczuwać skutki pandemii przez całe życie; z zadowoleniem przyjmuje inwestycje EBI w edukację, jako że pomaga to eliminować ubóstwo i nierówności, pobudza wzrost gospodarczy i zwiększa równouprawnienie płci; wzywa EBI do zwiększenia inwestycji w edukację, aby pomóc złagodzić skutki kryzysu związanego z COVID-19 dla systemów szkolnictwa na całym świecie.
Wspieranie rozwoju i zrównoważoności poza UE
67. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że EBI jest największym wielostronnym kredytodawcą na świecie, starającym się wspierać unijną politykę współpracy zewnętrznej i rozwoju; zauważa, że EBI od ponad 50 lat prowadzi działalność poza UE, a według danych na koniec 2020 r. udzielił w 150 różnych krajach pożyczek na kwotę 150,1 mld EUR, z czego 10,23 mld EUR dotyczy umów podpisanych w 2020 r.;
68. wzywa EBI - w związku z zobowiązaniem grupy G-20 wiążącym wszystkich udziałowców EBI do odroczenia długu 77 krajów w następstwie kryzysu zadłużeniowego związanego z pandemią COVID-19 - do odroczenia spłaty swoich pożyczek, do dokładnej oceny wpływu swoich przyszłych operacji na zadłużenie oraz do publicznego wyrażenia poparcia dla stworzenia wielostronnego mechanizmu ułatwiania spłaty zadłużenia w celu uwzględnienia zarówno skutków obecnego kryzysu, jak i wymogów Agendy 2030 dotyczących finansowania;
69. podkreśla potrzebę pełnego dostosowania inwestycji EBI w państwach trzecich do priorytetów UE w zakresie działań zewnętrznych i zrównoważonego rozwoju;
70. docenia fakt, że EBI jeszcze bardziej zwiększy swoje wsparcie dla ekologicznych inwestycji poza UE; nalega, aby EBI stosował te same normy i kryteria oceny wobec projektów w Unii i poza nią, w tym tych niedawno uzgodnionych w planie działania banku klimatycznego;
71. uważa w związku z tym, że EBI powinien usprawnić monitorowanie i sprawozdawczość w odniesieniu do projektów realizowanych poza UE oraz poprawić analizę skutków gospodarczych, społecznych i środowiskowych, a także zwiększyć skuteczność ram pomiaru wyników, przy jednoczesnym wzmocnieniu należytej staranności w zakresie praw człowieka w przypadku projektów realizowanych w krajach spoza UE;
72. jest zdania, że należy również rozważyć wprowadzenie dostosowanych wskaźników w celu pomiaru zmniejszania nierówności, generowania dochodów podatkowych w krajach przyjmujących oraz wpływu na równowagę płci i grupy marginalizowane;
73. zauważa, że do wypełnienia luki w finansowaniu celów zrównoważonego rozwoju niezbędne będą inwestycje sektora prywatnego; przypomina o kluczowej roli EBI w zmniejszaniu ryzyka finansowego inwestycji prywatnych, szczególnie w warunkach niestabilności; wyraża jednak zaniepokojenie wykorzystywaniem unijnych funduszy na rzecz rozwoju do zmniejszania ryzyka finansowego inwestycji prywatnych, zważywszy na brak dowodów na to, by metoda ta mogła zapewniać dodatkowość i zgodność z celami rozwojowymi, jak wskazano niedawno w przeglądzie końcowym EFZR oraz w opinii Europejskiego Trybunału Obrachunkowego (nr 7/2020); podkreśla, że darczyńcy muszą w pierwszej kolejności udzielać finansowania opartego na dotacjach jako rozwiązania domyślnego, zwłaszcza w przypadku krajów najsłabiej rozwiniętych, i nie mogą ponad nie preferować finansowania mieszanego, gwarancji ani wszelkich pożyczek, gdyż te nie służą realizacji celów zrównoważonego rozwoju i mogą zwiększać poziom zadłużenia;
74. z zadowoleniem przyjmuje porozumienie osiągnięte przez Radę Europejską i Parlament w sprawie rozporządzenia ustanawiającego Instrument Sąsiedztwa oraz Współpracy Międzynarodowej i Rozwojowej; zauważa w szczególności rolę, jaką odegra EBI w odniesieniu do Europejskiego Funduszu na rzecz Zrównoważonych Inwestycji;
75. podkreśla, że zmiana klimatu stanowi kluczowe wyzwanie dla osiągnięcia zrównoważonego rozwoju, ponieważ grozi pogorszeniem warunków życia i ubóstwem; dlatego wzywa EBI, aby priorytetowo traktował inwestycje w projekty, które pomagają państwom trzecim w realizacji celów zrównoważonego rozwoju ONZ i które zapewniają obywatelom sprawiedliwość społeczną i środowiskową, usługi publiczne i uczciwe możliwości gospodarcze; docenia fakt, że EBI będzie dalej zwiększać swoje wsparcie dla ekologicznych inwestycji poza UE, co pomoże podkreślić rolę UE jako światowego lidera w dziedzinie klimatu i zrównoważenia środowiskowego;
76. wzywa EBI - respektując jego mandat do udzielania pożyczek na rzecz państw trzecich - do zwiększenia swojego zaangażowania w kraje najsłabiej rozwinięte i kraje ogarnięte konfliktami, do zacieśnienia współpracy z delegaturami UE oraz do zwiększenia obecności na miejscu w postaci dodatkowych pracowników zajmujących się kwestiami rozwoju;
Realizacja celów w zakresie zarządzania, rozliczalności, przejrzystości i uczciwości
77. przypomina o swoim wniosku dotyczącym zawarcia porozumienia międzyinstytucjonalnego między EBI a Parlamentem, które ma poprawić dostęp do dokumentów i danych EBI i zwiększyć demokratyczną rozliczalność, ma przewidywać możliwość kierowania do EBI pytań wymagających odpowiedzi na piśmie określać prawa Parlamentu i jego posłów, jeżeli chodzi o dostęp do dokumentów i danych, a także organizację wysłuchań i dialogów gospodarczych;
78. proponuje również, aby w międzyczasie przyjąć protokół do porozumienia o współpracy między EBI a Parlamentem, mający zastosowanie ze skutkiem natychmiastowym, aby usprawnić dialog międzyinstytucjonalny oraz zwiększyć przejrzystość i rozliczalność EBI;
79. wzywa EBI, aby rozszerzył sprawozdawczość wobec Parlamentu i zainteresowanych stron na temat swoich decyzji, osiągniętych postępów i wpływu działalności pożyczkowej, przede wszystkim w formie regularnego ustrukturyzowanego dialogu, a także aby stosował te same przepisy w zakresie sprawozdawczości i rozliczalności, które określono w rozporządzeniu w sprawie EFIS 8 ;
80. wzywa EBI do zwiększenia wysiłków w dziedzinie komunikacji; uważa, że konieczna jest współpraca EBI z obywatelami UE w celu lepszego wyjaśnienia im celów polityki banku i przedstawienia jego wkładu w życie codzienne obywateli;
81. z zadowoleniem przyjmuje rozpoczęcie przez EBI w grudniu 2020 r. konsultacji publicznych w sprawie przeglądu jego polityki przejrzystości; zauważa jednak, że obecna propozycja nie spełnia wymogów Parlamentu i organizacji społeczeństwa obywatelskiego dotyczących wzmocnienia polityki przejrzystości zgodnie z najlepszymi praktykami i standardami stosowanymi przez inne instytucje finansowe;
82. wzywa EBI do terminowego publikowania dokładniejszych informacji na temat jego wszystkich działań finansowych zgodnie z najlepszymi praktykami międzynarodowymi, w tym ocen środowiskowych i społecznych, aby umożliwić do nich dostęp potencjalnym beneficjentom, zainteresowanym grupom oraz lokalnym organizacjom społeczeństwa obywatelskiego;
83. ponawia swój apel do EBI o działanie na zasadzie "domniemania jawności"; apeluje w szczególności o terminową publikację pełnych porządków obrad i protokołów posiedzeń Komitetu Zarządzającego i z zadowoleniem przyjmuje publikację porządku obrad i protokołu posiedzenia Rady Dyrektorów; podkreśla, że w przyszłej polityce przejrzystości należy zaostrzyć wymogi w zakresie przejrzystości w odniesieniu do wszystkich działań i zobowiązać projektodawców do publicznego udostępniania ocen oddziaływania na środowisko przez włączenie rygorystycznych, lecz współmiernych obowiązków w zakresie przejrzystości do konkretnych klauzul umownych podpisanych ze wszystkimi klientami EBI;
84. ponawia swój apel o ujawnienie opinii wydanych przez Komisję w ramach procedury określonej w art. 19 statutu EBI w sprawie działań finansowych EBI w celu oceny ich zgodności z odpowiednim prawodawstwem UE i polityką UE; wzywa Komisję i EBI do osiągnięcia porozumienia w celu zapewnienia pełnej przejrzystości takich opinii i ich uzasadnień;
85. zwraca uwagę, że powołanie byłego wiceprezesa EBI na członka zarządu przedsiębiorstwa Iberdrola wzbudziło poważne zaniepokojenie w związku z możliwością wystąpienia konfliktu interesów, choć o nominacji tej powiadomiono z wyprzedzeniem i była ona zgodna z przepisami obowiązującymi byłych członków Komitetu Zarządzającego EBI; zwraca ponadto uwagę, że wiążąca opinia Komisji ds. Etyki i Zgodności EBI wydana przed tą nominacją nie zawiera żadnych zastrzeżeń w tej sprawie, i zwraca się o dalsze wyjaśnienia w związku z tą opinią; zauważa, że zatrudnienie tego byłego urzędnika instytucji publicznej niemal bez okresu karencji zagraża reputacji i niezależności EBI; przypomina, że zdaniem Europejskiej Rzecznik Praw Obywatelskich decyzja Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego, aby nie sprzeciwiać się objęciu przez jego dyrektora wykonawczego stanowiska dyrektora generalnego przedsiębiorstwa prowadzącego działalność lobbingową na rzecz sektora finansowego, stanowiła przypadek niewłaściwego administrowania, a niewyrażenie zgody na przyjęcie nowej funkcji byłoby działaniem koniecznym i adekwatnym; wzywa EBI do dokonania oceny, czy należy jeszcze ulepszyć przepisy i praktyki dotyczące konfliktów interesów;
86. wyraża zaniepokojenie, że ośmiu wiceprezesów EBI oprócz obowiązków sektorowych i krajowych pełni nadzór nad wnioskami projektowymi z ich krajów pochodzenia; wyraża w związku z tym ubolewanie, że EBI nie uwzględnił wniosku Parlamentu o włączenie do kodeksu postępowania Komitetu Zarządzającego przepisu wykluczającego możliwość sprawowania przez jego członków nadzoru nad udzielaniem pożyczek lub realizacją projektów w ich krajach pochodzenia;
87. z zadowoleniem przyjmuje wewnętrzny przegląd EBI i przegląd jego polityki zwalczania nadużyć finansowych oraz zamiar przeniesienia tej polityki na szczebel grupy, tak by miała zastosowanie zarówno do EBI, jak i EFI; wzywa EBI, by przyjął ambitne i kompleksowe podejście do tego przeglądu i zaradził istniejącym słabościom w ramach mechanizmów należytej staranności i kontroli wewnętrznej, a także by zaostrzył swoją politykę wobec nadużyć i korupcji, zgodnie z powtarzającymi się postulatami Parlamentu;
88. podkreśla, jak ważne jest, by biuro dochodzeniowe EBI ds. zwalczania nadużyć finansowych miało solidne kompetencje, wystarczające zasoby i niezależność; wzywa EBI do zacieśnienia współpracy z Europejskim Rzecznikiem Praw Obywatelskich, Europejskim Urzędem ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) i - w stosownych przypadkach - Prokuraturą Europejską (EPPO), a także do zgłaszania spraw karnych organom krajowym; wzywa EBI do zwiększenia autonomii i skuteczności Biura ds. Mechanizmu Rozpatrywania Skarg i Wydziału ds. Dochodzeń w sprawie Nadużyć Finansowych;
89. przypomina, że Komisja zwróciła się do EBI o udostępnienie dokładniejszych informacji na temat skutecznego stosowania klauzuli umownych umożliwiających EBI wstrzymanie lub wycofanie finansowania 9 , i oczekuje, że Parlament otrzyma pełen dostęp do tych informacji;
90. z zadowoleniem przyjmuje postępy w realizacji strategii grupy EBI na rzecz równości płci i planu działania w sprawie równości płci; przyjmuje do wiadomości sprawozdanie z postępu prac w dziedzinie różnorodności i włączenia społecznego z 2019 r.; zauważa, że kobiety stanowią 51,4 % personelu EBI;
91. ubolewa, że kobiety wciąż nie są dostatecznie reprezentowane wśród kadry kierowniczej i na stanowiskach wyższego szczebla; uważa, że należy uczynić więcej w tym zakresie podczas wdrażania drugiego etapu planu działania w 2021 r. i wzywa w związku z tym EBI, aby dalej wspierał partycypację kobiet i aktywnie promował zrównoważoną reprezentację płci na stanowiskach wyższego szczebla; wzywa EBI, aby coraz intensywniej promował w tej instytucji wszelkie formy różnorodności i inkluzywność oraz by wyznaczał ambitne cele;
92. wzywa EBI, aby w miarę możliwości gromadził dane segregowane według kryterium płci oraz aby opracował narzędzia i metody przeprowadzania analizy dotyczącej płci i oceny wpływu w aspekcie płci w odniesieniu do projektów i działań EBI zarówno w Unii Europejskiej, jak i poza nią, a także aby konsultował się w tym celu z niezależnymi ekspertami;
93. wyraża poważne zaniepokojenie zarzutami dotyczącymi molestowania oraz środowiska pracy w EBI; zwraca uwagę, że niedawno EBI podjął działania w celu rozwiązania tych oraz innych ważnych problemów pracowniczych; wzywa EBI do zadbania o skuteczne wdrożenie polityki "zero tolerancji" wobec wszelkich form molestowania, w tym wdrożenie środków prewencyjnych i ochronnych, a także odpowiednich i wiarygodnych mechanizmów rozpatrywania skarg i wsparcia ofiar; wzywa kierownictwo EBI do podjęcia rzeczywistego dialogu z przedstawicielami pracowników, aby zaradzić poruszanym przez nich problemom;
94. wyraża zadowolenie, że EBI przeprowadzi przegląd norm środowiskowych i społecznych, i apeluje o szeroko zakrojone i pluralistyczne konsultacje publiczne w tych sprawach; podkreśla, że EBI może uwzględnić dodatkowe normy dotyczące innych priorytetów politycznych; EBI do uwzględnienia kwestii społecznych podczas oceny negatywnych skutków potencjalnych inwestycji;
95. ponownie podkreśla, że w prawie UE 10 zrównoważoność jest szerokim pojęciem oraz że inwestycje są zrównoważone jedynie wówczas, jeżeli uwzględniają zasadę "nie czyń poważnych szkód" w kontekście celów zrównoważenia społecznego lub środowiskowego; z zadowoleniem przyjmuje również fakt, że EBI zobowiązał się w pełni dostosować metodykę monitorowania działań w dziedzinie klimatu i celów zrównoważenia środowiskowego do przepisów określonych w rozporządzeniu w sprawie systematyki, w tym stosować zasadę "nie czyń poważnych szkód" 11 we wszystkich operacjach;
96. wzywa EBI, aby wykorzystał tę okazję do wzmocnienia swojej polityki w zakresie praw człowieka; oczekuje przede wszystkim wzmocnienia obowiązków dotyczących należytej staranności w zakresie praw człowieka oraz wyraźniejszego podkreślenia wymiaru praw człowieka w planowaniu projektów, zwłaszcza w krajach spoza UE;
97. oczekuje, że EBI będzie uważnie monitorować działania, w pełni uwzględniając obawy wyrażane przez zainteresowane strony i podmioty, w szczególności te dotyczące naruszeń praw człowieka;
98. podkreśla, że przedsiębiorstwa będące beneficjentami inwestycji EBI powinny przestrzegać zasad dobrego zarządzania, w tym w kwestiach podatkowych; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że EBI nie angażuje się w nowe lub odnowione projekty z podmiotami zarejestrowanymi lub mającymi siedzibę w jurysdykcjach figurujących w wykazie jurysdykcji niechętnych współpracy do celów podatkowych i do celów przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu oraz że w przypadku kontrahentów zarejestrowanych lub mających siedzibę w jurysdykcjach, które na ogół są nastawione na współpracę, ale nie wyeliminowały jeszcze pozostałych niedociągnięć w zakresie dobrego zarządzania w kwestiach podatkowych (jurysdykcje wymienione w załączniku II do unijnego wykazu jurysdykcji niechętnych współpracy), przeprowadza się indywidualną ocenę ryzyka;
99. podkreśla, że konieczne są szeroko zakrojone kontrole w celu dopilnowania, by kontrahenci nie korzystali z innych powiązań prawnych z takimi jurysdykcjami; wzywa EBI do stosowania środków prewencyjnych i regularnych ocen zapobiegających korzystaniu z jurysdykcji podatkowych niechętnych współpracy i stosowaniu szkodliwych praktyk podatkowych przez partnerów;
100. zachęca grupę EBI do aktualizacji polityki dotyczącej jurysdykcji niechętnych współpracy w oparciu o przyszłe zmiany w zakresie dobrego zarządzania w kwestiach podatkowych w UE lub na szczeblu międzynarodowym; przypomina, że w polityce tej przewidziano ogólny zakaz współpracy z kontrahentami zarejestrowanymi lub mającymi siedzibę w jurysdykcjach niechętnych współpracy, chyba że odbywa się ona na ściśle określonych warunkach;
101. odnotowuje ramy prawne EBI dotyczące przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu z grudnia 2020 r.; wyraża zaniepokojenie faktem, że przedstawione ramy nie są szczegółowe w odniesieniu do konkretnych procedur, które mają dostosować działalność banku do prawa UE, zwłaszcza w odniesieniu do należytej staranności wobec klienta, a w szczególności w przypadku stosowania wzmocnionych środków należytej staranności;
102. ponownie podkreśla wyrażone już wcześniej obawy Parlamentu związane z brakiem kontroli nad funduszami, którymi zarządzają pośrednicy finansowi, oraz z trudnościami w monitorowaniu beneficjentów końcowych i zgodności z kryteriami kwalifikowalności;
103. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że EBI pracuje obecnie nad określeniem wytycznych dotyczących dostosowania kontrahentów do celów klimatycznych; wzywa EBI do opracowania ambitnego planu działania w celu stworzenia ram dotyczących dostosowania kontrahentów do celów klimatycznych, a także do zadbania o to, by wytyczne zapewniły większą przejrzystość i ściślejszą kontrolę due diligence nad jego partnerami i ich kwalifikowalnością do wykorzystywania funduszy gwarantowanych przez EBI na ściśle określonych warunkach, obejmujących kryteria etyczne, społeczne i środowiskowe, a także kryteria dotyczące uczciwości; podkreśla, że ramy te powinny również nakładać na wszystkich pośredników finansowych i klientów korporacyjnych wymóg jak najszybszego (najpóźniej do 2025 r.) wprowadzenia perspektywicznego planu dekarbonizacji dostosowanego do porozumienia paryskiego i wykorzystującego naukowo określane cele emisyjne, przy czym EBI może oferować pomoc techniczną przy opracowywaniu takich planów dekarbonizacji;
104. zwraca się do EBI, aby publikował bardziej regularne, pogłębione i kompleksowe informacje o pośrednikach finansowych odpowiedzialnych za wykorzystywanie środków EBI (198) oraz wprowadził klauzule umowne dotyczące obowiązkowego ujawniania przez te instytucje informacji na temat działalności kredytowej, przy zapewnieniu ochrony tajemnicy handlowej;
105. podkreśla, że EBI powinien wzmocnić i w pełni wykorzystywać klauzule umowne umożliwiające mu zawieszenie wypłat lub innych środków łagodzących w celu ochrony integralności i reputacji swoich operacji w razie niezgodności projektów z normami środowiskowymi, społecznymi, dotyczącymi praw człowieka, podatkowymi i dotyczącymi przejrzystości;
106. apeluje o rygorystyczną politykę umożliwiającą wykluczenie z finansowania EBI podmiotów, w przypadku których stwierdzono, że dopuściły się nadużyć finansowych, korupcji, prania pieniędzy lub innych form nadużyć;
107. z zadowoleniem przyjmuje działania Europejskiego Trybunału Obrachunkowego (ETO) dotyczące środków budżetowych Unii, którymi zarządza EBI, i wzywa instytucje do wyrażenia zgody na poszerzenie uprawnień kontrolnych ETO w granicach przewidzianych w traktatach UE;
108. odnotowuje krytyczne uwagi ETO zawarte w sprawozdaniu specjalnym nr 12/2020 pt. "Europejskie Centrum Doradztwa Inwestycyjnego - inicjatywa podjęta w celu pobudzania inwestycji w UE, która ma ograniczone skutki" i apeluje do EBI o wyciągnięcie niezbędnych wniosków na przyszłość;
109. wzywa ETO do sporządzenia sprawozdania specjalnego zawierającego zalecenia dotyczące wyników działań EBI i ich zgodności z polityką i celami UE;
110. odnotowuje sprawozdanie specjalne ETO nr 3/2019 pt. "Europejski Fundusz na rzecz Inwestycji Strategicznych - konieczne jest podjęcie działań, by Fundusz osiągnął pełen sukces", zwłaszcza zawarte w nim uwagi dotyczące potrzeby wprowadzenia porównywalnych wskaźników wykonania i monitorowania dla wszystkich unijnych instrumentów finansowych i gwarancji budżetowych; wzywa Komisję do zapewnienia odpowiednich działań następczych we współpracy z EBI jako jednym z głównych podmiotów wdrażających program InvestEU;
o
o o
111. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, Europejskiemu Bankowi Inwestycyjnemu oraz rządom i parlamentom państw członkowskich.
