P9_TA(2021)0268Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 8 czerwca 2021 r. w sprawie wniosku dotyczącego decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie uruchomienia Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji w następstwie wniosku złożonego przez Finlandię - EGF/2020/007 FI/Finnair (COM(2021)0227 - C9-0162/2021 - 2021/0116(BUD))
(2022/C 67/26)
(Dz.U.UE C z dnia 8 lutego 2022 r.)
Parlament Europejski,
- uwzględniając wniosek Komisji przedłożony Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2021)0227 - C9-0162/2021),
- uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1309/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji (2014-2020) i uchylenia rozporządzenia (WE) nr 1927/2006 1 ("rozporządzenie w sprawie EFG"),
- uwzględniając rozporządzenie Rady (UE, Euratom) 2020/2093 z dnia 17 grudnia 2020 r. określające wieloletnie ramy finansowe na lata 2021-2027 2 , w szczególności jego art. 8,
- uwzględniając Porozumienie międzyinstytucjonalne z dnia 16 grudnia 2020 r. między Parlamentem Europejskim, Radą Unii Europejskiej i Komisją Europejską w sprawie dyscypliny budżetowej, współpracy w kwestiach budżetowych i należytego zarządzania finansami oraz w sprawie nowych zasobów własnych, w tym również harmonogramu wprowadzania nowych zasobów własnych 3 (porozumienie międzyinstytucjonalne z 16 grudnia 2020 r.), w szczególności jego pkt 9,
- uwzględniając opinię przedstawioną przez Komisję Zatrudnienia i Spraw Socjalnych,
- uwzględniając sprawozdanie Komisji Budżetowej (A9-0186/2021),
A. mając na uwadze, że Unia opracowała instrumenty ustawodawcze i budżetowe w celu udzielenia dodatkowego wsparcia pracownikom dotkniętym skutkami istotnych zmian w strukturze światowego handlu lub światowego kryzysu finansowego i gospodarczego oraz z myślą o ułatwieniu im powrotu na rynek pracy; mając na uwadze, że pomoc ta przybiera postać wsparcia finansowego udzielanego pracownikom i przedsiębiorstwom, dla których pracowali;
B. mając na uwadze, że Finlandia złożyła wniosek EGF/2020/007 FI/Finnair o wkład finansowy z Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji (EFG) w następstwie 508 zwolnień 4 w przedsiębiorstwie Finnair Oyj i u jednego podwykonawcy 5 w regionie Helsinki-Uusimaa (FI1B) na poziomie NUTS 2 w Finlandii w okresie odniesienia dla wniosku od 25 sierpnia do 25 grudnia 2020 r.;
C. mając na uwadze, że 6 maja 2021 r. Komisja przyjęła wniosek w sprawie decyzji dotyczącej uruchomienia EFG w celu wsparcia powrotu na rynek pracy 500 beneficjentów docelowych, tzn. pracowników zwolnionych w sektorze gospodarki sklasyfikowanym w dziale 51 NACE Rev. 2 (Transport lotniczy);
D. mając na uwadze, że wniosek dotyczy 504 pracowników zwolnionych w przedsiębiorstwie Finnair Oyj oraz czterech pracowników zwolnionych u jednego podwykonawcy w Finlandii;
E. mając na uwadze, że wniosek jest oparty na kryterium interwencji przewidzianym w art. 4 ust. 1 lit. a) rozporządzenia w sprawie EFG, zgodnie z którym wymagane jest zwolnienie co najmniej 500 pracowników w czteromiesięcznym okresie odniesienia w przedsiębiorstwie działającym w państwie członkowskim;
F. mając na uwadze, że Komisja przyznała, iż kryzys zdrowotny związany z COVID-19 doprowadził do kryzysu gospodarczego, i zaapelowała o wdrożenie planu odbudowy NextGenerationEU, w którym podkreślono kluczową rolę EFG w udzielaniu pomocy zwolnionym pracownikom;
G. mając na uwadze, że pandemia COVID-19 spowodowała ogromny wstrząs w przemyśle lotniczym z powodu ograniczeń w podróżowaniu oraz doprowadziła do spadku międzynarodowego ruchu lotniczego o 98,9 % w kwietniu 2020 r. w porównaniu z kwietniem 2019 r. 6 , a dochody z jednego pasażerokilometra w czerwcu 2020 r. były w całej branży o 86,5 % niższe niż w czerwcu 2019 r. 7 ;
H. mając na uwadze, że liczba pasażerów na trasach międzynarodowych spadła w 2020 r. o 75,6 % w porównaniu z 2019 r.; mając na uwadze, że według prognoz ruchu pasażerskiego na świecie opracowanych przez Zrzeszenie Międzynarodowego Transportu Lotniczego powrót do poziomu sprzed kryzysu zajmie branży lotniczej od 3 do 4 lat;
I. mając na uwadze, że jest to jedno z pierwszych uruchomień EFG z powodu kryzysu związanego z COVID-19 po przyjęciu przez Parlament rezolucji z 18 czerwca 2020 r. w sprawie wniosku dotyczącego decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie uruchomienia Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji (EGF/2020/000 TA 2020 - pomoc techniczna z inicjatywy Komisji) 8 , w której Parlament stwierdził, że EFG może zostać uruchomiony w celu wsparcia pracowników definitywnie zwolnionych i osób samozatrudnionych w kontekście globalnego kryzysu wywołanego COVID-19 bez wprowadzania zmian do rozporządzenia (UE) nr 1309/2013;
J. mając na uwadze, że przed wybuchem pandemii przedsiębiorstwo Finnair miało solidne wyniki finansowe, liczba przewożonych pasażerów wzrosła o 10,3 % w 2019 r., a jego przychody wzrosły o 9,2 % w 2019 r., osiągając 3097 mln EUR w porównaniu z 2836 mln EUR w 2018 r.;
K. mając na uwadze, że ograniczenia obowiązujące zarówno w Finlandii, jak i w innych państwach w poważny sposób wpłynęły na działania realizowane przez Finnair, w szczególności w kontekście lotów międzynarodowych i międzykontynentalnych. mając na uwadze, że ruch lotniczy jest ważnym środkiem transportu łączącym obszary oddalone, takie jak Finlandia, z resztą świata;
L. mając na uwadze, że lotnisko w Helsinkach jest głównym węzłem lotniczym, a Finnair jest głównym przewoźnikiem między Europą a Azją, oraz że w styczniu 2020 r. liczba pasażerów do Chin wzrosła o 58 % w porównaniu ze styczniem 2019 r.; mając na uwadze, że w lutym 2020 r. liczba pasażerów gwałtownie spadła o 73 % z powodu epidemii;
M. mając na uwadze, że liczba pasażerów przewożonych przez Finnair spadła o 76,2 %, a przychody Finnair w 2020 r. spadły o 73,2 % w porównaniu z 2019 r., co doprowadziło do powstania straty operacyjnej w wysokości 464,5 mln EUR w 2020 r. 9 ; mając na uwadze, że aby zaradzić sytuacji kryzysowej, przedsiębiorstwo Finnair musiało ograniczyć koszty - poczyniono oszczędności pod względem kosztów związanych z nieruchomościami, leasingiem statków powietrznych, IT (cyfryzacja i automatyzacja procesów obsługi klienta), sprzedażą i dystrybucją, jak również ograniczono koszty administracyjne i struktury wynagrodzeń; mając na uwadze, że doprowadziło to do likwidacji 700 miejsc pracy 10 i prawie wszystkich pracowników wysłano na przymusowy urlop przez część roku, przy czym w 2021 r. stan taki utrzymuje się w odniesieniu do dużej części siły roboczej;
N. mając na uwadze, że długoterminowym celem Finnair jest osiągnięcie neutralności emisyjnej do 2045 r. oraz redukcja emisji netto o 50 % do końca 2025 r. w porównaniu z poziomem z 2019 r. 11 , a także mając na uwadze, że zdaniem przedsiębiorstwa nadal czyni ono postępy w zakresie działań na rzecz zrównoważonego rozwoju również w czasie pandemii, gdyż inwestuje w zrównoważone biopaliwa;
O. mając na uwadze, że wkład sektora lotnictwa w gospodarkę Finlandii jest znaczny i stanowi 3,2 % całkowitego PKB 12 , a także mając na uwadze, że zwolnienia w największym przedsiębiorstwie lotniczym w tym kraju - Finnair - mają poważny wpływ na region Helsinki-Uusimaa i na gospodarkę krajową;
P. mając na uwadze, że w 2020 r. w sektorze lotnictwa w Finlandii zatrudnionych było 42 000 osób (23 000 bezpośrednich i 19 000 pośrednich miejsc pracy), a zwolnienia te będą miały poważny wpływ na gospodarkę kraju; mając na uwadze, że liczba bezrobotnych poszukujących pracy w regionie Helsinki-Uusimaa, którego dotyczą zwolnienia, wzrosła o 0,8 punktu procentowego, z 6,4 % w 2019 r. do 7,2 % w 2020 r.;
Q. mając na uwadze, że ze względu na rosnące bezrobocie wynikające z kryzysu ponowne zatrudnienie byłych pracowników Finnair może stanowić wyzwanie;
R. mając na uwadze, że Komisja oświadczyła, że kryzys zdrowotny doprowadził do kryzysu gospodarczego, określiła plan naprawy gospodarczej i podkreśliła rolę EFG jako narzędzia stosowanego w sytuacjach nadzwyczajnych 13 ;
1. zgadza się z Komisją, że warunki wymienione w art. 4 ust. 2 rozporządzenia w sprawie EFG zostały spełnione i że Finlandia ma prawo do wkładu finansowego w wysokości 1 752 360 EUR na mocy tego rozporządzenia, co stanowi 60 % łącznych kosztów wynoszących 2 920 600 EUR, na które składają się wydatki na zindywidualizowane usługi w wysokości 2 730 600 EUR oraz wydatki na działania przygotowawcze, działania w zakresie zarządzania, dostarczania i upowszechniania informacji oraz działania w zakresie kontroli i sprawozdawczości w wysokości 190 000 EUR;
2. zauważa, że władze fińskie złożyły wniosek 30 grudnia 2020 r. oraz że Komisja zakończyła ocenę wniosku 6 maja 2021 r. i przekazała ją Parlamentowi tego samego dnia; ubolewa, że w obecnych okolicznościach ocena Komisji trwała tak długo;
3. zauważa, że spełniono wszystkie wymogi proceduralne;
4. zauważa, że wniosek dotyczy w sumie 508 pracowników zwolnionych w przedsiębiorstwie Finnair Oyj oraz u jednego podwykonawcy; ponadto zauważa, że Finlandia oczekuje, iż 500 spośród wszystkich kwalifikujących się beneficjentów skorzysta ze środków pomocowych (docelowi beneficjenci);
5. zwraca uwagę, że zgodnie z oczekiwaniami społeczne skutki zwolnień mają być znaczne w przypadku pracowników w regionie Helsinki-Uusimaa, gdzie Finnair ma swoją bazę operacyjną i gdzie liczba bezrobotnych poszukujących pracy wzrosła o 22,5 % od lutego do kwietnia 2020 r. i o 0,8 punktu procentowego w latach 2019-2020 14 , co prowadzi do niekorzystnych perspektyw, jeżeli chodzi o ponowne zatrudnienie zwolnionych pracowników; zauważa w związku z tym pozytywny fakt, że zwolnieni pracownicy mogliby skorzystać z dostosowanego do indywidualnych potrzeb poradnictwa i wsparcia w poszukiwaniu pracy, a także z dostosowanego do potrzeb podnoszenia kwalifikacji i przekwalifikowywania, aby zwiększyć swoje szanse na ponowne zatrudnienie;
6. podkreśla, że wszyscy pracownicy, bez dyskryminacji i niezależnie od narodowości, muszą być integrowani i wspierani ze środków przewidzianych w tym projekcie EFG;
7. zauważa, że 44 % osób kwalifikujących się to kobiety, a grupa wiekowa, która ucierpiała najbardziej, to 30-54 lata; zauważa, że druga co do wielkości grupa wiekowa to 55-64 lata (28,2 %) oraz że może ona borykać się z dodatkowymi wyzwaniami związanymi z ponowną integracją na rynku pracy;
8. zauważa, że Finlandia rozpoczęła świadczenie zindywidualizowanych usług na rzecz beneficjentów objętych pomocą 21 października 2020 r. oraz że okres kwalifikowalności do uzyskania wkładu finansowego z EFG będzie zatem trwał od 21 października 2020 r. do 30 grudnia 2022 r.;
9. przypomina, że zindywidualizowane usługi, które mają zostać zapewnione pracownikom i osobom prowadzącym działalność na własny rachunek, obejmują następujące działania: coaching i inne działania przygotowawcze, usługi związane z zatrudnieniem i biznesem, szkolenia, dopłaty do wynagrodzenia, dotacje na rozpoczęcie działalności oraz dodatki na podróż, zakwaterowanie i przeprowadzkę; z zadowoleniem przyjmuje zapewnienie beneficjentom szkoleń w zakresie kwalifikacji zawodowych, w tym kursów, np. w takich dziedzinach jak sztuczna inteligencja, bezpieczeństwo cyfrowe i robotyka; ponadto z zadowoleniem przyjmuje wykorzystanie przez Finlandię dotacji do wynagrodzeń w celu zmniejszenia kosztów wynagrodzeń beneficjentów, a także dotacji na rozpoczęcie działalności, aby wspierać podejmowanie działalności gospodarczej, ale przypomina, że wsparcie to powinno być uzależnione od aktywnego uczestnictwa beneficjentów w szkoleniach oraz od aktywnego poszukiwania przez nich pracy;
10. zauważa, że Finlandia zaczęła ponosić wydatki administracyjne w zakresie wdrażania EFG 21 października 2020 r. oraz że wydatki na działania przygotowawcze, działania w zakresie zarządzania, działania w zakresie dostarczania i upowszechniania informacji oraz działania w zakresie kontroli i sprawozdawczości kwalifikują się zatem do przyznania wkładu finansowego z EFG od 21 października 2020 r. do 30 czerwca 2023 r.;
11. wyraża zadowolenie, że Finlandia opracowała skoordynowany pakiet zindywidualizowanych usług w drodze konsultacji z grupą roboczą; podkreśla, że działania przygotowawcze obejmowały spotkania z przedstawicielami Ośrodka Rozwoju Gospodarczego, Ośrodka Transportu i Ośrodka Środowiska oraz Biura Zatrudnienia i Biura Rozwoju Gospodarczego z Uusimaa, przedsiębiorstwa Finnair i związków zawodowych, mianowicie Ilmailualan Unioni (IAU), Finnairin insinoorit ja ylemmat toimihenkilot (FINTO), Auto ja Kuljetusalan Tydntekijaliitto ry (AKT) oraz Trade Union Pro;
12. podkreśla, że władze Finlandii potwierdziły, iż działania kwalifikowalne nie są objęte pomocą z innych funduszy lub instrumentów finansowych Unii;
13. przypomina, że pomoc z EFG nie może zastępować działań, za które na mocy prawa krajowego lub umów zbiorowych odpowiedzialne są przedsiębiorstwa;
14. zdecydowanie popiera fakt, że w latach 2021-2027 EFG będzie nadal okazywał solidarność, przesuwając jednocześnie punkt ciężkości z przyczyn restrukturyzacji na jej skutki; z zadowoleniem przyjmuje, że zgodnie z nowymi zasadami dekarbonizacja będzie również powodem, dla którego wnioskodawcy będą mogli ubiegać się o wsparcie.
15. zatwierdza decyzję załączoną do niniejszej rezolucji;
16. zobowiązuje swojego przewodniczącego do podpisania wraz z przewodniczącym Rady niniejszej decyzji i zapewnienia jej publikacji w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej;
17. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji wraz z załącznikiem Radzie i Komisji.
