Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 5 maja 2022 r. w sprawie polityki konkurencji - sprawozdanie roczne za 2021 r. (2021/2185(INI))

P9_TA(2022)0202
Polityka konkurencji - sprawozdanie roczne za 2021 r. Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 5 maja 2022 r. w sprawie polityki konkurencji - sprawozdanie roczne za 2021 r. (2021/2185(INI))
(2022/C 465/11)

Parlament Europejski,

- uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 101-109,

- uwzględniając stosowne zasady, wytyczne, rezolucje, konsultacje publiczne, komunikaty i dokumenty Komisji dotyczące konkurencji,

- uwzględniając sprawozdanie Komisji z dnia 7 lipca 2021 r. dotyczące polityki konkurencji za rok 2020 (COM(2021)0373) oraz towarzyszący mu dokument roboczy służb Komisji opublikowany w tym samym dniu (SWD(2021)0177),

- uwzględniając swoją rezolucję z dnia 9 czerwca 2021 r. w sprawie polityki konkurencji - sprawozdanie roczne za 2020 r. 1 ,

- uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Regionów ECON-VII/015 w sprawie sprawozdania Komisji Europejskiej z 7 lipca 2021 r. dotyczącego polityki konkurencji za rok 2020 (COM(2021)0373),

- uwzględniając działania następcze Komisji dotyczące rezolucji Parlamentu z dnia 18 czerwca 2020 r. w sprawie polityki konkurencji - sprawozdanie roczne za 2019 r. 2 ,

- uwzględniając komunikaty Komisji z 19 marca 2020 r., 3 kwietnia 2020 r., 8 maja 2020 r., 29 czerwca 2020 r., 13 października 2020 r., 28 stycznia 2021 r. i 18 listopada 2021 r. w sprawie tymczasowych ram środków pomocy państwa w celu wsparcia gospodarki w kontekście trwającej epidemii COVID-19 (C(2021)8442),

- uwzględniając wniosek Komisji z dnia 5 maja 2021 r. dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie subsydiów zagranicznych zakłócających rynek wewnętrzny (COM(2021)0223),

- uwzględniając pierwsze sprawozdanie roczne Komisji na temat monitorowania bezpośrednich inwestycji zagranicznych w Unii z 23 listopada 2021 r. 3 ,

- uwzględniając pakiet regulacyjny, w tym wniosek Komisji z dnia 15 grudnia 2020 r. dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie jednolitego rynku usług cyfrowych (akt o usługach cyfrowych) (COM(2020)0825) oraz wniosek Komisji z dnia 15 grudnia 2020 r. dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie kontestowalnych i uczciwych rynków w sektorze cyfrowym (akt o rynkach cyfrowych) (COM(2020)0842),

- uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1 z dnia 11 grudnia 2018 r. mającą na celu nadanie organom ochrony konkurencji państw członkowskich uprawnień w celu skuteczniejszego egzekwowania prawa i zapewnienia należytego funkcjonowania rynku wewnętrznego 4 ,

- uwzględniając dokument roboczy służb Komisji z dnia 12 lipca 2021 r. w sprawie oceny obwieszczenia Komisji w sprawie definicji rynku właściwego do celów wspólnotowego prawa konkurencji z dnia 9 grudnia 1997 r. (SWD(2021)0199),

- uwzględniając badanie uzupełniające towarzyszące ocenie obwieszczenia Komisji w sprawie definicji rynku właściwego do celów wspólnotowego prawa konkurencji, przeprowadzone na zlecenie Dyrekcji Generalnej ds. Konkurencji Komisji Europejskiej (DG COMP) i opublikowane w czerwcu 2021 r. 5 ,

- uwzględniając sprawozdanie specjalnych doradców pt. "Competition policy for the digital era" [Polityka konkurencji w erze cyfrowej], sporządzone na zlecenie Dyrekcji Generalnej ds. Konkurencji i opublikowane w 2019 r. 6 ,

- uwzględniając sprawozdanie pt. "Consumer vulnerability across key markets in the European Union" [Podatność konsumentów na zagrożenia na kluczowych rynkach w Unii Europejskiej], opracowane na zlecenie Dyrekcji Generalnej ds. Sprawiedliwości i Konsumentów Komisji Europejskiej 7  i opublikowane w 2016 r.,

- uwzględniając komunikat Komisji z dnia 18 listopada 2021 r. zatytułowany "Polityka konkurencji gotowa na nowe wyzwania" (COM(2021)0713) oraz załącznik do niego,

- uwzględniając komunikat Komisji i plan działania z 11 grudnia 2019 r. w sprawie Europejskiego Zielonego Ładu (COM(2019)0640),

- uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1119 z 30 czerwca 2021 r. w sprawie ustanowienia ram na potrzeby osiągnięcia neutralności klimatycznej i zmiany rozporządzeń (WE) nr 401/2009 i (UE) 2018/1999 (Europejskie prawo o klimacie) 8 ,

- uwzględniając komunikat Komisji z 21 grudnia 2021 r. pt. w sprawie wytycznych w sprawie pomocy państwa na cele związane z klimatem, energią i ochroną środowiska 2022 9 ,

- uwzględniając komunikat Komisji z dnia 6 grudnia 2021 r. w sprawie wytycznych Unii w sprawie pomocy państwa na rzecz promowania inwestycji w zakresie finansowania ryzyka 10 ,

- uwzględniając komunikat Komisji z dnia 9 grudnia 2021 r. w sprawie wytycznych w sprawie stosowania prawa konkurencji UE do układów zbiorowych dotyczących warunków pracy osób pracujących na własny rachunek niezatrudniających pracowników (C(2021)8838),

- uwzględniając komunikat Komisji z 10 marca 2020 r. zatytułowany "Nowa strategia przemysłowa dla Europy" (COM(2020)0102) i komunikat Komisji z dnia 5 maja 2021 r. w sprawie aktualizacji tej strategii (COM(2021)0350),

- uwzględniając rozporządzenie Komisji (UE) 2021/1237 z dnia 23 lipca 2021 r. zmieniające rozporządzenie (UE) nr 651/2014 uznające niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu 11 ,

- uwzględniając komunikat Komisji z 21 grudnia 2021 r. w sprawie zatwierdzenia treści projektu komunikatu Komisji w sprawie wytycznych w sprawie pomocy państwa na cele związane z klimatem, energią i ochroną środowiska 2022 (C(2021)9817),

- uwzględniając swoją rezolucję z dnia 21 października 2021 r. w sprawie wytycznych w sprawie pomocy państwa na cele związane z klimatem, ochroną środowiska i energią 12 ,

- uwzględniając sprawozdanie specjalne Europejskiego Trybunału Obrachunkowego 24/2020 zatytułowane "Kontrole połączeń przedsiębiorstw i postępowania antymonopolowe w UE prowadzone przez Komisję - konieczne jest wzmocnienie nadzoru rynku",

- uwzględniając komunikat Komisji z dnia 26 marca 2021 r. zatytułowany "Wytyczne dotyczące stosowania mechanizmu odsyłania spraw przewidzianego w art. 22 rozporządzenia w sprawie kontroli łączenia przedsiębiorstw w odniesieniu do określonych kategorii spraw" (C(2021)1959),

- uwzględniając komunikat Komisji z dnia 9 lipca 2021 r. zatytułowany "Zatwierdzenie treści projektu rozporządzenia Komisji w sprawie stosowania art. 101 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do kategorii porozumień wertykalnych i praktyk uzgodnionych" (C(2021)5026) oraz załącznik do niego, a także załącznik do komunikatu Komisji z dnia 9 lipca 2021 r. w sprawie zawiadomienia Komisji: Wytyczne w sprawie ograniczeń wertykalnych (C(2021)5038),

- uwzględniając wniosek Komisji z dnia 14 lipca 2021 r. dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego mechanizm dostosowywania cen na granicach z uwzględnieniem emisji CO2 (COM(2021)0564),

- uwzględniając art. 54 Regulaminu,

- uwzględniając opinię przedstawioną przez Komisję Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów,

- uwzględniając sprawozdanie Komisji Gospodarczej i Monetarnej (A9-0064/2022),

A. mając na uwadze, że unijna polityka konkurencji odgrywa kluczową rolę - zwłaszcza w czasach niepewności i dwojakiej transformacji - w zapewnianiu skutecznej konkurencji w celu wspierania innowacji, tworzenia miejsc pracy, wzrostu gospodarczego, konkurencyjności i przedsiębiorczości, ustalania sprawiedliwych warunków gospodarczych, w szczególności poprzez napędzanie innowacji pomagających w opracowywaniu nowych technologii, które z kolei mogą pomóc nam osiągnąć więcej, powodując jednocześnie mniej szkód dla środowiska, a także w promowaniu efektywnej alokacji zasobów, zapewnieniu większego wyboru i uczciwych cen dla konsumentów oraz wspieraniu odporności jednolitego rynku;

B. mając na uwadze, że celem unijnej polityki konkurencji jest zapewnienie ochrony konkurencji na rynku wewnętrznym; mając na uwadze, że polityka konkurencji ma niezaprzeczalny wpływ na konkretne interesy gospodarcze użytkowników końcowych, którzy nabywają towary lub usługi;

C. mając na uwadze, że Komisja szybko zareagowała na wybuch kryzysu związanego z COVID-19 i przyjęła specjalne reguły konkurencji, które powinny pozostać tymczasowe;

D. mając na uwadze, że polityka konkurencji musi stymulować przedsiębiorstwa do inwestowania i wykorzystywania bardziej zaawansowanej infrastruktury cyfrowej i bardziej zaawansowanych narzędzi (np. technologia chmury, mikroprocesory i sztuczna inteligencja) oraz w mniejszym stopniu zanieczyszczających i wydajniejszych technologii produkcyjnych;

E. mając na uwadze, że Komisja potrzebuje odpowiedniego i skutecznego zestawu instrumentów, metodologii i narzędzi, aby zapewnić ścisłe egzekwowanie polityki konkurencji oraz aby egzekwować zasady konkurencji, właściwie zadbać o ich jednolite wdrażanie, a tym samym przyczynić się do realizacji kluczowych priorytetów politycznych; mając na uwadze, że Komisja musi działać w sposób bezstronny i obiektywny, aby zachować wiarygodność unijnej polityki konkurencji;

F. mając na uwadze, że właściwe ramy regulujące politykę konkurencji mają zasadnicze znaczenie dla zwiększenia atrakcyjności całego rynku UE dla międzynarodowych przedsiębiorstw i inwestorów pragnących prowadzić działalność w UE, a także dla wspierania silniejszej bazy produkcyjnej UE i tworzenia miejsc pracy w Unii;

G. mając na uwadze, że niezależność polityczna krajowych organów ochrony konkurencji ma ogromne znaczenie dla zapewnienia bezstronności i wiarygodności polityki konkurencji;

H. mając na uwadze, że zrównoważone pogodzenie unijnych reguł konkurencji z polityką przemysłową i międzynarodową polityką handlową Unii ma zasadnicze znaczenie dla repatriacji działalności w obrębie łańcucha wartości i dla umocnienia globalnej konkurencyjności;

I. mając na uwadze, że rynki cyfrowe stają się coraz bardziej skoncentrowane i istnieje ryzyko, że w wyniku pogarszającej się dynamiki rynku i zwiększonej siły rynkowej zmniejszy się poziom inwestycji w innowacje i wzrosną ogólne zakłócenia;

J. mając na uwadze, że ceny nośników energii osiągnęły w Europie bezprecedensowo wysoki poziom, a jesienią 2021 r. ceny gazu były o 400 % wyższe niż wiosną tego samego roku, między innymi z powodu braku globalnej konkurencji na rynku dostaw gazu;

K. mając na uwadze, że polityka konkurencji UE powinna być dostosowana do zrównoważonej dwojakiej transformacji;

L. mając na uwadze, że wymiana i współpraca międzynarodowa mają zasadnicze znaczenie dla osiągnięcia równych warunków konkurencji na świecie; mając na uwadze, że polityka konkurencji UE musi być filarem stanowiącym podstawę integralności i odporności jednolitego rynku, a jednocześnie przyczyniać się do realizacji priorytetów Unii, w szczególności ułatwiając w skoordynowany sposób dwojaką transformację - cyfrową i ekologiczną;

M. mając na uwadze, że współpraca międzynarodowa i nowe instrumenty, takie jak rozporządzenie w sprawie dotacji zagranicznych, mają zasadnicze znaczenie dla zniechęcania państw spoza UE do dotowania przedsiębiorstw, które działają w Unii, zgodnie z zasadami jednolitego rynku zakazującymi takich praktyk państwom członkowskim i przedsiębiorstwom europejskim; mając na uwadze, że UE powinna obserwować i ściśle monitorować politykę i praktyki krajów i podmiotów spoza UE w tym zakresie;

N. mając na uwadze, że istnieje potrzeba lepszej koordynacji między celami unijnej polityki w ramach Zielonego Ładu i porozumienia paryskiego z jednej strony i z regułami konkurencji z drugiej strony;

Uwagi ogólne

1. podkreśla, że należy odpowiednio uwzględnić wyzwania wynikające z pandemii COVID-19 oraz że zasadą przewodnią powinno być rozsądne wycofywanie specjalnych środków wsparcia w sposób stopniowy i proporcjonalny, przy jednoczesnym zapewnieniu pełnej zgodności z unijnymi zasadami konkurencji, gwarantującymi równe szanse i konkurencyjność naszych przedsiębiorstw, w szczególności w odniesieniu do potrzeb przemysłowych UE; zwraca uwagę, że wraz z postępującym ożywieniem gospodarczym środki wsparcia powinny stopniowo stawać się coraz bardziej jednostkowe, a w końcu zostać całkowicie wycofane; podkreśla, że należy unikać zjawiska nagłych spadków oraz zapobiegać ryzyku asymetrycznej odbudowy i unikać ryzyka większych rozbieżności gospodarczych w ramach jednolitego rynku;

2. podkreśla, że polityka konkurencji, która ma na celu zapewnienie równych warunków działania we wszystkich sektorach i, tym samym, pobudzanie innowacji oraz jakości i zagwarantowanie konsumentom szerszego wyboru, jest niezwykle istotna dla właściwego funkcjonowania jednolitego rynku; zwraca uwagę na szkodliwe praktyki wynikające z polityki rekomendowanych cen detalicznych, które mają negatywny wpływ na rynek wewnętrzny i na konkurencję między przedsiębiorstwami;

3. podkreśla, że UE nie powinna być nadmiernie uzależniona od globalnych łańcuchów dostaw, zwłaszcza w sektorach uznanych za ważne dla autonomii strategicznej oraz odpornej i zrównoważonej gospodarki, które okazały się słabe w czasie pandemii;

4. odnotowuje konsultacje Komisji dotyczące wydania wytycznych w sprawie stosowania prawa konkurencji UE do układów zbiorowych dotyczących warunków pracy osób pracujących na własny rachunek niezatrudniających pracowników; wzywa Komisję do objęcia wytycznymi wszystkich osób samozatrudnionych, pracujących zarówno w internecie, jak i poza nim;

5. uważa, że większa konkurencja na rynku produktowym zmniejsza marże zysku i ceny, a tym samym przyczynia się do zmniejszenia inflacji;

6. wzywa do opracowania skutecznego systemu dobrze dostosowanych i uzupełniających się instrumentów regulacyjnych i wykonawczych, aby ułatwić transformację cyfrową i ekologiczną, a także rozwój przemysłowy i konwergencję promujące trwały wzrost gospodarczy i tworzenie miejsc pracy w UE; stwierdza, że podwójna transformacja musi być procesem tworzenia miejsc pracy i szansą dla przedsiębiorstw UE na zdobycie przewagi konkurencyjnej w procesie transformacji, co zwiększy konkurencyjność UE; zwraca uwagę na europejskie prawo klimatyczne, którego cele można naprawdę osiągnąć jedynie dzięki inwestycjom prywatnym i publicznym;

7. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że polityka konkurencji UE udowodniła swoją skuteczność dzięki reagowaniu na nowe wydarzenia na rynku; wzywa do przyjęcia silnej i skutecznej polityki konkurencji i jej egzekwowania, aby umożliwić gospodarce UE podążanie ścieżką odbudowy i przeprowadzenie dwojakiej transformacji ekologicznej i cyfrowej w sposób zrównoważony, sprzyjający włączeniu społecznemu i terytorialnemu; podkreśla, że wszelkie dostosowania muszą zagwarantować, że polityka konkurencji UE będzie nadal pobudzać innowacje w ramach dwojakiej transformacji, wspierać odporność jednolitego rynku i zachować wysoce konkurencyjną społeczną gospodarkę rynkową, zapewniając jednocześnie klientom uczciwe ceny;

8. podkreśla, że małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP) są podstawą europejskiej gospodarki, stanowiąc 99,8 % wszystkich przedsiębiorstw w UE; zauważa, że duży wkład w tworzenie miejsc pracy i wartości dodanej sprawia, że MŚP są nieodzowne dla zapewniania wzrostu gospodarczego i integracji społecznej w UE; ubolewa nad faktem, że pomimo możliwości rozwoju MŚP mogą napotykać trudności w uzyskiwaniu dostępu do finansowania;

9. z zadowoleniem przyjmuje zalecenia Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) z 2021 r. dotyczące neutralności konkurencyjnej i wzywa Komisję do utrzymania neutralności konkurencyjnej w otoczeniu regulacyjnym rynku wewnętrznego;

10. przypomina, że usługi stanowią największy sektor działalności gospodarczej w UE pod względem wartości dodanej brutto oraz że jednolity rynek usług pozostaje daleko w tyle za jednolitym rynkiem towarów; podkreśla potrzebę usunięcia pozostałych nieuzasadnionych barier w rozwoju jednolitego rynku usług, w tym poprzez egzekwowanie reguł konkurencji; w tym kontekście z zadowoleniem przyjmuje wspólną inicjatywę w sprawie wewnętrznych przepisów regulujących kwestie usług, przyjętą przez Światową Organizację Handlu w celu ograniczenia biurokracji w handlu usługami;

11. przypomina sprawozdanie Międzynarodowego Funduszu Walutowego z 2021 r. w sprawie konkurencji, innowacji i wzrostu sprzyjającego włączeniu społecznemu, w którym stwierdzono, że wzrost oparty na konkurencji i innowacjach ma kluczowe znaczenie dla wzrostu wydajności i wspierania szeroko zakrojonego wzrostu gospodarczego; zauważa, że w sprawozdaniu stwierdza się również, iż polityka wspierania innowacji mogłaby poprawić też dynamikę przedsiębiorstw i zmniejszyć władzę rynkową;

12. potwierdza potrzebę dogłębnego przeglądu i skutecznego wdrożenia istniejących instrumentów konkurencji oraz, w razie potrzeby, opracowania nowych instrumentów odpowiednich do prowadzenia badań na rynkach cyfrowych;

13. podkreśla, że potrzebne jest odpowiednie sprostanie nowym okolicznościom i zwiększenie skuteczności dochodzeń przez wykorzystanie nowych technik wynikających z nowych metod obliczeniowych (duże zbiory danych, sztuczna inteligencja, uczenie maszynowe i uczenie głębokie) w egzekwowaniu polityki konkurencji;

14. uważa, że szczegółowy przegląd powinien skupić się na ochronie integralności jednolitego rynku, wspieraniu trwałego wzrostu gospodarczego sprzyjającego włączeniu społecznemu z korzyścią dla konsumentów oraz wzmocnieniu praw konsumentów zarówno w internecie, jak i poza nim; uważa jednak, że w żadnym wypadku wyjątki nie powinny stać się okazją do kierowania środków publicznych - czy to krajowych, czy unijnych - na dokapitalizowanie przedsiębiorstw, które są nierentowne lub nie mają rzeczywistego znaczenia strategicznego dla obywateli;

15. odnotowuje czujność Komisji w egzekwowaniu zasad pomocy państwa w dziedzinie opodatkowania i wzywa Komisję do zachowania tej czujności; zauważa jednak, że wiele niedawnych decyzji Komisji w głośnych sprawach dotyczących konkurencji w dziedzinie opodatkowania zostało uchylonych przez Sąd; wzywa Komisję do wyciągnięcia niezbędnych wniosków z tych wyroków w celu zminimalizowania ryzyka unieważnienia w przyszłych sprawach w tej dziedzinie;

Reakcja polityczna na pandemię COVID-19

16. odnotowuje przedłużenie o sześć miesięcy tymczasowych ram środków pomocy państwa, które zostały ustanowione w reakcji na kryzys związany z COVID-19 i mają na celu przyspieszenie odbudowy; podkreśla, że powodem przedłużenia było utrzymywanie się skutków gospodarczych kryzysu związanego z COVID-19 w kilku podstawowych gałęziach przemysłu w wyniku pojawienia się nowych wariantów wirusa; przypomina, że systemy pomocy państwa są opracowywane na szczeblu państw członkowskich, co może prowadzić do nierównych warunków konkurencji dla przedsiębiorstw działających na jednolitym rynku; wzywa Komisję, by monitorowała wszelkie takie zakłócenia; wzywa Komisję do ścisłego monitorowania i zapobiegania ewentualnej fragmentacji europejskiej strategii przemysłowej;

17. wzywa Komisję do jak najszybszego przedstawienia oceny tymczasowych ram pomocy państwa, aby umożliwić Parlamentowi Europejskiemu przeprowadzenie rzetelnej i opartej na faktach debaty politycznej oraz umożliwić przyszłe prace nad polityką konkurencji UE;

18. zauważa, że krajowe plany odbudowy i zwiększania odporności są odpowiednimi narzędziami, które przyspieszają ożywienie gospodarek krajowych i zajmują się kwestią zmian strukturalnych w tych gospodarkach; uważa, że środki pomocy państwa, które są częścią krajowych planów odbudowy i zwiększania odporności, powinny być traktowane w sposób elastyczny i priorytetowy; podkreśla, że szczególną uwagę należy zwrócić na inwestycje dokonywane w ramach krajowych planów odbudowy i zwiększania odporności, aby umożliwić średnioterminowy rozwój udziału sektora prywatnego; przypomina, że środki w ramach krajowych planów odbudowy i zwiększania odporności muszą być zgodne ze wszystkimi wymogami określonymi w rozporządzeniu w sprawie Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności 13 , a zwłaszcza z filarami ekologicznym i cyfrowym;

19. z zadowoleniem przyjmuje planowaną ocenę zasad dotyczących usług zdrowotnych i społecznych świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym, aby dopilnować, by zasady te umożliwiały osiągnięcie związanych z nimi celów i były do nich dostosowane; przypomina o potrzebie zapewnienia obywatelom wysokiej jakości usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym;

20. powtarza, że umożliwienie udzielania pomocy państwa w kontekście usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym nadal ma kluczowe znaczenie dla przetrwania kilku społeczności w całej Europie, zwłaszcza w kontekście pomocy państwa przeznaczonej dla regionów odizolowanych, oddalonych lub peryferyjnych w Unii;

21. podkreśla trudności, jakie pandemia spowodowała w branży hotelarsko-gastronomicznej w Unii; docenia pomoc skierowaną do tego sektora;

22. podkreśla, jak ważne jest, by Komisja i państwa członkowskie rozpoczęły realizację planu działania po pandemii COVID-19 w celu stopniowego wycofywania pomocy publicznej udzielanej w związku z pandemią COVID-19, wprowadzając pomoc państwa, która nie będzie miała charakteru zakłócającego i będzie lepiej ukierunkowana, tak aby nie zakłócać odbudowy gospodarki, konkurencyjności i wzrostu oraz zapewnić wysokiej jakości miejsca pracy; podkreśla, że znaczną kwotę pomocy państwa przeznaczono na wsparcie przedsiębiorstw w łagodzeniu skutków środków ograniczających rozprzestrzenianie się pandemii; podkreśla potrzebę uwzględnienia w tym procesie dynamiki rynku wewnętrznego w sytuacji, gdy duże państwa członkowskie są w stanie udzielać większej pomocy państwa niż mniejsze państwa członkowskie, co może prowadzić do fragmentacji jednolitego rynku;

23. zauważa, że środki wsparcia zastosowane podczas kryzysu związanego z COVID-19 były nadzwyczajne i konieczne w świetle bezprecedensowego kryzysu zdrowotnego i gospodarczego, ale że te nadzwyczajne poziomy wsparcia publicznego nie mogą stać się nową normą;

24. podkreśla potrzebę uwzględnienia w planie działania na czas po pandemii COVID-19 MŚP z obszarów wiejskich i mniej rozwiniętych, którym należy zapewnić dostęp do większych rynków i pomóc wyeliminować problemy przestrzenne wynikające z niekorzystnych warunków geograficznych, w celu zagwarantowania tym MŚP równego wsparcia, sprawiedliwych możliwości i zrównoważonego rozwoju na jednolitym rynku;

Polityka konkurencji dotycząca egzekwowania przepisów i globalizacji

25. podkreśla znaczenie ochrony konkurencyjności przedsiębiorstw europejskich w kontekście rosnącej konkurencji światowej, dążenia do wzajemności oraz zapewnienia uczciwej konkurencji w ramach jednolitego rynku; zauważa, że przy podejmowaniu decyzji w sprawie definicji rynku właściwego w sprawach dotyczących konkurencji i kontroli połączeń należy dokładnie przeanalizować środowisko międzynarodowe; zachęca Komisję do opracowania całościowej i szeroko zakrojonej perspektywy w odniesieniu do właściwego rynku, aby dać przedsiębiorstwom europejskim możliwość skutecznego konkurowania na zglobalizowanej arenie; podkreśla potrzebę równych warunków działania na całym świecie;

26. podkreśla znaczenie zorganizowanego globalnego dialogu i współpracy w dziedzinie egzekwowania polityki konkurencji, zwłaszcza w odniesieniu do kwestii pomocy państwa;

27. z zadowoleniem przyjmuje wysiłki Komisji na rzecz poprawy egzekwowania przepisów dotyczących jednolitego rynku zawartych w dyrektywie w sprawie analizy proporcjonalności przed przyjęciem nowych regulacji dotyczących zawodów 14  poprzez wszczęcie postępowań w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego; wzywa państwa członkowskie do właściwego wdrożenia analizy proporcjonalności przy wprowadzaniu przepisów krajowych; podkreśla, że brak właściwego wdrożenia przepisów UE dotyczących analizy proporcjonalności może ostatecznie postawić w niekorzystnej sytuacji konsumentów, co przyjęłoby formę wygórowanych cen, osłabienia rozwoju innowacyjnych usług lub nawet ograniczenia dostępu do usług;

28. z zadowoleniem przyjmuje wniosek Komisji dotyczący nowego rozporządzenia w sprawie dotacji zagranicznych w celu ograniczenia potencjalnie zakłócających skutków na jednolitym rynku, wypełnienia luki w egzekwowaniu przepisów, ochrony interesów Unii oraz wyrównania warunków działania przedsiębiorstw europejskich i wszystkich przedsiębiorstw działających na rynku wewnętrznym przez wykorzystanie instrumentów unijnego prawa konkurencji i ich kluczowych elementów składowych; podkreśla znaczenie promowania europejskich ram prawnych zachęcających do inwestycji zagranicznych i prowadzenia działalności gospodarczej przez przedsiębiorstwa międzynarodowe w UE;

29. podkreśla, że unijne przepisy dotyczące pomocy państwa powinny mieć zastosowanie do wszystkich przedsiębiorstw działających na jednolitym rynku; podkreśla, że Unia powinna pozostać otwarta na bezpośrednie inwestycje zagraniczne i zwraca uwagę na ukierunkowane strategie polityczne i inwestycje mające na celu przenoszenie miejsc pracy i wspieranie pozytywnych społecznych i środowiskowych efektów zewnętrznych; wzywa Komisję do spójnego przeprowadzania przeglądów połączeń, przeglądu bezpośrednich inwestycji zagranicznych oraz kontroli dotacji zagranicznych;

30. zauważa, że krajowe polityki i środki podatkowe mogą mieć wpływ na pobieranie podatków w innych państwach członkowskich; ponownie stwierdza, że opodatkowanie może być czasem wykorzystywane do udzielania pośredniej pomocy państwa, co prowadzi do nierównych warunków konkurencji na rynku wewnętrznym, i w związku z tym podkreśla, że Komisja zaleciła, by państwa członkowskie nie udzielały wsparcia finansowego przedsiębiorstwom mającym powiązania z rajami podatkowymi; przypomina apel Rady do Komisji o rozważenie sposobów przeciwdziałania zakłócającemu wpływowi wynikającemu z udziału oferentów wykorzystujących raje podatkowe do unikania opodatkowania;

31. przypomina, że w oparciu o analizę empiryczną przeprowadzoną w badaniu OECD z 2021 r. stwierdzono, że finansowanie poniżej poziomu rynkowego mogło przyczynić się do nadwyżki mocy produkcyjnych w wielu sektorach oraz że dotacje wydają się być również negatywnie skorelowane z wydajnością przedsiębiorstw; zauważa, że ustalenia OECD wzbudziły również poważne obawy dotyczące braku przejrzystości w odniesieniu do finansowania poniżej poziomu rynkowego; uważa, że UE powinna skutecznie zająć się tymi negatywnymi skutkami subsydiów zagranicznych na rynku wewnętrznym, uwzględniając potencjalne negatywne skutki regulacji, w tym obciążenia administracyjne i regulacyjne, środki odwetowe oraz wpływ na inwestycje i wzrost;

32. wzywa Komisję do dalszego rygorystycznego i bezstronnego egzekwowania polityki konkurencji przy jednoczesnym dążeniu do stałego konstruktywnego dialogu i stałej współpracy w kluczowych kwestiach technologicznych i gospodarczych z partnerami o podobnych poglądach i zainteresowanymi stronami; podkreśla znaczenie krajowych organów ochrony konkurencji dla ochrony rynków i zapewnienia równych warunków działania w czasie pandemii COVID-19; podkreśla ich zwiększoną rolę w sprawach związanych z gospodarką platformową;

33. z zadowoleniem przyjmuje powołanie Rady UE-USA ds. Handlu i Technologii oraz uruchomienie dialogu UE-USA w sprawie wspólnej polityki konkurencji w zakresie technologii, w ramach których będzie się dążyć do pogłębienia stosunków gospodarczych i transatlantyckich opartych na wspólnych wartościach; zauważa, że przekształcenie przepisów UE dotyczących przedsiębiorstw działających za pośrednictwem platform cyfrowych znajduje odzwierciedlenie w porównywalnych inicjatywach ustawodawczych i indywidualnych dochodzeniach w USA;

34. podkreśla, że specjalne umowy o współpracy z krajami spoza UE w dziedzinie polityki konkurencji mogą w znaczący sposób przyczynić się do jej skuteczności, i uznaje znaczenie krajowych organów ds. konkurencji w egzekwowaniu i zapewnianiu stosowania unijnej polityki konkurencji;

Polityka konkurencji i pomoc państwa gotowe na nowe wyzwania

35. z zadowoleniem przyjmuje mandat negocjacyjny Parlamentu w sprawie aktu o rynkach cyfrowych przyjęty na posiedzeniu plenarnym i podkreśla, że Parlament jest gotowy działać na rzecz szybszego zakończenia negocjacji w sprawie aktu o rynkach cyfrowych i wejścia w życie nowych przepisów;

36. wzywa Komisję do zadbania o sprawne i szybkie wdrożenie nowych środków regulacyjnych przy jednoczesnym zapewnieniu synergii i unikaniu nakładania się lub powielania istniejących i przyszłych środków;

37. wzywa Komisję do dopilnowania, aby zadania regulacyjne i egzekucyjne były sprawnie i w przejrzysty sposób przekazywane wewnątrz jej służb, by wyeliminować niewydolne elementy i obciążenia administracyjne; powtarza, że ograniczony dostęp do odpowiednich danych może utrudnić uczestnikom wejście na rynek; podkreśla, że transformacja cyfrowa zwiększa potrzebę dostosowania egzekwowania polityki konkurencji; podkreśla potrzebę zapewnienia specjalistycznej wiedzy na temat kwestii cyfrowych; w związku z tym apeluje do Komisji o przeznaczenie wystarczających i odpowiednich zasobów ludzkich i finansowych na zorganizowanie wdrożenia aktu o rynkach cyfrowych; uważa, że uzupełniające się sprawy antymonopolowe i z zakresu aktu o rynkach cyfrowych, zarówno na szczeblu krajowym, jak i unijnym, powinny skorzystać na usprawnionej koordynacji i egzekwowaniu przepisów dzięki dostosowaniu nowego instrumentu do obecnych ram konkurencji;

38. wzywa Komisję do poprawy przejrzystości procesu oceny pomocy państwa, który powinien obejmować jasne uzasadnienie, opis pomocy państwa i wymierne wskaźniki umożliwiające monitorowanie ex post i ocenę ex post; w związku z tym podkreśla potrzebę monitorowania ex post skutecznego wdrażania zaakceptowanej pomocy państwa; uważa, że należy również ujawnić wyniki etapu konsultacji;

39. z zadowoleniem przyjmuje niedawny wyrok Sądu Unii Europejskiej 15 , który potwierdza ocenę Komisji w kwestii nadużywania dominującej pozycji na rynku oraz stanowi dowód i przykład skutecznego stosowania tradycyjnych unijnych zasad konkurencji w kontekście gospodarki cyfrowej, w szczególności w odniesieniu do aktu o rynkach cyfrowych i interakcji globalnych platform cyfrowych z innymi przedsiębiorstwami europejskimi; zauważa długotrwałe procedury prawne w sprawach antymonopolowych 16 , i oczekuje, że nowe narzędzia dostępne dzięki aktowi o rynkach cyfrowych pomogą szybciej rozwiązać problem zachowań antykonkurencyjnych;

40. z zadowoleniem przyjmuje przegląd unijnych instrumentów prawa konkurencji, o którym mowa w komunikacie Komisji z 18 listopada 2021 r.; przypomina jednak, że nie powinno to wykluczać opracowania, w stosownych przypadkach, nowych narzędzi oraz lepszego wykorzystania narzędzi już istniejących; uważa, że oceny konkurencji powinny być dostosowane do egzekwowania unijnej polityki konkurencji i zmieniającej się dynamiki rynku;

41. z zadowoleniem przyjmuje determinację Komisji, by zająć się kwestią nieuczciwych warunków w celu wspierania przejrzystości cen oraz unikania nieuczciwych i nierozsądnych praktyk handlowych; zwraca uwagę na coraz częstsze występowanie praktyk polegających na wyzysku i wykluczeniu, takich jak samodzielne ustalanie cen;

42. przypomina zalecenia Europejskiego Trybunału Obrachunkowego (ETO) 17 , w których stwierdza się, że Komisja powinna stosować bardziej proaktywne podejście, gromadząc i przetwarzając istotne informacje rynkowe w sposób systematyczny i z zachowaniem oszczędności kosztów, a także wybierać sprawy do zbadania na podstawie kryteriów o jasno określonej wadze, na przykład z wykorzystaniem systemu punktacji; podkreśla, że zgodnie z zaleceniami ETO nowe przepisy powinny poprawić sprawozdawczość w zakresie wyników działań związanych z egzekwowaniem prawa, zamiast koncentrować się na sprawozdawczości dotyczącej działalności;

43. przypomina, że dążenie do zysku powinno być akceptowane i nie należy wysuwać oskarżeń, że jest ono antykonkurencyjne bez obiektywnego i opartego na faktach dowodu; przypomina, że zachowanie antykonkurencyjne jest zakazane, a zachowanie hiperkonkurencyjne nie jest zabronione; podkreśla fakt, że konkretna oferta, która przyciąga wielu konsumentów ze względu na swoją dogodność, nie jest sama w sobie wystarczającym powodem do niepokoju; wzywa Komisję do rozróżniania tych dwóch zachowań do celów egzekwowania przepisów dotyczących ochrony konkurencji;

44. z zadowoleniem przyjmuje trwający przegląd przepisów dotyczących pomocy państwa, który ma na celu zapewnienie spójności zarówno z ustalonymi, jak i nowymi zasadami regulacyjnymi mającymi znaczenie dla dwojakiej transformacji;

45. podkreśla, że Komisja ocenia przypadki pomocy państwa indywidualnie i zwraca uwagę na to, że należy zwiększyć przejrzystość procesu oceny pomocy państwa; przyznaje, że ważne projekty stanowiące przedmiot wspólnego europejskiego zainteresowania (IPCEI) są ważnym narzędziem ze względu na wyraźne i dobrze udokumentowane istnienie nieprawidłowości w funkcjonowaniu rynku; ponownie zwraca uwagę, że pomoc państwa przyznana na realizację ważnego projektu stanowiącego przedmiot wspólnego europejskiego zainteresowania powinna być co do zasady przeznaczona na badania i rozwój;

46. odnotowuje planowany przegląd powiązanych sekcji ogólnego rozporządzenia w sprawie wyłączeń grupowych (GBER) 18 ;

47. odnotowuje nowe wytyczne Komisji w sprawie przepisów dotyczących pomocy państwa w dziedzinie klimatu, ochrony środowiska i energii oraz jej wysiłki na rzecz wzmocnienia wytycznych z 2014 r. i dostosowania ich do Europejskiego Zielonego Ładu i popiera przyjęcie nowych wytycznych w celu wyważenia stabilności gospodarczej i zrównoważenia środowiskowego; utrzymuje, że zrównoważona środowiskowo pomoc państwa ma kluczowe znaczenie dla osiągnięcia celów UE w zakresie klimatu, energii i ochrony środowiska, przy jednoczesnym zapewnieniu sprawiedliwej transformacji; stwierdza, że publiczne i prywatne inwestycje w technologie potrzebne do ekologicznej transformacji mają kluczowe znaczenie dla realizacji europejskiego prawa o klimacie, a w szczególności dla rozwoju przełomowych innowacyjnych rozwiązań i odpowiednich technologii na skalę przemysłową, które są niezbędne do osiągnięcia celu neutralności klimatycznej; podkreśla, że ambitny poziom założeń pakietu "Gotowi na 55" będzie wymagał, aby niektóre konkretne sektory energetyczne otrzymały pewien stopień wsparcia publicznego w celu poradzenia sobie z transformacją;

48. wzywa do uwzględnienia w wytycznych tych, którzy ucierpią w wyniku wzrostu kosztów energii, pamiętając jednocześnie o efekcie domina, ktory odczuje unijna gospodarka i jej konkurencyjność zewnętrzna, a także o skutkach społeczno-gospodarczych, jakie wzrost cen zarówno energii, jak i towarów końcowych będzie miał dla obywateli UE;

49. z zadowoleniem przyjmuje nowy rozdział wytycznych w sprawie pomocy państwa na ochronę klimatu i środowiska oraz cele związane z energią dotyczący pomocy na wcześniejsze zakończenie działalności związanej z węglem, łupkiem bitumicznym i torfem; podkreśla, że wycofywanie węgla jest jedną z najważniejszych sił napędowych dekarbonizacji, i przypomina swoją rezolucję z dnia 20 października 2021 r., w której wezwał do wprowadzenia jasnych zabezpieczeń przy wycofywaniu paliw kopalnych oraz że zabezpieczenia te mogą obejmować obowiązkowe terminy zamknięcia; przypomina ponadto, że jak stwierdzono w tej rezolucji, zasady pomocy państwa nie powinny powodować ani przyczyniać się do efektu "lock-in" w zakresie emisji gazów cieplarnianych lub tworzenia aktywów osieroconych, i zwraca się do Komisji o monitorowanie i stosowanie środków mających na celu uniknięcie efektu "lock-in" tam, gdzie to możliwe, w sposób w pełni zgodny z celami klimatycznymi Unii, przy jednoczesnym zabezpieczeniu procesu wychodzenia z kryzysu COVID-19, tworzenia miejsc pracy w UE i konkurencyjności;

50. uważa, że włączenie strategii ekologicznych i cyfrowych do głównego nurtu polityki ma zasadnicze znaczenie dla wsparcia transformacji UE; wzywa Komisję do uwzględnienia tego podejścia w przyszłych warunkach udzielania pomocy państwa poprzez ocenę rozporządzenia w sprawie pomocy de minimis 19  po jego wygaśnięciu; zauważa, że pułapy de minimis można by poddać przeglądowi, biorąc pod uwagę realia gospodarcze, z jakimi mają do czynienia państwa członkowskie, a jednocześnie uznając cele, które należy osiągnąć w dziedzinie ochrony środowiska, energii i transformacji cyfrowej;

51. jest zaniepokojony, że poza sezonem łączność z europejskimi regionami wyspiarskimi, peryferyjnymi i oddalonymi praktycznie zamiera, ze szkodą dla mieszkańców i przedsiębiorstw; wzywa Komisję do zwrócenia należytej uwagi na decyzje dotyczące pomocy państwa w odniesieniu do łączności z wyspiarskimi, peryferyjnymi i oddalonymi regionami UE, zwłaszcza że zostały one szczególnie mocno dotknięte pandemią;

52. wzywa do zachowania ostrożności przy konsolidacji unijnego przemysłu lotniczego, w świetle ogromnych kwot pomocy państwa zatwierdzonych dla niektórych unijnych linii lotniczych, aby zagwarantować, że linie lotnicze nie będą miały możliwości wyeliminowania lub przejęcia mniejszych konkurentów z UE;

53. zauważa, że na kilku szczególnych rynkach danych finansowych istnieje wielu dostawców i chociaż żaden z nich nie posiada dominującego udziału w rynku, konkurencja jest bardzo ograniczona; zauważa, że środki mające na celu zwiększenie konkurencji na tym rynku okazały się niewystarczające;

54. przyznaje, że zasoby przyznane Dyrekcji Generalnej Komisji ds. Konkurencji (DG COMP) powinny być odpowiednie do jej obciążenia pracą i zakresu zadań; uważa za konieczne zapewnienie specjalistycznej wiedzy eksperckiej w kontekście gospodarki cyfrowej;

55. podkreśla, że metawersum podlega odpowiednim ramom prawnym, takim jak ramy prywatności i ochrony danych, prawodawstwo cyfrowe i ramy konkurencji; w związku z tym wzywa Komisję do aktywnego zapewnienia, aby przedsiębiorstwa i podmioty pracujące nad metawersum i w nim przestrzegały wspomnianych wcześniej ram prawnych;

56. wyraża ubolewanie z powodu wcześniejszych zabójczych przejęć, które nie wchodziły w zakres rozporządzenia WE w sprawie kontroli łączenia przedsiębiorstw 20 ;

Łączenie

57. wzywa Komisję do przyspieszenia wysiłków w celu wywiązania się z jej zobowiązania do dokonania przeglądu zawiadomienia w sprawie definicji rynku właściwego do celów unijnego prawa konkurencji; zauważa, że Komisja ogłosiła zaproszenie do zgłaszania uwag dotyczących przeglądu i aktualizacji jej obwieszczenia w sprawie definicji rynku; podkreśla, że przegląd ten powinien zostać zaktualizowany i dostosowany tak, by odzwierciedlał rosnącą globalną konkurencję, przyszły stan konkurencji i dwojaką transformację, w tym ewoluujące cechy rynkowe cyfrowego ekosystemu rynkowego, rynki wielostronne, znaczenie danych i rynki o zerowej cenie;

58. przypomina, że dane są źródłem znacznej siły ekonomicznej i możliwości wywierania nacisku, i uważa, że przy definiowaniu rynków cyfrowych należy uwzględnić czynniki niepieniężne;

59. apeluje do Komisji o rozważenie dokonania przeglądu wytycznych w sprawie łączenia przedsiębiorstw, aby uwzględnić wyzwania dla konkurencyjności przemysłowej UE; z zadowoleniem przyjmuje rolę Działu ds. Priorytetów i Koordynacji Strategicznej w DG COMP w korzystaniu z wiedzy eksperckiej wszystkich dyrekcji generalnych Komisji podczas analizy spraw przez DG COMP; uważa, że należy zwiększyć wiedzę ekspercką na temat strategii przemysłowej lub sektorowej Komisji w celu wsparcia zespołów śledczych DG COMP w określaniu wykonalności i skutków środków zaradczych w świetle priorytetów Komisji;

60. uznaje wkład rozporządzenia WE w sprawie kontroli łączenia przedsiębiorstw w należyte funkcjonowanie rynku wewnętrznego i apeluje do Komisji o dalsze promowanie i egzekwowanie jego podstawowych zasad;

61. podkreśla, że w gospodarce cyfrowej cena nie zawsze jest uniwersalnym parametrem służącym do definiowania rynku; podkreśla, że na cyfrowych rynkach zerowych cen konsumenci uzyskują dostęp do produktów i usług w zamian za swoje dane, i w rezultacie są narażeni na profilowanie i reklamę, w przypadku których bardziej odpowiednie parametry stanowią elementy takie jak jakość, prywatność, przetwarzanie danych i uwaga; przypomina, że testowanie cen nie jest jedyną metodą, jaką dysponuje Komisja przy określaniu właściwego rynku produktowego;

62. podkreśla, że środki technologiczne i gromadzenie danych osobowych, które mają znaczenie dla personalizacji w internecie i dyskryminacji cenowej, są obszerne, szybko się rozwijają i trudno je wykryć; przypomina, że internetowe platformy handlowe, platformy i media społecznościowe mogą wykorzystywać techniki analizy danych i profilowania w celu poprawy skuteczności reklam i dostosowania ich do poziomu poszczególnych konsumentów, personalizacji rankingu ofert lub różnicowania cen, by odzwierciedlić koszt personalizacji usług dla poszczególnych klientów;

63. potwierdza, że dane mają kluczowe znaczenie dla rynku cyfrowego; wzywa zatem Komisję do jak najlepszego wykorzystania aktu o rynkach cyfrowych oraz do przedstawienia dalszych wniosków ustawodawczych, podobnie jak w przypadku aktu o danych;

64. przyjmuje do wiadomości wytyczne Komisji dotyczące niektórych aspektów art. 22 rozporządzenia w sprawie kontroli łączenia przedsiębiorstw; wyraża jednak obawę, że inicjatywa ta może być niewystarczająca, by dostosować rozporządzenie do potrzeb nowoczesnych modeli biznesowych, takich jak zabójcze przejęcia, które mogą zagrażać innowacjom; wzywa Komisję do wyjaśnienia praktycznego zastosowania swoich wytycznych, tak aby były one wykonalne zarówno dla organów krajowych, jak i dla łączących się stron;

65. wzywa Komisję do dokonania przeglądu swoich przepisów w sprawie koncentracji i przejęć pod kątem oceny danych osobowych; wzywa Komisję do traktowania i oceny aktywów będących danymi osobowymi w taki sam sposób jak wszystkich innych tradycyjnych aktywów rzeczowych w procesie podejmowania decyzji w sprawie fuzji i przejęć

przedsiębiorstw cyfrowych; wzywa Komisję do przyjęcia szerszej perspektywy podczas oceny koncentracji przedsiębiorstw cyfrowych oraz do oceny wpływu koncentracji danych; zauważa, że przejęcie celów wraz z konkretnymi zasobami danych może prowadzić do koncentracji w obszarze kontroli cennych i niepowtarzalnych zasobów danych oraz skutkować lepszym dostępem do danych dla łączących się stron niż dla ich konkurentów; podkreśla, że konsolidacja danych w wyniku połączenia przedsiębiorstw może wzmacniać dominującą pozycję lub umożliwiać nabywającemu podmiotowi wzmocnienie pozycji rynkowej, a czasami może rodzić obawy dotyczące zamknięcia dostępu do rynku;

66. wzywa Komisję, by oparła się na istniejących inicjatywach w celu zacieśnienia współpracy między organami regulacyjnymi ds. ochrony konkurencji i ochrony danych, aby zarówno kontrolować niewłaściwe wykorzystywanie danych dotyczących przedsiębiorstw, jak i zapobiegać wykorzystywaniu przez przedsiębiorstwa danych konsumentów w celu uzyskania nieuczciwej przewagi konkurencyjnej;

67. zauważa, że progi obrotu mogą nie być odpowiednie do wykrywania wszystkich spraw, które powinny być poddane przeglądowi przez organy ochrony konkurencji w przypadkach łączenia przedsiębiorstw;

68. stwierdza, że organy krajowe powinny mieć możliwość wykorzystania informacji otrzymanych w wyniku stosowania art. 12 aktu o rynkach cyfrowych do złożenia wniosku o zbadanie koncentracji zgodnie z art. 22 rozporządzenia w sprawie kontroli łączenia przedsiębiorstw;

Przeciwdziałanie praktykom monopolistycznym i kartele

69. popiera gruntowny przegląd obecnego systemu porozumień wertykalnych, dopracowanie zasad "bezpiecznej przystani" oraz przyjęcie zasad odpowiadających potrzebom handlu elektronicznego i przedsiębiorstw działających za pośrednictwem platform, aby zapobiec ograniczeniom rynku wynikającym z niejednoznacznych skutków tych porozumień, a jednocześnie zapewnić zgodność z obecnie formułowanymi zasadami dotyczącymi rynków cyfrowych;

70. zauważa w szczególności, że w ostatnich latach postępowania antymonopolowe były zbyt czasochłonne, co spowalniało podejmowanie bardzo potrzebnych decyzji, a w rezultacie negatywnie wpływało na skuteczność egzekwowania prawa konkurencji, zwłaszcza w przypadku dynamicznie rozwijających się rynków cyfrowych; zwraca zatem uwagę, że akt o rynkach cyfrowych, a także postępowania antymonopolowe, są bardzo potrzebne;

71. odnotowuje wszczęcie przez Komisję dochodzeń antymonopolowych w sprawie możliwych praktyk antykonku- rencyjnych w sektorze technologii reklamy internetowej; sugeruje, że Komisja mogłaby przeprowadzić badanie rynku tego sektora w UE w celu zbadania kwestii mających wpływ na konkurencję;

72. zauważa, że sektor konsumenckiego internetu rzeczy (IoT) mocno rozwinie się w nadchodzących latach, ale przyznaje też, że nadal istnieją niedociągnięcia w tym sektorze, takie jak brak interoperacyjności, co może ograniczać konkurencję, a także możliwości wyboru dla konsumentów; wzywa Komisję do przygotowania dogłębnej analizy takich potencjalnych skutków dla rynku wewnętrznego, w tym analizy kosztów i korzyści wszelkich interwencji regulacyjnych; z zadowoleniem przyjmuje przeprowadzone przez Komisję badanie sektorowe dotyczące internetu rzeczy i wzywa Komisję do podjęcia, w razie potrzeby, dalszych działań w odniesieniu do norm, możliwości przenoszenia danych i dostępu do nich;

73. ponownie wyraża głębokie zaniepokojenie daleko idącą koncentracją wspólnotowego łańcucha dostaw produktów rolnych i spożywczych; ponownie apeluje do Komisji o pilne przeprowadzenie dogłębnej analizy zakresu i skutków tworzenia stowarzyszeń nabywców, a tym samym zwrócenie szczególnej uwagi na zagwarantowanie uczciwej konkurencji i większej przejrzystości praktyk handlowych stosowanych przez sieci supermarketów i hipermarketów, zwłaszcza gdy takie praktyki wpływają na wartość marki i wybór produktów lub ograniczają innowacyjność lub porównywalność cen;

74. zauważa, że rozporządzenie w sprawie wyłączeń grupowych dotyczących porozumień wertykalnych (VBER) 21  i związane z nim wytyczne wertykalne 22  zostały w niewystarczającym stopniu dostosowane do ostatnich zmian na rynku, w szczególności do wzrostu sprzedaży przez internet i wzmocnienia pozycji platform internetowych; zauważa również, że

Komisja pracuje obecnie nad wnioskiem dotyczącym lepszego dostosowania tego rozporządzenia i wytycznych; podkreśla, że istnieją obawy dotyczące sektora dóbr trwałych, w którym producenci konkurują bezpośrednio z siecią dystrybucji poprzez zmianę warunków umownych wertykalnego stosunku dystrybucji, co stawia dystrybutorów w niekorzystnej sytuacji konkurencyjnej i wypiera MŚP z rynku; podkreśla, że cyfryzacja sektora dóbr trwałych budzi również obawy co do konkurencji; wzywa Komisję do zadbania o to, by wszelkie przyszłe przeglądy uwzględniały niewłaściwe stosowanie porozumień w sprawie dystrybucji selektywnej, etykietowania i innych środków mających na celu zapobieganie zakupowi, dystrybucji i odsprzedaży towarów za granicą;

75. uważa, że zawarte w projekcie wytycznych do przeglądu rozporządzenia VBER rozróżnienie między narzuceniem cen odsprzedaży (RPM), co zakłóca rynek, a minimalną ceną reklamowaną (MAP), która może być dozwolona w pewnych okolicznościach i pod pewnymi warunkami, może stanowić narzędzie wspierania MŚP w stawianiu czoła agresywnej konkurencji cenowej na rynkach internetowych; zwraca się do Komisji - w tym celu - o wyjaśnienie w wytycznych warunków, na jakich MAP nie stanowi RPM;

76. ponawia swój apel do Komisji o zajęcie się antykonkurencyjnym skutkiem terytorialnych ograniczeń dostaw w celu osiągnięcia w pełni funkcjonującego jednolitego rynku i wykorzystania jego potencjalnych korzyści dla konsumentów; powtarza, że terytorialne ograniczenia dostaw mogą wynikać z różnych praktyk, takich jak odmowa dostaw, groźba wstrzymania dostaw do konkretnego dystrybutora, ograniczenie wielkości sprzedaży, dostarczanie różnych ofert produktów w poszczególnych państwach członkowskich oraz stosowanie różnych cen lub ograniczanie wersji językowych w odniesieniu do opakowań produktów;

77. przypomina swój wcześniejszy apel do Komisji o monitorowanie i usuwanie jakiegokolwiek nieuzasadnionego, ale wciąż istniejącego blokowania geograficznego lub innych barier w transgranicznej sprzedaży internetowej, jak wskazano w pierwszym krótkoterminowym przeglądzie rozporządzenia w sprawie blokowania geograficznego 23 ; zauważa w tym kontekście rozpoczęcie dialogu z zainteresowanymi stronami;

78. podkreśla znaczenie współpracy krajowych organów ds. konkurencji działających w Europejskiej Sieci Konkurencji; podkreśla, że ich wkład w egzekwowanie przepisów jest podstawą aktu o rynkach cyfrowych w jego obecnym kształcie; wzywa Komisję do przeprowadzenia szczegółowej oceny wdrożenia dyrektywy (UE) 2019/1 24 ; z zadowoleniem przyjmuje transpozycję dyrektywy (UE) 2019/1 do prawa krajowego w państwach członkowskich, a tym samym nadanie krajowym organom ochrony konkurencji uprawnień umożliwiających im większą skuteczność w egzekwowaniu polityki konkurencji; podkreśla, że zwiększone zdolności dochodzeniowe i decyzyjne krajowych organów ochrony konkurencji, a także wystarczający poziom zasobów ludzkich i finansowych umożliwią lepsze egzekwowanie reguł konkurencji w sposób niezależny i bezstronny; zaleca, aby zdolności analitycznych krajowych organów ochrony konkurencji zostały zwiększone, co umożliwi im skuteczniejsze rozwiązywanie problemów związanych z egzekwowaniem prawa konkurencji na rynkach cyfrowych; ponadto zaleca krajowym organom ochrony konkurencji współpracę w zakresie wymiany najlepszych praktyk oraz współpracę z innymi właściwymi organami oraz przyjęcie wielodyscyplinarnego podejścia do przełamywania barier w egzekwowaniu prawa, ponieważ zachowania antykonkurencyjne mogą również naruszać ochronę danych lub prawo konsumenckie;

79. podkreśla, że ważne są gwarancje niezależności krajowych organów nadzoru i konkurencji, oraz przypomina o stale rosnącej potrzebie zapewnienia skuteczniejszych kanałów komunikacji, informacji i współpracy na szczeblu unijnym; zwraca uwagę w związku z tym na potrzebę zapewnienia tym organom niezbędnych zasobów ludzkich, finansowych i technologicznych niezbędnych do właściwego wykonywania powierzonych im zadań; podkreśla ponadto, że ważne jest utrzymanie najbardziej rygorystycznych wymogów przejrzystości i niezależności w odniesieniu do mandatów tych organów, począwszy od mechanizmów mianowania, a skończywszy na zasadach dostępu do informacji;

80. podkreśla, że służby egzekwowania prawa muszą pozostać niezależne i korzystać z odpowiednich do tego celu narzędzi monitorowania oraz zasobów ludzkich z odpowiednimi kwalifikacjami, aby skutecznie rozpatrywać rosnącą liczbę coraz trudniejszych spraw;

81. przypomina, że nie można było przeprowadzić dogłębnej analizy dyrektywy 2014/104/UE 25  ze względu na opóźnioną transpozycję i brak odpowiednich informacji na temat spraw sądowych; zwraca się jednak do Komisji o stałe monitorowanie wdrażania dyrektywy i publikowanie wyników analizy;

82. uważa, że Parlament powinien odgrywać aktywną rolę w debacie politycznej na temat polityki konkurencji; zwraca uwagę, że Parlament powinien być bardziej zaangażowany, w charakterze obserwatora, w działalność grup roboczych i grup ekspertów, takich jak Międzynarodowa Sieć Konkurencji i OECD, aby uzyskać lepszą wiedzę w tym zakresie i na bieżąco śledzić rozwój sytuacji, a tym samym być lepiej przygotowanym do roli współustawodawcy; podkreśla, że Parlament powinien uczestniczyć w unijnych Tygodniach poświęconych Konkurencji (Competition Weeks) i innych spotkaniach, na które zapraszani są przedstawiciele państw członkowskich; zauważa, że grupa robocza ds. konkurencji stanowi użyteczne narzędzie promowania wymiany wiedzy między Parlamentem a DG COMP;

83. potępia niesprowokowaną i nieuzasadnioną agresję Rosji na Ukrainę; z zadowoleniem przyjmuje nadzwyczajne środki, które UE wprowadza, aby pomóc ludności Ukrainy; popiera środki skierowane do organizacji pozarządowych i przedsiębiorstw pomagających uchodźcom uciekającym do Unii z krajów dotkniętych wojną;

84. wzywa Komisję do ścisłego monitorowania sytuacji i, w razie potrzeby, do wykorzystania niezbędnej elastyczności unijnych ram pomocy państwa, aby umożliwić państwom członkowskim udzielenie wsparcia przedsiębiorstwom i sektorom, które najdotkliwiej odczuwają skutki trwającej rosyjskiej agresji wojskowej na Ukrainę i które ucierpią w wyniku nałożonych na Rosję sankcji;

o

o o

85. zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, parlamentom państw członkowskich, a także krajowym oraz - w stosownych przypadkach - regionalnym organom ds. konkurencji w państwach członkowskich.

1 Dz.U. C 67 z 8.2.2022, s. 2.
2 Dz.U. C 362 z 8.9.2021, s. 22
3 Sprawozdanie Komisji z 23 listopada 2021 r. pt. "Pierwsze sprawozdanie roczne Komisji na temat monitorowania bezpośrednich inwestycji zagranicznych w Unii" (COM(2021)0714).
4 Dz.U. L 11 z 14.1.2019, s. 3.
6 Komisja Europejska, Dyrekcja Generalna ds. Konkurencji, Montjoye, Y., Schweitzer, H., Cremer, J., Competition policy for the digital era [Polityka konkurencji w erze cyfrowej], Urząd Publikacji, 2019 r.,https://data.europa.eu/doi/10.2763/407537
7 Komisja Europejska, Agencja Wykonawcza ds. Konsumentów, Zdrowia, Rolnictwa i Żywności, "Consumer vulnerability across key markets in the European Union: executive summary" [Podatność konsumentów na zagrożenia na kluczowych rynkach w Unii Europejskiej - sprawozdanie końcowe], Urząd Publikacji, 2016 r., https://data.europa.eu/doi/10.2818/056024.
8 Dz.U. L 243 z 9.7.2021, s. 1.
9 Dz.U. C 80 z 18.2.2022, s. 1.
10 Dz.U. C 508 z 16.12.2021, s. 1.
11 Dz.U. L 270 z 29.7.2021, s. 39.
12 Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0441.
13 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/241 z dnia 12 lutego 2021 r. ustanawiające Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności (Dz.U. L 57 z 18.2.2021, s. 17).
14 Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/958 z dnia 28 czerwca 2018 r. w sprawie analizy proporcjonalności przed przyjęciem nowych regulacji dotyczących zawodów, Dz.U. L 173 z 9.7.2018, s. 25.
15 Wyrok Sądu Unii Europejskiej z dnia 10 listopada 2021 r., Google i Alphabet przeciwko Komisji, T-612/17, ECLI:EU:T:2021:763.
16 Tamże.
17 Sprawozdanie specjalne Europejskiego Trybunału Obrachunkowego 24/2020 pt. "Kontrole połączeń przedsiębiorstw i postępo wania antymonopolowe w UE prowadzone przez Komisję: konieczne jest wzmocnienie nadzoru rynku", 19 listopada 2020 r.
18 Dz.U. L 187 z 26.6.2014, s. 1.
19 Dz.U. L 352 z 24.12.2013, s. 1.
20 Rozporządzenie Rady (WE) nr 139/2004 z 20 stycznia 2004 r. w sprawie kontroli koncentracji przedsiębiorstw (Dz.U. L 24 z 29.1.2004, s. 1).
21 Rozporządzenie Komisji (UE) nr 330/2010 z dnia 20 kwietnia 2010 r. w sprawie stosowania art. 101 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do kategorii porozumień wertykalnych i praktyk uzgodnionych (Dz.U. L 102 z 23.4.2010, s. 1).
22 Dz.U. C 130 z 19.5.2010, s. 1.
23 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/302 z dnia 28 lutego 2018 r. w sprawie nieuzasadnionego blokowania geograficznego oraz innych form dyskryminacji klientów ze względu na przynależność państwową, miejsce zamieszkania lub miejsce prowadzenia działalności na rynku wewnętrznym (Dz.U. L 60 I z 2.3.2018, s. 1).
24 Dz.U. L 11 z 14.1.2019, s. 3.
25 Dz.U. L 349 z 5.12.2014, s. 1.

Zmiany w prawie

Data 30 kwietnia dla wnioskodawcy dodatku osłonowego może być pułapką

Choć ustawa o dodatku osłonowym wskazuje, że wnioski można składać do 30 kwietnia 2024 r., to dla wielu mieszkańców termin ten może okazać się pułapką. Datą złożenia wniosku jest bowiem data jego wpływu do organu. Rząd uznał jednak, że nie ma potrzeby doprecyzowania tej kwestii. A już podczas rozpoznawania poprzednich wniosków, właśnie z tego powodu wielu mieszkańców zostało pozbawionych świadczeń.

Robert Horbaczewski 30.04.2024
Rząd chce zmieniać obowiązujące regulacje dotyczące czynników rakotwórczych i mutagenów

Rząd przyjął we wtorek projekt zmian w Kodeksie pracy, którego celem jest nowelizacja art. 222, by dostosować polskie prawo do przepisów unijnych. Chodzi o dodanie czynników reprotoksycznych do obecnie obwiązujących regulacji dotyczących czynników rakotwórczych i mutagenów. Nowela upoważnienia ustawowego pozwoli na zmianę wydanego na jej podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy.

Grażyna J. Leśniak 16.04.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do końca tego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz kolejny czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa. Pierwotnie termin wyznaczony był na koniec czerwca tego roku.

Beata Dązbłaż 10.04.2024
Będzie zmiana ustawy o rzemiośle zgodna z oczekiwaniami środowiska

Rozszerzenie katalogu prawnie dopuszczalnej formy prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie rzemiosła, zmiana definicji rzemiosła, dopuszczenie wykorzystywania przez przedsiębiorców, niezależnie od formy prowadzenia przez nich działalności, wszystkich kwalifikacji zawodowych w rzemiośle, wymienionych w ustawie - to tylko niektóre zmiany w ustawie o rzemiośle, jakie zamierza wprowadzić Ministerstwo Rozwoju i Technologii.

Grażyna J. Leśniak 08.04.2024
Tabletki "dzień po" bez recepty nie będzie. Jest weto prezydenta

Dostępność bez recepty jednego z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - takie rozwiązanie zakładała zawetowana w piątek przez prezydenta Andrzeja Dudę nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tzw. tabletka "dzień po" byłaby dostępna bez recepty miał być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stało na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 29.03.2024
Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024