Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 marca 2022 r. w sprawie trzeciego unijnego planu działania w sprawie równości płci (2021/2003(INI))

P9_TA(2022)0073
Trzeci unijny plan działania w sprawie równości płci Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 marca 2022 r. w sprawie trzeciego unijnego planu działania w sprawie równości płci (2021/2003(INI))
(2022/C 347/12)

Parlament Europejski,

- uwzględniając Konwencję Narodów Zjednoczonych w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet z 18 grudnia 1979 r. oraz zalecenie ogólne Komitetu ONZ ds. Likwidacji Dyskryminacji Kobiet (CEDAW) nr 30 w sprawie roli kobiet w zapobieganiu konfliktom, podczas konfliktów oraz w środowisku pokonfliktowym z 18 października 2013 r.,

- uwzględniając deklarację pekińską i pekińską platformę działania z 1995 r. przyjęte na Czwartej Światowej Konferencji w sprawie Kobiet oraz rezultaty konferencji przeglądowych,

- uwzględniając Konwencję ONZ o prawach osób niepełnosprawnych i jej wejście w życie w UE 21 stycznia 2011 r. zgodnie z decyzją Rady 2010/48/WE z dnia 26 listopada 2009 r. w sprawie zawarcia przez Wspólnotę Europejską Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawach osób niepełnosprawnych 1 ,

- uwzględniając sprawozdanie Komisji z 3 marca 2021 r. pt. "Unia równości: strategia na rzecz praw osób z niepełnosprawnościami na lata 2021-2030" (COM(2021)0101),

- uwzględniając Agendę na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030 przyjętą we wrześniu 2015 r. i zawarte w niej cele zrównoważonego rozwoju, w szczególności cele nr 1, 4, 5, 8, 10 i 17,

- uwzględniając Konwencję nr 100 Międzynarodowej Organizacji Pracy (MOP) dotyczącą jednakowego wynagrodzenia dla pracujących mężczyzn i kobiet za pracę jednakowej wartości z 1951 r.,

- uwzględniając Konwencję nr 111 MOP dotyczącą dyskryminacji w zakresie zatrudnienia i wykonywania zawodu z 1958 r.,

- uwzględniając Konwencję nr 190 MOP w sprawie eliminacji przemocy i molestowania w miejscu pracy z 2019 r.,

- uwzględniając zalecenie MOP nr 202 z 2012 r. w sprawie minimum ochrony socjalnej,

- uwzględniając czwartą Konwencję genewską o ochronie osób cywilnych podczas wojny z 12 sierpnia 1949 r.,

- uwzględniając rezolucje Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 1325 (2000), 1820 (2008), 1888 (2009), 1889 (2009), 1960 (2010), 2106 (2013), 2122 (2013), 2242 (2015), 2467 (2019) i 2493 (2019) w sprawie kobiet, pokoju i bezpieczeństwa,

- uwzględniając Konwencję Rady Europy o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej z 11 maja 2011 r. (konwencja stambulska),

- uwzględniając Konwencję Rady Europy w sprawie działań przeciwko handlowi ludźmi z 16 maja 2005 r. i Konwencję o ochronie dzieci przed seksualnym wykorzystywaniem i niegodziwym traktowaniem w celach seksualnych z 25 października 2007 r.,

- uwzględniając Międzynarodową Konferencję na temat Ludności i Rozwoju (ICPD), która odbyła się w Kairze w 1994 r., oraz jej program działania, a także wnioski z jej konferencji przeglądowych, i szczyt w Nairobi w 2019 r. (ICPD+25) z okazji 25. rocznicy konferencji w Kairze,

- uwzględniając program działań z Addis Abeby przyjęty na Trzeciej Międzynarodowej Konferencji w sprawie Finansowania Rozwoju w lipcu 2015 r.,

- uwzględniając "Spotlight", wspólną inicjatywę UE i ONZ na rzecz wyeliminowania wszelkich form przemocy wobec kobiet i dziewcząt,

- uwzględniając art. 2 i art. 3 ust. 3 Traktatu o Unii Europejskiej oraz art. 8, art. 153 ust. 1 i art. 208 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

- uwzględniając art. 23 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej,

- uwzględniając globalną strategię na rzecz polityki zagranicznej i bezpieczeństwa Unii Europejskiej z czerwca 2016 r.,

- uwzględniając wspólny komunikat Komisji i Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Bezpieczeństwa z 25 listopada 2020 r. pt. "Trzeci unijny plan działania w sprawie równości płci - ambitny program na rzecz równouprawnienia płci i wzmocnienia pozycji kobiet w działaniach zewnętrznych UE 2021-2025" (GAP III) (JOIN (2020)0017) oraz towarzyszący mu wspólny dokument roboczy służb Komisji pt. "Cele i wskaźniki do oceny wdrażania trzeciego planu działania w sprawie równości płci (2021-25)" (SWD(2020)0284),

- uwzględniając komunikat Komisji z 11 grudnia 2019 r. w sprawie Europejskiego Zielonego Ładu (COM(2019)0640),

- uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/522 z dnia 24 marca 2021 r. w sprawie ustanowienia Programu działań Unii w dziedzinie zdrowia ("Program UE dla zdrowia") na lata 2021-2027 oraz uchylenia rozporządzenia (UE) nr 282/2014 2 ,

- uwzględniając dokument programowy Sekretarza Generalnego ONZ pt. "The Impact of COVID-19 on Women" [Skutki COVID-19 dla kobiet] opublikowany 9 kwietnia 2020 r.,

- uwzględniając sprawozdanie Funduszu Ludnościowego ONZ (UNFPA) zatytułowane "Impact of the COVID-19 Pandemic on Family Planning and Ending Gender-based Violence, Female Genital Mutilation and Child Marriage" [Wpływ pandemii COVID-19 na planowanie rodziny i położenie kresu przemocy ze względu na płeć, okaleczaniu narządów płciowych kobiet i dziecięcym małżeństwom] opublikowane 27 kwietnia 2020 r.,

- uwzględniając rozpoczętą w listopadzie 2020 r. globalną strategię Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) na rzecz eliminacji raka szyjki macicy jako problemu zdrowia publicznego,

- uwzględniając komunikat Komisji z 5 marca 2020 r. pt. "Unia równości: strategia na rzecz równouprawnienia płci na lata 2020-2025" (COM(2020)0152),

- uwzględniając Wytyczne UE w sprawie obrońców praw człowieka,

- uwzględniając unijny plan działania na rzecz kobiet, pokoju i bezpieczeństwa na lata 2019-2024 z 5 lipca 2019 r.,

- uwzględniając Forum Pokolenia Równości, które odbyło się w Meksyku od 29 do 31 marca 2021 r. i w Paryżu od 30 czerwca do 2 lipca 2021 r., a także ogłoszone tam zobowiązania do przyspieszenia postępów w osiąganiu równości płci na całym świecie, a także globalny plan przyspieszenia działań na rzecz równości płci oraz nowe porozumienie w sprawie kobiet, pokoju i bezpieczeństwa oraz operacji humanitarnych, zainicjowane w wyniku forum,

- uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/947 z dnia 9 czerwca 2021 r. ustanawiające Instrument Sąsiedztwa oraz Współpracy Międzynarodowej i Rozwojowej - Globalny wymiar Europy 3 ,

- uwzględniając rezolucję z 31 maja 2018 r. w sprawie wdrożenia wspólnego dokumentu roboczego służb Komisji (SWD(2015)0182) pt. "Równość płci i wzmocnienie pozycji kobiet: odmiana losu dziewcząt i kobiet w kontekście stosunków zewnętrznych UE w latach 2016-2020 4 ,

- uwzględniając rezolucję z 12 lutego 2020 r. w sprawie strategii UE mającej położyć kres okaleczaniu żeńskich narządów płciowych na świecie 5 ,

- uwzględniając rezolucję z 13 lutego 2020 r. w sprawie priorytetów UE na 64. sesję Komisji ONZ ds. Statusu Kobiet 6 ,

- uwzględniając rezolucję z 23 października 2020 r. w sprawie równouprawnienia płci w polityce zagranicznej i bezpieczeństwa UE 7 ,

- uwzględniając rezolucję z 21 stycznia 2021 r. w sprawie perspektywy płci w okresie kryzysu związanego z COVID-19 oraz w okresie pokryzysowym 8 ,

- uwzględniając rezolucję z 21 stycznia 2021 r. w sprawie zniwelowania przepaści cyfrowej między kobietami a mężczyznami: kobiety w sektorze cyfrowym 9 ,

- uwzględniając rezolucję z 24 czerwca 2021 r. w sprawie 25. rocznicy Międzynarodowej Konferencji na temat Ludności i Rozwoju (ICPD25) (szczyt w Nairobi) 10 ,

- uwzględniając rezolucję z 24 czerwca 2021 r. w sprawie sytuacji w zakresie zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego oraz praw w tej dziedzinie w UE w kontekście zdrowia kobiet 11 ,

- uwzględniając art. 54 Regulaminu,

- uwzględniając opinie przedstawione przez Komisję Spraw Zagranicznych, Komisję Handlu Międzynarodowego i Komisję Budżetową,

- uwzględniając wspólne sprawozdanie Komisji Rozwoju oraz Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia (A9-0025/2022),

A. mając na uwadze, że równouprawnienie płci jest wartością popieraną przez Unię Europejską oraz podstawowym i powszechnym prawem człowieka;

B. mając na uwadze, że przemoc ze względu na płeć we wszystkich jej formach, zwłaszcza kobietobójstwo, jest najbardziej skrajną formą nierówności płci; mając na uwadze, że przemoc ze względu na płeć należy rozumieć jako ekstremalną formę dyskryminacji i naruszenie praw człowieka;

C. mając na uwadze, że konieczna jest obrona praw kobiet oraz zwalczanie wszelkich form wykorzystywania, przemocy, ucisku i nierówności między kobietami a mężczyznami; mając na uwadze, że zapobieganie przemocy ze względu na płeć wymaga kwestionowania norm płciowych, które utrwalają nierówności, oraz przyjmowania i wdrażania, między innymi, skutecznych środków ustawodawczych i reform;

D. mając na uwadze, że przemoc ze względu na płeć jest zarówno przyczyną, jak i skutkiem nierówności strukturalnych oraz braku równego podziału władzy; mając na uwadze, że zwalczanie przemocy wymaga zrozumienia jej przyczyn i czynników przyczyniających się do jej występowania; mając na uwadze, że różnice w traktowaniu kobiet i mężczyzn są głęboko zakorzenione w społeczeństwie i oparte na stereotypach płciowych; mając na uwadze, że angażowanie mężczyzn i chłopców w działania na rzecz równości płci stanowi zarówno cel, jak i warunek wstępny osiągnięcia trwałej i efektywnej równości;

E. mając na uwadze, że przemoc wobec kobiet i dziewcząt przyjmuje różne, niewykluczające się wzajemnie formy, w tym cyberprzemocy; mając na uwadze, że według szacunków ponad połowa (58 %) z 14 tys. kobiet i dziewcząt w 31 krajach była nękana i atakowana w internecie;

F. mając na uwadze, że kobiety, których tożsamość i podatność na zagrożenia charakteryzuje się intersekcjonalnością, są w większym stopniu narażone na przemoc i molestowanie;

G. mając na uwadze, że inicjatywa "Spotlight" została podjęta przez UE i ONZ w celu zwalczania przemocy, w tym przemocy seksualnej, wobec kobiet i dziewcząt;

H. mając na uwadze, że wykorzystywanie seksualne stanowi poważną formę przemocy i wyzysku dotykającą przede wszystkim kobiety i dziewczęta; mając na uwadze, że UE powinna wspierać kraje partnerskie, aby zwiększyły finansowanie wsparcia społecznego oraz dostępu do usług publicznych dla ofiar handlu ludźmi lub wykorzystywania seksualnego, ze wsparciem psychologicznym i socjalnym zapewnianym przez specjalistów, a także wprowadziły wyspecjalizowane usługi ukierunkowane na pełną społeczną i gospodarczą integrację kobiet i dziewcząt znajdujących się w trudnej sytuacji, aby uwolnić je od wykorzystywania seksualnego;

I. mając na uwadze, że dostęp do usług ochrony zdrowia oraz praw i zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego musi być powszechny; mając na uwadze, że prawa w zakresie zdrowia, w szczególności zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego, są prawami podstawowymi kobiet i należy je wzmacniać, a nie w jakikolwiek sposób osłabiać czy odbierać; mając na uwadze, że rozpowszechnia się narracja, która zagraża ochronie praw seksualnych i reprodukcyjnych zarówno w UE, jak i poza jej terytorium;

J. mając na uwadze, że kobiety w całej swojej różnorodności doświadczają krzyżowej dyskryminacji strukturalnej ze względu na rasę, pochodzenie etniczne, religię lub przekonania, niepełnosprawność, stan zdrowia, status społecznoekonomiczny, pochodzenie społeczne, wiek, klasę, status uchodźcy lub imigracyjny, orientację seksualną i tożsamość płciową, co należy uznać za tymczasowe bariery dla pełnego korzystania z praw podstawowych;

K. mając na uwadze, że w globalnej wiedzy i zarządzaniu zasadnicze znaczenie ma gromadzenie zdezagregowanych i mierzalnych danych na temat nierówności płci, z uwzględnieniem czynników przekrojowych;

L. mając na uwadze, że prawa kobiet i dziewcząt są zagrożone, a przestrzeń dla organizacji społeczeństwa obywatelskiego, zwłaszcza broniących praw kobiet, a także dla organizacji feministycznych i oddolnych, kurczy się w wielu krajach zarówno wewnątrz, jak i poza UE; mając na uwadze, że na całym świecie obserwuje się niepokojący atak na prawa kobiet i osób LGBTQI+, wiążący się z ograniczeniami dotyczącymi zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego i związanych z nimi praw oraz zakazywaniem edukacji seksualnej i badań nad płcią kulturową;

M. mając na uwadze, że wzmacnianie pozycji organizacji społeczeństwa obywatelskiego broniących praw kobiet i dziewcząt w krajach partnerskich oraz przekazywanie im odpowiedniego finansowania mają kluczowe znaczenie w tworzeniu nowych postaw społecznych i osiąganiu porozumienia w obszarze równości płci; mając na uwadze, że aktywny udział organizacji kobiecych działających w terenie jest niezbędny dla pomyślnego wdrażania GAP III;

N. mając na uwadze, że kobiety i dziewczęta odczuwają nieproporcjonalnie częściej skutki coraz częstszych sytuacji nadzwyczajnych, wynikających między innymi z konfliktów zbrojnych, klęsk żywiołowych i zmiany klimatu;

O. mając na uwadze, że pandemia COVID-19 i środki izolacji mają poważne konsekwencje dla kobiet i dziewcząt oraz pogłębiają istniejące nierówności płci, zwłaszcza w dostępie do edukacji i opieki zdrowotnej, w szczególności w zakresie zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego, i zakłócają równowagę między życiem zawodowym i prywatnym; mając na uwadze, że prowadzi to do wzrostu przemocy uwarunkowanej płcią oraz nierówności społecznych i gospodarczych;

P. mając na uwadze, że kobiety niewspółmiernie bardziej odczuwają skutki pandemii; mając na uwadze, że około 70 % pracowników socjalnych i pracowników służby zdrowia walczących na pierwszej linii z COVID-19, zarówno pielęgniarek, lekarzy, jak i osób sprzątających, to kobiety; mając na uwadze, że kobiety, które pracowały z domu, były bezrobotne lub pracowały w niepełnym wymiarze czasu pracy, znalazły się pod jeszcze większą presją, gdyż nadal wykonują większość obowiązków domowych i związanych z opieką rodzinną; mając na uwadze, że jak wskazują dostępne dane, liczba kobiet, które padły ofiarą przemocy lub molestowania, wzrosła w czasie izolacji spowodowanej COVID-19;

Q. mając na uwadze, że liczba kobiet w dziedzinach związanych z nauką, technologią, inżynierią i matematyką (STEM) jest niedostateczna;

R. mając na uwadze, że równa reprezentacja, udział i wpływ kobiet i mężczyzn w życiu politycznym to warunek wstępny prawdziwie demokratycznego społeczeństwa; mając na uwadze, że konstruktywny udział kobiet i dziewcząt w zapobieganiu konfliktom i ich rozwiązywaniu oraz w odbudowie zwiększa trwałość pokoju;

S. mając na uwadze, że zwalczanie nierówności będzie odgrywać zasadniczą rolę w odbudowie po pandemii; mając na uwadze, że uczestnictwo, reprezentacja i przywództwo dziewcząt i kobiet powinny mieć pierwszorzędne znaczenie podczas opracowywania, wdrażania i oceny takich środków;

T. mając na uwadze, że osiągnięcie poszanowania godności ludzkiej i równości płci nadal stanowi wyzwanie; mając na uwadze, że żaden kraj na świecie nie jest bliski osiągnięcia równości płci przed 2030 r.;

U. mając na uwadze, że GAP III powinien stanowić ramy dla aktywnego wkładu działań zewnętrznych UE w zwalczanie nierówności płci; mając na uwadze potrzebę pełnego wdrożenia GAP III jako kluczowego instrumentu powstrzymującego dyskryminację i marginalizację oraz chroniącego godność kobiet i dziewcząt i ich prawa, opowiadającego się za uwzględnianiem kwestii płci we wszystkich międzynarodowych programach współpracy oraz za włączeniem równości płci do krajowych planów i strategii, we współpracy z partnerami lokalnymi i organizacjami społeczeństwa obywatelskiego;

V. mając na uwadze, że należy przyjąć bardziej strategiczne i systematyczne podejście do współpracy między UE i państwami członkowskimi w kwestiach dotyczących płci w krajach partnerskich; mając na uwadze, że misje i delegatury UE odgrywają ważną rolę we wdrażaniu GAP III oraz że wiedza fachowa personelu delegatur i misji ma duże znaczenie dla jego pomyślnej realizacji; mając na uwadze, że Komisja powinna zapewniać delegaturom pomoc techniczną w pierwszym etapie wdrażania planów na szczeblu krajowym (cLlPs - ang. country level implementation plans);

1. przyjmuje z zadowoleniem nowy trzeci Plan działania UE w sprawie równości płci na lata 2021-2025 oraz zawarty w nim apel o równość płci na świecie, oraz traktuje go jako kontynuację prac, wyciąganie wniosków i wykorzystywanie doświadczeń i sukcesów GAP II; przyjmuje z zadowoleniem ulepszenia, zobowiązania i wszechstronne cele GAP III, w szczególności przekształcenie go z dokumentu roboczego we wspólny komunikat, zgodnie z wnioskiem Parlamentu Europejskiego z rezolucji z 23 października 2020 r. w sprawie równości płci w polityce zagranicznej i bezpieczeństwa UE;

2. przyjmuje z zadowoleniem integracyjny charakter procesu konsultacji podjętych podczas opracowywania GAP III oraz uwzględnienie w nim zaleceń Parlamentu, państw członkowskich i punktów kontaktowych UE ds. równouprawnienia płci, w szczególności organizacji społeczeństwa obywatelskiego działających na rzecz praw kobiet;

3. ubolewa, że Rada nie osiągnęła jednomyślności w sprawie konkluzji ze względu na sprzeciw ze strony czterech państw członkowskich wobec słowa "gender", co utrudnia formalne zatwierdzenie planu działania; podkreśla, że świadczy to dobitnie o kwestionowaniu równouprawnienia płci i praw kobiet; ponawia apel o ustanowienie nowego składu Rady ds. równości płci obejmującego unijnych ministrów i sekretarzy stanu odpowiedzialnych za równość płci, aby ułatwić uwzględnianie aspektu płci we wszystkich obszarach polityki UE, w tym w polityce zagranicznej i bezpieczeństwa oraz polityce rozwojowej; wzywa do wysiłków na rzecz wypracowania wspólnego stanowiska UE oraz do zdecydowanych działań w celu jednoznacznego potępienia ataków na równouprawnienie płci;

4. zwraca uwagę, że UE ma do odegrania ważną rolę w dążeniu do osiągnięcia równości płci na świecie poprzez wspieranie krajów partnerskich w zwalczaniu dyskryminacji ze względu na płeć; wzywa UE do dawania przykładu i apeluje do sześciu państw członkowskich, które nadal nie ratyfikowały i nie wdrożyły konwencji stambulskiej, aby uczyniły to w możliwie najkrótszym czasie; apeluje do Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych (ESDZ), aby w dialogu politycznym z krajami partnerskimi Rady Europy zachęcała do ratyfikacji konwencji stambulskiej;

5. zdecydowanie potępia wycofanie się Turcji z konwencji stambulskiej; uważa, że wypowiedzenie konwencji stambulskiej stanowi kolejny krok poddający w wątpliwość status Turcji jako kraju kandydującego do UE;

Skuteczniejsze zaangażowanie Unii i wydajne wdrażanie

6. apeluje o priorytetowe traktowanie i pełne wdrożenie GAP III we wszystkich działaniach zewnętrznych Unii, z zastosowaniem podejścia transformacyjnego z punktu widzenia równości płci i intersekcjonalnego, zarówno pod względem zasięgu geograficznego GAP III, jak i obszarów podejmowanych działań, a także o włączenie aspektu płci do wszystkich obszarów działań zewnętrznych, zarówno handlu, polityki rozwoju, pomocy humanitarnej, bezpieczeństwa, jak i branż takich jak energetyka i rolnictwo; powtarza, że działania mające na celu wdrożenie GAP III muszą kierować się koniecznością wyeliminowania przyczyn nierówności płci i umożliwiać merytoryczny udział i włączenie mężczyzn, kobiet i grup znajdujących się w trudnym położeniu, oraz że ograniczone fundusze i zbyt mała liczba personelu to podstawowe przeszkody w realizacji unijnych celów dotyczących równości płci i uwzględniania aspektu płci; powtarza, że wszelkie starania zmierzające do osiągnięcia celów GAP III muszą uwzględniać różnorodność kobiet, w tym: przypomina, że GAP III powinien zapewniać spójność polityki na rzecz rozwoju w drodze systematycznych ocen wpływu w aspekcie płci, aby unikać wszelkich negatywnych skutków unijnej polityki dla praw kobiet i dziewcząt oraz równości płci; apeluje do Komisji o przekazanie koniecznych narzędzi praktycznych i politycznych w celu zapewnienia łatwego stosowania zasad GAP III w działaniach i praktyce; wzywa UE do ambitnego promowania wśród partnerów zewnętrznych, z którymi UE stara się współpracować, takich celów, które doprowadzą do poszanowania praw człowieka i rzeczywistej równości płci;

7. apeluje o szeroko zakrojony i kompleksowy program szkoleniowy wspierający wdrażanie GAP III, w szczególności na temat uwzględniania aspektu płci, sporządzania budżetu z uwzględnieniem aspektu płci i ocen wpływu w aspekcie płci, a także na temat przemocy ze względu na płeć; podkreśla potrzebę inwestowania w wiedzę, zasoby i wewnętrzne doświadczenie w dziedzinie równości płci w delegaturach UE, aby ułatwić im odpowiednie wdrażanie GAP III; domaga się, by programy szkoleniowe były dostosowane w jak największym stopniu do kontekstu lokalnego i krajowego, w którym wdrażany jest GAP III; domaga się, by kursy szkoleniowe i oferowane narzędzia były bezpłatnie i łatwo dostępne zainteresowanym partnerom lokalnym;

8. podkreśla potrzebę regularnej, zewnętrznej i niezależnej oceny wyników GAP III, na każdym szczeblu i na każdym etapie, w odniesieniu do założonych i mierzalnych celów, a także potrzebę uwzględniania w sposób przejrzysty i inkluzywny wkładu społeczeństwa obywatelskiego, organizacji pozarządowych i innych zainteresowanych stron w terenie; apeluje o systematyczne i szczegółowe analizy w dziedzinie płci oraz stosowanie wskaźników i statystyk uwzględniających płeć i z podziałem według płci; nalega, aby ocena GAP III zawierała ocenę wdrażania wszystkich unijnych strategii politycznych mających znaczenie w działaniach zewnętrznych UE; domaga się, by GAP III obejmował przejrzyste narzędzia śledzenia łącznej wielkości wydatków na równość płci i analizy wpływu jakościowego tych inicjatyw z punktu widzenia promowania równości płci; oczekuje niezwłocznego dodania brakujących konkretnych i mierzalnych poziomów bazowych, wskaźników, działań i celów do dokumentu roboczego, a także odpowiednich planów działania i harmonogramów względem wszystkich celów; podkreśla znaczenie programowania instrumentu "Globalny wymiar Europy", który stwarza wyjątkową okazję do operacjonalizacji celów GAP III;

9. apeluje do misji i delegatur UE, państw członkowskich, krajów partnerskich oraz do władz regionalnych i lokalnych o ścisłą współpracę na rzecz realizacji GAP III z wykorzystaniem wszystkich dostępnych narzędzi dyplomatycznych i programowych, w oparciu o odpowiednie wytyczne opracowane i udostępniane w delegaturach; przypomina o kluczowym znaczeniu punktów kontaktowych ds. równości płci i wzywa do zwiększenia ich roli i widoczności; przyjmuje z zadowoleniem wprowadzenie CLIPs i nalega, aby wszystkie były podawane do wiadomości publicznej i tłumaczone, co ułatwi dostęp do nich lokalnemu społeczeństwu obywatelskiemu i lokalnym organizacjom;

10. apeluje do Komisji o stymulowanie synergii z ONZ, krajami partnerskimi i międzynarodowymi zainteresowanymi stronami, aby wspólnie realizować i osiągać międzynarodowe cele związane z równością płci wyrażone w Agendzie 2030 i jej celach zrównoważonego rozwoju, deklaracji pekińskiej i jej platformie działania, a także programie działania ICPD oraz jej konferencjach przeglądowych;

11. wzywa do nawiązania bliskich kontaktów z lokalnymi organizacjami społeczeństwa obywatelskiego, zwłaszcza działającymi na rzecz obrony praw kobiet i dziewcząt, w tym ze społeczności znajdujących się w trudnej sytuacji, oraz z ministerstwami, władzami regionalnymi i lokalnymi w krajach partnerskich, aby zwiększyć skuteczność i odpowiedzialność kraju za wdrażanie GAP III i CLIPs; wzywa ponadto do corocznego dialogu strategicznego i politycznego z Parlamentem Europejskim na temat wdrażania GAP III, z udziałem zainteresowanych stron, w szczególności władz

lokalnych, społeczeństwa obywatelskiego i organizacji kobiecych; ponawia apel do misji i delegatur UE o konstruktywny dialog z organizacjami społeczeństwa obywatelskiego oraz o wymianę poglądów i przekazywanie informacji na temat sposobu wykorzystania ich wkładu oraz zastosowania go w strategiach na rzecz równości płci;

12. z zadowoleniem przyjmuje nacisk położony w GAP III na osoby młode, które są siłą napędową zmian; wzywa UE do zadbania o to, by kobiety i dziewczęta, a także organizacje działające na rzecz praw kobiet i organizacje oddolne, w szczególności kierowane przez dziewczęta i młodzież, oraz podmioty działające na pierwszej linii pomocy humanitarnej kierowane przez kobiety, uczestniczyły w znaczący sposób i odgrywały wiodącą rolę we wdrażaniu GAP III w ich krajach poprzez finansowanie i szkolenia; przypomina o roli i wartości dodanej wiedzy eksperckiej i długofalowego zaangażowania lokalnych działaczy, organizacji oddolnych lub innych ekspertów i interesariuszy zaangażowanych w problematykę płci w kontekście lokalnym, tak aby projekty dotyczące płci były dostosowane do lokalnej sytuacji społecznoekonomicznej i kulturalnej;

13. wzywa do ściślejszej i systematycznej współpracy między zainteresowanymi stronami zaangażowanymi we wdrażanie GAP III, w tym między dyrekcjami generalnymi Komisji; zdecydowanie zachęca państwa członkowskie i delegatury UE do uznania władz regionalnych i lokalnych za kluczowe podmioty polityki rozwojowej, gdyż stanowią one szczebel demokratyczny najbliższy obywatelom i są najlepiej przygotowane do promowania równości płci i zrównoważonego rozwoju; podkreśla potrzebę ścisłej współpracy ze społecznościami wiejskimi i lokalnymi liderami w celu zwiększenia zasięgu programów równości płci;

14. apeluje o włączenie szczegółowego celu dotyczącego finansowania organizacji na rzecz praw kobiet i społeczeństwa obywatelskiego; apeluje o wieloletnie, elastyczne, bezpośrednie, odpowiednie i wystarczające fundusze dla lokalnych organizacji społeczeństwa obywatelskiego i sieci wszelkiego rodzaju, zwłaszcza tych, które działają na rzecz obrony praw kobiet, dziewcząt i innych znajdujących się w trudnym położeniu społeczności, a także organizacji praw człowieka działających na rzecz poprawy ram prawnych w poszczególnych krajach; wzywa Komisję do przedstawienia uproszczonych mechanizmów i praktyk finansowania, aby umożliwić mniejszym, oddolnym organizacjom dostęp do funduszy UE przeznaczonych na wspieranie równouprawnienia płci; potępia wszelkie formy represji wobec działaczek feministycznych, w tym obrończyń praw człowieka, i wzywa wszystkie rządy do ochrony i wspierania społeczeństwa obywatelskiego oraz do współpracy z nim;

15. podkreśla, że obrończynie praw człowieka są szczególnie narażone na zagrożenia, zwłaszcza na obszarach objętych konfliktami oraz w sytuacjach konfliktowych i pokonfliktowych; z zadowoleniem przyjmuje apel o współpracę z obrończyniami praw człowieka i promowanie bezpiecznego środowiska dla nich oraz apeluje do Komisji o ich ochronę za pomocą odpowiednich działań i mechanizmów, z przydziałem specjalnych zasobów delegaturom UE;

16. apeluje do delegatur UE o rygorystyczne wdrażanie Wytycznych UE w sprawie obrońców praw człowieka wobec działaczy broniących praw kobiet, w szczególności w odniesieniu do obowiązku zgłaszania organów rządowych odpowiedzialnych za naruszanie praw człowieka, oraz o oferowanie działaczom profesjonalnej pomocy prawnej w razie potrzeby; wzywa wiceprzewodniczącego Komisji/wysokiego przedstawiciela Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa do składania Parlamentowi corocznych sprawozdań z wdrażania Wytycznych UE w sprawie obrońców praw człowieka;

17. podkreśla, że skuteczne wdrażanie GAP III wymaga wystarczającego finansowania w unijnym procesie programowania; pilnie apeluje o ściślejszą koordynację GAP III z innymi inicjatywami, takimi jak "Spotlight", których budżet powinien wzrosnąć, a konkretne wyniki powinny się poprawić, zgodnie z niedawną oceną śródokresową oraz w oparciu o wnioski wyciągnięte z nowego kontekstu wynikającego z pandemii COVID-19; z zadowoleniem przyjmuje inicjatywę "Spotlight" i jej cel, jakim jest wyeliminowanie wszelkich form przemocy wobec kobiet i dziewcząt; domaga się ponownego przydziału funduszy na inicjatywę "Spotlight" po zakończeniu obecnego programu w 2022 r. oraz przedłużenia programu na cały okres obowiązywania wieloletnich ram finansowych i rozszerzenia go na podregiony;

18. podkreśla, że cel zrównoważonego rozwoju nr 5 zakłada osiągnięcie równości płci i wzmocnienie pozycji wszystkich kobiet i dziewcząt oraz że ten cel musi zostać włączony przekrojowo do różnych dziedzin, w których UE ma kompetencje do działania; wyraża ubolewanie, że cel zrównoważonego rozwoju nr 5 jest jednym z trzech najgorzej finansowanych celów; odnotowuje z zadowoleniem, że równość płci jest uznawana w GAP III za przekrojowy priorytet działań zewnętrznych UE w jej polityce i pracach programowych; powtarza, że istnieje potrzeba odpowiedniego uwzględniania aspektu płci we wszystkich sektorach działań zewnętrznych UE oraz że priorytety programu "Globalny wymiar Europy" w krajach partnerskich oraz inicjatywy Drużyna Europy powinny być transformacyjne z punktu widzenia równości płci zgodnie z GAP III, zwłaszcza w przypadku pomocy humanitarnej;

19. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że w 85 % wszystkich nowych działań zewnętrznych płeć będzie musiała być uwzględniona jako ważny lub główny cel; z zadowoleniem przyjmuje cel Komisji, zgodnie z którym głównym przedmiotem 5 % nowych programów działań zewnętrznych ma być równość płci; z zadowoleniem przyjmuje również uwzględnienie co najmniej jednego działania na kraj, mającego za główny cel równość płci; przypomina, że cel na poziomie 5 % został już osiągnięty w 2019 r. oraz domaga się włączenia do GAP III bardziej ambitnych celów, zwiększonego wsparcia i konkretnego finansowania przeznaczonego na inicjatywy ukierunkowane na kwestie płci; apeluje, aby w każdym kraju przeznaczano 20 % oficjalnej pomocy rozwojowej na programy, których jednym z głównych celów jest równouprawnienie płci; domaga się ustanowienia szczegółowego celu, zgodnie z którym 85 % finansowania z tytułu oficjalnej pomocy rozwojowej UE trafi do programów, których głównym lub ważnym celem jest równość płci; w związku z tym oczekuje, że UE i państwa członkowskie zobowiążą się do niewykorzystywania oficjalnej pomocy rozwojowej na projekty, które mogłyby zaszkodzić osiągnięciom w zakresie równouprawnienia płci lub nawet je zlikwidować; podkreśla, że wyznaczone cele powinny być również przedstawione w ujęciu ilościowym z podaniem kwot, a nie tylko w ujęciu procentowym,

20. wzywa Komisję i ESDZ do dawania przykładu i skoncentrowania się na własnych strukturach wewnętrznych; podkreśla znaczenie przywództwa uwzględniającego aspekt płci dla osiągnięcia równości płci i właściwego wdrożenia GAP III; przyjmuje z zadowoleniem zobowiązanie do zapewnienia równowagi płci w kierownictwie ESDZ oraz w zewnętrznych służbach Komisji, delegaturach UE i misjach wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony (WPBiO); ubolewa jednak, że ESDZ jest daleka od osiągnięcia celu, jakim jest 50 % kobiet na stanowiskach kierowniczych, oraz domaga się od obecnego wysokiego przedstawiciela i wiceprzewodniczącego pełnego wdrożenia równości płci na wszystkich szczeblach zgodnie z planem; przyjmuje z zadowoleniem zobowiązanie do wprowadzenia szkoleń dotyczących równości płci i GAP III dla całego kierownictwa w głównej siedzibie i delegaturach UE oraz domaga się, by były obowiązkowe i by objęto nimi cały personel pracujący w obszarze działań zewnętrznych UE;

21. zauważa, że ESDZ powinna przejąć wiodącą rolę w uczynieniu płci kluczowym elementem działań zewnętrznych oraz że powinna zachęcać delegatury UE do przyjęcia podobnego podejścia na szczeblu krajów partnerskich i wspierać je politycznie; podkreśla, że pisma określające zadania i opisy stanowisk pracy szefów delegatur powinny zawierać konkretną wzmiankę o równości płci, wdrażaniu GAP III, a także znaczeniu systematycznej współpracy delegatur UE i państw członkowskich oraz wzajemnych konsultacji w celu pełnego włączenia GAP i jego intersekcjonalnego, opartego na prawach człowieka i transformacyjnego z punktu widzenia równości płci podejścia do planowania wieloletnich programów indykatywnych; przyjmuje z zadowoleniem wyrażone w GAP III zobowiązanie do zadbania, by wszystkie służby zewnętrzne delegatur UE i siedziby głównej miały doradców ds. problematyki płci/osoby lub punkty kontaktowe ds. problematyki płci, ale podkreśla, że osoby na tych stanowiskach muszą być zatrudnione w pełnym wymiarze czasu pracy i dysponować wystarczającymi zasobami do realizacji zadań; apeluje ponownie o powoływanie doradców ds. problematyki płci także w misjach wojskowych WPBiO;

22. wzywa Komisję i ESDZ, aby gromadziły odpowiednie dane dotyczące kadr, segregowane według kryterium płci, w celu oceny m.in. liczby nominacji, wstępnie zakwalifikowanych kandydatów, wyboru, przedłużenia umowy i długości okresu zatrudnienia oraz śledzenia postępów, a także aby systematycznie przeprowadzały rozmowy z kobietami i osobami należącymi do grup w niekorzystnej sytuacji na temat powodów rezygnacji ze stanowisk;

23. wyraża ubolewanie, że ważna kwestia różnorodności jest przyporządkowana do stanowiska doradcy ESDZ ds. płci i różnorodności, i wzywa ESDZ, aby nadała niezbędną rangę zarówno równości płci, jak i Agendzie ONZ dotyczącej kobiet, pokoju i bezpieczeństwa, a także różnorodności i włączeniu społecznemu, oraz aby utworzyła osobne stanowisko dla każdego z tych obszarów, a także wzmocniła te funkcje, ich mandaty, zasoby i uprawnienia; wzywa, aby w każdej dyrekcji ESDZ powołano specjalnego doradcę ds. problematyki płci, podlegającego bezpośrednio doradcy ESDZ ds. płci i różnorodności, oraz aby zachęcano personel tych dyrekcji do ścisłej współpracy z Europejskim Instytutem ds. Równości Kobiet i Mężczyzn;

24. podkreśla, że równouprawnienie płci jest prawem człowieka kluczowym dla zrównoważonego rozwoju i inteligentnej gospodarki, przynoszącym korzyści zarówno kobietom, jak i mężczyznom, w całej ich różnorodności, w tym społeczności LGBTQI+; zauważa, że różnice w traktowaniu kobiet i mężczyzn pogłębiają inne formy nierówności; zauważa, że nierówności mają poważne konsekwencje społeczno-gospodarcze dla całego społeczeństwa i że podmioty niechętne zmianom powinny brać to pod uwagę; powtarza, że zobowiązania UE będą skuteczniejsze, jeśli działania UE będą opierać się na podejściu intersekcjonalnym do równości płci; ponawia apel, by wszystkie działania UE uwzględniały krzyżujące się tożsamości i dostrzegały, że kobiety i dziewczęta w całej ich różnorodności nie są w równym stopniu dotknięte nierównościami płci;

25. przyjmuje z zadowoleniem potraktowanie intersekcjonalności jako podstawowej zasady GAP III, ale ubolewa nad brakiem celów, wskaźników i szczególnych działań na potrzeby jej wdrażania; podkreśla zaangażowanie Komisji i ESDZ na rzecz ochrony osób LGBTQI+ i umożliwiania im dochodzenia ich praw na całym świecie;

26. z zadowoleniem przyjmuje zawarte w GAP III odniesienie do potencjału tkwiącego w procesie przystąpienia do UE związanego z promowaniem równości płci w krajach kandydujących i potencjalnych krajach kandydujących; podkreśla potrzebę wyraźnego dialogu merytorycznego i wydatnej pomocy technicznej w celu włączenia kwestii równości płci do polityki rozszerzenia i polityki sąsiedztwa; apeluje do Komisji i ESDZ o dalsze wykorzystywanie negocjacji akcesyjnych jako środka nacisku, aby rozszerzenie przyniosło korzyści kobietom;

27. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że w GAP III podjęto kwestię ogromnego narażenia migrujących kobiet i dziewcząt na zagrożenia; wzywa, aby zwrócono szczególną uwagę na sytuację kobiet i dziewcząt będących w podróży, na szlakach migracyjnych lub w obozach, w szczególności wzywa, aby zapewniono im dostęp do wody, urządzeń sanitarnych i higieny, praw i zdrowia reprodukcyjnego i seksualnego oraz opieki zdrowotnej nad matkami;

Siedem obszarów działania

Eliminacja wszelkich form przemocy ze względu na płeć

28. przyjmuje z zadowoleniem fakt, że pierwszy obszar zaangażowania GAP III koncentruje się na eliminowaniu wszystkich form przemocy ze względu na płeć; apeluje o bardziej zdecydowaną, skoordynowaną i systemową walkę z kobietobójstwem i wszelkimi rodzajami przemocy wobec kobiet i dziewcząt w internecie i poza nim, w szczególności w sytuacjach konfliktowych i nadzwyczajnych, w których kobiety i dziewczęta są bardziej podatne na zagrożenia, i skupienie się na kobietach i dziewczętach, które z większym prawdopodobieństwem mogą paść ofiarami przemocy, takich jak kobiety i dziewczęta z niepełnosprawnościami; podkreśla potrzebę współpracy z krajami partnerskimi w celu kryminalizacji wszelkich form przemocy ze względu na płeć;

29. domaga się pilnych działań, aby wyeliminować przyczyny przemocy wobec kobiet i dziewcząt w oparciu o podejście transformacyjne z punktu widzenia równości płci i intersekcjonalne, w szczególności biorąc pod uwagę znaczny wzrost liczby przypadków kobietobójstwa i innych form przemocy ze względu na płeć w warunkach pandemii; przyjmuje z zadowoleniem, że Komisja koncentruje się na promowaniu prewencji przez kwestionowanie szkodliwych norm płciowych; podkreśla w tym względzie, że zasadnicze znaczenie ma współpraca z krajami partnerskimi i organizacjami społeczeństwa obywatelskiego w zwalczaniu stereotypów płciowych w każdym aspekcie życia społecznego; wzywa delegatury UE i państwa członkowskie do wykorzystania wszelkich możliwych środków dyplomatycznych w celu promowania przyjmowania przepisów przewidujących strukturalne równouprawnienie płci w każdym aspekcie;

30. przypomina, że obowiązkowe szkolenia dla całego personelu ESDZ, Komisji, delegatur UE oraz misji i operacji WPBiO powinny obejmować kompleksowe programy identyfikowania ofiar przemocy seksualnej lub przemocy ze względu na płeć podczas konfliktów, a także programy prewencyjne, będące uzupełnieniem szkoleń dla całego personelu UE, w tym personelu wojskowego i policyjnego; wzywa UE do wywierania wszelkich możliwych nacisków, aby dopilnować, by sprawcy masowych gwałtów podczas działań wojennych byli zgłaszani, identyfikowani, stawiani przed sądem i karani zgodnie z międzynarodowym prawem karnym; przypomina, że statut rzymski zapewnia stałe ramy prawne pozwalające w szerokim zakresie traktować przemoc seksualną i przemoc ze względu na płeć jako zbrodnię przeciwko ludzkości, i w związku z tym wzywa UE do aktywnego wspierania niezależnej i podstawowej działalności Międzynarodowego Trybunału Karnego zarówno pod względem politycznym, jak i finansowym; z zadowoleniem przyjmuje włączenie przemocy seksualnej i przemocy ze względu na płeć jako kryteriów uzasadniających sankcje do globalnego systemu sankcji UE za naruszenia praw człowieka i zachęca państwa członkowskie do skutecznego korzystania z tego systemu;

31. podkreśla, że przymusowe i dziecięce małżeństwa stanowią naruszenie praw człowieka i szczególnie narażają dziewczęta na przemoc i wykorzystywanie; przypomina, że okaleczanie żeńskich narządów płciowych jest w skali międzynarodowej uznawane za naruszenie praw człowieka, przy czym jego ofiarami jest 200 mln dzieci na całym świecie i 500 tys. w samej UE, a co roku co najmniej trzy miliony dziewcząt są narażone na okaleczenie narządów płciowych; podkreśla, że okaleczanie żeńskich narządów płciowych i przymusowe małżeństwa naruszają godność kobiet; wzywa do zintegrowania środków mających na celu zapobieganie okaleczaniu żeńskich narządów płciowych oraz przymusowym małżeństwom, w szczególności w sytuacjach konfliktowych i nadzwyczajnych i uświadamianie wszystkim istnienia tego problemu; apeluje do Komisji o zadbanie o spójne długofalowe podejście, które zmierza do położenia kresu okaleczaniu żeńskich narządów płciowych zarówno w UE, jak i poza nią, dzięki lepszym synergiom między wewnętrznymi i zewnętrznymi programami UE; ponawia apel o włączenie środków prewencji okaleczania żeńskich narządów płciowych do wszystkich obszarów polityki w działaniach zewnętrznych;

32. przypomina, że kobiety i dziewczęta stanowią większość ofiar handlu ludźmi i wykorzystywania seksualnego; apeluje o silniejsze przywództwo i monitorowanie ze strony Komisji i państw członkowskich oraz o zacieśnienie współpracy międzynarodowej w celu wyeliminowania wyżej wymienionych szkodliwych praktyk skutkujących tymi formami niewolnictwa; przypomina, że ryzyko narażenia kobiet na handel ludźmi i seksualne wykorzystywanie zwiększa się w czasach trudności gospodarczych, konfliktów zbrojnych i sytuacji kryzysowych; wzywa do dalszego włączania walki z handlem kobietami i dziewczętami do celów GAP III oraz do zwiększenia synergii ze strategią UE w zakresie zwalczania handlu ludźmi (2021-2025);

Zapewnić kobietom dostęp do ochrony zdrowia oraz prawa seksualne i reprodukcyjne

33. potwierdza, że prawa i zdrowie reprodukcyjne i seksualne są prawami człowieka i stanowią podstawowe elementy godności ludzkiej i wzmocnienia pozycji kobiet; jest zaniepokojony wrogością wobec równości płci i praw kobiet oraz nasileniem się mizoginistycznej retoryki konserwatywnej i wzrostem liczby zorganizowanych grup, w tym wyznaniowych, co grozi m.in. osłabieniem dostępu do praw i usług zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego zarówno w Unii Europejskiej, jak i poza nią; podkreśla, że wycofywanie przepisów dopuszczających w sprawie aborcji podważa ochronę zdrowia, praw i godności kobiet oraz stwarza większe ryzyko dla kobiet w najtrudniejszej sytuacji społecznej i gospodarczej; zauważa, że UE powinna być wiodącym przykładem na całym świecie pod względem promowania praw i zdrowia reprodukcyjnego i seksualnego, wolnego od przymusu, przemocy, dyskryminacji i nadużyć; apeluje zatem do wszystkich państw członkowskich o zapewnienie powszechnego dostępu do praw i usług zdrowia reprodukcyjnego i seksualnego na swoich terytoriach;

34. ubolewa nad faktem, że w wielu regionach świata dostęp do zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego, w tym do bezpiecznej i legalnej aborcji, zaczął być poważnie ograniczany i często uznawany za przestępstwo; podkreśla ponadto, że głównymi ofiarami są kobiety ubogie, mieszkające na obszarach wiejskich i należące do mniejszości; zwraca uwagę na potrzebę skupienia się na wszystkich grupach wiekowych, w tym na dziewczętach i młodszych kobietach, oraz zapewnienia im odpowiednich informacji, edukacji i dostępu do praw i usług zdrowia reprodukcyjnego i seksualnego, w tym do opieki prenatalnej, bezpiecznej i legalnej aborcji oraz antykoncepcji; podkreśla znaczenie dalszego kwestionowania dyskryminujących norm, które utrudniają kobietom, dziewczętom i osobom LGBTQI+ korzystanie z przysługujących im praw i zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego, a także poddawania w wątpliwość stereotypów, które prowadzą do dyskryminacji marginalizowanych kobiet podczas porodu;

35. podkreśla znaczenie poprawy dostępności metod antykoncepcji w krajach partnerskich, zwłaszcza dla nastoletnich dziewcząt; stwierdza, że wszystkie kobiety i nastoletnie dziewczęta mają prawo do dokonywania własnych, swobodnych i świadomych wyborów dotyczących ich praw i zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego; przypomina, że jakość opieki zdrowotnej nad matkami jest ważnym wyznacznikiem rozwoju kraju; uważa, że UE powinna pomagać krajom partnerskim w przestrzeganiu prawa do zdrowia w kontekście ciąży i porodu poprzez tworzenie przyzwoitych usług macierzyńskiej opieki zdrowotnej, które skutecznie zmniejszają śmiertelność noworodków i zgony związane z komplikacjami podczas porodu;

36. apeluje, by w związku z udzielaniem pomocy humanitarnej przez UE i państwa członkowskie w GAP III priorytetowo traktowano kwestie równości płci oraz zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego oraz praw w tym zakresie, a także rozliczalność, dostęp do wymiaru sprawiedliwości i możliwość dochodzenia roszczeń za naruszenia praw seksualnych i reprodukcyjnych oraz przemoc ze względu na płeć, zarówno pod względem organizowania szkoleń dla podmiotów udzielających pomocy humanitarnej, jak i finansowania;

37. apeluje, aby w GAP III przywiązywać większą wagę do zdrowia reprodukcyjnego i seksualnego oraz praw w tej dziedzinie, biorąc pod uwagę poważne konsekwencje, jakie pandemia przyniosła kobietom i dziewczętom w krajach partnerskich, oraz do koordynowania i przydzielania im odpowiedniego, elastycznego, stałego i ukierunkowanego finansowania podczas programowania Instrumentu Sąsiedztwa oraz Współpracy Międzynarodoweji Rozwojowej - "Globalny wymiar Europy"; zwraca się do Komisji, ESDZ i państw członkowskich, aby w unijnym procesie programowania działań zewnętrznych, w tym we wspólnym programowaniu, priorytetowo traktowały prawa i zdrowie reprodukcyjne i seksualne; podkreśla kluczową rolę organizacji pozarządowych jako usługodawców oraz orędowników praw i zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego;

38. przypomina znaczenie praw i zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego w odniesieniu do ciała i autonomii kobiet oraz nalega, aby prawa i zdrowie seksualne i reprodukcyjne były traktowane jako zasadniczy problem zdrowia publicznego i były powszechnie dostępne bez dyskryminacji; apeluje o powszechny dostęp do kompleksowej i dostosowanej do wieku

edukacji seksualnej, skutecznej antykoncepcji, zapobiegania HIV i zakażeniom przenoszonym drogą płciową oraz bezpiecznej i legalnej aborcji; apeluje, aby programy kompleksowej edukacji seksualnej dotyczyły związków międzyludzkich, orientacji seksualnej, równouprawnienia płci, norm płciowych, zapobiegania przemocy ze względu na płeć i problematyki wyrażania zgody, a także by dostarczały informacje na temat okresu dojrzewania, cyklu menstruacyjnego, ciąży i porodu, antykoncepcji i zapobiegania chorobom przenoszonym drogą płciową;

39. podkreśla potrzebę uwzględnienia wieku w działaniach związanych z prawami i ze zdrowiem reprodukcyjnym i seksualnym, na przykład przez zapewnienie dostępnych i przyjaznych młodzieży informacji i usług; podkreśla, że UE powinna promować włączanie tych kwestii przez kraje partnerskie do krajowych planów zdrowia publicznego; apeluje do UE i państw członkowskich, by zobowiązały się do realizacji celów GAP III dotyczących praw i zdrowia reprodukcyjnego i seksualnego oraz do przygotowania planów wdrażania na szczeblu krajowym, które nadają priorytet prawom i zdrowiu reprodukcyjnemu i seksualnemu;

40. podkreśla potrzebę zachęcania do dostępu do edukacji na wszystkich poziomach i we wszystkich kontekstach w celu ograniczenia wczesnych małżeństw, ciąż u nastolatek i zależności ekonomicznej; apeluje o wzmożenie wysiłków na rzecz zapobiegania absencji w celu umożliwienia dziewczętom, które zostały matkami, powrotu do szkoły, zdobycia wykształcenia i wejścia na rynek pracy;

41. apeluje o walkę z absencją dziewcząt w szkole podczas miesiączki dzięki poprawie warunków sanitarnych, usług higienicznych i dostępu do miejsc ułatwiających dbałość o higienę podczas menstruacji w szkołach oraz poprzez przeciwdziałanie ubóstwu menstruacyjnemu i stygmatyzacji w tym obszarze, w tym w ramach działań z udziałem kobiet, dziewcząt, mężczyzn i chłopców; apeluje o większą synergię między programami dotyczącymi zdrowia, praw i zdrowia reprodukcyjnego i seksualnego oraz usług wodnych, sanitarnych i higienicznych w szkołach a osobistym wsparciem dla dziewcząt;

42. przypomina o istniejących nierównościach i dysproporcjach międzysektorowych między kobietami i mężczyznami w dostępie do opieki zdrowotnej i jej jakości, zwracając uwagę na brak opieki zdrowotnej i usług uwzględniających aspekt płci; apeluje o powszechny dostęp do profilaktyki, diagnostyki, opieki i leczenia chorób kobiecych, takich jak endometrioza i rak szyjki macicy, oraz chorób przenoszonych drogą płciową, takich jak HIV, oraz o dostęp do informacji o nich; apeluje do UE o wsparcie realizacji globalnej strategii WHO na rzecz szybszej eliminacji raka szyjki macicy;

43. wzywa kraje partnerskie do odpowiedniego finansowania i wzmacniania systemów zdrowia publicznego oraz do prowadzenia badań naukowych nad zdrowiem kobiet na całym świecie w celu poszerzenia wiedzy na temat płci społecznokulturowej i płci biologicznej w dziedzinach profilaktyki, diagnostyki, leczenia i prowadzenia badań; ponadto wzywa do uświadamiania społeczeństwa w kwestiach zdrowotnych związanych z płcią;

44. podkreśla, że państwa członkowskie muszą przyjąć politykę w dziedzinie zdrowia publicznego, w której szczególny nacisk kładzie się na promocję zdrowia i zapobieganie chorobom przez zagwarantowanie powszechnej i wysokiej jakości opieki zdrowotnej oraz zapewnienie zasobów niezbędnych do rozwiązania poważnych problemów zdrowia publicznego;

Wspieranie praw ekonomicznych i społecznych oraz równości, a także zapewnienie wzmocnienia pozycji kobiet i dziewcząt

45. ponownie podkreśla, że kryzys oraz gospodarcze i społeczne konsekwencje wynikające z pandemii COVID-19 w sposób nieproporcjonalny wpływają na dostęp kobiet do rynku pracy; podkreśla znaczenie i potrzebę wspierania przez UE rozwoju i włączania międzysektorowego wymiaru płci do wszystkich planów odbudowy COVID-19 w krajach partnerskich oraz do inicjatyw "Drużyna Europy"; zwraca uwagę na potrzebę zareagowania w sposób uwzględniający aspekt płci na COVID-19 podczas wdrażania GAP III, aby wziąć pod uwagę wyjątkową sytuację kobiet i dziewcząt oraz stymulować możliwości po wyjściu z kryzysu; wzywa Komisję do włączenia wymiaru płci do głównego nurtu polityki oraz do uwzględnienia działań transformacyjnych z punktu widzenia równości płci we wszystkich środkach związanych z pandemią COVID-19 w krajach partnerskich, w tym w planach i środkach naprawczych, oraz do wspierania projektów, w tym projektów finansowych, w taki sposób, by uwzględniały one równość płci; podkreśla, że nowe formy finansowania, takie jak obligacje celowe gender bonds, mogłyby ożywić gospodarki krajowe, a jednocześnie wzmocnić pozycję kobiet;

46. jest zdania, że praca ma kluczowe znaczenie w przeciwdziałaniu nierównościom; popiera rokowania zbiorowe jako środek nie tylko poprawy warunków pracy, lecz również przeciwdziałania nierównościom między mężczyznami i kobietami;

47. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że Komisja zamierza wymagać przestrzegania odpowiednich konwencji MOP i ONZ dotyczących równości płci w planowanym przeglądzie rozporządzenia w sprawie ogólnego systemu preferencji taryfowych; apeluje do Komisji o skuteczne włączenie kwestii równości płci do wszystkich rozdziałów dotyczących handlu i zrównoważonego rozwoju oraz o dopilnowanie, by handel i inwestycje nie pogłębiały nierówności płci; podkreśla, że wszystkie oceny skutków związane z handlem powinny uwzględniać stanowisko organizacji społeczeństwa obywatelskiego;

48. podkreśla, że wsparcie finansowe dla kobiet musi iść w parze ze szkoleniem, dostępem do informacji, rozwijaniem umiejętności i uświadamianiem kobiet na temat ich podstawowych praw;

49. apeluje do Komisji i państw członkowskich o współpracę z krajami partnerskimi w zapobieganiu molestowaniu kobiet w pracy i przeciwdziałaniu mu, a także w promowaniu ratyfikacji Konwencji MOP w sprawie eliminacji przemocy i molestowania w miejscu pracy (nr 190);

50. apeluje, aby GAP III służył promowaniu działalności gospodarczej kobiet oraz ich dostępu do niezbędnych narzędzi gospodarczych i społecznych oraz zasobów i ochrony socjalnej, w szczególności w sytuacjach nadzwyczajnych; podkreśla znaczenie uczestnictwa kobiet w gospodarce na całym świecie dla zrównoważonego rozwoju i trwałego oraz włączającego wzrostu gospodarczego, ściśle powiązanego z globalnym dążeniem do eliminacji ubóstwa ustanowionym w celach zrównoważonego rozwoju; apeluje do Komisji i państw członkowskich o wspieranie i promowanie mechanizmów ochrony socjalnej uwzględniających aspekt płci, w tym transferów gotówkowych, aby zwiększyć zdolność krajów partnerskich do reagowania na kryzysy i wstrząsy zewnętrzne;

51. wzywa UE i kraje partnerskie do przyjęcia środków mających na celu zwiększenie szans kobiet na znalezienie zatrudnienia i zapewnienie im godziwych miejsc pracy, dostępu do finansowania i możliwości biznesowych, w tym poprzez wspieranie lokalnych organizacji kierowanych przez kobiety oraz zachęcanie ich do uczestnictwa w związkach zawodowych; podkreśla znaczenie zwiększania dostępu na przykład do mikrokredytów w celu ułatwiania i wspierania kreatywności i przedsiębiorczości kobiet na mniejszą skalę;

52. podkreśla potrzebę uwzględnienia komplementarności innych działań, by zapewnić ich skuteczność, takich jak wolność od przemocy uwarunkowanej płcią, dostęp do godnej pracy oraz przystępnej cenowo opieki nad dziećmi i osobami starszymi; wzywa UE i jej państwa członkowskie do wzmocnienia pozycji i ochrony matek i ojców na całym świecie oraz do współpracy z krajami partnerskimi w celu zagwarantowania odpowiedniego urlopu macierzyńskiego, ojcowskiego i rodzicielskiego, a także do przyjęcia praktycznych środków w celu zapewnienia tej ochrony, obok inwestycji w opiekę nad dziećmi i usługi edukacyjne;

53. podkreśla, że UE powinna wspierać opracowanie wiążącego instrumentu na rzecz przedsiębiorczości i praw człowieka w ramach ONZ, aby w pełni zagwarantować możliwość korzystania z praw człowieka i praw kobiet;

54. apeluje do Komisji i państw członkowskich o współpracę z krajami partnerskimi w celu finansowania i promowania środków, które będą ukierunkowane na rozwiązanie problemu nieproporcjonalnego obciążenia kobiet pracą nieodpłatną, oraz w celu wspierania działań ułatwiających pracownicom przejście z gospodarki nieformalnej do formalnej; podkreśla, że kobiety i mężczyźni powinni w równym stopniu dzielić się niepłatną opieką i obowiązkami domowymi; apeluje o podjęcie konkretnych kroków w celu uznania, ograniczenia i redystrybucji niepłatnej opieki i pracy w gospodarstwie domowym;

55. apeluje o aktywne promowanie roli kobiet i ich wkładu w gospodarkę i społeczeństwo, a także o uznanie ich praw obywatelskich i ustawowych, w tym prawa do posiadania własności, dostępu do kredytów bankowych i prawa do udziału w życiu gospodarczym i politycznym, przede wszystkim poprzez promowanie polityki makroekonomicznej uwzględniającej problematykę płci; ubolewa nad faktem, że prawo do równego wynagrodzenia za taką samą pracę o takiej samej wartości nie jest zagwarantowane w wielu sytuacjach, zarówno w UE, jak i poza nią, nawet jeśli jest ono zapisane w prawie, i podkreśla, że należy zająć się podstawową przyczyną tej dyskryminacji;

56. podkreśla, że zasadnicze znaczenie ma zaangażowanie sektora prywatnego w osiąganie celów ustanowionych w GAP III oraz pociąganie go do odpowiedzialności w przypadku naruszania praw kobiet podczas działań biznesowych; apeluje do Komisji o włączenie perspektywy płci do przyszłego wniosku ustawodawczego w sprawie należytej staranności przedsiębiorstw;

57. podkreśla, że wzmocnienie pozycji gospodarczej i społecznej kobiet ma kluczowe znaczenie dla zrównoważonego rozwoju i wzrostu gospodarczego sprzyjającego włączeniu społecznemu; apeluje o podjęcie globalnych wysiłków na rzecz dostępu dziewcząt i kobiet do wysokiej jakości edukacji i szkoleń rozwijających umiejętności, a także skutecznych narzędzi przyczyniających się do uzyskania dla nich dostępu do rynku pracy, w szczególności w sytuacjach nadzwyczajnych i w warunkach wysiedleń; zdecydowanie zaleca krajom partnerskim zwiększenie inwestycji w wysokiej jakości edukację włączającą, przy wsparciu z budżetu UE; podkreśla, że unijne wsparcie budżetowe, którego skuteczność w obszarze edukacji została wykazana, pozostaje preferowaną metodą umożliwiającą dostęp do edukacji włączającej o wysokiej jakości we wszystkich krajach rozwijających się; z zadowoleniem przyjmuje zamiar zwiększenia całkowitej kwoty finansowania dla edukacji przez przeznaczenie 10 % budżetu pomocy humanitarnej na finansowanie edukacji w sytuacjach nadzwyczajnych;

58. podkreśla potrzebę wspierania znacznych inwestycji w usługi zdrowotne i edukacyjne, przystępne cenowo mieszkania oraz bezpieczny, przystępny cenowo i dostępny transport publiczny, zarówno na obszarach wiejskich, jak i miejskich, aby uwzględnić potrzeby ludności oraz zapewnić wkład w niezależność, równość i emancypację kobiet; przypomina, że szczególną uwagę należy poświęcić tym kwestiom w krajach niestabilnych i po konfliktach, gdzie UE będzie również realizować projekty rozwojowe, aby pomóc w rozwiązaniu problemu braku mieszkań, ziemi i praw własności dla kobiet;

59. wyraża zaniepokojenie wzrostem przepaści cyfrowej między kobietami a mężczyznami w wielu krajach, co utrudnia równy dostęp do informacji i usług cyfrowych; podkreśla znaczenie promowania umiejętności cyfrowych, a także dostępu do narzędzi cyfrowych i ich przystępności cenowej oraz dostępu do rynku pracy; apeluje o zwiększenie ukierunkowanego finansowania i stypendiów, aby umożliwić kobietom i dziewczętom dostęp do szkolnictwa wyższego i szkoleń zawodowych, w szczególności z myślą o promowaniu edukacji cyfrowej i technicznej dziewcząt oraz udziału kobiet w dziedzinach STEM, a także aby wspierać projekty realizowane przez kobiety; z zadowoleniem przyjmuje determinację GAP III, by zniwelować przepaść cyfrową między płciami, aby umożliwić transformację cyfrową rzeczywiście sprzyjającą włączeniu społecznemu;

60. przypomina, że kobiety, zwłaszcza te, które borykają się z dyskryminacją krzyżową, mogą napotykać trudności w dostępie do usług cyfrowych i powiązanej infrastruktury; wzywa do zapewnienia kobietom i dziewczętom, zwłaszcza tym mieszkającym na obszarach wiejskich i oddalonych, lepszego, powszechnego, bezpiecznego i pewnego dostępu do narzędzi cyfrowych i szkoleń z zakresu korzystania z nich;

61. podkreśla potrzebę wspierania świadczenia usług publicznych i prywatnych za pomocą uwzględniających aspekt płci kanałów cyfrowych, technologii i usług (administracja elektroniczna, cyfrowe usługi finansowe), które zwiększą włączenie i uczestnictwo kobiet i dziewcząt w społeczeństwie; wzywa państwa członkowskie, by zajęły się problemem wykluczenia cyfrowego wszystkich słabszych grup społecznych oraz zapewniły im dostęp do edukacji w dziedzinie technologii informacji i komunikacji, uwzględniając jednocześnie różne czynniki warunkujące dostęp kobiet do edukacji, a także tworząc bezpłatne cyfrowe punkty dostępu;

62. apeluje do UE o wsparcie modernizacji i cyfryzacji administracji krajów partnerskich, w szczególności w celu sprawienia, by wszystkie te kraje posiadały wiarygodne rejestry stanu cywilnego, w których odnotowuje się każde narodziny;

63. przyznaje, że sytuacje nadzwyczajne, takie jak konflikty zbrojne i kryzysy gospodarcze oraz sytuacje związane z przesiedleniami, zagrażają kształceniu i szkoleniu kobiet i dziewcząt; ponownie podkreśla, że dostęp kobiet do źródeł utrzymania i możliwości zatrudnienia jest poważnie utrudniony w sytuacjach nadzwyczajnych i trudnych, w związku z czym podkreśla znaczenie przyznawania niezbędnych środków finansowych w takich przypadkach, zwłaszcza lokalnym organizacjom kierowanym przez kobiety i istniejącym strukturom, w celu poprawy struktur zapewniających odpowiedni rozwój ich edukacji, umiejętności i dostępu do miejsc pracy w perspektywie długoterminowej;

64. zauważa, że brak bezpieczeństwa żywnościowego dotyka kobiety asymetrycznie i że są one w nieproporcjonalnie mniejszym stopniu właścicielami gruntów, zwierząt gospodarskich i innych aktywów; wzywa Komisję i państwa członkowskie do wspierania celu, jakim jest osiągnięcie równości płci w sektorze żywności i rolnictwa, oraz możliwości finansowych i dostępu do szkoleń w celu wzmocnienia pozycji kobiet w rolnictwie; zwraca uwagę na znaczenie wspierania krajów partnerskich w przeprowadzaniu reform prawnych, politycznych i instytucjonalnych, aby zagwarantować kobietom równe prawa do zasobów gospodarczych, w szczególności dostęp do ziemi i innych form własności oraz kontrolę nad nimi;

65. wzywa UE do promowania polityki gospodarczej i handlowej zgodnej z celami zrównoważonego rozwoju i celami GAP III; przypomina swoje poprzednie stanowisko w sprawie handlu i płci przedstawione w rezolucji z dnia 13 marca 2018 r. w sprawie równouprawnienia płci w umowach handlowych zawieranych przez UE 12 ; apeluje do UE o dalsze wspieranie i wprowadzanie strategii handlowych zmniejszających różnice społeczno-gospodarcze i zapewniających wysoki poziom ochrony i poszanowania podstawowych wolności i praw człowieka, w tym równości płci;

66. z zadowoleniem odnotowuje, że w GAP III wzywa się do promowania równości płci za pośrednictwem polityki handlowej UE; wzywa Komisję, Radę i ESDZ, aby promowały i wspierały włączanie do wszystkich unijnych umów handlowych i inwestycyjnych specjalnego rozdziału poświęconego aspektowi płci, zawierającego zobowiązania do wspierania równouprawnienia płci i wzmacniania pozycji kobiet; apeluje do Komisji o uwzględnienie wpływu w aspekcie płci w ocenach ex ante i ex post unijnej polityki handlowej i umów handlowych;

67. podkreśla swoje wcześniejsze stanowisko, w którym apelował, by w zbliżającym się odnowieniu układu o stowarzyszeniu UE-Chile uwzględnić specjalny rozdział dotyczący handlu i równości płci oraz wzmocnienia pozycji kobiet; z zainteresowaniem odnotowuje poczynione w negocjacjach postępy w odniesieniu do rozdziału dotyczącego handlu i płci;

68. przypomina swoją rezolucję z dnia 25 listopada 2010 r. w sprawie praw człowieka oraz norm społecznych i środowiskowych w międzynarodowych umowach handlowych 13 ,

69. zaważa, że polityka handlowa nie jest neutralna płciowo i że potrzebne jest lepsze gromadzenie danych segregowanych według kryterium płci, wraz z jasnymi wskaźnikami, aby odpowiednio oceniać różne skutki polityki handlowej dla kobiet i mężczyzn; ponownie wzywa UE i jej państwa członkowskie do czerpania inspiracji z zestawu narzędzi opracowanego przez Konferencję Narodów Zjednoczonych do spraw Handlu i Rozwoju oraz do uwzględnienia w ocenach skutków ex ante i w ocenach ex post wpływu polityki handlowej i umów handlowych UE na kwestię płci w poszczególnych krajach i sektorach; wzywa Komisję do współpracy z partnerami międzynarodowymi, takimi jak WTO, oraz z władzami i organizacjami lokalnymi w celu gromadzenia danych, analizowania wpływu handlu na kobiety oraz przekładania danych na konkretne propozycje mające na celu poprawę roli kobiet w systemie handlu międzynarodowego oraz promowanie inkluzywnego wzrostu gospodarczego; podkreśla, że zacieśnienie współpracy między organizacjami międzynarodowymi, takimi jak WTO, Międzynarodowe Centrum Handlu i ONZ, oraz utworzenie sieci obejmujących środowiska akademickie, organizacje społeczeństwa obywatelskiego i parlamenty może sprzyjać wymianie najlepszych praktyk i metod gromadzenia danych, a także uwzględnianiu perspektywy płci w handlu; nalega, by obecność zagadnień dotyczących płci nie ograniczała się do rozdziałów dotyczących handlu i zrównoważonego rozwoju;

70. wzywa Komisję, by aktywnie zaangażowała się w prace niedawno utworzonej nieformalnej grupy roboczej WTO ds. handlu i płci z myślą o przyjęciu podczas 12. konferencji ministerialnej zdecydowanej deklaracji, która mogłaby posłużyć za plan realizacji deklaracji z Buenos Aires z 2017 r.; podkreśla, że nieformalna grupa robocza ds. handlu i płci stanowi pierwszy krok w kierunku stworzenia w ramach WTO bardziej stałej platformy do omawiania kwestii związanych z handlem i płcią; wzywa Komisję, by dalej aktywnie angażowała się, wraz z innymi członkami WTO, w prace nieformalnej grupy roboczej oraz by zbadała możliwość powołania stałej grupy roboczej;

71. przypomina, że apelował do Komisji o to, by skład wewnętrznych grup doradczych był zrównoważony pod względem płci, by ich rola w zakresie monitorowania została jeszcze bardziej rozszerzona oraz by w ramach każdej umowy o wolnym handlu ustanawiano komisję ds. handlu i płci w celu identyfikacji niedociągnięć;

72. wzywa Komisję do starannej oceny wpływu umów handlowych na sektory, w których pracuje duży odsetek kobiet, takie jak sektor odzieżowy i rolnictwo na małą skalę; przypomina, że kryzys gospodarczy wywołany przez COVID-19 silnie dotknął te sektory i zwiększył ryzyko pogłębienia nierówności oraz nasilenia dyskryminacji i wykorzystywania pracujących kobiet;

73. wzywa Komisję do zapewnienia dostępności wystarczających środków oraz do ujawnienia przyznanych środków, do promowania podstawowej wartości, jaką jest równość płci, w polityce handlowej i inwestycyjnej oraz do dbania o to, by sekretariaty instytucji UE odpowiedzialne za politykę handlową i negocjacje handlowe dysponowały wiedzą i zdolnościami technicznymi umożliwiającymi uwzględnianie perspektywy płci w całym procesie negocjacji handlowych i formułowania polityki, dzięki wyznaczeniu punktów kontaktowych ds. równouprawnienia płci w instytucjach i delegaturach UE;

74. wzywa do włączenia do wszystkich rozdziałów dotyczących handlu i zrównoważonego rozwoju możliwych do wyegzekwowania przepisów opartych na przestrzeganiu podstawowych standardów pracy i odpowiednich konwencji MOP, w szczególności Konwencji nr 189 dotyczącej osób pracujących w gospodarstwie domowym, Konwencji nr 156 MOP dotyczącej pracowników mających obowiązki rodzinne, Konwencji nr 111 dotyczącej dyskryminacji (zatrudnienie i wykonywanie zawodu), Konwencji nr 100 dotyczącej jednakowego wynagrodzenia oraz Konwencji nr 190 w sprawie eliminacji przemocy i molestowania w miejscu pracy, a także apeluje o włączenie tych konwencji do listy konwencji uwzględnianych podczas przeglądu GSP+;

75. z zadowoleniem przyjmuje międzynarodowe porozumienie robocze Międzynarodowej Organizacji Normalizacyjnej (ISO/IWA 34) w sprawie globalnych definicji związanych z przedsiębiorczością kobiet, które ma na celu ułatwienie kształtowania polityki, gromadzenia danych i dostępu do budowania zdolności, finansowania i rynków z myślą o wzmocnieniu pozycji gospodarczej kobiet;

76. z zadowoleniem przyjmuje dotychczasowe osiągnięcia w dziedzinie równości płci w polityce kredytowej Europejskiego Banku Inwestycyjnego (EBI) oraz wzywa EBI do zwiększenia wysiłków, w szczególności zaś do uwzględniania w jak największym stopniu celów polityki GAP III w mandacie dotyczącym udzielania pożyczek zewnętrznych;

77. podkreśla, że EBI oraz inne właściwe europejskie instytucje finansowe na rzecz rozwoju należy w pełni dostosować do założeń GAP III; apeluje do EBI o uwzględnianie celów GAP III podczas udzielania wsparcia przedsiębiorstwom w krajach partnerskich poprzez przeprowadzanie ocen skutków dla każdego projektu finansowanego przez EBI oraz wzywa do stałego monitorowania operacji na miejscu;

Wsparcie uczestnictwa i przywództwa kobiet, dziewcząt i młodych kobiet

78. podkreśla znaczenie przywództwa i udziału kobiet i dziewcząt na wszystkich szczeblach procesu decyzyjnego oraz podkreśla, że równy udział kobiet w życiu publicznym i politycznym ma zasadnicze znaczenie dla dobrego zarządzania i kształtowania polityki; podkreśla znaczenie reprezentacji kobiet po obu stronach stołu negocjacyjnego na wszystkich szczeblach działań zewnętrznych; powtarza, że gdy kobiety i dziewczęta są w równym stopniu liderkami, całe społeczności korzystają z lepszych i trwalszych rozwiązań; stwierdza, że kobiety są niedostatecznie reprezentowane na wszystkich szczeblach życia politycznego i publicznego, a postęp w tej dziedzinie jest powolny;

79. apeluje o finansowanie programów zachęcających kobiety do szkoleń, obywatelskiego zaangażowania i uczestnictwa, w tym wspierających podejścia partycypacyjne na szczeblu społeczności oraz szczególne działania edukacyjne dla dziewcząt i młodych kobiet, ponieważ to one najbardziej cierpią z powodu dyskryminacji; wzywa do włączenia kobiet na wszystkich szczeblach podejmowania decyzji, rządzenia, przewodnictwa i sprawowania władzy za pośrednictwem reform administracji publicznej, programów i działań takich jak tworzenie sieci kontaktów, wymiana, mentoring i sponsorowanie, a także opowiada się za włączeniem lokalnych organizacji działających na rzecz praw kobiet i organizacji udzielających pomocy humanitarnej kierowanych przez kobiety do struktur koordynacji pomocy humanitarnej i podejmowania decyzji;

Zaangażowanie kobiet w procesy na rzecz pokoju i bezpieczeństwa

80. podkreśla rolę kobiet i społeczeństwa obywatelskiego w promowaniu dialogu, budowaniu koalicji i mediacjach na rzecz pokoju oraz proponowaniu odmiennych sposobów rozumienia i urzeczywistniania pokoju i bezpieczeństwa, w szczególności w zapobieganiu konfliktom, rozwiązywaniu ich i odbudowie po nich; apeluje do Unii Europejskiej o wspieranie większego uczestnictwa kobiet w procesach na rzecz utrwalania i budowania pokoju oraz o wspomaganie i uznawanie młodych kobiet, dziewcząt i obrończyń praw człowieka za główną siłę napędową zmian, a także o wspieranie ich i chronienie; podkreśla, że poszanowanie i pełna realizacja praw człowieka w przypadku kobiet stanowią podstawę demokratycznego i integracyjnego społeczeństwa;

81. z zadowoleniem przyjmuje włączenie unijnego planu działania na rzecz kobiet, pokoju i bezpieczeństwa do GAP III i apeluje o jego skuteczne wdrożenie; podkreśla ważną rolę istniejących i udanych lokalnych inicjatyw na rzecz budowania pokoju prowadzonych przez kobiety i obrończynie praw człowieka oraz wzywa UE do wspierania, wzmacniania i systematycznego włączania tych inicjatyw do konsultacji dotyczących budowania pokoju, a także koordynacji i podejmowania decyzji;

82. wzywa ESDZ do przeprowadzania systematycznej analizy konfliktów z uwzględnieniem perspektywy płci w oparciu o analizę dotyczącą płci i analizę konfliktów uwzględniającą aspekt płci, w szczególności w odniesieniu do misji i operacji WPBiO oraz działań w ramach Europejskiego Instrumentu na rzecz Pokoju; podkreśla, że należy zapewnić wystarczające środki na gromadzenie i pogłębianie specjalistycznej wiedzy UE oraz jej zdolności do analizy ryzyka i konfliktów z uwzględnieniem perspektywy płci, co powinno obejmować zwrócenie szczególnej uwagi na równość płci i zapewnienie znaczącego udziału kobiet i grup w niekorzystnej sytuacji;

83. zwraca uwagę, jak ważne jest powiązanie koncepcji bezpieczeństwa ludzkiego i podejścia uwzględniającego problematykę płci; wzywa UE, aby wykorzystała koncepcję bezpieczeństwa ludzkiego, którą określono w rezolucji nr 66/290 Zgromadzenia Ogólnego Organizacji Narodów Zjednoczonych oraz w jego agendzie "Kobiety, pokój i bezpieczeństwo"; nalega, by koncepcja bezpieczeństwa koncentrowała się na życiu ludzkim i jego ochronie przed takimi zagrożeniami, jak przemoc, brak edukacji, opieki zdrowotnej, żywności czy niezależności ekonomicznej; wzywa Komisję, ESDZ i państwa członkowskie, aby rozwijały i propagowały program ONZ w zakresie rozbrojenia; kładzie nacisk na prowadzenie feministycznej polityki zagranicznej w zakresie rozbrojenia i nieproliferacji;

84. zwraca uwagę, że kobiety są w nieproporcjonalnie większym stopniu narażone na przemoc seksualną związaną z konfliktami oraz inne bezkarnie popełniane naruszenia praw człowieka, co oznacza też większe ryzyko stania się ofiarą handlu ludźmi; podkreśla potrzebę zapewnienia kobietom i dziewczętom, które padły ofiarą przemocy seksualnej w strefach i krajach objętych konfliktem, odpowiedniej i całościowej opieki i leczenia, a także skutecznego i szybkiego zadośćuczynienia; zauważa, że system ten działa już tam, gdzie został zastosowany, i pomaga również w ponownej integracji społecznej tych ofiar; przypomina o znaczeniu zwalczania stygmatyzacji ofiar; domaga się ciągłości wsparcia dla środków, których celem jest dostarczanie kobietom w sytuacjach konfliktu i w sytuacjach nadzwyczajnych pakietów pomocowych w zakresie praw i zdrowia reprodukcyjnego i seksualnego poprzez finansowanie i wspomaganie organizacji pierwszego kontaktu i organizacji prowadzonych przez kobiety;

85. przypomina, że kobiety są nieproporcjonalnie częściej dotknięte konfliktami zbrojnymi; ubolewa nad wykorzystywaniem przemocy seksualnej jako narzędzia wojny oraz domaga się jej pilnego zwalczania, a także zapobiegania bezkarności poprzez pociągnięcie sprawców do odpowiedzialności; podkreśla również, że kobiety są często pierwszymi ofiarami wysiedleń ludności w strefach konfliktów i często cierpią z powodu utraty niezależności ekonomicznej oraz braku dostępu do edukacji i rzetelnych usług w zakresie zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego; podkreśla potrzebę zapewnienia dostępu do edukacji i zatrudnienia ludności wysiedlonej w wyniku konfliktu lub klęski żywiołowej; apeluje do Komisji i państw członkowskich o współpracę z krajami partnerskimi i ich siłami zbrojnymi w celu zapewnienia odpowiedniego egzekwowania Konwencji genewskiej o ochronie osób cywilnych podczas wojny, ze szczególnym naciskiem na zapobieganie przemocy seksualnej i karanie jej sprawców;

86. wyraża ubolewanie, że w GAP III nie uwzględniono dziedzictwa kulturowego w różnych krajach oraz roli kobiet w jego ochronie i rozwoju; wzywa Komisję i ESDZ, aby opracowały programy mające na celu ochronę i uznanie dziedzictwa kulturowego i tradycji wypracowanych przez kobiety, które to elementy często pozostają niezauważone, zwłaszcza w całym cyklu konfliktu;

Operacje humanitarne uwzględniające aspekt płci

87. ubolewa, że w wydanym niedawno komunikacie Komisji w sprawie operacji humanitarnych UE: nowe wyzwania, te same zasady (COM(2021)0110) nie uwzględnia się w wystarczającym stopniu perspektywy płci w kontekście pomocy humanitarnej; wzywa Komisję do przedstawienia bardziej konkretnych wniosków dotyczących poszczególnych wydatków, programów, śledzenia i oceny działań związanych z płcią w kontekście pomocy humanitarnej oraz do opracowania środków służących dalszemu rozwijaniu dostosowanych i skutecznych działań humanitarnych UE uwzględniających aspekt płci, z uwzględnieniem możliwości, jakie trojakie podejście oparte na powiązaniu pomocy humanitarnej, rozwoju i pokoju stwarza dla ochrony praw kobiet i dziewcząt oraz promowania równouprawnienia płci we wszystkich kontekstach;

Budowa zielonego i cyfrowego społeczeństwa

88. z zadowoleniem przyjmuje włączenie do GAP III priorytetowego obszaru dotyczącego zmiany klimatu, biorąc pod uwagę, że zmiana klimatu nie jest neutralna pod względem płci, ponieważ wzmacnia istniejące różnice w traktowaniu kobiet i mężczyzn, zwłaszcza w odniesieniu do osób ubogich, młodych i ludów tubylczych, szczególnie w niestabilnych środowiskach; docenia determinację Unii w uwzględnianiu wymiaru płci w zielonej transformacji, biorąc pod uwagę międzysektorowy i nieproporcjonalnie większy wpływ zmiany klimatu na kobiety i dziewczęta, zwłaszcza w krajach rozwijających się; podkreśla konieczność włączenia, wysłuchania i wzmocnienia pozycji kobiet i dziewcząt przy

opracowywaniu i wdrażaniu skutecznych metod łagodzenia skutków zmian klimatu i przystosowywania się do nich w krajach partnerskich, a tym samym zapewnienia transformacyjnych z punktu widzenia równości płci i skutecznych działań na rzecz klimatu; wzywa UE do dawania przykładu poprzez niezwłoczne uwzględnienie perspektywy płci i celów w zakresie równouprawnienia płci w Europejskim Zielonym Ładzie i związanych z nim inicjatywach;

89. przypomina, że równość płci jest warunkiem wstępnym zrównoważonego rozwoju i osiągnięcia uczciwej i sprawiedliwej transformacji, która nie pozostawia nikogo bez pomocy; przypomina w związku z tym o swoim apelu, by w ślad za Europejskim Zielonym Ładem szybko podążała dyplomacja w zakresie Zielonego Ładu, która systematycznie uwzględni perspektywę płci społecznokulturowej i międzysektorową oraz zaangażuje kobiety i dziewczęta, w tym kobiety tubylcze, w proces podejmowania strategicznych decyzji dotyczących dostosowania do zmian klimatu;

90. podkreśla, że kobiety i kobiece organizacje przodują pod względem znajdowania rozwiązywań i dostarczania eksperckiej wiedzy o rolnictwie, klimacie, energii i zachowaniu różnorodności biologicznej oraz stoją na czele walki ze zmianą klimatu; apeluje o wspieranie ich za pomocą adekwatnego i elastycznego dofinansowania, przepisów i szerszego dostępu do gruntów i zasobów, a także poprzez współpracę z sektorem prywatnym i finansowym; przypomina o znaczeniu przystosowania uwzględniającego aspekt płci, w tym rolnictwa przyjaznego klimatowi, zmniejszania ryzyka związanego z klęskami żywiołowymi, gospodarki o obiegu zamkniętym i zrównoważonego zarządzania zasobami naturalnymi;

91. apeluje o ułatwianie kobietom i dziewczętom dostępu do narzędzi cyfrowych oraz szkoleń w tym zakresie, a także do promowania zatrudniania ich w zawodach związanych z nauką, technologią, inżynierią i matematyką (STEM);

92. podkreśla, że sieci społecznościowe są źródłem dyskryminacji i molestowania ze względu na płeć; podkreśla, że rządy powinny zwiększyć wysiłki na rzecz lepszego uregulowania tych sieci oraz platform cyfrowych w celu zwalczania przemocy w sieci i cybernękania na tle płciowym; dostrzega, że stanowi to główną przeszkodę w dostępie kobiet i dziewcząt do środowiska cyfrowego i ich uczestnictwa online oraz poważnie ogranicza uczestnictwo dziewcząt i kobiet w polityce, zwłaszcza w przypadku kobiet i dziewcząt o tożsamościach intersekcjonalnych, które zgłaszają wyższe wskaźniki nękania w sieci; domaga się ukierunkowanych mechanizmów ochrony dla kobiet w internecie oraz większego zaangażowania kobiet w projektowanie, produkcję i rozwój sztucznej inteligencji w celu walki z utrwalaniem się stereotypów i uprzedzeń związanych z płcią; apeluje o egzekwowanie odpowiednich przepisów prawa karnego, aby przeciwdziałać nadużyciom w internecie, groźbom, molestowaniu seksualnemu i rozpowszechnianiu prywatnego wizerunku bez zgody;

93. zauważa, że handel elektroniczny może przyczynić się do połączenia większej liczby kobiet prowadzących przedsiębiorstwa z rynkami międzynarodowymi; wzywa jednak Komisję do pomocy kobietom w korzystaniu z nowych technologii, takich jak blockchain, które ze względu na partnerski charakter, anonimowość i skuteczność mogą pomóc niektórym kobietom w pokonaniu pewnych dyskryminujących barier prawnych i kulturowych w handlu, poprawić ich dostęp do finansowania i pomóc im w integracji z globalnymi łańcuchami wartości;

Tworząc prawdziwe pokolenie równości

94. ponownie podkreśla przewodnią rolę, jaką Unia powinna odgrywać na szczeblu wielostronnym na rzecz feministycznej dyplomacji w celu realizacji międzynarodowych umów dotyczących praw kobiet i dziewcząt oraz wzmocnienia ich pozycji; wzywa UE, jej państwa członkowskie, Komisję i ESDZ do zobowiązania się do poczynienia postępów w kierunku feministycznej polityki zagranicznej, bezpieczeństwa i rozwoju, która wiąże się z wizją transformacyjną z punktu widzenia równości płci, oraz do uczynienia równouprawnienia płci kluczowym elementem ich działań zewnętrznych i priorytetów;

95. z zadowoleniem przyjmuje obietnicę wyasygnowania 33 mld EUR złożoną przez rządy na całym świecie, sektor prywatny i społeczeństwo obywatelskie na Forum Pokolenia Równości w Paryżu; apeluje o skuteczny i międzynarodowy system rozliczalności oraz oczekuje od Komisji corocznego kontrolowania przyjętych przez nią zobowiązań i ich konkretnego wdrażania w praktyce;

96. przypomina, że Komisja zobowiązała się przeznaczyć 4 mld EUR z budżetu zewnętrznego na rzecz kobiet i dziewcząt oraz zwiększyć finansowanie organizacji kobiecych; wzywa do doprecyzowania tych zobowiązań, ich odpowiedniego monitorowania i przełożenia na realia, a także do ustanowienia jasnego poziomu bazowego i celów;

97. przypomina, że dialog międzypokoleniowy oraz włączenie i angażowanie mężczyzn i chłopców w zapewnianie równości płci są kluczowe dla sukcesu przemian społecznych i stworzenia prawdziwego pokolenia równości;

98. z zadowoleniem przyjmuje, że w GAP III uznano znaczenie aktywnego angażowania mężczyzn i chłopców w celu promowania zmian w postawach społecznych, a w rezultacie szerszych zmian strukturalnych; podkreśla, jak ważne jest stworzenie praktycznych sposobów, aby zaangażować mężczyzn i chłopców jako podmioty wprowadzające zmiany przez ustanowienie dodatkowych wskaźników i celów związanych z zaangażowaniem mężczyzn i chłopców, oraz zadbanie o to, by GAP III przyniósł pozytywne rezultaty także dla nich;

o

o o

99. zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji i wiceprzewodniczącemu Komisji / wysokiemu przedstawicielowi Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa.

1 Dz.U. L 23 z 27.1.2010, s. 35.
2 Dz.U. L 107 z 26.3.2021, s. 1.
3 Dz.U. L 209 z 14.6.2021, s. 1.
4 Dz.U. C 76 z 9.3.2020, s. 168.
5 Dz.U. C 294 z 23.7.2021, s. 8.
6 Dz.U. C 294 z 23.7.2021, s. 58.
7 Dz.U. C 404 z 6.10.2021, s. 202.
8 Dz.U. C 456 z 10.11.2021, s. 191.
9 Dz.U. C 456 z 10.11.2021, s. 232.
10 Dz.U. C 81 z 18.2.2022, s. 63.
11 Dz.U. C 81 z 18.2.2022, s. 43.
12 Dz.U. C 162 z 10.5.2019, s. 9.
13 Dz.U. C 99 E z 3.4.2012, s. 31.

Zmiany w prawie

Data 30 kwietnia dla wnioskodawcy dodatku osłonowego może być pułapką

Choć ustawa o dodatku osłonowym wskazuje, że wnioski można składać do 30 kwietnia 2024 r., to dla wielu mieszkańców termin ten może okazać się pułapką. Datą złożenia wniosku jest bowiem data jego wpływu do organu. Rząd uznał jednak, że nie ma potrzeby doprecyzowania tej kwestii. A już podczas rozpoznawania poprzednich wniosków, właśnie z tego powodu wielu mieszkańców zostało pozbawionych świadczeń.

Robert Horbaczewski 30.04.2024
Rząd chce zmieniać obowiązujące regulacje dotyczące czynników rakotwórczych i mutagenów

Rząd przyjął we wtorek projekt zmian w Kodeksie pracy, którego celem jest nowelizacja art. 222, by dostosować polskie prawo do przepisów unijnych. Chodzi o dodanie czynników reprotoksycznych do obecnie obwiązujących regulacji dotyczących czynników rakotwórczych i mutagenów. Nowela upoważnienia ustawowego pozwoli na zmianę wydanego na jej podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy.

Grażyna J. Leśniak 16.04.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do końca tego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz kolejny czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa. Pierwotnie termin wyznaczony był na koniec czerwca tego roku.

Beata Dązbłaż 10.04.2024
Będzie zmiana ustawy o rzemiośle zgodna z oczekiwaniami środowiska

Rozszerzenie katalogu prawnie dopuszczalnej formy prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie rzemiosła, zmiana definicji rzemiosła, dopuszczenie wykorzystywania przez przedsiębiorców, niezależnie od formy prowadzenia przez nich działalności, wszystkich kwalifikacji zawodowych w rzemiośle, wymienionych w ustawie - to tylko niektóre zmiany w ustawie o rzemiośle, jakie zamierza wprowadzić Ministerstwo Rozwoju i Technologii.

Grażyna J. Leśniak 08.04.2024
Tabletki "dzień po" bez recepty nie będzie. Jest weto prezydenta

Dostępność bez recepty jednego z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - takie rozwiązanie zakładała zawetowana w piątek przez prezydenta Andrzeja Dudę nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tzw. tabletka "dzień po" byłaby dostępna bez recepty miał być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stało na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 29.03.2024
Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024