1. Wprowadzenie(1) Zgodnie z art. 9 rozporządzenia Rady (WE) nr 1/2003 z dnia 16 grudnia 2002 r. w sprawie wprowadzenia w życie reguł konkurencji ustanowionych w art. 81 i 82 Traktatu 1 Komisja Europejska ("Komisja") może zdecydować - w przypadkach, w których zamierza przyjąć decyzję nakazującą zaprzestanie naruszania prawa i gdy zainteresowane strony zaproponują zobowiązania, aby uwzględnić zastrzeżenia wyrażone przez Komisję we wstępnej ocenie - o nadaniu tym zobowiązaniom mocy wiążącej dla przedsiębiorstw. Decyzja taka może zostać przyjęta na czas określony i oznacza, że nie ma już dalszych podstaw do podejmowania działań przez Komisję.
(2) Zgodnie z art. 27 ust. 4 wspomnianego rozporządzenia Komisja publikuje zwięzłe streszczenie sprawy i zasadniczą treść zobowiązań. Zainteresowane strony mogą przedłożyć swoje uwagi w wyznaczonym przez Komisję terminie.
2. Streszczenie sprawy
(3) Dnia 7 sierpnia 2019 r. Komisja przyjęła pisemne zgłoszenie zastrzeżeń, w którym wyraziła wstępne wątpliwości co do zgodności z art. 101 TFUE i art. 53 Porozumienia o Europejskim Obszarze Gospodarczym horyzontalnych umów o wspólnym korzystaniu z sieci zawartych między T-Mobile Czech Republic a.s. ("T-Mobile") a O2 Czech Republic a.s. ("O2") 2 , a następnie CETIN a.s. ("CETIN") - spółką będącą prawnym następcą O2 jako strona umów w sprawie wspólnego korzystania z sieci i jako operator infrastruktury, której dotyczą te umowy 3 , a także umowy o usługach sieci ruchomej, zawartej między O2 a CETIN 4 . W niniejszym komunikacie T-Mobile, O2 i CETIN zwane są łącznie "stronami współużytkującymi sieci".
(4) W dniu 14 lutego 2020 r. skierowano pisemne zgłoszenie zastrzeżeń do spółek dominujących stron współużytkujących sieci, a mianowicie do Deutsche Telekom AG i PPF Group N.V.
(5) Po dokładnej analizie dowodów zawartych w aktach sprawy, w tym argumentów i dowodów przedstawionych przez strony niniejszego postępowania w odpowiedzi na pisemne zgłoszenie zastrzeżeń i podczas spotkania wyjaśniającego 5 , Komisja przedstawiła swoje obawy dotyczące zgodności umów o wspólnym korzystaniu z sieci i umowy o usługach sieci ruchomej z art. 101 TFUE i art. 53 Porozumienia EOG we wstępnej ocenie w rozumieniu art. 9 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 1/2003, przyjętej w dniu 27 sierpnia 2021 r. Wstępna ocena została skierowana do stron współużytkujących sieci i ich spółek dominujących.
(6) Obawy wyrażone we wstępnej ocenie różnią się od zastrzeżeń wyrażonych przez Komisję w pisemnym zgłoszeniu zastrzeżeń skierowanym do stron postępowania. Jedynie obawy wyrażone we wstępnej ocenie stanowią część wstępnej oceny w rozumieniu art. 9 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 1/2003, przyjętej przez Komisję.
(7) Umowy o wspólnym korzystaniu z sieci dotyczą współużytkowania infrastruktury pasywnej 6 i aktywnej 7 na użytek technologii telekomunikacji ruchomej w systemach 2G, 3G i 4G, natomiast widmo i sieć szkieletowa pozostają odrębne w przypadku każdego operatora. Współpraca obejmuje całe terytorium Czech, z wyjątkiem Pragi i Brna. Około trzy czwarte abonentów w Czechach korzysta ze wspólnej infrastruktury sieciowej stron współużytkujących sieci. Umowa o usługach sieci ruchomej została zawarta w celu uregulowania warunków świadczenia na rzecz spółki O2 usług sieci ruchomej przez spółkę CETIN, po tym jak spółka ta stała się prawnym następcą spółki O2 jako strona umów o wspólnym korzystaniu z sieci.
(8) Według wstępnej oceny przeprowadzonej przez Komisję umowy o wspólnym korzystaniu z sieci oraz umowa o usługach sieci ruchomej mogą ograniczać konkurencję z naruszeniem art. 101 ust. 1 TFUE poprzez swoje skutki. Komisja wstępnie uważa, że umowy o wspólnym korzystaniu z sieci (wraz z umową o usługach sieci ruchomej), rozpatrywane w ich specyficznym kontekście rynkowym, ograniczają zdolność i motywację stron współużytkujących sieci do jednostronnego inwestowania w infrastrukturę sieciową, a zatem mogą mieć negatywny wpływ na zdolność i motywację spółek T-Mobile i O2 do konkurowania na rynku detalicznym i hurtowym usług telefonii ruchomej w Czechach.
(9) W szczególności we wstępnej ocenie Komisja uważa, że umowy o wspólnym korzystaniu z sieci (i) doprowadziły do nieuruchomienia pasma pojemnościowego 2100 MHz we wschodnich Czechach przez T-Mobile, a także do ograniczeń indywidualnej elastyczności, jaką strony współużytkujące sieci dysponują w zakresie uruchomienia pasma 1800 MHz, oraz (ii) zniechęciły strony współużytkujące sieci do jednostronnego rozwijania wszelkiego rodzaju sieci ze względu na finansowe czynniki zniechęcające oraz wymianę informacji.
(10) W odniesieniu do pkt (i) we wstępnej ocenie Komisja zauważa, że technologia, jaką stosuje spółka T-Mobile, pozwala jej na optymalne wykorzystanie jej zasobów widma i wdrożenie LTE w paśmie częstotliwości 21 00 MHz ("LTE2100") 8 . Spółka T-Mobile wykorzystała tę zdolność na obszarze, na którym jest operatorem głównym 9 (zachodnia część Czech). Jednakże Komisja wstępnie obawia się, że spółka T-Mobile nie była w stanie wdrożyć LTE2100 na obszarze, na którym jest operatorem korzystającym i który jest obsługiwany przez sieć spółki CETIN (wschodnia część Czech), co było niekorzystne dla abonentów w tej części kraju. Ponadto rozszerzenia pojemności w paśmie częstotliwości 1 800 MHz można dodać bez instalowania znaczących dodatkowych urządzeń lub wprowadzania modyfikacji jedynie w określonych lokalizacjach w oparciu o wspólne planowanie sieci przez strony współużytkujące sieci.
(11) W odniesieniu do pkt (ii) Komisja wstępnie stwierdza, że motywacja operatora korzystającego do inwestowania może być zmniejszona. Wynika to z faktu, że - jak sugeruje Komisja we wstępnej ocenie - operator główny obciąża operatora korzystającego kosztami modernizacji sieci po cenie wyższej niż koszty bazowe. Uzgodnione ceny za rozwój sieci przekraczają zatem jego koszt bazowy, który operator korzystający poniósłby, gdyby był operatorem głównym. Ponadto Komisja wstępnie uważa, że zakres wymienianych informacji wykracza poza to, co jest absolutnie niezbędne do funkcjonowania umów o wspólnym korzystaniu z sieci, i obejmuje informacje strategiczne, które zmniejszają motywację stron współużytkujących sieci do konkurowania ze sobą. Jeżeli chodzi o wymianę informacji, Komisja wstępnie uważa, że nie jest ona równoważona strukturalnym rozdzieleniem spółki O2 od spółki CETIN, ponieważ CETIN - na podstawie postanowień umowy o usługach sieci ruchomej - jest zobowiązana do przekazywania pewnych informacji spółce O2 i tym samym nie pełni skutecznie roli czarnej skrzynki, tj. nie zapobiega skutecznie pośredniemu przepływowi informacji między spółkami T-Mobile a O2.
3. Zasadnicza treść zaproponowanych zobowiązań
(12) Strony objęte postępowaniem nie zgadzają się ze wstępną oceną Komisji. Niemniej jednak zgodnie z art. 9 rozporządzenia (WE) nr 1/2003 zaproponowały zobowiązania, by uwzględnić zastrzeżenia Komisji w odniesieniu do naruszenia konkurencji. Poniżej przedstawiono najważniejsze elementy zaproponowanych zobowiązań.
- Zobowiązanie do modernizacji sieci - wdrożenie w warstwach środkowej części pasma przesyłowego wielostandardowych urządzeń sieci dostępu radiowego: istniejący sprzęt, w tym zarówno sprzęt komputerowy, jak i oprogramowanie, we wszystkich istniejących obiektach, w których do końca marca 2021 r. aktywna była co najmniej jedna warstwa środkowej części pasma przesyłowego, zostanie zastąpiony, aby umożliwić obsługę operacji zarówno 4G, jak i 5G w warstwach środkowej części pasma przesyłowego. Modernizacja istniejącego sprzętu komputerowego zwiększy możliwości wykorzystania sieci dostępu radiowego do uruchomienia pasm warstwy pojemnościowej, m.in. dlatego, że obecny sprzęt jedynie w ograniczonym zakresie umożliwia obsługę LTE2100. To zobowiązanie do modernizacji sieci zostanie zrealizowane w okresie krótszym niż 5 lat od daty początkowej 10 .
- Określenie i przegląd warunków finansowych dotyczących jednostronnego rozwijania sieci - obowiązek określania cen zorientowanych kosztowo w odniesieniu do wszelkich inwestycji, których operator korzystający wymaga od operatora głównego.
- Udoskonalenie postanowień umów o wspólnym korzystaniu z sieci w odniesieniu do wymiany informacji - zmiany umowne mające na celu ograniczenie wymiany informacji:
- usprawnienie struktury zarządzania, którą wykorzystuje się do wymiany informacji: usunięcie jednego z poziomów struktury zarządzania, ograniczenie grup roboczych wyłącznie do personelu technicznego (angażowanie pracowników nietechnicznych jedynie w zakresie obiektywnie niezbędnym i zgodnie z określonymi zasadami ich uczestnictwa), stosowanie zasady ograniczonego dostępu w odniesieniu do obsady grup roboczych oraz ograniczenie posiedzeń grup roboczych,
- ograniczenie zakresu wymienianych informacji: aktualizacja i doprecyzowanie wykazu kategorii informacji, które mogą podlegać wymianie w ramach każdej odpowiedniej grupy roboczej, określenie, jakie informacje mogą być przekazywane personelowi nietechnicznemu, przy czym szczególnie chronione informacje handlowe należy klasyfikować jako informacje objęte zakazem wymiany, wyraźne zakazanie wymiany prognoz dotyczących przepustowości i prognoz ruchu, zniesienie obowiązku corocznego omawiania zmian niektórych warunków umów o wspólnym korzystaniu z sieci.
- Zobowiązania dotyczące umowy o usługach sieci ruchomej - środki, które mają zapewnić, aby spółka CETIN pełniła rolę "czarnej skrzynki" między spółkami T-Mobile i O2, w szczególności następujące zobowiązania dotyczące umowy o usługach sieci ruchomej:
- określenie, w jaki sposób spółka CETIN powinna traktować spółkę O2 w ramach umowy o usługach sieci ruchomej w porównaniu z tym, jak spółka T-Mobile jest traktowana w ramach umów o wspólnym korzystaniu z sieci;
- zapewnienie, aby spółka CETIN nie informowała spółki O2 o szczególnie chronionych informacjach handlowych oraz by nie przekazywała ani w inny sposób nie udostępniała jej takich informacji;
- zapewnienie, aby spółka O2 nie ograniczała spółce CETIN swobody w zakresie zmiany projektu i elementów składowych sieci ruchomej.
(13) Ponadto zobowiązania stanowią, że w celu monitorowania przestrzegania zobowiązań przez strony współużytkujące sieci zostanie wyznaczony niezależny pełnomocnik ds. monitorowania.
(14) Zobowiązania dotyczące umów o wspólnym korzystaniu z sieci pozostaną w mocy do dnia 28 października 2033 r. Zobowiązania dotyczące umowy o usługach sieci ruchomej pozostaną w mocy (i) przez okres obowiązywania umowy o usługach sieci ruchomej lub (ii) okres obowiązywania umów o wspólnym korzystaniu z sieci, w zależności od tego, który z tych okresów upłynie wcześniej.
(15) Pełna wersja zobowiązań została opublikowana w języku angielskim na stronie internetowej Dyrekcji Generalnej ds. Konkurencji: https://ec.europa.eu/competition-policy/index_en
4. Zaproszenie do zgłaszania uwag
(16) Po zbadaniu rynku Komisja zamierza przyjąć - na podstawie art. 9 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 1/2003 - decyzję uznającą za wiążące zobowiązania streszczone powyżej i opublikowane na stronie internetowej Dyrekcji Generalnej ds. Konkurencji.
(17) Zgodnie z art. 27 ust. 4 rozporządzenia (WE) nr 1/2003 Komisja wzywa zainteresowane strony trzecie do zgłaszania uwag na temat zaproponowanych zobowiązań. Komisja musi otrzymać wspomniane uwagi nie później niż w terminie jednego miesiąca od daty niniejszej publikacji. Zainteresowane strony trzecie są również proszone o przedłożenie nieopatrzonej klauzulą poufności wersji swoich uwag, z której usunięto tajemnice handlowe oraz pozostałe informacje poufne oraz zastąpiono je nieopatrzonym klauzulą poufności streszczeniem lub słowami "tajemnica handlowa" lub "poufne".
(18) Odpowiedzi i uwagi powinny być uzasadnione i przedstawiać istotne fakty. Jeśli stwierdzą Państwo istnienie problemu dotyczącego jakiejkolwiek części zaproponowanych zobowiązań, Komisja prosi o zasugerowanie możliwego rozwiązania.
(19) Uwagi z dopiskiem zawierającym numer referencyjny AT.40305 - Network Sharing - Czech Republic można przesyłać do Komisji pocztą elektroniczną (na adres: COMP-GREFFE-ANTITRUST@ec.europa.eu), faksem (Faks +32 22950128) lub listownie na poniższy adres:
European Commission
Directorate-General for Competition Antitrust Registry
B-1049 Bruxelles/Brussel
BELGIA
1 Dz.U. L 1 z 4.1.2003, s. 1. Ze skutkiem od dnia 1 grudnia 2009 r. art. 81 i 82 Traktatu WE stały się odpowiednio art. 101 i 102 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej ("TFUE"). Treść tych dwóch grup postanowień jest zasadniczo identyczna. Do celów niniejszego zawiadomienia odniesienia do art. 101 i 102 TFUE należy rozumieć, tam gdzie to stosowne, jako odniesienia do art. 81 i 82 Traktatu WE.
2 Umowy o wspólnym korzystaniu z sieci dotyczące 2G/3G oraz technologii telekomunikacji ruchomej w standardzie LTE zostały zawarte odpowiednio w dniach 29 października 2013 r. i 2 maja 2014 r.
3 Od dnia 1 czerwca 2015 r. CETIN jest właścicielem infrastruktury stacjonarnej i ruchomej będącej poprzednio własnością O2 i zarządza tą infrastrukturą, natomiast O2 nadal prowadzi działalność jako operator sieci ruchomej w Republice Czeskiej.
4 Umowa o usługach sieci ruchomej została zawarta dnia 2 czerwca 2015 r.
5 Spotkanie wyjaśniające odbyło się w dniach 15-17 września 2020 r.
6 Współużytkowanie pasywne wiąże się ze współużytkowaniem podstawowej infrastruktury, takiej jak przestrzeń na dachach budynków lub na wieżach telekomunikacyjnych, maszty antenowe, urządzenia zasilające i systemy klimatyzacji.
7 Współużytkowanie aktywne obejmuje, oprócz aktywów pasywnych, aktywne urządzenia radiowe, tj. stacją bazową, anteny oraz, w odniesieniu do stosowanych technologii (2G i 3G), węzły sterowania.
8 T-Mobile wykorzystuje sprzęt, który funkcjonuje w modelu Single RAN, tj. elastycznie obsługuje technologie telekomunikacji ruchomej 2G, 3G i 4G w tym samym paśmie, a także w różnych pasmach.
9 Rozwój i eksploatacja dostępu radiowego są współdzielone zgodnie z zasadą terytorialności struktury operator główny/operator korzystający. Zgodnie z tą zasadą zarówno T-Mobile, jak i CETIN odpowiada za sieć po jednej stronie kraju, np. T-Mobile rozwija, eksploatuje i utrzymuje skonsolidowaną infrastrukturę sieci ruchomej w zachodniej części Czech (tj. jest operatorem głównym w tej części kraju) i na tym obszarze obsługuje abonentów obu operatorów.
10 Data początkowa oznacza datę powiadomienia przez Komisję stron współużytkujących sieci o przyjęciu ostatecznej decyzji akceptującej te zobowiązania na podstawie art. 9 rozporządzenia 1/2003 i zamykającej sprawę AT.40305.
