Sprawy połączone C-616/16 i C-617/16: Presidenza del Consiglio dei Ministri i in. v. Gianni Pantuso i in. (orzeczenie wstępne).

Wyrok Trybunału (ósma izba) z dnia 24 stycznia 2018 r. (wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Corte suprema di cassazione - Włochy) - Presidenza del Consiglio dei Ministri i in. / Gianni Pantuso i in.
(Sprawy połączone C-616/16 i C-617/16) 1

(Odesłanie prejudycjalne - Koordynacja przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych dotyczących zawodu lekarza - Dyrektywy 75/363/EWG i 82/76/EWG - Szkolenie specjalizacyjne lekarzy - Odpowiednie wynagrodzenie - Zastosowanie dyrektywy 82/76/EWG do szkoleń rozpoczętych przed terminem transpozycji dyrektywy przez państwa członkowskie i ukończonych po tym terminie)

Język postępowania: Włochy

(2018/C 104/10)

(Dz.U.UE C z dnia 19 marca 2018 r.)

Sąd odsyłający

Corte suprema di cassazione

Strony w postępowaniu głównym

Strona powodowa: Presidenza del Consiglio dei Ministri; Università degli Studi di Palermo; Ministero della Salute; Ministero dell'Istruzione; dell'Università e della Ricerca Ministero del Tesoro

Strona pozwana: Gianni Pantuso; Angelo Tralongo; Maria Michela D'Alessandro; Nello Grassi; Carmela Amato (C-616/16); Giovanna Castellano; Maria Concetta Pandolfo; Antonio Marletta; Vito Mannino; Olga Gagliardo; Emilio Nardi; Maria Catania; Massimo Gallucci, Giovanna Pischedda; Giambattista Gagliardo (C-617/16)

Sentencja

1)
Wykładni art. 2 ust. 1 lit. c), art. 3 ust. 1 i 2 oraz załącznika do dyrektywy Rady 75/363/EWG z dnia 16 czerwca 1975 r. dotyczącej koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych w zakresie działalności lekarzy, w brzmieniu ustalonym dyrektywą Rady 82/76/EWG z dnia 26 stycznia 1982 r., należy dokonywać w ten sposób, że za każdy okres lekarskiego szkolenia specjalizacyjnego, zarówno w pełnym, jak i w niepełnym wymiarze godzin, rozpoczęty w 1982 r. i kontynuowany do 1990 r. odbywający to szkolenie lekarze są uprawnieni do otrzymania odpowiedniego wynagrodzenia w rozumieniu tego załącznika, z tym zastrzeżeniem, że rzeczone szkolenie dotyczyło specjalizacji lekarskich wspólnych dla wszystkich państw członkowskich albo dla dwóch lub kilku spośród nich oraz wymienionych w art. 5 lub 7 dyrektywy Rady 75/362/EWG z dnia 16 czerwca 1975 r. w sprawie wzajemnego uznawania dyplomów, świadectw i innych dokumentów potwierdzających posiadanie kwalifikacji w dziedzinie medycyny, łącznie ze środkami ułatwiającymi skuteczne korzystanie z prawa przedsiębiorczości i swobody świadczenia usług.
2)
Wykładni art. 2 ust. 1 lit. c), art. 3 ust. 1 i 2 oraz załącznika do dyrektywy 75/363, w brzmieniu ustalonym dyrektywą 82/76, należy dokonywać w ten sposób, że istnienie obowiązku zapewnienia przez państwo członkowskie odpowiedniego wynagrodzenia w rozumieniu rzeczonego załącznika za każdy okres szkolenia specjalizacyjnego lekarzy, zarówno w pełnym, jak i w niepełnym wymiarze godzin, rozpoczęty w 1982 r. i kontynuowany do 1990 r. nie zależy od przyjęcia przez to państwo członkowskie środków zapewniających transpozycję dyrektywy 82/76. Sąd krajowy jest jednakże zobowiązany przy stosowaniu przepisów prawa krajowego - zarówno tych, które zostały uchwalone przed przyjęciem dyrektywy, jak i tych, które zostały uchwalone po jej przyjęciu - do dokonywania ich wykładni w sposób jak najbardziej zgodny z literą i celem tej dyrektywy. Jeżeli ze względu na brak krajowych środków transponujących dyrektywę 82/76 rezultat przewidziany w dyrektywie nie mógłby zostać osiągnięty w drodze wykładni, z uwzględnieniem wszystkich przepisów prawa krajowego i przy zastosowaniu przyjętych w porządku krajowym metod wykładni, prawo Unii nakłada na dane państwo członkowskie obowiązek naprawienia szkód, jakie jednostki poniosły z powodu braku transpozycji dyrektywy. Na sądzie odsyłającym spoczywa obowiązek zbadania, czy wszystkie przesłanki odpowiedzialności państwa członkowskiego za naruszenie prawa Unii sformułowane w tym względzie w orzecznictwie Trybunału zostały spełnione.
3)
Wykładni art. 2 ust. 1 lit. c), art. 3 ust. 1 i 2 oraz załącznika do dyrektywy 75/363, w brzmieniu ustalonym dyrektywą 82/76, należy dokonywać w ten sposób, że prawo do odpowiedniego wynagrodzenia w rozumieniu tego załącznika za okres szkolenia specjalizacyjnego lekarzy, zarówno w pełnym, jak i w niepełnym wymiarze godzin, rozpoczęty w 1982 r. i kontynuowany do 1990 r. przysługuje zainteresowanym lekarzom za okresy szkolenia od dnia 1 stycznia 1983 r. do końca tego szkolenia.
1 Dz.U. C 63 z 27.2.2017.

Zmiany w prawie

Maciej Berek: Do projektu MRPiPS o PIP wprowadziliśmy bardzo istotne zmiany

Komitet Stały Rady Ministrów wprowadził bardzo istotne zmiany do projektu ustawy przygotowanego przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – poinformował minister Maciej Berek w czwartek wieczorem, w programie „Pytanie dnia” na antenie TVP Info. Jak poinformował, projekt nowelizacji ustawy o PIP powinien trafić do Sejmu w grudniu 2025 roku, aby prace nad nim w Parlamencie trwały w I kwartale 2026 r.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Lekarze i pielęgniarki na kontraktach „uratują” firmy przed przekształcaniem umów?

4 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Klub parlamentarny PSL-TD przeciwko projektowi ustawy o PIP

Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.

Grażyna J. Leśniak 04.12.2025
Prezydent podpisał zakaz hodowli zwierząt na futra, ale tzw. ustawę łańcuchową zawetował

Prezydent Karol Nawrocki podpisał we wtorek ustawę z 7 listopada 2025 r. o zmianie ustawy o ochronie zwierząt. Jej celem jest wprowadzenie zakazu chowu i hodowli zwierząt futerkowych w celach komercyjnych, z wyjątkiem królika, w szczególności w celu pozyskania z nich futer lub innych części zwierząt. Zawetowana została jednak ustawa zakazująca trzymania psów na łańcuchach. Prezydent ma w tym zakresie złożyć własny projekt.

Krzysztof Koślicki 02.12.2025
Przekształcanie umów B2B dołoży pracy sądom

Resort pracy nie podjął nawet próby oszacowania, jak reklasyfikacja umów cywilnoprawnych i B2B na umowy o pracę wpłynie na obciążenie sądów pracy i długość postępowań sądowych. Tymczasem eksperci wyliczyli, że w wariancie skrajnym, zakładającym 150 tys. nowych spraw rocznie, skala powstałych zaległości rośnie do ponad 31 miesięcy dodatkowej pracy lub koniecznego zwiększenia zasobów sądów o 259 proc. Sprawa jest o tyle ważna, że na podobnym etapie prac są dwa projekty ustaw, które – jak twierdzą prawnicy – mogą zwiększyć obciążenie sądów.

Grażyna J. Leśniak 25.11.2025
MZ znosi limit tzw. nadwykonań świadczeń udzielanych osobom do 18. roku życia - projekt przyjęty przez rząd

Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o Funduszu Medycznym - poinformował w środę rzecznik rządu Adam Szłapka. Przygotowana przez resort zdrowia propozycja zakłada, że Narodowy Fundusz Zdrowia będzie mógł w 2025 r. otrzymać dodatkowo około 3,6 mld zł z Funduszu Medycznego. MZ chce również, by programy inwestycyjne dla projektów strategicznych były zatwierdzane przez ministra zdrowia, a nie jak dotychczas, ustanawiane przez Radę Ministrów. Zamierza też umożliwić dofinansowanie programów polityki zdrowotnej realizowanych przez gminy w całości ze środków Funduszu Medycznego.

Grażyna J. Leśniak 19.11.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.UE.C.2018.104.9/2

Rodzaj: Wyrok
Tytuł: Sprawy połączone C-616/16 i C-617/16: Presidenza del Consiglio dei Ministri i in. v. Gianni Pantuso i in. (orzeczenie wstępne).
Data aktu: 24/01/2018
Data ogłoszenia: 19/03/2018