Podstawy programowe kształcenia w zawodach: kaletnik, kominiarz, kuśnierz, monter konstrukcji budowlanych, obuwnik, operator obrabiarek skrawających, technik archiwista, technik hotelarstwa, technik księgarstwa i technik obsługi turystycznej.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ1)
z dnia 22 listopada 2006 r.
w sprawie podstaw programowych kształcenia w zawodach: kaletnik, kominiarz, kuśnierz, monter konstrukcji budowlanych, obuwnik, operator obrabiarek skrawających, technik archiwista, technik hotelarstwa, technik księgarstwa i technik obsługi turystycznej

Na podstawie art. 22 ust. 2 pkt 2 lit. d ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, z późn. zm.2)) zarządza się, co następuje:
§  1. 
1. 
Określa się podstawy programowe kształcenia w następujących zawodach objętych klasyfikacją zawodów szkolnictwa zawodowego, stanowiącą załącznik do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 8 maja 2004 r. w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego (Dz. U. Nr 114, poz. 1195 oraz z 2005 r. Nr 116, poz. 969):
1)
kaletnik - symbol cyfrowy 744[01];
2)
kominiarz - symbol cyfrowy 714[02];
3)
kuśnierz - symbol cyfrowy 743[02];
4)
monter konstrukcji budowlanych - symbol cyfrowy 712[04];
5)
obuwnik - symbol cyfrowy 744[02];
6)
operator obrabiarek skrawających - symbol cyfrowy 722[02];
7)
technik archiwista - symbol cyfrowy 348[02];
8)
technik hotelarstwa - symbol cyfrowy 341[04];
9)
technik księgarstwa - symbol cyfrowy 522[02];
10)
technik obsługi turystycznej - symbol cyfrowy 341[05].
2. 
Podstawy programowe, o których mowa w ust. 1, stanowią załączniki nr 1-10 do rozporządzenia.
§  2. 
Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
______

1) Minister Edukacji Narodowej kieruje działem administracji rządowej - oświata i wychowanie, na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 18 lipca 2006 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Edukacji Narodowej (Dz. U. Nr 131, poz. 907).

2) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 273, poz. 2703 i Nr 281, poz. 2781, z 2005 r. Nr 17, poz. 141, Nr 94, poz. 788, Nr 122, poz. 1020, Nr 131, poz. 1091, Nr 167, poz. 1400 i Nr 249, poz. 2104 oraz z 2006 r. Nr 144, poz. 1043 i Nr 208, poz. 1532.

ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK Nr  1 

PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE KALETNIK

SYMBOL CYFROWY 744[01]

I.

OPIS ZAWODU

1. W wyniku kształcenia w zawodzie absolwent powinien umieć:

1) rozróżniać materiały podstawowe, pomocnicze i dodatki kaletnicze;

2) oceniać i dobierać materiały kaletnicze do wykonywanych zadań;

3) stosować zasady składowania i magazynowania materiałów i wyrobów kaletniczych;

4) dobierać i posługiwać się narzędziami kaletniczymi;

5) użytkować maszyny i urządzenia kaletnicze;

6) posługiwać się przyrządami i urządzeniami pomiarowymi oraz interpretować wyniki pomiarów parametrów technologicznych;

7) wykonywać rysunki techniczne i odręczne;

8) projektować i modelować wyroby kaletnicze;

9) posługiwać się dokumentacją konstrukcyjną i technologiczną związaną z produkcją kaletniczą;

10) stosować metody i techniki rozkroju materiałów podstawowych i pomocniczych;

11) klasyfikować i wykorzystywać odpady technologiczne z produkcji kaletniczej;

12) dobierać materiały pomocnicze i dodatki do produkcji wyrobów kaletniczych;

13) wykonywać czynności przygotowawcze do montażu wyrobów kaletniczych;

14) dobierać oraz stosować metody i techniki montażu wyrobów kaletniczych;

15) montować okucia i elementy zdobnicze;

16) dobierać oraz stosować środki, metody i techniki wykończania wyrobów kaletniczych;

17) rozpoznawać i eliminować wady materiałowe oraz błędy produkcyjne;

18) oceniać jakość, klasyfikować, cechować i pakować wyroby kaletnicze zgodnie z obowiązującymi normami;

19) wykonywać usługi w zakresie naprawy i renowacji wyrobów kaletniczych oraz realizacji indywidualnych zamówień;

20) dokonywać rozliczania materiałów, kosztów produkcji i usług;

21) wykonywać konserwację narzędzi, maszyn i urządzeń;

22) przestrzegać przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisów ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska;

23) organizować stanowiska pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii;

24) komunikować się z uczestnikami procesu pracy;

25) stosować przepisy Kodeksu pracy dotyczące praw i obowiązków pracownika i pracodawcy oraz warunków pracy;

26) stosować przepisy prawa dotyczące wykonywanych zadań zawodowych;

27) korzystać z różnych źródeł informacji w zakresie niezbędnym do wykonywania zadań zawodowych;

28) udzielać pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy;

29) prowadzić działalność gospodarczą.

Kształtowanie postaw przedsiębiorczych oraz przygotowanie do wejścia na rynek pracy powinno przebiegać zarówno w trakcie kształcenia zawodowego, jak i podczas realizacji zajęć edukacyjnych "Podstawy przedsiębiorczości".

2. Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie kaletnik powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych:

1) wykonywania operacji technologicznych w procesie produkcji wyrobów kaletniczych;

2) oceniania stanu technicznego maszyn i urządzeń oraz wykonywania regulacji i konserwacji;

3) wytwarzania wyrobów kaletniczych zgodnie z dokumentacją;

4) oceniania jakości wyrobów kaletniczych;

5) prowadzenia dokumentacji produkcyjnej, ewidencyjnej i rozliczeniowej;

6) prowadzenia usług w zakresie napraw, renowacji i konserwacji wyrobów kaletniczych.

II.

BLOKI PROGRAMOWE

Zakres umiejętności i treści kształcenia, wynikający z opisu kwalifikacji absolwenta, zawierają następujące bloki programowe:

1) podstawy produkcji kaletniczej;

2) procesy wytwórcze;

3) podstawy działalności zawodowej.

BLOK: PODSTAWY PRODUKCJI KALETNICZEJ

1. Cele kształcenia:

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) charakteryzować budowę i strukturę materiałów kaletniczych;

2) dokonywać podziału topograficznego skór i określać ich właściwości;

3) rozróżniać i charakteryzować skóry wyprawione różnymi metodami;

4) rozpoznawać wady i uszkodzenia skór surowych i wyprawionych;

5) posługiwać się normami w zakresie klasyfikacji jakościowej i cechowania skór wyprawionych;

6) charakteryzować rodzaje skór wyprawionych oraz określać ich przeznaczenie w produkcji asortymentowej wyrobów kaletniczych;

7) konserwować i magazynować skóry gotowe;

8) rozróżniać rodzaje tworzyw skóropodobnych, oceniać ich właściwości i przydatność w produkcji kaletniczej;

9) rozróżniać materiały włókiennicze, tkaniny naturalne i syntetyczne;

10) określać zastosowanie materiałów w produkcji wyrobów kaletniczych;

11) rozpoznawać materiały papiernicze, określać ich właściwości i dobierać zgodnie z konstrukcją wyrobu kaletniczego;

12) rozpoznawać dodatki kaletnicze, określać ich właściwości i zastosowanie;

13) rozpoznawać wady materiałów nieskórzanych oraz określać ich wpływ na jakość i trwałość wyrobów kaletniczych;

14) konserwować i magazynować materiały nieskórzane;

15) rozpoznawać i klasyfikować narzędzia, maszyny i urządzenia;

16) dobierać i posługiwać się narzędziami w zależności od rodzaju obróbki;

17) dobierać parametry pracy maszyn i urządzeń kaletniczych oraz dokonywać regulacji, konserwacji i drobnych napraw;

18) posługiwać się przyrządami i urządzeniami pomiarowymi;

19) posługiwać się instrukcjami obsługi maszyn i urządzeń;

20) oceniać stan techniczny narzędzi, maszyn i urządzeń kaletniczych;

21) wykonywać szkice wyrobów kaletniczych i ich części składowych z zachowaniem proporcji;

22) wykonywać proste rysunki techniczne i odręczne;

23) odczytywać rysunki techniczne;

24) dobierać elementy zdobnicze do wyrobów kaletniczych;

25) projektować i wykonywać modele wyrobów kaletniczych;

26) określać i stosować zasady konstrukcji wyrobów kaletniczych;

27) wykonywać szablony elementów składowych;

28) przestrzegać przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisów ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) materiały kaletnicze;

2) budowa histologiczna i układ topograficzny skóry;

3) rodzaje skór;

4) metody wyprawy i wykończania skór;

5) wady i uszkodzenia skór wyprawionych;

6) cechowanie i magazynowanie;

7) tworzywa skóropodobne;

8) rodzaje właściwości i zastosowanie tworzyw skóropodobnych;

9) materiały włókiennicze;

10) materiały papiernicze;

11) dodatki kaletnicze;

12) wady materiałów nieskórzanych;

13) magazynowanie i konserwacja materiałów stosowanych w kaletnictwie;

14) maszyny i urządzenia kaletnicze;

15) urządzenia i przyrządy pomiarowe;

16) konserwacja maszyn, urządzeń i narzędzi kaletniczych;

17) szkice wyrobów kaletniczych;

18) podstawy rysunku technicznego;

19) projektowanie i modelowanie wyrobów kaletniczych;

20) zasady konstrukcji wyrobów kaletniczych;

21) szablony elementów składowych wyrobu kaletniczego;

22) przepisy i zasady bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisy ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska.

BLOK: PROCESY WYTWÓRCZE

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) określać i interpretować przebieg procesu technologicznego;

2) ustalać kolejność wykonywanych operacji;

3) odczytywać i wypełniać dokumentację procesu produkcyjnego;

4) określać zasady i techniki rozkroju materiałów w zależności od ich rodzaju i przeznaczenia;

5) przygotowywać materiały do rozkroju;

6) wykrawać ręcznie i maszynowo części składowe wyrobu zgodnie z obowiązującymi zasadami i metodami rozkroju;

7) klasyfikować i oceniać przydatność odpadów na wyroby kaletnicze;

8) dobierać technologię przetwarzania odpadów na pełnowartościowe wyroby kaletnicze;

9) dobierać materiały pomocnicze i dodatki w zależności od typu wyrobu i zastosowanego materiału;

10) wykonywać czynności związane z przygotowaniem elementów do montażu;

11) wzmacniać, usztywniać i znakować części składowe wyrobu kaletniczego;

12) dobierać i stosować różne techniki wykończania brzegów;

13) dobierać sposoby montażu wyrobów w zależności od materiałów i konstrukcji wyrobów kaletniczych;

14) dobierać i wykonywać połączenia elementów i inne czynności związane z montażem;

15) rozróżniać ściegi i szwy stosowane przy szyciu ręcznym i maszynowym;

16) dobierać rodzaje oraz numerację igieł i nici;

17) ustalać parametry szycia;

18) wykonywać operacje łączenia elementów przez szycie ręczne i maszynowe;

19) łączyć materiały techniką zgrzewania;

20) dobierać kleje w zależności od rodzaju materiału;

21) stosować odpowiednią technikę klejenia i suszenia;

22) określać rodzaje, znaczenie i funkcje okuć w wyrobach kaletniczych;

23) dobierać okucia i elementy zdobnicze w zależności od rodzaju materiału, konstrukcji wyrobu i przeznaczenia;

24) stosować techniki montażu okuć i elementów zdobniczych, oceniać jakość montażu;

25) rozróżniać metody i techniki wykończania wyrobów kaletniczych;

26) wykonywać wyroby kaletnicze z pełnowartościowych materiałów i odpadów technologicznych;

27) dobierać materiały, wzór i technikę wykonywania usługi;

28) rozpoznawać wady materiałów, określać przyczyny błędów produkcyjnych;

29) usuwać wady materiałowe i błędy produkcyjne;

30) interpretować i stosować normy dotyczące jakości wyrobów kaletniczych;

31) pakować wyroby kaletnicze w opakowania jednostkowe i zbiorcze;

32) rozpatrywać reklamacje zgodnie z przepisami;

33) wykonywać naprawy, renowacje i modyfikacje wyrobów kaletniczych;

34) oceniać jakość usług;

35) sporządzać kosztorysy;

36) określać zasady normowania materiałów i czasu pracy;

37) obliczać zapotrzebowanie na materiały podstawowe, pomocnicze i dodatki do produkcji określonych wyrobów kaletniczych;

38) sporządzać kalkulację kosztów materiałowych i kosztów pracy;

39) stosować sposoby i metody ograniczające ilość odpadów technologicznych;

40) wykorzystywać odpady w produkcji ubocznej lub je utylizować;

41) przestrzegać przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisów ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) proces technologiczny;

2) dokumentacja techniczna;

3) rozkrój materiałów podstawowych i pomocniczych;

4) wykrawanie ręczne i maszynowe;

5) klasyfikacja odpadów i ich wykorzystanie;

6) materiały pomocnicze i dodatki;

7) łączenie części składowych wyrobu kaletniczego;

8) ściegi i szwy;

9) igły i nici;

10) zgrzewanie elementów wyrobów kaletniczych;

11) techniki klejenia;

12) rodzaje i funkcje okuć;

13) techniki wykończania wyrobów kaletniczych;

14) techniki montowania okuć, łączników i elementów zdobniczych;

15) eliminowanie wad i uszkodzeń materiałowych;

16) kontrola jakości wyrobów gotowych;

17) pakowanie i magazynowanie;

18) rozpatrywanie reklamacji;

19) naprawa i renowacja wyrobów kaletniczych;

20) podstawy normowania materiałów podstawowych i pomocniczych;

21) normowanie czasu pracy;

22) kalkulacja kosztów materiałowych;

23) koszty pracy;

24) zasady zagospodarowania odpadów;

25) przepisy i zasady bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisy ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska.

BLOK: PODSTAWY DZIAŁALNOŚCI ZAWODOWEJ

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) przestrzegać przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisów ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska;

2) określać źródła i zapobiegać zanieczyszczeniom środowiska;

3) dobierać środki ochrony indywidualnej do rodzaju wykonywanej pracy;

4) organizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii;

5) interpretować podstawowe pojęcia gospodarki rynkowej;

6) rozróżniać rodzaje kosztów i sporządzać kalkulację ceny wyrobu kaletniczego;

7) podejmować działania związane z poszukiwaniem pracy;

8) stosować przepisy Kodeksu pracy dotyczące praw i obowiązków pracownika i pracodawcy oraz warunków pracy;

9) sporządzać dokumenty dotyczące zatrudnienia oraz prowadzenia działalności gospodarczej;

10) komunikować się i współpracować z zespołem;

11) rozwiązywać problemy;

12) podejmować decyzje;

13) doskonalić umiejętności zawodowe;

14) udzielać pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy;

15) przestrzegać zasad etyki.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) bezpieczeństwo i higiena pracy;

2) ochrona przeciwpożarowa i ochrona środowiska;

3) elementy ergonomii;

4) podstawowe pojęcia gospodarki rynkowej;

5) kalkulacja kosztów usług kaletniczych;

6) metody poszukiwania pracy;

7) wybrane przepisy prawa pracy;

8) dokumenty związane z zatrudnieniem i prowadzeniem działalności gospodarczej;

9) zasady i metody komunikowania się;

10) elementy socjologii i psychologii pracy;

11) formy doskonalenia zawodowego;

12) zasady udzielania pierwszej pomocy;

13) etyka.

III.

PODZIAŁ GODZIN NA BLOKI PROGRAMOWE

Nazwa bloku programowego Minimalna liczba godzin w cyklu kształcenia w %*
Podstawy produkcji kaletniczej 20
Procesy wytwórcze 50
Podstawy działalności zawodowej 10
Razem 80**
* Podział godzin na bloki programowe dotyczy kształcenia w szkołach dla młodzieży i w szkołach dla dorosłych (w formie stacjonarnej i zaocznej).

** Pozostałe 20 % godzin jest przeznaczone do rozdysponowania przez autorów programów nauczania na dostosowanie kształcenia do potrzeb rynku pracy.

IV.

ZALECANE WARUNKI REALIZACJI TREŚCI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

Do realizacji treści kształcenia, ujętych w blokach programowych, odpowiednie są następujące pomieszczenia dydaktyczne:

1) pracownia rysunku technicznego;

2) pracownia materiałoznawstwa;

3) pracownia technologii;

4) warsztaty szkolne.

Pracownia rysunku technicznego powinna być wyposażona w:

1) stanowiska kreślarskie (jedno stanowisko dla jednego ucznia);

2) zestawy barw;

3) modele i przekroje brył geometrycznych, części maszyn, wyrobów kaletniczych;

4) schematy maszyn, urządzeń, części składowych wyrobów kaletniczych;

5) ilustracje różnych rodzajów wyrobów kaletniczych;

6) żurnale i katalogi wyrobów kaletniczych;

7) PN-ISO, ISO.

Pracownia materiałoznawstwa powinna być wyposażona w:

1) stanowiska pracy (jedno stanowisko dla jednego ucznia);

2) tablice przedstawiające układ topograficzny i budowę skóry;

3) schematy produkcji materiałów stosowanych w kaletnictwie;

4) zestawy próbek podstawowych i pomocniczych materiałów kaletniczych;

5) okucia, łączniki, akcesoria, elementy zdobnicze;

6) urządzenia i przyrządy kontrolno-pomiarowe;

7) urządzenia do badania właściwości materiałów;

8) PN-ISO, ISO z zakresu materiałoznawstwa.

Pracownia technologii powinna być wyposażona w:

1) zestaw wzorników do rozkroju wyrobów kaletniczych;

2) elementy składowe wyrobów kaletniczych;

3) schematy maszyn, urządzeń, narzędzi;

4) modele i przekroje wyrobów kaletniczych;

5) wzory wyrobów kaletniczych;

6) przykłady elementów zdobniczych;

7) wzorce sposobów łączenia części składowych;

8) podstawowe maszyny, części maszyn;

9) urządzenia i przyrządy pomiarowe;

10) PN-ISO, ISO;

11) dokumentacje techniczne;

12) dokumentacje technologiczne;

13) instrukcje obsługi maszyn i urządzeń.

Warsztaty szkolne powinny być wyposażone w:

1) podstawowe i pomocnicze materiały do produkcji wyrobów kaletniczych;

2) instrukcje obsługi i konserwacji maszyn i urządzeń;

3) dokumentacje techniczne wyrobów kaletniczych;

4) prospekty maszyn i urządzeń;

5) schematy działania maszyn i urządzeń;

6) żurnale i katalogi;

7) wzory typowych wyrobów kaletniczych.

Pracownie powinny składać się z sali lekcyjnej i zaplecza magazynowo-socjalnego. W sali lekcyjnej należy zapewnić stanowisko pracy dla nauczyciela i odpowiednią liczbę stanowisk pracy dla uczniów.

W warsztatach szkolnych powinno znajdować się pomieszczenie do instruktażu.

Praktyczna nauka zawodu może odbywać się w pracowniach i warsztatach szkolnych, zakładach rzemieślniczych, przedsiębiorstwach usługowo-produkcyjnych w zakresie kaletnictwa.

ZAŁĄCZNIK Nr  2 

PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE KOMINIARZ

SYMBOL CYFROWY 714[02]

I.

OPIS ZAWODU

1. W wyniku kształcenia w zawodzie absolwent powinien umieć:

1) posługiwać się dokumentacją techniczną, normami i instrukcjami dotyczącymi wykonywanych zadań zawodowych;

2) rozróżniać elementy konstrukcyjne obiektów budowlanych;

3) oceniać klasy odporności ogniowej obiektów budowlanych i ich elementów;

4) określać właściwości materiałów i wyrobów budowlanych oraz oceniać ich przydatność do robót kominiarskich;

5) magazynować, składować i transportować materiały stosowane w robotach kominiarskich;

6) dobierać materiały, narzędzia, urządzenia, sprzęt oraz przyrządy pomiarowe do określonych robót kominiarskich;

7) użytkować narzędzia, urządzenia i sprzęt zgodnie z zasadami eksploatacji;

8) montować, użytkować i demontować rusztowania oraz pomosty robocze;

9) badać i usuwać przyczyny wadliwego działania przewodów dymowych i kominów;

10) wykonywać pomocnicze roboty murarskie i tynkarskie;

11) wykonywać roboty kominiarskie zgodnie z obowiązującymi normami i warunkami technicznymi wykonania i odbioru robót;

12) czyścić i konserwować przewody kominowe;

13) wykonywać prace naprawcze i rozbiórkowe przewodów kominowych;

14) wydawać opinie o stanie przewodów kominowych i czopuchów;

15) wykonywać pomiary przepływu powietrza w pomieszczeniach oraz sporządzać bilanse wymiany powietrza;

16) dokonywać rozliczeń materiałów, narzędzi i sprzętu;

17) oceniać jakość robót kominiarskich;

18) kalkulować koszty wykonania robót;

19) wykonywać obmiary robót oraz pomiary inwentaryzacyjne;

20) przestrzegać przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisów ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska;

21) organizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii;

22) komunikować się z uczestnikami procesu pracy;

23) stosować przepisy Kodeksu pracy dotyczące praw i obowiązków pracownika i pracodawcy oraz warunków pracy;

24) stosować przepisy prawa dotyczące wykonywanych zadań zawodowych;

25) korzystać z różnych źródeł informacji w zakresie niezbędnym do wykonywania zadań zawodowych;

26) udzielać pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy;

27) prowadzić działalność gospodarczą.

Kształtowanie postaw przedsiębiorczych oraz przygotowanie do wejścia na rynek pracy powinno przebiegać zarówno w trakcie procesu kształcenia zawodowego, jak i podczas realizacji zajęć edukacyjnych "Podstawy przedsiębiorczości".

2. Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie kominiarz powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych:

1) czyszczenia przewodów kominowych, kanałów i czopuchów;

2) badania drożności przewodów kominowych i wentylacyjnych;

3) wykonywania czyszczenia i konserwacji palenisk;

4) wypalania sadzy w przewodach kominowych;

5) wylepiania i szlamowania przewodów i palenisk;

6) wykonywania konserwacji oraz naprawy różnego rodzaju kominów i ich elementów;

7) wydawania opinii o stanie przewodów kominowych, spalinowych i wentylacyjnych.

II.

BLOKI PROGRAMOWE

Zakres umiejętności i treści kształcenia, wynikający z opisu kwalifikacji absolwenta, zawierają następujące bloki programowe:

1) podstawy budownictwa;

2) technologia robót kominiarskich;

3) podstawy działalności zawodowej.

BLOK: PODSTAWY BUDOWNICTWA

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) posługiwać się terminologią budowlaną;

2) rozpoznawać elementy budynku i określać ich funkcje;

3) określać konstrukcje i technologie wykonania budynków;

4) określać rodzaje i właściwości paliw technicznych;

5) charakteryzować procesy zachodzące podczas spalania paliw stałych;

6) rozróżniać rodzaje pieców, kominków, trzonów kuchennych oraz kotłów;

7) rozróżniać konstrukcje i określać działanie urządzeń grzewczych i wentylacyjnych;

8) przestrzegać zasad prowadzenia kanałów wentylacyjnych, spalinowych i dymowych;

9) określać właściwości materiałów i wyrobów stosowanych do budowy konstrukcji ognioodpornych;

10) magazynować, składować i transportować materiały do robót kominiarskich i pomocniczych;

11) wykonywać pomocnicze roboty murarskie i tynkarskie;

12) sporządzać rysunki figur i brył geometrycznych;

13) wymiarować i opisywać proste rysunki techniczne;

14) stosować zasady wykonywania przekrojów, rzutów prostokątnych i aksonometrycznych;

15) stosować oznaczenia materiałów oraz wyrobów budowlanych zgodnie z obowiązującymi normami;

16) wykonywać rysunki i szkice przewodów dymowych, spalinowych i wentylacyjnych;

17) rozróżniać rodzaje i elementy dokumentacji technicznej;

18) posługiwać się dokumentacją techniczną;

19) posługiwać się przyrządami pomiarowymi;

20) wykonywać przedmiary i obmiary robót;

21) wykonywać pomiary i rysunki inwentaryzacyjne;

22) przestrzegać przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisów ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) ogólne wiadomości z zakresu budownictwa;

2) elementy budynku i ich funkcje;

3) konstrukcje i technologie wykonania budynków;

4) rodzaje i właściwości techniczne paliw stałych;

5) procesy zachodzące podczas spalania paliw technicznych;

6) piece, kominy, trzony kuchenne, kotły;

7) urządzenia grzewcze i wentylacyjne;

8) zasady prowadzenia kanałów wentylacyjnych, spalinowych i dymowych;

9) materiały i wyroby stosowane w konstrukcjach ognioodpornych;

10) magazynowanie, składowanie i transportowanie materiałów stosowanych w robotach kominiarskich;

11) roboty murarskie i tynkarskie;

12) figury i bryły geometryczne;

13) zasady opisywania i wymiarowania rysunków;

14) przekroje, rzutowanie prostokątne i aksonometryczne;

15) oznaczenia materiałów i wyrobów budowlanych;

16) rysunki i szkice przewodów dymowych, spalinowych i wentylacyjnych;

17) rodzaje i elementy dokumentacji technicznej;

18) zasady posługiwania się dokumentacją techniczną;

19) przedmiar i obmiar robót;

20) pomiary i rysunki inwentaryzacyjne;

21) przepisy i zasady bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisy ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska.

BLOK: TECHNOLOGIA ROBÓT KOMINIARSKICH

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) organizować stanowisko pracy do robót kominiarskich i pomocniczych zgodnie z wymaganiami technologicznymi, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska;

2) posługiwać się dokumentacją budowlaną w zakresie wykonywanych robót;

3) lokalizować usytuowanie przewodów kominowych w ścianach,

4) sprawdzać drożność przewodów kominowych;

5) dokonywać pomiarów przepływu powietrza w przewodach kominowych;

6) sporządzać bilanse wymiany powietrza;

7) badać przyczyny wadliwego działania kanałów i przewodów kominowych;

8) wykonywać pomiary spalin oraz analizować ich skład;

9) dobierać materiały, narzędzia i sprzęt do określonych robót kominiarskich;

10) czyścić kanały leżące i czopuchy;

11) czyścić przewody przełazowe;

12) czyścić i udrażniać paleniska różnego typu pieców grzewczych, kominków i trzonów kuchennych;

13) czyścić piece rzemieślnicze i przemysłowe;

14) czyścić urządzenia grzewcze oraz paleniska kotłów;

15) czyścić kominy przemysłowe;

16) wypalać sadzę w przewodach oraz usuwać puchliny po ich wypaleniu;

17) wylepiać i szlamować przewody i paleniska;

18) uszczelniać przewody kominowe;

19) rozpoznawać i usuwać wady palenisk oraz przewodów kominowych;

20) badać stan kanałów przełazowych i nasad kominowych;

21) wykonywać konserwację i naprawę palenisk oraz przewodów kominowych;

22) prowadzić dokumentację techniczną i książki robocze;

23) oceniać jakość wykonanych robót kominiarskich;

24) określać zakres wykonywania usług kominiarskich;

25) rozliczać materiały i zagospodarowywać odpady;

26) stosować normy i zalecenia dotyczące eksploatacji urządzeń grzewczych i wentylacyjnych;

27) przestrzegać przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisów ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska podczas wykonywania robót kominiarskich i pomocniczych.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) organizacja stanowiska pracy do robót kominiarskich;

2) dokumentacja robót kominiarskich;

3) zasady prowadzenia przewodów kominowych i wentylacyjnych;

4) sprawdzanie drożności kanałów kominowych;

5) pomiary przepływu powietrza w przewodach kominowych;

6) bilanse wymiany powietrza;

7) przyczyny wadliwego działania kanałów i przewodów kominowych oraz sposoby ich usuwania;

8) pomiar spalin;

9) materiały, narzędzia i sprzęt stosowane w robotach kominiarskich;

10) czyszczenie przewodów kominowych;

11) czyszczenie czopuchów;

12) czyszczenie pieców ogrzewczych i kominów;

13) czyszczenie pieców rzemieślniczych i przemysłowych;

14) czyszczenie kotłów;

15) czyszczenie kominów fabrycznych;

16) wypalanie sadzy w przewodach kominowych;

17) wady palenisk i przewodów kominowych;

18) wylepianie i szlamowanie przewodów i palenisk;

19) konserwacja i naprawa palenisk oraz przewodów kominowych;

20) kontrola stanu przewodów kominowych;

21) prowadzenie dokumentacji robót kominiarskich;

22) ocena jakości robót kominiarskich;

23) usługi kominiarskie;

24) rozliczanie materiałów, zagospodarowywanie odpadów;

25) normy i zalecenia dotyczące eksploatacji urządzeń grzewczych i wentylacyjnych;

26) przepisy i zasady bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisy ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska podczas wykonywania robót kominiarskich i pomocniczych.

BLOK: PODSTAWY DZIAŁALNOŚCI ZAWODOWEJ

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) interpretować podstawowe pojęcia gospodarki rynkowej;

2) wyjaśniać mechanizmy funkcjonowania gospodarki rynkowej w budownictwie;

3) stosować przepisy prawa budowlanego i podatkowego;

4) korzystać z różnych źródeł wiedzy ekonomicznej i prawnej;

5) stosować przepisy Kodeksu pracy dotyczące praw i obowiązków pracownika i pracodawcy oraz warunków pracy;

6) wykonywać pracę zgodnie z przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisami ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska;

7) dobierać środki ochrony indywidualnej do rodzaju wykonywanej pracy;

8) organizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii;

9) podejmować działania związane z poszukiwaniem pracy;

10) sporządzać dokumenty dotyczące zatrudnienia oraz działalności gospodarczej;

11) komunikować się i współpracować w zespole;

12) rozwiązywać problemy;

13) podejmować decyzje;

14) doskonalić umiejętności zawodowe;

15) udzielać pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy;

16) przestrzegać zasad etyki.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) podstawowe pojęcia gospodarki rynkowej;

2) formy organizacyjno-prawne przedsiębiorstw budowlanych;

3) przepisy prawa budowlanego i podatkowego;

4) wybrane przepisy prawa pracy;

5) bezpieczeństwo i higiena pracy;

6) ochrona przeciwpożarowa i ochrona środowiska;

7) środki ochrony indywidualnej;

8) elementy ergonomii;

9) metody poszukiwania pracy;

10) dokumenty związane z zatrudnieniem i prowadzeniem działalności gospodarczej;

11) podejmowanie i prowadzenie działalności gospodarczej;

12) zasady i metody komunikowania się;

13) elementy socjologii i psychologii pracy;

14) formy doskonalenia zawodowego;

15) zasady udzielania pierwszej pomocy;

16) etyka.

III.

PODZIAŁ GODZIN NA BLOKI PROGRAMOWE

Nazwa bloku programowego Minimalna liczba godzin w okresie kształcenia w %*
Podstawy budownictwa 20
Technologia robót kominiarskich 50
Podstawy działalności zawodowej 10
Razem 80**
* Podział godzin na bloki programowe dotyczy kształcenia w szkołach dla młodzieży i w szkołach dla dorosłych (w formie stacjonarnej i zaocznej).

** Pozostałe 20 % godzin jest przeznaczone do rozdysponowania przez autorów programów nauczania na dostosowanie kształcenia do potrzeb rynku pracy.

IV.

ZALECANE WARUNKI REALIZACJI TREŚCI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

Do realizacji treści kształcenia, ujętych w blokach programowych, odpowiednie są następujące pomieszczenia dydaktyczne:

1) pracownia ogólnobudowlana;

2) pracownia rysunku technicznego;

3) warsztaty szkolne.

Pracownia ogólnobudowlana powinna być wyposażona w:

1) próbki materiałów i wyrobów budowlanych;

2) modele urządzeń grzewczych;

3) plansze i filmy instruktażowe dotyczące wykonywania robót kominiarskich oraz udzielania pierwszej pomocy;

4) narzędzia i sprzęt do robót kominiarskich;

5) analizatory spalin, anemometry;

6) dokumentacje architektoniczno-budowlane;

7) normy PN-ISO oraz ISO dotyczące warunków technicznych wykonania i odbioru przewodów wentylacyjnych, spalinowych i dymowych, kotłowni oraz ochrony przeciwpożarowej budynków;

8) Katalogi Nakładów Rzeczowych, certyfikaty jakości, cenniki materiałów budowlanych.

Pracownia rysunku technicznego powinna być wyposażona w:

1) stanowiska rysunkowe (jedno stanowisko dla jednego ucznia);

2) modele figur i brył geometrycznych;

3) dokumentacje architektoniczno-budowlane;

4) rysunki różnego typu kominów, pieców i kotłów;

5) normy dotyczące zasad sporządzania rysunków;

6) przekroje i rzuty przewodów wentylacyjnych, dymowych i spalinowych.

Warsztaty szkolne powinny być wyposażone w:

1) materiały do robót kominiarskich;

2) narzędzia kominiarskie i sprzęt pomiarowy;

3) przyrządy kontrolno-pomiarowe;

4) instrukcje technologiczne;

5) środki ochrony indywidualnej.

Pracownie powinny składać się z sali lekcyjnej i zaplecza magazynowo-socjalnego. W sali lekcyjnej należy zapewnić stanowisko pracy dla nauczyciela i odpowiednią liczbę stanowisk pracy dla uczniów.

W warsztatach szkolnych powinno znajdować się pomieszczenie do instruktażu.

Praktyczna nauka zawodu może odbywać się w warsztatach szkolnych oraz w zakładach rzemieślniczych.

ZAŁĄCZNIK Nr  3 

PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE KUŚNIERZ

SYMBOL CYFROWY 743[02]

I.

OPIS ZAWODU

1. W wyniku kształcenia w zawodzie absolwent powinien umieć:

1) rozróżniać, sortować i dobierać skóry futerkowe według charakteru okrywy włosowej i tkanki skórnej;

2) czytać rysunek żurnalowy i techniczny;

3) czytać podstawową dokumentację techniczną wyrobów kuśnierskich;

4) wykonywać rysunek modelowy uwzględniający układ skór w wyrobie kuśnierskim;

5) wykonywać formy i szablony podstawowych wyrobów kuśnierskich;

6) wykonywać modelowanie konstrukcyjne i wtórne form i szablonów podstawowych wyrobów, z uwzględnieniem układu skór w wyrobie kuśnierskim;

7) stosować metody reperacji skór futerkowych;

8) stosować, zgodnie z projektem plastycznym, techniki rozkroju skór futerkowych;

9) użytkować podstawowe maszyny i urządzenia kuśnierskie;

10) obliczać zużycie skór i materiałów wykończeniowych w produkcji usługowo-miarowej;

11) stosować zasady kontroli jakości wyrobów kuśnierskich;

12) wykonywać kolejne etapy procesu wytwarzania wyrobu kuśnierskiego;

13) przestrzegać przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisów ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska;

14) organizować stanowiska pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii;

15) komunikować się z uczestnikami procesu pracy;

16) stosować przepisy Kodeksu pracy dotyczące praw i obowiązków pracownika i pracodawcy oraz warunków pracy;

17) stosować przepisy prawa dotyczące wykonywanych zadań zawodowych;

18) korzystać z różnych źródeł informacji w zakresie niezbędnym do wykonywania zadań zawodowych;

19) udzielać pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy;

20) prowadzić działalność gospodarczą.

Kształtowanie postaw przedsiębiorczych oraz przygotowanie do wejścia na rynek pracy powinno przebiegać zarówno w trakcie kształcenia zawodowego, jak i podczas realizacji zajęć edukacyjnych "Podstawy przedsiębiorczości".

2. Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie kuśnierz powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych:

1) konstruowania i modelowania wyrobów kuśnierskich;

2) dobierania i przygotowywania skór futerkowych oraz materiałów pomocniczych do wykonywania planowanych wyrobów kuśnierskich;

3) wykonywania rozkroju skór i materiałów pomocniczych według opracowanych modeli wyrobów kuśnierskich;

4) dokonywania montażu i wykończania wyrobów kuśnierskich;

5) regulowania, nastawiania, dokonywania konserwacji i drobnych napraw maszyn i urządzeń kuśnierskich;

6) dokonywania oceny jakościowej używanych wyrobów kuśnierskich oraz określania możliwości i sposobu ich renowacji.

II.

BLOKI PROGRAMOWE

Zakres umiejętności i treści kształcenia, wynikający z opisu kwalifikacji absolwenta, zawierają następujące bloki programowe:

1) surowcowo-projektowy;

2) technologiczny;

3) podstawy działalności zawodowej.

BLOK: SUROWCOWO-PROJEKTOWY

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) rozpoznawać skórę futerkową surową, wyprawioną i uszlachetnioną;

2) wskazywać zastosowanie różnych związków chemicznych w przetwórstwie skór futerkowych;

3) dobierać metody określania jakości skór futerkowych surowych;

4) określać wpływ budowy okrywy włosowej i tkanki skórnej na wygląd gotowego wyrobu futrzarskiego;

5) rozpoznawać skóry futerkowe garbowane różnymi metodami;

6) rozpoznawać skóry futerkowe uszlachetniane różnymi metodami;

7) określać właściwości skór gotowych wyprawionych ze zwierząt hodowlanych i dzikich;

8) określać właściwości skór wyprawionych ze zwierząt domowych;

9) dobierać metody oceny jakościowej tkanki skórnej i okrywy włosowej skór futerkowych;

10) identyfikować wady i uszkodzenia tkanki skórnej i okrywy włosowej;

11) stosować zasady sortowania i klasyfikowania skór futerkowych;

12) rozpoznawać imitacje skór;

13) rozpoznawać włókna naturalne i chemiczne;

14) identyfikować tkaniny i inne wyroby włókiennicze stosowane w kuśnierstwie;

15) określać zasady magazynowania i konserwacji skór futerkowych wyprawionych, materiałów pomocniczych i wyrobów futrzarskich;

16) odczytywać rysunek techniczny prostego wyrobu kuśnierskiego;

17) interpretować rysunek żurnalowy;

18) wykonywać rysunek modelowy wyrobu kuśnierskiego na sylwetkę podstawową;

19) dobierać zestawienia kolorystyczne w projekcie wyrobu kuśnierskiego;

20) stosować elementy strojów historycznych lub regionalnych w projektach ubiorów współczesnych.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) budowa surowej skóry futerkowej;

2) właściwości związków chemicznych stosowanych w przetwórstwie skór futerkowych;

3) jakość skór futerkowych;

4) rodzaje okrywy włosowej;

5) procesy wyprawy i uszlachetniania skór;

6) skóry futerkowe pochodzące ze zwierząt domowych, hodowlanych i dzikich;

7) właściwości okrywy włosowej i tkanki skórnej skór wyprawionych;

8) wady i uszkodzenia skór futerkowych;

9) sortowanie i klasyfikacja skór;

10) imitacje skór;

11) włókna naturalne i chemiczne;

12) tkaniny i wyroby włókiennicze w kuśnierstwie;

13) zasady magazynowania i konserwacji skór futerkowych wyprawionych, materiałów pomocniczych i wyrobów futrzarskich;

14) rysunek techniczny w modelowaniu wyrobów kuśnierskich;

15) rysunek żurnalowy i modelowy wyrobu kuśnierskiego;

16) podstawy kolorystyki w projektowaniu wyrobu kuśnierskiego;

17) stroje regionalne i elementy historii ubioru.

BLOK: TECHNOLOGICZNY

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) organizować stanowisko pracy zgodnie z przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisami ochrony przeciwpożarowej oraz z wymaganiami ergonomii;

2) wyjaśniać podstawowe pojęcia z zakresu konstrukcji i modelowania form odzieży;

3) wykonywać pomiary sylwetki człowieka;

4) rysować siatki konstrukcyjne podstawowych wyrobów kuśnierskich;

5) stosować zasady ustalania dodatku konstrukcyjnego;

6) stosować zasady modelowania form z uwzględnieniem układu skór w wyrobie kuśnierskim;

7) wykonywać modelowanie form na sylwetki nietypowe;

8) wykonywać szablony podstawowych wyrobów kuśnierskich;

9) sortować i dobierać skóry futerkowe;

10) stosować zasady reperacji i rozkroju skór futerkowych;

11) użytkować urządzenia i maszyny szwalnicze stosowane w kuśnierstwie;

12) obliczać zużycie skór w produkcji usługowo-miarowej;

13) obliczać zużycie materiałów wykończeniowych w produkcji usługowo-miarowej;

14) wykonywać wyrób kuśnierski zgodnie z projektem technologicznym;

15) przeprowadzać kontrolę jakości produkcji w kolejnych fazach procesu wytwórczego;

16) stosować zasady składowania i przechowywania skór futerkowych i wyrobów gotowych;

17) przestrzegać przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska podczas wykonywania wyrobów kuśnierskich.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) organizacja stanowiska pracy;

2) zasady konstrukcji odzieży i innych wyrobów kuśnierskich;

3) zasady wykonywania pomiarów sylwetki człowieka;

4) zasady ustalania dodatku konstrukcyjnego;

5) siatki konstrukcyjne podstawowych wyrobów kuśnierskich;

6) modelowanie wyrobów odzieżowych zgodnie z projektem plastycznym i pomiarami sylwetki człowieka;

7) szablony podstawowych wyrobów kuśnierskich;

8) dobór i sortowanie skór futerkowych;

9) reperacja i rozkrój skór futerkowych;

10) użytkowanie maszyn i urządzeń stosowanych w kuśnierstwie;

11) zużycie skór i materiałów wykończeniowych w produkcji usługowo-miarowej;

12) projekt technologiczny;

13) kontrola jakości;

14) składowanie i przechowywanie skór;

15) przepisy i zasady bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisy ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska.

BLOK: PODSTAWY DZIAŁALNOŚCI ZAWODOWEJ

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) wykonywać pracę zgodnie z przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska;

2) dobierać środki ochrony indywidualnej do rodzaju wykonywanej pracy;

3) organizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii;

4) interpretować podstawowe pojęcia gospodarki rynkowej;

5) rozróżniać rodzaje kosztów i sporządzać kalkulację ceny wyrobu;

6) podejmować działania związane z poszukiwaniem pracy;

7) stosować przepisy Kodeksu pracy dotyczące praw i obowiązków pracownika i pracodawcy oraz warunków pracy;

8) sporządzać dokumenty dotyczące zatrudnienia oraz działalności gospodarczej;

9) komunikować się i współpracować z zespołem;

10) rozwiązywać problemy;

11) podejmować decyzje;

12) doskonalić umiejętności zawodowe;

13) udzielać pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy;

14) przestrzegać zasad etyki.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) bezpieczeństwo i higiena pracy;

2) ochrona przeciwpożarowa i ochrona środowiska;

3) elementy ergonomii;

4) podstawowe pojęcia gospodarki rynkowej;

5) kalkulacja kosztów usług kuśnierskich;

6) metody poszukiwania pracy;

7) wybrane przepisy prawa pracy;

8) dokumenty związane z zatrudnieniem i prowadzeniem działalności gospodarczej;

9) podejmowanie i prowadzenie działalności gospodarczej;

10) zasady i metody komunikowania się;

11) elementy socjologii i psychologii pracy;

12) formy doskonalenia zawodowego;

13) zasady udzielania pierwszej pomocy;

14) etyka.

III.

PODZIAŁ GODZIN NA BLOKI PROGRAMOWE

Nazwa bloku programowego Minimalna liczba godzin w okresie kształcenia w %*
Surowcowo-projektowy 15
Technologiczny 55
Podstawy działalności zawodowej 10
Razem 80**
* Podział godzin na bloki programowe dotyczy kształcenia w szkołach dla młodzieży i w szkołach dla dorosłych (w formie stacjonarnej i zaocznej).

** Pozostałe 20 % godzin jest przeznaczone do rozdysponowania przez autorów programów nauczania na dostosowanie kształcenia do potrzeb rynku pracy.

IV.

ZALECANE WARUNKI REALIZACJI TREŚCI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

Do realizacji treści kształcenia, ujętych w blokach programowych, odpowiednie są następujące pomieszczenia dydaktyczne:

1) pracownia projektowania i modelowania wyrobów kuśnierskich;

2) pracownia materiałoznawstwa futrzarskiego i odzieżowego;

3) warsztaty szkolne.

Pracownia projektowania i modelowania wyrobów kuśnierskich powinna być wyposażona w:

1) stoły do dobierania i krojenia skór;

2) stelaże do organizowania wystaw;

3) manekiny;

4) zestaw skór futerkowych;

5) zestaw materiałów wykończeniowych i zdobniczych;

6) eksponaty wyrobów kuśnierskich;

7) formy i szablony podstawowych wyrobów kuśnierskich;

8) siatki konstrukcyjne podstawowych wyrobów kuśnierskich;

9) konstrukcje podstawowych wyrobów kuśnierskich;

10) plansze obrazujące etapy modelowania form wyrobów kuśnierskich, z uwzględnieniem układu skór w elementach;

11) rysunki modelowe wyrobów kuśnierskich;

12) PN-ISO, ISO dotyczące projektowania i modelowania wyrobów kuśnierskich.

Pracownia materiałoznawstwa kuśnierskiego powinna być wyposażona w:

1) planimetr;

2) grubościomierz;

3) zrywarkę;

4) zestaw odczynników chemicznych i podstawowy sprzęt do ćwiczeń i pokazów;

5) zestaw środków chemicznych do wyprawy i barwienia skór;

6) zestaw różnych skór futerkowych;

7) kolekcje włókien naturalnych i chemicznych;

8) zestaw wyrobów włókienniczych;

9) zestaw dodatków;

10) schematy procesów różnych metod wyprawy skór;

11) PN-ISO, ISO dotyczące klasyfikacji skór surowych, skór futerkowych wyprawionych i uszlachetnionych.

Warsztaty szkolne powinny być wyposażone w:

1) maszyny szwalnicze kuśnierskie (jedna dla dwóch uczniów);

2) stoły do dobierania skór;

3) stoły do krojenia skór;

4) stanowiska do nabijania skór i elementów wyrobu kuśnierskiego;

5) stoły do pracy ręcznej;

6) kleszcze kuśnierskie;

7) noże kuśnierskie (jeden dla jednego ucznia);

8) grzebienie kuśnierskie (jeden dla dwóch uczniów);

9) niezbędne przybory do szycia;

10) urządzenia do krojenia skór i materiałów wykończeniowych;

11) manekiny (damski, męski, dziecięcy);

12) urządzenie do obróbki termicznej;

13) katalog ściegów ręcznych;

14) eksponaty wyrobów we fragmentach i w całości;

15) dokumentacje techniczne;

16) PN-ISO, ISO dotyczące konfekcjonowania wyrobów kuśnierskich ze skór futerkowych.

Pracownie powinny składać się z sali lekcyjnej i zaplecza magazynowo-socjalnego. W sali lekcyjnej należy zapewnić stanowisko pracy dla nauczyciela i odpowiednią liczbę stanowisk pracy dla uczniów.

W warsztatach szkolnych powinno znajdować się pomieszczenie do instruktażu.

Praktyczna nauka zawodu może odbywać się w pracowniach i warsztatach szkolnych, przedsiębiorstwach produkcyjnych i usługowych wytwarzających odzież i wyroby ze skóry.

ZAŁĄCZNIK Nr  4 

PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE MONTER KONSTRUKCJI BUDOWLANYCH

SYMBOL CYFROWY 712[04]

I.

OPIS ZAWODU

1. W wyniku kształcenia w zawodzie absolwent powinien umieć:

1) posługiwać się dokumentacją techniczną, normami, katalogami i instrukcjami w zakresie wykonywanych zadań zawodowych;

2) dobierać materiały i wyroby budowlane, maszyny, narzędzia i sprzęt do wykonywania konstrukcji budowlanych;

3) składować, magazynować i transportować materiały i wyroby budowlane;

4) dobierać i przygotowywać elementy konstrukcji budowlanych do montażu;

5) dobierać sposoby łączenia elementów konstrukcji budowlanych;

6) użytkować narzędzia, urządzenia oraz sprzęt budowlany zgodnie z zasadami eksploatacji;

7) montować, użytkować i demontować rusztowania oraz pomosty robocze;

8) wykonywać prace murarskie, betoniarskie, zbrojarskie i ciesielskie związane z montażem konstrukcji budowlanych;

9) montować elementy konstrukcji stalowych, drewnianych i żelbetowych zgodnie z obowiązującymi normami oraz warunkami technicznymi wykonania i odbioru robót;

10) stosować zabezpieczenia przeciwkorozyjne i przeciwpożarowe elementów konstrukcji budowlanych;

11) oceniać jakość wykonania robót związanych z montażem elementów konstrukcji budowlanych;

12) wykonywać konserwacje, naprawy i demontaż elementów konstrukcji budowlanych;

13) wykonywać przedmiary i obmiary robót oraz pomiary inwentaryzacyjne;

14) kalkulować koszty wykonania robót;

15) dokonywać rozliczeń materiałowych, sprzętu i robocizny;

16) korzystać z urządzeń, wyposażenia i zaplecza techniczno-socjalnego terenu budowy;

17) przestrzegać przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisów ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska;

18) organizować stanowiska pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii;

19) komunikować się z uczestnikami procesu pracy;

20) stosować przepisy Kodeksu pracy dotyczące praw i obowiązków pracownika i pracodawcy oraz warunków pracy;

21) stosować przepisy prawa dotyczące wykonywanych zadań zawodowych;

22) korzystać z różnych źródeł informacji w zakresie niezbędnym do wykonywania zadań zawodowych;

23) udzielać pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy;

24) prowadzić działalność gospodarczą.

Kształtowanie postaw przedsiębiorczych oraz przygotowanie do wejścia na rynek pracy powinno przebiegać zarówno w trakcie kształcenia zawodowego, jak i podczas realizacji zajęć edukacyjnych "Podstawy przedsiębiorczości".

2. Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie monter konstrukcji budowlanych powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych:

1) przygotowywania elementów konstrukcji budowlanych do montażu;

2) montowania prefabrykowanych konstrukcji żelbetowych;

3) montowania konstrukcji stalowych;

4) montowania konstrukcji drewnianych;

5) zabezpieczania elementów konstrukcji budowlanych przed korozją, pożarem, czynnikami biologicznymi i działaniem wiatru;

6) wykonywania konserwacji, naprawy i rozbiórki konstrukcji budowlanych.

II.

BLOKI PROGRAMOWE

Zakres umiejętności i treści kształcenia, wynikający z opisu kwalifikacji absolwenta, zawierają następujące bloki programowe:

1) podstawy budownictwa;

2) technologia robót montażowych;

3) podstawy działalności zawodowej.

BLOK: PODSTAWY BUDOWNICTWA

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) posługiwać się terminologią budowlaną;

2) rozpoznawać rodzaje i elementy obiektów budowlanych;

3) rozróżniać rodzaje obciążeń działających na obiekt budowlany;

4) określać konstrukcje i technologie wykonania obiektów budowlanych;

5) rozróżniać grunty budowlane oraz określać ich przydatność do celów budowlanych;

6) określać właściwości materiałów i wyrobów budowlanych;

7) stosować zasady organizacji stanowiska pracy oraz terenu budowy;

8) magazynować, składować i transportować materiały i wyroby budowlane, prefabrykaty żelbetowe, elementy konstrukcji stalowych i drewnianych oraz sprzęt budowlany;

9) dobierać elementy i łączniki do montażu rusztowań systemowych oraz sprawdzać ich jakość;

10) montować, użytkować i demontować rusztowania, pomosty robocze oraz elementy zabezpieczające;

11) wykonywać pomocnicze roboty ciesielskie, zbrojarskie i betoniarskie;

12) przestrzegać przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisów ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska;

13) sporządzać rysunki figur i brył geometrycznych;

14) wymiarować i opisywać rysunki techniczne;

15) wykonywać proste rysunki oraz szkice robocze elementów konstrukcji budowlanych;

16) stosować zasady wykonywania przekrojów, rzutów prostokątnych i aksonometrycznych;

17) odczytywać oznaczenia materiałów i wyrobów budowlanych;

18) rozróżniać rodzaje i elementy składowe dokumentacji technicznej;

19) posługiwać się dokumentacją budowlaną przy wykonywaniu robót montażowych i pomocniczych;

20) posługiwać się przyrządami pomiarowymi;

21) wykonywać przedmiary i obmiary robót;

22) wykonywać pomiary oraz rysunki inwentaryzacyjne.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) rodzaje obiektów budowlanych;

2) elementy konstrukcji obiektów budowlanych;

3) obciążenia działające na obiekt budowlany;

4) konstrukcje i technologie wykonania obiektów budowlanych;

5) grunty budowlane;

6) materiały i wyroby budowlane;

7) teren budowy i jego organizacja;

8) magazynowanie, składowanie i transport materiałów i wyrobów budowlanych;

9) zasady montażu, użytkowania i demontażu rusztowań i pomostów roboczych;

10) pomocnicze prace ciesielskie, zbrojarskie i betoniarskie;

11) przepisy i zasady bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisy ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska;

12) rodzaje rysunków technicznych;

13) figury i bryły geometryczne;

14) zasady wymiarowania rysunków;

15) rzutowanie prostokątne i aksonometryczne;

16) rysunek odręczny i schematyczny;

17) rodzaje i elementy dokumentacji;

18) oznaczenia materiałów i wyrobów budowlanych;

19) dokumentacja budowlano-montażowa;

20) przedmiar i obmiar robót;

21) rysunek inwentaryzacyjny.

BLOK: TECHNOLOGIA ROBÓT MONTAŻOWYCH

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) organizować stanowisko pracy do montażu konstrukcji budowlanych zgodnie z wymaganiami technologicznymi, przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisami ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska;

2) dobierać materiały i wyroby budowlane oraz elementy konstrukcyjne na podstawie dokumentacji projektowej oraz katalogów prefabrykatów;

3) dobierać maszyny, narzędzia i sprzęt do wykonywania określonych robót budowlano-montażowych;

4) posługiwać się narzędziami ślusarskimi oraz sprzętem do montażu konstrukcji budowlanych zgodnie z zasadami eksploatacji;

5) przewidywać zagrożenia występujące podczas prac montażowo-budowlanych oraz stosować odpowiednie metody zapobiegawcze;

6) sterować pracą operatora żurawia podczas transportu prefabrykatów, mieszanki betonowej oraz zbrojenia na miejsce montażu;

7) przygotowywać prefabrykaty do montażu;

8) wyznaczać miejsca montażu elementów konstrukcji budowlanych;

9) wykonywać wstępne mocowanie i rektyfikację elementów budowlanych;

10) wykonywać połączenia prefabrykatów żelbetowych;

11) wykonywać roboty zbrojarskie, betoniarskie i ciesielskie związane z montażem prefabrykatów żelbetowych;

12) wykonywać oraz demontować deskowania i formy do wyrobu elementów konstrukcji betonowych;

13) wykonywać zbrojenie nieskomplikowanych elementów żelbetowych,

14) przygotowywać mieszankę betonową oraz układać ją w deskowaniu;

15) zagęszczać i pielęgnować beton;

16) wykonywać stropy gęstożebrowe;

17) wykonywać konserwacje i naprawy uszkodzonych elementów konstrukcji żelbetowych;

18) demontować konstrukcje żelbetowe;

19) wykonywać obróbkę ręczną i mechaniczną skrawaniem;

20) przygotowywać elementy konstrukcji stalowych do montażu;

21) stosować różne połączenia konstrukcji stalowych;

22) wykonywać zabezpieczenia antykorozyjne konstrukcji stalowych;

23) wykonywać konserwację i naprawy elementów konstrukcji stalowych;

24) przygotowywać elementy konstrukcji drewnianych do montażu;

25) montować proste elementy konstrukcji drewnianych: belki, słupy, ściany;

26) wykonywać proste połączenia konstrukcji drewnianych;

27) wymieniać uszkodzone elementy konstrukcji drewnianych;

28) wykonywać konserwację elementów konstrukcji drewnianych;

29) demontować konstrukcje drewniane;

30) rozliczać materiały i zagospodarowywać odpady;

31) stosować przepisy i zasady bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisy ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska podczas wykonywania robót budowlano-montażowych, rozbiórkowych i pomocniczych.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) organizacja stanowiska pracy do montażu konstrukcji budowlanych;

2) materiały i wyroby budowlane oraz elementy montażowe;

3) maszyny, narzędzia i sprzęt do robót budowlano-montażowych;

4) zasady eksploatacji maszyn, narzędzi i sprzętu stosowanych do montażu elementów konstrukcyjnych;

5) transport, składowanie i przygotowywanie prefabrykatów do montażu;

6) prefabrykowane konstrukcje żelbetowe;

7) łączenie prefabrykatów żelbetowych;

8) pomocnicze roboty murarskie, ciesielskie, betoniarskie i zbrojarskie;

9) deskowania i formy;

10) przygotowywanie i rozmieszczanie elementów zbrojenia w deskowaniu;

11) przygotowywanie i układanie mieszanki betonowej;

12) zagęszczanie i pielęgnowanie betonu;

13) stropy gęstożebrowe;

14) naprawa uszkodzonych elementów żelbetowych;

15) obróbka ręczna i mechaniczna skrawaniem;

16) przygotowanie elementów konstrukcji stalowych do montażu;

17) montaż konstrukcji stalowych;

18) zabezpieczenia antykorozyjne konstrukcji stalowych;

19) przygotowanie elementów konstrukcji drewnianych do montażu;

20) sposoby połączeń konstrukcji drewnianych;

21) montowanie elementów konstrukcji drewnianych;

22) montaż prefabrykowanych konstrukcji drewnianych;

23) ochrona drewna przed korozją biologiczną;

24) konserwacja, naprawa i demontaż konstrukcji drewnianych;

25) gospodarka odpadami;

26) przepisy i zasady bezpieczeństwa i higieny pracy przy robotach montażowych, rozbiórkowych i pomocniczych.

BLOK: PODSTAWY DZIAŁALNOŚCI ZAWODOWEJ

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) interpretować podstawowe pojęcia gospodarki rynkowej;

2) wyjaśniać mechanizmy funkcjonowania gospodarki rynkowej w budownictwie;

3) stosować przepisy prawa budowlanego i podatkowego;

4) korzystać z różnych źródeł wiedzy technicznej, ekonomicznej i prawnej;

5) stosować przepisy Kodeksu pracy dotyczące praw i obowiązków pracownika i pracodawcy oraz warunków pracy;

6) przestrzegać przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisów ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska;

7) dobierać środki ochrony indywidualnej do rodzaju wykonywanej pracy;

8) organizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii;

9) podejmować działania związane z poszukiwaniem pracy;

10) sporządzać dokumenty dotyczące zatrudnienia oraz działalności gospodarczej;

11) komunikować się i współpracować w zespole;

12) rozwiązywać problemy;

13) podejmować decyzje;

14) doskonalić umiejętności zawodowe;

15) udzielać pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy;

16) przestrzegać zasad etyki.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) podstawowe pojęcia gospodarki rynkowej;

2) formy organizacyjno-prawne przedsiębiorstw budowlanych;

3) przepisy prawa budowlanego i podatkowego;

4) certyfikaty wyrobów budowlanych;

5) wybrane przepisy prawa pracy;

6) bezpieczeństwo i higiena pracy;

7) ochrona przeciwpożarowa i ochrona środowiska;

8) elementy ergonomii;

9) metody poszukiwania pracy;

10) dokumenty związane z zatrudnieniem i prowadzeniem działalności gospodarczej;

11) podejmowanie i prowadzenie działalności gospodarczej;

12) zasady i metody komunikowania się;

13) elementy socjologii i psychologii pracy;

14) formy doskonalenia zawodowego;

15) zasady udzielania pierwszej pomocy;

16) etyka.

III.

PODZIAŁ GODZIN NA BLOKI PROGRAMOWE

Nazwa bloku programowego Minimalna liczba godzin w okresie kształcenia w %*
Podstawy budownictwa 20
Technologia robót montażowych 50
Podstawy działalności zawodowej 10
Razem 80**
* Podział godzin na bloki programowe dotyczy kształcenia w szkołach dla młodzieży i w szkołach dla dorosłych (w formie stacjonarnej i zaocznej).

** Pozostałe 20 % godzin jest przeznaczone do rozdysponowania przez autorów programów nauczania na dostosowanie kształcenia do potrzeb rynku pracy.

IV.

ZALECANE WARUNKI REALIZACJI TREŚCI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

Do realizacji treści kształcenia, ujętych w blokach programowych, odpowiednie są następujące pomieszczenia dydaktyczne:

1) pracownia ogólnobudowlana;

2) pracownia rysunku technicznego;

3) warsztaty szkolne.

Pracownia ogólnobudowlana powinna być wyposażona w:

1) próbki materiałów i wyrobów budowlanych;

2) modele konstrukcji budowlanych;

3) plansze i filmy instruktażowe dotyczące robót montażowych;

4) narzędzia monterskie i sprzęt pomiarowy;

5) dokumentacje budowlano-montażowe;

6) normy i certyfikaty stosowane w budownictwie;

7) Katalogi Nakładów Rzeczowych, cenniki materiałów budowlanych.

Pracownia rysunku technicznego powinna być wyposażona:

1) w stanowiska rysunkowe (jedno stanowisko dla jednego ucznia);

2) we wzory pisma znormalizowanego;

3) w modele figur i brył geometrycznych;

4) w normy dotyczące zasad sporządzania rysunków;

5) w dokumentacje budowlano-montażowe.

Warsztaty szkolne powinny być wyposażone w:

1) materiały i wyroby budowlane;

2) elementy konstrukcyjne;

3) łączniki do montażu;

4) narzędzia i sprzęt do robót montażowych;

5) narzędzia i sprzęt do robót murarskich, betoniarskich i ciesielskich;

6) sprzęt i przyrządy pomiarowe;

7) środki ochrony indywidualnej;

8) instrukcje technologiczne;

9) instrukcje obsługi maszyn, urządzeń i sprzętu;

10) warunki techniczne wykonania i odbioru robót.

Pracownie powinny składać się z sali lekcyjnej i zaplecza magazynowo-socjalnego. W sali lekcyjnej należy zapewnić stanowisko pracy nauczyciela i odpowiednią liczbę stanowisk pracy dla uczniów.

W warsztatach szkolnych powinno znajdować się pomieszczenie do instruktażu.

Praktyczna nauka zawodu może odbywać się w warsztatach szkolnych, centrach kształcenia praktycznego, centrach kształcenia ustawicznego, przedsiębiorstwach prefabrykacji oraz przedsiębiorstwach budowlano-montażowych.

ZAŁĄCZNIK Nr  5 

PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE OBUWNIK

SYMBOL CYFROWY 744[02]

I.

OPIS ZAWODU

1. W wyniku kształcenia w zawodzie absolwent powinien umieć:

1) dobierać materiały obuwnicze do realizacji określonych zadań;

2) użytkować oraz dokonywać konserwacji maszyn i urządzeń obuwniczych;

3) posługiwać się przyrządami pomiarowymi i kontrolnymi, interpretować wyniki pomiarów;

4) odczytywać oraz sporządzać schematy, rysunki i opisy technologiczne;

5) stosować metody i techniki rozkroju materiałów obuwniczych;

6) dobierać i stosować techniki obróbki elementów obuwia;

7) wykonywać i oceniać podstawowe połączenia elementów obuwia;

8) stosować różne metody wytwarzania cholewek;

9) stosować różne systemy i techniki ćwiekowania;

10) stosować różne systemy i techniki montażu obuwia;

11) dobierać oraz stosować metody i środki wykończania obuwia;

12) klasyfikować i oceniać jakość obuwia;

13) stosować zasady pakowania, przechowywania i transportu wyrobów obuwniczych;

14) określać zapotrzebowanie materiałowe;

15) sporządzać prostą kalkulację kosztów;

16) wykonywać obuwie i usługi naprawcze na indywidualne zlecenia;

17) organizować stanowiska pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii;

18) przestrzegać przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisów ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska;

19) komunikować się z uczestnikami procesu pracy;

20) stosować przepisy Kodeksu pracy dotyczące praw i obowiązków pracownika i pracodawcy oraz warunków pracy;

21) stosować przepisy prawa dotyczące wykonywanych zadań zawodowych;

22) korzystać z różnych źródeł informacji w zakresie niezbędnym do wykonywania zadań zawodowych;

23) udzielać pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy;

24) prowadzić działalność gospodarczą.

Kształtowanie postaw przedsiębiorczych oraz przygotowanie do wejścia na rynek pracy powinno przebiegać zarówno w trakcie procesu kształcenia zawodowego, jak i podczas realizacji zajęć edukacyjnych "Podstawy przedsiębiorczości".

2. Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie obuwnik powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych:

1) wytwarzania obuwia metodami przemysłowymi i warsztatowymi;

2) dokonywania konserwacji maszyn i urządzeń obuwniczych;

3) prowadzenia dokumentacji produkcyjnej, ewidencyjnej i rozliczeniowej;

4) wykonywania napraw i renowacji obuwia;

5) prowadzenia działalności wytwórczej i usługowej.

II.

BLOKI PROGRAMOWE

Zakres umiejętności i treści kształcenia, wynikający z opisu kwalifikacji absolwenta, zawierają następujące bloki programowe:

1) konstrukcja wyrobu;

2) technologia wytwarzania obuwia;

3) podstawy działalności zawodowej.

BLOK: KONSTRUKCJA WYROBU

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) klasyfikować obuwie według rozwiązań konstrukcyjnych i materiałowych;

2) określać zasady konstruowania obuwia zgodnie z anatomią i fizjologią stopy;

3) dobierać kopyta do różnych typów i systemów montażu obuwia;

4) stosować obowiązujące miary stóp, przeliczenia numeracji kopyt i obuwia;

5) rozróżniać części składowe obuwia;

6) określać ogólne zasady projektowania i konstruowania obuwia;

7) określać cechy i współzależność barw w projektowaniu wyrobów obuwniczych;

8) wykonywać szkice elementów, półproduktów i typów obuwia;

9) wykonywać szkice obuwia w różnych kompozycjach kolorystycznych;

10) wykonywać szkice przekrojów obuwia montowanego różnymi systemami;

11) odczytywać rysunki wykonawcze elementów, półproduktów i wyrobów obuwniczych;

12) rozróżniać materiały podstawowe i pomocnicze stosowane w obuwnictwie;

13) określać wymagania techniczne i przetwórcze dla skór, tworzyw skóropodobnych oraz materiałów włókienniczych na cholewki;

14) określać wymagania techniczne i przetwórcze dla skór i innych materiałów na spody obuwia;

15) określać parametry techniczne materiałów pomocniczych stosowanych w produkcji obuwia;

16) kwalifikować wady materiałów jako dopuszczalne i niedopuszczalne;

17) dobierać materiały podstawowe i pomocnicze, półprodukty oraz środki wykończeniowe w zależności od konstrukcji, typu, przeznaczenia i techniki wytwarzania obuwia;

18) oceniać jakość materiałów obuwniczych;

19) odczytywać cechy identyfikacyjne elementów, półproduktów i wyrobów obuwniczych.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) charakterystyka i klasyfikacja obuwia;

2) wybrane zagadnienia z anatomii i fizjologii kończyny dolnej;

3) pomiary antropometryczne;

4) budowa i podział kopyt;

5) wielkości kopyt i obuwia, przeliczanie miar długości;

6) części składowe obuwia i ich charakterystyka;

7) podstawy projektowania i konstruowania obuwia;

8) szkicowanie i wymiarowanie elementów;

9) projektowanie podstawowych typów i systemów obuwia;

10) kolorystyka w projektowaniu obuwia;

11) rysunki wykonawcze i złożeniowe;

12) materiały podstawowe i pomocnicze stosowane w obuwnictwie;

13) skóry miękkie;

14) skóry twarde;

15) tworzywa skóropodobne;

16) materiały włókiennicze;

17) materiały nieskórzane na podpodeszwy, zakładki i podnoski;

18) tworzywa sztuczne i gumy na elementy spodów obuwia;

19) materiały i środki do łączenia elementów wierzchów i spodów obuwia;

20) materiały i elementy zdobnicze;

21) środki wykończeniowe;

22) metody oceny jakości materiałów obuwniczych;

23) zasady doboru materiałów obuwniczych;

24) cechowanie elementów, półproduktów i wyrobów obuwniczych.

BLOK: TECHNOLOGIA WYTWARZANIA OBUWIA

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) klasyfikować maszyny i urządzenia produkcyjne;

2) rozróżniać części maszyn;

3) wyjaśniać zasady działania maszyn i mechanizmów;

4) wyjaśniać działanie pomp, sprężarek, wentylatorów;

5) rozróżniać napędy maszyn obuwniczych;

6) odczytywać rysunki elementów maszyn oraz schematy mechaniczne;

7) posługiwać się Dokumentacją Techniczno-Ruchową (DTR) oraz instrukcjami obsługi maszyn;

8) dobierać maszyny, urządzenia i narzędzia do określonych operacji technologicznych;

9) oceniać stan techniczny maszyn i urządzeń;

10) przestrzegać zasad eksploatacji maszyn i urządzeń;

11) stosować przyrządy kontrolno-pomiarowe;

12) przygotowywać materiały do rozkroju;

13) rozróżniać techniki rozkroju materiałów;

14) wycinać ręcznie i maszynowo elementy obuwia;

15) klasyfikować odpady technologiczne;

16) cechować elementy obuwia określonymi wyznacznikami;

17) określać metody i techniki obróbki elementów obuwia;

18) stosować różne techniki obróbki elementów;

19) określać podstawowe metody łączenia elementów obuwia;

20) dobierać połączenia w zależności od typu i konstrukcji wyrobu oraz stosowanych materiałów;

21) stosować różne techniki połączeń;

22) określać technikę i technologię wytwarzania cholewek;

23) wykonywać cholewki różnymi technikami;

24) interpretować zjawiska fizyczne procesu ćwiekowania i utrwalania kształtu cholewek;

25) charakteryzować systemy ćwiekowania;

26) dobierać optymalne rozwiązania technologiczne procesu ćwiekowania;

27) dokonywać ćwiekowania cholewek różnymi technikami;

28) utrwalać kształt zaćwiekowanych cholewek;

29) określać procesy montażu obuwia różnymi systemami;

30) wykonywać operacje technologiczne montażu obuwia różnymi technikami;

31) określać metody i techniki wykończania obuwia;

32) wykonywać operacje i zabiegi technologiczne związane z wykończaniem obuwia;

33) oceniać jakość półproduktów i wyrobów obuwniczych;

34) dokonywać klasyfikacji obuwia;

35) pakować obuwie zgodnie z obowiązującymi zasadami i wymaganiami odbiorcy;

36) przestrzegać przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisów ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) maszyny i urządzenia obuwnicze, kryteria podziału;

2) części maszyn;

3) mechanizmy maszyn i urządzeń obuwniczych;

4) budowa, zasady eksploatacji maszyn i urządzeń;

5) rysunki części maszyn, schematy mechaniczne;

6) Dokumentacja Techniczno-Ruchowa (DTR);

7) instrukcje obsługi maszyn i urządzeń;

8) rozkrój materiałów obuwniczych;

9) oznaczanie i kompletowanie elementów obuwia;

10) obróbka i wytwarzanie elementów obuwia;

11) metody i techniki łączenia elementów;

12) wytwarzanie cholewek;

13) ćwiekowanie i stabilizacja kształtu cholewek;

14) montaż obuwia;

15) wykończanie półproduktów i wyrobów obuwniczych;

16) kontrola jakości;

17) pakowanie obuwia;

18) przepisy i zasady bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisy ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska.

BLOK: PODSTAWY DZIAŁALNOŚCI ZAWODOWEJ

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) interpretować podstawowe pojęcia gospodarki rynkowej;

2) sporządzać dokumenty dotyczące zatrudnienia oraz działalności gospodarczej;

3) charakteryzować struktury organizacyjne zakładów i wydziałów produkcyjnych;

4) podejmować działania związane z poszukiwaniem pracy;

5) organizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii;

6) komunikować się i współpracować z zespołem;

7) rozwiązywać problemy;

8) podejmować decyzje;

9) posługiwać się dokumentacją konstrukcyjną i technologiczną;

10) stosować przepisy Kodeksu pracy dotyczące praw i obowiązków pracownika i pracodawcy oraz warunków pracy;

11) określać rodzaje kosztów prowadzenia działalności produkcyjnej i usługowej;

12) sporządzać kalkulację kosztów produkcji wyrobów i wykonywanych usług;

13) rozliczać ilość i wartość pobranych materiałów, wyprodukowanych wyrobów i zrealizowanych usług;

14) prowadzić ewidencję przychodów i rozchodów;

15) określać ceny sprzedaży wyrobów oraz ceny usług z uwzględnieniem narzutów i podatków;

16) wykonywać pracę zgodnie z przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisami ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska;

17) dobierać środki ochrony indywidualnej do rodzaju wykonywanej pracy;

18) korzystać z literatury technicznej i innych źródeł informacji w zakresie niezbędnym do wykonywania zadań zawodowych;

19) doskonalić umiejętności zawodowe;

20) udzielać pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy;

21) przestrzegać zasad etyki.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) podstawowe pojęcia gospodarki rynkowej;

2) dokumenty związane z zatrudnieniem i prowadzeniem działalności gospodarczej;

3) rynek pracy, popyt i podaż;

4) podmioty gospodarcze, struktura organizacyjna;

5) metody poszukiwania pracy;

6) elementy ergonomii;

7) zasady i metody komunikowania się;

8) elementy socjologii i psychologii pracy;

9) dokumentacja konstrukcyjna i technologiczna;

10) wybrane przepisy prawa pracy;

11) koszty materiałowe, koszty robocizny;

12) produkcja, czynniki produkcji;

13) zasady sporządzania kalkulacji kosztów produkcji i usług;

14) przychody i rozchody;

15) normy przedmiotowe, warunki techniczne i instrukcje związane z przygotowaniem, organizacją i kontrolą procesów produkcyjnych;

16) podejmowanie i prowadzenie działalności gospodarczej;

17) organizacja pracy;

18) bezpieczeństwo i higiena pracy;

19) ochrona przeciwpożarowa i ochrona środowiska;

20) formy doskonalenia zawodowego;

21) zasady udzielania pierwszej pomocy;

22) etyka.

III.

PODZIAŁ GODZIN NA BLOKI PROGRAMOWE

Nazwa bloku programowego Minimalna liczba godzin w okresie kształcenia w %*
Konstrukcja wyrobu 20
Technologia wytwarzania obuwia 50
Podstawy działalności zawodowej 10
Razem 80**
* Podział godzin na bloki programowe dotyczy kształcenia w szkołach dla młodzieży i w szkołach dla dorosłych (w formie stacjonarnej i zaocznej).

** Pozostałe 20 % godzin jest przeznaczone do rozdysponowania przez autorów programów nauczania na dostosowanie kształcenia do potrzeb rynku pracy.

IV.

ZALECANE WARUNKI REALIZACJI TREŚCI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

Do realizacji treści kształcenia, ujętych w blokach programowych, odpowiednie są następujące pomieszczenia dydaktyczne:

1) pracownia rysunku;

2) pracownia materiałoznawstwa;

3) pracownia technologii produkcji obuwia;

4) warsztaty szkolne.

Pracownia rysunku powinna być wyposażona w:

1) materiały rysunkowe i malarskie;

2) modele brył i figur geometrycznych;

3) modele różnego typu obuwia;

4) elementy składowe obuwia;

5) podstawowe typy obuwia i ich przekroje;

6) kopyta i kopie zewnętrzne kopyt;

7) szablony i wykrojniki części obuwia;

8) części maszyn;

9) schematy maszyn i urządzeń;

10) schematy systemów montażu obuwia;

11) dokumentację konstrukcyjną i technologiczną;

12) programy komputerowe wspomagające sporządzanie dokumentacji rysunkowej;

13) normy rysunkowe;

14) katalogi wyrobów obuwniczych.

Pracownia materiałoznawstwa powinna być wyposażona w:

1) próbki materiałów podstawowych i pomocniczych;

2) aparaturę i przyrządy pomiarowe do badania materiałów obuwniczych;

3) normy jakości materiałów i wyrobów obuwniczych;

4) tablice, foliogramy, fazogramy:

a) topograficzna i histologiczna budowa skóry,

b) proces wyprawy skóry,

c) proces produkcji materiałów włókienniczych, tworzyw skóropochodnych i innych materiałów,

d) wady i uszkodzenia materiałów obuwniczych,

e) struktura i przekroje materiałów;

5) filmy dydaktyczne z zakresu wytwarzania i badania materiałów obuwniczych;

6) aparaturę do pomiaru wytrzymałości materiałów;

7) prasę;

8) wagi analityczne;

9) naczynia laboratoryjne;

10) programy komputerowe do obróbki wyników pomiarów.

Pracownia technologii produkcji obuwia powinna być wyposażona w:

1) próbki skór i innych materiałów na wierzchy i spody obuwia;

2) narzędzia i przyrządy stosowane w procesie wytwarzania;

3) typy obuwia, modele obuwia i części składowych;

4) materiały ilustrujące wykonanie operacji technologicznych;

5) dokumentacje technologiczne;

6) zestawy norm dotyczących procesów produkcyjnych oraz badań jakości półproduktów i wyrobów obuwniczych;

7) przyrządy i urządzenia pomiarowe;

8) oprogramowanie komputerowe wspomagające proces wytwarzania obuwia;

9) rysunki i schematy:

a) kierunki najmniejszej ciągliwości materiałów,

b) optymalne układy elementów obuwia dla różnych rodzajów skór i innych materiałów,

c) oznaczanie i cechowanie obuwia i elementów obuwia,

d) układ kostny,

e) mięśnie i stawy stóp,

f) poprzeczne i podłużne sklepienia stóp,

g) fazy chodu,

h) obrysy stóp;

10) elementy obuwia różnych typów i systemów;

11) przekroje obuwia;

12) elementy spodów obuwia;

13) frezy, szczotki i tarcze stosowane w obróbce wiórowej;

14) wzorce szwów i ściegów;

15) cholewki różnych typów, części składowe;

16) kopyta i urządzenia produkcyjne stosowane w fazie montażu i wykończania obuwia;

17) wzorce wykonania operacji technologicznych;

18) elementy, półprodukty oraz obuwie z typowymi i niedopuszczalnymi wadami materiałowymi i produkcyjnymi;

19) dokumentacje planowania i rozliczania produkcji;

20) części maszyn, połączenia, mechanizmy;

21) schematy napędów i układów kinematycznych;

22) mechanizmy robocze maszyn i urządzeń;

23) filmy dydaktyczne dotyczące obsługi maszyn i urządzeń;

24) prospekty i katalogi;

25) instrukcje obsługi, konserwacji oraz naprawy maszyn i urządzeń;

26) instrukcje stosowania klejów i środków wykończalniczych;

27) wzory opakowań jednostkowych i zbiorczych.

Warsztaty szkolne powinny być wyposażone w:

1) maszyny i urządzenia do wytwarzania różnych typów obuwia w podstawowych systemach:

a) maszyny i urządzenia do rozkroju materiałów,

b) maszyny i urządzenia do obróbki i przygotowania elementów,

c) maszyny i urządzenia do montażu i wykończania obuwia;

2) urządzenia i przyrządy kontrolno-pomiarowe.

W warsztatach szkolnych należy wyodrębnić działy: rozkroju materiałów na elementy wierzchu i spodu obuwia, obróbki elementów, wytwarzania półproduktów, montażu cholewek, montażu i wykończania obuwia, kontroli jakości.

Pracownie powinny składać się z sali lekcyjnej i zaplecza magazynowo-socjalnego.

W sali lekcyjnej należy zapewnić stanowisko pracy nauczyciela i odpowiednią liczbę stanowisk pracy dla uczniów.

W warsztatach szkolnych powinno znajdować się pomieszczenie do instruktażu.

Praktyczna nauka zawodu może odbywać się w pracowniach i warsztatach szkolnych oraz w przedsiębiorstwach produkcyjnych i zakładach rzemieślniczych.

ZAŁĄCZNIK Nr  6 

PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE OPERATOR OBRABIAREK SKRAWAJĄCYCH

SYMBOL CYFROWY 722[02]

I.

OPIS ZAWODU

1. W wyniku kształcenia w zawodzie absolwent powinien umieć:

1) posługiwać się dokumentacją technologiczną, instrukcjami obsługi maszyn i urządzeń, normami i poradnikami;

2) wykonywać szkice części maszyn;

3) określać kolejność operacji i zabiegów dla typowych procesów technologicznych obróbki skrawaniem;

4) dobierać narzędzia skrawające do wykonywania operacji technologicznych na obrabiarkach konwencjonalnych i sterowanych numerycznie CNC (Computerized Numerical Control);

5) wykonywać podstawowe obliczenia niezbędne do przygotowania obrabiarek skrawających do planowanej obróbki;

6) dobierać wartości parametrów toczenia, frezowania, wiercenia, szlifowania i wytaczania;

7) dobierać oprzyrządowanie technologiczne obrabiarek skrawających konwencjonalnych i sterowanych numerycznie;

8) przygotowywać obrabiarki skrawające konwencjonalne i sterowane numerycznie do planowanej obróbki;

9) dobierać materiały eksploatacyjne;

10) toczyć, frezować, wiercić, szlifować, wytaczać w zakresie podstawowych operacji;

11) opracowywać przebieg wykonania operacji obróbki skrawaniem na obrabiarkach sterowanych numerycznie;

12) czytać program obróbki skrawaniem na obrabiarki sterowane numerycznie CNC oraz wprowadzać niezbędne korekty;

13) przygotowywać obrabiarki CNC do realizacji programu obróbki;

14) realizować program obróbki na tokarce i frezarce CNC;

15) wykonywać podstawowe prace z zakresu obróbki ręcznej;

16) określać stan narzędzi skrawających;

17) rozpoznawać podstawowe błędy obróbki i zapobiegać ich powstawaniu;

18) dobierać przyrządy pomiarowe, z uwzględnieniem wymaganej dokładności wykonania przedmiotu;

19) przeprowadzać kontrolę międzyoperacyjną i końcową;

20) przeprowadzać konserwację obrabiarek skrawających, oprzyrządowania i narzędzi skrawających oraz przyrządów pomiarowych;

21) wykonywać rozliczenie kosztów wyrobów i usług;

22) przestrzegać przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisów ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska;

23) organizować stanowiska pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii;

24) komunikować się z uczestnikami procesu pracy;

25) stosować przepisy Kodeksu pracy dotyczące praw i obowiązków pracownika i pracodawcy oraz warunków pracy;

26) stosować przepisy prawa dotyczące wykonywanych zadań zawodowych;

27) korzystać z różnych źródeł informacji w zakresie niezbędnym do wykonywania zadań zawodowych;

28) udzielać pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy;

29) planować działalność gospodarczą.

Kształtowanie postaw przedsiębiorczych oraz przygotowanie do wejścia na rynek pracy powinno przebiegać zarówno w trakcie procesu kształcenia zawodowego, jak i podczas realizacji zajęć edukacyjnych "Podstawy przedsiębiorczości".

2. Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie operator obrabiarek skrawających powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych:

1) przygotowywania obrabiarek skrawających ogólnego przeznaczenia do planowanej obróbki;

2) wykonywania obróbki na obrabiarkach ogólnego przeznaczenia;

3) przygotowywania obrabiarki CNC do planowanej obróbki;

4) przygotowywania obrabiarki CNC do realizacji programu obróbki;

5) przeprowadzania programu obróbki na obrabiarkach CNC;

6) wykonywania konserwacji obrabiarek skrawających do metalu;

7) przeprowadzania kontroli jakości wyrobów wykonanych w procesach obróbki.

3. Zawód operator obrabiarek skrawających jest zawodem szerokoprofilowym, umożliwiającym specjalizację pod koniec okresu kształcenia. Szkoła określa umiejętności specjalistyczne, biorąc pod uwagę potrzeby regionalnego rynku pracy i zainteresowania uczniów. Tematyka specjalizacji może dotyczyć:

1) tokarstwa;

2) frezerstwa;

3) szlifierstwa;

4) wytaczarstwa;

5) programowania i obsługi obrabiarek sterowanych numerycznie.

II.

BLOKI PROGRAMOWE

Zakres umiejętności i treści kształcenia, wynikający z opisu kwalifikacji absolwenta, zawierają następujące bloki programowe:

1) techniczne podstawy zawodu;

2) technologia obróbki skrawaniem;

3) podstawy działalności zawodowej.

BLOK: TECHNICZNE PODSTAWY ZAWODU

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) czytać schematy mechaniczne i elektryczne;

2) czytać rysunki wykonawcze i złożeniowe;

3) czytać dokumentację technologiczną procesów obróbkowych: karty technologiczne, instrukcje obróbki i instrukcje uzbrojenia obrabiarki;

4) szkicować elementy maszyn w rzutach prostokątnym i aksonometrycznym;

5) szkicować w uproszczeniu typowe części maszyn;

6) wymiarować szkice i rysunki zgodnie z obowiązującymi zasadami;

7) rozpoznawać na szkicu oznaczenie sposobu ustalenia i zamocowania przedmiotu;

8) wykonywać rysunki części maszyn o małym stopniu złożoności z wykorzystaniem programu CAD;

9) obliczać pracę, moc, moment obrotowy, prędkość obrotową i sprawność;

10) wykonywać podstawowe obliczenia wytrzymałościowe;

11) rozróżniać rodzaje łożysk, sprzęgieł i hamulców, przekładnie mechaniczne i mechanizmy w obrabiarkach i urządzeniach;

12) obliczać przełożenie przekładni: ciernych, pasowych, łańcuchowych i zębatych;

13) rozróżniać elementy napędów hydraulicznych, pneumatycznych, elektrycznych oraz określać ich przeznaczenie;

14) rozróżniać i określać przeznaczenie maszyn i urządzeń transportu wewnątrzzakładowego;

15) rozróżniać właściwości materiałów konstrukcyjnych stosowanych w budowie maszyn;

16) dobierać materiały konstrukcyjne, narzędziowe i eksploatacyjne;

17) obliczać wymiary graniczne, tolerancje, luzy graniczne pasowania;

18) wykonywać pomiary warsztatowe;

19) wyjaśniać proces obróbki skrawaniem;

20) dobierać narzędzia do obróbki, naddatki na obróbkę, parametry skrawania;

21) wykonywać w zakresie podstawowym: trasowanie, przecinanie, gięcie, prostowanie, piłowanie, wiercenie, pogłębianie, rozwiercanie, gwintowanie, skrobanie, docieranie i polerowanie;

22) wyjaśniać proces obróbki cieplnej i cieplno-chemicznej;

23) rozróżniać cechy charakterystyczne odlewnictwa, obróbki plastycznej i spajania metali;

24) wykonywać podstawowe połączenia rozłączne i nierozłączne części maszyn;

25) wyjaśniać procesy tarcia, zużycia części maszyn oraz korozji metali;

26) obsługiwać narzędzia ręczne z napędem elektrycznym i pneumatycznym;

27) konserwować przyrządy pomiarowe, narzędzia skrawające oraz narzędzia ręczne z napędem elektrycznym;

28) posługiwać się normami technicznymi, poradnikami, katalogami oraz literaturą zawodową;

29) przestrzegać przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisów ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) zasady tworzenia rysunku technicznego;

2) zasady szkicowania;

3) zasady rzutowania prostokątnego i aksonometrycznego;

4) zasady wymiarowania;

5) zasady wykonywania widoków i przekrojów;

6) uproszczenia rysunkowe;

7) schematy mechaniczne, elektryczne, hydrauliczne i pneumatyczne;

8) rysunki wykonawcze, złożeniowe, operacyjne i zabiegowe;

9) oznaczanie tolerancji i pasowań, chropowatości i falistości powierzchni;

10) wykonywanie rysunków części maszyn za pomocą programów CAD;

11) archiwizacja rysunków;

12) podstawy mechaniki: siła, tarcie, moment siły, siły bezwładności, drgania mechaniczne, energia, praca, moc, sprawność;

13) podstawy wytrzymałości materiałów: naprężenia i odkształcenia, prawo Hooke'a, naprężenia dopuszczalne, podstawowe przypadki obciążeń elementów konstrukcyjnych;

14) połączenia rozłączne i nierozłączne;

15) elementy podatne;

16) osie, wały i łożyska;

17) sprzęgła i hamulce;

18) przekładnie zębate i cięgnowe;

19) napęd hydrauliczny, pneumatyczny i elektryczny;

20) maszyny i urządzenia transportu wewnątrzzakładowego;

21) materiały konstrukcyjne, narzędziowe, eksploatacyjne;

22) podstawy obróbki cieplnej i cieplno-chemicznej;

23) odlewnictwo;

24) obróbka plastyczna;

25) spajanie metali;

26) tolerancje, pasowania i chropowatość powierzchni;

27) pomiary warsztatowe;

28) trasowanie;

29) obróbka ręczna;

30) podstawy obróbki skrawaniem;

31) sposoby maszynowej obróbki wiórowej;

32) tarcie i smarowanie;

33) zużycie części maszyn;

34) korozja metali i powłoki ochronne;

35) fizykochemiczne podstawy eksploatacji maszyn i urządzeń;

36) bezpieczeństwo i higiena pracy, ochrona przeciwpożarowa oraz ochrona środowiska.

BLOK: TECHNOLOGIA OBRÓBKI SKRAWANIEM

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) charakteryzować proces produkcyjny i technologiczny;

2) charakteryzować obróbkę zgrubną, kształtującą, wykańczającą;

3) ustalać kolejność operacji i zabiegów w procesie technologicznym obróbki: wałka, tulei, tarczy, korpusu;

4) dobierać nóż tokarski i wartość parametrów skrawania do toczenia wzdłużnego, poprzecznego, przecinania, wytaczania i obróbki gwintów;

5) dobierać frez i wartość parametrów skrawania w zależności od kształtu powierzchni frezowanej, typu frezarki i uchwytu narzędziowego;

6) dobierać ściernicę i wartość parametrów skrawania w zależności od kształtu i materiału obrabianej części oraz typu szlifierki;

7) dobierać wiertło i wartość parametrów skrawania w zależności od głębokości wierconego otworu oraz materiału obrabianego;

8) dobierać wartość parametrów skrawania z tablic i nomogramów podczas toczenia, frezowania i szlifowania, w zależności od mocy obrabiarki, materiału obrabianego oraz dokładności obróbki;

9) charakteryzować napęd elektryczny i hydrauliczny obrabiarek;

10) wyjaśniać sterowanie przebiegiem pracy obrabiarek;

11) wyjaśniać budowę i zasadę działania mechanizmów obrabiarek skrawających;

12) wyjaśniać budowę i zasadę działania: tokarek, frezarek, wiertarek, szlifierek, wytaczarek, strugarek, przeciągarek i obrabiarek do uzębień;

13) dobierać wyposażenie tokarek, frezarek, szlifierek w zależności od rodzaju wykonywanych prac i rodzaju produkcji;

14) przygotowywać obrabiarki skrawające do realizacji zadania obróbkowego;

15) ustawiać i mocować przedmioty obrabiane;

16) wyważać ściernicę tarczową;

17) toczyć, wytaczać, frezować, wiercić i szlifować w zakresie podstawowych operacji;

18) dokonywać podziału zwykłego i sprzężonego na podzielnicy;

19) opracowywać program obróbki przedmiotu na obrabiarkę CNC;

20) generować program obróbki konturu przedmiotu z wykorzystaniem edytora sterownika obrabiarki CNC;

21) rozpoznawać informacje zawarte w programie sterującym, poprawność programu głównego i podprogramów obróbki części na obrabiarkę sterowaną numerycznie CNC;

22) wprowadzać niezbędne korekty do programu sterowania numerycznego obrabiarki;

23) wprowadzać program obróbki do sterownika obrabiarki i przeprowadzać w nim symulację;

24) realizować bezkolizyjnie program obróbki przedmiotu na frezarce lub tokarce sterowanej numerycznie;

25) określać przyczyny nieprawidłowego zużywania się ostrzy narzędzi skrawających;

26) określać wpływ parametrów obróbki skrawaniem na chropowatość obrabianej powierzchni;

27) wykonywać pomiary błędów kształtu obrabianego przedmiotu oraz wskazywać przyczynę ich powstawania;

28) przeprowadzać kontrolę techniczną wykonanego przedmiotu;

29) utrzymywać w czystości i konserwować obrabiarki skrawające, oprzyrządowanie i narzędzia skrawające;

30) przestrzegać przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisów ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) proces produkcyjny, technologiczny, dokumentacja technologiczna;

2) podstawy teorii skrawania;

3) uchwyty obróbkowe;

4) urządzenia podziałowe;

5) napędy obrabiarek;

6) mechanizmy obrabiarek;

7) sterowanie obrabiarek;

8) klasyfikacja oraz cechy techniczno-użytkowe obrabiarek;

9) tokarki, rodzaje, budowa oraz typowe prace wykonywane na tokarkach;

10) frezarki, rodzaje, budowa oraz typowe prace wykonywane na frezarkach;

11) szlifierki, rodzaje, budowa oraz typowe prace wykonywane na szlifierkach;

12) obrabiarki sterowane numerycznie, rodzaje, budowa, systemy sterowania;

13) programowanie i obsługa obrabiarek sterowanych numerycznie CNC;

14) strugarki;

15) przeciągarki;

16) przecinarki;

17) obrabiarki zespołowe;

18) zautomatyzowane linie obróbki, elastyczne systemy obróbkowe;

19) obrabiarki do uzębień;

20) technologia obróbki wałków, tulei, tarcz, korpusów;

21) technologia obróbki gwintów;

22) technologia obróbki kół zębatych;

23) zasady eksploatacji obrabiarek skrawających;

24) bezpieczeństwo i higiena pracy, ochrona przeciwpożarowa oraz ochrona środowiska.

BLOK: PODSTAWY DZIAŁALNOŚCI ZAWODOWEJ

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) wykonywać pracę zgodnie z przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisami ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska;

2) dobierać środki ochrony indywidualnej do rodzaju wykonywanej pracy;

3) organizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii;

4) interpretować podstawowe pojęcia gospodarki rynkowej;

5) podejmować działania związane z poszukiwaniem pracy;

6) stosować przepisy Kodeksu pracy dotyczące praw i obowiązków pracownika i pracodawcy oraz warunków pracy;

7) sporządzać dokumenty dotyczące zatrudnienia oraz działalności gospodarczej;

8) sporządzać kalkulację kosztów pracy i materiałów;

9) komunikować się i współpracować w zespole;

10) rozwiązywać problemy;

11) podejmować decyzje;

12) doskonalić umiejętności zawodowe;

13) udzielać pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy;

14) przestrzegać zasad etyki.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) bezpieczeństwo i higiena pracy;

2) ochrona przeciwpożarowa i ochrona środowiska;

3) elementy ergonomii;

4) podstawowe pojęcia gospodarki rynkowej;

5) metody poszukiwania pracy;

6) wybrane przepisy prawa pracy;

7) dokumenty związane z zatrudnieniem i prowadzeniem działalności gospodarczej;

8) podejmowanie działalności gospodarczej;

9) wycena kosztów pracy i materiałów;

10) zasady i metody komunikowania się;

11) elementy socjologii i psychologii pracy;

12) formy doskonalenia zawodowego;

13) zasady udzielania pierwszej pomocy;

14) etyka.

III.

PODZIAŁ GODZIN NA BLOKI PROGRAMOWE

Nazwa bloku programowego Minimalna liczba godzin w cyklu kształcenia w %*
Techniczne podstawy zawodu 18
Technologia obróbki skrawaniem 57
Podstawy działalności zawodowej 5
Razem 80**
* Podział godzin na bloki programowe dotyczy kształcenia w szkołach dla młodzieży i w szkołach dla dorosłych (w formie stacjonarnej i zaocznej).

** Pozostałe 20 % godzin jest przeznaczone do rozdysponowania przez autorów programów nauczania na dostosowanie kształcenia do potrzeb rynku pracy, w tym na specjalizację.

IV.

ZALECANE WARUNKI REALIZACJI TREŚCI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

Do realizacji treści kształcenia, ujętych w blokach programowych, odpowiednie są następujące pomieszczenia dydaktyczne:

1) pracownia rysunku technicznego i maszynoznawstwa;

2) pracownia komputerowa;

3) pracownia technologii;

4) pracownia programowania i obsługi obrabiarek sterowanych numerycznie;

5) warsztaty szkolne.

Pracownia rysunku technicznego i maszynoznawstwa powinna być wyposażona w:

1) stanowiska rysunkowe (jedno stanowisko dla jednego ucznia);

2) zestaw modeli wspomagających kształtowanie wyobraźni przestrzennej;

3) eksponaty i modele części maszyn;

4) modele przekładni zębatych, cięgnowych;

5) modele sprzęgieł, hamulców;

6) modele maszyn i urządzeń;

7) modele urządzeń dźwigowych;

8) modele urządzeń chwytających;

9) zestaw połączeń rozłącznych i nierozłącznych;

10) PN-ISO, ISO;

11) przykładowe dokumentacje techniczne;

12) katalogi typowych części maszyn, podzespołów i zespołów.

Pracownia komputerowa powinna być wyposażona w:

1) stanowiska komputerowe (jedno stanowisko dla jednego ucznia);

2) drukarki;

3) ploter;

4) pakiet programów biurowych;

5) programy do komputerowego wspomagania projektowania typu CAD.

Pracownia technologii powinna być wyposażona w:

1) przyrządy pomiarowe;

2) narzędzia do obróbki ręcznej;

3) narzędzia do obróbki mechanicznej skrawaniem;

4) modele mechanizmów i zespołów obrabiarek;

5) mikroskop warsztatowy;

6) małą tokarkę i frezarkę z kompletem uchwytów i narzędzi skrawających;

7) dokumentacje technologiczne, Dokumentacje Techniczno-Ruchowe (DTR);

8) PN-ISO, ISO, poradniki.

Pracownia programowania i obsługi obrabiarek sterowanych numerycznie powinna być wyposażona w:

1) stanowiska komputerowe (jedno stanowisko dla jednego ucznia);

2) drukarki;

3) programy CAD;

4) programy do symulacji pracy obrabiarki CNC;

5) tokarkę CNC;

6) frezarkę CNC.

Warsztaty szkolne powinny być wyposażone w:

1) przyrządy pomiarowe;

2) narzędzia do obróbki ręcznej;

3) narzędzia do obróbki mechanicznej skrawaniem;

4) urządzenia do obróbki cieplnej;

5) obrabiarki do metalu;

6) Dokumentacje Techniczno-Ruchowe (DTR);

7) katalog narzędzi;

8) PN-ISO, ISO.

Pracownie powinny składać się z sali lekcyjnej i zaplecza magazynowo-socjalnego. W sali lekcyjnej należy zapewnić stanowisko pracy dla nauczyciela i odpowiednią liczbę stanowisk pracy dla uczniów.

W warsztatach szkolnych powinno znajdować się pomieszczenie do instruktażu.

Praktyczna nauka zawodu może odbywać się w warsztatach szkolnych, centrach kształcenia praktycznego, centrach kształcenia ustawicznego, w przedsiębiorstwach produkcyjnych i usługowych branży mechanicznej oraz działach naprawczych przedsiębiorstw innych branż.

ZAŁĄCZNIK Nr  7 

PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE TECHNIK ARCHIWISTA

SYMBOL CYFROWY 348[02]

I.

OPIS ZAWODU

1. W wyniku kształcenia w zawodzie absolwent powinien umieć:

1) posługiwać się terminologią z zakresu archiwistyki, archiwoznawstwa oraz archiwalnej informacji naukowej;

2) stosować przepisy prawa konstytucyjnego i administracyjnego;

3) posługiwać się przepisami regulującymi zadania i organizację archiwum zakładowego i składnicy akt;

4) posługiwać się współczesnymi systemami obiegu i zarządzania dokumentacją;

5) organizować i prowadzić archiwum zakładowe oraz składnicę akt;

6) gromadzić, przechowywać, opracowywać, udostępniać i zabezpieczać dokumentację;

7) opracowywać materiały archiwalne z wykorzystaniem różnych nośników informacji;

8) popularyzować dokumentację gromadzoną w archiwach;

9) wykorzystywać specjalistyczne programy komputerowe;

10) stosować tradycyjne i elektroniczne archiwalne systemy ewidencyjne;

11) przestrzegać przepisów dotyczących dostępu do informacji chronionych prawem;

12) stosować przepisy prawa dotyczące działalności gospodarczej w zakresie usług archiwalnych;

13) posługiwać się językiem obcym w zakresie niezbędnym do wykonywania zadań zawodowych;

14) przestrzegać przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisów ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska;

15) organizować stanowiska pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii;

16) stosować przepisy Kodeksu pracy dotyczące pracownika i pracodawcy oraz warunków pracy;

17) stosować przepisy prawa w zakresie wykonywanych zadań zawodowych;

18) udzielać pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy;

19) kierować zespołem pracowników;

20) korzystać z różnych źródeł informacji oraz z doradztwa specjalistycznego w zakresie niezbędnym do wykonywania zadań zawodowych.

Kształtowanie postaw przedsiębiorczych oraz przygotowanie do wejścia na rynek pracy powinno przebiegać zarówno w trakcie kształcenia zawodowego, jak i podczas realizacji zajęć edukacyjnych "Podstawy przedsiębiorczości".

2. Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie technik archiwista powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych:

1) zakładania, organizowania i prowadzenia archiwum zakładowego;

2) gromadzenia, przechowywania i udostępniania zasobu archiwalnego;

3) opracowywania zasobu archiwalnego;

4) klasyfikowania i kwalifikowania dokumentacji archiwalnej;

5) opracowywania inwentarza książkowego;

6) obsługiwania komputerowego systemu informacji archiwalnej;

7) zabezpieczania dokumentacji archiwalnej;

8) popularyzowania materiałów archiwalnych;

9) zarządzania dokumentacją w kancelariach urzędów i innych jednostkach organizacyjnych.

II.

BLOKI PROGRAMOWE

Zakres umiejętności i treści kształcenia, wynikający z opisu kwalifikacji absolwenta, zawierają następujące bloki programowe:

1) metody i organizacja pracy;

2) podstawy prawno-ustrojowe państwa polskiego;

3) podstawy działalności zawodowej.

BLOK: METODY I ORGANIZACJA PRACY

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) charakteryzować organizację państwowej służby archiwalnej;

2) posługiwać się terminologią z zakresu archiwistyki;

3) stosować przepisy prawa obowiązujące w państwowej służbie archiwalnej;

4) charakteryzować systemy kancelaryjne;

5) określać zakres działalności archiwów państwowych;

6) opracowywać materiały archiwalne;

7) sporządzać inwentarz kartkowy;

8) sporządzać inwentarz książkowy;

9) sporządzać wstęp do inwentarza;

10) sporządzać instrukcję archiwalną;

11) posługiwać się instrukcją kancelaryjną i archiwalną oraz wykazem akt;

12) oceniać dokumentację archiwalną;

13) przeprowadzać brakowanie dokumentacji niearchiwalnej;

14) przygotowywać materiały archiwalne do przekazania archiwum państwowemu;

15) sporządzać ewidencję zasobu archiwum zakładowego;

16) udzielać konsultacji w zakresie przygotowania i przekazania dokumentacji do archiwum;

17) zabezpieczać i udostępniać zasoby archiwalne;

18) przygotowywać dokumentację do przekazania do archiwum zakładowego oraz składnicy akt;

19) organizować archiwum zakładowe oraz składnicę akt;

20) wykorzystywać archiwalne systemy informacyjne;

21) popularyzować zasoby archiwalne;

22) posługiwać się urządzeniami technicznymi stosowanymi w archiwach;

23) charakteryzować zasoby krajowych archiwów centralnych;

24) określać zakres prac archiwalnych w kancelarii urzędu;

25) nawiązywać współpracę z archiwami i instytucjami gromadzącymi materiały archiwalne.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) organizacja i zadania państwowej służby archiwalnej;

2) podstawowe pojęcia, zasady i normy archiwalne;

3) przepisy prawa dotyczące archiwów;

4) prace archiwalne w kancelarii urzędu;

5) ustawodawstwo archiwalne;

6) klasyfikacja i kwalifikacja materiałów archiwalnych;

7) system informacji w archiwach;

8) metody opracowywania materiałów archiwalnych;

9) ocena archiwalna dokumentacji;

10) organizacja i zadania archiwum zakładowego oraz składnicy akt;

11) udostępnianie i popularyzacja zasobu archiwalnego;

12) system informacyjno-wyszukiwawczy;

13) zasoby centralnych archiwów w Polsce;

14) współpraca archiwów zakładowych z państwową służbą archiwalną.

BLOK: PODSTAWY PRAWNO-USTROJOWE PAŃSTWA POLSKIEGO

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) wykorzystywać wiedzę dotyczącą zasad ustroju oraz struktury organizacyjnej władz na ziemiach polskich w XIX i XX wieku;

2) określać wpływ przemian administracyjnych i terytorialnych państwa na kształtowanie i narastanie narodowego zasobu archiwalnego;

3) określać organizację oraz rodzaje działalności administracji rządowej i samorządowej;

4) charakteryzować podział terytorialno-administracyjny państwa;

5) posługiwać się terminologią z zakresu prawa konstytucyjnego i administracyjnego;

6) korzystać ze źródeł prawa konstytucyjnego i administracyjnego.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) ustrój i struktura organizacyjna władz na ziemiach polskich w XIX i XX wieku;

2) zasady ustroju II Rzeczypospolitej;

3) ustrój Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej;

4) zmiany ustrojowe w Polsce po 1989 r.;

5) prawo konstytucyjne i administracyjne.

BLOK: PODSTAWY DZIAŁALNOŚCI ZAWODOWEJ

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) posługiwać się terminologią z zakresu archiwistyki, archiwoznawstwa oraz archiwalnej informacji naukowej;

2) charakteryzować systemy informacyjne dotyczące nauki, administracji i gospodarki;

3) charakteryzować krajową infrastrukturę informacyjną;

4) charakteryzować i klasyfikować źródła informacji;

5) posługiwać się archiwalnym systemem ewidencyjno-informacyjnym;

6) stosować różne formy udostępniania informacji;

7) posługiwać się edytorami tekstów i arkuszami kalkulacyjnymi;

8) wprowadzać i modyfikować informacje w bazie danych;

9) wyszukiwać i sortować informacje w bazie danych;

10) obsługiwać biurowe urządzenia techniczne;

11) wykonywać prace kancelaryjne;

12) obsługiwać interesantów;

13) sporządzać odpisy i wypisy z dokumentów;

14) sporządzać pisma urzędowe;

15) wyjaśniać mechanizmy funkcjonowania gospodarki rynkowej;

16) rozróżniać formy organizacyjno-prawne przedsiębiorstw usługowych;

17) sporządzać dokumenty niezbędne do podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej;

18) sporządzać budżet i planować rozwój firmy;

19) stosować przepisy Kodeksu pracy dotyczące praw i obowiązków pracownika i pracodawcy oraz warunków pracy;

20) stosować prawa dotyczące działalności zawodowej;

21) podejmować działania związane z poszukiwaniem pracy;

22) sporządzać dokumenty związane z zatrudnieniem;

23) komunikować się z uczestnikami procesu pracy;

24) prowadzić negocjacje;

25) rozwiązywać problemy w zakresie wykonywanych zadań zawodowych;

26) podejmować decyzje w zakresie wykonywanych zadań zawodowych;

27) wykonywać pracę zgodnie z przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisami ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska;

28) określać wpływ zmęczenia fizycznego i psychicznego na efektywność pracy;

29) organizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii;

30) posługiwać się językiem obcym w zakresie niezbędnym do realizacji zadań zawodowych;

31) organizować doskonalenie zawodowe pracowników;

32) udzielać pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy;

33) przestrzegać zasad etyki.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) terminologia informacyjna;

2) organizacje i systemy informacyjne krajowe i międzynarodowe;

3) klasyfikacje źródeł informacji;

4) metodyka tworzenia opracowań informacyjnych;

5) archiwalny system ewidencyjno-informacyjny;

6) edytory tekstów i arkusze kalkulacyjne;

7) zasady budowy baz danych;

8) administrowanie bazami danych;

9) praca biurowa;

10) obsługa interesantów;

11) odpisy i wpisy z dokumentów;

12) pisma urzędowe;

13) gospodarka rynkowa;

14) formy organizacyjno-prawne przedsiębiorstw usługowych;

15) dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej;

16) struktura budżetu;

17) plan rozwoju przedsiębiorstwa;

18) wybrane przepisy prawa pracy;

19) przepisy prawa dotyczące działalności zawodowej;

20) metody poszukiwania pracy;

21) dokumenty związane z zatrudnieniem;

22) zasady i metody komunikowania się;

23) elementy socjologii i psychologii pracy;

24) bezpieczeństwo i higiena pracy;

25) ochrona przeciwpożarowa i ochrona środowiska;

26) zagrożenia i profilaktyka w środowisku pracy;

27) elementy ergonomii;

28) język obcy zawodowy w zakresie czterech kompetencji językowych;

29) formy doskonalenia zawodowego;

30) zasady udzielania pierwszej pomocy;

31) etyka.

III.

PODZIAŁ GODZIN NA BLOKI PROGRAMOWE

Nazwa bloku programowego Minimalna liczba godzin w okresie kształcenia w %*
Metody i organizacja pracy 40
Podstawy prawno-ustrojowe państwa polskiego 15
Podstawy działalności zawodowej 35
Razem 90**
* Podział godzin na bloki programowe dotyczy kształcenia w szkołach dla młodzieży i w szkołach dla dorosłych (w formie stacjonarnej i zaocznej).

** Pozostałe 10 % godzin jest przeznaczone do rozdysponowania przez autorów programów nauczania na dostosowanie kształcenia do potrzeb rynku pracy.

IV.

ZALECANE WARUNKI REALIZACJI TREŚCI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

Do realizacji treści kształcenia, ujętych w blokach programowych, odpowiednie są następujące pomieszczenia dydaktyczne:

1) pracownia archiwalna;

2) pracownia komputerowa;

3) pracownia języka obcego.

Pracownia archiwalna powinna być wyposażona:

1) w kopie dokumentów sporządzonych na różnych nośnikach informacji;

2) we wzory archiwalnych pomocy ewidencyjno-informacyjnych:

a) inwentarze,

b) przewodniki,

c) informatory,

d) katalogi,

e) indeksy,

f) karty inwentarzowe,

g) druki i formularze;

3) w przyrządy pomiarowe:

a) higrometry,

b) termometry;

4) w pudła, obwoluty, teczki do zabezpieczania materiałów archiwalnych.

Pracownia komputerowa powinna być wyposażona w:

1) stanowiska komputerowe (jedno stanowisko dla jednego ucznia);

2) pakiet programów biurowych;

3) specjalistyczne oprogramowanie;

4) drukarki;

5) skaner.

Pracownia języka obcego powinna być wyposażona w:

1) zestawy taśm audio z nagranymi tekstami;

2) plansze: odmiany czasowników, rzeczowników, wyjątki;

3) publikacje, informatory archiwalne;

4) kserokopie akt w języku obcym.

Pracownie powinny składać się z sali lekcyjnej i zaplecza magazynowo-socjalnego.

W sali lekcyjnej należy zapewnić stanowisko pracy dla nauczyciela i odpowiednią liczbę stanowisk pracy dla uczniów.

Praktyczna nauka zawodu może odbywać się w pracowniach szkolnych oraz różnego typu archiwach.

ZAŁĄCZNIK Nr  8 

PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE TECHNIK HOTELARSTWA

SYMBOL CYFROWY 341[04]

I.

OPIS ZAWODU

1. W wyniku realizacji kształcenia w zawodzie absolwent powinien umieć:

1) stosować przepisy prawa dotyczące usług hotelarskich;

2) stosować zasady i instrumenty marketingu w działalności hotelarskiej;

3) obsługiwać gościa hotelowego na różnych stanowiskach pracy;

4) stosować zasady organizacji pracy w obiekcie hotelarskim lub innym obiekcie, w którym świadczone są usługi hotelarskie;

5) obsługiwać kongresy, konferencje, zjazdy oraz imprezy okolicznościowe;

6) planować wyposażenie wnętrz różnych obiektów hotelarskich lub innych obiektów, w których świadczone są usługi hotelarskie;

7) współpracować z firmami świadczącymi usługi turystyczne;

8) prowadzić korespondencję i obsługiwać sprzęt biurowy;

9) ewidencjonować i rozliczać konta księgowe;

10) sporządzać dokumentację księgową;

11) sporządzać sprawozdania finansowe;

12) organizować usługi gastronomiczne;

13) stosować różne formy obsługi konsumenta;

14) postępować zgodnie z zasadami etyki i kultury zawodu;

15) posługiwać się językiem obcym w zakresie niezbędnym do wykonywania zadań zawodowych;

16) przestrzegać przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisów ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska;

17) stosować przepisy Kodeksu pracy dotyczące praw i obowiązków pracownika i pracodawcy oraz warunków pracy;

18) organizować stanowiska pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii;

19) stosować przepisy prawa dotyczące działalności gospodarczej;

20) stosować przepisy prawa dotyczące wykonywanych zadań zawodowych;

21) udzielać pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy;

22) korzystać z różnych źródeł informacji oraz doradztwa specjalistycznego w zakresie niezbędnym do wykonywania zadań zawodowych;

23) prowadzić działalność gospodarczą.

Kształtowanie postaw przedsiębiorczych oraz przygotowanie do wejścia na rynek pracy powinno przebiegać zarówno w trakcie kształcenia zawodowego, jak i podczas realizacji zajęć edukacyjnych "Podstawy przedsiębiorczości".

2. Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie technik hotelarstwa powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych:

1) oferowania usług hotelarskich;

2) sprzedawania usług hotelarskich;

3) obsługiwania klientów w obiektach hotelarskich i innych obiektach, w których świadczone są usługi hotelarskie;

4) utrzymywania czystości i porządku w obiekcie hotelarskim oraz innych obiektach, w których świadczone są usługi hotelarskie;

5) organizowania usług gastronomicznych w obiekcie hotelarskim i innych obiektach, w których świadczone są usługi hotelarskie;

6) współpracy z podmiotami świadczącymi usługi turystyczne oraz innymi jednostkami gospodarczymi;

7) promowania usług hotelarskich.

II.

BLOKI PROGRAMOWE

Zakres umiejętności i treści kształcenia, wynikający z opisu kwalifikacji absolwenta, zawierają następujące bloki programowe:

1) ekonomiczno-prawny;

2) obsługa klienta.

BLOK: EKONOMICZNO-PRAWNY

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) interpretować podstawowe prawa ekonomiczne;

2) posługiwać się pojęciami ekonomicznymi w zakresie świadczenia usług hotelarskich;

3) wyjaśniać mechanizm funkcjonowania gospodarki rynkowej;

4) rozróżniać formy organizacyjno-prawne przedsiębiorstw;

5) charakteryzować różne rodzaje jednostek gospodarczych oraz oceniać istniejącą konkurencję;

6) stosować przepisy prawa dotyczące działalności zawodowej;

7) stosować przepisy prawa dotyczące działalności przedsiębiorstwa świadczącego usługi hotelarskie;

8) rozróżniać kompetencje samorządu gospodarczego i stowarzyszeń branżowych;

9) gromadzić informacje na potrzeby prognozowania usług hotelarskich;

10) analizować czynniki wpływające na popyt i podaż usług hotelarskich;

11) określać strategię rozwoju firmy i posługiwać się instrumentami marketingu;

12) klasyfikować usługi hotelarskie jako produkt;

13) ustalać ceny usług hotelarskich;

14) stosować różne formy promocji usług hotelarskich;

15) interpretować treść regulaminu wewnętrznego obowiązującego w obiekcie świadczącym usługi hotelarskie;

16) określać wartość majątku i zobowiązań jednostki gospodarczej;

17) ewidencjonować procesy gospodarcze na kontach bilansowych i niebilansowych;

18) sporządzać dokumentację księgową;

19) sporządzać, rozliczać i księgować listę płac;

20) korzystać z komputerowych programów z zakresu prowadzenia rachunkowości;

21) sporządzać dokumenty niezbędne do podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej;

22) pozyskiwać środki finansowe na uruchomienie działalności gospodarczej;

23) przestrzegać zasad etyki;

24) stosować przepisy Kodeksu pracy dotyczące praw i obowiązków pracownika i pracodawcy oraz warunków pracy;

25) sporządzać dokumenty związane z zatrudnieniem;

26) podejmować działania związane z poszukiwaniem pracy;

27) formułować i rozumieć pisemne i ustne wypowiedzi w języku obcym, związane z realizacją zadań zawodowych;

28) komunikować się z uczestnikami procesu pracy;

29) prowadzić negocjacje;

30) rozwiązywać problemy;

31) podejmować decyzje w zakresie wykonywanych zadań zawodowych;

32) udzielać pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy;

33) wykonywać pracę zgodnie z przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisami ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska;

34) organizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii;

35) doskonalić własne kwalifikacje zawodowe.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) podstawowe pojęcia prawne i ekonomiczne;

2) prawne podstawy świadczenia usług turystycznych;

3) prawa klienta korzystającego z usług hotelarskich zgodnie z obowiązującymi przepisami;

4) kompetencje samorządu gospodarczego i stowarzyszeń branżowych;

5) mechanizm funkcjonowania gospodarki rynkowej;

6) formy organizacyjno-prawne przedsiębiorstw usługowych;

7) podstawowe pojęcia z zakresu marketingu;

8) badania marketingowe;

9) cena jako instrument marketingu;

10) formy promocji usług hotelarskich;

11) zasady tworzenia regulaminu hotelowego;

12) normy rachunkowości;

13) system podatkowy;

14) zatrudnienie i płace;

15) majątek i kapitały (fundusze) jednostek gospodarczych;

16) ewidencja księgowa majątku i kapitału jednostek gospodarczych;

17) ewidencja księgowa procesów gospodarczych na kontach niebilansowych;

18) sprawozdawczość finansowa;

19) formy rozliczeń gotówkowych i bezgotówkowych;

20) dokumentacja i ewidencja syntetyczna i analityczna obrotu materiałowego;

21) podejmowanie działalności gospodarczej;

22) dokumenty dotyczące działalności gospodarczej;

23) wybrane przepisy prawa pracy i prawa działalności gospodarczej;

24) metody poszukiwania pracy;

25) dokumenty związane z zatrudnieniem;

26) etyka;

27) język obcy zawodowy w zakresie czterech kompetencji językowych;

28) elementy psychologii i socjologii pracy;

29) zasady komunikowania się;

30) bezpieczeństwo i higiena pracy;

31) ochrona przeciwpożarowa;

32) ochrona środowiska;

33) zasady udzielania pierwszej pomocy;

34) elementy ergonomii;

35) formy doskonalenia zawodowego.

BLOK: OBSŁUGA KLIENTA

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) posługiwać się podstawowymi pojęciami z zakresu turystyki, hotelarstwa i gastronomii;

2) identyfikować polskie i światowe organizacje hotelarskie;

3) rozróżniać formy zarządzania obiektami hotelarskimi i innymi obiektami, w których świadczone są usługi hotelarskie;

4) określać warunki techniczne, jakie powinien spełniać obiekt hotelarski i inne obiekty, w których świadczone są usługi hotelarskie;

5) charakteryzować usługi świadczone w różnych rodzajach obiektów hotelarskich i innych obiektach, w których świadczone są usługi hotelarskie;

6) planować i realizować działania związane z kompleksową obsługą klienta, w tym zameldowanie, zakwaterowanie, wymeldowanie i rozliczenie;

7) wykonywać czynności związane z utrzymaniem porządku i czystości w obiektach hotelarskich i innych obiektach, w których świadczone są usługi hotelarskie;

8) obsługiwać kongresy, targi, zjazdy oraz imprezy okolicznościowe;

9) określać zakres usług świadczonych przez gastronomię otwartą i zamkniętą;

10) dobierać karty menu zgodnie z potrzebami konsumenta i zasadami racjonalnego żywienia;

11) oceniać dekorację i estetykę podawanych potraw;

12) przygotowywać salę do obsługi różnych przyjęć okolicznościowych;

13) stosować różne techniki obsługi klienta;

14) stosować system rozliczeń kelnerskich;

15) współpracować z podmiotami świadczącymi usługi turystyczne w zakresie kompleksowej obsługi klienta;

16) planować wyposażenie i urządzać wnętrza w różnego rodzaju obiektach hotelarskich i innych obiektach, w których świadczone są usługi hotelarskie;

17) komunikować się i nawiązywać kontakty z ludźmi;

18) postępować zgodnie z zasadami kultury i etyki;

19) rozwiązywać konflikty na płaszczyźnie pracownik - klient, pracownik - pracownik;

20) prowadzić korespondencję biurową;

21) redagować pisma z zastosowaniem właściwych form i zwrotów;

22) korzystać z komputerowych programów specjalistycznych;

23) stosować komputerowy system rezerwacji miejsc noclegowych oraz rozliczeń usług hotelarskich;

24) obsługiwać sprzęt biurowy: telefon, faks, centralę telefoniczną, dyktafon, kserokopiarkę;

25) organizować stanowisko pracy biurowej zgodnie z wymaganiami ergonomii;

26) udzielać pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy;

27) przestrzegać przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisów ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska;

28) przestrzegać przepisów sanitarno-epidemiologicznych.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) polskie i światowe organizacje hotelarskie;

2) formy zarządzania obiektami hotelarskimi i innymi obiektami, w których świadczone są usługi hotelarskie;

3) standaryzacja obiektów hotelarskich i innych obiektów, w których świadczone są usługi hotelarskie;

4) warunki techniczne różnych obiektów hotelarskich i innych obiektów, w których świadczone są usługi hotelarskie;

5) rodzaje usług hotelarskich;

6) wybrane zagadnienia z organizacji pracy;

7) administracja w obiektach hotelarskich i innych obiektach, w których świadczone są usługi hotelarskie;

8) techniki pracy i obsługi klienta;

9) obsługa imprez turystycznych, sportowych i kulturalnych;

10) organizacja przyjęć okolicznościowych;

11) zasady przechowywania produktów spożywczych;

12) zasady podawania i serwowania potraw kuchni różnych narodów;

13) zakres usług świadczonych przez gastronomię otwartą i zamkniętą w zależności od rodzaju i kategorii zakładu;

14) rodzaje kart menu;

15) technika oraz zasady podawania i serwowania potraw i napojów;

16) system rozliczeń kelnerskich;

17) współpraca przedsiębiorstw hotelarskich z organizatorami turystyki;

18) etyka;

19) wpływ kultury osobistej na jakość świadczonych usług;

20) korespondencja biurowa;

21) programy komputerowe wspomagające pracę hotelarską;

22) obsługa sprzętu i urządzeń biurowych;

23) organizacja stanowiska pracy biurowej;

24) elementy ergonomii;

25) zasady udzielania pierwszej pomocy;

26) ochrona środowiska;

27) przepisy i zasady bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przepisy ochrony przeciwpożarowej;

28) przepisy sanitarno-epidemiologiczne.

III.

PODZIAŁ GODZIN NA BLOKI PROGRAMOWE

Nazwa bloku programowego Minimalna liczba godzin w okresie kształcenia w %*
Ekonomiczno-prawny 30
Obsługa klienta 60
Razem 90**
* Podział godzin na bloki programowe dotyczy kształcenia w szkołach dla młodzieży i w szkołach dla dorosłych (w formie stacjonarnej i zaocznej).

** Pozostałe 10 % godzin jest przeznaczone do rozdysponowania przez autorów programów nauczania na dostosowanie kształcenia do potrzeb rynku pracy.

IV.

ZALECANE WARUNKI REALIZACJI TREŚCI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

Do realizacji treści kształcenia, ujętych w blokach programowych, odpowiednie są następujące pomieszczenia dydaktyczne:

1) recepcja;

2) sala obsługi konsumenta;

3) pracownia komputerowa.

Recepcja powinna być wyposażona w:

1) ladę recepcyjną;

2) aparaty telefoniczne;

3) faks;

4) czytnik kart kredytowych;

5) wzory kart i rachunków kredytowych;

6) kartę magnetyczną do drzwi;

7) sprzęt audiowizualny: telewizor, magnetowid, rzutnik pisma, ekran;

8) kasę fiskalną;

9) sejf.

Sala obsługi konsumenta powinna być wyposażona w:

1) stoły i krzesła;

2) bieliznę stołową;

3) zastawę stołową.

Pracownia komputerowa powinna być wyposażona w:

1) stanowiska komputerowe (jedno stanowisko dla dwóch uczniów);

2) drukarki;

3) pakiet programów biurowych;

4) programy specjalistyczne;

5) telefon z automatyczną sekretarką;

6) faks;

7) dyktafon;

8) kserokopiarkę.

Pracownie powinny składać się z sali lekcyjnej i zaplecza magazynowo-socjalnego. W sali lekcyjnej należy zapewnić stanowisko pracy dla nauczyciela i odpowiednią liczbę stanowisk pracy dla uczniów.

Praktyczna nauka zawodu może odbywać się w pracowniach szkolnych, obiektach hotelarskich i innych obiektach, w których świadczone są usługi hotelarskie, ośrodkach wypoczynkowych, domach akademickich, domach pracy twórczej i uzdrowiskach.

ZAŁĄCZNIK Nr  9 

PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE TECHNIK KSIĘGARSTWA

SYMBOL CYFROWY 522[02]

I.

OPIS ZAWODU

1. W wyniku kształcenia w zawodzie absolwent powinien umieć:

1) wykorzystywać wiedzę dotyczącą różnych dziedzin nauki, techniki i sztuki;

2) oceniać wydawnictwa książkowe i nieksiążkowe pod względem edytorskim i księgoznawczym;

3) korzystać ze źródeł informacji księgarskiej;

4) klasyfikować asortyment księgarski według układów formalnych i rzeczowych;

5) sporządzać opis bibliograficzny;

6) organizować i prowadzić księgarską działalność handlową;

7) realizować zadania związane z zaopatrzeniem i sprzedażą asortymentu księgarskiego;

8) prowadzić działalność informacyjno-bibliograficzną;

9) stosować różne formy i metody popularyzacji wydawnictw;

10) stosować zasady ekspozycji wydawnictw w witrynach i wnętrzach;

11) podejmować działania reklamowe i marketingowe;

12) prowadzić dokumentację działalności księgarskiej;

13) współpracować z placówkami i instytucjami kulturalno-oświatowymi;

14) przestrzegać przepisów prawa dotyczących realizacji zadań zawodowych;

15) przestrzegać przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisów ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska;

16) stosować przepisy Kodeksu pracy dotyczące pracownika i pracodawcy oraz warunków pracy;

17) organizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii;

18) stosować przepisy prawa dotyczące działalności gospodarczej;

19) udzielać pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy;

20) kierować zespołem pracowników;

21) posługiwać się językiem obcym w zakresie niezbędnym do wykonywania zadań zawodowych;

22) korzystać z różnych źródeł informacji oraz z doradztwa specjalistycznego w zakresie niezbędnym do wykonywania zadań zawodowych;

23) prowadzić działalność gospodarczą.

Kształtowanie postaw przedsiębiorczych oraz przygotowanie do wejścia na rynek pracy powinno przebiegać zarówno w trakcie kształcenia zawodowego, jak i podczas realizacji zajęć edukacyjnych "Podstawy przedsiębiorczości".

2. Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie technik księgarstwa powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych:

1) organizowania sprzedaży oraz promowania książek i wydawnictw krajowych, zagranicznych, współczesnych i dawnych;

2) prowadzenia sprzedaży książek i wydawnictw;

3) upowszechniania książek i czytelnictwa;

4) podejmowania współpracy z instytucjami kulturalno-oświatowymi.

II.

BLOKI PROGRAMOWE

Zakres umiejętności i treści kształcenia, wynikający z opisu kwalifikacji absolwenta, zawierają następujące bloki programowe:

1) ekonomiczno-organizacyjny;

2) informacja księgarska;

3) podstawy działalności zawodowej.

BLOK: EKONOMICZNO-ORGANIZACYJNY

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) posługiwać się terminologią ekonomiczną;

2) sporządzać dokumenty dotyczące działalności handlowej;

3) analizować czynniki kształtujące popyt;

4) obliczać marże i rabaty;

5) dokonywać analizy czynników wpływających na obniżkę kosztów;

6) obliczać zyski i straty;

7) kwalifikować i rozliczać niedobory inwentaryzacyjne;

8) stosować podstawowe miary statystyczne;

9) przeprowadzać badania statystyczne;

10) charakteryzować asortyment określonych instytucji wydawniczych;

11) kwalifikować określoną pozycję wydawniczą asortymentu księgarskiego;

12) stosować zasady układu książek w księgarni;

13) stosować metody kształtowania asortymentu księgarskiego;

14) kwalifikować klientów księgarni do poszczególnych grup nabywców;

15) inicjować i przeprowadzać rozmowy sprzedażowe;

16) stosować różne formy zapłaty;

17) obliczać podatek VAT w różnych fazach obrotu;

18) obsługiwać kasy;

19) dokonywać wyboru źródeł zaopatrzenia księgarni;

20) sporządzać opis defektu technicznego książki;

21) przeprowadzać analizę działalności księgarni;

22) określać rolę i funkcję reklamy;

23) planować i oceniać akcję reklamową;

24) posługiwać się środkami reklamowymi;

25) stosować formy i metody popularyzacji książek i wydawnictw.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) terminologia ekonomiczna;

2) wybrane zagadnienia z ekonomiki handlu;

3) inwentaryzacja w księgarni;

4) wybrane zagadnienia ze statystyki;

5) przedsiębiorstwa i instytucje wydawnicze;

6) zasady funkcjonowania księgarni i przedsiębiorstwa księgarskiego;

7) specjalizacja księgarń;

8) podstawowe zagadnienia z rachunkowości;

9) dokumentacja i sprawozdawczość w księgarni;

10) analiza działalności księgarni;

11) historia i funkcje reklamy;

12) rola i znaczenie reklamy w organizacji rynku książki;

13) planowanie działalności reklamowej;

14) organizacja i technika reklamy w systemach obiegu książki;

15) metody popularyzacji książki i czytelnictwa.

BLOK: INFORMACJA KSIĘGARSKA

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) sporządzać księgoznawczy i materiałoznawczy opis książki;

2) określać nurty artystyczne i kierunki literackie;

3) wyszukiwać informacje o twórcach i wydarzeniach kulturalnych;

4) określać profil i specyfikę instytucji wydawniczych;

5) charakteryzować popularne serie wydawnicze;

6) dokonywać oceny wydawnictw nieksiążkowych;

7) oceniać jakość techniczną i edytorską książek;

8) wykorzystywać informacje dotyczące zastępowania papierowej wersji książki wersją elektroniczną;

9) aktualizować wiedzę z zakresu metodyki bibliograficznej;

10) organizować działalność informacyjno-bibliograficzną;

11) organizować warsztat informacyjny;

12) dokonywać wyboru źródeł informacji księgarskiej;

13) wyszukiwać i selekcjonować informacje księgarskie;

14) korzystać ze źródeł informacji bibliograficznej;

15) stosować kryteria klasyfikowania wydawnictw;

16) sporządzać opis bibliograficzny wydawnictw;

17) sporządzać zestawienia bibliograficzne dla określonych kategorii użytkowników;

18) stosować w księgarni bibliografie specjalistyczne;

19) sporządzać spisy i katalogi asortymentu księgarskiego;

20) podejmować działania reklamowe i marketingowe;

21) stosować różne formy popularyzacji wydawnictw;

22) doradzać klientom w wyborze książek i innych wydawnictw;

23) analizować zmiany na wydawniczym rynku książki;

24) współpracować z instytucjami kulturalno-oświatowymi.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) materiałoznawstwo;

2) budowa i układ graficzny książki;

3) wybrane zagadnienia z socjologii kultury, estetyki i teorii sztuki;

4) konwencje, nurty literackie, twórcy literatury polskiej i obcej;

5) organizacja działalności wydawniczej;

6) ocena techniczna i edytorska książki;

7) papierowa i elektroniczna wersja książki;

8) organizacja działalności informacyjno-bibliograficznej w Polsce i na świecie;

9) warsztat informacyjno-bibliograficzny księgarni;

10) system informacji bibliograficznej;

11) przedmiot, zadania i historia bibliografii;

12) bibliografie specjalistyczne;

13) katalogi księgarskie i wydawnicze, bibliografia narodowa, bibliografie specjalne;

14) popularyzacja książki i czytelnictwa;

15) rynek wydawniczy książki.

BLOK: PODSTAWY DZIAŁALNOŚCI ZAWODOWEJ

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) obsługiwać biurowe urządzenia techniczne;

2) posługiwać się edytorem tekstu;

3) redagować pisma w różnych układach graficznych;

4) korzystać z edytorów graficznych;

5) wprowadzać informacje do baz danych;

6) korzystać z baz danych;

7) wyjaśniać mechanizmy funkcjonowania gospodarki rynkowej;

8) rozróżniać formy organizacyjno-prawne przedsiębiorstw usługowych;

9) sporządzać dokumenty niezbędne do podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej;

10) sporządzać budżet i planować rozwój firmy;

11) opracowywać plan marketingowy;

12) stosować przepisy Kodeksu pracy dotyczące praw i obowiązków pracownika i pracodawcy oraz warunków pracy;

13) stosować przepisy prawa dotyczące działalności zawodowej;

14) podejmować działania związane z poszukiwaniem pracy;

15) sporządzać dokumenty związane z zatrudnieniem;

16) komunikować się z uczestnikami procesu pracy;

17) prowadzić negocjacje;

18) rozwiązywać problemy w zakresie wykonywanych zadań zawodowych;

19) podejmować decyzje w zakresie wykonywanych zadań zawodowych;

20) przestrzegać zasad etyki;

21) wykonywać pracę zgodnie z przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisami ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska;

22) określać wpływ zmęczenia fizycznego i psychicznego na efektywność pracy;

23) organizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii;

24) udzielać pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy;

25) formułować pisemne i ustne wypowiedzi w języku obcym związane z realizacją zadań zawodowych;

26) organizować doskonalenie zawodowe pracowników.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) biurowe urządzenia techniczne;

2) edytory tekstów;

3) układy graficzne tekstów i pism;

4) arkusze kalkulacyjne;

5) bazy danych, zasady budowy, sortowanie, przeszukiwanie, przetwarzanie;

6) struktura systemu prawa;

7) gospodarka rynkowa;

8) formy organizacyjno-prawne przedsiębiorstw usługowych;

9) dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej;

10) struktura budżetu;

11) plan rozwoju przedsiębiorstwa;

12) strategie marketingowe;

13) wybrane przepisy prawa pracy;

14) przepisy prawa dotyczące działalności zawodowej;

15) metody poszukiwania pracy;

16) dokumenty związane z zatrudnieniem;

17) zasady i metody komunikowania się;

18) elementy socjologii i psychologii pracy;

19) etyka;

20) ochrona przeciwpożarowa i ochrona środowiska;

21) elementy ergonomii;

22) zasady udzielania pierwszej pomocy;

23) język obcy zawodowy w zakresie czterech kompetencji językowych;

24) formy doskonalenia zawodowego.

III.

PODZIAŁ GODZIN NA BLOKI PROGRAMOWE

Nazwa bloku programowego Minimalna liczba godzin w cyklu kształcenia w %*
Ekonomiczno-organizacyjny 40
Informacja księgarska 30
Podstawy działalności zawodowej 15
Razem 85**
* Podział godzin na bloki programowe dotyczy kształcenia w szkołach dla młodzieży i w szkołach dla dorosłych (w formie stacjonarnej i zaocznej).

** Pozostałe 15 % godzin jest przeznaczone do rozdysponowania przez autorów programów nauczania na dostosowanie kształcenia do potrzeb rynku pracy.

IV.

ZALECANE WARUNKI REALIZACJI TREŚCI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

Do realizacji treści kształcenia, ujętych w blokach programowych, odpowiednie są następujące pomieszczenia dydaktyczne:

1) pracownia księgarska;

2) pracownia bibliograficzna;

3) pracownia plastyczna i reklamy;

4) pracownia komputerowo-techniczna.

Pracownia księgarska powinna być wyposażona w:

1) pozycje wydawnicze księgarni ogólnoasortymentowej;

2) pozycje wydawnicze księgarni specjalistycznych;

3) dokumenty obrotu księgarskiego;

4) meble sklepowe;

5) kasy.

Pracownia bibliograficzna powinna być wyposażona w:

1) bibliografię narodową bieżącą i retrospektywną;

2) bibliografie specjalne;

3) bibliografie drugiego stopnia;

4) karty katalogowe;

5) źródła informacji księgarskiej;

6) publikacje dotyczące historii bibliografii;

7) dzieła teoretyczne oraz publikacje związane z metodyką bibliograficzną;

8) normy bibliograficzne.

Pracownia plastyczna i reklamy powinna być wyposażona w:

1) stanowiska do wykonywania prac graficznych i malarskich;

2) przybory rysunkowe i malarskie;

3) materiały rysunkowe i malarskie;

4) projekty wystroju okien wystawowych;

5) sprzęt do ekspozycji.

Pracownia komputerowo-techniczna powinna być wyposażona w:

1) stanowiska komputerowe (jedno stanowisko dla dwóch uczniów);

2) oprogramowanie specjalistyczne;

3) pakiet programów biurowych;

4) drukarki;

5) kserokopiarkę;

6) telefony, faksy, automatyczne sekretarki, dyktafony;

7) materiały biurowe.

Pracownie powinny składać się z sali lekcyjnej i zaplecza magazynowo-socjalnego. W sali lekcyjnej należy zapewnić stanowisko pracy dla nauczyciela i odpowiednią liczbę stanowisk pracy dla uczniów.

Praktyczna nauka zawodu może odbywać się w pracowniach szkolnych, księgarniach, przedsiębiorstwach księgarskich.

ZAŁĄCZNIK Nr  10 

PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE TECHNIK OBSŁUGI TURYSTYCZNEJ

SYMBOL CYFROWY 341[05]

I.

OPIS ZAWODU

1. W wyniku realizacji kształcenia w zawodzie absolwent powinien umieć:

1) przestrzegać przepisów prawa obowiązującego w turystyce;

2) sporządzać umowy o świadczenie usług turystycznych polegających na organizowaniu imprez turystycznych;

3) stosować zasady organizacyjne i ekonomiczno-finansowe obowiązujące w turystyce;

4) prowadzić działalność przedsiębiorstwa organizującego imprezy turystyczne zgodnie z zasadami gospodarki rynkowej;

5) współpracować z podmiotami gospodarczymi prowadzącymi działalność w różnych formach organizacyjno-prawnych;

6) posługiwać się instrumentami marketingu w działalności turystycznej;

7) obsługiwać klienta;

8) posługiwać się rozkładami komunikacyjnymi różnych przewoźników w ruchu krajowym i zagranicznym;

9) organizować pracę różnych działów przedsiębiorstwa organizującego imprezy turystyczne;

10) uczestniczyć w organizowaniu imprez turystycznych krajowych i zagranicznych, grupowych i indywidualnych, katalogowych i na życzenie klienta;

11) organizować i obsługiwać kongresy, targi, giełdy turystyczne oraz imprezy okolicznościowe;

12) prowadzić ewidencję księgową zgodnie z zasadami rachunkowości;

13) kalkulować, zamawiać usługi i rozliczać imprezy turystyczne;

14) udzielać informacji turystycznej oraz gromadzić informacje na rzecz planowania, organizowania i rozwoju turystyki;

15) analizować krajowy i zagraniczny ruch turystyczny;

16) współpracować z podmiotami świadczącymi usługi turystyczne;

17) wybierać najkorzystniejszy sposób ubezpieczenia uczestników ruchu turystycznego;

18) czytać i posługiwać się mapami geograficznymi i turystycznymi;

19) charakteryzować regiony turystyczne Polski oraz wybrane regiony turystyczne i strefy klimatyczne świata;

20) korzystać z wiedzy etnograficznej i historii sztuki w planowaniu i organizowaniu wycieczek turystycznych;

21) stosować zasady racjonalnego żywienia;

22) prowadzić korespondencję i obsługiwać sprzęt biurowy;

23) postępować zgodnie z zasadami etyki i kultury zawodu;

24) posługiwać się językiem obcym w zakresie niezbędnym do wykonywania zadań zawodowych;

25) przestrzegać przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisów ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska;

26) stosować przepisy Kodeksu pracy dotyczące pracownika i pracodawcy oraz warunków pracy;

27) stosować przepisy prawa dotyczące działalności gospodarczej;

28) stosować przepisy prawa dotyczące wykonywanych zadań zawodowych;

29) udzielać pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy;

30) korzystać z różnych źródeł informacji oraz doradztwa specjalistycznego w zakresie niezbędnym do wykonywania zadań zawodowych;

31) prowadzić działalność gospodarczą.

Kształtowanie postaw przedsiębiorczych oraz przygotowanie do wejścia na rynek pracy powinno przebiegać zarówno w trakcie kształcenia zawodowego, jak i podczas realizacji zajęć edukacyjnych "Podstawy przedsiębiorczości".

2. Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie technik obsługi turystycznej powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych:

1) opracowywania programów imprez turystycznych;

2) organizowania imprez turystycznych;

3) sporządzania umowy o świadczenie usług turystycznych polegających na organizowaniu imprez turystycznych;

4) przyjmowania zleceń i realizowania zamawianych usług turystycznych;

5) zamawiania i rozliczania usług turystycznych;

6) kalkulowania kosztów zamawianych świadczeń;

7) przygotowywania ofert turystycznych;

8) obsługiwania klienta;

9) promowania usług przedsiębiorstwa organizującego imprezy turystyczne;

10) udzielania informacji turystycznej.

3. Zawód technik obsługi turystycznej jest zawodem szerokoprofilowym, umożliwiającym specjalizację pod koniec okresu kształcenia. Szkoła określa umiejętności specjalistyczne, biorąc pod uwagę potrzeby regionalnego rynku pracy i zainteresowania ucznia. Tematyka specjalizacji może dotyczyć:

1) informacji turystycznej;

2) organizacji i obsługi kongresów i konferencji;

3) animacji kultury.

II.

BLOKI PROGRAMOWE

Zakres umiejętności i treści kształcenia, wynikający z opisu kwalifikacji absolwenta, zawierają następujące bloki programowe:

1) ekonomiczno-prawny;

2) obsługa turystów;

3) organizacja turystyki.

BLOK: EKONOMICZNO-PRAWNY

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) stosować podstawowe prawa ekonomiczne;

2) posługiwać się podstawowymi kategoriami ekonomicznymi;

3) wyjaśniać mechanizm funkcjonowania gospodarki rynkowej;

4) rozróżniać formy organizacyjno-prawne przedsiębiorstw produkcyjnych i usługowych;

5) prowadzić działalność przedsiębiorstwa organizującego imprezy turystyczne;

6) stosować nowoczesne metody zarządzania i finansowania działalności gospodarczej;

7) charakteryzować koncepcje marketingowe;

8) dobierać metody badań marketingowych do programu promocji usług turystycznych;

9) opracowywać strategię rozwoju firmy i posługiwać się instrumentami marketingu;

10) interpretować treść regulaminu wewnętrznego obowiązującego w przedsiębiorstwie organizującym imprezy turystyczne;

11) stosować przepisy prawa stosowane w turystyce;

12) rozróżniać kompetencje organów administracji publicznej;

13) analizować czynniki wpływające na popyt i podaż usług turystycznych;

14) analizować krajowy i zagraniczny ruch turystyczny;

15) stosować zasady rachunku ekonomicznego;

16) określać wartość majątku i zobowiązań jednostki gospodarczej;

17) ewidencjonować procesy gospodarcze na kontach bilansowych i niebilansowych;

18) sporządzać dokumentację księgową;

19) korzystać z komputerowych programów prowadzenia rachunkowości;

20) stosować przepisy Kodeksu pracy dotyczące pracownika i pracodawcy oraz warunków pracy;

21) sporządzać dokumenty niezbędne do podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej;

22) przestrzegać zasad etyki;

23) stosować przepisy prawa dotyczące działalności zawodowej;

24) sporządzać dokumenty związane z zatrudnieniem;

25) podejmować działania związane z poszukiwaniem pracy;

26) komunikować się z uczestnikami procesu pracy;

27) prowadzić negocjacje;

28) rozwiązywać problemy;

29) podejmować decyzje w zakresie wykonywanych zadań zawodowych;

30) wykonywać pracę zgodnie z przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisami ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska;

31) udzielać pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy;

32) organizować stanowiska pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii;

33) korzystać z obcojęzycznych źródeł informacji, dokumentacji technicznej, norm, katalogów oraz specjalistycznego oprogramowania;

34) formułować i rozumieć pisemne i ustne wypowiedzi w języku obcym związane z realizacją zadań zawodowych;

35) doskonalić własne kwalifikacje zawodowe.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) podstawowe pojęcia prawne i ekonomiczne;

2) formy organizacyjno-prawne przedsiębiorstw usługowych;

3) prawne podstawy świadczenia usług turystycznych;

4) wybrane przepisy prawa cywilnego, handlowego, finansowego i ubezpieczeń społecznych;

5) kompetencje samorządu gospodarczego i stowarzyszeń branżowych;

6) podstawowe pojęcia z zakresu marketingu;

7) badania marketingowe;

8) instrumenty marketingu jako wyznaczniki popytu i podaży usług turystycznych;

9) formy promocji usług turystycznych;

10) majątek i kapitały (fundusze) jednostek gospodarczych;

11) ewidencja księgowa majątku i kapitału jednostek gospodarczych;

12) ewidencja księgowa procesów gospodarczych na kontach niebilansowych i wyników działalności;

13) zasady tworzenia regulaminu przedsiębiorstwa organizującego imprezy turystyczne;

14) standaryzacja i regulacja warunków podejmowania działalności turystycznej;

15) ochrona klienta przedsiębiorstwa organizującego imprezy turystyczne;

16) dokumenty dotyczące działalności gospodarczej;

17) etyka;

18) wybrane przepisy prawa pracy i prawa działalności gospodarczej;

19) metody poszukiwania pracy;

20) dokumenty związane z zatrudnieniem;

21) elementy socjologii i psychologii pracy;

22) bezpieczeństwo i higiena pracy;

23) ochrona przeciwpożarowa;

24) ochrona środowiska;

25) zasady udzielania pierwszej pomocy;

26) elementy ergonomii;

27) zasady komunikowania się;

28) język obcy zawodowy w zakresie czterech kompetencji językowych;

29) formy doskonalenia zawodowego.

BLOK: OBSŁUGA TURYSTÓW

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) posługiwać się podstawowymi pojęciami z zakresu turystyki;

2) prowadzić działalność przedsiębiorstwa organizującego imprezy turystyczne;

3) opracowywać programy i kalkulować różne formy imprez turystycznych;

4) zamawiać i rozliczać usługi turystyczne;

5) organizować i obsługiwać kongresy, giełdy turystyczne oraz imprezy okolicznościowe;

6) obsługiwać klientów;

7) organizować sprzedaż usług turystycznych;

8) współpracować z podmiotami świadczącymi usługi turystyczne;

9) udzielać informacji turystycznej;

10) posługiwać się mapami geograficznymi i turystycznymi;

11) wyszukiwać połączenia komunikacyjne za pomocą Internetu i różnych rozkładów jazdy;

12) stosować zasady racjonalnego żywienia grup turystycznych;

13) projektować programy turystyczne z wykorzystaniem walorów i atrakcji turystycznych Polski i świata;

14) organizować różne formy spędzania czasu wolnego;

15) postępować zgodnie z zasadami etyki i kultury zawodu;

16) posługiwać się językiem obcym w zakresie słownictwa zawodowego;

17) rozwiązywać konflikty na płaszczyźnie pracownik - klient, pracownik - pracownik;

18) stosować przepisy ochrony środowiska;

19) stosować przepisy i zasady bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przepisy ochrony przeciwpożarowej.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) podstawowe pojęcia i klasyfikacja ruchu turystycznego;

2) programowanie i organizacja różnych form imprez turystycznych;

3) organizacja i działalność przedsiębiorstwa organizującego imprezy turystyczne;

4) zasady obsługi klienta;

5) współpraca z podmiotami świadczącymi usługi turystyczne;

6) dokumenty dotyczące obsługi ruchu turystycznego;

7) geografia turystyczna;

8) regiony turystyczne i strefy klimatyczne Europy i świata;

9) elementy zagospodarowania turystycznego;

10) elementy historii kultury i sztuki;

11) mapa jako źródło informacji geograficznej i turystycznej;

12) język obcy zawodowy w zakresie czterech kompetencji językowych;

13) etyka;

14) zasady kultury zawodowej;

15) rozwiązywanie konfliktów;

16) turystyka a środowisko - ochrona i zagrożenia;

17) przepisy i zasady bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przepisy ochrony przeciwpożarowej.

BLOK: ORGANIZACJA TURYSTYKI

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) posługiwać się terminologią zalecaną przez Światową Organizację Turystyki (WTO);

2) charakteryzować rodzaje i formy turystyki;

3) charakteryzować czynniki rozwoju turystyki;

4) określać funkcje i dysfunkcje turystyki;

5) charakteryzować krajowy i zagraniczny ruch turystyczny;

6) analizować rynek usług turystycznych;

7) gromadzić informacje dotyczące planowania, organizacji i rozwoju turystyki;

8) analizować zagospodarowanie turystyczne gminy, powiatu, regionu i kraju;

9) charakteryzować markowe produkty turystyki polskiej;

10) dokonywać analizy SWOT biura podróży;

11) określać zadania stowarzyszeń i organizacji branżowych;

12) prowadzić korespondencję biurową;

13) redagować pisma;

14) obsługiwać sprzęt biurowy (faks, centralę telefoniczną, kserograf);

15) korzystać z komputerowych programów użytkowych: bazy danych, arkusza kalkulacyjnego;

16) stosować systemy komputerowej informacji i rezerwacji usług turystycznych.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) podstawowe pojęcia stosowane w turystyce;

2) organizacja i zarządzanie turystyką w Polsce;

3) rodzaje i formy turystyki;

4) czynniki rozwoju turystyki;

5) rynek usług turystycznych;

6) krajowy i zagraniczny ruch turystyczny;

7) markowe produkty turystyki polskiej;

8) analiza SWOT;

9) podstawowe zasady redagowania i sporządzania pism;

10) prowadzenie korespondencji;

11) techniczne środki i sprzęt biurowy;

12) specjalistyczne programy komputerowe.

III.

PODZIAŁ GODZIN NA BLOKI PROGRAMOWE

Nazwa bloku programowego Minimalna liczba godzin w cyklu kształcenia w %*
Ekonomiczno-prawny 30
Obsługa turystów 45
Organizacja turystyki 10
Razem 85**
* Podział godzin na bloki programowe dotyczy kształcenia w szkołach dla młodzieży i w szkołach dla dorosłych (w formie stacjonarnej i zaocznej).

** Pozostałe 15 % godzin jest przeznaczone do rozdysponowania przez autorów programów nauczania na dostosowanie kształcenia do potrzeb rynku pracy, w tym na specjalizację.

IV.

ZALECANE WARUNKI REALIZACJI TREŚCI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

Do realizacji treści kształcenia, ujętych w blokach programowych, odpowiednie są następujące pomieszczenia dydaktyczne:

1) pracownia turystyki i geografii;

2) pracownia komputerowa.

Pracownia turystyki i geografii powinna być wyposażona w:

1) podstawowy zestaw środków audiowizualnych;

2) zestaw map fizycznych: Polski, Europy, świata;

3) przewodniki, foldery;

4) katalogi biur podróży.

Pracownia komputerowa powinna być wyposażona w:

1) stanowiska komputerowe (jedno stanowisko dla dwóch uczniów);

2) drukarki;

3) pakiet programów biurowych;

4) programy specjalistyczne;

5) telefon z automatyczną sekretarką;

6) dwa faksy;

7) dyktafon;

8) kserokopiarkę.

Pracownie powinny składać się z sali lekcyjnej i zaplecza magazynowo-socjalnego. W sali lekcyjnej należy zapewnić stanowisko pracy dla nauczyciela i odpowiednią liczbę stanowisk pracy dla uczniów.

Praktyczna nauka zawodu może odbywać się w pracowniach szkolnych, firmie symulacyjnej, przedsiębiorstwach organizujących imprezy turystyczne, agencjach turystycznych, ośrodkach informacji turystycznej, instytucjach zajmujących się organizacją i promocją turystyki.

Zmiany w prawie

Bez kary za brak lekarza w karetce do połowy przyszłego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz trzeci czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa medycznego. Ostatnio termin wyznaczono na koniec tego roku, teraz ma to być czerwiec 2025 r.

Beata Dązbłaż 23.09.2024
Darowizny dla ofiar powodzi z zerową stawką VAT

Można już stosować zerową stawkę VAT na darowizny dla ofiar powodzi - rozporządzenie w tej sprawie obowiązuje od 18 września, ale z możliwością stosowania go do darowizn towarów i nieodpłatnych usług przekazanych począwszy od 12 września do 31 grudnia 2024 r. Stawka 0 proc. będzie stosowana do darowizn wszelkiego rodzaju towarów lub usług niezbędnych do wsparcia poszkodowanych.

Monika Sewastianowicz 18.09.2024
Lewiatan: Za reformę płacy minimalnej będą musieli zapłacić pracodawcy

Projekt ustawy o minimalnym wynagrodzeniu jest słaby legislacyjnie. Nie tylko nie realizuje celów zawartych w unijnej dyrektywie, ale może przyczynić się do pogłębienia problemów firm i spadku zatrudnienia. Nie poprawi też jakości pracy w naszym kraju. Utrwala zwiększanie presji płacowej – uważa Konfederacja Lewiatan.

Grażyna J. Leśniak 10.09.2024
Od dziś ważna zmiana dla niektórych kierowców

Nowe przepisy, które zaczną obowiązywać od wtorku, 10 września, zakładają automatyczny zwrot prawa jazdy, bez konieczności składania wniosku. Zmiana ma zapobiegać sytuacji, w której kierowcy, nieświadomi obowiązku, byli karani za prowadzenie pojazdu, mimo formalnego odzyskania uprawnień.

Robert Horbaczewski 09.09.2024
Będą zmiany w ustawie o działaniach antyterrorystycznych oraz w ustawie o ABW oraz AW

Rząd przyjął we wtorek projekt przepisów, który dostosowuje polskie prawo do przepisów Unii Europejskiej, które dotyczą przeciwdziałania rozpowszechnianiu w Internecie treści o charakterze terrorystycznym. Wprowadzony zostanie mechanizm wydawania i weryfikowania nakazów usunięcia lub uniemożliwienia dostępu do takich treści. Za egzekwowanie nowych przepisów odpowiedzialny będzie szef Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Od jego decyzji będzie się można odwołać do sądu.

Grażyna J. Leśniak 03.09.2024
Ustawa o rencie wdowiej niekonstytucyjna?

O zawetowanie ustawy o tzw. wdowich emeryturach jako aktu dyskryminującego część obywateli zwróciła się do prezydenta Andrzeja Dudy jedna z emerytek. W jej przekonaniu uchwalona 26 lipca 2024 r. ustawa narusza art. 32 Konstytucji, ponieważ wprowadza zasady dyskryminujące dużą część seniorów. Czy prezydent zdążył się z nią zapoznać – nie wiadomo. Bo petycja wpłynęła do Kancelarii Prezydenta 6 sierpnia, a już 9 sierpnia ustawa została podpisana.

Grażyna J. Leśniak 31.08.2024
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.2006.226.1650

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Podstawy programowe kształcenia w zawodach: kaletnik, kominiarz, kuśnierz, monter konstrukcji budowlanych, obuwnik, operator obrabiarek skrawających, technik archiwista, technik hotelarstwa, technik księgarstwa i technik obsługi turystycznej.
Data aktu: 22/11/2006
Data ogłoszenia: 11/12/2006
Data wejścia w życie: 26/12/2006