Stosunek służbowy, uposażenie i zaopatrzenie emerytalne pracowników Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych.

ROZPORZĄDZENIE

RADY MINISTRÓW

z dnia 2 kwietnia 1928 r.

o stosunku służbowym, uposażeniu i zaopatrzeniu emerytalnem pracowników Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych.

Na podstawie art. 14 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 27 maja 1927 r, o przymusie ubezpieczenia od ognia i o Powszechnym Zakładzie Ubezpieczeń Wzajemnych (Dz. U. R. P. Nr. 46, poz. 410) zarządza się co następuje:

CZĘŚĆ  I.

PRZEPISY SŁUŻBOWE.

Postanowienia ogólne.

§ 1. Przepisy niniejsze regulują stosunek służbowy pracowników Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych, z wyjątkiem pracowników, z którymi zostaną zawarte specjalne umowy.

§  2.

1. Kandydaci do służby w Powszechnym Zakładzie Ubezpieczeń Wzajemnych winni posiadać:

1. obywatelstwo polskie,

2. nieskazitelną przeszłość,

3. kwalifikacje pod względem wykształcenia i przygotowania, odpowiednie do zakresu czynności, jakie mają spełniać,

4. dobry stan zdrowia,

5. ukończony 20 rok życia.

2. Osoby, przeciw którym toczy się postępowanie karno - sądowe lub upadłościowe, albo też postępowanie o pozbawienie ich własnowolności, nie mogą być przyjęte do służby w czasie trwania tego postępowania.

3. Osoby, które ukończyły 40 rok życia, mogą być przyjęte do służby wówczas, jeżeli się wykażą dłuższą poprzednią pracą, która dała im specjalne kwalifikacje do objęcia służby w Powszechnym Zakładzie Ubezpieczeń Wzajemnych.

4. Przepisy, dotyczące poziomu wykształcenia, wymaganego od kandydatów do służby w Powszechnym Zakładzie Ubezpieczeń Wzajemnych, oraz specjalnych wymagań na poszczególne stanowiska, w tej liczbie przepisy dotyczące wprowadzenia służby przygotowawczej i egzaminów kwalifikacyjnych - wyda władza nadzorcza na wniosek naczelnego dyrektora.

§  3.

1. Ubiegający się o przyjęcie do służby w Powszechnym Zakładzie Ubezpieczeń Wzajemnych winni wnieść podanie do naczelnego dyrektora,

2. Do podania należy dołączyć:

1. metrykę urodzenia,

2. dowód obywatelstwa polskiego,

3. świadectwa szkolne,

4. świadectwa ewentualnej poprzedniej pracy,

5. dokumenty, stwierdzające stosunek do wojskowości,

6. dokładny życiorys,

oraz powołać się na referencje przynajmniej dwóch wiarogodnych osób.

3. Przed przyjęciem do służby kandydat zostanie poddany badaniu lekarza, wskazanego przez Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych.

§  4.

1. Naczelnego dyrektora i zastępcę naczelnego dyrektora powołuje i zwalnia Minister Skarbu (art. 8 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 27 maja 1927 r. o przymusie ubezpieczenia od ognia i o Powszechnym Zakładzie Ubezpieczeń Wzajemnych Dz. U. R. P. Nr. 46, poz. 410). Dyrektora powołuje i zwalnia władza nadzorcza na wniosek naczelnego dyrektora (art. 12 tegoż rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej). Pozostałych pracowników Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych przyjmuje i zwalnia naczelny dyrektor.

2. W piśmie, które zawiera postanowienia o przyjęciu do służby, należy wymienić stanowisko, na które kandydat zostaje przyjęty, przywiązaną do niego grupę uposażenia, miejsce służby i termin zgłoszenia się do służby. Ponadto należy ściśle zaznaczyć, że przepisy rozporządzenia niniejszego stanowią podstawę stosunku służbowego. Do pisma winien być dołączony egzemplarz rozporządzenia niniejszego.

§  5.

1. W razie niezgłoszenia się do służby w terminie, w piśmie wyznaczonym, przyjęcie unieważnia się, o ile kandydat w ciągu dni 10 od wyznaczonego terminu nie usprawiedliwi zwłoki.

2. Czas służby liczy się od dnia rzeczywistego objęcia służby.

§  6.

1. Przy objęciu służby składa pracownik oświadczenie na piśmie, że znane mu są przepisy rozporządzenia niniejszego oraz że poddaje się tym przepisom.

2. Pracownicy składają przy objęciu służby przyrzeczenie służbowe według następującej roty:

"Przyrzekam na powierzonem mi stanowisku spełniać swe obowiązki gorliwie i sumiennie, przestrzegać ściśle obowiązujących przepisów i wykonywać dokładnie polecenia swych przełożonych, zachować tajemnicę służbową, dbać o dobro instytucji, oraz zachowywać się w służbie i poza służbą w sposób, odpowiadający godności instytucji i mego stanowiska".

Naczelny dyrektor ustali, na czyje ręce mają pracownicy składać przyrzeczenie służbowe. Naczelny dyrektor i zastępca naczelnego dyrektora składają przyrzeczenie służbowe na ręce Ministra Skarbu.

§ 7. Małżonkowie, krewni w linji prostej (wstępnej i zstępnej) lub przysposobieni, krewni w bocznej linji do trzeciego, oraz powinowaci do drugiego stopnia włącznie nie mogą pracować razem w Powszechnym Zakładzie Ubezpieczeń Wzajemnych, o ileby wskutek tego weszli do siebie w stosunek bezpośredniego przełożonego i podwładnego, względnie wykonywali równocześnie związane ze sobą czynności kasowe, gospodarcze, rachunkowe lub kontrolne. Osoby, pozostające do siebie w wyżej wymienionym stosunku, nie mogą również jednocześnie być pracownikami, sprawującymi czynności kasowe, gospodarcze lub inne z jednej, a czynności wchodzące w zakres rachuby i kontroli z drugiej strony, o ile pierwsze podlegają drugim pod względem rachunkowości lub kontroli.

§  8.

1. Pracownicy, którzy nie ukończyli jeszcze 5 lat służby w Powszechnym Zakładzie Ubezpieczeń Wzajemnych, w razie powołania do obowiązkowej służby wojskowej w wojsku stałem zostają zwolnieni ze służby w Powszechnym Zakładzie Ubezpieczeń Wzajemnych.

2. Pracownicy, którzy ukończyli 5 lat służby w Powszechnym Zakładzie Ubezpieczeń Wzajemnych, otrzymują w razie powołania do obowiązkowej służby wojskowej w wojsku stałem bezpłatny urlop.

3. Pracownicy, powołani na perjodyczne ćwiczenia wojskowe, otrzymują na czas odbywania tych ćwiczeń płatny urlop.

4. Na wypadek powołania do służby wojskowej na skutek mobilizacji lub częściowego uzupełnienia wojska do stopy wojennej będą pracownicy traktowani pod względem uposażenia i trwania stosunku służbowego narówni z funkcjonarjuszami państwowymi.

§  9.

1. Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych prowadzi dla każdego pracownika wykaz stanu służby, do którego wpisuje się wszystkie istotne dane, dotyczące pracownika i przebiegu jego służby, w szczególności zaś okoliczności, mające wpływ na przyznanie wyższego uposażenia, wymiar zaopatrzenia emerytalnego oraz zaopatrzenia wdowiego i sierocego.

2. 1 (skreślony).

3. 2 Pracownik ma prawo przeglądać wykaz stanu służby, a w razie opuszczenia służby żądać wydania mu odpisu wykazu o ile dopełni obowiązków, przewidzianych w § 50. 4. Naczelny dyrektor ustali wzór wykazu stanu służby oraz sposób jego wypełniania i prowadzenia.

5. Pracownicy otrzymują legitymacje służbowe, których wzór i sposób wypełniania ustali naczelny dyrektor.

§ 10. Spory wynikające z zastosowania postanowień rozporządzenia niniejszego rozstrzygane będą na drodze sądowej.

Obowiązki

§  11.

1. Pracownik obowiązany jest spełniać swe obowiązki gorliwie i sumiennie oraz dbać o dobro instytucji.

2. Pracownik obowiązany jest znać dokładnie przepisy o przymusie ubezpieczenia od ognia i o Powszechnym Zakładzie Ubezpieczeń Wzajemnych, postanowienia statutu organizacyjnego, przepisy rozporządzenia niniejszego i instrukcje służbowe oraz przepisy, dotyczące zakresu powierzonych mu czynności, i nie może się tłumaczyć ich nieznajomością.

3. Pracownik odpowiedzialny jest za ścisłe przestrzeganie obowiązujących przepisów oraz poleceń swych przełożonych i obowiązany jest pokrywać szkody, wynikłe z jego winy.

4. O ile polecenie służbowe jest w przekonaniu pracownika niezgodne z obowiązującemi przepisami lub przeciwne dobru instytucji, pracownik winien jest spostrzeżenie swoje wyjawić przełożonemu, lecz w razie potwierdzenia, zlecenie to wykonać. W tym wypadku, o ile polecenie było ustne, może pracownik żądać potwierdzenia tego na piśmie.

§  12.

1. Pracownik obowiązany jest zachować w ścisłej tajemnicy przed osobami niepowołanemi wszystkie sprawy, o których powziął wiadomość dzięki swemu stanowisku służbowemu, lub dowiedział się o nich przy wykonywaniu służbowych obowiązków.

2. Ze sprawami, które przez władze przełożone zostały uznane za poufne, winien pracownik postępować w myśl odpowiednich ogólnych instrukcyj lub odnośnych wskazówek przełożonych.

3. Nie wolno dozwalać osobom niepowołanym wglądu do ksiąg i akt instytucji.

4. Obowiązek zachowania tajemnicy trwa zarówno w czasie pełnienia służby, jak i po rozwiązaniu stosunku służbowego.

5. Pracownikowi nie wolno ogłaszać w prasie wiadomości, dotyczących spraw instytucji, jak również nie wolno wygłaszać referatów o działalności Powszechnego 2Iakładu Ubezpieczeń Wzajemnych bez uprzedniego zezwolenia władzy przełożonej.

§  13.

1. Pracownik powinien zachowywać się wobec swych przełożonych z należytym szacunkiem, w stosunku zaś do innych pracowników z uprzejmością i taktem.

2. Wszystkich pracowników obowiązuje życzliwy, nacechowany uprzejmością i taktem stosunek do ubezpieczających, których interesom przedewszystkiem służą, tudzież dbałość o fundusze instytucji.

3. Poza służbą powinien pracownik zachować się w sposób, odpowiadający godności instytucji i swego stanowiska.

§  14.

1. Wszelkie prośby i zażalenia w sprawach, wynikających ze stosunku służbowego, powinien pracownik wnosić w drodze służbowej na ręce bezpośredniego przełożonego, który winien je, o ile sprawa nie należy do jego kompetencji, przedstawić niezwłocznie władzy właściwej.

2. Wyjątek od powyższej zasady stanowi wypadek, gdy chodzi o zażalenie na bezpośredniego przełożonego. W wypadku tym pracownik, wnosząc zażalenie w drodze służbowej do wyższej władzy, może równocześnie zawiadomić o tem władzę tej osoby, na którą wnosi zażalenie, przedkładając odpis tego zażalenia.

§ 15. Pracownikowi nie wolno żądać, ani przyjmować darów w jakiejkolwiek postaci, ofiarowanych bezpośrednio lub pośrednio jemu lub jego rodzinie (domownikom) w związku z wykonywaniem przez niego obowiązków służbowych oraz wogóle przysparzać sobie lub rodzinie jakichkolwiek usług lub korzyści materjalnych przez wyzyskiwanie swego stanowiska.

§  16.

1. Pracownik obowiązany jest przestrzegać ściśle ustanowionych godzin pracy.

2. Rozkład godzin pracy biurowej, względnie zajęć służbowych, ustalają zarządzenia naczelnego dyrektora w ramach ustawy z dnia 18 grudnia 1919 r. o czasie pracy w przemyśle i handlu (Dz. U. R. P. z 1920 r. Nr. 2, poz. 7).

3. O ile ważne względy służbowe tego wymagają, mogą być pracownicy powołani do pracy również poza normalnemi godzinami pracy w wypadkach i pod warunkami przewidzianemi w ustawie zacytowanej w ust. 2, przyczem wynagrodzenie winno odpowiadać normom art. 16 tej ustawy.

§  17.

1. Bez zezwolenia władzy przełożonej może pracownik opuścić służbę tylko w wypadkach choroby lub innej nieprzewidzianej, nagłej i ważnej przeszkody, O takich wypadkach powinien natychmiast zawiadomić swego bezpośredniego przełożonego.

2. Władza może żądać od pracownika udowodnienia przeszkody w pełnieniu obowiązków służbowych, a w przypadku choroby poddać go badaniu lekarskiemu.

3. Usprawiedliwiona nieobecność na służbie nic pociąga za sobą w zasadzie ujemnych skutków służbowych, ani co do pobierania uposażenia, ani, co do innych praw, O ile jednak nieobecność na służbie z powodu choroby trwa dłużej, niż 6 miesięcy, można rozwiązać z pracownikiem stosunek służbowy bez zachowania terminu wypowiedzenia, przy zastosowaniu przepisów, zawartych w. części III.

4. Przy obliczaniu 6-miesięcznego czasu trwania choroby liczy się jako przerwy tylko te okresy czynnej służby, które wynoszą przynajmniej połowę czasu poprzedniej nieobecności z powodu choroby. O Ile służba czynna trwała krócej, nie stanowi ona przerwy, a poszczególne okresy choroby liczy się razem.

5. 3 (skreślony).

§  18.

1. Naczelny dyrektor, zastępca naczelnego dyrektora oraz dyrektorowie nie mogą łączyć ze swojem stanowiskiem mandatu posła lub senatora, ani zajmować żadnej posady w służbie państwowej, samorządowej lub prywatnej, ani też należeć do organów kierowniczych lub nadzorczych jakiegokolwiek przedsiębiorstwa, z wyjątkiem wypadków przewidzianych w art. 67 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 27 maja 1927 r. o przymusie ubezpieczenia od ognia i ó Powszechnym Zakładzie Ubezpieczeń Wzajemnych (Dz. U. R. P. Nr. 46, poz. 410).

2. Pozatem nie wolno pracownikom oddawać się poza służbą zajęciom, których wykonywanie stoi w sprzeczności z ich obowiązkami służbowemi, przeszkadza im w ścisłem pełnieniu obowiązków służbowych lub uchybia powadze instytucji. Pracownik powinien zawiadomić władzę służbową o każdem ubocznem zajęciu, przynoszącem mu jakiekolwiek korzyści materialne, i zaniechać takich zajęć, które władza uzna za niedopuszczalne.

3. Pracownicy pod rygorem natychmiastowego rozwiązania stosunku służbowego nie mogą być jednocześnie nawet pośrednio współpracownikami lub ajentami prywatnych zakładów ubezpieczeń, jak również nie mogą należeć do organów- kierujących i nadzorczych prywatnych zakładów ubezpieczeń, chyba że wejdą do tych organów z ramienia Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych,

§ 19. W charakterze rzeczoznawców w sprawach czyichkolwiek interesów ubezpieczeniowych mogą pracownicy występować tylko na żądanie sądów, w innych zaś przypadkach za zezwoleniem władzy przełożonej.

§ 20. Pracownik Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych obowiązany jest o spostrzeżonych nadużyciach służbowych niezwłocznie donieść swemu bezpośredniemu przełożonemu albo naczelnemu dyrektorowi, względnie inspektorowi wojewódzkiemu, bez względu na osobę, która je popełniła.

§  21.

1. W razie przydzielenia pracownikowi mieszkania służbowego dla wykonywania czynności, wymagających zajmowania mieszkania w ściśle określonym gmachu, pracownik obowiązany jest mieszkanie to zająć.

2. Pracownicy, zajmujący mieszkania służbom we, składają zobowiązania piśmienne, że z mieszkań tych korzystać będą tylko dla siebie i będącej na ich utrzymaniu rodziny bez prawa podnajmu i że w razie rozwiązania stosunku służbowego, względnie przeniesienia do innego miejsca urzędowania, opuszczą zajmowane lokale i oddadzą je do dyspozycji Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych nie później, niż pierwszego dnia następnego miesiąca po rozwiązaniu stosunku służbowego, względnie przeniesieniu, a w wypadku rozwiązania stosunku służbowego bez wypowiedzenia w ciągu miesiąca od rozwiązania.

Prawa.

§ 22. Pracownicy mają prawo do uposażenia według norm, ustalonych w części II rozporządzenia niniejszego.

§ 23. Pracownicy mają prawo do odprawy, względnie do zaopatrzenia emerytalnego, pozostałe zaś po nich wdowy i dzieci - prawo do pensji wdowiej, "względnie sierocej według zasad, określonych w części III rozporządzenia niniejszego.

§  24.

1. W przypadkach, zasługujących na uwzględnienie, może naczelny dyrektor przyznawać1 pracownikom bezprocentowe; zaliczki na uposażenie do wysokości trzymiesięcznego uposażenia, spłacalne w ratach miesięcznych w okresie czasu nie dłuższym niż dwa lata.

2. W razie konieczności przyjścia pracownikowi z pomocą celem uzyskania mieszkania w miejscu pełnienia służby (w szczególności w przypadku służbowego przeniesienia pracownika) i może naczelny dyrektor udzielić zaliczki bezprocentowej w wysokości pięciomiesięcznych poborów, spłacalnej w ratach miesięcznych w okresie nie dłuższym niż 3 lata.

3. Niezależnie od powyższego naczelny dyrektor uprawniony jest do przyznawania pracownikom zaliczek zbiorowych na zakup artykułów pierwszej potrzeby. Zaliczki zbiorowe mogą być udzielane nie częściej niż dwa razy do roku i podlegają spłaci© w ratach miesięcznych w okresie nie dłuższym niż sześć miesięcy.

4. Ogólna suma wszystkich zaliczek, zarówno indywidualnych jak i zbiorowych, udzielonych pracownikom w myśl niniejszego paragrafu nie może przekraczać ¹/₁₂ części ogólnej sumy uposażenia rocznego wszystkich pracowników.

§  25.

1. Naczelny dyrektor i zastępca naczelnego dyrektora korzystają corocznie z sześciotygodniowego urlopu wypoczynkowego. Wszyscy, inni pracownicy Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych korzystają z urlopów wypoczynkowych zgodnie z ustawą z dnia 16 maja 1922 r. o urlopach dla pracowników, zatrudnionych w przemyśle i handlu (D. U. R. P. Nr. 40, poz. 334) i z rozporządzeniem Ministra Pracy i Opieki Społecznej z dnia 11 czerwca 1923 r. (Dz. U. U. P. Nr. 62, poz. 464).

2. Naczelny dyrektor może, o ile pozwalają na to względy służbowe, przedłużyć w poszczególnych wypadkach wymiar urlopów, ustalonych w wyżej wymienionej ustawie, a to dla pracowników na stanowiskach kierowniczych, którzy są zaliczeni do kategorii I - V, o dwa tygodnie, dla innych zaś pracowników - o jeden tydzień.

3. Pracownikom, którzy korzystają z urlopu w czasie przed i kwietnia lub po 31 października, a którzy ni« korzystają z przedłużenia, przewidzianego w ust. 2 niniejszego paragrafu, przedłuża się urlop o dwa dni za każdy tydzień wykorzystanego W tym czasie normalnego urlopu.

4. Wszystkie urlopy w wymiarze nie krótszym od dni trzech, z wyjątkiem urlopów dla poratowania zdrowia, udzielone pracownikowi w ciągu roku kalendarzowego na jego życzenie na poczet urlopu ustawowego, można wliczyć do wymiaru urlopu wypoczynkowego.

5. Pracownikowi, którego odwołano z urlopu, zwrócić należy koszty podróży tam i zpowrotem, spowodowane przerwaniem urlopu, według norm, ustalonych dla podróży służbowych, jednak bez diet.

§  26.

1. Poza urlopem wypoczynkowym mogą być udzielane pracownikom w wyjątkowych wypadkach urlopy dla załatwienia bardzo ważnych, niecierpiących zwłoki spraw osobistych, rodzinnych lub majątkowych.

2. 4 Naczelny dyrektor ustali, komu przysługuje prawo udzielania pracownikom urlopu na przeciąg czasu nie dłuższy od jednego tygodnia. Udzielanie urlopu dłuższego niż na tydzień należy do naczelnego dyrektora, który prawo to może przelać na jednego z dyrektorów.

3. Pracownik może otrzymać urlop dla poratowania zdrowia na podstawie świadectwa lekarza, do którego skierowany zostanie przez Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych. Udzielenie takiego urlopu należy do naczelnego dyrektora.

4. Gdy urlop dla załatwienia spraw osobistych, rodzinnych lub majątkowych trwa dłużej niż miesiąc, c urlop dla poratowania zdrowia - dłużej niż 6 miesięcy, wstrzymuje się za dalszą część urlopu uposażenie i czasu tego urlopu nie wlicza się do czasu służby. Przy obliczaniu sześciomiesięcznego czasu trwania urlopu ma analogiczne zastosowanie postanowienie, zawarte w § 17 ust. 4.

Odpowiedzialność dyscyplinarna.

§ 27. Pracowników, którzy naruszają obowiązki swego stanowiska przez czyn, zaniechanie lub zaniedbanie, pociąga się, niezależnie od ich sądowej odpowiedzialności karnej lub cywilnej, do odpowiedzialności dyscyplinarnej według przepisów rozporządzenia niniejszego.

§ 28. Władza dyscyplinarna nad pracownikami należy: do Ministra Skarbu odnośnie do naczelnego dyrektora i zastępcy naczelnego dyrektora, do władzy nadzorczej i naczelnego dyrektora odnośnie do dyrektorów, oraz do naczelnego dyrektora, dyrektorów i inspektorów wojewódzkich w stosunku do reszty pracowników i wykonywana będzie w sposób unormowany poniżej.

§  29.

1. Za naruszenie obowiązków służbowych nakłada się następujące kary:

1. upomnienie;

2. karę pi śnieżną do wysokości 10% jednomiesiecznego uposażenia;

3. naganę;

4. wstrzymanie posunięcia w szczeblach uposażenia na przeciąg czasu od. roku do lat trzech;

5. odliczenie lat służby od roku do lat trzech;

6. obniżenie grupy uposażenia o jedną lub dwie, połączone z zawieszeniem możności awansu na przeciąg jednego roku do lat trzech i ewentualnie z przeniesieniem na niższe stanowisko; obniżenie to skutkuje po upływie trzech miesięcy od dnia zawiadomienia pracownika o decyzji;

7. wydalenie ze służby ze zmniejszeniem zaopatrzenia emerytalnego względnie odprawy do 50%.

2. W stosunku do naczelnego dyrektora i zastępcy naczelnego dyrektora mogą być stosowane tylko kary, wymienione w punktach 1 i 7.

§  30.

1. Kary, wymienione w § 29 pod 1 i 2, nakłada się za przewinienia mniejsze, jako to zaniedbywanie się w pracy, lekceważenie wydanych zarządzeń, niewłaściwe zachowanie się w służbie lub poza służbą, Zbieg kilku tego rodzaju przewinień, powtarzanie się lub dopuszczanie się ich wśród okoliczności szczególnie obciążających uważa się za występek służbowy w rozumieniu § 31,

2. Karę, wymienioną w § 29 pod 1, nakłada na naczelnego dyrektora i zastępcę naczelnego dyrektora Minister Skarbu, na dyrektorów, zastępców dyrektorów, naczelników wydziałów, inspektorów w zarządzie centralnym i inspektorów wojewódzkich kary wymienione w § 29 pod 1 i 2 naczelny dyrektor, na pozostałych pracowników w zarządzie centralnym - dyrektorowie, na innych pracowników - inspektorowie wojewódzcy.

3. Przed nałożeniem kary należy dać obwinionemu pracownikowi możność usprawiedliwienia się.

4. O nałożonej karze oraz o przyczynie ukarania najeży zawiadomić pracownika na piśmie.

5. Kar, o których mowa w niniejszym paragrafie, nie wpisuje się do wykazu stanu służby.

§  31.

1. Naruszenia obowiązków służbowych', szkodzące interesom i dobru instytucji lub uchybiające jej powadze, stanowią występki służbowe, za które nakłada się kary, wymienione w § 29 pod 3 do 7.

2. Na naczelnego dyrektora i zastępcę naczelnego dyrektora kary te nakłada z uwzględnieniem ostatniego ustępu § 29 Minister Skarbu.

Dyrektorom wymierza kary, wyszczególnione w § 29 pod 3 do 7 władza nadzorcza na wniosek naczelnego dyrektora, pozostałym zaś pracownikom Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych - naczelny dyrektor.

3. Wymiar kary następuje po zasięgnięciu opinji komisy dyscyplinarnych przy zastosowaniu poniżej określonego trybu postępowania.

4. Kary o których mowa w niniejszym paragrafie, wpisuje się do wykazu stanu służby.

§  32.

1. Dla wydania opinji co do winy i stopnia kary w wypadkach popełnienia występku służbowego (§ 31) tworzy się komisje dyscyplinarne.

2. Dla naczelnego dyrektora, zastępcy naczelnego dyrektora i dyrektorów wyznacza komisję dyscyplinarną władza mianująca.

3. Dla innych pracowników, zatrudnionych w zarządzie centralnym, oraz inspektorów wojewódzkich będzie właściwą komisja dyscyplinarna, utworzona przy zarządzie centralnym, dla wszystkich innych pracowników - komisje, utworzone przy inspektorach wojewódzkich. W wypadkach szczegół rej wagi może naczelny dyrektor sprawę, należącą do komisji dyscyplinarnej przy inspektorze wojewódzkim, przekazać komisji dyscyplinarnej przy zarządzie centralnym.

4. Komisja dyscyplinarna przy zarządzie centralnym składa się z przewodniczącego, 2 zastępców i 6 członków; komisje dyscyplinarne przy inspektorach wojewódzkich - z przewodniczącemu, jednego zastępcy i 4 członków.

5. Przewodniczącego, jego zastępcę oraz członków komisji dyscyplinarnej przy zarządzie centralnym powołuje naczelny dyrektor na okres lat 3.

6. Przewodniczącymi komisyj dyscyplinarnych przy inspektorach wojewódzkich są inspektorowie wojewódzcy. Zastępców przewodniczących oraz członków tych komisyj mianuje na wniosek inspektorów wojewódzkich naczelny dyrektor na okres lat 3.

7. W razie potrzeby uzupełnia się komisję przez powołanie nowych członków na resztę trzyletniego okresu.

8. Nic może być członkiem komisji dyscyplinarnej pracownik, przeciw któremu toczy się postępowanie sądowo-karne lub dyscyplinarne lub który w wyniku takiego postępowania został ukarany.

§  33.

1. Komisje dyscyplinarne rozpatrują sprawy w kompletach, składających się z przewodniczącego lub z zastępcy przewodniczącego oraz 2 członków.

2. Jeden z członków kompletu winien być z tego działu pracy, w którym pracuje obwiniony, co jednak nie dotyczy komisyj, utworzonych na mocy ust. 2 poprzedniego paragrafu.

3. W miarę możności jeden z członków kompletu winien posiadać ukończone wykształcenie prawnicze.

4. Nie może wchodzić w skład, kompletu pracownik, będący krewnym lub powinowatym (§ 7) obwinionego.

5. Członkowie komisyj dyscyplinarnych są w wykonywaniu swych funkcyj samodzielni i niezawiśli.

6. Biorący udział w postępowaniu dyscyplinarnern winni zachować ścisłą tajemnicę co do wszystkich szczegółów,

§  34.

1. W razie naruszenia obowiązków służbowych przez pracownika przełożony, który w myśl ust. 2 § 30 rozporządzenia niniejszego sprawuje nad pracownikiem władzę dyscyplinarną, poleca przeprowadzić śledztwo wstępne i zależnie od wyników śledztwa wstępnego albo sprawę umarza, albo nakłada jedną z kar, wymienionych w § 29 pod 1 i 2, albo, o ile przewinienie przedstawia się jako występek służbowy (§ 31) - kieruje sprawę do komisji dyscyplinarnej celem rozpatrzenia sprawy i wydania opinji.

2. Przewodniczący komisji zarządza wszystko, aby doprowadzić do jaknajprędszego i jaknajdokładniejszego wyświetlenia sprawy.

3. Komisja będzie przestrzegać przy dochodzeniu dyscyplinarnem, aby obwinionemu była dana wszelka możność usprawiedliwienia się z podniesionych przeciw niemu zarzutów zarówno przy przeprowadzaniu badania świadków i obwinionego, jak i na rozprawie ustnej.

4. Po wyczerpującem rozpatrzeniu sprawy komisja przedstawia naczelnemu dyrektorowi umotywowaną opinję tak co do winy, jak i stopnia kary. Przy określaniu stopnia kary należy mieć na względzie doniosłość występku służbowego i powstałe z powodu niego szkody, stopień winy oraz dotychczasowe zachowanie się pracownika.

5. Uchwała komisji zapada większością głosów.

6. Przy wymiarze kary bierze się pod uwagę opinję komisji dyscyplinarnej, którą jednakże władza nie jest skrępowana.

7. Decyzja zostaje wydana na piśmie i winna być umotywowana.

8. Decyzja ta jest ostateczna.

§  35.

1. Przy karach wstrzymania posunięcia w szczeblach uposażenia pracownik nie może awansować przez okres czasu, na który kara opiewa.

2. Przy karze odliczenia lat służby okres czasu, na który kara opiewa, potrąca się z czasu służby i przez okres ten pracownik nie może awansować ani posuwać się w szczeblach.

3. W razie obniżenia grupy uposażenia otrzymuje pracownik w niższej grupie ten sam szczebel, który posiadał w grupie utraconej, przyczem czas spędzony w posiadanym ostatnim szczeblu w wyższej grupie zalicza się do czasu posunięcia do następnego szczebla w grupie niższej.

§  36.

1. Członkom rodziny pracownika, którego wydalono ze służby z pozbawieniem prawa do zaopatrzenia emerytalnego (§ 38), naczelny dyrektor względnie, o ile chodzi o dyrektorów - władza nadzorcza na wniosek naczelnego dyrektora - może w razie okoliczności, zasługujących na szczególne uwzględnienie, przyznać stały zasiłek na utrzymanie, który jednak nie może przewyższać normalnej ich pensji wdowiej i sierocej.

2. Zasiłek taki przyznać można albo już z chwilą wstrzymania wypłaty uposażenia pracownikowi wydalonemu, albo od chwili jego śmierci.

3. Do powyższego zasiłku mają zastosowanie postanowienia części III niniejszego rozporządzenia, dotyczące utraty prawa do pensji wdowiej i sierocej.

§ 37. Jeżeli naruszenie obowiązków służbowych ma cechę czynu karygodne.-o, zagrożonego powszechnemi ustawami karnemi, naczelny dyrektor składa doniesienie karne właściwej władzy.

§ 38. Pracownik, skazany prawomocnym wyrokiem sądu karnego, zostaje wydalony ze służby z pozbawieniem praw do odprawy względnie zaopatrzenia emerytalnego, o ile skazanie pociąga za sobą utratę zdolności do piastowania urzędu publicznego.

§  39.

1. Gdy przeciwko pracownikowi wdrożono postępowanie sądowo-karne lub dochodzenie dyscyplinarne, naczelny dyrektor może w każdej chwili zawiesić go w pełnieniu czynności służbowych, o ile ze względu na rodzaj i doniosłość popełnionego występku wskazane jest usunięcie go od wykonywania obowiązków służbowych.

2. Pracowników, podległych inspektorom wojewódzkim, może zawiesić w pełnieniu czynności służbowych również inspektor wojewódzki, jeżeli ze względu na rodzaj występku konieczne jest natychmiastowe usunięcie pracownika od wykonywania obowiązków służbowych. Przeciw takiemu zarządzeniu może pracownik w przeciągu dni trzech, licząc od dnia następującego po dniu zawieszenia, wnieść odwołanie do naczelnego dyrektora.

3. O ile względem pracownika. zarządzono karny areszt sądowy lub śledczy (prewencyjny), należy go niezwłocznie zawiesić w pełnieniu służby.

§  40.

1. Emeryci Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych podlegają odpowiedzialności dyscyplinarnej za występki służbowe, popełnione w czasie służby czynnej, a, o ile chodzi o naruszenie tajemnicy służbowej, również w wypadkach dopuszczenia się po zwolnieniu ze służby.

2. Na emerytów nakłada się kary czasowego lub stałego zmniejszenia zaopatrzenia emerytalnego W rozmiarze, wskazanym w § 29 p. 7.

§  41.

1. Zawieszenie pracownika w pełnieniu służby kończy się z chwilą wydania przez naczelnego dyrektora względnie przez władzę nadzorczą decyzji w sprawie dyscyplinarnej.

2. O ile jednak przyczyny, które spowodowały zawieszenie, odpadną wcześniej, należy zawieszenie uchylić niezwłocznie po ustaniu tych przyczyn.

3. Na czas trwania zawieszenia może. naczelny dyrektor ograniczyć uposażenie pracownika do połowy.

§  42.

1. Jeżeli pracownik został skazany na jedną z kar, wymienionych w § 29 pod 3 do 7, czasu zawieszenia w służbie nie zalicza się do czasu służby, jak również nie wypłaca się pracownikowi wstrzymanej części uposażenia przez cały czas zawieszenia.

2. Jeżeli jednak nie nałożono na pracownika jednej z kar, wymienionych w § 29 pod 3 do 7, czas zawieszenia liczy się do czasu służby czynnej, a oprócz tego należy mu wypłacić część uposażenia, wstrzymaną przez cały czas zawieszenia.

§ 43. W razie śmierci obwinionego dochodzenie dyscyplinarne, bez względu na stadjum, w którem się znajduje, podlega umorzeniu, winno być jednak przeprowadzone na żądanie ustawowych spadkobierców zmarłego.

Zmiany w stosunku służbowym i rozwiązanie stosunku służbowego.

§  44.

1. Pracownik może być przeniesiony ze względów służbowych do inne; miejscowości na stanowisko nie niższej grupy uposażenia za trzymiesięcznem "uprzedzeniem, względnie wcześniej w porozumieniu z pracownikiem. O ile pracownik pomimo trzymiesięcznego uprzedzenia nie zastosuje się do decyzji o przeniesieniu go do innej miejscowości, uważa się stosunek służbowy za rozwiązany przez pracownika z upływem trzech miesięcy od daty uprzedzenia o przeniesieniu.

2. Pracownik może być również delegowany czasowo poza miejsce stałej służby.

3. Przy przeniesieniach z urzędu należą się pracownikowi koszty przeniesienia według norm ustalonych w części II rozporządzenia niniejszego.

4. Przy przeniesieniach na prośbę pracownika przyznanie w całości lub w części kosztów przeniesienia zależy od uznania naczelnego dyrektora.

5. Naczelny dyrektor względnie inspektor wojewódzki zwolni pracownika, w związku z jego przeniesieniem na czas odpowiedni od pełnienia służby, uwzględniając przytem jego warunki osobiste i rodzinne.

§ 45. Stosunek służbowy między pracownikiem a Powszechnym Zakładem Ubezpieczeń Wzajemnych rozwiązuje się przez:

1. wypowiedzenie stosunku służbowego ze strony pracownika,

2. wypowiedzenie stosunku służbowego przez właściwą władzę, lub bez wypowiedzenia z powodu choroby (§ 17 ust. 3),

3. wydalenie w drodze dyscyplinarnej, względnie na skutek zastosowania § 38 rozporządzenia niniejszego,

4. śmierć pracownika.

§  46.

1. Pracownik może każdego czasu wypowiedzieć stosunek służbowy z zachowaniem jednomiesięcznego, a - o ile chodzi o naczelnego dyrektora, zastępcę naczelnego dyrektora i pracowników na stanowiskach kierowniczych, zaszeregowanych do grup uposażenia od I do V - trzymiesięcznego terminu wypowiedzenia. Jedno, względnie trzymiesięczny termin wypowiedzenia powinien odpowiadać miesiącom kalendarzowym.

2. Pracownik zwolniony na własne żądanie przestaje korzystać ze świadczeń Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych z końcem miesiąca, w którym rozwiązano stosunek służbowy.

3. W jakich wypadkach pracownik, zwolniony na własną prośbę, ma prawo do zaopatrzenia emerytalnego, normują przepisy, zawarte w części III.

§  47.

1. Poza przypadkami, wyszczególnione-mi w innych paragrafach rozporządzenia niniejszego, pracownik może być zwolniony ze służby w Powszechnym Zakładzie Ubezpieczeń Wzajemnych w każdym czasie, z zachowaniem następujących terminów wypowiedzenia:

1. ⁵ dla naczelnego dyrektora i zastępcy naczelnego dyrektora 12 mięsiesięcy, dla dyrektorów 6 miesięcy bez względu na ilość lat służby w Powszechnym Zakładzie Ubezpieczeń Wzajemnych,

2. dla pozostałych pracowników umysłowych 3 miesiące. Termin wypowiedzenia powinien odpowiadać miesiącom kalendarzowym.

2. Pracownik, któremu wypowiedziano stosunek służbowy, otrzymuje uposażenie wraz z ewentualnem innemi świadczeniami do końca miesiąca, w którym następuje rozwiązanie stosunku służbowego.

3. Pracownik zwolniony otrzymuje odprawę, względnie zaopatrzenie emerytalne według zasad, ustalonych w części III rozporządzenia niniejszego.

§ 48. Pracownik, wydalony ze służby, otrzymuje uposażenie do końca miesiąca, w którym został wydalony.

§  49.

1. W razie śmierci pracownika mają zastosowanie do wdowy i sierot po nim pozostałych przepisy części III.

2. Uposażenie należy się do końca miesiąca, w którym śmierć nastąpiła.:

§ 50. Pracownicy winni przed zwolnieniem oddać swe czynności w należytym porządku następcy, zwrócić pobrane zaliczki, legitymacje oraz inne dokumenty służące do wykonywania uprawnień służbowych. Dopiero po zupełnem uregulowaniu tych spraw może pracownik otrzymać odprawą, względnie zaopatrzenie emerytalne, oraz odpis wykazu stanu służby.

§  51.

1. Nieusprawiedliwione samowolne porzucenie służby przez pracownika pociąga za sobą zwolnienie ze służby bez postępowania dyscyplinarnego oraz utratę wszelkich praw, wynikających ze stosunku służbowego.

2. Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych ma prawo żądać zwrotu naprzód wypłaconego uposażenia, sięgającego poza dzień porzucenia służby, jako też żądać, aby pracownik dopełnił wobec Powszechnego Zakładu. Ubezpieczeń Wzajemnych wszystkich obowiązków, przewidzianych na wypadek rozwiązania stosunku służbowego.

§ 52. Pracownik zostanie wydalony ze służby z utratą wszelkich praw, jeżeli okaże się, że przyjęcie do służby uzyskał na podstawie dokumentów fałszywych lub nieważnych, albo przez zatajenie lub niezgodne z prawdą przedstawienie okoliczności, stanowiących przeszkodę do przyjęcia na służbę.

CZĘŚĆ  II.

PRZEPISY UPOSAŻENIOWE.

§ 53. 6

1. Uposażenie miesięczne naczelnego dyrektora i zastępcy naczelnego dyrektora określa następująca tabela:

Stanowisko	Szczeble uposażenia
	A.	B.	C.	D.
	złote
Naczelny dyrektor	3.000.-	3.300.-	3.600 -	3.900.-
Zastępca naczelnego dyrektora	2.200 -	2.400.-	2.600.-	2.800,-

2. Uposażenie miesięczne innych pracowników, z wyjątkiem woźnych, określa następująca tabela:

Grupa uposażeniowa.		Szczeble uposażenia
		A.	B.	C*	D.
		złote
I		1.190.-	1.240 -	1.290.-	1.340.-
II		1.020.-	1.060.-	1.100.-	1.140.-
III		875.-	910.-	945 -	980.-
IV		750.-	780.-	810.-	840.-
V		630.-	660,-	690.-	720.-
VI		525.-	550 -	575.-	600.-
VII		440.-	460.-	480.-	500.-
VIII		360 -	380.-	400.-	420.-
IX		295.-	310.-	325 -	340.-
X		250 -	260.-	270.-	280.-
XI		210.-	220.-	230.-	240.-
XII		170 -	180.-	190.-	200.-

3. Uposażenie miesięczne woźnych określa następująca tabela:

Grupa uposażeniowa		Szczeble uposażenia
		A.	B.	C.	D.
		złote
I		315 -	330.-	345.-	360.-
II		255.-	270.-	285.-	300.-
III		195 -	210.-	225.-	240.-
IV		150.-	160.-	170.-	180.-
V		110.-	120.-	130.-	140.-

4. 7 Naczelny dyrektor, zastępca naczelnego dyrektora oraz wszyscy pracownicy Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych otrzymują dodatek mieszkaniowy w wysokości: dla samotnych 10%, dla żonatych i wdowców oraz wdów z dziećmi w wieku do lat 18-tu - 20% uposażenia, określonego w ustępach 1 - 3 niniejszego paragrafu. W razach wyjątkowych naczelny dyrektor może przyznać dodatek 20%-wy wdowcom (wdowom) z dziećmi w wieku ponad 18 lat, jednakże nie wyżej, niż 24 lat, o ile kształcą się w wyższych zakładach naukowych, albo bez względu na wiek, jeżeli wskutek ułomności fizycznej lub umysłowej są niezdolne do zarobkowania i pozostają na wyłącznem utrzymaniu pracownika.

§ 54. Zaszeregowanie stanowisk służbowych w Powszechnym Zakładzie Ubezpieczeń Wzajemnych do grup uposażenia, wymienionych w ust. 2 i 3 § 53, zastrzega się oddzielnej uchwale Rady Ministrów.

§ 55. 8

1. Naczelny dyrektor może przyznać dodatki funkcyjne pracownikom zajmującym następujące stanowiska:

dyrektorom do wysokości 30%

zastępcom dyrektorów, szefom biur, głównemu inspektorowi, głównemu sekretarzowi oraz inspektorom wojewódzkim do 20%

naczelnikom wydziałów i inspektorom w zarządzie centralnym do 15%

instruktorom przy inspektorach wojewódzkich i inspektorom powiatowym do 10%

2. Dodatki funkcyjne oblicza się od uposażenia zasadniczego oznaczonego w § 53 ust. 2.

§ 56. 9 Pracownicy, posiadający wykształcenie wyższe, zakończone przepisanemi egzaminami, według zasad, obowiązujących w państwowej służbie cywilnej, pobierają dodatek za studja wyższe w wysokości 100 zł. miesięcznie. Przepis ten nie dotyczy naczelnego dyrektora i zastępcy naczelnego dyrektora oraz dyrektorów.

§ 57. 10 W czasie pobierania przez funkcjonarjuszów państwowych dodatków lokalnych dodatki te będą wypłacane również pracownikom Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych zajmującym stanowiska służbowe W m. st. Warszawie, w wysokości 11% całkowitego uposażenia, określonego w § 53 i 56, zajmującym zaś stanowiska służbowe w innych miejscowościach, w których dodatek lokalny pobierają funkcjonariusze państwowi, w wysokości ustalonej przez naczelnego dyrektora za zgodą władzy nadzorczej.

§ 58. 11

1. Uposażenie w danej grupie uposażenia rozpoczyna się od szczebla A. Posunięcie do następnego szczebla odbywa się automatycznie co trzy lata w stałych terminach półrocznych 1 stycznia i 1 lipca każdego roku.

2. Termin posunięcia z jednego szczebla uposażenia do następnego ustala się w ten sposób, że czasu od dnia objęcia służby względnie awansu do najbliższego terminu posunięć nie uwzględnia się,

3. Do czasu posunięć nie zalicza się:

a) czasu urlopu bezpłatnego (§§ 8 i 26),

b) czasu zawieszenia w służbie (§ 39), o ile nie zapadł wyrok lub orzeczenie uwalniające, względnie o ile nie nałożono jedynie kary, wymienionej w § 29 pod i, 2,

c) okresu kary wyznaczonej na zasadzie § 29 ust. 1 p. 4 i 5 rozporządzenia niniejszego,

d) czasu odbywania kary pozbawienia wolności osobistej.

4. Po ustaniu powodu, wstrzymującego posunięcie do wyższego szczebla, pierwotny termin posunięcia przesuwa się w ten sposób, iż okresy czasu dłuższe od trzech miesięcy liczy się za pełne półrocze, okresu zaś nieprzekraczającego trzech miesięcy nie bierze się w rachubę.

§  59.

1. Służbę na stanowiskach, dla których według tabeli stanowisk (§ 54) przewidziano kilka grup uposażenia, rozpoczyna się w najniższej grupie z wyjątkiem wypadku, kiedy pracownik na poprzednio zajmowanem stanowisku osiągnął już grupę uposażenia, przewidzianą w tabeli, jako najniższą dla stanowiska, na które przechodzi. W tym wypadku pracownikowi może być przyznana grupa uposażenia bezpośrednio wyższa od posiadanej przez niego na poprzedniem stanowisku.

2. Uposażenie pracownika wypłaca się 1 dnia każdego miesiąca zgóry. Jeżeli na ten termin płatności przypada dzień wolny od zajęć służbowych, uposażenie wypłaca się w dniu poprzednim,

§  60.

1. Prawo do uposażenia powstaje dla wstępujących do służby w Powszechnym Zakładzie Ubezpieczeń Wzajemnych od dnia faktycznego objęcia służby.

2. W razie awansowania pracownika do wyższej grupy uposażenia, uposażenie wyższe przysługuje mu od najbliższego terminu płatności, o ile w piśmie nominacyjnem nie ustalono innego terminu.

§  61.

1. Naczelny dyrektor i zastępca naczelnego dyrektora oraz inni pracownicy Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych, pracujący w instytucji najmniej pot roku, otrzymują zwrot wpisów szkolnych, w rozmiarach następujących:

a) w całości za dzieci pracowników, uczęszczające do średnich szkół państwowych ogólnokształcących lub zawodowych,

b) w 90% (w dziewięćdziesięciu procentach), o ile dzieci z braku miejsca, w szkołach państwowych lub z braku odpowiednich szkół państwowych uczęszczają do szkół prywatnych wymienionych powyżej typów,

2. Ponadto naczelny dyrektor upoważniony jest w miarę swego uznania do pokrywania w wypadkach, zasługujących na uwzględnienie, częściowo do wysokości 15% kosztów:

wpisów dla pracowników, uczęszczających do wieczorowych szkół ogólnokształcących lub specjalnych o charakterze, pozostającym w związku z pracą zawodową,

3. We wszystkich wyżej wyszczególnionych przypadkach od sumy pokrywanego przez instytucję wpisu ulega potrąceniu otrzymane ewentualnie przez uczącego się stypendjum, względnie ta część, wpisu, od którego opłaty został w szkole zwolniony.

§  62.

1. Naczelny dyrektor może przyznawać zasługującym na to pracownikom nagrody pieniężne i zasiłki w granicach przewidzianego w budżecie Powszechnemu Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych na dany rok kredytu, przeznaczonego w łącznej sumie na wynagrodzenie personelu za pracę w godzinach nadliczbowych, nagrody pieniężne, zasiłki i gratyfikację bilansową,

2. Nagrody pieniężne można przyznawać - niezależnie od przysługującego pracownikom wynagrodzenia za czynności w godzinach nadliczbowych (§ 16 p. 3) - za intensywną pracę, spowodowaną wzrostem czynności w pewnych okresach czasu, za szczególnie dodatnie wynikł pracy, zwłaszcza na stanowiskach kierowniczych, oraz za pracę, niezwiązana ściśle ze stanowiskiem danego pracownika.

3. Zasiłki można udzielać pracownikowi, który wskutek nadzwyczajnych wypadków nie z własnej winy znalazł się w ciężkiem położeniu materjalnem.

4. Ponadto w zależności od wyników finansowych działalności Powszedniego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych naczelny dyrektor może przyznać wszystkim względnie niektórym" pracownikom raz do roku gratyfikację bilansową po zatwierdzeniu sprawozdania rocznego przez władzę nadzorczą.

5. 12 Gratyfikację bilansową dla naczelnego dyrektora i zastępcy naczelnego dyrektora przyznaje Minister Skarbu.

6. 13 Nagrody pieniężne, zasiłki i gratyfikacja bilansowa mogą być wypłacane pracownikom pod warunkiem, iż kwota przeznaczona łącznie na wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych, nagrody pieniężne, zasiłki i gratyfikację bilansową (p. 1 niniejszego paragrafu) nie przekroczy w ciągu 20% rocznego uposażenia personelu Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych. Minister Skarbu w wypadkach, uzasadnionych szczególnemi okolicznościami, może tę normę podnieść o kwotę oszczędności na kosztach administracyjnych roku ubiegłego.

§ 63. Woźni (starsi woźni, pomocniczy woźni), po przesłużeniu pół roku otrzymują corocznie od Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych bezpłatnie ubranie służbowe (kurtka, spodnie, czapka) oraz co trzy lata płaszcz.

§ 64. 14

1. Pracownikom Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych służą:

I. W razie podróży służbowej do miejscowości. położonej poza zwykłym miejscem służbowym:

a) diety oraz,

b) zwrot kosztów podróży;

II. W razie delegacji do miejscowości, położonej poza zwykłym ich miejscem służbowym:

a) diety za czas przejazdu i za czas pozostawania w delegacji oraz,

b) zwrot kosztów przejazdu,

III. W razie przeniesienia na inne miejsce służbowe:

a) diety dla przeniesionego za czas przejazdu do nowego miejsca służbowego i za pierwszą dobę pobytu w tymże miejscu oraz dla jego małżonka i dzieci za laki sam czas, a to dla małżonka w wysokości 75%, dla każdego dziecka w wysokości 50% diet, służących przeniesionemu;

b) zwrot kosztów przejazdu dla przeniesionego oraz jego małżonka i dzieci; ponadto zwrot kosztów przejazdu dla jednej osoby z jego służby;

c) zwrot kosztów przewozu urządzenia domowego.

2. Przez pojęcie "małżonek i dzieci" oraz "rodzina" (§ 64 ust. 1, cz. III i § 67 ust. 1) rozumie się pozostających na utrzymaniu pracownika Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych:

a) żonę - z wyjątkiem sądownie separowanej,

b) męża zupełnie niezdolnego do zarobkowania;

c) dzieci ślubne, uprawnione i pasierbów do ukończenia 18 lat, jeżeli zaś uczęszczają do szkół publicznych lub wskutek ułomności fizycznych, umysłowych albo nieuleczalnej choroby nie mogą na swoje utrzymanie zarabiać - do ukończenia 24 lat, z wyjątkiem tych, które weszły w związki małżeńskie.

§ 65. 15

1. Diety wynoszą dziennie dla:

a) naczelnego dyrektora i zastępcy naczelnego dyrektora.. 30 zł

b) pracowników, pobierających uposażenie;

	według	przy wyjazdach poza			przy wyjazdach w
	I grupy	obręb powiatu	20	zł	obrębie powiatu	15	zł
	II	"	18	"	"	12	"
	III	"	17	"	"	10	"
	IV	"	15	"	"	9	"
	V-VI	"	13	"	"	8	"
	VII-VIII	"	10	"	"	7	"
	IX-X	"	9	"	"	6	"
	XI-XII	"	1	"	"	5	"

c) woźnych, pobierających uposażenie:

	według	przy wyjazdach poza			przy wyjazdach w
	I-II grupy	obręb powiatu	6	zł	obrębie powiatu	4	zł
	III, IV i V	"	5	"	"	3	"

2. Diety w rozmiarze określonym przy wyjazdach w obrębie powiatu wypłaca się również przy wyjazdach służbowych w obrębie powiatu, którego władza administracyjna I instancji znajduje się w mieście, stanowiącym służbową siedzibę pracownika, choćby nawet to miasto było pod względem administracyjnym wydzielone z powiatu.

3. W razie awansu należą się wyższe diety od dnia, od którego służy prawo do wyższego uposażenia.

4. W przypadku delegacji wypłaca się diety w wysokości ustalonej w ust. 1-3, tj. całe diety przez pierwsze dwa tygodnie, licząc od dnia następującego po dniu przybycia do miejsca delegacji, przez następnych 6 tygodni diety zmniejszone o 30%, po upływie zaś tego czasu diety zmniejszone o 40%.

5. Delegacja może trwać zasadniczo tylko pół roku. Przedłużenie delegacji ponad ten okres czasu może nastąpić jedynie w przypadkach wyjątkowych na mocy decyzji naczelnego dyrektora.

6. Jeżeli delegowany otrzymuje bezpłatnie mieszkanie w lokalu Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych, zmniejsza się diety określone w ust. 4 o 10%.

7. Jednostką obliczania diet jest dwudziestoczterogodzinny okres czasu, liczony od chwili wyjazdu ze zwykłego miejsca służbowego do chwili powrotu do tegoż miejsca, przy czym:

a) jeżeli pobyt poza zwykłym miejscem służbowym trwa dłużej niż 24 godziny, należy się za końcowy okres czasu, o ile on wynosi więcej niż 12 godzin, cała dieta, o ile zaś wynosi więcej niż 6 godzin - połowa diety;

b) jeżeli pobyt poza zwykłym miejscem służbowym trwa krócej niż 24 godziny, należy się cała dieta, o ile pobyt ten trwa dłużej niż 12 godzin, połowa zaś diety, o ile pobyt ten trwa krócej niż 12 godzin, a dłużej niż 6 godzin.

8. Przy przejeździe środkiem lokomocji, mającym oficjalny rozkład jazdy (np. kolej, statek), początek przejazdu należy liczyć od chwili odejścia ustalonego w tymże rozkładzie jazdy. Przy przejeździe innym środkiem lokomocji, nie mającym takiego rozkładu jazdy (np. konie, samochód), początek przejazdu należy, liczyć od chwili ruszenia z miejsca. Powyższą zasadę należy stosować analogicznie także do oznaczenia czasu zakończenia przejazdu z tym wyjątkiem, że opóźnienie środka lokomocji, mającego oficjalny rozkład jazdy, może być brane w rachubę tylko w przypadku, gdy wynosi więcej niż jedną godzinę i zostanie udowodnione.

9. Gdy przejazd odbywa się różnymi środkami lokomocji, należy do czasu trwania przejazdu wliczać również uzasadnione przerwy między przejazdami poszczególnymi środkami lokomocji.

10. Diety należą się również za niedziele i święta, przypadające w czasie trwania podróży służbowej, delegacji lub przeniesienia.

11. Diety należą się również w przypadku zachorowania w czasie podróży służbowej lub delegacji przez cały czas spowodowanego chorobą pobytu w odnośnej miejscowości, o ile choroba zostanie stwierdzona świadectwem lekarskim, a odbywający podróż służbową lub pozostający w delegacji nie jest umieszczony w szpitalu na koszt ubezpieczalni społecznej.

12. Pozostającemu w delegacji nie służy prawo do diet za czas urlopu. O ile jednak korzystający w czasie delegacji z urlopu wypoczynkowego lub zdrowotnego wyjeżdża na czas tego urlopu do miejscowości zwykłego miejsca służbowego, należy mu przyznać zwrot kosztów jazdy tam i z powrotem według zasad, obowiązujących przy przejazdach służbowych.

§ 66. 16

1. Zwrot kosztów przejazdu obejmuje ceny biletów jazdy koleją lub statkiem oraz koszty przejazdu innymi środkami komunikacyjnymi, koszty przewozu bagażu podróżnego oraz ryczałt na pokrycie kosztów dojazdu do dworca i z dworca kolejowego, do przystani i z przystani do stacji autobusowej, lotniczej i z tych stacji.

2. Przy przejazdach koleją lub statkiem zwraca się faktycznie zapłaconą cenę biletów, przy czym:

a) prawo przejazdu I klasą służy naczelnemu dyrektorowi, zastępcy naczelnego dyrektora i pracownikom pobierającym uposażenie według I - III grupy;

b) prawo przejazdu II klasą służy pracownikom pobierającym uposażenie według IV - IX grupy;

c) prawo przejazdu III klasą służy pracownikom pobierającym uposażenie według X - XII grupy, oraz woźnym;

d) małżonkowi i dzieciom osób, wymienionych w pkt a) i b), służy prawo przejazdu II klasą, zaś małżonkowi i dzieciom osób, wymienionych w pkt c), oraz służbie (§ 64 ust. 1 cz. III pkt b)) służy prawo przejazdu III klasą.

3. Jeżeli na statku znajdują się dwie klasy, zwraca się cenę biletu I klasy również i tym, którzy w myśl przepisów paragrafu niniejszego mają w razie jazdy koleją prawo przejazdu II klasą, cenę zaś biletu II klasy tym, którzy w razie jazdy koleją mają prawo przejazdu III klasą.

4. W zasadzie zwraca się koszt przejazdu pociągami osobowymi. Zwrot kosztów przejazdu pociągiem pośpiesznym dozwolony jest tylko wtedy, jeżeli podróż służbowa ma charakter nagły, albo jeżeli przez użycie pociągu pośpiesznego zaoszczędzono diety. Potrzebę użycia pociągu pospiesznego powinna władza, zarządzająca podróż służbową, potwierdzić na rachunku kosztów podróży.

5. Jeżeli zaszła potrzeba przejazdu pociągiem pośpiesznym, w którym nie ma III klasy, otrzymuje osoba, która posiada tylko prawo do zwrotu kosztów przejazdu klasą III, zwrot ceny bidetu klasy II.

6. Odbywającym podróże służbowe oraz delegowanym może być przyznany zwrot ceny tzw. miejscówki po udowodnieniu poniesionych kosztów miejscówki.

7. Osoby korzystające z ulg w przejazdach państwowymi lub zarządzanymi przez Państwo środkami komunikacyjnymi, otrzymują przy likwidacji kosztów podróży zwrot ceny ulgowej.

8. Naczelny dyrektor, zastępca naczelnego dyrektora i pracownicy pobierający uposażenie według grupy uposażenia I - III mogą otrzymać zwrot faktycznie poniesionych i udowodnionych kosztów użycia jednego miejsca w wozie sypialnym, jeżeli podróż koleją trwa dłużej niż 6 godzin między 21 a 6 godziną, a zarazem podróż służbowa ma charakter nagły i zachodzi konieczność pełnienia następnego dnia czynności urzędowych. Zwrot kosztów przejazdu wozem sypialnym powinien się odbywać na podstawie decyzji odpowiedniej władzy Zakładu oraz dołączenia do rachunku kosztów podróży oryginalnego kuponu, uprawniającego do zajęcia miejsca lub przedziału w wozie sypialnym.

9. Zwraca się udowodnione koszty przewozu koleją, statkiem lub innymi środkami komunikacyjnymi osobistego bagażu podróżnego o wadze:

1) do 50 kg przy podróżach służbowych, trwających co najmniej 6 dni,

2) do 100 kg przy podróżach służbowych, trwających dłużej niż 30 dni, oraz przy delegacjach.

10. O ile dla spełnienia czynności urzędowej konieczne jest zabranie ze sobą bagażu służbowego, jak aktów, narzędzi, instrumentów itp. zwraca się wszystkie koszty jego przewozu, przy czym w rachunku kosztów należy wyszczególnić zawartość bagażu służbowego, jego wagę oraz faktycznie poniesione wydatki.

11. Przy przejazdach końmi lub samochodami zwraca się koszty na podstawie norm, ustalonych dla poszczególnych powiatów lub ich części przez naczelnego dyrektora. Normy te powinny być oparte na cenach za przejazdy końmi i samochodami istniejących w danej miejscowości i stwierdzonych przez odpowiednie władze.

12. Wydatek na najem koni i samochodu zwraca się tylko wtedy, jeżeli nie ma możności przejazdu tańszym środkiem lokomocji, jak kolejami wszelkiego rodzaju, omnibusami, autobusami, statkami itp., z wyjątkiem przypadków nagłych, gdy wskutek opóźnienia przyjazdu interes publiczny byłby narażony na szkodę, oraz w razie potrzeby odbycia czynności urzędowych w większej ilości miejscowości, jeżeli to spowoduje oszczędność na dietach.

13. Przy wspólnych podróżach kołowych wolno zaliczać jedną podwodę lub samochód na 3 osoby. W razie równoczesnego przewozu większej ilości aktów, instrumentów, narzędzi wolno zaliczać jedną podwodę lub samochód na 2 osoby, a w wyjątkowych przypadkach na jedną osobę.

14. Koszty wspólnej podróży kołowej zalicza osoba, której służą wyższe diety.

15. Jeżeli drogę odbyto pieszo lub własnymi środkami lokomocji, przyznaje się kwotę, odpowiadającą taryfie najmu koni, o ile nie można było odbyć tej drogi tańszym środkiem lokomocji, jak kolejami wszelkiego rodzaju, statkami, omnibusami, autobusami itp.

16. Koszty jazdy samolotem zwraca się do kwoty, odpowiadającej kosztom jazdy koleją, w pełnej wysokości zaś tylko w przypadkach uzasadnionych ważnością i nagłością sprawy oraz jeśli użycie tego środka komunikacji spowoduje oszczędność na dietach.

17. Za czynności komisyjne w miejscowościach, położonych bliżej niż 2 km od budynku, w którym mieści się urząd, nie należą się żadne koszty podróży służbowej, z wyjątkiem ewentualnego zwrotu kosztów przewozu bagażu służbowego.

18. Przy czynnościach miejscowych w miastach, liczących ponad 50.000 mieszkańców i w Gdyni, zwraca się koszt przejazdu dorożką bądź samochodem w wysokości faktycznego wydatku odpowiadającego miejscowym cenom, o ile odległość miejsca czynności od gmachu urzędu lub mieszkania wynosi więcej niż 2 km. Jeżeli w danym miejscu istnieje tańszy środek komunikacyjny np. tramwaj, autobus itp. zwraca się koszt przejazdu tym środkiem komunikacyjnym. W razie konieczności przewiezienia bagażu służbowego koszty przejazdu zwraca się bez względu na odległość.

19. Na koszty dojazdu do dworca kolejowego, przystani, stacji autobusowej lub lotniczej, jak również przejazdu z jednego dworca (przystani, stacji) na drugi, za każdy dojazd bądź odjazd przyznaje się ryczałt w wysokości 1 zł 50 gr. Ryczałt ten nie należy się w przypadkach, gdy dojazd odbywa się służbowym środkiem lokomocji. Gdy podróż służbowa odbywa się do kilku miejscowości, przyznaje się ryczałt za dojazdy w każdej miejscowości. O ile odległość od gmachu urzędu albo od mieszkania do dworca kolejowego lub do przystani, stacji autobusowej bądź lotniczej wynosi więcej niż 2 km, dojazd można traktować według przepisów ust. 11.

20. W razie podróży służbowych w czasie delegacji do miejscowości położonych poza miejscem delegacji uzupełnia się diety, pobierane z tytułu delegacji, o ile wypłacane są stosownie do § 65 ust. 4, w wymiarze zmniejszonym, do wysokości całej diety. Ponadto zwraca się koszty przejazdu według zasad ustalonych w rozporządzeniu niniejszym. W razie odbywania podróży służbowych w pierwszych dwóch tygodniach delegacji, za które w myśl § 65 ust. 4 należy się cała dieta, nie wlicza się do tego okresu czasu dni, przebytych w podróży służbowej. Przepisy te nie mają zastosowania do podróży służbowych, które trwają co najwyżej 6 godzin.

21. Delegowanym, przeniesionym następnie do miejscowości, do której ich uprzednio delegowano, służy oprócz należności przewidzianych w § 64 ust. 1 cz. III zwrot kosztów przejazdu do miejscowości, w której mieli stały przydział służbowy, i z powrotem- oraz diety w czasie tego przejazdu według zasad ustalonych dla podróży służbowych, o ile przejazd ten jest konieczny dla uregulowania spraw, wynikłych wskutek przeniesienia.

22. Do miejsca czynności należy zdążać bez żadnej przerwy i to bez względu na odległość. Rozpoczętej czynności nie wolno przerywać jak tylko z ważnych przyczyn, które muszą być szczegółowo uzasadnione. Wyjazdy z miejsca czynności na noclegi dopuszczalne są tylko wówczas, jeżeli w danej miejscowości nie można znaleźć noclegu, a okoliczność tę stwierdzi właściwy dla danej miejscowości zarząd miejski bądź zarząd gminy. Gdy czynność służbowa ma być pełniona w różnych miejscowościach, przejazd do poszczególnych miejscowości powinien się odbywać w taki sposób, by osiągnięto największe oszczędności na kosztach przejazdu i dietach.

23. Przy przejazdach kołowych, odbywanych jednym ciągiem bez przerwy, należy w zasadzie odbyć co najmniej 40 km drogi w jednym dniu. Zresztą należy używać tylko takich środków komunikacyjnych, które nie powodując niepotrzebnej zwłoki w osiągnięciu celu podróży, połączone są z najmniejszymi kosztami dla Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych.

§ 67. 17

1. W razie przeniesienia z urzędu do innej miejscowości przyznaje się poza dietami i zwrotem kosztów przejazdu (§ 64 ust. 1 cz. III pkt a) i b)) na pokrycie wszystkich wydatków, połączonych z przesiedleniem, ryczałt w wysokości: samotnemu - 50%. jednomiesięcznego, Utrzymującemu rodzinę - 100% jednomiesięcznego uposażenia, określonego w § 53 i § 56.

2. Ryczałt powyższy wypłaca się przeniesionemu po jego zgłoszeniu się na nowym "miejscu służbowym i objęciu czynności służbowych.

3. Ponadto zwraca się koszty przewozu urządzenia domowego kolejowymi - pociągami towarowymi oraz statkami towarowymi, udogodnione oryginalnymi listami przewozowymi. W razie użycia do przewozu pociągów towarowo-pośpiesznych lub przyśpieszonych lub takich że statków albo innych środków lokomocji zwraca się udowodniony koszt przewozu tylko do wysokości kosztów, jakie by, wynikły przy użyciu normalnych towarowych pociągów lub statków na taką sarną odległość. Osoby, które mają prawo do ulg przy przewozie urządzenia domowego państwowymi lub rozporządzanymi przez Państwo środkami komunikacyjnymi, otrzymują przy likwidacji kosztów przewozu urządzenia domowego zwrot ceny ulgowej.

4. Przy przeniesieniu na prośbę pracownika nie służy należność określona w paragrafie niniejszym, może jednak być przyznana w drodze wyjątku, w całości lub w części według uznania naczelnego dyrektora.

§ 68. 18

1. Wszelkie rachunki diet i kosztów przejazdu z tytułu podróży służbowych, krótkotrwałych delegacji i przeniesień powinny być przedstawione w terminie 14 dni" liczonym od następnego dnia po odbyciu czynności, delegacji lub przeniesienia, rachunki zaś kosztów przewozu urządzenia domowego (§ 67 ust. 3) - w terminie, 14 dni, liczonym od dnia następnego po dokonaniu przewozu urządzenia domowego.

2. Rachunki delegacji, trwających dłużej niż 30 dni, należy przedstawiać za każdy miesiąc kalendarzowy z dołu w ciągu 8 pierwszych dni następnego miesiąca kalendarzowego. W takim samym terminie mogą być za zezwoleniem naczelnego dyrektora przedstawione rachunki powtarzających się w ciągu miesiąca podróży służbowych, o ile w tych przypadkach nie zastosowano ryczałtów, przewidzianych w ust. 5.

3. Każdy rachunek kosztów podróży służbowej musi być opatrzony klauzulą władzy zarządzającej podróż lub przełożonej władzy służbowej, stwierdzającą konieczność odbycia podróży, należyte użycie czasu i środków komunikacyjnych, tudzież wykonanie zlecenia służbowego. Przepis powyższy nie dotyczy naczelnego dyrektora i zastępcy naczelnego dyrektora.

4. Udającym się w podróż służbową służy prawo do zaliczki, nie przekraczającej przypuszczalnych kosztów podróży i należnych diet. Przepis ten stosuje się również do należności z tytułu delegacji i przeniesienia oraz często powtarzających się czynności miejscowych.

5. W przypadkach, w których podróże służbowe trwają przez dłuższy okres czasu lub Stale się powtarzają, naczelny dyrektor może przyznać za zgodą władzy nadzorczej zamiast kosztów przejazdu i diet ryczałt, który może być płatny z góry wraz z uposażeniem.

§ 68a. 19

1. Przepisy § 64 - 68 mają zastosowanie także do podróży służbowych na obszar W. M. Gdańska i w obrębie tego obszaru.

2. Przy wyjazdach służbowych za granicę pracownikom Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych służą diety i zwrot kosztówprzejazdu według norm, stosowanych dla funkcjonariuszów państwowych, przy czym kategorie ustalone w § 1 rozporządzenia Ministra Skarbu z dnia 30 lipca 1936 r. w sprawie wysokości diet przy podróżach służbowych, delegacjach i przeniesieniach poza granicami Państwa (Monitor Polski Nr 195, poz. 361) mają w odniesieniu do pracowników Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych zastosowanie następujące:

III kategorię stosuje się do naczelnego dyrektora i zast. naczelnego dyrektora,

IV kategorię stosuje się do pracowników w I - II grupie uposażenia,

V kategorię stosuje się do pracowników w III - IV grupie uposażenia,

VI kategorię stosuje się do pracowników w V - VII grupie uposażenia,

VII kategorię stosuje się do pracowników w VIII - XI grupie uposażenia,

VIII kategorię stosuje się do pracowników w XII grupie uposażenia,

VIII kategorię stosuje się do woźnych w I - V grupie uposażenia.

CZĘŚĆ  III.

PRZEPISY EMERYTALNE.

§ 69. Prawo do zaopatrzenia emerytalnego nabywa pracownik po upływie co najmniej 10 lat służby w Powszechnym Zakładzie Ubezpieczeń Wzajemnych w razie zwolnienia ze służby:

a) z powodu choroby, trwającej dłużej niż 6 miesięcy (§ 17),

b) na skutek wypowiedzenia pracownikowi stosunku służbowego (§ 47) lub wydalenia z zastosowaniem § 29 p. 7,

c) na własną prośbę w wypadkach:

1) trwałej niezdolności do służby, spowodowanej upadkiem sił fizycznych lub umysłowych,

2) ukończenia 60 lat życia,

3) uzyskania prawa do pełnego uposażenia emerytalnego i ukończenia 55 lat życia.

§  70.

1. Po upływie 5 lat nieprzerwanej służby w Powszechnym Zakładzie Ubezpieczeń Wzajemnych nabywa pracownik prawo do zaopatrzenia emerytalnego tylko, jeżeli zwolnienie ze służby nastąpiło z powodu trwałej niezdolności do służby, spowodowanej kalectwem lub chorobą.

2. Wdowa i sieroty po pracowniku, zmarłym z przyczyn wyszczególnionych w poprzednim ustępie, nabywają prawo do pensji wdowiej, względnie sierocej po upływie 5 lat nieprzerwanej służby pracownika.

§  71.

1. Bez względu na czas służby w Powszechnym zakładzie Ubezpieczeń Wzajemnych nabywa pracownik prawo do zaopatrzenia emerytalnego, jeżeli przyczyną zwolnienia jest trwała niezdolność do służby, spowodowana:

a) nieszczęśliwym wypadkiem, pozostającym w związku przyczynowym z pełnieniem obowiązków służbowych,

b) działaniami wojennemi w miejscu pobytu służbowego,

c) chorobami zakaźnemi, panującemi epidemicznie w miejscu pobytu służbowego.

2. Wdowa i sieroty po pracowniku zmarłym z przyczyn, wyszczególnionych w poprzednim ustępie, nabywają prawo do pensji wdowiej, względnie sierocej bez względu na czas służby pracownika.

§  72.

1. Pracownikowi, który zmarł wskutek wypadków, wymienionych w § 71, lub który wskutek tych wypadków stał się trwale niezdolny do służby i stał się do tego stopnia bezradny, że potrzebuje stale opieki drugiej osoby - dolicza się 10 lat do czasu służby, podlegającego normalnemu zaliczeniu do wysługi emerytalnej.

2. Doliczenie to następuje w ten sposób, że do zaopatrzenia emerytalnego, obliczonego na podstawie § 83, dolicza się - w granicach tego paragrafu - 24% podstawy wymiaru.

§  73.

1. Trwała niezdolność do służby, uzasadniająca prawo do zaopatrzenia emerytalnego, winna być stwierdzona przez komisję lekarską, powołaną przez Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych.

2. Pobierający zaopatrzenie emerytalne pracownik, którego zwolnienie nastąpiło z powodu choroby lub trwałej niezdolności do służby, może być w przeciągu lat 6, Ucząc od dnia zwolnienia, poddany zarządzeniem naczelnego dyrektora badaniu komisji lekarskiej, powołanej przez Powszechny Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych, a w razie stwierdzenia ustania przyczyny zwolnienia - powołany zpowrotem do służby na stanowisko, do którego przywiązane jest uposażenie nie niższe od uposażania, przywiązanego do stanowiska zajmowanego ostatnio.

3. 20 Pracownik, który pobiera zaopatrzenie emerytalne w kwocie mniejszej niż 100% podstawy wymiaru tego zaopatrzenia i nie ukończył jeszcze 60 lat życia, zwolniony nie z powodu choroby lub trwałej niezdolności do służby, może być w przeciągu lat 6, licząc od dnia zwolnienia, powołany z powrotem na stanowisko, do którego przywiązane jest uposażenie nie niższe od uposażenia, przywiązanego do stanowiska zajmowanego ostatnio.

§  74.

1. Zaopatrzenie emerytalne naczelnemu dyrektorowi i zastępcy naczelnego dyrektora, względnie pozostałym po nich rodzinom, przyznaje i wymierza Minister Skarbu. Zaopatrzenie emerytalne dyrektorom, względnie pozostałym po nich rodzinom, przyznaje i wymierza władza nadzorcza na wniosek naczelnego dyrektora.

2. Wszystkim innym pracownikom, względnie ich rodzinom uposażenie emerytalne przyznaje i wymierza naczelny dyrektor.

§ 75. Pracownik, względnie wdowa lub sierota, którzy świadomie wprowadzili w błąd władzę, wymierzającą emeryturę, celem uzyskania bezprawnie zaopatrzenia emerytalnego (pensji wdowiej, sierocej), odprawy lub pośmiertnego, lub też wyższego wymiaru zaopatrzenia emerytalnego od przypadającego im w myśl niniejszych przepisów, tracą prawo do dalszego pobierania zaopatrzenia, niezależnie od odpowiedzialności sądowo-karnej i obowiązku wynagrodzenia szkody.

§  76.

1. Do wysługi emerytalnej zalicza się czas służby od dnia rzeczywistego objęcia służby.

2. W razie ponownego przyjęcia na służbę pracownika zwolnionego może być zaliczony czas poprzedniej służby pod warunkiem zwrotu odebranej odprawy emerytalnej.

3. W razie ponownego przyjęcia na służbę emeryta Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych zalicza się przy ponownem zwolnieniu także cały czas, uwzględniony przy poprzednim wymiarze emerytury.

§ 77. Czas czynnej służby wojskowej, odbytej podczas wojny, w czasie od dnia rozpoczęcia działań wojennych do dnia zawieszenia broni, poprzedzającego zawarcie pokoju, liczy się przy wymiarze uposażenia emerytalnego podwójnie pracownikom, powołanym do służby wojskowej, jako też pełniącym służbę w formacjach wojskowych, względnie na terenie operacyjnym podporządkowanym dowództwu armji. Przy częściowej mobilizacji oblicza się w ten sposób czas służby, odbytej podczas wojny, tylko pełniącym służbę w formacjach zmobilizowanych. Czas przebyty w niewoli liczy się pojedynczo i tylko w wypadku, o ile dostanie się do niewoli nastąpiło bez winy pracownika.

§ 78. 21

1. Pracownikowi, który przeszedł do służby w Powszechnym Zakładzie Ubezpieczeń Wzajemnych ze służby państwowej lub samorządowej, względnie z instytucji państwowej, samorządowej lub innej instytucji prawno - publicznej, albo też z instytucji prywatnej lub z pracy zawodowej, na których to stanowiskach nabył specjalnych kwalifikacyj, mających bezpośrednio zastosowanie w Powszechnym Zakładzie Ubezpieczeń Wzajemnych, naczelny dyrektor może - przy przyjęciu do Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych, zaliczyć do wysługi emerytalnej w Powszechnym Zakładzie Ubezpieczeń Wzajemnych czas po-przedniej służby, względnie pracy w ilości nie-przekraczającej 10 lat, pod warunkiem wpłacenia do funduszu emerytalnego za każdy zaliczony miesiąc 10% od uposażenia miesięcznego, oznaczonego w §§ 53 i 56, które pracownik otrzymał przy przyjęciu do Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych. Naczelnemu dyrektorowi i zastępcy naczelnego dyrektora może zaliczyć do wysługi emerytalnej czas poprzedniej służby w analogicznych warunkach Minister Skarbu. W wyjątkowych wypadkach, zasługujących na specjalne uwzględnienie, zaliczenie czasu służby państwowej lub samorządowej, względnie w instytucji państwowej, samorządowej lub prawno-publicznej, może być za zgodą władzy nadzorczej dokonane bez opłaty, bez uwzględnienia jednak czasu, jaki pracownik ten przebył w stanie nieczynnym lub w stanie spoczynku.

2. Prawa, wynikające z powyższego zaliczenia, nabywa pracownik po przesłużeniu w Powszechnym Zakładzie Ubezpieczeń Wzajemnych 10 lat, zaś naczelny dyrektor i zastępca naczelnego dyrektora w zależności od decyzji Ministra Skarbu może je na-być po przesłużeniu 5 lat; wyjątek stanowi:

a) śmierć lub trwała niezdolność do służby z przyczyn, wyszczególnionych w § 70, w których to przypadkach prawa wynikające z zaliczenia nabywa się już po upływie 5 lat służby w Powszechnym Zakładzie Ubezpieczeń Wzajemnych, oraz

b) śmierć lub trwała niezdolność do służby z przyczyn, wyszczególnionych w § 71, w których to przypadkach prawa, wynikające z zaliczenia, nabywa się natychmiast.

3. Prawa, wynikające z zaliczenia lat poprzedniej służby państwowej, samorządowej lub prawno-publicznej, wyjątkowo można nabyć za zgodą władzy nadzorczej po przesłużeniu jednego roku w Powszechnym Zakładzie Ubezpieczeń Wzajemnych.

4. Opłata, przewidziana w ust. 1 niniejszego paragrafu, może być przez naczelnego dyrektora (względnie przez Ministra Skarbu) rozłożona na raty, jednak nie dłużej niż na 5 lat.

5. Zarówno pracownik, jak i pozostała po nim wdowa, względnie dzieci, korzystają z zaliczenia czasu poprzedniej służby lub pracy dopiero po całkowitem wpłaceniu należności za to zaliczenie.

6. Wdowa lub dzieci po zmarłym pracowniku, który nie uiścił w całości należności za zaliczenie poprzedniego czasu służby, pragnący z tego zaliczenia skorzystać, muszą uiścić zaległą część tej należności.

7. Pracownikowi lub pozostałej po nim wdowie i dzieciom, którzy przed zupełnem wpłaceniem należności za zaliczenie czasu poprzedniej służby lub pracy zrezygnują z tego zaliczenia, zwraca się wpłacone kwoty.

§ 79. 22 Pracownik, podlegający w poprzedniej służbie obowiązkowi ubezpieczenia społecznego (emerytalnego, pensyjnego) w myśl odpowiednich ustaw, nabywa przy przejściu na służbę do Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych prawo do zaliczenia tego czasu pracy do wysługi emerytalnej w całości lub częściowo zgodnie z obowiązującemi przepisami prawnemi. Jeżeli w ten sposób zaliczony będzie niecałkowity dotychczasowy czas pracy, wówczas różnica zaliczona być może według zasad § 78.

§ 80. Do wysługi emerytalnej nie zalicza się:

a) czasu służby, odliczonego w drodze kary dyscyplinarnej,

b) czasu zawieszenia w służbie, niepoliczalnego do czasu służby czynnej (§ 42 ust. 1),

c) czasu urlopu bez uposażenia (§§ 8 i 26),

d) czasu służby w Powszechnym Zakładzie Ubezpieczeń Wzajemnych, opartej na specjalnej umowie (§ 1); czas ten jednak może być zaliczony w rozmiarze i pod warunkami, ustalonemi w §§ 78 i 79,

§  81.

1. Przy ostatecznem obliczeniu lat wysługi emerytalnej nic uwzględnia się części roku do 6 miesięcy włącznie, natomiast okres, przekraczający 6 miesięcy, liczy się jako pełny rok.

2. 23 Postanowienie powyższe nie ma zastosowania przy obliczeniu wymienionego w §§ 69 i 70 dziesięcio względnie pięcioletniego okresu oraz czasu służby, obliczonego w myśl § 86.

§  82.

1. Prawo do pobierania zaopatrzenia emerytalnego rozpoczyna się od pierwszego dnia miesiąca, następującego po zwolnieniu ze służby.

2. Zaopatrzenie emerytalne płatne jest 1 dnia każdego miesiąca zgóry.

§ 83. 24

1. Podstawę wymiaru zaopatrzenia emerytalnego stanowi uposażenie, ostatnio pobierane w służbie czynnej, w myśl postanowień §§ 53 i 56; dodatek mieszkaniowy jest brany w rachubę w zależności od każdorazowego stanu rodzinnego emeryta, z tem zastrzeżeniem, że wstąpienia w związek małżeński lub powiększenia rodziny po uzyskaniu prawa do zaopatrzenia emerytalnego nie uwzględnia się (§ 53 ust. 4).

2. Zmiany zasad i wysokości uposażenia pracowników Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych będą automatycznie stosowane także do zaopatrzenia emerytalnego; nie stosuje się to do zmian, dotyczących zaszeregowania stanowisk służbowych do grup uposażenia (§ 54).

3. Zaopatrzenie emerytalne wynosi do lat 10 wysługi emerytalnej włącznie 40% (czterdzieści procent) i wzrasta za każdy następny rok służby o 2,4% (dwa całe i cztery dziesiąte procentu), nie może jednak przenosić 100% podstawy wymiaru.

§ 84. Prawo do pobierania zaopatrzenia emerytalnego gaśnic:

1) w razie śmierci emeryta,

2) gdy emeryt, powołany ponówcie do służby w myśl postanowień § 73, odmówi wezwaniu zgłoszenia się do służby,

3) gdy emeryt został prawomocnie skazany za czyn karygodny, a skazanie pociąga za sobą utratę zdolności do piastowania urzędu publicznego; naczelny dyrektor może jednak w tym przypadki!, o ile wyjątkowe względy za tem przemawiają, przyznać żonie i dzieciom emeryta odpowiedni zasiłek do czasu, przez który rodzina pozostawałaby bez środków do utrzymania; zasiłek ten nie może przekraczać wysokości zaopatrzenia wdowiego, względnie sierocego według postanowień rozporządzenia niniejszego.

§  85.

1. 25 Prawo do pobierania zaopatrzenia emerytalnego zawiesza się:

a) w razie ponownego wstąpienia na służbę w Powszechnym Zakładzie Ubezpieczeń Wzajemnych,

b) w razie utraty obywatelstwa polskiego,

c) w razie wyjazdu zagranicę, trwającego dłużej niż 6 miesięcy, jeżeli Minister Skarbu na wniosek naczelnego dyrektora nie zezwoli na dalsze pobieranie zaopatrzenia emerytalnego zagranicą,

d) w razie wstąpienia do klasztoru,

e) na czas piastowania mandatu poselskiego lub senatorskiego,

f) jeżeli emeryt z jakichkolwiek nieuzasadnionych powodów nie odbierał zaopatrzenia przez przeciąg jednego roku; w tym wypadku zaległe raty za ubiegłe miesiące nie podlegają więcej wypłacie.

2. Zawieszenie prawa do pobierania zaopatrzenia emerytalnego kończy się z ostatnim dniem miesiąca, w którym ustały przyczyny zawieszenia, wymienionego pod a), b), c), d), e), względnie nastąpiło zgłoszenie o zaopatrzenie w wypadku, wymienionym pod g).

§ 86. 26

1. Pracownik, zwolniony ze służby w myśl postanowień 3 ustępu § 17 oraz § 47 przed nabyciem prawa do emerytury, otrzymuje jednorazową odprawę w wysokości pełnego jednomiesięcznego uposażenia za każdy rok służby w Powszechnym Zakładzie Ubezpieczeń Wzajemnych.

2. Pracownik, zwolniony ze służby na własną prośbę bez prawa do zaopatrzenia emerytalnego, otrzymuje odprawę, zastępującą zwrot składek emerytalnych. Odprawa wynosi 5% ostatnio pobieranego miesięcznego uposażenia w myśl §§ 53 i 56 za każdy miesiąc służby w Powszechnym Zakładzie Ubezpieczeń Wzajemnych.

3. Przy obliczaniu odpraw, przewidzianych w ustępie 1 i 2 niniejszego paragrafu, uwzględnia się również w odpowiednim stosunku ułamkowe części lat.

4. Czasu, zaliczonego w myśl postanowień § 78, nie uwzględnia się przy obliczaniu odprawy według ustępu 1 i 2 niniejszego paragrafu; natomiast uiszczone wpłaty z tytułu zaliczenia zostają zwrócone w całości.

5. Wypłata odpraw, przewidzianych w ust. 1 i 2 niniejszego paragrafu, następuje w ten sposób, że pracownikowi zostaje wypłacona jedynie nadwyżka przyznanej odprawy ponad kwotę, mającą być-według obowiązujących przepisów ustawowych o ubezpieczeniu społecznem-przekazaną właściwemu podmiotowi ubezpieczenia, względnie właściwemu służbodawcy, któremu zostaje w odpowiednim czasie przekazana reszta odprawy. Nadwyżka ta nie może być jednak mniejsza od połowy kwoty, przypadającej pracownikowi w myśl ust. 1 lub 2 mniejszego paragrafu.

§  87.

1. Wdowa i sieroty po pracowniku mają prawo do pensji wdowiej względnie sierocej, jeżeli mąż względnie ojciec nabył w myśl §§ 69, 70 i 7N1 prawo do zaopatrzenia emerytalnego, choćby zmarł przed zwolnieniem ze służby.

2. Dzieci uprawnione (legitymowane) traktuje się pod względem zaopatrzenia sierocego narówni z dziećmi ślubnemi.

3. Dzieci naturalne (nieślubne) mają w stosunku do matki te same prawa, jakie przysługują dzieciom ślubnym, w stosunku zaś do ojca naturalnego tylko w wypadkach następujących:

a) jeżeli ojcostwo zostało już za życia pracownika sądownie ustalone lub pozasądownie uznane, a pracownik łożył na utrzymanie dziecka,

b) jeżeli ojcostwo w stosunku do dziecka naturalnego, urodzonego po śmierci pracownika, zostało sądownie ustalone.

4. Pasierbowie i pasierbice mają prawo do pensji sierocej, o ile pozostawali na utrzymaniu pracownika przynajmniej rok bezpośrednio przed przyznaniem zaopatrzenia emerytalnego lub przed śmiercią pracownika i o ile nie posiadają żadnego zaopatrzenia po ojcu lub po matce.

§ 88. 27

1. Pensja wdowia wynosi trzy piąte zaopatrzenia emerytalnego, które zmarły mąż pobierał, względnie do którego miałby w chwili śmierci prawo.

2. Pensja wdowia po pracowniku, poległym lub zmarłym wskutek działań wojennych, wynosi trzy piąte uposażenia, pobieranego w służbie czynnej przez zmarłego pracownika w myśl postanowień §§ 53 i 56.

§  89.

1. Pensja sieroca po ojcu wynosi:

a) dla każdego dziecka, jeżeli wdowa żyje i ma prawo do pensji wdowiej, - ¹/₃ część zaopatrzenia emerytalnego zmarłego ojca,

b) dla każdego dziecka, jeżeli wdowa nie żyje lub nie ma prawa do pensji wdowiej - ¹/₃ część zaopatrzenia emerytalnego zmarłego ojca,

c) dla jedynej sieroty bez opieki ojca i matki- połowę zaopatrzenia emerytalnego ojca.

2. Jeżeli wdowa nie pobiera pensji wdowiej z powodu pobierania zaopatrzenia emerytalnego z tytułu własnej służby, sierotom służy prawo do pensji sierocej według postanowień punktu b) względnie c) niniejszego paragrafu.

§  90.

1. Prawo do pensji sierocej mogą nabywać dzieci również po matce, o ile były przez nią utrzymywane.

2. Jeżeli sierota nabyła prawo do pensji po ojcu i matce, wypłaca się sierocie pensję wyższą.

3. Sierota ma prawo do pobierania pensji po matce za życia ojca w razie jego niezdolności do pracy i niemożności zapewnienia jej utrzymania.

4. Pensja po matce wynosi ¹/₃ część uposażenia emerytalnego matki,

§ 91. Łączna kwota pensyj sierocych nie może ani sama, ani wraz z pensją wdowią przekraczać wysokości zaopatrzenia emerytalnego, które pobierał lub do którego miałby w chwili śmierci prawo zmarły ojciec. Gdyby suma pensyj sierocych albo sama, albo łącznie z pensją wdowią przekraczała wysokość zaopatrzenia emerytalnego, które zmarły ojciec pobierał, lub do którego w chwili śmierci miałby prawo-należy zmniejszyć proporcjonalnie pensję sierocą. W takiż sposób należy zmniejszyć pensję sierocą po matce, gdyby łączna kwota pensyj sierocych przekraczała zaopatrzenie emerytalne matki.

§ 92. Żony i dzieci pracowników, powołanych do służby wojskowej na skutek mobilizacji, którzy zaginęli na terenie działań wojennych, otrzymują od dnia pierwszego miesiąca, następującego po wstrzymaniu uposażenia, tymczasową pensję w wysokości należnej im ewentualnie stałej pensji.

§  93.

1. W razie odnalezienia się zaginionego potrąca się na rzecz funduszu emerytalnego przy wypłacie zaległego uposażenia kwotę, wypłaconą jego żonie i dzieciom tytułem tymczasowej pensji.

2. W razie nieodnalezienia się zaginionego w ciągu czasu, przewidzianego w przepisach, określających tryb uznawania zaginionych za zmarłych, żona względnie dzieci powinny przedłożyć zaświadczenie o wniesieniu podania do odnośnego sądu w przedmiocie uzyskania orzeczenia, uznającego zaginionego za zmarłego, względnie przedłożyć orzeczenie sądowe, że dowód śmierci należy uważać za ustalony; w przeciwnym wypadku pensja tymczasowa zostaje wstrzymana.

3. Orzeczenie sądowe o zaginięciu stanowi podstawę do przyznania stałej pensji,

§  94.

1. Wdowa nie ma prawa do pensji:

a) jeżeli zawarcie małżeństwa nastąpiło po zwolnieniu męża ze służby,

b) jeżeli zawarcie małżeństwa nastąpiło podczas choroby, której skutkiem była śmierć, o ile śmierć nastąpiła przed upływem 6 miesięcy od chwili zawarcia małżeństwa,

c) jeżeli małżeństwo zostało zawarte przez pracownika po ukończeniu 60 lat życia,

d) jeżeli wspólność małżeńska została są^ downie rozdzielona bez obowiązku męża do utrzymywania żony,

e) o ile uznana została sądownie za winną lub współwinną śmierci męża.

2. Dzieci, pozostałe z małżeństwa, zawartego przez emeryta, nie mają prawa do pensji sierocej,

§  95.

1. Prawo do pensji wdowiej i sierocej rozpoczyna się z pierwszym dniem miesiąca, następującego po tym miesiącu, x za który zmarły pracownik względnie emeryt pobrał ostatnio należne mu uposażenie. Dla sierot, które przyszły na świat po tym terminie, prawo do pensji rozpoczyna się od pierwszego dnia miesiąca po urodzeniu.

2. Pensje wdowie i sieroce płatne są miesięcznie zgóry,

§  96.

1. Prawo do pensji wdowiej i sierocej gaśnie:

a) że śmiercią wdowy lub sieroty z końcem miesiąca, w którym śmierć nastąpiła,

b) w razie ukończenia przez sierotę 18 roku życia lub też wcześniejszego zawarcia związku małżeńskiego.

2. Sierotom, odbywającym studja w zakładach naukowych państwowych lub prywatnych z prawem publiczności, przyznaje się pensję sierocą po ukończeniu 18 roku życia na każdy rok szkolny, aż do ukończenia studjów, - niedłużej jednak niż do ukończenia 24 roku życia.

3. W wyjątkowych, na szczególne uwzględnienie zasługujących wypadkach, może naczelny dyrektor zezwolić na dalsze pobieranie pensji sierocej, także po ukończeniu 18 względnie 24 roku życia, o ile sieroty wskutek ułomności fizycznej lub umysłowej nie są zdolne do pracy zarobkowej.

§  97.

1. Prawo do pobierania pensji wdowiej lub sierocej zawiesza się:

a) w razie utraty obywatelstwa polskiego,

b) w razie wyjazdu zagranicę, trwającego dłużej niż 6 miesięcy, jeżeli Minister Skarbu na wniosek naczelnego dyrektora nie zezwoli na dalsze pobieranie pensji wdowiej, lub sierocej zagranicą,

c) w razie wstąpienia do klasztoru,

d) na czas piastowania przez wdowę mandatu poselskiego lub senatorskiego.

2. Zawieszenie prawa do pobierania pensji wdowiej lub sierocej kończy się z ostatnim dniem miesiąca, w którym ustały przyczyny zawieszenia.

§  98.

1. Wdowa, która weszła ponownie w związek małżeński, może według życzenia swego albo otrzymać jednorazową odprawę wzamian za pobieraną pensję wdowią, albo zachować prawo do pensji wdowiej na wypadek ponownego owdowienia.

2. Zgłoszenie o odprawę winno nastąpić w ciągu 3 miesięcy od dnia zawarcia ponownego małżeństwa.

3. Odprawa wynosi dla wdów w wieku do lat 45 - dwuletnią, powyżej zaś tego wieku jednoroczną kwotę pensji wdowiej.

4. Gdy wdowa nabędzie prawa do pensji wdowiej z ponownego małżeństwa, otrzymuje w razie powtórnego owdowienia, o ile nie otrzymała odprawy po pierwszem owdowieniu, tę pensję wdowią, która jest wyższa, a jeżeli otrzymała odprawę - pensję wdowią, przysługującą z tytułu ponownego małżeństwa. Wdowa, która wyszła zamąż za obywatela państwa obcego, otrzymuje odprawę tylko wówczas, jeżeli ustawodawstwo państwa, którego jest obywatelem, udziela wdowom odprawy, jeżeli wychodzą zamąż za obywatela państwa polskiego.

§ 99. W razie przyznania wdowie zaopatrzenia emerytalnego z tytułu własnej służby otrzymuje ona tylko jedno zaopatrzenie według swego wyboru.

§  100.

1. 28 Wdowa po pracowniku, zmarłym w czynnej służbie, nie mająca prawa do pensji wdowiej, o ile sama nie jest pracownikiem Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych, otrzymuje jednorazową zapomogę w wysokości pełnego rocznego uposażenia. W tej samej wysokości otrzymują odprawę sieroty bez ojca i matki w wieku poniżej 18 lat po ojcu, względnie po matce, o ile ci nie nabyli prawa do emerytury, z tem ograniczeniem, że jednocześnie można otrzymać tylko jedną odprawę. Po ukończeniu 18 roku życia do ukończenia 24 lat życia otrzymują sieroty odprawę wyjątkowo wtedy, jeżeli odbywają studja w zakładach naukowych, albo bez względu na wiek, jeżeli wskutek ułomności fizycznej lub umysłowej są niezdolne do zarobkowania.

2. Sierotom wypłaca się odprawę niepodzielnie.

3. Sierotom z różnych małżeństw tego samego pracownika wypłaca, się odprawę tylko wtedy, jeżeli wdowa nie skorzystała z tego prawa, albo z prawa tego zrezygnowała na rzecz sierot.

§  101.

1. 29 W razie śmierci pracownika w służbie czynnej lub na emeryturze należy się wdowie, która pozostawała z nim we wspólności małżeńskiej, bez względu na jej prawa do pensji wdowiej, pośmiertne w wysokości pełnego uposażenia, względnie zaopatrzenia za okres czasu, równy okresowi, przewidzianemu dla danego pracownika w § 47 niniejszych przepisów. W razie śmierci pracownika, który przesłużył w Powszechnym Zakładzie Ubezpieczeń Wzajemnych (lub instytucjach go poprzedzających) co najmniej 20 lat, pośmiertne wynosi sześciomiesięczne ostatnio pobierane uposażenie, względnie zaopatrzenie.

2. Pośmiertne należy się w tej samej wysokości wdowcowi, który ze zmarłą pracowniczką pozostawał we wspólności małżeńskiej.

3. W braku wdowy (wdowca) uprawnionej (uprawnionego) do pośmiertnego należy się pośmiertne w te; samej wysokości niepodzielnie dzieciom (§ 87) zmarłego, o ile zmarły je utrzymywał. W braku wyżej wymienionych członków rodziny zwraca się udowodnione koszty leczenia i pogrzebu do wysokości pośmiertnego innym krewnym lub osobom postronnym, jeżeli zmarły nie pozostawi1 majątku ruchomego lub nieruchomego, wystarczającego na pokrycie tych kosztów.

§  102.

1. 30 Tytułem składki emerytalnej pracownika ustanawia się opłatę w wysokości 5% uposażenia w służbie czynnej, należnego w myśl postanowień §§ 53 i 56. Opłatę pobiera się każdego miesiąca przez potrącenie z uposażenia.

2. Powyższe opłaty pracowników łącznie z dopłatami Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych wpływają do funduszu emerytalnego; wysp-kość dopłat Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych oraz regulamin funduszu emerytalnego ustala Minister Skarbu na wniosek naczelnego dyrektora.

§ 103. 31 (skreślony).

CZĘŚĆ  IV.

PRZEPISY PRZEJŚCIOWE.

§  104.

1. Pracownikom, którzy w chwili wejścia w życie rozporządzenia niniejszego pełnili służbę w Powszechnym Zakładzie Ubezpieczeń Wzajemnych, a z którymi ma być zawarty stosunek służbowy na podstawie przepisów rozporządzenia niniejszego, będą w ciągu 6 miesięcy od wejścia w życie rozporządzenia niniejszego doręczone pisma nominacyjne, określone w § 4.

Pracownik, który otrzymał pismo nominacyjne, najdalej w ciągu tygodnia od doręczenia mu tego pisma winien złożyć oświadczenie, określone w § 6. Z chwilą złożenia takiego oświadczenia będą mieć w stosunku do danego pracownika zastosowanie przepisy rozporządzenia niniejszego.

2. Z pracownikami, którzy nie złożyli w terminie tygodniowym oświadczenia, oznaczonego w ust. 1, lub z którymi nie zostanie nawiązany stosunek służbowy na podstawie postanowień rozporządzenia niniejszego, dotychczasowy stosunek służbowy będzie rozwiązany z zastosowaniem ogólnie obowiązujących przepisów prawnych.

§ 105. Naczelny dyrektor na podstawie wykonywanych przez pracowników czynności służbowych i przebiegu dotychczasowej służby określi w pismach nominacyjnych, o których mowa w § 104 ust. 1, do jakiej grupy i szczebla uposażenia zostają pracownicy zaliczeni, przyczem pracownikom od I do V grupy uposażenia włącznie można przyznać najwyżej szczebel B.

§  106.

1. Pracownikom, którzy w chwili wejścia w życie rozporządzenia niniejszego pełnili służbę w Powszechnym Zakładzie Ubezpieczeń Wzajemnych, zalicza się do wysługi emerytalnej bez opłaty następujące, okresy służby względnie pracy:

a) czas służby w b. Instytucji Ubezpieczeń Wzajemnych budowli od. ognia w Królestwie Polskiem [ustawa z dnia 10 czerwca, st. st. 1900 r. Zbiór Praw tom XII cz. I wydanie z r. 1908, tudzież dekret Naczelnika Państwa z dnia 7 lutego 1919 r. Dz. P. P. P. Nr. 14, poz. 190) oraz w instytucjach i urzędach ją poprzedzających' w charakterze urzędników względnie funkcjonarjuszów niższych pod warunkiem ciągłości służby; w wyjątkowych wypadkach mogą być zaliczone i przerywane okresy służby;

b) dotychczasowy czas służby w Powszechnym Zakładzie Ubezpieczeń Wzajemnych ś w Polskiej Dyrekcji Ubezpieczeń Wzajemnych, przyczem czas służby po 1 października 1924 r., podczas którego pracownikowi nie były potrącane opłaty na fundusz emerytalny, zalicza się pod warunkiem wpłacenia przez pracownika składek emerytalnych za każdy miesiąc tego okresu w wysokości 5% pierwszego miesięcznego uposażenia, wymierzonego na podstawie § 53; o ile wchodzi w rachubę okres pracy, przekraczający wstecz datę 1 października 1924 r., składka emerytalna pobrana zostanie tylko za czas od 1 października 1924 roku, zaliczony jednak zostanie cały okres czasu;

c) czas służby w b, -Wileńskiej Dyrekcji Ubezpieczeń Wzajemnych;

d) czas służby w b. Stowarzyszeniu Emerytalnem Pracowników Prywatnych w Warszawie;

e) czas służby w b. Ludowem Towarzystwie Ubezpieczeń Wzajemnych "Wisła" w Krakowie, o ile dotyczy b. pracowników etatowych "Wisły", którzy przeszli do Polskiej Dyrekcji Ubezpieczeń Wzajemnych w chwili likwidacji tego towarzystwa, przyczem przekazana ustawowa rezerwa premjowa za ubezpieczenie pensyjne podczas służby w tej instytucji uważa się jako wpłata za zaliczenie tego okresu pracy.

2. Ustępy 3 - 6 § 78 mają odpowiednie zastosowanie w przypadkach, przewidzianych w ust. 1 p. b) niniejszego paragrafu.

§  107.

1. Pracownikom, którzy w chwili wejścia w życie rozporządzenia niniejszego pełnili służbę w Powszechnym Zakładzie Ubezpieczeń Wzajemnych, a z którymi został nawiązany stosunek służbowy w myśl § 104, może być zaliczona według zasad §§ 78 i 79 służba państwowa i samorządowa oraz służba w instytucjach państwowych, samorządowych i innych instytucjach prawno - publicznych albo też w instytucjach prywatnych, jak również praca zawodowa, podczas której pracownik nabył kwalifikacyj, uzdalniających go do służby w Powszechnym Zakładzie Ubezpieczeń Wzajemnych, z tara, że jako pierwsze uposażenie uważane będzie:

a) w przypadku przekazania rezerwy premjowej z poprzedniego ustawowego ubezpieczenia - pierwsze uposażenie po wprowadzeniu, waluty złotowej, jednakże bez uwzględnienia" dodatku rodzinnego, mieszkaniowego i lokalnego;

b) we wszystkich innych przypadkach - pierwsze uposażenie, pobierane w myśl postanowień § 53.

2. W przypadkach przekazania rezerwy premiowej z poprzedniego ustawowego ubezpieczenia pensyjnego, o ile przekazana rezerwa wystarcza na zaliczenie więcej niż 10 lat służby, ograniczenie ilości zaliczalnych lat, przewidziane w § 78, nie ma zastosowania, a prawa, wynikające z zaliczenia lat, nabywa pracownik z mocą natychmiastową.

3. W innych przypadkach zaliczenie lat z mocą natychmiastową może mieć miejsce za zgodą władzy nadzorczej.

4. Naczelny dyrektor za zgodą władzy nadzorczej może w wypadkach wyjątkowych, zasługujących na specjalne uwzględnienie, zaliczyć pracownikowi do wysługi emerytalnej częściowo lata bez opłaty, o ile pracownik wykaże się przynajmniej 10 letnią pracą lub służbą zawodową przed wstąpieniem do Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych, względnie Polskiej Dyrekcji Ubezpieczeń Wzajemnych.

§  108.

1. Pracownicy, którzy pełnili służbę w Powszechnym Zakładzie Ubezpieczeń Wzajemnych w chwili, wejścia w życie rozporządzenia niniejszego, a z którymi nie zostanie zawarty stosunek służbowy na podstawie przepisów rozporządzenia niniejszego, korzystają z praw, przewidzianych w części III rozporządzenia niniejszego, o ile były im uskuteczniane potrącenia na fundusz emerytalny.

2. Pracownicy, którzy pełnili służbę w Powszechnym Zakładzie Ubezpieczeń Wzajemnych względnie w Polskiej Dyrekcji Ubezpieczeń Wzajemnych, a z którymi został rozwiązany stosunek służbowy {zostali zwolnieni) przed wejściem w życie rozporządzenia niniejszego, korzystają z praw, przewidzianych w części III niniejszego rozporządzenia, o ile były im uskuteczniane potrącenia na fundusz emerytalny, względnie o ile otrzymują zaliczki na zaopatrzenie emerytalne i o ile nie dokonali z instytucją ostatecznego rozrachunku. To samo dotyczy członków rodzin tych pracowników, którzy zmarli przed wejściem w życie rozporządzenia niniejszego.

3. 32 W celu określenia podstawy wymiaru zaopatrzenia emerytalnego względnie pensyj wdowich i sierocych dla osób, wymienionych w ustępie 1 i 2 niniejszego paragrafu, naczelny dyrektor dokona zaszeregowania ich do odpowiednich grup uposażenia stosownie do ostatnio pobieranych uposażeń, lub też stosownie do grup uposażeń, przywiązanych do stanowisk, jakie odnośni pracownicy ostatnio zajmowali.

4. Obliczenie wysługi emerytalnej tym pracownikom dokonane będzie przez naczelnego dyrektora według zasad §§ 106 i 107.

5. Raty emerytalne, należne w chwili wejścia W życie rozporządzenia niniejszego, będą obliczane według każdorazowo obowiązującej mnożnej,

6. Wypłacone w markach polskich zaliczki ulegają przerachowaniu według skali § 2 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 14 maja 1924 r. o przerachowaniu zobowiązań prywatnoprawnych (Dz. U. R. P. Nr. 42, poz. 441).

7. Naczelny dyrektor za zgodą władzy nadzorczej ma prawo umorzyć wypłacone zaliczki, o ileby należne raty za okres ubiegły były mniejsze, aniżeli pobrane zaliczki.

8. 33 Do wysługi emerytalnej pracowników, wymienionych w ustępach 1 i 2 niniejszego paragrafu, nie mogą być zaliczane te okresy służby, za które ze Skarbu Państwa pobierane jest zaopatrzenie emerytalne, względnie pensja wdowia i sieroca.

§ 109. Postanowienia § 104 nie dotyczą naczelnego dyrektora i zastępcy naczelnego dyrektora, mianowanych przez Ministra Skarbu, do których przepisy rozporządzenia niniejszego mają zastosowanie z chwilą wejścia w życie rozporządzenia niniejszego.

§ 110. Przewidziane w części IV rozporządzenia niniejszego uprawnienia dla naczelnego dyrektora przysługiwać będą w stosunku do naczelnego dyrektora i zastępcy naczelnego dyrektora Ministrowi Skarbu, w stosunku zaś do dyrektorów - władzy nadzorczej na wniosek naczelnego dyrektora.

§  111.

1. Pracownikom Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych, którzy w chwili wejścia w życie rozporządzenia niniejszego pobierali dodatek rodzinny dla dzieci, dodatek ten utrzymuje się w rozmiarze po 20 zł. miesięcznie na każde dziecko (§ 87), na które pracownik ten dotychczas dodatek pobierał, nie więcej jednak niż na 4. dzieci.

2. Prawo do pobierania rzeczonego dodatku na każde z wyżej wymienionych dzieci gaśnie:

a) po ukończeniu przez dziecko lat 18,

b) w razie śmierci dziecka,

c) w razie wstąpienia dziecka w związek małżeński lub też od czasu, gdy dziecko samo się utrzymuje, względnie posiada własne zaopatrzenie.

3. Wypłacanie dodatku na dane dziecko kończy się z ostatnim dniem miesiąca, w którym powstała jedna z przyczyn, wymienionych pod a), b) lub c) ust. 2.

4. Dodatek pobierają pracownicy począwszy od VI grupy uposażenia wdół. Dodatku rodzinnego nie pobierają pracownicy, którzy mają prawo do pobierania dodatku według § 55; dodatek nie przysługuje również naczelnemu dyrektorowi i zastępcy naczelnego dyrektora,

5. W razie przeniesienia pracownika do wyższej grupy uposażenia, suma dodatku rodzinnego zmniejsza się o kwotę, o jaką zwiększyło się uposażenie wskutek tego przeniesienia.

CZĘŚĆ  V.

PRZEPISY KOŃCOWE.

§ 112. Wykonanie rozporządzenia niniejszego powierza się Ministrowi Skarbu.

§ 113. Rozporządzenie niniejsze wchodzi w życie z dniem pierwszym miesiąca następującego po ogłoszeniu.

1 § 9 ust. 2 skreślony przez art. 1 pkt 1 rozporządzenia z dnia 20 stycznia 1930 r. (Dz.U.30.4.31) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 lutego 1930 r.

2 § 9 ust 3 zmieniony przez art. 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 20 stycznia 1930 r. (Dz.U.30.4.31) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 lutego 1930 r.

3 § 17 ust. 5 skreślony przez art. 1 pkt 3 rozporządzenia z dnia 20 stycznia 1930 r. (Dz.U.30.4.31) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 lutego 1930 r.

4 § 26 ust. 2 zmieniony przez art. 1 pkt 4 rozporządzenia z dnia 20 stycznia 1930 r. (Dz.U.30.4.31) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 lutego 1930 r.

5 § 47 ust. 1 pkt 1 zmieniony przez art. 1 pkt 5 rozporządzenia z dnia 20 stycznia 1930 r. (Dz.U.30.4.31) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 lutego 1930 r.

6 § 53 zmieniony przez art. 1 pkt 6-9 rozporządzenia z dnia 20 stycznia 1930 r. (Dz.U.30.4.31) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 lutego 1930 r.

Z dniem 28 marca 1931 r. wysokość uposażenia przewidziana w niniejszym paragrafie obniża się o 10 %, zgodnie z § 1 rozporządzenia z dnia 24 marca 1931 r. (Dz.U.31.27.185).

Z dniem 31 maja 1932 r. wysokość uposażenia przewidziana w niniejszym paragrafie obniża się o 10 %, zgodnie z § 1 rozporządzenia z dnia 27 maja 1932 r. (Dz.U.32.46.437).

Z dniem 1 lutego 1937 r. wysokość uposażenia przewidziana w niniejszym paragrafie obniża się o 10 %, zgodnie z § 1 rozporządzenia z dnia 27 maja 1932 r. o zmianie wysokości uposażenia pracowników Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych (Dz.U.32.46.437).

7 Art. 53 ust. 4 dodany przez art. 1 pkt 9 rozporządzenia z dnia 20 stycznia 1930 r. (Dz.U.30.4.31) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 stycznia 1929 r. i ma zastosowanie do pracowników czynnych, do pozostałych zaś z dniem 1 lutego 1929 r.

8 § 55:

- zmieniony przez art. 1 pkt 10 rozporządzenia z dnia 20 stycznia 1930 r. (Dz.U.30.4.31) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 lutego 1930 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 1 rozporządzenia z dnia 17 grudnia 1936 r. (Dz.U.37.4.30) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 lutego 1937 r.

9 § 56:

- zmieniony przez art. 1 pkt 11 rozporządzenia z dnia 20 stycznia 1930 r. (Dz.U.30.4.31) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 lutego 1930 r.

Z dniem 28 marca 1931 r. wysokość uposażenia przewidziana w niniejszym paragrafie obniża się o 10 %, zgodnie z § 1 rozporządzenia z dnia 24 marca 1931 r. (Dz.U.31.27.185).

Z dniem 31 maja 1932 r. wysokość uposażenia przewidziana w niniejszym paragrafie obniża się o 10 %, zgodnie z § 1 rozporządzenia z dnia 27 maja 1932 r. (Dz.U.32.46.437).

Z dniem 1 lutego 1937 r. wysokość uposażenia przewidziana w niniejszym paragrafie obniża się o 10 %, zgodnie z § 1 rozporządzenia z dnia 27 maja 1932 r. o zmianie wysokości uposażenia pracowników Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych (Dz.U.32.46.437).

- zmieniony przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 17 grudnia 1936 r. (Dz.U.37.4.30) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 lutego 1937 r.

10 § 57 zmieniony przez § 1 pkt 3 rozporządzenia z dnia 17 grudnia 1936 r. (Dz.U.37.4.30) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 lutego 1937 r.

11 Moc obowiązującą § 58 zawiesza się zgodnie z § 2 rozporządzenia z dnia 17 grudnia 1936 r. (Dz.U.37.4.30) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 lutego 1937 r.

12 § 62 ust. 5 zmieniony przez art. 1 pkt 13 rozporządzenia z dnia 20 stycznia 1930 r. (Dz.U.30.4.31) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 lutego 1930 r.

13 § 62 ust. 6 zmieniony przez art. 1 pkt 14 rozporządzenia z dnia 20 stycznia 1930 r. (Dz.U.30.4.31) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 lutego 1930 r.

14 § 64 zmieniony przez § 1 pkt 4 rozporządzenia z dnia 17 grudnia 1936 r. (Dz.U.37.4.30) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 lutego 1937 r.

15 § 65:

- zmieniony przez art. 1 pkt 16-20 rozporządzenia z dnia 20 stycznia 1930 r. (Dz.U.30.4.31) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 lutego 1930 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 4 rozporządzenia z dnia 17 grudnia 1936 r. (Dz.U.37.4.30) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 lutego 1937 r.

16 § 66 zmieniony przez § 1 pkt 4 rozporządzenia z dnia 17 grudnia 1936 r. (Dz.U.37.4.30) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 lutego 1937 r.

17 § 67:

- zmieniony przez art. 1 pkt 21 i 22 rozporządzenia z dnia 20 stycznia 1930 r. (Dz.U.30.4.31) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 lutego 1930 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 4 rozporządzenia z dnia 17 grudnia 1936 r. (Dz.U.37.4.30) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 lutego 1937 r.

18 § 68 zmieniony przez § 1 pkt 4 rozporządzenia z dnia 17 grudnia 1936 r. (Dz.U.37.4.30) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 lutego 1937 r.

19 § 68a dodany przez § 1 pkt 5 rozporządzenia z dnia 17 grudnia 1936 r. (Dz.U.37.4.30) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 lutego 1937 r.

20 § 73 zmieniony przez § 1 pkt 6 rozporządzenia z dnia 17 grudnia 1936 r. (Dz.U.37.4.30) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 lutego 1937 r.

21 § 78 zmieniony przez art. 1 pkt 23-26 rozporządzenia z dnia 20 stycznia 1930 r. (Dz.U.30.4.31) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 lutego 1930 r.

22 § 79 zmieniony przez art. 1 pkt 27 rozporządzenia z dnia 20 stycznia 1930 r. (Dz.U.30.4.31) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 lutego 1930 r.

23 § 81 ust. 2 zmieniony przez art. 1 pkt 28 rozporządzenia z dnia 20 stycznia 1930 r. (Dz.U.30.4.31) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 lutego 1930 r.

24 § 83 zmieniony przez art. 1 pkt 29 rozporządzenia z dnia 20 stycznia 1930 r. (Dz.U.30.4.31) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 lutego 1930 r.

25 § 85 ust. 1 zmieniony przez art. 1 pkt 30 rozporządzenia z dnia 20 stycznia 1930 r. (Dz.U.30.4.31) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 lutego 1930 r.

26 § 86 zmieniony przez art. 1 pkt 31-33 rozporządzenia z dnia 20 stycznia 1930 r. (Dz.U.30.4.31) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 lutego 1930 r.

27 § 88 zmieniony przez art. 1 pkt 34 i 35 rozporządzenia z dnia 20 stycznia 1930 r. (Dz.U.30.4.31) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 lutego 1930 r.

28 § 100 ust. 1 zmieniony przez art. 1 pkt 36 rozporządzenia z dnia 20 stycznia 1930 r. (Dz.U.30.4.31) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 lutego 1930 r.

29 § 101 zmieniony przez art. 1 pkt 37 i 38 rozporządzenia z dnia 20 stycznia 1930 r. (Dz.U.30.4.31) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 lutego 1930 r.

30 § 102 zmieniony przez art. 1 pkt 39 rozporządzenia z dnia 20 stycznia 1930 r. (Dz.U.30.4.31) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 lutego 1930 r.

31 § 103 skreślony przez art. 1 pkt 40 rozporządzenia z dnia 20 stycznia 1930 r. (Dz.U.30.4.31) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 lutego 1930 r.

32 § 108 ust. 3 zmieniony przez art. 1 pkt 41 rozporządzenia z dnia 20 stycznia 1930 r. (Dz.U.30.4.31) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 lutego 1930 r.

33 § 108 ust. 8 zmieniony przez art. 1 pkt 42 rozporządzenia z dnia 20 stycznia 1930 r. (Dz.U.30.4.31) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 lutego 1930 r.

• Identyfikator: Dz.U.1928.51.489
• Rodzaj: Rozporządzenie
• Tytuł: Stosunek służbowy, uposażenie i zaopatrzenie emerytalne pracowników Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych.
• Data aktu: 02/04/1928
• Data ogłoszenia: 30/04/1928
• Data wejścia w życie: 01/05/1928