W szpitalu przyjęto, że dla lekarzy, którzy pełnili dyżury w drugim półroczu 2007 r., stawka wynagrodzenia zasadniczego będzie wyższa od ustawowego wynagrodzenia lekarza rezydenta o ponad 200 zł brutto na miesiąc. Ta podwyżka została wprowadzona na stałe, ale dotyczy wyłącznie osób, które pełniły dyżury między czerwcem a grudniem 2007 r., a osoby, które zaczęły dyżurować po tym okresie, albo w jego trakcie nie dostały tej podwyżki.
Czy szpital może modyfikować wynagrodzenia lekarzy rezydentów?
Czy zgodne z prawem jest to, że w danym szpitalu lekarze o tych samych kwalifikacjach, na tych samych oddziałach, zatrudnieni na identycznym stanowisku mają różne stawki wynagrodzenia zasadniczego?
Czy można pomniejszyć należne miesięczne wynagrodzenie lekarza rezydenta o tzw. zejścia po dyżurze?
Zasady wynagradzania lekarzy rezydentów określa rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie specjalizacji lekarzy i lekarzy dentystów oraz układy zbiorowe pracy (regulaminy wynagradzania) lub umowy o pełnienie dyżurów - do czasu wydania przez ministra do spraw zdrowia rozporządzenia określającego na nowych zasadach wysokość zasadniczego wynagrodzenia miesięcznego, z podziałem na wynagrodzenie w poszczególnych dziedzinach medycyny, w których jest odbywana specjalizacja.
Lekarze rezydenci wynagradzani są na podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 20 października 2005 r. w sprawie specjalizacji lekarzy i lekarzy dentystów (Dz. U. Nr 213, poz. 1779 z późn. zm.; dalej jako: r.s.s.) oraz obowiązującego w jednostce zatrudniającej lekarza rezydenta układu zbiorowego pracy lub regulaminu wynagradzania.
Zgodnie z § 30 ust. 4 r.s.s. lekarz odbywający specjalizację w ramach rezydentury, otrzymuje zasadnicze wynagrodzenie miesięczne ustalane corocznie przez ministra właściwego do spraw zdrowia do dnia 30 marca roku poprzedzającego rok, w którym lekarz rozpoczyna lub odbywa specjalizację, na podstawie przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku za ubiegły rok, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczpospolitej Polskiej "Monitor Polski" w drodze obwieszczenia do dnia 15 stycznia każdego roku, w wysokości nie mniejszej niż 70% tego wynagrodzenia.
Minister Zdrowia zapewnia corocznie środki finansowe niezbędne do odbywania specjalizacji w ramach rezydentury. Zgodnie z § 30 ust. 9 r.s.s., środki finansowe przekazane na powyższy cel przez Ministra Zdrowia nie obejmują wynagrodzenia określonego w § 15 ust. 2 pkt 1 r.s.s. oraz pozostałych składników wynagrodzeń wynikających z układu zbiorowego pracy lub regulaminu wynagradzania obowiązującego w jednostce zatrudniającej lekarza. Wobec tego w § 30 ust. 4 r.s.s. jest mowa o zasadniczym wynagrodzeniu lekarza rezydenta finansowanym ze środków Ministra Zdrowia. Natomiast drugim składnikiem wynagrodzenia lekarza rezydenta, finansowanym z innych środków, jest wynagrodzenie za pełnione dyżury. Zgodnie z § 15 ust. 2 pkt 1 r.s.s., lekarzowi pełniącemu dyżur medyczny w ramach realizacji programu danej specjalizacji przysługuje wynagrodzenie na podstawie umowy o pracę, jeżeli lekarz odbywa specjalizację odpowiednio w trybie, o którym mowa w § 14 ust. 1 oraz ust. 2 pkt 1 i 4 r.s.s.
Wynagrodzenie lekarzy rezydentów jest bardzo złożone. Aby odpowiedzieć na postawione pytanie należy poznać zapisy obowiązującego w danej jednostce układu zbiorowego pracy lub regulaminu wynagradzania lub zapisy umowy o pełnienie dyżurów (jeżeli na takiej podstawie lekarz je pełni, a nie na podstawie umowy o pracę). Ponadto należy odróżnić zasady ustalenia wynagrodzenia za pełnione dyżury od ustalonego na podstawie § 30 ust. 4 r.s.s. - zasadniczego wynagrodzenia miesięcznego lekarza rezydenta.
W przypadku umów o pracę bez znajomości zapisów układu zbiorowego pracy (regulaminu wynagradzania), w części dotyczącej ustalania wynagrodzenia za dyżury, nie można odpowiedzieć dokładnie na postawione pytanie.
Zgodnie z podanym wyżej przepisem wysokość wynagrodzenia zasadniczego lekarza rezydenta jest zmienna i zależy od podawanej co roku do dnia 15 stycznia w Monitorze Polskim wysokości przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku za ubiegły rok i musi wynosić nie mniej niż 70% tego wynagrodzenia. Różnica o której mowa w pytaniu może wynikać z tego powodu.
Ponadto w dniu 15 marca 2009 r. weszła w życie ustawa z dnia 20 lutego 2009 r. o zmianie ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty oraz o zmianie ustawy o zmianie ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty (Dz. U. Nr 40, poz. 323), która zmienia zasady ustalania zasadniczego wynagrodzenia lekarzy rezydentów. Jednak do czasu wejścia w życie rozporządzenia Ministra Zdrowia, w którym określi on wysokość zasadniczego wynagrodzenia miesięcznego, z podziałem na wynagrodzenie w poszczególnych dziedzinach medycyny, w których jest odbywana specjalizacja w ramach rezydentury - zasadnicze wynagrodzenie miesięczne jest wypłacane lekarzom odbywającym specjalizację w ramach rezydentury na dotychczasowych, omówionych wyżej zasadach. W art. 2 ustawy określono graniczną datę obowiązywania dotychczasowych przepisów wykonawczych - w tym przypadku rozporządzenia w sprawie specjalizacji lekarzy i lekarzy dentystów - nie dłużej niż 24 miesiące od dnia wejścia w życie omawianej ustawy (tj. 15 marca 2009 r.).
Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy rozporządzenie ma zostać wydane do dnia 15 kwietnia 2009 r. Zgodnie z powołaną ustawą wysokość wynagrodzenia lekarzy odbywających specjalizację w ramach rezydentury ma zależeć od dziedziny medycyny, w której się specjalizują, ze szczególnym uwzględnieniem dziedzin uznanych za priorytetowe oraz roku, w którym lekarz odbywa specjalizację. Wysokość wynagrodzenia zasadniczego będzie nie mniejsza niż 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku za ubiegły rok, ogłoszonego przez Prezesa GUS w Monitorze Polskim do dnia 15 stycznia każdego roku.
Aby odpowiedzieć na pytanie dotyczące pomniejszania wynagrodzenia o tzw. "zejścia po dyżurze" należałoby sprecyzować co pytający określa tym mianem. Jeżeli chodzi o sytuację, w której pracownik w trakcie pełnionego dyżuru był gotów do jego wykonywania, a doznał przeszkód w jego pełnieniu z przyczyn leżących po stronie pracodawcy - to zachowuje on prawo do wynagrodzenia zgodnie z art. 81 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.): "Pracownikowi za czas wykonywania pracy, jeżeli był gotów do jej wykonywania, a doznał przeszkód z przyczyn dotyczących pracodawcy, przysługuje wynagrodzenie wynikające z jego osobistego zaszeregowania, określonego stawką godzinową, lub miesięczną, a jeżeli taki składnik wynagrodzenia nie został wyodrębniony przy określeniu warunków wynagrodzenia - 60% wynagrodzenia. W każdym przypadku wynagrodzenie to nie może być jednak niższe od wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalonego na podstawie odrębnych przepisów".
Czy szpital może modyfikować wynagrodzenia lekarzy rezydentów?
Czy zgodne z prawem jest to, że w danym szpitalu lekarze o tych samych kwalifikacjach, na tych samych oddziałach, zatrudnieni na identycznym stanowisku mają różne stawki wynagrodzenia zasadniczego?
Czy można pomniejszyć należne miesięczne wynagrodzenie lekarza rezydenta o tzw. zejścia po dyżurze?
Zasady wynagradzania lekarzy rezydentów określa rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie specjalizacji lekarzy i lekarzy dentystów oraz układy zbiorowe pracy (regulaminy wynagradzania) lub umowy o pełnienie dyżurów - do czasu wydania przez ministra do spraw zdrowia rozporządzenia określającego na nowych zasadach wysokość zasadniczego wynagrodzenia miesięcznego, z podziałem na wynagrodzenie w poszczególnych dziedzinach medycyny, w których jest odbywana specjalizacja.
Lekarze rezydenci wynagradzani są na podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 20 października 2005 r. w sprawie specjalizacji lekarzy i lekarzy dentystów (Dz. U. Nr 213, poz. 1779 z późn. zm.; dalej jako: r.s.s.) oraz obowiązującego w jednostce zatrudniającej lekarza rezydenta układu zbiorowego pracy lub regulaminu wynagradzania.
Zgodnie z § 30 ust. 4 r.s.s. lekarz odbywający specjalizację w ramach rezydentury, otrzymuje zasadnicze wynagrodzenie miesięczne ustalane corocznie przez ministra właściwego do spraw zdrowia do dnia 30 marca roku poprzedzającego rok, w którym lekarz rozpoczyna lub odbywa specjalizację, na podstawie przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku za ubiegły rok, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczpospolitej Polskiej "Monitor Polski" w drodze obwieszczenia do dnia 15 stycznia każdego roku, w wysokości nie mniejszej niż 70% tego wynagrodzenia.
Minister Zdrowia zapewnia corocznie środki finansowe niezbędne do odbywania specjalizacji w ramach rezydentury. Zgodnie z § 30 ust. 9 r.s.s., środki finansowe przekazane na powyższy cel przez Ministra Zdrowia nie obejmują wynagrodzenia określonego w § 15 ust. 2 pkt 1 r.s.s. oraz pozostałych składników wynagrodzeń wynikających z układu zbiorowego pracy lub regulaminu wynagradzania obowiązującego w jednostce zatrudniającej lekarza. Wobec tego w § 30 ust. 4 r.s.s. jest mowa o zasadniczym wynagrodzeniu lekarza rezydenta finansowanym ze środków Ministra Zdrowia. Natomiast drugim składnikiem wynagrodzenia lekarza rezydenta, finansowanym z innych środków, jest wynagrodzenie za pełnione dyżury. Zgodnie z § 15 ust. 2 pkt 1 r.s.s., lekarzowi pełniącemu dyżur medyczny w ramach realizacji programu danej specjalizacji przysługuje wynagrodzenie na podstawie umowy o pracę, jeżeli lekarz odbywa specjalizację odpowiednio w trybie, o którym mowa w § 14 ust. 1 oraz ust. 2 pkt 1 i 4 r.s.s.
Wynagrodzenie lekarzy rezydentów jest bardzo złożone. Aby odpowiedzieć na postawione pytanie należy poznać zapisy obowiązującego w danej jednostce układu zbiorowego pracy lub regulaminu wynagradzania lub zapisy umowy o pełnienie dyżurów (jeżeli na takiej podstawie lekarz je pełni, a nie na podstawie umowy o pracę). Ponadto należy odróżnić zasady ustalenia wynagrodzenia za pełnione dyżury od ustalonego na podstawie § 30 ust. 4 r.s.s. - zasadniczego wynagrodzenia miesięcznego lekarza rezydenta.
W przypadku umów o pracę bez znajomości zapisów układu zbiorowego pracy (regulaminu wynagradzania), w części dotyczącej ustalania wynagrodzenia za dyżury, nie można odpowiedzieć dokładnie na postawione pytanie.
Zgodnie z podanym wyżej przepisem wysokość wynagrodzenia zasadniczego lekarza rezydenta jest zmienna i zależy od podawanej co roku do dnia 15 stycznia w Monitorze Polskim wysokości przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku za ubiegły rok i musi wynosić nie mniej niż 70% tego wynagrodzenia. Różnica o której mowa w pytaniu może wynikać z tego powodu.
Ponadto w dniu 15 marca 2009 r. weszła w życie ustawa z dnia 20 lutego 2009 r. o zmianie ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty oraz o zmianie ustawy o zmianie ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty (Dz. U. Nr 40, poz. 323), która zmienia zasady ustalania zasadniczego wynagrodzenia lekarzy rezydentów. Jednak do czasu wejścia w życie rozporządzenia Ministra Zdrowia, w którym określi on wysokość zasadniczego wynagrodzenia miesięcznego, z podziałem na wynagrodzenie w poszczególnych dziedzinach medycyny, w których jest odbywana specjalizacja w ramach rezydentury - zasadnicze wynagrodzenie miesięczne jest wypłacane lekarzom odbywającym specjalizację w ramach rezydentury na dotychczasowych, omówionych wyżej zasadach. W art. 2 ustawy określono graniczną datę obowiązywania dotychczasowych przepisów wykonawczych - w tym przypadku rozporządzenia w sprawie specjalizacji lekarzy i lekarzy dentystów - nie dłużej niż 24 miesiące od dnia wejścia w życie omawianej ustawy (tj. 15 marca 2009 r.).
Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy rozporządzenie ma zostać wydane do dnia 15 kwietnia 2009 r. Zgodnie z powołaną ustawą wysokość wynagrodzenia lekarzy odbywających specjalizację w ramach rezydentury ma zależeć od dziedziny medycyny, w której się specjalizują, ze szczególnym uwzględnieniem dziedzin uznanych za priorytetowe oraz roku, w którym lekarz odbywa specjalizację. Wysokość wynagrodzenia zasadniczego będzie nie mniejsza niż 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku za ubiegły rok, ogłoszonego przez Prezesa GUS w Monitorze Polskim do dnia 15 stycznia każdego roku.
Aby odpowiedzieć na pytanie dotyczące pomniejszania wynagrodzenia o tzw. "zejścia po dyżurze" należałoby sprecyzować co pytający określa tym mianem. Jeżeli chodzi o sytuację, w której pracownik w trakcie pełnionego dyżuru był gotów do jego wykonywania, a doznał przeszkód w jego pełnieniu z przyczyn leżących po stronie pracodawcy - to zachowuje on prawo do wynagrodzenia zgodnie z art. 81 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.): "Pracownikowi za czas wykonywania pracy, jeżeli był gotów do jej wykonywania, a doznał przeszkód z przyczyn dotyczących pracodawcy, przysługuje wynagrodzenie wynikające z jego osobistego zaszeregowania, określonego stawką godzinową, lub miesięczną, a jeżeli taki składnik wynagrodzenia nie został wyodrębniony przy określeniu warunków wynagrodzenia - 60% wynagrodzenia. W każdym przypadku wynagrodzenie to nie może być jednak niższe od wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalonego na podstawie odrębnych przepisów".