Bardzo proszę o odpowiedź na pytanie, jakie są zasady pobierania opłat za wyżywienie i zakwaterowanie pacjentów w NZOZ-ie.
Czy przepisy prawne regulują te kwestie?

Nie ma przepisów, które ograniczałyby dobową stawkę za zakwaterowanie i wyżywienie pacjenta w niepublicznym zakładzie opieki zdrowotnej. Oznacza to, że placówka o charakterze komercyjnym samodzielnie ustala wysokość kosztów, jakie musi ponieść pacjent za pobyt na oddziale szpitalnym, w tym wyżywienie i zakwaterowanie.

Koszty pobytu pacjenta kierowanego do placówki komercyjnej (NZOZ), w tym jego wyżywienia ustalane są w kontrakcie pomiędzy Narodowym Funduszem Zdrowia (NFZ) a placówką.
Inaczej natomiast przedstawia się sytuacja pacjenta objętego ubezpieczeniem zdrowotnym, który jest kierowany np. na badania diagnostyczne, wymagające dziennego lub kilkudniowego pobytu w NZOZ-ie (o ile zakład ten posiada kontrakt z NFZ). Taki pacjent może być skierowany do NZOZ np. z uwagi na brak odpowiedniego sprzętu czy urządzeń medycznych w placówce publicznej. Pacjent ma w takiej sytuacji zagwarantowane wykonanie całej procedury - zarówno związanej z diagnostyką, jak i samym pobytem. NZOZ nie ma zatem prawa domagać się od takich pacjentów pokrywania kosztów wyżywienia czy zakwaterowania. Zdarzają się przypadki, że NZOZ-y przyjmując pacjenta, domagają się oprócz zgody na leczenie i diagnostykę, podpisania dodatkowego oświadczenia, że będzie on partycypował w kosztach wyżywienia. Jeśli pacjent wyrazi zgodę, musi koszty te pokryć z własnych środków. Dyrektor NZOZ-u może bowiem w regulaminie określić, że pacjent placówki - skierowany do niej, będzie w części pokrywał koszty wyżywienia. Nie oznacza to jednak, że pacjenci mają obowiązek podpisania takiego dokumentu. Niestety w praktyce pacjenci podpisują zgodę na dopłacanie do kosztów wyżywienia, gdyż odmowa mogłaby uniemożliwić wykonanie badań, a wyegzekwowanie praw pacjenta poprzez odwołanie od decyzji o odmowie leczenia może okazać się bardzo czasochłonne.
Przepisy określające prawa pacjenta określone są w ustawie z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (Dz. U. z 2009 r. Nr 52, poz. 417).

W publicznym zakładzie opieki zdrowotnej pacjenci nie powinni dopłacać do ponadstandardowych warunków, jakie może zaoferować szpital. Dotyczy to zarówno tzw. "jedynek", specjalistycznych badań wykonywanych poza kolejnością etc. Natomiast pacjent, którego stan zdrowia nie wymaga dalszego leczenia szpitalnego, ponosi koszty pobytu w szpitalu, począwszy od terminu określonego przez kierownika zakładu opieki zdrowotnej, niezależnie od uprawnień do bezpłatnych świadczeń określonych w przepisach odrębnych. Dotyczyć to może sytuacji, w których rodzina odmawia przyjęcia pacjenta do domu, a nie ma miejsca w zakładzie opiekuńczym. W takiej sytuacji, jeśli pacjent nie posiada własnych środków pieniężnych, koszty pobytu pacjenta w szpitalu ponoszą członkowie rodziny zobowiązani do świadczeń alimentacyjnych.

Alicja Brzezińska