Wypalenie zawodowe: wynik autokreacji i coraz wyższych wymagań

W życiu społecznym obserwuje się w ostatnich latach narastającą koncentrację jednostki na sobie i autokreację, przy jednoczesnym zmniejszeniu się znaczenia roli rodziny i sąsiedztwa. W połączeniu z problemami w pracy, gdzie stawia się coraz wyższe wymagania może to powodować nasilenie się stresu oraz wypalenia zawodowego pisze we wstępnie do książki Wypalenie zawodowe pracowników medycznych jej autorka Ewa Wilczek-Rużyczka.

„Wypalenie zawodowe może także wynikać z nierealistycznych oczekiwań pracowników odnośnie do podejmowanej pracy, sposobu pełnienia ról zawodowych czy możliwości osiągnięcia pozycji społecznej poprzez wykonywaną pracę, jak również z upadku prestiżu wielu tradycyjnych zawodów społecznych. Realia pracy – obwarowane przepisami, regułami, normami i sztywnymi ramowymi terminami, sprawiają, że rzeczywistość zawodowa różni się od wyobrażeń i przekonań o niezależności i swobodzie pracownika, co często bywa stresogenne. Ponadto zniechęcenie i rozczarowania mogą się nasilać, kiedy pracę postrzega się jako wyzwanie, dające szansę na pełną samorealizację, a codzienność w pracy łączy się z wykonywaniem rutynowych czynności. Frustrację mogą spowodować niespełnione oczekiwania odnośnie do otwartych, życzliwych relacji wśród współpracowników, gdyż osoba podejmująca zatrudnienie może dotkliwie odbierać rywalizację, konkurencyjność, brak ufności i życzliwości w miejscu pracy” – czytamy  w opracowaniu.

Jego autorka zawarła w swojej publikacji analizę przyczyn i konsekwencji wypalenia zawodowego u lekarzy i pielęgniarek, opartą na wyjaśnieniu zachowań i procesów psychicznych proponowanych przez współczesną psychologię. W książce przedstawiono podstawowe pojęcia i koncepcje dotyczące wypalenia zawodowego i stresu oraz najważniejsze osiągnięcia badawcze i praktyczne autorów polskich i zagranicznych.

Autorka wskazuje na związek wypalenia zawodowego ze stresem zawodowym, a źródła problemu upatruje bezpośrednio w funkcjonowaniu organizacji pracy. Praktyczną wartością publikacji są zaprezentowane użyteczne metody zapobiegania bądź łagodzenia skutków wypalenia zawodowego oraz formy pomocy psychologicznej w trakcie terapii.

Książka jest skierowana przede wszystkim do lekarzy i pielęgniarek, jak również studentów kierunków medycznych i społecznych. Będzie ciekawą lekturą także dla osób niezwiązanych ze środowiskiem medycznym, ponieważ okoliczności sprzyjające wypaleniu zawodowemu mogą się pojawić w każdym środowisku pracy.

Książka jest dostępna w księgarni Profinfo.

Ewa Wilczek-Rużyczka - doktor habilitowany w zakresie psychologii, profesor nadzwyczajny Krakowskiej Akademii im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego, kierownik Katedry Psychologii Zdrowia, członek Europejskiego Towarzystwa Psychologii Zdrowia (EHPS), Lider Grup Balinta; autorka i redaktor naukowy prac z zakresu psychologii zdrowia i psychologii medycznej.