Społeczność międzynarodowa uregulowała normatywnie najistotniejsze dla jednostki problemy, które niesie ze sobą biomedycyna, na płaszczyźnie ochrony praw człowieka. Wpisane w nią wspólne standardy można interpretować jako początek nowej gałęzi iusgentium – międzynarodowego prawa biomedycznego czy też bioetycznego – piszą autorzy opracowania „Międzynarodowe standardy bioetyczne. Dokumenty i orzecznictwo” Tadeusz Jasudowicz, Julia Kapelańska-Pręgowska oraz Jakub Czepek.

Autorzy wyjaśniają, że konieczność reakcji społeczności międzynarodowej została uzasadniona świadomością niebezpieczeństw, jakie mogą nieść ze sobą badania naukowe oraz ich zastosowania dla integralności i godności jednostki, oraz chęcią zapewnienia postępu naukowego rozwijanego z poszanowaniem praw człowieka i podstawowych wolności.

„Za uregulowaniem dylematów bioetycznych na poziomie międzynarodowym przemawia przede wszystkim skala i znaczenie problemów nie tylko dla jednostki, ale dla całego gatunku ludzkiego” – czytamy w opracowaniu.

Autorzy przypominają, że jedyne – jak dotąd – wiążące prawnie instrumenty międzynarodowe poświęcone wzajemnym relacjom biomedycyny i praw człowieka zostały przyjęte w ramach Rady Europy. Na tzw. system EKB składa się Europejska Konwencja o Prawach Człowieka i Biomedycynie z 1997 roku – obejmująca szerokie spektrum problemów biomedycyny (od testów genetycznych i interwencji w genom począwszy, na eksperymentach i transplantacjach skończywszy) – oraz jej cztery protokoły dodatkowe. Konwencyjne uregulowania mają bardzo ogólny i ramowy charakter. Wytyczają kierunek, który jest kontynuowany i rozwijany w protokołach będących kolejnymi cegiełkami systemu EKB. Jest to kierunek, który może stać się uniwersalny dzięki możliwości ratyfikowania Konwencji przez państwa niebędące członkami Rady Europy.

Konwencja weszła w życie 1 grudnia 1999 roku po uzyskaniu piątej ratyfikacji. Obecnie (stan na marzec 2014) jej stronami jest 29 państw spośród 47 członków Rady Europy.Polska podpisała Konwencję 7 maja 1999 roku i do dnia dzisiejszego jej nie ratyfikowała.

Opracowanie „Międzynarodowe standardy bioetyczne. Dokumenty i orzecznictwo” stanowi zbiór tłumaczeń dokumentów dotyczących problematyki ochrony praw człowieka w kontekście rozwoju nauk i technik biomedycznych. Zaprezentowane dokumenty zostały opatrzone komentarzami autorskimi przybliżającymi przedstawiane zagadnienia.

Poruszane zagadnienia biomedyczne związane są między innymi z prawami prokreacyjnymi (przerwaniem ciąży, zapłodnieniem pozaustrojowym), eutanazją i zgodą na interwencję medyczną, genetyką, transplantacjami, eksperymentami medycznymi oraz wymogami proceduralnymi dotyczącymi tzw. procesów medycznych, ochroną danych medycznych oraz zarządzaniem opieką zdrowotną.

Książka przeznaczona jest dla menedżerów i pracowników służby zdrowia, członków komisji bioetycznych działających przy okręgowych izbach lekarskich oraz uniwersytetach medycznych, jak również przedstawicieli zawodów prawniczych specjalizujących się w prawie medycznym i sędziów orzekających w tego rodzaju sprawach. Powinna także zainteresować pracowników naukowych oraz studentów prawa i medycyny.

Źródło: www.profinfo.pl, stan z dnia 13 listopada 2014 r.