Wprowadzenie standardów spowoduje, iż każda pacjentka będzie miała dostęp do adekwatnych dla jej potrzeb i stanu klinicznego świadczeń w zakresie analgezji porodu. Odpowiedni projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia w tej sprawie został przekazany w dniu 8 września 2015 r. do konsultacji publicznych.
Standardy postępowania medycznego w łagodzeniu bólu porodowego stanowią załącznik do projektowanego rozporządzenia Ministra Zdrowia. W standardach wskazano między innymi, iż leczenie bólu porodowego stanowi jeden z elementów świadczenia zdrowotnego, scharakteryzowanego procedurą medyczną jako poród samoistny i obejmuje wszystkie metody, których skuteczność została udowodniona naukowo.
W standardach wskazano metody łagodzenia bólu porodowego. Jedną z nich jest niefarmakologiczna metoda łagodzenia bólu:
1) utrzymanie aktywności fizycznej rodzącej i przyjmowanie pozycji zmniejszających odczucia bólowe, w szczególności spacer, kołysanie się, przyjmowanie pozycji kucznej lub pozycji wertykalnych z wykorzystaniem sprzętów pomocniczych, w szczególności takich jak gumowa piłka, worek sako, drabinki, sznury porodowe, krzesła porodowe;
2) techniki oddechowe i ćwiczenia relaksacyjne;
3) masaż relaksacyjny;
4) ciepłe lub zimne okłady w okolicach odczuwania bólu;
5) metody fizjoterapeutyczne;
6) przezskórna stymulacja nerwów (Transcuteneous Electrical Nerve Stimulation - TENS);
7) immersja wodna;
8) akupunktura.
Farmakologiczne metody łagodzenia bólu mające udokumentowaną skuteczność kliniczną w łagodzeniu bólu porodowego to:
1) analgezja wziewna;
2) dożylne lub domięśniowe stosowanie opioidów;
3) analgezja regionalna.
Jak wskazano w uzasadnieniu projektu rozporządzenia, prawidłowe przygotowanie kobiety rodzącej obejmuje dostarczenie jej kompletnej i zrozumiałej dla niej informacji na temat metod łagodzenia bólu porodowego, ich skuteczności i działań niepożądanych, na każdym etapie podejmowania decyzji w tym względzie. Działania mające na celu łagodzenie bólu powinny być prowadzone zarówno podczas porodu o przebiegu fizjologicznym jak i porodu o przebiegu niefizjologicznym. Opracowywane standardy są wynikiem prac Grupy Roboczej powołanej decyzją Ministra Zdrowia, składającej się z lekarzy specjalistów w dziedzinie anestezjologii i intensywnej terapii, położnictwa i ginekologii, neonatologii oraz przedstawicielek pielęgniarek i położnych.
Projektowane rozporządzenie wprowadza również przepisy przejściowe, umożliwiające 7 letni okres przejściowy, umożliwiający położnym uzyskanie kwalifikacji niezbędnych dla prawidłowej opieki nad kobietą rodzącą, u której zastosowano farmakologiczne metody łagodzenia bólu. Zgodnie z projektem, w okresie 7 lat od dnia wejścia w życie rozporządzenia położna, która:
1) nie posiada tytułu magistra położnictwa,
2) nie posiada tytułu specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa anestezjologicznego i intensywnej opieki,
3) nie ukończyła kursu kwalifikacyjnego w dziedzinie pielęgniarstwa anestezjologicznego i intensywnej opieki,
4) nie ukończyła kursu kwalifikacyjnego w dziedzinie pielęgniarstwa anestezjologicznego i intensywnej opieki w położnictwie i ginekologii,
5) nie ukończyła kursu specjalistycznego w zakresie analgezji porodu
- może wykonywać zadania położnej anestezjologicznej wobec rodzącej, u której zastosowano analgezję regionalną, pod warunkiem, że legitymuje się 5-letnim stażem pracy w bloku porodowym.
Zakłada się, iż projektowane rozporządzenie wejdzie w życie po upływie 6 miesięcy od dnia ogłoszenia.
Opracowanie: Jacek Tkacz, RPE WK
Źródło: legislacja.rcl.gov.pl, stan z dnia 9 września 2015 r.