Pytanie:

Czy w samodzielnym publicznym zakładzie opieki zdrowotnej można zatrudnić księgową na podstawie kontraktu (umowy zlecenia) w przypadku gdy osoba ta nie prowadzi własnej działalności gospodarczej?

Wątpliwość pojawia się w związku z treścią art. 11 ust. 2 ustawy o rachunkowości, który mówi, że "jednostka może powierzyć prowadzenie ksiąg rachunkowych przedsiębiorcy, o którym mowa w art. 76a ust. 3, lub przedsiębiorcy prowadzącemu działalność w tym zakresie z innego państwa członkowskiego w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 4 ustawy z 4 marca 2010 roku o świadczeniu usług na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej", a więc wydaje się że nie może powierzyć komuś kto nie jest przedsiębiorcą. Chyba, że interpretacja tego przepisu będzie taka, że prowadzenie ksiąg rachunkowych szpitala nie jest "powierzeniem prowadzenia ksiąg", a prowadzeniem ich "w siedzibie jednostki lub miejsca sprawowania zarządu", o którym mowa w art. 11a ustawy o rachunkowości.

Czy podpisanie w szpitalu umowy zlecenia z księgową, która nie prowadzi własnej działalności jest dopuszczalne przez prawo?

Ważna dla tego pytania jest okoliczność, że księgowy zatrudniony na umowie zlecenia wykonuje tą umowę w biurze na terenie szpitala, korzystając z oprogramowania księgowego należącego do szpitala.
 
Odpowiedź
 
Ustawa o finansach publicznych wymaga zatrudnienia na stanowisku pracowniczym głównego księgowego. Pozostałe czynności dotyczące prowadzenia księgowości SP ZOZ-u mogą być powierzane osobom posiadającym odpowiednie kwalifikacje, bez względu na to czy prowadzą one w tym zakresie działalność gospodarczą (usługowe prowadzenie ksiąg rachunkowych) czy też będzie to działalność wykonywana osobiście (umowa cywilnoprawna).
 
Uzasadnienie
 
Zgodnie z art. 9 pkt 10 ustawy z 27 sierpnia 2009 roku o finansach publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 885 z późn. zm.) - dalej u.f.p. samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej należą do sektora finansów publicznych. Według zaś art. 54 ust. 1 u.f.p. głównym księgowym jednostki sektora finansów publicznych jest pracownik, któremu kierownik jednostki powierza obowiązki i odpowiedzialność w zakresie:
1) prowadzenia rachunkowości jednostki;
2) wykonywania dyspozycji środkami pieniężnymi;
3) dokonywania wstępnej kontroli:
a) zgodności operacji gospodarczych i finansowych z planem finansowym,
b) kompletności i rzetelności dokumentów dotyczących operacji gospodarczych i finansowych.

W sprawie zakresu rozumienia pojęcia "pracownik" w odniesieniu do jednostek sektora finansów publicznych wypowiedziała się Regionalna Izba Obrachunkowa w Szczecinie (pismo z dnia 18 listopada 2008 r., K-0542/77/UG/08), w którym stwierdzono, iż w świetle art. 11 ust. 2 ustawy o rachunkowości w związku z przepisami ustawy o finansach publicznych kierownik jednostki może powierzyć obowiązki głównego księgowego wyłącznie pracownikowi jednostki, natomiast samo prowadzenie ksiąg rachunkowych jest możliwe przez osoby fizyczne, osoby prawne lub jednostki nieposiadające osobowości prawnej, uprawnione do świadczenia takich usług.

Biorąc zaś pod uwagę, że rozporządzenie Ministra Zdrowia z 20 lipca 2011 roku w sprawie kwalifikacji wymaganych od pracowników na poszczególnych rodzajach stanowisk pracy w podmiotach leczniczych niebędących przedsiębiorcami (Dz. U. Nr 151, poz. 896) w cz. II załącznika również przewiduje istnienie w SP ZOZ-ie stanowiska głównego księgowego, należy przyjąć, w ślad za powyższym stanowiskiem RIO, iż z uwagi na wymagania ustawy o finansach publicznych stanowisko głównego księgowego wymaga zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, w odniesieniu zaś do pozostałych pracowników księgowości dopuszczalne jest nawiązywanie umów cywilnoprawnych nie związanych z prowadzeniem przez te osoby działalności gospodarczej.
 

Pytane pochodzi z Serwisu Prawo i Zdrowie