Czy jest jakiś przepis regulujący ile zabiegów ultradźwiękami może wykonać fizjoterapeuta w trakcie jednego dnia pracy?
Nie ma przepisów, które określałyby liczbę zabiegów z ultradźwiękami, jakie w ciągu dnia pracy może wykonać fizykoterapeuta. Należy zatem uznać, że w skrajnym przypadku (gdyby nie wykonywał innych zabiegów fizykoterapeutycznych) może on wykonywać je w ciągu całego dnia pracy, tj. przez 5 godzin na dobę i przeciętnie 25 godzin na tydzień. Chodzi tu o samodzielne wykonywanie zabiegów lub kontrolowanie techniki stosowanych zabiegów w pracowni (zakładzie) fizykoterapeutycznej.
Zabiegi ultradźwiękami należą do zabiegów fizykoterapeutycznych, do których ma zastosowanie art. 32g ust. 5 ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (tekst jedn.: Dz. U. z 2007 r. Nr 14, poz. 89 z późn. zm.) – dalej u.z.o.z. Jednakże, w projekcie ustawy o działalności leczniczej, wchodzącego w skład rządowego pakietu ustaw zdrowotnych, planowane jest wprowadzenie wydłużenia czasu pracy z 5 godzin do 7 godzin 35 minut dla fizjoterapeutów zatrudnionych w pracowniach fizykoterapii (oraz pracowników zakładów radiologii, radioterapii, medycyny nuklearnej, patomorfologii, histopatologii, cytopatologii, cytodiagnostyki oraz medycyny sądowej i prosektoriów). Planuje się, że rozwiązanie to obowiązywać będzie od 1 maja 2014 r. Ministerstwo Zdrowia uważa, że skracanie czasu pracy nie jest skuteczną i najlepszą metodą zapobiegania negatywnym skutkom wykonywania pracy w szkodliwych warunkach. Skuteczną ochroną przed narażeniem pracowników pracujących na stanowiskach narażających ich na oddziaływanie szkodliwych warunków (w omawianym przypadku ultradźwięków) ma być przestrzeganie przez pracodawcę przepisów ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) – dalej k.p., w szczególności przepisów związanych z bezpieczeństwem i higieną pracy oraz monitorowanie wszystkich zagrożeń na danym stanowisku pracy. W przypadku fizykoterapeutów miałby więc zastosowanie załącznik nr 2 do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 listopada 2002 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy. (Dz. U. Nr 217, poz. 1833 z późn. zm.). Do czasu wejścia w życie ustawy o działalności leczniczej w odniesieniu do czasu pracy fizykoterapeutów (a więc do dnia 1 maja 2014 r.) możliwość powierzenia pracownikowi wykonywania obowiązków w wymiarze przekraczającym obowiązujący go skrócony czas pracy, istnieje jedynie na podstawie przepisów Kodeksu pracy regulujących zasady wykonywania pracy w godzinach nadliczbowych. Praca w godzinach nadliczbowych, zgodnie z art. 151 k.p., jest dopuszczalna jedynie ze względu na szczególne potrzeby pracodawcy (ta możliwość jest wyłączona, gdy na stanowisku pracy występuje przekroczenie dopuszczalnych stężeń lub natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia), albo w razie konieczności prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii.

Powierzenie pracownikowi, objętemu regulacją art. 32g ust. 5 u.z.o.z., wykonywania dodatkowo czynności, gdzie nie występują czynniki szkodliwe nie stanowi podstawy do wydłużenia jego dobowego oraz tygodniowego czasu pracy. Natomiast gdy do podstawowych obowiązków pracownika nie należą wymienione w art. 32g ust. 5 u.z.o.z. czynności, to wymiar czasu tych pracowników może wynosić do 7 godzin i 35 minut na dobę i przeciętnie 37 godzin i 55 minut na tydzień w pięciodniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym.
Od 1 maja 2014 r. fizykoterapeutów obowiązywać będzie wymiar czasu taki sam, jak innych pracowników służby zdrowia wykonujących zawód medyczny, tj. 7 godzin i 35 minut oraz przeciętnie 37 godzin i 55 minut na tydzień w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym. Oznacza to, że nie będzie żadnym naruszeniem przepisów wykonywanie przez nich w ciągu dnia pracy wyłącznie zabiegów z ultradźwiękami, o ile nie zostaną przekroczone normy natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia (ultradźwięków).
Należy jednak zauważyć, że już teraz w wielu zakładach fizykoterapeutycznych praca z ultradźwiękami jest ograniczana do 3 godzin. Po upływie tego czasu zabiegi z ultradźwiękami kontynuowane są przez innego specjalistę. Jednakże nie w każdym zakładzie jest zatrudnionych kilku fizykoterapeutów, aby można było zorganizować pracę w wyżej opisany sposób. W przypadku, gdy w danej placówce jest zatrudniony tylko jeden specjalista, to w skrajnym przypadku musi on wykonywać zabiegi z ultradźwiękami przez cały dzień pracy.
Alicja Brzezińska