Odpowiedź:
Biorąc pod uwagę całokształt regulacji prawnej dotyczącej sposobu przeprowadzania kontroli przez NFZ oraz sankcji nadkładanych na świadczeniodawcę w związku z naruszeniem obowiązujących go przepisów prawa należy uznać, iż możliwe jest skontrolowanie przez NFZ nie tylko treści dokumentacji medycznej, ale również sposobu jej prowadzenia, zabezpieczenia, czy udostępnienia przez podmioty lecznicze.
Mając przy tym na uwadze przepisy rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie rodzajów i zakresu dokumentacji medycznej oraz sposobu jej przetwarzania z dnia 21 grudnia 2010 r. (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 177 z późn. zm.) - dalej r.d.m., dokładnie § 1 r.d.m., który stanowi, że „dokumentacja medyczna, zwana dalej „dokumentacją”, jest prowadzona w postaci elektronicznej lub w postaci papierowej” należy wnioskować, że powyższe uprawnienie obejmuje zarówno dokumentację medyczną w wersji papierowej, jak i elektronicznej.

Uzasadnienie:
Zgodnie z § 29 rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie ogólnych warunków umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej z dnia 6 maja 2008 r. (Dz. U. Nr 81, poz. 484) - dalej r.o.w.u., umowa może zawierać zastrzeżenie o karze umownej w razie stwierdzenia niewykonania lub nienależytego wykonania umowy, z przyczyn leżących po stronie świadczeniodawcy. Przedmiotową karę NFZ może nałożyć na świadczeniodawcę m.in. w przypadku gromadzenia informacji lub prowadzenia dokumentacji medycznej w sposób rażąco naruszający przepisy prawa (§ 30 ust. 1 pkt 3 lit. a r.o.w.u.). Akty prawne regulujące kwestie dotyczące sposobu prowadzenia dokumentacji medycznej przez świadczeniodawców to przede wszystkim:
- rozporządzenie w sprawie rodzajów i zakresu dokumentacji medycznej oraz sposobu jej przetwarzania;
- ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 1182 z późn. zm.);
- ustawa z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 159 z późn. zm.) - dalej u.p.p.
W aktach tych znajdziemy uregulowanie m.in. tego co powinno znajdować się w dokumentacji medycznej, a więc jej treści, ale również kwestie związane ze sposobami jej zabezpieczenia oraz udostępniania. Ponieważ naruszenie któregokolwiek z przepisów zawartych w wyżej wymienionych aktach prawnych może skutkować nałożeniem na świadczeniodawcę kary umownej, niewątpliwe jest, iż NFZ podczas przeprowadzanej w podmiocie leczniczym kontroli, może weryfikować dokumentację medyczną właśnie pod tym kątem. W szczególności może zweryfikować, czy podmiot w sposób prawidłowy zabezpiecza dokumentację przed uszkodzeniem utratą, czy dostępem osób nieuprawnionych, a także, czy udostępniając dokumentację medyczną, czyni to zgodnie z zasadami określonymi w rozdziale 7 u.p.p., przewidującym szereg wymogów proceduralnych w tym zakresie.
Nie powinno przy tym budzić żadnych wątpliwości, iż powyższe dotyczy zarówno dokumentacji w wersji papierowej, jak i prowadzonej elektronicznie, gdyż jak wspomniano powyżej uprawnienia kontrolne NFZ dotyczą dokumentacji medycznej ogólne, zaś przepisy rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie rodzajów i zakresu dokumentacji medycznej oraz sposobu jej przetwarzania w sposób wyraźnie wskazują, iż może być ona prowadzona w wersji papierowej lub elektronicznej. Powyższe rozumowanie tym bardziej należy uznać za słuszne, zestawiając je z regulacją oczekującą na wejście w życie, a mianowicie nowelizacją ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, wprowadzającą od dnia 1 sierpnia 2017 r. w art. 24 ust. 1a u.p.p. obowiązek prowadzenia dokumentacji medycznej tylko w formie elektronicznej.

Dominika Wesołowska, autorka współpracuje z Serwisem Prawo i Zdrowie
Odpowiedzi udzielono 4.09.2015 r.