Pytanie pochodzi z publikacji Serwis Prawo i Zdrowie

Czy magister pielęgniarstwa lub magister położnictwa może pracować w środowisku bez kursu kwalifikacyjnego pielęgniarki/położnej rodzinnej?

Odpowiedź:

Magister pielęgniarstwa lub magister położnictwa mogą pracować jako pielęgniarka, położna podstawowej opieki zdrowotnej (w tzw. środowisku) bez kursu kwalifikacyjnego, pod warunkiem posiadania co najmniej trzyletniego stażu pracy w podstawowej opiece zdrowotnej.

Uzasadnienie:

Przepisy prawa nie zawierają definicji „pracy w środowisku”. Autorowi pytania zapewne chodziło o świadczenia opieki zdrowotnej realizowane przez pielęgniarkę, położną w zakresie podstawowej opieki zdrowotnej. W myśl art. 5 pkt 25 ustawy z dnia 24 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 581 z późn. zm.) - dalej u.ś.o.z., przez pojęcie pielęgniarki podstawowej opieki zdrowotnej (POZ) rozumie się pielęgniarkę, która ukończyła szkolenie specjalizacyjne w dziedzinie pielęgniarstwa: rodzinnego, pediatrycznego, środowiskowego, środowiskowo-rodzinnego, przewlekle chorych i niepełnosprawnych, opieki długoterminowej, w ochronie zdrowia pracujących, środowiska nauczania i wychowania, zachowawczego, promocji zdrowia i edukacji zdrowotnej lub ukończyła kurs kwalifikacyjny w dziedzinie pielęgniarstwa: rodzinnego, pediatrycznego, środowiskowego, środowiskowo-rodzinnego, przewlekle chorych i niepełnosprawnych, opieki długoterminowej, w ochronie zdrowia pracujących, środowiska nauczania i wychowania, zachowawczego, promocji zdrowia i edukacji zdrowotnej lub odbywa szkolenie specjalizacyjne w dziedzinie pielęgniarstwa: rodzinnego, pediatrycznego, opieki długoterminowej, środowiska nauczania i wychowania, zachowawczego, promocji zdrowia i edukacji zdrowotnej lub odbywa kurs kwalifikacyjny w dziedzinie pielęgniarstwa: rodzinnego, pediatrycznego, opieki długoterminowej, środowiska nauczania i wychowania, zachowawczego, promocji zdrowia i edukacji zdrowotnej lub posiada tytuł zawodowy magistra pielęgniarstwa oraz co najmniej trzyletni staż pracy w podstawowej opiece zdrowotnej, będącą świadczeniodawcą, z którym Fundusz zawarł umowę o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, albo która jest zatrudniona lub wykonuje zawód u świadczeniodawcy, z którym Fundusz zawarł umowę o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej.

Podobnie definicja ustawowa zawarta w art. 5 pkt 28 u.ś.o.z. stanowi, że położną podstawowej opieki zdrowotnej (POZ) jest położna, która ukończyła szkolenie specjalizacyjne w dziedzinie pielęgniarstwa: rodzinnego, środowiskowego, środowisko-rodzinnego oraz promocji zdrowia i edukacji zdrowotnej lub ukończyła kurs kwalifikacyjny w dziedzinie pielęgniarstwa rodzinnego, środowiskowego, środowiskowo-rodzinnego, promocji zdrowia i edukacji zdrowotnej lub odbywa szkolenie specjalizacyjne w dziedzinie pielęgniarstwa: rodzinnego lub promocji zdrowia i edukacji zdrowotnej, lub odbywa kurs kwalifikacyjny w dziedzinie pielęgniarstwa: rodzinnego lub promocji zdrowia i edukacji zdrowotnej lub posiada tytuł zawodowy magistra położnictwa oraz co najmniej trzyletni staż pracy w podstawowej opiece zdrowotnej udzielającą świadczeń w ramach podstawowej opieki zdrowotnej, będącą świadczeniodawcą, z którym Fundusz zawarł umowę o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej albo która jest zatrudniona lub wykonuje zawód u świadczeniodawcy, z którym Fundusz zawarł umowę o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej. Przepisy ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych dokonują niejako podziału na dwie grupy pielęgniarek i położnych POZ. Pierwszą grupą są pielęgniarki położne, które posiadają prawo wykonywania zawodu bez względu na rodzaj ukończonej szkoły pielęgniarek, szkoły położnych i ukończone szkolenia specjalizacyjne lub kursy kwalifikacyjne w dziedzinach wskazanych w wyżej wymienionych przepisach. Drugą zaś grupę stanowią pielęgniarki, położne posiadające odpowiednio tytuł zawodowy magistra  pielęgniarstwa, położnictwa oraz co najmniej trzyletni staż pracy w podstawowej opiece zdrowotnej. W obu przypadkach koniecznym do spełnienia jest warunek, iż pielęgniarka, położna udziela świadczeń w ramach podstawowej opieki zdrowotnej, będąc świadczeniodawcą, z którym Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ) zawarł umowę o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej albo która jest zatrudniona lub wykonuje zawód u świadczeniodawcy, z którym NFZ zawarł umowę o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej. Posiadanie statusu pielęgniarki, położnej POZ związane jest między innymi z możliwością tworzenia list pacjentów, którzy, w myśl art. 28 u.ś.o.z. uprawnieni są do dokonywania wyboru pielęgniarki, położnej POZ. Zasady i warunki udzielania świadczeń w ramach POZ określają przepisy rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 24 września 2013 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej (Dz. U. poz. 1248 z późn. zm.) oraz przepisy rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 20 października 2005 r. w sprawie zakresu zadań lekarza, pielęgniarki i położnej podstawowej opieki zdrowotnej (Dz. U. Nr 214, poz. 1816).

Iwona Choromańska, autorka współpracuje z Serwisem Prawo i Zdrowie

Odpowiedzi udzielono 15.09.2015 r.