Mazowiecki NFZ od początku czerwca do połowy lipca wydał ponad 60 tys. EKUZ. Każdego dnia karty odbiera ok. 2,5 tys. mieszkańców Mazowsza. Najczęściej zabierają je na wakacje do Chorwacji, Bułgarii i Włoch.
EKUZ umożliwia leczenie w krajach UE oraz w Islandii, Liechtensteinie, Norwegii i Szwajcarii. O tym jakie świadczenia przysługują na podstawie EKUZ, każdorazowo decyduje lekarz.
Wniosek o wydanie karty można złożyć w dowolnym oddziale NFZ, także za pośrednictwem e-maila. Tam też można otrzymać informacje dotyczące systemu opieki zdrowotnej państwa, do którego planujemy wyjazd. Okres ważności karty liczony jest od dnia złożenia wniosku. Istnieje możliwość dodatkowego oznakowania EKUZ w alfabecie Braille'a.
Gdy podczas naszego pobytu za granicą niezbędna okaże się pomoc medyczna, EKUZ potwierdza prawo do korzystania ze świadczeń w placówkach działających w ramach powszechnego systemu opieki zdrowotnej. Kartę należy możliwie najwcześniej okazać lekarzowi lub administracji szpitala. Często potrzebny może być też dowód tożsamości lub kopia karty.
W większości państw także placówki działające w ramach powszechnego systemu ochrony zdrowia pobierają pewne opłaty od ubezpieczonych. EKUZ nie zwalnia z poniesienia tych kosztów. Dlatego przed wyjazdem warto zapoznać się zasadami działania systemu ochrony zdrowia państwa, do którego planujemy podróż.
W wielu zagranicznych miejscowościach wypoczynkowych lekarze przyjmują tylko prywatnie, w związku z tym nie honorują EKUZ. Za ich usługi trzeba zapłacić pełną cenę, której Fundusz nie zwróci.
Pacjent w pełni ponosi koszty transportu sanitarnego do Polski. Należy także pamiętać, że leczenie skutków wypadków związanych z uprawianiem sportu, w tym narciarstwa, obciążone jest wyższymi opłatami niż w innych przypadkach. W związku z tym wskazane jest wykupienie ubezpieczenia dodatkowego obejmującego koszty, których w krajach UE nie pokrywa powszechne ubezpieczenie zdrowotne.

Osoby, które wiedzą, że w czasie podróży będą potrzebowały dializ nerek, tlenoterapii, specjalnego leczenia astmy, echokardiografii w przypadku przewlekłych chorób autoimmunologicznych oraz chemioterapii, muszą przed wyjazdem uzgodnić udzielenie tych świadczeń z placówką służby zdrowia w miejscu planowanego pobytu.

Jeśli, mimo posiadania EKUZ, ponieśliśmy opłaty za świadczenie, które w danym państwie są wykonywane w ramach powszechnego ubezpieczenia, możemy po powrocie do kraju ubiegać się o zwrot tych wydatków w oddziale NFZ. Ważne jest, aby w takich przypadkach zachować oryginały rachunków i dowodów zapłaty, gdyż są one niezbędne do uzyskania refundacji.