Propozycje dotyczące otwierania kierunków na uczelniach to część większego projektu nowelizacji ustawy Karta Nauczyciela, ustawy o instytutach badawczych, ustawy – Prawo oświatowe oraz niektórych innych ustaw. Trafił do Sejmu jako projekt poselski. Zmiana dotyczy art. 53 ust. 4 Prawa o szkolnictwie wyższym.
Czytaj także: Będzie łatwiej utworzyć nowy kierunek lekarski - projekt już w Sejmie>>
Kategoria C - wymagane porozumienie
Obecnie uczelnia, która w ewaluacji uzyskała kategorię C albo nie posiada kategorii naukowej, może uzyskać pozwolenie na utworzenie studiów na kierunku przyporządkowanym do tej dyscypliny oraz na określonym poziomie i profilu praktycznym, z wyłączeniem pozwolenia na utworzenie studiów przygotowujących do wykonywania zawodu nauczyciela. Aby uzyskać to ostatnie, uczelnia musi zawrzeć porozumienie z inną szkołą wyższą.
Po zmianach z przepisu zniknie wyjątek dotyczący studiów nauczycielskich. - Umożliwi to uzyskanie pozwolenia na utworzenie studiów przygotowujących do wykonywania zawodu nauczyciela bez potrzeby zawierania porozumienia przez uczelnię (akademicką i zawodową) posiadającą kat. C albo nieposiadającą kategorii w dyscyplinie do której jest przyporządkowany kierunek tych studiów - wskazuje dr hab. Grzegorz Krawiec, prof. Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie.
Czytaj w LEX: Kwalifikacje zawodowe nauczycieli zatrudnionych w szkołach specjalnych >>
Nie pierwsza taka zmiana - ekonomicznie pod znakiem zapytania
Poprzednio wymogi w tej materii łagodziła ustawa z 23 lipca 2021 r. o zmianie ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz ustawy - Przepisy wprowadzające ustawę - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. Wprowadzała ona możliwość kształcenia nauczycieli na uczelniach zawodowych (akademiach nauk stosowanych), nieposiadających uprawnień do nadawania stopnia doktora w dyscyplinie, do której jest przyporządkowany kierunek tych studiów. Już wtedy wskazywano, że jest to wyjście na przeciw słabszym uczelniom.
Czytaj w LEX: Kwalifikacje nauczycieli szkół podstawowych >>
Zmiana jest o tyle ciekawa, że - odnosząc się do wyliczeń MEiN na temat przyszłości zawodu nauczyciela - zachęcanie uczelni do otwierania nowych kierunków kształcących pedagogów nie ma większego sensu. - W perspektywie dwóch, trzech lat trzeba będzie zwolnić ok. 100 tys. nauczycieli - mówił w grudniu minister edukacji i nauki. Choć w odpowiedzi na interpelację poselską resort nieco złagodził swoje prognozy - w kwestii skali i terminu masowych zwolnień, nadal ich nie wyklucza. Stąd pomysł przywrócenia wcześniejszych emerytur dla nauczycieli, który również realizuje w tym samym projekcie.
Czytaj w LEX: Kwalifikacje nauczycieli szkół ponadpodstawowych >>
Od kiedy prawo do emerytury?
Projekt nowelizacji Karty Nauczyciela, wkrótce trafi do pierwszego czytania. Nowelizacja dodać ma do KN art. 88a, uzależniający prawo do wcześniejszej emerytury od:
- posiadania okresu składkowego wynoszącego co najmniej 30 lat, w tym co najmniej 20 lat faktycznego wykonywania pracy na stanowisku nauczyciela w wymiarze co najmniej połowę obowiązkowego wymiaru zajęć,
- rozpoczęcia wykonywania pracy na stanowisku nauczyciela przed dniem 1 stycznia 1999 r.
Do okresu pracy na stanowisku nauczyciela zaliczany będzie także okres skierowania do pracy za granicą.
Nowe przepisy mają wejść w życie 1 września 2024 r., z uprawnienia skorzystać będą mogli od:
- 1 września 2024 r. – nauczyciele urodzeni przed dniem 1 września 1966 r.;
- 1 września 2025 r. – nauczyciele urodzeni po dniu 31 sierpnia 1966 r. a przed dniem 1 września 1969 r.;
- 1 września 2026 r. – nauczyciele urodzeni po dniu 31 sierpnia 1969 r.
Czytaj w LEX: Opodatkowanie kartą podatkową osób udzielających korepetycji - na przykładach >>
Podstawę obliczenia emerytury, stanowić będzie kwota składek na ubezpieczenie emerytalne, z uwzględnieniem:
- waloryzacji składek zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata tej emerytury,
- zwaloryzowanego kapitału początkowego określonego w art. 173–175 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych,
- kwot środków zewidencjonowanych na subkoncie ubezpieczonego, o którym mowa w art. 40a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.
Nauczyciele spełniający warunki określone będą mogli przejść na emeryturę również w przypadku rozwiązania stosunku pracy lub wygaśnięcia stosunku pracy w wyniku likwidacji lub częściowej likwidacji szkoły.
Czytaj w LEX: Kwalifikacje nauczycieli przedszkoli >>
Łagodniejsze wymogi dla studiów lekarskich i nowe studia wspólne
Ustawa złagodzi również wymogi dotyczące studiów lekarskich - będzie można je tworzyć we współpracy z uczelnią akademicką, która posiada kategorię naukową A+ albo A w co najmniej 3 dyscyplinach - niekoniecznie jednak w naukach o zdrowiu. Projekt przewiduje także dodanie do ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym - art. 60a regulującego nową kategorię studiów wspólnych pn. studia wspólne interdyscyplinarne. Studia te, analogicznie do studiów wspólnych, o których mowa w art. 60 PSWiN, będą prowadzone na określonym kierunku, na podstawie jednego wspólnie uzgodnionego przez uczelnie prowadzące programu studiów.
Czytaj też: Dofinansowanie form doskonalenia zawodowego nauczycieli >>
- Ta kategoria studiów będzie mogła być tworzona przez uczelnie akademickie, które posiadają co najmniej kategorię B+ w jednej z dyscyplin, do których przyporządkowany będzie ten kierunek studiów. Warunkiem dla utworzenia i możliwości prowadzenia tych studiów będzie przypisanie co najmniej 20 proc. efektów uczenia się do dyscypliny, w której uczelnia posiada co najmniej kategorię B+ i która będzie jedną z dyscyplin, do których przypisany będzie kierunek studiów. Głównym celem powyższej zmiany jest stworzenie możliwości prowadzenia przez najlepsze uczelnie nowych, unikatowych kierunków studiów na wspólnym gruncie różnych dyscyplin, zgodnie z duchem interdyscyplinarności i komplementarności - wskazują autorzy projektu.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.