Czy zmiana pensum tzw. specjalistom (psycholog, pedagog, logopeda) w wyniku przyjętej uchwały rady miejskiej po dniu 1 czerwca (z 20 na 30 godzin tygodniowo), powoduje konieczność wypowiedzenia warunków umowy (w jednym przypadku umowa o pracę na czas nieokreślony, nauczyciel mianowany na 10/20, drugi zatrudniony poprzez mianowanie w pełnym wymiarze czasu pracy, tj. na 20/20?

 
Wyłączną kompetencję ustalania wymiaru pensum szkolnych specjalistów (psycholog, pedagog, logopeda) mają organy prowadzące, na podstawie art. 42 ust. 7 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (tekst jedn.: Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674 z późn. zm.) - dalej KN. W orzecznictwie podkreśla się, że do ww. nauczycieli nie ma zastosowania art. 42 ust. 3 KN określający obowiązkowy tygodniowy wymiar zajęć dla nauczycieli zatrudnionych w poszczególnych typach szkół, zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 stycznia 2011 r. (wyrok SN z dnia 11 stycznia 2011 r. I PK 153/2010, OSNP 2012, nr 5-6 poz. 63). Stanowisko nauczyciela – specjalisty jest związane z zadaniami, obowiązkami i uciążliwościami innymi niż nauczyciela przedmiotu edukacyjnego. Wyłącznie organ prowadzący ma możliwość ustalenia rozmiaru indywidualnych potrzeb dzieci i młodzieży uczących się na jego terenie oraz w związku z tym jednocześnie ustalenia wymiaru czasu pracy szkolnego specjalisty. Zgodnie z art. 42 ust. 1 KN nie może on przekraczać 40 godzin tygodniowo. Zwiększenie tygodniowego wymiaru zajęć przez organ prowadzący nie oznacza zwiększenia wymiaru zatrudnienia i wynagrodzenia, a jedynie zwiększenie liczby obowiązkowych godzin zajęć realizowanych zgodnie z art. 42 ust. 1 i 2 KN. Uchwała rady gminy powzięta na podstawie art. 42 ust. 7 KN wchodzi w życie bez konieczności dokonania wypowiedzenia zmieniającego w rozumieniu art. 42 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) - dalej k.p., jako akt prawa miejscowego powszechnie obowiązujący zgodnie z art. 87 ust. 2 ustawy z dnia 2 kwietnia 1997 r. - Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 78, poz. 483 z późn. zm.). Będzie tak, o ile istnieje możliwość przydzielenia nauczycielom – specjalistom większej ilości godzin, aby kontynuować ich zatrudnienie odpowiednio na pół etatu i pełen etat.
Jeśli natomiast dyrektor dysponuje taką samą ilością godzin w następnym roku szkolnym jak bieżącym, wobec zwiększenia liczby godzin z uczniami, konieczne będzie dokonanie redukcji wymiaru zatrudnienia i wynagrodzenia nauczycieli. Może ono nastąpić za zgodą nauczycieli, w trybie porozumienia stron zawartego z nauczycielem zatrudnionym na podstawie umowy o pracę na podstawie art. 27 ust. 3 w zw. z art. 23 ust. 4 pkt 1 KN oraz z nauczycielem mianowanym na podstawie art. 23 ust. 4 pkt 1 KN.
W przypadku braku zgody, wobec nauczyciela zatrudnionego na podstawie umowy o pracę można dokonać wypowiedzenia zmieniającego na podstawie art. 42 k.p., ale tylko najpóźniej w dniu 31 maja 2012 r. Wynika to z konieczności odpowiedniego stosowania przepisów o wypowiedzeniu, czyli art. 27 ust. 1 KN, który przewiduje 3-miesięczne wypowiedzenie ze skutkiem na koniec roku szkolnego.
Natomiast nauczycielowi mianowanemu można zaproponować obniżenie wymiaru zatrudnienia na podstawie art. 22 ust. 2 KN, ale w taki sposób, że w przypadku braku jego zgody dyrektor najpóźniej w dniu 31 maja 2012 r. doręczy mu wypowiedzenie w trybie art. 20 ust. 1 pkt 2 i ust. 3 KN; jeśli propozycja redukcji zatrudnienia zostanie przedstawiona później i nauczyciel jej nie zaakceptuje, stosunek pracy nauczyciela będzie kontynuowany w kolejnym roku szkolnym na pełen etat i ulegnie rozwiązaniu dopiero z dniem 31 sierpnia 2013 r. Do nauczyciela zatrudnionego na podstawie mianowania nie ma natomiast zastosowania art. 42 k.p.
 
Joanna Lesińska
 
Przydatne akty prawne:
Ustawa  z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (tekst jedn.: Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674 z późn. zm.);
Ustawa  z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) .
 
Odpowiedź na pytanie pochodzi z serwisuPrawo Oświatowe/ABC.