Z danych wynika, że liczba szkół podstawowych i ponadpodstawowych oraz zespołów mających bibliotekę, wynosi 15 366. Natomiast 15 660 szkół i placówek oświatowych wykazało posiadanie zasobów bibliotecznych (liczba wszystkich szkół w Polsce to ok. 25 tys., w tym 14 tys. szkół podstawowych). - Równość w dostępie do wiedzy i rozwój kompetencji czytelniczych uczniów powinny być traktowane jako priorytet w polityce edukacyjnej państwa. Biblioteki nie mogą być marginalizowane ani traktowane jako koszt, lecz jako strategiczna inwestycja w przyszłość edukacyjną młodego pokolenia - wskazują posłowie.
GUS opublikował dane o oświacie - mamy 5,3 mln uczniów>>
MEN: Nie ma takiego problemu
Ministerstwo odpowiada jednak, że teza o marginalizacji bibliotek szkolnych jest nieuprawniona. Przypomina, że zgodnie z prawem to organy prowadzące odpowiadają za wyposażenie szkół, w tym zakup lektur. Jednocześnie resort wskazuje na finansowe wsparcie realizowane w ramach „Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa”. W ostatnich latach z budżetu państwa na potrzeby bibliotek szkolnych przeznaczono ponad 124 mln zł, a księgozbiór wzbogacił się o ponad 12 mln nowych książek zakupionych w ramach Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa - wyjaśnia wiceminister Katarzyna Lubnauer. - Wszyscy uczniowie mogą korzystać z bezpłatnych cyfrowych bibliotek lektur szkolnych udostępnionych online zamieszczonych na stronie internetowej https://wolnelektury.pl/ oraz https://lektury.gov.pl/. Strona biblioteki Wolne Lektury powstała dzięki dofinansowaniu ze środków ministra kultury i dziedzictwa narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego. Strona lektury.gov.pl jest prowadzona przez NASK – Państwowy Instytut Badawczy - podkreśla.
MEN nie tworzy strategii dla bibliotek
Resort edukacji podkreśla, że nie tworzy odrębnej strategii dotyczącej funkcjonowania bibliotek szkolnych, ponieważ ich zadania wynikają wprost z ustawy Prawo oświatowe. Ministerstwo przypomina, że biblioteki są odpowiedzialne m.in. za gromadzenie podręczników i materiałów edukacyjnych, wspieranie kompetencji cyfrowych oraz rozwijanie zainteresowań i nawyku czytania wśród uczniów. Za funkcjonowanie tych podmiotów odpowiadają organy prowadzące, a państwowe finansowanie ma jedynie charakter uzupełniający. Z programów finansowanych z budżetu biblioteki mogły sfinansować zakup wyposażenia poprawiającego przestrzeń bibliotek – od regałów i mebli po sprzęt komputerowy, czytniki kodów kreskowych i programy biblioteczne. MEN podkreśla, że zakupy muszą spełniać wymogi określone w stosownych rozporządzeniach dotyczących warunków realizacji zadań dydaktycznych.
Sprawdź też w LEX: Jak prawidłowo powinny być opieczętowane książki w bibliotece szkolnej? >
Brak systemowego monitoringu, trwają prace nad zmianami
MEN przyznaje jednocześnie, że nie funkcjonuje obecnie systemowy mechanizm monitorowania dostępności i dostosowania bibliotek szkolnych do zróżnicowanych potrzeb edukacyjnych. Trwają jednak prace nad nowym modelem oceny funkcjonalnej uczniów, który ma lepiej określać potrzeby w zakresie pomocy dydaktycznych. Według resortu, może to przełożyć się na rozwój alternatywnych zasobów bibliotek, w tym audiobooków, książek w alfabecie Braille’a czy materiałów AAC.
Sprawdź też w LEX: Jakie kwalifikacje powinna posiadać nauczycielka, aby mogła pracować w bibliotece szkolnej? >
Biblioteka szkolna z odrębnym statusem
MEN wyjaśnia także, że biblioteki szkolne na co dzień współpracują z innymi bibliotekami, w tym bibliotekami publicznymi i pedagogicznymi. Te biblioteki szkolne, które są zaangażowane w realizację Priorytetu 3 „Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictw 2.0 na lata 2021-2025”, dodatkowo są zobowiązane podjąć współpracę z bibliotekami publicznymi lub bibliotekami pedagogicznymi, obejmującą w szczególności wzajemną wymianę informacji o wydarzeniach promujących czytelnictwo organizowanych w placówkach wychowania przedszkolnego, bibliotekach szkolnych, bibliotekach pedagogicznych oraz bibliotekach publicznych.
Sprawdź też w LEX: Czy biblioteka szkolna może wypożyczać książki osobom z zewnątrz? >
Wskazuje przy tym jednak na odrębny status tych podmiotów. Zgodnie z art. 3 ustawy o bibliotekach prawo korzystania z bibliotek ma charakter powszechny. Usługi bibliotek są ogólnie dostępne i bezpłatne, gdyż biblioteki publiczne służą zaspokajaniu potrzeb oświatowych, kulturalnych i informacyjnych ogółu społeczeństwa oraz uczestniczą w upowszechnianiu wiedzy i kultury. Są organizowane w sposób zapewniający mieszkańcom dogodny dostęp do materiałów bibliotecznych i informacji. - Dlatego też każdy uczeń zarówno szkoły podstawowej, jak i ponadpodstawowej może być czytelnikiem i wypożyczać książki zarówno z biblioteki szkolnej, jak i biblioteki publicznej. Należy zauważyć, że biblioteki publiczne dysponują również internetowymi bazami danych i katalogami online, które umożliwiają szybkie przeszukiwanie zasobów bibliotecznych - wskazuje resort.
Czytaj też w LEX: Fazlagić Jan, Mikroszkoły - powrót do korzeni oświaty? >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
