Ministerstwo Zdrowia zapowiada wprowadzenie zakazu sprzedaży kawy na terenie jednostek systemu oświaty – bez względu na formę sprzedaży tego napoju oraz wiek kupującego. Przepis - jak podkreśla resort zdrowia - jest odpowiedzią na postulaty rodziców, opiekunów oraz osób zarządzających placówkami, którzy zgłaszali do Państwowej Inspekcji Sanitarnej obawy związane ze wzmożoną konsumpcją kawy przez dzieci, a nawet ryzykiem jej spożywania przez najmłodszych.

 

Zakaz sprzedaży energetyków - dzieci i dorośli>>

 

Kawa prawem, a nie towarem?

Przeciwko tej zmianie protestuje Stowarzyszenie Umarłych Statutów - organizacja zauważa, że autorzy projektu nie podają żadnego przykładu wspomnianych postulatów ani dowodów na nadmierną konsumpcję kawy przez uczniów. - Taki zakaz, o charakterze absolutnym, stanowi przykład nadmiarowego zakazu, niedostosowanego do potrzeb i celów prawodawcy. Zakaz taki jest nieproporcjonalny, a zatem też niekonstytucyjny (narusza art. 31 ust. 3 Konstytucji RP). W związku z tym SUS negatywnie opiniuje zakaz sprzedaży kawy w szkołach i postuluje usunięcie z projektu rozporządzenia tego przepisu. Zwracamy Ministrze Zdrowia uwagę, że zakaz sprzedaży kawy uczniom w szkołach zasadniczo nie wpłynie na spożycie kawy przez tę grupę osób, gdyż kawę mogą one nabyć w łatwy sposób poza szkołą (sprzedaż kawy osobom niepełnoletnim nie jest w Polsce zabroniona). Wprowadzenie zakazu może spowodować natomiast częstsze opuszczanie przez uczniów budynku szkoły w trakcie przerw celem zakupu kawy poza szkołą. To kolejny przykład pokazujący bezzasadność proponowanej regulacji i jej nieprzydatność do osiągnięcia zamierzonych celów - podkreśla stowarzyszenie. Wskazuje też, że w projekcie zabrakło jasnych i precyzyjnych norm dotyczących stosowania w szkołach diet eliminacyjnych, zdrowotnych i diet wynikających ze światopoglądu (np. diet wegańskich czy religijnych).

 

Dieta planetarna w edukacji żywieniowej

Projektowane rozporządzenie określa także zasady komponowania jadłospisów w placówkach edukacyjnych. Środki spożywcze wykorzystywane w ramach żywienia zbiorowego dzieci i młodzieży mają być dobierane tak, aby pokrywać zapotrzebowanie energetyczne i odżywcze odpowiednie dla grupy wiekowej, zgodnie z aktualnymi normami żywienia dla populacji polskiej. Produkty takie jak pieczywo cukiernicze i półcukiernicze, produkty zbożowe śniadaniowe, inne produkty zbożowe, produkty mleczne, napoje roślinne oraz produkty roślinne naśladujące produkty mleczne będą musiały spełniać określone kryteria zawartości cukru, tłuszczu i soli.

 

Projekt przewiduje także wprowadzenie zasad tzw. diety planetarnej, która dobrze wpisuje się w działania z zakresu edukacji żywieniowej i kształtowania prawidłowych nawyków. Zakłada się m.in.:

  • zwiększenie liczby posiłków z wykorzystaniem produktów pełnoziarnistych (przynajmniej jeden główny posiłek dziennie),
  • obecność warzyw lub owoców w każdym posiłku,
  • serwowanie potraw z nasion roślin strączkowych co najmniej raz w tygodniu,
  • korzystanie z sezonowych i regionalnych produktów,
  • ograniczenie spożycia mięsa czerwonego i jego przetworów,
  • redukcję ilości cukru w diecie.

 

Czym jest dieta planetarna?

Dieta planetarna (ang. Planetary Health Diet), opracowana przez Komisję EAT‑Lancet, to model żywienia, który łączy troskę o zdrowie człowieka z troską o środowisko naturalne. Opiera się na diecie głównie roślinnej – bogatej w warzywa, owoce, pełnoziarniste produkty zbożowe, strączki, orzechy i zdrowe tłuszcze roślinne – przy jednoczesnym ograniczeniu spożycia mięsa czerwonego, nabiału i cukru. Jej celem jest poprawa zdrowia publicznego i ograniczenie negatywnego wpływu przemysłu spożywczego na klimat, w tym emisji gazów cieplarnianych i degradacji środowiska. Zalecany model zakłada m.in. ograniczenie mięsa i udziału białka roślinnego w diecie. Zasady diety planetarnej są zbieżne z aktualnymi polskimi zaleceniami zdrowego żywienia, w tym z „Talerzem Zdrowego Żywienia” oraz materiałem edukacyjnym „W 3 krokach do zdrowia”. Wskazują one m.in. na potrzebę ograniczania spożycia mięsa poprzez wprowadzanie dni bezmięsnych oraz zastępowanie mięsa produktami białkowymi pochodzenia roślinnego, drobiem, rybami i jajami.

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.