Wszystko przez treść art. 98 ustawy z 16 kwietnia 2020 r. o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (tarcza antykryzysowa 2.0). Przepis zawiesza doręczanie listów poleconych - za doręczone będzie je można uznać dopiero po upływie 14 dni. Choć przewiduje wyjątki, to wypowiedzeń wśród nich nie ma.

Kryzys po epidemii nie oszczędzi oświaty>> 

 

Będą zwolnienia w oświacie

Kryzys związany z epidemią Covid-19 nie oszczędzi samorządów, mocno spadną wpływy z podatków, a subwencja oświatowa od lat pokrywa tylko część wydatków na oświatę (w 2019 r. Związek Miast Polskich apelował o dołożenie do subwencji oświatowej 2,1 mld zł). Jak mówi Prawo.pl Krzysztof Baszczyński, wiceprezes ZNP, na tym etapie nie da się jeszcze ocenić, ilu nauczycieli straci pracę, bo pełne dane związkowcy będą mieli, gdy dostaną do zaopiniowania wypowiedzenia umów.

Czytaj w LEX: Wpływ epidemii koronawirusa na kryteria doboru nauczycieli do zwolnienia w okresie ruchu kadrowego - poradnik na przykładach >

- To co już widać, to mocne oszczędności na godzinach psychologów i pedagogów szkolnych - mówi wiceprezes ZNP. - Ten rok to wyjątkowo zły moment, by oszczędzać akurat na etatach tych specjalistów, bo pomoc będzie szczególnie potrzebna, by pomóc dzieciom w powrocie do normalności po tych trudnych miesiącach. Na podstawie arkuszy organizacji szkół na przyszły rok widać też, że godziny mogą stracić nauczyciele-bibliotekarze i pracujący w świetlicach - mówi Krzysztof Baszczyński.

Zobacz w LEX: Kalendarz zadań dyrektora - Maj 2020 >

 

Wypowiedzenie raczej nie poleconym

W normalnym czasie dyrektorzy raczej sporadycznie korzystają z usług poczty, by wręczyć nauczycielowi wypowiedzenie. Takie sytuacje zdarzają się np. gdy nauczyciel przebywa na urlopie dla poratowania zdrowia albo urlopie bezpłatnym. Tyle że w okresie epidemii i zawieszenia zajęć, może być to częstsza praktyka - niestety mało skuteczna.

Czytaj w LEX: Badania profilaktyczne nauczycieli i pracowników niepedagogicznych w okresie epidemii koronawirusa >

- W dotychczasowym stanie prawnym przyjmowano, że w razie zwrotu niedostarczonej przesyłki, za chwilę złożenia oświadczenia woli należy uznać moment, w którym korespondencja mogła i powinna być doręczona drugiej stronie, czyli z dniem pierwszego awizo - tłumaczy dr hab. Monika Gładoch, prof. Uniwersytetu im. Kardynała Wyszyńskiego w Warszawie, radca prawny. W związku z wprowadzeniem wspomnianego wyżej zawieszenia, tak nie będzie. - Nieodebranie przez pracownika pisma z poczty w trakcie trwającej pandemii nie spowoduje (jak dotychczas) skutku doręczenia, a wręcz przeciwnie, pismo będzie uznawane jako niedoręczone. Ta regulacja nie dotyczy innych form doręczania pism, np. przez kuriera lub mailem – z wykorzystaniem certyfikowanego podpisu elektronicznego - tłumaczy prof. Gładoch.

Czytaj w LEX: Przedłużanie kadencji dyrektora szkoły w okresie czasowego ograniczenia funkcjonowania szkół - poradnik na przykładach >

Wtóruje jej dr Liwiusz Laska, adwokat w kancelarii LLMS, który podkreśla, że wysyłanie wypowiedzenia listem poleconym może być problematyczne nawet, gdy epidemii nie ma. - Doradzałbym dyrektorom szkoły wezwanie pracownika i wręczenie mu wypowiedzenia - mówi dr Liwiusz Laska. - W tym przypadku, gdy doręczenie pisma zostało zawieszone, faktycznie pojawiają się wątpliwości, co do jego skuteczności. Powinniśmy przyjąć, że wypowiedzenie jest skuteczne od chwili, kiedy nauczyciel czy inny pracownik się o nim dowiedział, a niezależnie od tego, czy takie pismo będzie leżeć na poczcie, pedagog dowie się o tym, że został zwolniony, choćby dlatego, że musi oddać pracodawcy jakiś sprzęt - tłumaczy.

Czytaj w LEX: Przedłużanie kadencji dyrektorów szkół w okresie pandemii - wzory dokumentów >

 

Argument w sporze ze szkołą

Wszystkie te argumenty można będzie podnieść w sporze przed sądem pracy, tyle że problematyczny może być tu termin na wniesienie pozwu. Wynosi on, co do zasady, 21 dni od dnia doręczenia wypowiedzenia - wydaje się zatem, że w tym przypadku rozpocznie bieg z upływem czternastu dni po ustaniu epidemii, gdy pismo będzie można uznać za doręczone. Choć według dr. Liwiusza Laski to również nie jest wcale oczywiste.

- Można mieć wątpliwości, od kiedy zaczyna płynąć termin na złożenie odwołania do sądu, powiedziałbym, że od chwili, gdy właśnie pracownik dowie się o tym, że umowę mu wypowiedziano i upływu awizowania. Więc tu też trudno jednoznacznie przesądzić, że brak doręczenia pisma, wydłuży czas na złożenie odwołania. Natomiast w takim przypadku można spróbować podnieść przed sądem zarzut - to czy byłby skuteczny - pokaże praktyka - tłumaczy dr Laska.

 

Bez zmian w terminach wypowiedzenia

Ustawowe terminy wypowiedzenia będą biegły w standardowy sposób, ponieważ przepisy Karty Nauczyciela w tym zakresie nie zostały zmienione ani specustawą, ani ustawami wprowadzającymi kolejne tarcze antykryzysowe. A zatem wypowiedzenia pedagogom należy wręczyć do 31 maja. Stosunek pracy rozwiązuje się bowiem z końcem roku szkolnego po upływie trzymiesięcznego terminu wypowiedzenia.

Czytaj w LEX: Wypowiedzenie stosunku pracy nauczycielowi podczas urlopu dla poratowania zdrowia, bezpłatnego, macierzyńskiego i wychowawczego >

Niemniej, jak wynika z treści art. 20 ust. 5 KN, okres wypowiedzenia może zostać skrócony do 1 miesiąca, co oznacza, że stosunek pracy można wypowiedzieć z końcem lipca - przy zachowaniu jednego miesiąca wypowiedzenia ze skutkiem przypadającym na koniec roku szkolnego. Jak podkreślają eksperci - zastosowanie tego przepisu nie wymaga spełnienia jakichś szczególnych warunków, może więc w tym roku mocno zyskać na popularności.