Nauczyciel wychowania fizycznego (kontraktowy) zatrudniony na czas nieokreślony przebywał na zwolnieniu lekarskim od 7 stycznia do 7 lipca 2009 r.
W okresach: 8 lipca 2009 r. - 3 stycznia 2010 r., 4 stycznia - 3 maja 2010 r., 4 maja - 2 lipca 2010 r. otrzymuje świadczenie rehabilitacyjne.
Nauczyciel prawdopodobnie nie otrzyma zaświadczenia lekarskiego umożliwiającego powrót do pracy.
Z dniem 2 lipca 2010 r. nastąpi rozwiązanie stosunku pracy.
Czy należy się ekwiwalent za urlop wypoczynkowy i za jaki okres?

Z kwestią ustalania urlopów wypoczynkowych i związanych z nimi ekwiwalentów pieniężnych, w sytuacji rozwiązania stosunku pracy w trakcie roku, na gruncie ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (tekst jedn.: Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674 z późn. zm.) - dalej KN, jest pewien problem. W praktyce funkcjonują bowiem dwa wykluczające się sposoby interpretacji.
Pierwszy stwierdza, że nauczyciel zatrudniony na czas nieokreślony w związku z rozwiązaniem swego stosunku pracy w trakcie roku nabywa prawo do całego urlopu wypoczynkowego, niezależnie od okresu przepracowanego w danym roku szkolnym. Drugi zaś, że nabywa on prawo do urlopu proporcjonalnego w zależności od okresu przepracowanego w danym roku.
Na podstawie art. 66 ust. 2 KN, nabędzie on prawo do ekwiwalentu pieniężnego za pełen okres niewykorzystanego urlopu (czyli za 8 tygodni). Wysokość ekwiwalentu pieniężnego za okres niewykorzystanego urlopu jest ustalana na podstawie rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 26 czerwca 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania wynagrodzenia oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy nauczycieli (Dz. U. Nr 71, poz. 737 z późn. zm.) - dalej r.u.w.n. Maksymalny okres urlopu wypoczynkowego, określonego w treści art. 66 ust. 2 KN, wynosi 8 tygodni - a więc 56 dni (8x7=56).
Drugi sposób interpretacji - w tym przypadku urlop obliczany jest na zasadzie proporcjonalności. Sąd Najwyższy (uchwała z dnia 10 maja 2006 r., III PZP 3/06, LEX nr 180655) stwierdził, że nauczyciel ma prawo do ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy w wymiarze proporcjonalnym do okresu pracy w roku kalendarzowym, w którym ustał stosunek pracy, także wtedy, gdy w zatrudniającej go szkole są przewidziane ferie - art. 1551 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) - dalej k.p., w zw. z art. 64 ust. 2 KN.
Sąd stwierdził, że stosunku do nauczycieli zatrudnionych na czas nieokreślony w szkołach tzw. feryjnych brak jest analogicznego przepisu do regulacji zawartej w art. 64 ust. 5a KN, dotyczącego nauczycieli szkół feryjnych. Wymiar urlopu tych pierwszych w razie ustania stosunku pracy w trakcie roku szkolnego nie wynika także z przepisu art. 64 ust. 1 KN. W ocenie SN przepis ten określa jedynie wymiar urlopu nauczyciela, który przepracowuje cały rok kalendarzowy, wobec czego, na podstawie art. 91c ust. 1 KN, mają zastosowanie przepisy k.p., a konkretnie art. 1551 k.p.
Odnosząc powyższą normę do omawianego stanu faktycznego: w ramach stosunku pracy (rozwiązanego w dniu 2 lipca 2010 r.) nauczyciel przepracował 7 miesięcy w danym roku kalendarzowym i w związku z powyższym uzyskał uprawnienie do 32,2 dni urlopu wypoczynkowego (8 tygodni= 56 dni, 56 dni : 12 miesięcy = 4,6 dnia, 4,6 dnia x 7 = 32,2). Wymiar tego urlopu na podstawie art. 1553 § 1 k.p. należy zaokrąglić w górę - do 33 dni.
Sposób obliczania ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy nauczycieli określa r.u.w.n. Wartość ekwiwalentu za jeden dzień urlopu wypoczynkowego, stanowiącego wynagrodzenie przysługujące nauczycielowi za jeden dzień urlopu, mnożymy przez uzyskaną wcześniej wartość urlopu proporcjonalnego, a więc 33 dni.
Reasumując należy stwierdzić, że w omawianej sprawie nie jest możliwe wskazanie jednego prawidłowego rozwiązania. W związku z tym pracodawcy nie pozostaje nic innego, jak podjąć autonomiczną decyzję. Oczywiście istnieje również możliwość powództwa o ustalenie wymiaru urlopu wypoczynkowego oraz ekwiwalentu pieniężnego - na podstawie art. 189 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296 z późn. zm.).

Krzysztof Lisowski