Rzecznika powołuje Sejm za zgodą Senatu. Uchwałę Sejmu o powołaniu rzecznika marszałek Sejmu przesyła marszałkowi Senatu, a Senat podejmuje uchwałę w sprawie wyrażenia zgody na powołanie rzecznika w ciągu miesiąca. Kandydatów może zgłaszać co najmniej 35 posłów lub co najmniej 15 senatorów, a także marszałkowie Sejmu i Senatu.
Problem z nowym rzecznikiem
We wrześniu żaden z dwóch kandydatów nie uzyskał wymaganej bezwzględnej większości głosów. Na stanowisko zostali wówczas zgłoszeni: Ewa Jarosz, którą poparły PO, Nowoczesna i PSL, oraz Paweł Kukiz-Szczuciński – kandydat Kukiz'15. Zgłoszona przez PiS Sabina Lucyna Zalewska złożyła do marszałka Sejmu pismo, w którym wycofała swą zgodę na kandydowanie na to stanowisko.
Na początku października o urząd RPD po raz pierwszy ubiegała się Agnieszka Dudzińska lecz nie uzyskała wymaganej większości. Jej kandydaturę poparło wówczas 194 posłów, 192 było przeciw, a 12 osób wstrzymało się od głosu. Potem kandydowała drugi raz, ale jej kandydatury nie zaakceptowali senatorowie.