Minister nie przeprowadził rzetelnych i kompleksowych analiz dotyczących kumulacji roczników. Zabrakło też refleksji przy tworzeniu nowych podstaw programowych - zarzuciła Najwyższa Izba Kontroli resortowi edukacji.

 

NIK: reforma edukacji nieprzemyślana i niedofinansowana>>

 

Finansowanie dostateczne

Według resortu na reformę przeznaczono odpowiednie środku. W 2018 r. przeznaczono 66,4 mln złotych na wyposażenie pracowni do przedmiotów przyrodniczych (chemia, fizyka, biologia, geografia). Wsparcie uzyskało 1927 szkół podstawowych w 1556 JST. Program będzie kontynuowany w latach 2019-2021.

 

 

Dodatkowo wspierane są także szkoły zawodowe – w latach 2017-2018 przekazano 7,2 mln zł na wyposażenie pracowni zawodowych. W latach 2016-2019 subwencja oświatowa wzrosła o 5,5 mld złotych. Wydatki bieżące samorządów na oświatę nominalnie rosną, ale stosunek wydatków bieżących oświatowych do wydatków ogółem dla wszystkich JST, który  w 2017 r. wyniósł 23,8 proc., zaś w 2018 r. – 22,4 proc. był odpowiednio niższy niż w poprzednim roku o 1,9 pkt % oraz o 1,4 pkt %. Oznacza to, że wydatki oświatowe stanowią coraz mniejszą część wydatków samorządów.

 

W przypadku porównania wydatków bieżących do dochodów ogółem JST w 2017 r. otrzymujemy udział na poziomie 23,9 proc., zaś w 2018 r. – na poziomie 23 proc. Oznacza to, że dochody samorządów rosną szybciej niż wydatki bieżące w zakresie oświaty. Nakłady na oświatę sukcesywnie wzrastają.

 

Podstawa przemyślana i rzetelnie opracowana

Przygotowana nowa podstawa programowa dla szkoły podstawowej zawiera wszystkie treści potrzebne w kształceniu na II etapie edukacyjnym, które – zgodnie z przyjętym spiralnym układem nowej podstawy programowej – uczniowie będą następnie powtarzać, nadbudowywać i rozszerzać w trakcie dalszego kształcenia w wybranym typie szkoły ponadpodstawowej.

 

W trakcie kontroli wyjaśniano, że przy opracowywaniu – w związku z reformą struktury szkół – nowego ramowego planu nauczania przyjęto zasadę, że dotychczasowy wymiar godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych i zajęć z wychowawcą w klasie I i II gimnazjum (59 godzin) zostaje przeniesiony do ogólnego wymiaru godzin ośmioletniej szkoły podstawowej, a wymiar tych godzin w klasie III gimnazjum (31 godzin) zostaje przeniesiony do wymiaru godzin liceum ogólnokształcącego i technikum. Należy podkreślić, że – ogólnie – liczba godzin zajęć edukacyjnych w ciągu 5 lat edukacji w starym i nowym systemie nie uległa zmianie.

  • stary system (klasy IV – VI szkoły podstawowej + klasy I i II gimnazjum): 138 godzin + 2 godziny do dyspozycji dyrektora = 140 godzin
  • nowy system (klasy IV – VIII szkoły podstawowej): 137 godzin + 3 godziny do dyspozycji dyrektora = 140 godzin.

 

 


Umowy z ekspertami były przygotowane prawidłowo

MEN odnosi się także do zarzutu, że arbitralnie wybierał ekspertów sporządzających podstawy programowe i nieprawidłowo zawarł z nimi umowy. Według resortu przedmiotem umów nie było stworzenie projektu aktu normatywnego ani też założeń takiego aktu, a przygotowanie założeń podstawy programowej kształcenia ogólnego w zakresie konkretnego przedmiotu w oparciu o efekty kształcenia w tym przedmiocie oraz w odniesieniu do zmienianego ustroju szkolnego. Stąd też przedmiot umów dotyczy konkretnego przedmiotu nauczanego w szkole pokazanego jako całość i nie odnosi się wprost do systematyki aktu prawnego. Decyzje, czy i w jakim zakresie propozycje przygotowane przez ekspertów były wykorzystane w procesie tworzenia projektu aktu prawnego, podejmował Minister Edukacji Narodowej.

 

Minister Edukacji Narodowej ma prawo do podejmowania autonomicznych decyzji, a w tym konkretnym przypadku na podstawie rekomendacji. Przepisy prawa oświatowego nie określają wymagań wobec ekspertów zewnętrznych, którzy na zlecenie Ministra Edukacji Narodowej uczestniczą w pracach nad przygotowaniem projektu podstawy programowej. Biorąc pod uwagę specyfikę dokumentu, jakim jest podstawa programowa, przy wyborze ekspertów brane są pod uwagę osoby reprezentujące wysoki poziom merytoryczny w zakresie dyscypliny wiedzy, która stanowi bazę danego przedmiotu, jak również bardzo dobrze znające praktykę szkolną lub egzaminacyjną.