Fragment artykułu Agaty Piszko z wrześniowego numeru kwartalnika „Przed Szkołą. Poradnik Dyrektora Przedszkola”

Podejmowane przez gminy uchwały w sprawie opłat za świadczenia publicznych przedszkoli były często przedmiotem rozważań organów nadzoru (wojewodów) oraz sądów administracyjnych. W efekcie uchwały te niejednokrotnie uznawano za niezgodne z prawem. Orzecznicza działalność sądów wymuszała na organach gminy określoną interpretację dotychczasowych zapisów. Niniejszy artykuł poświęcony jest nowelizacji ustawy o systemie oświaty, której celem było doprecyzowanie przepisów dotyczących opłat za przedszkola.
Zgodnie z zapisem art. 6 ust. 1 ustawy z 7.09.1991 r. o systemie oświaty (tekst jedn.: Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 ze zm.) – dalej u.s.o. – w brzmieniu nadanym ustawą z 5.08.2010 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty (Dz. U. Nr 148, poz. 991) przedszkolem publicznym jest przedszkole, które:
realizuje programy wychowania przedszkolnego uwzględniające podstawę programową wychowania przedszkolnego;
zapewnia bezpłatne nauczanie, wychowanie i opiekę w czasie ustalonym przez organ prowadzący, nie krótszym niż pięć godzin dziennie;
przeprowadza rekrutację dzieci w oparciu o zasadę powszechnej dostępności;
zatrudnia nauczycieli posiadających kwalifikacje określone w odrębnych przepisach.
W przypadkach uzasadnionych warunkami demograficznymi i geograficznymi wychowanie przedszkolne może być również prowadzone w formach innych niż przedszkola i oddziały przedszkolne w szkołach podstawowych. Inne formy wychowania przedszkolnego mogą być organizowane dla dzieci w wieku 3–5 lat, możliwie najbliżej miejsca ich zamieszkania. Na podstawie delegacji ustawowej wynikającej z zapisu art. 14a ust. 7 u.s.o. wydane zostało rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 31.08.2010 r. w sprawie rodzajów innych form wychowania przedszkolnego, warunków tworzenia i organizowania tych form oraz sposobu ich działania (Dz. U. Nr161, poz. 1080) – dalej r.i.f.w.p. Przepisy tego rozporządzenia przewidują prowadzenie wychowania przedszkolnego w formie punktu przedszkolnego, w którym zajęcia odbywają się przez cały rok szkolny, z wyjątkiem przerw ustalonych przez organ prowadzący, oraz w formie zespołu wychowania przedszkolnego, w którym zajęcia prowadzone są przez cały rok szkolny w niektóre dni tygodnia, z wyjątkiem przerw ustalonych przez organ prowadzący. Organy prowadzące publiczne zespoły wychowania przedszkolnego lub punkty przedszkolne zapewniają bezpłatne nauczanie, wychowanie i opiekę w czasie ustalonym przez organ prowadzący, nie krótszym jednak niż wynikający z zapisu § 7 r.i.f.w.p. Przepis ten przewiduje rozwiązanie, zgodnie z którym minimalny dzienny wymiar zajęć świadczonych w punkcie lub zespole nauczania, wychowania i opieki wynosi trzy godziny. Jednocześnie przepisy rozporządzenia w sprawie rodzajów innych form wychowania przedszkolnego, warunków tworzenia i organizowania tych form oraz sposobu ich działania uzależniają minimalny tygodniowy wymiar godzin od liczby dzieci. W grupie liczącej 3–15 dzieci wynosi on 12 godzin, w grupie liczącej 16–19 dzieci – 16 godzin, natomiast w grupie liczącej 20–25 dzieci – 20 godzin. Osoby prowadzące inne publiczne formy wychowania przedszkolnego zobowiązane są do realizowania programu wychowania przedszkolnego uwzględniającego podstawę programową wychowania przedszkolnego oraz do przeprowadzania rekrutacji dzieci w oparciu o zasadę powszechnej dostępności.
Z określeniem przez ustawodawcę (ustawa z 5.08.2010 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty) obowiązkowego wymiaru zajęć związana jest kwestia ustalania przez organ prowadzący opłat za świadczenia udzielane przez przedszkole oraz inną publiczną formę wychowania przedszkolnego. Organ prowadzący przedszkole publiczne ustala wysokość opłat za świadczenia przedszkolaw czasie przekraczającym czas zapewnienia bezpłatnego nauczania, wychowania i opieki ustalony przez organ prowadzący, nie krótszy jednak niż pięć godzin dziennie.
Do momentu wprowadzenia przytoczonych zmian organy nadzoru (wojewodowie) oraz sądy administracyjne często stwierdzały niezgodność z prawem uchwał organów stanowiących gmin o wysokości opłat za świadczenia prowadzonych przez gminy przedszkoli.

Więcej informacji w tym:

· Wysokość opłaty stałej
· Opłaty za wyżywienie
· Uregulowania przejściowe
Zachęcamy do dyskusji na Forum.