O kształceniu zaocznym rozporządzenie o formach pozaszkolnych mówi tylko tyle, że musi się odbywać co najmniej raz na dwa tygodnie przez dwa dni. Ponadto dopuszcza się możliwość organizowania zajęć również z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość, zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 64 ust. 5 ustawy z 7.09.1991 r. o systemie oświaty (tekst jedn.: Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 ze zm.).
Jedynym aktem prawnym regulującym tę kwestię w odniesieniu do edukacji dorosłych jest rozporządzenie Ministra Edukacji i Nauki z 3.02.2006 r. w sprawie uzyskiwania i uzupełniania przez osoby dorosłe wiedzy ogólnej, umiejętności i kwalifikacji zawodowych w formach pozaszkolnych (Dz. U. Nr 31, poz. 216). Ten akt prawny przestaje jednak obowiązywać z dniem 1 września, wraz z zapisami dotyczącymi technik kształcenia na odległość.
Co prawda, wolno kontynuować kształcenie ustawiczne w formach pozaszkolnych w dotychczasowej formule do końca bieżącego roku, ale organizacja kursów od września 2012 r. będzie wymagać planów nauczania na cały cykl kształcenia, znacznie przecież wykraczających poza 31 grudnia bieżącego roku.
Co w takiej sytuacji? Trzeba czekać na realizację przez Ministra Edukacji Narodowej ustawowego upoważnienia do określenia w drodze rozporządzenia warunków organizacji zajęć z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość, w szczególności uwzględniając konieczność zapewnienia właściwej proporcji ich czasu do całkowitego czasu zajęć w szkole lub placówce oraz dostępu do odpowiedniej infrastruktury informatycznej i oprogramowania. Można więc domniemywać, że będzie inaczej niż dotąd w kształceniu ustawicznym, gdy rozporządzenie nie regulowało wyżej wymienionych kwestii zapowiadanych w ustawie o systemie oświaty.
Pewnie więc na wzór szkolnictwa wyższego dopuści się do realizacji części szkolnych planów nauczania w formie e-learningu. Jak dotąd owo "e-" w stosunku do edukacji w formach pozaszkolnych nie występowało.  

O planach dotyczących tej regulacji pisaliśmy tutaj>> @page_break@ Umożliwiało to wykorzystywanie zapisów o „kształceniu na odległość’ do prowadzenia edukacji w formie „samokształcenia”, co niekoniecznie musiało w praktyce oznaczać konieczność tworzenia materiałów edukacyjnych do pracy z wykorzystaniem internetu, wykorzystywanie internetowych platform edukacyjnych itp.
Ponieważ według autorytetów w e-learningu przygotowanie materiałów kursowych wymaga dużego nakładu czasu (i pewnie dużych pieniędzy od organu prowadzącego), kursy uruchamiane od września nie bardzo mogą być planowane jako zaoczne z wykorzystaniem kształcenia na odległość. Zwłaszcza że na stronach MEN nie udało mi się znaleźć projektu rozporządzenia będącego wykonaniem zapisów owego art. 64 ust. 5 ustawy o systemie oświaty w brzmieniu obowiązującym od 1 września bieżącego roku.
Warto zaznaczyć, że w ocenianiu postępów słuchacza kwalifikacyjnego kursu zawodowego nie obowiązują reguły szkoły dla dorosłych. Słuchacz nie musi zdawać egzaminów semestralnych (kursy w większości nie będą zamykać się czasowo w granicach jednego semestru), nie będą go też obowiązywać limity dopuszczalnej liczby godzin nieobecności na zajęciach. Rozporządzenie w sprawie kształcenia ustawicznego w formach pozaszkolnych mówi tylko tyle, że niemal każdy z rodzajów kursów kończy się zaliczeniem w formie ustalonej przez podmiot prowadzący kurs (§ 9 ust. 1, § 11 ust. 1, § 13 ust. 1).
Osoba kończąca kurs otrzyma zaświadczenie, którego wzór jest załączony do rozporządzenia. Wydaje się, że takie rozwiązanie może prowadzić do rezygnacji z przystępowania do egzaminów przed komisjami Okręgowej Komisji Egzaminacyjnej. Owo zaświadczenie, poparte wiedzą i nabytymi umiejętnościami, może wystarczyć do zdobycia zatrudnienia bez konieczności podjęcia trudu egzaminacyjnego. Będzie to natomiast konieczne, gdy absolwent kursu zechce uzyskać dyplom zawodowy po przejściu przez kursy ze wszystkich kwalifikacji wchodzących w skład danego zawodu i uzyskaniu odpowiedniego poziomu wykształcenia ogólnego.

Jest to fragment artykułu Stanisława Szelewy "Pozaszkolne formy kształcenia zawodowego – organizowanie zajęć i zatrudnianie nauczycieli" , opublikowanego w sierpniowym numerze miesięcznika "Dyrektor Szkoły". Informacje o prenumeracie dostępne tutaj>>

Więcej o obowiązujących od września aktach prawnych w naszym kalendarium>>>

Szkołom zawodowym poświęcony zostanie jeden z paneli Edu Trendy 2012, spotkania profesjonalistów edukacyjnych oraz osób szukających rozwiązań poprawiających jakość i efektywność systemu oświaty - organizowanego przezWolters Kluwer Polska, wydawca czasopisma "Dyrektor Szkoły", i firma redNet Media. Impreza odbędzie się w dniach 27-28 września 2012 r. w warszawskim Pałacu Kultury i Nauki.