W maju 2015 r. do egzaminu maturalnego w liceach ogólnokształcących przystąpi pierwszy rocznik abiturientów, który uczy się zgodnie z nową podstawą programową kształcenia ogólnego (to obecni uczniowie klas II liceów ogólnokształcących). Rok później w maju 2016 r. maturę według nowych zasad zdawać będą po raz pierwszy abiturienci z techników.
Zgodnie z rozporządzeniem w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów w 2015 r. maturzyści będą musieli zdać - tak jak dotąd - trzy obowiązkowe pisemne egzaminy maturalne: z języka polskiego, z języka obcego i z matematyki. Egzaminy te będą przeprowadzane na jednym poziomie, odpowiadającym obecnemu podstawowemu. Maturzysta będzie musiał też przystąpić do, co najmniej, jednego pisemnego egzaminu z grupy tak zwanych przedmiotów do wyboru.
Obecnie maturzysta może, ale nie musi, przystąpić do egzaminu z przedmiotu do wyboru; maksymalnie może do sześciu (są to egzaminy pisemne). Według MEN, w latach ubiegłych co trzeci maturzysta nie zdawał ani jednego przedmiotu dodatkowego. Resort edukacji chce to zmienić.
W grupie przedmiotów do wyboru będą: biologia, chemia, filozofia, fizyka, geografia, historia, historia sztuki, historia muzyki, informatyka, język łaciński i kultura antyczna, wiedza o społeczeństwie, języki mniejszości narodowych i etnicznych, język regionalny, języki obce nowożytne, a także matematyka i język polski.
Egzaminy z przedmiotu do wyboru będą zdawane tylko na jednym poziomie, odpowiadającym obecnemu rozszerzonemu.
Maturzyści 2015 będą musieli - tak jak dotąd - przystąpić także do dwóch egzaminów ustnych: z języka polskiego i języka obcego, przy czym egzamin z języka polskiego będzie miał zmienioną formułę - odejdzie się od przedstawiania przygotowywanych wcześniej przez uczniów prezentacji.
Zamiast tego zdający będzie losował zadanie przygotowane przez Centralną Komisję Egzaminacyjną. Będzie ono dotyczyć fragment tekstów - literackiego, popularno-naukowego lub reprodukcji. Maturzysta będzie miał 15 minut na przygotowanie wypowiedzi inspirowanej wylosowanym tekstem kultury.
W nowej formule egzaminu pojawią się też nowe rodzaje zadań, w których większy nacisk zostanie położony na sprawdzanie umiejętności złożonych, operowanie wiedzą, myślenie naukowe, samodzielność i twórcze działanie. Zmodyfikowana będzie formuła egzaminów pisemnych z języka polskiego, zarówno na obowiązkowym poziomie podstawowym, jak i na rozszerzonym, do którego przystępują tylko chętni.
Egzamin pisemny na poziomie podstawowym nadal będzie składał się z dwóch części - maturzyści będą musieli rozwiązać test i napisać tekst własny. W przypadku testu w miejsce jednego obszernego tekstu (zamieszczonego w arkuszu), do którego odnosiły się zadania, pojawi się kilka tekstów - dwa, trzy. Zmienia się też zakres zadań. Oprócz zadań na rozumienie tekstów będą zadania wymagające np. napisania streszczenie tekstu oraz zadania sprawdzające świadomość językową maturzysty (rozumianą jako sprawność językową i integralnie z nią związaną zdolność do refleksji teoretycznej nad językiem).
Zmianie ulega też formuła dotycząca pisania tekstu własnego. Nadal będzie wybór między napisaniem rozprawki, a analizą tekstu poetyckiego. W przypadku analizy nie będzie jednak podany problem, który powinien maturzysta poruszyć w swoim tekście, będzie tylko ogólne polecenie: zinterpretuj wiersz (zamieszczony w arkuszu egzaminacyjnym), postaw tezę interpretacyjną i uzasadnij ją.
W przypadku rozprawki będzie podany problem, którego ma ona dotyczyć. Maturzysta będzie musiał przedstawić swoje stanowisko, uzasadnić je odwołując się do podanego fragmentu tekstu literackiego (zamieszczonego w arkuszu egzaminacyjnym) oraz innych, wybranych przez siebie tekstów kultury (np. tekstu literackiego, obrazu, filmu).
Aby zdać maturę w 2015 r., abiturient będzie musiał - tak jak dotąd - uzyskać minimum 30 proc. punktów z egzaminów obowiązkowych, czyli pisemnych i ustnych z polskiego i języka obcego oraz pisemnego z matematyki (maturzyści ze szkół dla mniejszości także z egzaminów z języka ojczystego). Wynik z egzaminu z przedmiotu do wyboru nie będzie miał wpływu na uzyskanie świadectwa maturalnego, służyć będzie tylko przy rekrutacji na studia. Przy ocenianiu ich odejdzie się od tzw. klucza, na rzecz oceniania holistycznego.
10 czerwca przeprowadzona zostanie wśród uczniów klas II liceów ogólnokształcących diagnoza przedmaturalna z języka polskiego organizowana przez Instytut Badań Edukacyjnych w ścisłej współpracy z Centralną Komisją Egzaminacyjną i wszystkimi okręgowymi komisjami egzaminacyjnymi. Jej celem będzie m.in. przybliżenie nowej formuły egzaminu.
Niezależnie od czerwcowej diagnozy próbne pisemne egzaminy maturalne z przedmiotów obowiązkowych (języka polskiego, matematyki i języka obcego) przed przyszłoroczną maturą zaplanowała Centralna Komisja Egzaminacyjna. Przeprowadzone zostaną późną jesienią. (PAP)

Polecamy: Diagnoza przed maturą z polskiego już 10 czerwca