Trzynastkę ustala się w wysokości 8,5 proc. sumy wynagrodzenia za pracę otrzymanego przez pracownika w ciągu roku kalendarzowego, za który przysługuje to wynagrodzenie. W wyliczeniach należy uwzględnić:
- wynagrodzenie zasadnicze,
- dodatki: za wysługę lat, motywacyjny, funkcyjny oraz za warunki pracy,
- wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe i godziny doraźnych zastępstw,
- dodatkowe wynagrodzenie za pracę w porze nocnej,
- odrębne wynagrodzenie za zajęcia dydaktyczne, wychowawcze i opiekuńcze wykonywane w dniu wolnym od pracy,
- wynagrodzenie za pracę w święto,
- jednorazowy dodatek uzupełniający, o którym mowa w art. 30a ust. 3 KN
Czytaj więcej w LEX: Dodatkowe wynagrodzenie roczne nauczycieli >
Dodatkowe wynagrodzenie nie od podwyższonej kwoty
W Dzienniku Ustaw opublikowano już rozporządzenie, które jest podstawą do wypłacenia nauczycielom podwyżek i wyrównań - ministerstwo edukacji zaproponowało następujące stawki minimalnego wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli z pierwszej grupy zaszeregowania płacowego (tj. posiadających tytuł zawodowy magistra z przygotowaniem pedagogicznym):
- nieposiadający stopnia awansu zawodowego (nauczyciel początkujący) – 4 908 zł,
- nauczyciel mianowany – 5 057 zł,
- nauczyciel dyplomowany – 5 915 zł.
Ale stawka wynagrodzenia, którą bierze się pod uwagę przy wyliczaniu trzynastek, dotyczy zeszłego roku. Zatem - w kwestii wynagrodzenia zasadniczego - będzie to mniej - w przypadku nauczycieli:
- nieposiadających stopnia awansu zawodowego (nauczycieli początkujących) – o 1 218 zł;
- mianowanych – o 1 167 zł,
- dyplomowanych – o 1 365 zł.
Zobacz też w LEX: Przewodnik po zmianach w prawie oświatowym i prawie pracy w oświacie 2025 >
Czy trzeba przepracować cały rok?
- Co do zasady warunkiem nabycia prawa do "trzynastki" w pełnej wysokości jest efektywne przepracowanie u danego pracodawcy pełnego roku kalendarzowego - wskazuje radca prawny Joanna Lesińska, specjalistka od prawa oświatowego. - Jeśli zaś pracownik nie przepracuje pełnego roku, należy się mu "trzynastka" w proporcjonalnej wysokości, ale tylko jeśli pracownik przepracował w tym roku co najmniej 6 miesięcy liczonych jako 180 dni – podkreśla.
Wyjątkiem są sytuacje, gdy nauczyciel przebywa na urlopach: wychowawczym, dla poratowania zdrowia lub naukowym - w takiej sytuacji pedagog otrzyma trzynastkę nawet, gdy nie przepracuje sześciu miesięcy.
Z konieczności przepracowania sześciu miesięcy zwolnieni są:
- nauczyciele, w tym akademiccy, z którymi nawiązano stosunek pracy w trakcie roku kalendarzowego, zgodnie z organizacją pracy szkoły,
- zatrudnieni do pracy sezonowej z umowami zawartymi na sezon trwający nie krócej niż trzy miesiące,
- powołani do czynnej służby wojskowej albo skierowani do służby zastępczej,
- osoby, z którymi rozwiązano stosunek pracy w związku z: przejściem na emeryturę, rentę szkoleniową albo rentę z tytułu niezdolności do pracy lub świadczenie rehabilitacyjne, przeniesieniem służbowym, powołaniem lub wyborem, likwidacją pracodawcy albo zmniejszeniem zatrudnienia z przyczyn dotyczących pracodawcy, likwidacją jednostki organizacyjnej pracodawcy lub jej reorganizacją,
- osoby, które podjęły zatrudnienie: w wyniku przeniesienia służbowego, na podstawie powołania lub wyboru, w związku z likwidacją poprzedniego pracodawcy albo ze zmniejszeniem zatrudnienia z przyczyn dotyczących tego pracodawcy, w związku z likwidacją jednostki organizacyjnej poprzedniego pracodawcy lub jego reorganizacją, po zwolnieniu z czynnej służby wojskowej albo po odbyciu służby zastępczej,
- osoby korzystające z urlopów: wychowawczego, z urlopu macierzyńskiego, z dodatkowego urlopu macierzyńskiego, z urlopu ojcowskiego, z urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, z dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, dla poratowania zdrowia, do celów naukowych, artystycznych lub kształcenia zawodowego (dotyczy nauczycieli, w tym akademickich), rodzicielskiego,
- osoby, których stosunek pracy wygasł w związku z ich śmiercią.
Czy nagroda jubileuszowa wchodzi do podstawy trzynastki?
Wynagrodzenie oraz inne świadczenia ze stosunku pracy przyjmowane są do obliczenia podstawy dodatkowego wynagrodzenia rocznego według zasad obowiązujących przy obliczaniu ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy.
Czytaj też w LEX: Nagroda jubileuszowa na przykładach >>>
A zatem przy wyliczeniu podstawy jednorazowego wynagrodzenia rocznego nie uwzględnia się:
- jednorazowych lub nieperiodycznych wypłat za spełnienie określonego zadania bądź za określone osiągnięcie,
- wynagrodzenia za czas gotowości do pracy oraz za czas niezawinionego przez pracownika przestoju,
- gratyfikacji (nagrody) jubileuszowych,
- wynagrodzenia za czas usprawiedliwionej nieobecności w pracy,
- ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy,
- dodatkowego wynagrodzenia radcy prawnego z tytułu zastępstwa sądowego,
- wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną,
- nagród z zakładowego funduszu nagród, dodatkowego wynagrodzenia rocznego, należności przysługujących z tytułu udziału w zysku lub w nadwyżce bilansowej,
- odpraw emerytalnych lub rentowych albo innych odpraw pieniężnych,
- wynagrodzenia i odszkodowania przysługującego w razie rozwiązania stosunku pracy,
- wynagrodzenia za czas innej (poza urlopem wypoczynkowym) usprawiedliwionej nieobecności w pracy (np. urlop okolicznościowy, urlop szkoleniowy, dni opieki nad dzieckiem).
Zobacz też szkolenie online: 13 DWR - jak prawidłowo naliczyć i wypłacić? >
Do kiedy wypłaca się trzynastkę?
Dodatkowe wynagrodzenie roczne wypłaca się, nie później niż w ciągu pierwszych trzech miesięcy roku kalendarzowego następującego po roku, za który przysługuje to wynagrodzenie. Pracownikowi, z którym rozwiązano stosunek pracy w związku z likwidacją pracodawcy, dodatkowe wynagrodzenie roczne wypłaca się w dniu rozwiązania stosunku pracy.
- Jeśli rozwiązanie stosunku pracy następuje w czasie roku kalendarzowego, to pracodawca nie jest obowiązany do wypłacenia „trzynastki” w dniu rozwiązania stosunku pracy - podkreśla Magdalena Sender, radca prawny. - Pracodawca będzie obowiązany do wypłacenia pracownikowi nagrody rocznej za rok, w którym nastąpiło rozwiązanie stosunku pracy, w terminie wypłaty tego świadczenia pozostałym pracownikom pracodawcy (tj. nie później niż w ciągu pierwszych trzech miesięcy kolejnego roku kalendarzowego) - tłumaczy.
Sprawdź w LEX: Czy nauczycielom przebywającym na urlopie bezpłatnym przysługuje dodatkowe wynagrodzenie roczne? >
Dodatkowe wynagrodzenie roczne, jakie otrzymałby pracownik, wchodzi – po jego śmierci – do praw majątkowych osób, które spełniają warunki wymagane do uzyskania renty rodzinnej. Oznacza to, że po śmierci pracownika dodatkowe wynagrodzenie roczne wypłacane jest – w częściach równych – małżonkowi zmarłego pracownika oraz innym osobom spełniającym warunki wymagane do uzyskania renty rodzinnej w myśl przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
Sprawdź też w LEX: Czy nauczyciel który przeszedł na emeryturę i ponownie został zatrudniony od listopada jako emeryt, będzie miał prawo do dodatkowego wynagrodzenia rocznego? >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
