O ile uczniowie czwartych klas nie mieli większego wpływu na wybór sprzętu, założeniem twórców ustawy o wsparciu rozwoju kompetencji cyfrowych uczniów i nauczycieli było pozostawienie nauczycielom swobody w wyborze sprzętu dostosowanego do swoich potrzeb. Stąd koncepcja, by otrzymywali oni bon w wysokości 2500 zł, a nie komputer - przepisy określają jedynie minimalne wymagania techniczne, jakie musi spełniać laptop lub laptop przeglądarkowy.
Bon na laptopa nie dla wszystkich nauczycieli. Do kiedy złożyć wniosek?>>
Można wybrać i macbooka, jeżeli chce się dopłacić
Jeżeli komputer owe wymagania spełnia, można wybierać z całej oferty dostępnych laptopów. Przepisy określają jedynie, co stanie się z bonem, jeżeli nauczyciel wybierze tańszy lub droższy sprzęt. W tym pierwszym wypadku nie otrzyma zwrotu różnicy. Za komputer, który kosztuje - dajmy na to - 2300 zł, zapłaci bonem o wartości 2500 zł. Do droższego komputera dopłaci z własnej kieszeni. Za pomocą otrzymanego bonu nauczyciel może dokonać płatności jednorazowo i nie podlega on wymianie na gotówkę, inne prawne środki płatnicze oraz inne środki wymiany. Z programu można skorzystać do końca 2025 r.
Czytaj w LEX: Bon dla nauczycieli na zakup laptopa - zasady przyznawania i finansowania >
Minimalne wymagania określa załącznik do rozporządzenia ministra edukacji narodowej z 17 grudnia 2010 r. w sprawie podstawowych warunków niezbędnych do realizacji przez szkoły i nauczycieli zadań dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych oraz programów nauczania (Dz.U. z 2011 r. Nr 6, poz. 23 ze zm.). Laptop lub laptop przeglądarkowy ma mieć:
- wydajność w teście CrossMark co najmniej 1200 punktów,
- pamięć RAM lub zunifikowaną co najmniej 8GB,
- pamięć masową (dysk SSD) co najmniej 256GB,
- złącza komunikacyjne co najmniej dwa, w tym złącze umożliwiające podłączenie wideo,
- WiFi co najmniej wersja 5,
- Bluetooth co najmniej wersja 5,
- ekran co najmniej 13 cali o rozdzielczości minimum FHD.
Ponadto na komputerze powinny być zainstalowane bądź udostępnione do bezpłatnego pobrania:
- 64-bitowy system operacyjny posiadający polską wersję językową,
- wizualny edytor tekstu z możliwością osadzania zewnętrznych obiektów i zapisywania plików co najmniej w formacie DOCX i PDF,
- arkusz kalkulacyjny,
- aplikacja do tworzenia prezentacji,
- przeglądarka internetowa,
- program do obsługi poczty elektronicznej,
- aplikacja do tworzenia i edycji grafiki,
- narzędzia do programowania,
- edytor wideo i dźwięku.
Sprzęt musi być objęty co najmniej trzyletnim okresem gwarancji producenta, zaś serwis gwarancyjny zlokalizowany na terytorium Polski. Czas reakcji na zgłoszenie awarii lub usterki nie powinien być dłuższy niż jeden dzień roboczy, a naprawa zrealizowana w ciągu dni roboczych od momentu zgłoszenia (jeżeli to niemożliwe, użytkownik ma otrzymać urządzenie zastępcze).
Laptop, który się nie sprzedaje specjalnie dla nauczyciela
Mimo dość jasnych w tej materii przepisów, nauczyciele skarżą się, że nie mogą wybierać z całej oferty, bo sprzedawcy zawęzili ją do określonego sprzętu - często takiego, który się po prostu nie sprzedaje. Zdarza się nawet, że ulepszają niesprzedające się komputery słabszymi częściami tak, by spełniały minimalne wymagania określone w rozporządzeniu. Te praktyki budzą wątpliwości, ale autorzy ustawy nie pozostawili sobie specjalnego pola do manewru, by im przeciwdziałać.
Na pierwszy rzut oka założenie wydaje się słuszne - przedsiębiorcy realizujący bon muszą być wpisani na listę prowadzoną przez resort cyfryzacji (art. 18 omawianej ustawy). Ministerstwo zastrzega sobie prawo do ich kontrolowania i wykreślania z tej listy (art. 21 i art. 22 ustawy). Problem w tym, że katalog nieprawidłowości, będący podstawą do usunięcia sklepu, jest wyjątkowo wąski.
- Zgodnie z art. 21 ministerstwo może sprawdzić tylko, czy dane podane przez przedsiębiorcę przy rejestracji są zgodne ze stanem faktycznym - mówi Prawo.pl Andrzej Zorski, adwokat z Kancelarii Pilawska Zorski. - Wykreślenie z listy możliwe jest, jeżeli tak nie jest lub gdy przedsiębiorca odmówi poddania się czynnościom sprawdzającym - wskazuje. Ministerstwo Cyfryzacji nie sprawdzi zatem, czy sklep samowolnie nie zawęża oferty komputerów, które nauczyciel może kupić za bon. Ewentualna skarga na sprzedawcę nie będzie też podstawą do skreślenia go z listy.
Sprawdź w LEX: Czy nauczyciel przebywający na urlopie dla poratowania zdrowia może skorzystać z bonu na zakup laptopa? >
Na ratunek relikt PRL-u
- Uważam, że nauczyciel, któremu odmówiono sprzedaży wybranego komputera, spełniającego minimalne wymagania określone z przepisów, może powołać się na kodeks wykroczeń, a konkretnie na art. 135 k.k., penalizujący odmowę sprzedaży "bez uzasadnionej przyczyny" - wskazuje mec. Zorski. Według tego przepisu osoba, która zajmując się sprzedażą towarów w przedsiębiorstwie handlu detalicznego lub w przedsiębiorstwie gastronomicznym, ukrywa przed nabywcą towar przeznaczony do sprzedaży lub umyślnie bez uzasadnionej przyczyny odmawia sprzedaży takiego towaru, podlega karze grzywny. Historia tego przepisu sięga czasów PRL, miał służyć zapobieganiu sytuacjom, gdy sprzedawca ukrywał deficytowe dobra w celu ich sprzedaży znajomym czy osobom skłonnym zapłacić większą stawkę. W 2019 r. okroił przepis, uznając za niekonstytucyjną część, która penalizowała odmowę świadczenia bez uzasadnionej przyczyny. Chodziło o sprawę łódzkiego drukarza, który odmówił drukowania plakatów organizacji walczącej o prawa osób LGBT. TK stwierdził, że niedookreśloność użytych w przepisie pojęć może – na etapie stosowania - prowadzić do różnych jego wykładni, w tym tak szerokich, że nie znajdą one uzasadnienia w konstytucyjnych zasadach i wartościach. Wciąż jednak obowiązuje część dotycząca odmowy sprzedaży towaru.
Sprawdź w LEX: Czy na zwolnieniu lekarskim trwającym łącznie 5 miesięcy nauczyciel w klasie IV – VIII może otrzymać bon na zakup laptopa? >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
