Ogólna liczba nauczycieli specjalistów wzrosła o 7,8 tys. etatów – z 46,6 tys. (stan na 30.09.2023 r.) do 54,4 tys. w roku szkolnym 2024/2025. MEN zapewnia, że dba o to, by były to osoby posiadające pełne kwalifikacje do udzielania pomocy psychologicznej. Pozwolenie na zatrudnienie pracowników niespełniających wszystkich wymogów to rzadki przypadek - kuratorzy udzielili ich osiem. MEN podkreśla, że zatrudnianie osób bez wymaganych kwalifikacji jest rzadkością. Od 1 września 2022 r. do 20 sierpnia 2025 r. wydano łącznie osiem zgód na zatrudnienie nauczycieli niespełniających wymagań kwalifikacyjnych na stanowisku nauczyciela psychologa. Dotyczyły one m.in.:

  •     absolwentów politechniki w trakcie studiów psychologicznych, posiadających przygotowanie pedagogiczne,
  •     osób z ukończonymi studiami podyplomowymi (np. pedagogika specjalna, logopedia kliniczna),
  •     osób z wieloletnim stażem pracy pedagogicznej lub dodatkowymi kursami terapeutycznymi i psychoterapeutycznymi.

 

Zmiany w uprawnieniach kuratora nie uderzą w tworzenie szkół niepublicznych>>   

Warunki zatrudnienia bez kwalifikacji

Zatrudnienie nauczyciela bez wymaganych kwalifikacji w szkole jest możliwe w wyjątkowych sytuacjach, ale wymaga spełnienia określonych warunków. Podstawę prawną stanowi art. 10 ust. 3 ustawy — Karta Nauczyciela. Przepis ten umożliwia, w szczególnych przypadkach uzasadnionych potrzebami szkoły, nawiązanie stosunku pracy z osobą posiadającą wymagany poziom wykształcenia, która zobowiąże się do uzyskania przygotowania pedagogicznego w trakcie pierwszego roku pracy. Dodatkowo, w uzasadnionych przypadkach, szkoła może za zgodą kuratora zatrudnić osobę niebędącą nauczycielem, posiadającą przygotowanie uznane za odpowiednie (art. 15 ustawy — Prawo oświatowe).

 

Resort tłumaczy, że podejmuje wiele działań w celu zwiększenia zatrudnienia nauczycieli specjalistów w szkołach, w tym psychologów. Jednym z kluczowych narzędzi są bezpłatne studia podyplomowe w obszarze edukacji włączającej.

  • W latach 2022–2025 uruchomiono trzy edycje takich studiów:
  • I edycja – 4 kierunki, 1083 absolwentów,
  • II edycja – 6 kierunków, 1572 absolwentów,
  • III edycja – 4 kierunki, w trakcie realizacji.

 

Więcej specjalistów na śmieciówkach

Resort edukacji wprowadził zmiany w Karcie Nauczyciela. Jest to jeden z projektów deregulacyjnych - chodzi o złagodzenie przepisów dotyczących zatrudniania specjalistów w szkołach niepublicznych. Obecnie w niepublicznych szkołach i przedszkolach nauczyciele specjaliści (np. psychologowie, logopedzi) mogą być zatrudniani na podstawie innej niż umowa o pracę (np. zlecenie, B2B) - do 4 godzin tygodniowo. Tacy nauczyciele nie są wliczani do minimalnej liczby etatów specjalistów, jaką placówka powinna zapewniać według przepisów (art. 42d Karty Nauczyciela). Resort uznał, że należy takim szkołom pomóc i w większym stopniu umożliwić im niezatrudnianie specjalistów na umowę o pracę - zmiana ma umożliwić zatrudnianie specjalistów na zlecenie lub B2B do 9 godzin tygodniowo (zamiast 4). Dodatkowo - specjalistów  (zatrudnionych nie na etacie) wliczać się będzie do wymaganych standardów kadrowych.

 

Zmiany na jakiś czas lub na stałe

Celem zmian jest ułatwienie zatrudniania specjalistów w szkołach i przedszkolach niepublicznych, aby:

  • zapewnić uczniom lepszy dostęp do pomocy psychologiczno-pedagogicznej,
  • pomóc tym placówkom spełnić wymagania kadrowe bez konieczności tworzenia pełnych etatów.

 

Proponowane rozwiązanie ma mieć charakter czasowy – będzie obowiązywać do 31 sierpnia 2027 r., po czym zostanie poddane ocenie pod kątem jego skuteczności i zasadności dalszego obowiązywania lub ewentualnego wprowadzenia na stałe.

 

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.