Sąd wydał orzeczenie o umieszczeniu w placówce opiekuńczo-wychowawczej uczennicy naszej szkoły z powodu bardzo złych warunków domowych. U dziewczynki zdiagnozowano autyzm, w orzeczeniu ma również podane upośledzenie umysłowe w stopniu lekkim. Dziewczynka realizuje obowiązek szkolny w formie nauczania indywidualnego, gdyż nie jest możliwe jej samodzielne funkcjonowanie w klasie. Niestety, potrzebna jest dla niej placówka specjalistyczna i z tego co wiemy, jest taka w Łodzi. Oczywiście czas oczekiwania na miejsce w takiej placówce jest bardzo długi. Warunki domowe uczennicy są tragiczne - dom m.in. nie ma ogrzewania. Nasza placówka - Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy - nie ma uprawnień do przyjmowania takich dzieci. Jednak biorąc pod uwagę okoliczności chcieliśmy przyjąć dziewczynkę na czas oczekiwania na miejsce w innym ośrodku lub do czasu poprawy warunków w domu. W związku z tym niezbędne jest zatrudnienie dla dziewczynki asystenta, gdyż ze względu na autyzm musi mieć ona opiekę przez całą dobę, do czego nasz ośrodek nie jest przygotowany.

Czy możemy zatrudnić takiego asystenta, jakie powinien mieć kwalifikacje i jak powinien zostać zatrudniony taki asystent w placówce oświatowej?

W przypadku wydania przez sąd rodzinny orzeczenia o umieszczeniu ucznia w placówce opiekuńczo-wychowawczej, wówczas dziecko powinno być umieszczone w takiej placówce. Realizacją orzeczenia sądu powinien zająć się starosta powiatu, na terenie którego mieszka to dziecko.

Placówka opiekuńczo-wychowawcza przejmuje również prawną opiekę nad dzieckiem. Jest nią na przykład dom dziecka. Specjalny ośrodek szkolno-wychowawczy jest placówką oświatową zapewniającą dzieciom i młodzieży, która ze względu na niepełnosprawność nie może spełniać obowiązku szkolnego w szkole miejsca swojego zamieszkania.

Jeżeli dziewczynka ma orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego z powodu autyzmu i lekkiego upośledzenia umysłowego wydane przez zespół orzekający publicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej, to obowiązek szkolny powinien być realizowany w formie wskazanej w tym orzeczeniu. Możliwymi formami realizacji obowiązku szkolnego przez dziecko z autyzmem jest uczęszczanie do szkoły ogólnodostępnej lub integracyjnej albo do oddziału specjalnego zorganizowanego w szkole ogólnodostępnej. Oddział taki liczy od 2 do 4 dzieci. Możliwe jest również nauczanie indywidualne, jeżeli poradnia psychologiczno-pedagogiczna wydała dodatkowo do orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego również orzeczenie o potrzebie indywidualnego nauczania.

Dla uczniów z autyzmem uczęszczających do szkoły organizuje się nauczanie bardzo zindywidualizowane, a dla uczniów klas I-IV zatrudnia się pomoc nauczyciela.

Asystent osoby niepełnosprawnej może być zatrudniony przez ośrodek pomocy społecznej na podstawie rozporządzenia w sprawie specjalistycznych usług opiekuńczych, bowiem jest to zawód pracownika pomocy społecznej.

Od 2000 r. placówki opiekuńczo-wychowawcze są placówkami pomocy społecznej. Ustawa o pomocy społecznej (Dz. U. z 2004 r. Nr 64, poz. 593 z późn. zm) stanowi w art. 19 i 36 o zadaniach powiatu w tym zakresie.

Asystent osoby niepełnosprawnej funkcjonuje jako zawód pod numerem 346101 w indeksie zawodów ujętych w klasyfikacji zawodów i specjalności wprowadzonej rozporządzeniem ministra gospodarki i pracy z dnia 8 grudnia 2004 r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności dla potrzeb rynku pracy oraz zakresu jej stosowania (Dz. U. Nr 265, poz. 2644 z późn. zm.).

Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 22 września 2005 r. w sprawie specjalistycznych usług opiekuńczych (Dz. U. Nr 189, poz. 1598 z późn. zm.) w § 2 ustala rodzaje specjalistycznych usług dostosowanych do szczególnych potrzeb osób wymagających pomocy w formie specjalistycznych usług, wynikających z rodzaju ich schorzenia lub niepełnosprawności, świadczone przez osoby ze specjalistycznym przygotowaniem zawodowym.


Teresa Serafin