Nauczycielka zataiła fakt, że otrzymała I grupę inwalidzką. Przyniosła zaświadczenie o zdolności do pracy na okres dwóch lat. Teraz twierdzi, że potrzebuje urlopu dla poratowania zdrowia, bo źle się czuje, bo za szybko wróciła do pracy.
Pani jest po mastektomii.
Jakie są uprawnienia pracownika z pierwszą grupą inwalidzką?

Obowiązujące przepisy prawa nie posługują się pojęciem inwalidztwa. Pojęcie to zastąpione zostało pojęciem niezdolności do pracy (na gruncie przepisów emerytalno-rentowych) oraz pojęciem niepełnosprawności (na gruncie przepisów o rehabilitacji oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych). Na mocy przepisów ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, orzeczenie o zaliczeniu do I grupy inwalidów traktowane jest na równi z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.

Uprawnienia pracowników niepełnosprawnych określone zostały w przepisach ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. W myśl przepisów przywołanej ustawy, osobie zatrudnionej, zaliczonej do znacznego stopnia niepełnosprawności przysługują następujące uprawnienia:
a) obniżony wymiar czasu pracy - czas pracy nie może przekraczać 7 godzin na dobę i 35 godzin tygodniowo, przy czym obniżenie wymiaru czasu pracy nie powoduje obniżenia wysokości wynagrodzenia. Wskazany wymiar czasu pracy obowiązuje od dnia następnego po przedstawieniu pracodawcy orzeczenia o niepełnosprawności;
b) osoba niepełnosprawna nie może być zatrudniona w porze nocnej oraz w godzinach nadliczbowych (zakaz ten nie odnosi się do pracowników zatrudnionych przy pilnowaniu oraz tych pracowników, którym lekarz - na ich wniosek - wyraził zgodę na pracę w "normalnym" wymiarze czasu pracy);
c) prawo do 15 minutowej przerwy na gimnastykę usprawniającą lub wypoczynek, przy czym przerwa ta wliczana jest do czasu pracy;
d) prawo do dodatkowego urlopu wypoczynkowego w wymiarze 10 dni roboczych w roku kalendarzowym. Prawo do pierwszego urlopu dodatkowego pracownik nabywa po przepracowaniu jednego roku po dniu zaliczenia tego pracownika do znacznego stopnia niepełnosprawności;
e) zwolnienie od pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia, w wymiarze do 21 dni roboczych, w celu uczestniczenia w turnusie rehabilitacyjnym, nie częściej niż raz w roku. Szczegółowe zasady udzielania zwolnień na turnusy rehabilitacyjne określa rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 22 maja 2003 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania zwolnień od pracy osobom o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności w celu uczestniczenia w turnusie rehabilitacyjnym (Dz. U. Nr 100, poz. 927). Dodać przy tym należy, iż łączny wymiar dodatkowego urlopu wypoczynkowego (o którym mowa powyżej w lit. d) i zwolnienia od pracy w celu udziału w turnusie rehabilitacyjnym nie może przekroczyć 21 dni roboczych w roku kalendarzowym;
f) zwolnienie od pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia w celu wykonania badań specjalistycznych, zabiegów leczniczych lub usprawniających, a także w celu uzyskania zaopatrzenia ortopedycznego lub jego naprawy, jeżeli czynności te nie mogą być wykonywane poza godzinami pracy.
Podstawa prawna: art. 15-20, art. 62 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2008 r. Nr 14, poz. 92 z późn. zm.).