Ministerstwo Edukacji Narodowej zamieściło na stronie internetowej pakiet informacyjny pt.: „Efekty zmian proponowanych przez Ministra Edukacji Narodowej w ustawie o systemie oświaty i ustawie Karta Nauczyciela”, w którym znajduje się materiał szczegółowo omawiający organizacyjne i finansowe efekty proponowanych zmian w prawie oraz teksty projektów znowelizowanych ustaw.

Przygotowana przez MEN nowelizacja ustawy Karta Nauczyciela i ustawy o systemie oświaty proponuje m.in. podwyżki płac nauczycieli wszystkich stopni awansu zawodowego. Podwyżki kwoty bazowej nastąpią już w 2009 r. - dwa razy po 5 proc. (od 1 stycznia i od 1 września).

Projekt zakłada, że średnie wynagrodzenie nauczycieli na wszystkich szczeblach awansu zawodowego będzie liczone od 100 proc. kwoty bazowej, a nie jak dotychczas od 82 proc.

Wprowadza także mechanizmy kontroli nad wywiązywaniem się samorządów terytorialnych z obowiązku utrzymywania co najmniej średnich wynagrodzeń dla nauczycieli określonych w Karcie Nauczyciela.
Ważną zmianą ma być przekazanie samorządom kompetencji do ustalania - w drodze uchwały - zmiany proporcji pomiędzy czasem przeznaczonym na zajęcia bezpośrednio z uczniami, a czasem przeznaczonym na realizację innych zadań statutowych szkoły oraz na przygotowanie się do lekcji.
Aby zwiększyć wpływ lokalnej społeczności na politykę oświatową, organy wykonawcze jednostek samorządu terytorialnego - wójtów, burmistrzów, prezydentów, starostów i marszałków - zostaną zobowiązane do przedstawiania w terminie do dnia 31 października każdego roku radzie gminy, powiatu oraz sejmikowi województwa informacji o stanie realizacji zadań oświatowych za poprzedni rok, w tym o wynikach sprawdzianów i egzaminów.
Istotną zmianą, zabezpieczającą małe szkoły przed likwidacją, będzie umożliwienie samorządom przekazywania szkół publicznych (bezpłatnych dla ucznia) do prowadzenia w drodze porozumienia np. stowarzyszeniom rodziców, bez możliwości wykorzystania tego trybu do przekształcenia szkoły publicznej w niepubliczną. Jednocześnie przepisy zabraniają nowemu organowi prowadzącemu likwidacji szkoły.
W ustawie o systemie oświaty zaproponowano także wprowadzenie obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego dla dzieci 5-letnich. Od 1 września 2009 roku dzieci w wieku 5 lat będą miały prawo do rocznego przygotowania przedszkolnego (zostanie przygotowana oferta edukacji przedszkolnej dla każdego pięciolatka). Od 1 września 2010 roku dzieci w wieku 5 lat będą miały obowiązek rocznego przygotowania przedszkolnego, a gmina - obowiązek zorganizowania bezpłatnego transportu i opieki podczas przewozu, jeżeli droga dziecka do przedszkola, zespołu lub punktu przedszkolnego będzie dłuższa niż 3 km.

Założonym efektem zmian ma być również odbiurokratyzowanie sprawowanego nadzoru pedagogicznego i jasny rozdział zadań pomiędzy organy prowadzące szkoły oraz organy sprawujące nadzór pedagogiczny.

Samorządy zrzeszone w Związku Powiatów Polskich i Związku Miast Polskich oceniają zgodnie, że tym razem nie powinno brakować środków na wprowadzenie propozycji MEN w życie. W uzasadnieniach do projektów ustaw o systemie oświaty i Karcie Nauczyciela przedstawiono rzetelne wyliczenia skutków finansowych. 
Wszystkie najważniejsze korporacje samorządowe z zadowoleniem odniosły się do nowych rozwiązań w ustawie o systemie oświaty i w Karcie Nauczyciela. Szefowie ZPP i ZMP podkreślili, że zaproponowane zmiany w znacznym stopniu uwzględniają formułowane od lat przez samorządy postulaty oraz umożliwią optymalizację zarządzania oświatą publiczną przez organy prowadzące.

Źródło: MEN, 26.08.2008r., Serwis Samorządowy PAP, 27.08.2008r.