"Z roku na rok liczba dzieci z diagnozą spektrum zaburzeń autystycznych (ASD) rośnie. Ze względu na problemy w porozumiewaniu się, rozwoju społecznym, a także odmienny sposób przetwarzania informacji, dzieci i młodzież z autyzmem stanowią wielkie wyzwanie dla systemu oświaty" - uważa wiceprezes zarządu fundacji Joanna Grochowska.
Pierwszego dnia konferencji, w piątek, prelegenci będą mówić m.in. o tym, jak zmienia się szkoła, klasa, gdy jest w niej uczeń z autyzmem, jak powinna się na to przygotować. Poruszony będzie też temat szykanowania dzieci i trudnościami z funkcjonowaniem w grupie rówieśniczej. Drugiego dnia mowa będzie o polskim systemie edukacji, o barierach, na jakie napotykają polscy uczniowie ze spektrum autyzmu.
Zgodnie z prawem każde dziecko w Polsce - także i to z autyzmem - ma prawo do edukacji i wychowania na miarę wieku i rozwoju. Jednak - jak podkreśla Grochowska - uczniowie z ASD często nie mają zapewnionego kształcenia odpowiedniego do swoich zdolności i możliwości. Nauczyciele nie znają metod pracy z nimi; szkoły wolą, by dzieci uczyły się indywidualnie w domu.
Zdaniem Grochowskiej to, czy dziecko z zaburzeniami spektrum autyzmu poradzi sobie w szkole, dobrze się w niej zaadaptuje, zależy przede wszystkim od zaangażowania szkoły i nauczycieli oraz dobrej współpracy z rodzicami. Podkreśliła, że nie każda osoba z ASD jest taka sama - bywają dzieci, które nie mówią, mają mocne zaburzenia i komunikacja z nimi jest trudna. Ale są także dzieci, które - choć trochę niezgrabne i z dziwnymi zainteresowaniami - to dobrze funkcjonują i radzą sobie w życiu.
Jak zaznaczyła wiceprezes Fundacji, problemem jest też „znikanie” przeznaczonych na ich edukację subwencji oświatowej. "W przypadku dziecka z autyzmem subwencja oświatowa jest aż 9,5 razy większa (...). Jednak rzadko zdarza się, by były przeznaczane rzeczywiście na potrzeby dostosowania metod pracy, otoczenia do potrzeb dziecka z ASD. Środki te najczęściej stają się częścią ogólnego budżetu szkoły" - wyjaśniła.
Kolejnym problemem jest niedostateczna liczna szkół specjalnych i integracyjnych, które chcą przyjmować uczniów ze spektrum zaburzeń autystycznych.
Podczas konferencji o rozwiązaniach stosowanych w Wielkiej Brytanii będą mówiły Jane Vaughan – dyrektor ds. edukacji w National Autistic Society i Lynn Plimley - autorka programu wspierania nauczycieli w pracy z uczniami ze spektrum autyzmu. Wykład ma też wygłosić Josh Muggleton – 21-letni Brytyjczyk z zespołem Aspergera.
ONZ oficjalnie uznała autyzm za jeden z najpoważniejszych problemów zdrowotnych świata, obok raka, cukrzycy i AIDS. Dane amerykańskie wskazują na 1 proc. populacji osób z autyzmem.
SYNAPSIS nie ma danych dotyczących liczby dzieci z autyzmem i zespołem Aspergera w polskich szkołach. Szacuje, że może to być jedno na ok. 300 dzieci. Często rodzice lepiej funkcjonujących dzieci nie zgłaszają się po diagnozę, uważając, że dziecko w szkole jakoś sobie poradzi. Niektóre mają inne rozpoznania i wówczas autyzm nie jest wpisywany do statystyk.
Dzieci, które mają niewielki stopień zaburzeń, np. o charakterze społecznym, najczęściej chodzą do klas integracyjnych i ogólnodostępnych. Do placówek specjalnych trafiają uczniowie bardziej zaburzeni. Jednak - według SYNAPSIS - powinny być one sprofilowane na ich potrzeby, bo nie powinny być nauczane tak samo jak dzieci z niepełnosprawnością intelektualną. Wiele dzieci korzysta z możliwości nauczania indywidualnego. Eksperci z SYNAPSIS podkreślają, że jest to bardzo mało godzin, a lekcji udziela jeden nauczyciel. Pogłębia to także izolację dziecka.
Fundacja SYNAPSIS od 1989 r. pomaga dzieciom i osobom dorosłym z autyzmem oraz ich rodzinom. Obejmuje specjalistyczną opieką również osoby z zespołem Aspergera i innymi zaburzeniami ze spektrum autyzmu. Fundacja prowadzi ośrodek diagnozy, terapii i rehabilitacji, przedszkole terapeutyczne dla dzieci z autyzmem, przedsiębiorstwo społeczne, w którym zatrudnione są dorosłe osoby z autyzmem oraz ośrodek informacyjno-prawny.
Na konferencję można się jeszcze akredytować przez stronę fundacji www.synapsis.waw.pl. (PAP)
bos/ abr/