Rozpoznanie natury zagrożeń elektromagnetycznych (EM) i tworzenie naukowych podstaw rozwiązań profilaktycznych w tym zakresie to konieczność dyktowana niekorzystnym oddziaływaniem pól EM na zdrowie lub bezpieczeństwo ludzi. Zagadnieniami tymi zajmuje się Zakład Bioelektromagnetyzmu CIOP-PIB.
Działające w jego ramach: Pracownia Zagrożeń Elektromagnetycznych i Laboratorium Elektryczności Statycznej, zgodnie z priorytetami badawczymi m.in. Światowej Organizacji Zdrowia i europejskiego Komitetu Naukowego ds. pojawiających się i nowo rozpoznanych zagrożeń dla zdrowia (SCENIHR) zajmują się w szczególności: procesami oddziaływania pól EM na ludzi i materialne elementy środowiska (w tym dozymetrią komputerową i pracami doświadczalnymi), badaniami i oceną pól EM w środowisku (w tym w placówkach przemysłowych i medycznych), dostosowaniem parametrów aparatury pomiarowej i kryteriów oceny do zmieniającego się charakteru narażeń ludzi (w tym monitoringu indywidualnego, profilaktyki technicznej i organizacyjnej narażenia pracowników i ludności na pola EM). Jest to placówka o najdłuższym doświadczeniu w badaniach zagrożeń EM, zarówno w kraju, jak i na forum międzynarodowym.
Pracownicy Instytutu uczestniczą w wielu międzynarodowych i krajowych pracach legislacyjnych i normalizacyjnych dotyczących systemu ochrony pracowników i ludności przed zagrożeniami EM, prowadzonych przez: Polski Komitet Normalizacyjny, w pracach naukowych m.in. Polskiego Towarzystwa Badań Radiacyjnych i Polskiego Towarzystwa Inżynierii Biomedycznej, oraz podobnych placówek międzynarodowych. Dzięki serwisom internetowym Centrum Badań i Promocji Bezpieczeństwa Elektromagnetycznego Pracujących i Ludności (EM-Centrum) indywidualni pracownicy i specjaliści bhp oraz odbiorcy z małych i średnich przedsiębiorstw mają dostęp do rezultatów prac naukowo-badawczych zespołu.
Podstawowym obszarem działalności w tym zakresie są badania doświadczalne i teoretyczne, modelowanie numeryczne i prace usługowe w zakresie oceny ryzyka zapłonu atmosfer wybuchowych przez wyładowania elektrostatyczne oraz ryzyka rażeń elektrostatycznych. Rozwijane są metody ochrony antystatycznej, prowadzone prace konstrukcyjne aparatury pomiarowej do wspomagania oceny zagrożeń elektrostatycznych oraz badania elektryzacji aerozoli i jonizacji powietrza.
Do tej pory w Zakładzie Bioelektromagnetyzmu zrealizowano wiele projektów badawczych i rozwojowych oraz opracowano szereg ekspertyz i prac badawczych na rzecz przedsiębiorstw krajowych i zagranicznych (m.in. dla koncernu Airbus). Instytut aktywnie uczestniczy w pracach Polskiego Komitetu Normalizacyjnego ds. Elektryczności Statycznej oraz Międzynarodowego Komitetu Elektrotechnicznego, a także (w zakresie zagrożeń elektrostatycznych) w kierowaniu działalnością Polskiego Komitetu Elektrostatyki SEP.
Zakład Bioelektromagnetyzmu CIOP wykonuje pomiary pól EM do oceny narażeń środowiskowych lub parametrów urządzeń, wzorcowanie aparatury do pomiaru pól elektrycznych i magnetycznych w ramach akredytacji PCA dla laboratoriów wzorcujących (0-5 GHz), prowadzi konsultacje w zakresie oceny i eliminacji zagrożeń elektromagnetycznych oraz pomiary i ocenę zagrożeń elektrostatycznych w strefach zagrożenia wybuchem.
Kwestie bezpieczeństwa i higieny pracy przy pracach związanych z narażeniem na pole EM zostały uregulowane w rozporządzeniu z 29 czerwca 2016 r. Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w tej sprawie (Dz. U. poz. 950).
Edward Kołodziejczyk