NSA: nakaz inspektora pracy nie musi zawierać uzasadnienia faktycznego i prawnego

Decyzja inspektora pracy nie musi zawierać uzasadnienia faktycznego i prawnego w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego. Jej nieodzownymi elementami są określenie podstawy prawnej oraz rozstrzygnięcie, czyli precyzyjnie sformułowanie zakresu przyznanych praw lub nałożonych obowiązków. Pogląd ten wyraził Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 14 grudnia 2011 r., I OSK 753/11.

Orzeczenie to zapadło w następujących okolicznościach: w czerwcu 2010 r. w jednym z rzeszowskich zakładów pracy doszło do wypadku, wskutek którego poszkodowany pracownik doznał obrażeń głowy, obojczyka i klatki piersiowej. Inspektor pracy przeprowadzający powypadkową kontrolę wydał m.in. nakaz wstrzymania prac związanych z rozładunkiem samochodów transportowych, a także nakazał opracowanie i udostępnienie do stałego korzystania pracownikom zatrudnionym na stanowisku kierowcy autotransportera instrukcji bhp.

W odwołaniu pracodawca podniósł zarzut naruszenia przepisów ustawy z dnia z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 z późn. zm.) – dalej k.p.a. polegającego na braku uzasadnienia zaskarżonej decyzji. Samo powołanie podstawy prawnej rozstrzygnięcia uniemożliwiało zaś odniesienie się do treści nakazu. Działający jako organ II instancji okręgowy inspektor pracy nie podzielił tej argumentacji i zaskarżony nakaz utrzymał w mocy.

Decyzja okręgowego inspektora pracy została następnie zaskarżona do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie. W ocenie sędziów, nie powinno budzić wątpliwości, że nakaz inspektora PIP jest decyzją administracyjną, a co za tym idzie musi spełniać wszystkie rygory, jakie dla decyzji określają przepisy prawa (art. 107 k.p.a.). Tymczasem będący przedmiotem skargi nakaz nie zawierał żadnego z tych elementów, przez co uniemożliwiał zapoznanie się z motywami rozstrzygnięcia i kontrolę według kryterium merytorycznej nieprawidłowości

Skargę kasacyjną od powyższego wyroku wniósł okręgowy inspektor pracy w Rzeszowie.

Uzasadnienie wyroku Naczelny Sąd Administracyjny rozpoczął od przypomnienia, iż nakazy inspektora pracy wydawane są zgodnie z art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 404) – dalej u.p.i.p. w formie pisemnej. W myśl art. 34 ust. 2 u.p.i.p. decyzje te oprócz treści powinny zawierać określenie podstawy prawnej, termin usunięcia stwierdzonych uchybień oraz pouczenie o przysługujących podmiotowi kontrolowanemu środkach odwoławczych. Zdaniem NSA cytowany przepis wymienia wszystkie niezbędne elementy omawianej decyzji. Oznacza to, że w tym zakresie ustawodawca wyłączył stosowanie art. 107 k.p.a., nadając przepisom u.p.i.p. charakter lex specialis.

Koniecznym elementem decyzji inspektora pracy jest wyłącznie określenie podstawy prawnej, czyli wskazanie przepisów stanowiących podstawę wydanego nakazu oraz rozstrzygnięcie, czyli precyzyjnie, w sposób niebudzący wątpliwości, sformułowanie zakresu przyznanych praw lub nałożonych obowiązków.

Mając powyższe na uwadze, Naczelny Sąd Administracyjny uchylił wyrok WSA w Rzeszowie i przekazał mu sprawę do ponownego rozpoznania.

Opracowanie: Jarosław Zasada, RPE WKP

Źródło: www.nsa.gov.pl