Pytanie pochodzi z publikacji Serwisu BHP

Czy w wykazie prac szczególnie niebezpiecznych ująć prace, które nie są prowadzone przez pracowników zakładu, ale wykonują je firmy zewnętrzne, np. spawanie? Pracownicy firmy nie wykonują spawania, jednak prace te są prowadzone na terenie firmy przez firmę zewnętrzną.

Odpowiedź

Pracodawca nie ma obowiązku uwzględniania w zakładowym wykazie prac szczególnie niebezpiecznych prac, które są wykonywane na terenie danego zakładu pracy wyłącznie przez pracowników obcego pracodawcy (podmiot zewnętrzny). Pracodawca będący zarządcą danego zakładu pracy powinien jednak zapewnić, aby w trakcie wykonywania takich prac (np. spawalniczych), miejsce ich prowadzenia było zorganizowane w sposób zabezpieczający osoby przebywające na terenie zakładu pracy przed zagrożeniami, jakie może nieść ze sobą praca szczególnie niebezpieczna.

Uzasadnienie

Prace szczególnie niebezpieczne, zgodnie z § 80 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650 z późn. zm.) – dalej r.b.h.p., to prace, przy których wykonywaniu występuje zwiększone zagrożenie lub prace, które są wykonywane w utrudnionych warunkach. Stosownie do postanowień rozdziału 6 r.b.h.p., do powyższych prac zalicza się:

roboty budowlane, rozbiórkowe, remontowe i montażowe prowadzone bez wstrzymania ruchu zakładu pracy lub jego części,

prace w zbiornikach, kanałach, wnętrzach urządzeń technicznych i w innych niebezpiecznych przestrzeniach zamkniętych,

prace przy użyciu materiałów niebezpiecznych,

prace na wysokości,

oraz prace określone jako szczególnie niebezpieczne w innych przepisach dotyczących bhp lub w instrukcjach eksploatacji urządzeń i instalacji, a także inne prace o zwiększonym zagrożeniu lub wykonywane w utrudnionych warunkach, uznane przez pracodawcę za szczególnie niebezpieczne.

To właśnie na pracodawcy, zgodnie z § 80 ust. 1 r.b.h.p., spoczywa obowiązek ustalenia i aktualizowania wykazu prac szczególnie niebezpiecznych występujących w zakładzie pracy. Jest to niezwykle istotne, gdyż przy organizacji takich prac należy podjąć szczególne środki ostrożności, które zostały określone w § 81 r.b.h.p., a więc zapewnić w szczególności:

1) bezpośredni nadzór nad pracami szczególnie niebezpiecznymi wyznaczonych w tym celu osób;

2) odpowiednie środki zabezpieczające;

3) instruktaż pracowników obejmujący w szczególności:

a) imienny podział pracy,

b) kolejność wykonywania zadań,

c) wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy przy poszczególnych czynnościach;

4) dostęp do miejsc wykonywania prac szczególnie niebezpiecznych wyłącznie osobom upoważnionym i odpowiednio poinstruowanym.

Z uwagi na to, że za dopełnienie powyższych obowiązków odpowiada pracodawca wykonujących je pracowników, pracodawca, u którego prace te są wykonywane przez pracowników firmy zewnętrznej, nie ma obowiązku uwzględniania ich w zakładowym wykazie prac szczególnie niebezpiecznych prac.

Pracodawca będący zarządcą danego zakładu pracy powinien jednak zapewnić, aby w trakcie wykonywania takich prac (np. spawalniczych), miejsce ich prowadzenia było zorganizowane w sposób zabezpieczający osoby przebywające na terenie zakładu pracy przed zagrożeniami, jakie praca szczególnie niebezpieczna może za sobą nieść. W tym celu obydwaj pracodawcy powinni powołać koordynatora sprawującego nadzór nad bhp wszystkich pracowników zatrudnionych w tym samym miejscu (koordynatora ds. bhp), o którym mowa w art. 208 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 1502 z późn. zm.), a także dopełnić innych obowiązków wynikających z przepisów bhp (m.in. współpracować ze sobą, ustalić zasady współdziałania uwzględniające sposoby postępowania w przypadku wystąpienia zagrożeń dla zdrowia lub życia pracowników oraz informować siebie nawzajem oraz pracowników lub ich przedstawicieli o działaniach w zakresie zapobiegania zagrożeniom zawodowym występującym podczas wykonywanych przez nich prac).

Maciej Ambroziewicz, autor współpracuje z publikacją Serwis BHP.

Odpowiedzi udzielono: 10 września 2016 r.

Więcej informacji i narzędzi znajdziesz w programie
Serwis BHP
Bądź na bieżąco ze zmianami prawnymi i korzystaj z aktualnych materiałów