Pytanie pochodzi z publikacji Serwisu BHP.

W zakładzie pracy opracowywana jest instrukcja poruszania się środków transportowych oraz pieszych. Gdzie można znaleźć aktualne informacje na temat przepisów bhp podczas załadunku i rozładunku samochodów dostawczych? Czy kierowca może przebywać w samochodzie dostawczym podczas załadunku? Jeśli nie, gdzie powinien przebywać? Jakie akty prawne tego dotyczą? Jakie informacje powinny znajdować się w instrukcji zakładowej dla pieszych oraz samochodów dostawczych?

Odpowiedź

Przepisy bhp nie regulują kwestii przebywania kierowcy w kabinie pojazdu dostawczego podczas załadunku lub rozładunku. Aby ustalić miejsce, w którym powinien przebywać kierowca podczas wykonywania tego typu czynności, należy określić zagrożenia występujące w obszarze prac przeładunkowych oraz związane z nimi ryzyko. Na podstawie oceny ryzyka należy wskazać środki profilaktyczne, które pozwolą na obniżenie jego poziomu, w celu zapewnienia bezpieczeństwa wszystkim uczestnikom prac. Jeśli np. do prac przeładunkowych będzie używana suwnica, kierowca powinien opuścić kabinę pojazdu i udać się w miejsce poza zasięgiem jej pracy.
Instrukcja ruchu osobowego i środków transportu powinna określać m.in.: zasady wjazdu na teren zakładu (pracowników, podwykonawców i gości); zasady organizacji ruchu, w tym maksymalne prędkości obowiązujące na terenie zakładu; wymagania dotyczące stosowanych środków ochrony indywidualnej podczas poruszania się po terenie zakładu (zwłaszcza w halach produkcyjnych, magazynowych i na placach manewrowych), a także sposoby postępowania w razie awarii lub wypadku.
Podczas tworzenia instrukcji ruchu osobowego i środków transportu oraz instrukcji przeładunkowej należy wziąć pod uwagę m.in. wymagania:
- rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650 z późn. zm.) - dalej r.b.h.p., w szczególności rozdział 4 "Transport wewnętrzny i magazynowanie";
- rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 14 marca 2000 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy ręcznych pracach transportowych (Dz. U. Nr 26, poz. 313 z późn. zm.);
- rozporządzenia z dnia 10 maja 2002 r. Ministra Gospodarki z dnia 10 maja 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy użytkowaniu wózków jezdniowych z napędem silnikowym (Dz. U. Nr 70, poz. 650 z późn. zm.).
Opracowując obie te instrukcje, trzeba również uwzględnić prawo o ruchu drogowym, wyniki oceny ryzyka zawodowego, a także informacje zawarte w instrukcjach opracowanych przez producentów pojazdów, naczep, maszyn i urządzeń oraz sprzętu magazynowego (regałów, stojaków itp.).

Uzasadnienie

Na podstawie art. 2374 § 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 1502 z późn. zm.) pracodawca jest obowiązany wydawać szczegółowe instrukcje i wskazówki dotyczące bhp na stanowiskach pracy. Zgodnie z art. 226 k.p. pracodawca:
1) ocenia i dokumentuje ryzyko zawodowe związane z wykonywaną pracą oraz stosuje niezbędne środki profilaktyczne zmniejszające ryzyko;
2) informuje pracowników o ryzyku zawodowym, które wiąże się z wykonywaną pracą, oraz o zasadach ochrony przed zagrożeniami.
Stosownie do § 41 r.b.h.p. pracodawca jest obowiązany udostępnić pracownikom, do stałego korzystania, aktualne instrukcje bhp, które powinny w sposób zrozumiały dla pracowników wskazywać czynności, jakie należy wykonać przed rozpoczęciem danej pracy, zasady i sposoby bezpiecznego wykonywania pracy, czynności do wykonania po jej zakończeniu oraz zasady postępowania w sytuacjach awaryjnych stwarzających zagrożenia dla życia lub zdrowia pracowników. Instrukcje dotyczące prac związanych ze stosowaniem niebezpiecznych substancji i preparatów chemicznych powinny uwzględniać informacje zawarte w kartach charakterystyki tych substancji i preparatów.
Ponadto pracodawca jest obowiązany zapewnić opracowanie zasad ruchu na drogach wewnątrzzakładowych, zgodnych z przepisami prawa o ruchu drogowym. W zasadach tych należy określić w szczególności maksymalne prędkości środków transportu i komunikacji na drogach wewnątrzzakładowych oraz w pomieszczeniach zakładu pracy, uzależnione od szerokości dróg, natężenia ruchu, widoczności itp. Drogi powinny być oznakowane znakami drogowymi zgodnymi z przepisami prawa o ruchu drogowym (§ 66 r.b.h.p.).

Tomasz Dyjeciński, autor współpracuje z publikacją Serwis BHP.

Odpowiedzi udzielono: 2 maja 2016 r.