Rozporządzenie wykonawcze 2024/2499 ustanawiające zasady stosowania rozporządzenia Rady (WE) nr 1217/2009 w odniesieniu do wkładów finansowych w koszty wdrażania ponoszone przez państwa członkowskie przy tworzeniu sieci danych dotyczących poziomu zrównoważenia gospodarstw rolnych

ROZPORZĄDZENIE WYKONAWCZE KOMISJI (UE) 2024/2499

z dnia 26 września 2024 r.

ustanawiające zasady stosowania rozporządzenia Rady (WE) nr 1217/2009 w odniesieniu do wkładów finansowych w koszty wdrażania ponoszone przez państwa członkowskie przy tworzeniu sieci danych dotyczących poziomu zrównoważenia gospodarstw rolnych

KOMISJA EUROPEJSKA,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając rozporządzenie Rady (WE) nr 1217/2009 z dnia 30 listopada 2009 r. ustanawiające sieć danych dotyczących poziomu zrównoważenia gospodarstw rolnych ¹ , w szczególności jego art. 19 ust. 4,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Art. 19 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 1217/2009 stanowi, że wkłady finansowe z Europejskiego Funduszu Rolniczego Gwarancji (EFRG) mają być przekazywane państwom członkowskim w celu uczestniczenia w ponoszonych przez nie kosztach wdrażania przy tworzeniu systemu zbierania zmiennych dotyczących tematów określonych w załączniku -I do rozporządzenia (WE) nr 1217/2009, w szczególności zmiennych środowiskowych i społecznych, tak aby spełnić wymogi tego rozporządzenia, w tym w zakresie szkoleń i interoperacyjności między systemami zbierania danych.

(2) W tym celu należy w szczególności określić szczegółowe procedury dotyczące wkładów finansowych Unii, o których mowa w art. 19 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 1217/2009, oraz określić kryteria, na podstawie których wkłady te są przydzielane poszczególnym państwom członkowskim.

(3) Budżet Unii na 2024 r., w ramach puli środków EFRG, przewiduje kwotę 50 mln EUR na wkłady finansowe, o których mowa w art. 19 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 1217/2009, w celu wsparcia państw członkowskich w tworzeniu sieci danych dotyczących poziomu zrównoważenia gospodarstw rolnych (FSDN).

(4) Aby uwzględnić wysiłki konieczne w każdym państwie członkowskim do przekształcenia ich skomputeryzowanego systemu zbierania danych i sprawozdawczości w celu spełnienia wymogów FSDN oraz uproszczenia zarządzania finansowego wkładem Unii, wkłady finansowe Unii, o których mowa w art. 19 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 1217/2009, powinny być udostępniane państwom członkowskim w formie wkładu ryczałtowego na pokrycie kosztów kwalifikowalnych, takich jak koszty związane z rozwojem technologii informacyjnej i interoperacyjnością między różnymi źródłami danych wymienionymi w art. 4 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 1217/2009.

(5) Po przeprowadzeniu dogłębnej oceny Komisja uważa, że wkłady ryczałtowe są najwłaściwszą formą wkładu, ponieważ charakter działania inicjującego wiąże się z kosztami, które można oszacować z wyprzedzeniem, wraz z powiązanymi działaniami, które mają doprowadzić do praktycznego stworzenia FSDN. Ponadto szacuje się, że ryzyko nieprawidłowości lub nadużyć finansowych jest niskie, ponieważ beneficjentami są organy publiczne. Oczekuje się również, że wykorzystanie wkładów ryczałtowych znacznie uprości wdrażanie z punktu widzenia Komisji i państw członkowskich, dzięki wyeliminowaniu konieczności sprawozdań finansowych i weryfikacji.

(6) Aby uprościć zarządzanie finansowe wkładem Unii, kwoty wkładów ryczałtowych, które mają być udostępnione, powinny opierać się na szacunkowym budżecie, który ma zostać przekazany przez każde państwo członkowskie, z zastrzeżeniem maksymalnych kwot, które są proporcjonalne do liczby ludności wiejskiej, różnorodności struktur w sektorze rolnym oraz wielkości wkładu każdego państwa członkowskiego w produkcję rolną Unii.

(7) W związku z brakiem konkretnego okresu przejściowego umożliwiającego wyraźne rozróżnienie fazy przygotowawczej przed wdrożeniem nowe wymogi wprowadzone rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/2674 ² , które zmienia rozporządzenie (WE) nr 1217/2009, powinny być stopniowo stosowane przez państwa członkowskie od początku pierwszego cyklu zbierania danych po wejściu w życie rozporządzenia (UE) 2023/2674, tj. od cyklu odnoszącego się do roku sprawozdawczego 2025. Oznacza to, że państwa członkowskie zostały wezwane do rozpoczęcia dostosowywania swoich systemów natychmiast po wejściu w życie nowych wymogów na początku 2024 r., tak aby móc wprowadzić pierwsze dostosowania przed końcem października 2024 r., kiedy to rozpocznie się cykl zbierania nowych danych. Aby dotrzymać tego terminu i skutecznie wdrożyć nowe wymogi, zachęca się państwa członkowskie do przyspieszenia realizacji działań niezbędnych do przejścia na FSDN. W związku z tym, aby uniknąć sytuacji, w której państwa członkowskie byłyby karane za rozpoczęcie wdrażania nowych wymogów jak najwcześniej w 2024 r., należy je upoważnić do uznania kosztów poniesionych od dnia 1 stycznia 2024 r. za kwalifikujące się do wkładów finansowych Unii, o których mowa w art. 19 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 1217/2009.

(8) Stworzenie FSDN w każdym państwie członkowskim, a tym samym kwalifikowalność wkładu Unii, powinno być weryfikowane na podstawie sprawozdań z wdrażania sporządzanych przez państwa członkowskie w odniesieniu do faktycznie podjętych działań prowadzących do praktycznego stworzenia FSDN. Faktycznie podjęte działania mogą różnić się od pierwotnie zaplanowanych, jeżeli zostały zastąpione odpowiednimi działaniami alternatywnymi.

(9) Aby przyspieszyć przejście na FSDN, płatności zaliczkowe należy zapewnić państwom członkowskim przed dniem 31 grudnia 2024 r.

(10) Komisja, Prokuratura Europejska (EPPO) w odniesieniu do państw członkowskich uczestniczących we wzmocnionej współpracy na podstawie rozporządzenia Rady (UE) 2017/1939 ³ , Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) i Trybunał Obrachunkowy mają uprawnienia do wykonywania swoich odpowiednich kompetencji, w tym do przeprowadzania audytów, kontroli na miejscu i dochodzeń dotyczących wykorzystania wkładów finansowych Unii przewidzianych w niniejszym rozporządzeniu.

(11) Aby umożliwić państwom członkowskim jak najszybsze przedłożenie Komisji wniosku określającego kwotę wnioskowanych wkładów ryczałtowych, niniejsze rozporządzenie powinno wejść w życie następnego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

(12) Środki przewidziane w niniejszym rozporządzeniu są zgodne z opinią Komitetu ds. sieci danych dotyczących poziomu zrównoważenia gospodarstw rolnych,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

Artykuł  1

Dostępny budżet i maksymalny przydział finansowy na państwo członkowskie

1. Całkowita dostępna kwota przekazana przez Europejski Fundusz Rolniczy Gwarancji (EFRG) w ramach wydatków związanych z zarządzaniem bezpośrednim, o których mowa w art. 5 ust. 3 lit. c) rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/2116 ⁴ , na sfinansowanie w 2024 r. wkładów finansowych, o których mowa w art. 19 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 1217/2009, wynosi 50 mln EUR.

2. Wkłady finansowe Unii, o których mowa w art. 19 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 1217/2009, przydziela się państwom członkowskim zgodnie z załącznikiem do niniejszego rozporządzenia i ogranicza się je do kwot w nim przewidzianych.

Artykuł  2

Jednorazowe wkłady ryczałtowe

Wkłady finansowe Unii, o których mowa w art. 19 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 1217/2009, mają formę jednorazowych wkładów ryczałtowych pokrywających koszty kwalifikowalne związane z tworzeniem w państwach członkowskich sieci danych dotyczących poziomu zrównoważenia gospodarstw rolnych (FSDN), o której mowa w art. 3 niniejszego rozporządzenia, i nie przekraczają one dla każdego państwa członkowskiego maksymalnej kwoty, o której mowa w art. 1 ust. 2 niniejszego rozporządzenia.

Artykuł  3

Kwalifikujące się działania i koszty

1. Wkłady ryczałtowe, o których mowa w art. 2 niniejszego rozporządzenia, mogą obejmować koszty kwalifikowalne związane z co najmniej jedną z następujących kategorii działań:

a) opracowanie skomputeryzowanego systemu zbierania danych, kontroli danych, przetwarzania danych i przekazywania danych przez państwa członkowskie w celu spełnienia wymogów rozporządzenia (WE) nr 1217/2009, który to system zostanie uruchomiony do dnia 31 grudnia 2027 r.;

b) budowanie zdolności państw członkowskich w zakresie korzystania ze źródeł danych i łączenia zestawów danych, o których mowa odpowiednio w art. 4 ust. 2 i w art. 4a ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 1217/2009, w tym jeśli chodzi o koszty związane ze współpracą między agencjami łącznikowymi;

c) opracowywanie metod i innowacyjnych podejść, w tym rozwiązań cyfrowych, w celu dostosowania prowadzonego przez państwa członkowskie skomputeryzowanego systemu zbierania danych, sprawdzania danych, przetwarzania i przekazywania danych, który dostarcza rolnikom sprawozdania zwrotne i usługi porównawcze na potrzeby wymogów rozporządzenia (WE) nr 1217/2009;

d) rekrutacja i szkolenie ekspertów, w szczególności w agencjach łącznikowych, w celu dostosowania zdolności w zakresie zasobów ludzkich do zwiększonych potrzeb FSDN, w tym koszty podróży i diety;

e) zachęcanie rolników do uczestnictwa w FSDN, w tym poprzez podnoszenie ich wiedzy na temat korzyści płynących z uczestnictwa w sieci danych.

2. Wkład finansowy Unii na państwo członkowskie nie przekracza 95 % kosztów kwalifikowalnych oszacowanych przez to państwo członkowskie.

3. Koszty kwalifikowalne mogą obejmować zarówno koszty bezpośrednie, jak i pośrednie.

4. Koszty pośrednie oblicza się poprzez zastosowanie maksymalnej stawki ryczałtowej wynoszącej 7 % całkowitych kwalifikowalnych kosztów bezpośrednich, z wyłączeniem kosztów podwykonawstwa.

5. Koszty wynagrodzeń personelu administracji krajowych są kwalifikowalne w zakresie, w jakim odnoszą się do kosztów działań, o których mowa w ust. 1, których właściwy organ publiczny nie przeprowadziłby, gdyby nie tworzono FSDN.

6. Koszty finansowane w ramach innych działań Unii nie są kwalifikowalne.

Artykuł  4

Procedura ustalania wkładów ryczałtowych

1. Każde państwo członkowskie przedkłada Komisji wniosek określający kwotę wnioskowanego wkładu ryczałtowego w oparciu o swój szacunkowy budżet niezbędny do stworzenia FSDN. Wniosek zawiera zestawienie szacunkowych kosztów z podziałem na kategorie działań, o których mowa w art. 3 ust. 1. We wniosku opisuje się również działania objęte każdą kategorią i związane z nimi zasoby.

2. Szczegółowe oszacowanie kosztów w podziale na kategorie, o których mowa w ust. 1 niniejszego artykułu, obejmuje wyłącznie koszty, które są:

a) poniesione między dniem 1 stycznia 2024 r. a dniem 31 grudnia 2027 r.;

b) niezbędne do działań, o których mowa w art. 3 ust. 1;

c) zgodne ze zwyczajową praktyką kosztową państwa członkowskiego;

d) zgodne z obowiązującymi przepisami krajowymi w zakresie podatków, pracy i zabezpieczenia społecznego;

e) zgodne z zasadą należytego zarządzania finansami, w szczególności jeżeli chodzi o oszczędność i efektywność.

3. Szacunkowe koszty kwalifikowalne dzieli się na następujące kategorie budżetowe:

a) koszty personelu;

b) koszty podwykonawstwa;

c) koszty zakupu;

d) inne kategorie kosztów;

e) koszty pośrednie.

4. Państwa członkowskie sporządzają swój wniosek przy użyciu odpowiedniego modelu dostarczonego przez Komisję i przedkładają go w terminie jednego miesiąca od wejścia w życie niniejszego rozporządzenia, a w każdym razie nie później niż dnia 4 listopada 2024 r., w zależności od tego, która data nastąpi wcześniej.

5. Komisja ocenia szacunkowy budżet zaproponowany przez państwa członkowskie w odniesieniu do proponowanych przez nie działań. Koszty niekwalifikowalne zostaną usunięte, a wkład Unii może zostać dostosowany przez Komisję w stosownych przypadkach.

Artykuł  5

Sprawozdania z wdrożenia

1. Państwa członkowskie przekazują Komisji następujące sprawozdania z wdrożenia:

a) sprawozdanie okresowe przedłożone nie później niż 31 marca 2026 r.;

b) sprawozdanie końcowe przedłożone nie później niż 31 marca 2028 r.;

Na zasadzie odstępstwa od akapitu pierwszego Niemcy mogą przedłożyć Komisji sprawozdania z wdrożenia w terminie 15 tygodni od upływu terminu, o którym mowa w akapicie pierwszym.

2. Sprawozdania z wdrożenia zawierają opis działań, o których mowa w art. 3 ust. 1, przeprowadzonych w okresie:

a) od dnia 1 stycznia 2024 r. do dnia 31 grudnia 2025 r. w odniesieniu do sprawozdania okresowego, o którym mowa w ust. 1 lit. a);

b) od dnia 1 stycznia 2024 r. do dnia 31 grudnia 2027 r. w odniesieniu do sprawozdania końcowego, o którym mowa w ust. 1 lit. b).

W sprawozdaniu końcowym, o którym mowa w ust. 1 lit. b), wykazuje się praktyczne stworzenie FSDN, określając, w jaki sposób działania opisane we wniosku, o których mowa w art. 4 ust. 1, lub wszelkie odpowiednie działania alternatywne przyczyniły się do stworzenia FSDN.

3. Państwa członkowskie przedkładają sprawozdania z wdrożenia, korzystając z odpowiedniego modelu dostarczonego przez Komisję.

Artykuł  6

Płatności

1. Po zatwierdzeniu wniosku danego państwa członkowskiego przez Komisję wypłaca się mu płatność zaliczkową w wysokości 100 % zatwierdzonego jednorazowego wkładu ryczałtowego.

2. Płatność zaliczkowa jest rozliczana w momencie dokonywania płatności końcowej tylko wtedy, gdy Komisja jest usatysfakcjonowana praktycznym stworzeniem FSDN przez państwo członkowskie i zatwierdzi końcowe sprawozdanie z wdrażania wykazujące praktyczne stworzenie FSDN.

3. W momencie dokonywania płatności końcowej lub w późniejszym terminie Komisja może zmniejszyć wkład finansowy dla danego państwa członkowskiego, jeżeli to państwo członkowskie naruszyło swoje obowiązki wynikające z niniejszego rozporządzenia, w tym poprzez nieprawidłowe wdrożenie, nieprzestrzeganie warunków kwalifikowalności, przedłożenie nieprawdziwych informacji, niedostarczenie wymaganych informacji, istotne błędy, nieprawidłowości lub nadużycia finansowe.

4. Kwota zmniejszenia jest obliczana proporcjonalnie do wagi i czasu trwania błędów, nieprawidłowości, nadużyć finansowych lub naruszenia obowiązków, poprzez zastosowanie indywidualnej stawki zmniejszenia do zatwierdzonego wkładu finansowego Unii. Komisja zastrzega sobie prawo do odzyskania wszelkich nienależnie wypłaconych kwot.

Artykuł  7

Wejście w życie

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie następnego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Sporządzono w Brukseli dnia 26 września 2024 r.

ZAŁĄCZNIK

Maksymalne przydziały dla państw członkowskich na utworzenie sieci danych dotyczących poziomu zrównoważenia gospodarstw rolnych, o której mowa w art. 1

	EUR (w cenach bieżących)
Belgia	1 056 000
Bułgaria	1 092 568
Czechy	1 033 904
Dania	1 196 202
Niemcy	4 513 608
Estonia	655 304
Irlandia	1 143 549
Grecja	2 188 568
Hiszpania	4979273
Francja	5 963 231
Chorwacja	995 604
Włochy	5 034 307
Cypr	663 014
Łotwa	786 887
Litwa	951 572
Luksemburg	611660
Węgry	1 436 663
Malta	607 896
Niderlandy	2 178 215
Austria	1 138 913
Polska	4 269 601
Portugalia	1 567936
Rumunia	2 577 741
Słowenia	801 960
Słowacja	762 344
Finlandia	854 106
Szwecja	939 374

1 Dz.U. L 328 z 15.12.2009, s. 27, ELI: http://data.europa.eu/eli/reg/2009/1217/oj.

2 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/2674 z dnia 22 listopada 2023 r. w sprawie zmiany rozporządzenia Rady (WE) nr 1217/2009 w odniesieniu do przekształcenia sieci danych rachunkowych gospodarstw rolnych w sieć danych dotyczących poziomu zrównoważenia gospodarstw rolnych (Dz.U. L, 2023/2674, 29.11.2023, ELI: http://data.europa.eu/eli/reg/2023/2674/ oj).

3 Rozporządzenie Rady (UE) 2017/1939 z dnia 12 października 2017 r. wdrażające wzmocnioną współpracę w zakresie ustanowienia Prokuratury Europejskiej (Dz.U. L 283 z 31.10.2017, s. 1, ELI: http://data.europa.eu/eli/reg/2017/1939/oj).

4 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/2116 z dnia 2 grudnia 2021 r. w sprawie finansowania wspólnej polityki rolnej, zarządzania nią i monitorowania jej oraz uchylenia rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 (Dz.U. L 435 z 6.12.2021, s. 187, ELI: http://data.europa.eu/eli/reg/2021/2116/oj).

• Identyfikator: Dz.U.UE.L.2024.2499
• Rodzaj: Rozporządzenie
• Tytuł: Rozporządzenie wykonawcze 2024/2499 ustanawiające zasady stosowania rozporządzenia Rady (WE) nr 1217/2009 w odniesieniu do wkładów finansowych w koszty wdrażania ponoszone przez państwa członkowskie przy tworzeniu sieci danych dotyczących poziomu zrównoważenia gospodarstw rolnych
• Data aktu: 26/09/2024
• Data ogłoszenia: 27/09/2024
• Data wejścia w życie: 28/09/2024