Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 1 czerwca 2023 r. w sprawie strategii UE na rzecz zrównoważonych wyrobów włókienniczych w obiegu zamkniętym (2022/2171(INI))

P9_TA(2023)0215
Strategia UE na rzecz zrównoważonych wyrobów włókienniczych w obiegu zamkniętym Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 1 czerwca 2023 r. w sprawie strategii UE na rzecz zrównoważonych wyrobów włókienniczych w obiegu zamkniętym (2022/2171(INI))

(C/2023/1222)

(Dz.U.UE C z dnia 21 grudnia 2023 r.)

Parlament Europejski,

- uwzględniając komunikat Komisji z dnia 30 marca 2022 r. zatytułowany "Strategia UE na rzecz zrównoważonych wyrobów włókienniczych w obiegu zamkniętym" (COM(2022)0141),

- uwzględniając Agendę na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030 i cele zrównoważonego rozwoju Organizacji Narodów Zjednoczonych,

- uwzględniając komunikat Komisji z dnia 11 marca 2020 r. zatytułowany "Nowy plan działania UE dotyczący gospodarki o obiegu zamkniętym na rzecz czystszej i bardziej konkurencyjnej Europy" (COM(2020)0098), a także rezolucję Parlamentu z dnia 10 lutego 2021 r. w tej samej sprawie 1 ,

- uwzględniając komunikat Komisji z dnia 20 maja 2020 r. pt. "Gotowi na 2030: przybliżenie natury do naszego życia" (COM(2020)0380) oraz swoją rezolucję w tej sprawie z dnia 9 czerwca 2021 r. 2 ,

- uwzględniając komunikat Komisji z dnia 20 maja 2020 r. pt. "Strategia »Od pola do stołu« na rzecz sprawiedliwego, zdrowego i przyjaznego dla środowiska systemu żywnościowego" (COM(2020)0381) oraz swoją rezolucję z dnia 20 października 2021 r. w tej sprawie 3 ,

- uwzględniając komunikat Komisji z dnia 16 stycznia 2018 r. pt. "Europejska strategia na rzecz tworzyw sztucznych w gospodarce o obiegu zamkniętym" (COM(2018)0028) oraz swoją rezolucję z dnia 13 września 2018 r. w tej sprawie 4 ,

- uwzględniając komunikat Komisji z dnia 14 października 2020 r. pt. "Strategia w zakresie chemikaliów na rzecz zrównoważoności na rzecz nietoksycznego środowiska" (COM(2020)0667) oraz swoją rezolucję z dnia 10 lipca 2020 r. w tej sprawie 5 ,

- uwzględniając komunikat Komisji z dnia 5 marca 2020 r. pt. "Unia równości: strategia na rzecz równouprawnienia płci na lata 2020-2025" (COM(2020)0152),

- uwzględniając decyzję Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/591 z dnia 6 kwietnia 2022 r. w sprawie ogólnego unijnego programu działań w zakresie środowiska do 2030 r. 6  ("8. program działań w zakresie środowiska"),

- uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/98/WE z dnia 19 listopada 2008 r. w sprawie odpadów uchylającą niektóre dyrektywy 7  ("dyrektywa ramowa w sprawie odpadów"),

- uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1007/2011 z dnia 27 września 2011 r. w sprawie nazewnictwa włókien tekstylnych oraz etykietowania i oznakowywania składu surowcowego wyrobów włókienniczych, a także uchylenia dyrektywy Rady 73/44/EWG oraz dyrektyw Parlamentu Europejskiego i Rady 96/73/WE i 2008/121/WE 8 ,

- uwzględniając wniosek Komisji z dnia 30 marca 2022 r. dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego ramy ustalania wymogów dotyczących ekoprojektu dla zrównoważonych produktów i uchylającego dyrektywę 2009/125/WE (COM(2022)0142),

- uwzględniając wniosek Komisji z dnia 23 lutego 2022 r. dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie należytej staranności przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju oraz zmieniającej dyrektywę (UE) 2019/1937 (COM(2022)0071),

- uwzględniając swoje stanowisko w pierwszym czytaniu z dnia 17 stycznia 2023 r. w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie przemieszczania odpadów oraz zmieniającego rozporządzenie (UE) nr 1257/2013 i rozporządzenie (UE) 2020/1056 9 ,

- uwzględniając briefingi Europejskiej Agencji Środowiska (EEA) z listopada 2019 r. pt. "Textiles in Europe's circular economy" [Wyroby włókiennicze w europejskiej gospodarce o obiegu zamkniętym], ze stycznia 2021 r. pt. "A framework for enabling circular business models in Europe" [Ramy na rzecz modeli biznesowych o obiegu zamkniętym w Europie], ze stycznia 2021 r. pt. "Plastic in textiles: towards a circular economy for synthetic textiles in Europe" [Tworzywa sztuczne w wyrobach włókienniczych: w kierunku gospodarki o obiegu zamkniętym dla syntetycznych wyrobów włókienniczych w Europe], z lutego 2022 r. pt. "Textiles and the environment: the role of design in Europe's circular economy" [Wyroby włókiennicze i środowisko: rola projektowania w europejskiej gospodarce o obiegu zamkniętym] oraz z lutego 2022 r. pt. "Microplastics from textiles: towards a circular economy for textiles in Europe" [Mikrodrobiny plastiku z wyrobów włókienniczych: w kierunku gospodarki o obiegu zamkniętym dla wyrobów włókienniczych w Europie],

- uwzględniając sprawozdanie techniczne Wspólnego Centrum Badawczego z czerwca 2021 r. zatytułowane "Circular economy perspectives in the EU Textile sector" [Perspektywy gospodarki o obiegu zamkniętym w sektorze włókienniczym UE],

- uwzględniając sprawozdanie Oddziału ds. rynków pracy sprzyjających integracji, stosunków pracy i warunków pracy Międzynarodowej Organizacji Pracy z 2017 r. zatytułowane "Purchasing practices and low wages in global supply chain: Empirical cases from the garment industry" [Praktyki zakupowe a niskie płace w globalnych łańcuchach dostaw: przypadki empiryczne z sektora przemysłu odzieżowego],

- uwzględniając sprawozdanie Fundacji Ellen MacArthur z 2017 r. pt. "A New Textiles Economy: Redesigning fashion's future" [Nowa gospodarka tekstylna: zaprojektowanie na nowo przyszłości mody],

- uwzględniając sprawozdanie w sprawie wymiany wyrobów włókienniczych zatytułowane "Preference Fiber & Materials Market Report 2022" [Sprawozdanie na temat preferowanych włókien i materiałów na rynku w 2022 r.],

- uwzględniając sprawozdanie Instytutu Hot or Cool pt. "Unfit, Unfair, Unfashionable: Resizing Fashion for a Fair Consumption Space" [Niepasujące, niesprawiedliwe, niemodne: zmiana wymiaru mody na rzecz sprawiedliwej przestrzeni konsumenckiej],

- uwzględniając art. 54 Regulaminu,

- uwzględniając opinie Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii, Komisji Rozwoju, Komisji Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów oraz Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia,

- uwzględniając sprawozdanie Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności (A9-0176/2023),

A. mając na uwadze, że w latach 2000-2015 10  światowa produkcja wyrobów włókienniczych prawie się podwoiła, a czas użytkowania odzieży zmniejszył się w tym samym okresie o 36 % 11 ; mając na uwadze, że globalna konsumpcja odzieży i obuwia ma zgodnie z oczekiwaniami wzrosnąć do 2030 r. o 63 % z obecnego poziomu 62 mln ton do 102 mln ton; mając na uwadze, że odzież ma największy udział w konsumpcji wyrobów włókienniczych w UE (81 %) 12 ; mając na uwadze, że tendencja do używania odzieży przez coraz krótszy czas przed jej wyrzuceniem jest głównym czynnikiem niezrównoważonych wzorców nadprodukcji i nadmiernej konsumpcji 13 ; mając na uwadze, że w latach 1996-2018 średnie wydatki gospodarstw domowych na odzież wzrosły pomimo spadku cen odzieży w UE, z uwzględnieniem inflacji, o ponad 30 %; mając na uwadze, że nie możemy utrzymać obecnych trendów konsumpcyjnych względem wyrobów włókienniczych, jeżeli naszym zamiarem jest osiągnięcie uczciwej i sprawiedliwej transformacji w kierunku neutralności klimatycznej; mając na uwadze, że ostatnie badania wskazują na istnienie różnych poziomów odpowiedzialności w zależności od poziomu dochodów w odniesieniu do śladu węglowego związanego z konsumpcją mody 14 ; mając na uwadze, że włókna syntetyczne i sztuczne stanowią już ponad dwie trzecie (64 %) 15  całkowitej światowej produkcji włókien;

B. mając na uwadze, że według badań konsumenci zgadzają się, że marki powinny udzielać wiarygodnych informacji o wpływie ich wyrobów na środowisko, oraz że wielu konsumentów jest gotowych zmienić swoje zachowania nabywcze na bardziej zrównoważone, pod warunkiem że będą mieli do dyspozycji czytelne i wiarygodne etykiety 16 , co może pomóc w przekierowaniu popytu na odzież wysokiej jakości, która jest mniej szkodliwa dla środowiska i dobrostanu pracowników; mając na uwadze, że informowanie nie powinno skutkować ekoobłudą; mając na uwadze, że takie inicjatywy przemysłu jak stosowanie bardziej zrównoważonych włókien i tkanin lub alternatywy świadome etycznie mogą stanowić jedynie niewielki procent oferty marki, a reszta procesów pozostaje bez zmian;

C. mając na uwadze, że każdego roku na całym świecie generuje się 92 mln ton 17  odpadów włókienniczych, z których zdecydowana większość trafia na składowiska odpadów; mając na uwadze, że w UE każdego roku wyrzuca się 5,8 mln ton 18  wyrobów włókienniczych, co odpowiada około 11 kg 19  na osobę, przy czym zazwyczaj jedno ubranie jest noszone tylko 7 lub 8 razy 20 ; mając na uwadze, że odpady włókiennicze stanowią jeden z największych objętościowo składników odpadów komunalnych i w związku z tym podlegają celom w zakresie recyklingu określonym w dyrektywie 2008/98/WE, lecz nie wyznaczono żadnych konkretnych celów w zakresie recyklingu wyrobów włókienniczych; mając na uwadze, że na świecie mniej niż 1 % 21  wszystkich wyrobów włókienniczych poddaje się recyklingowi, przekształcając je w nowe wyroby;

D. mając na uwadze, że sektor tekstylny i obuwniczy charakteryzuje szereg problemów społecznych; mając na uwadze, że łańcuch wartości wyrobów włókienniczych i obuwia jest w coraz większym stopniu zależny od nabywców, co rodzi presję na producentów, aby zminimalizować koszty produkcji i czas trwania od zamówienia do wysyłki; mając na uwadze, że asymetria siły rynkowej między dostawcami a globalnymi nabywcami oraz szkodliwe praktyki zakupowe zwiększają ryzyko naruszeń praw pracowniczych; mając na uwadze, że kobiety, migranci i pracownicy nieformalni są szczególnie narażeni na negatywne skutki społeczne; mając na uwadze, że bardziej zrównoważony rozwój społeczny wymaga całościowego podejścia obejmującego łańcuch wartości;

E. mając na uwadze, że 73 % 22  odzieży i wyrobów włókienniczych dla domu konsumowanych w Europie pochodzi z importu, co odpowiada około 26 kg 23  wyrobów włókienniczych na osobę rocznie, w porównaniu z 7,4 kg 24  wyrobów włókienniczych na osobę rocznie produkowanymi w Europie; mając na uwadze, że większość skutków dla środowiska i klimatu powodują początkowe procesy produkcyjne, które często mają miejsce w państwach spoza UE, gdzie ochrona środowiska oraz przestrzeganie praw pracowniczych i praw człowieka muszą być należycie badane

i gwarantowane; z zadowoleniem przyjmuje inicjatywy prowadzące do ciągłej poprawy po względem praw pracowniczych i bezpieczeństwa fabryk; mając na uwadze, że poliester produkowany z paliw kopalnych to około 50 % 25  produkcji włókien i że włókna syntetyczne wykorzystywane przez przemysł modowy odpowiadają za 1,35 % 26  globalnego zużycia ropy naftowej, z czego znaczna ilość pochodzi z Rosji;

F. mając na uwadze, że istniejące systemy selektywnej zbiórki wyrobów włókienniczych w UE są dobrowolne i skupiają się na zbieraniu ubrań uznawanych za nadające się do noszenia; mając na uwadze, że według szacunków Wspólnego Centrum Badawczego od 50 % do 75 % 27  tych selektywnie zbieranych wyrobów włókienniczych zgłasza się jako ponownie używane; mając na uwadze, że duża część ubrań jest wywożona do państw spoza UE nieposiadających infrastruktury zbiórki; mając na uwadze, że obecnie nie ma realnego uzasadnienia biznesowego dla selektywnej zbiórki i przetwarzania wszystkich odpadów włókienniczych, co uwydatnia zapotrzebowanie na kolektywny system i infrastrukturę, by odzyskiwać wartość używanych wyrobów włókienniczych 28 ;

G. mając na uwadze, że europejski sektor włókienniczy jest ważny dla gospodarki Unii i odgrywa istotną rolę w osiąganiu celów UE dotyczących gospodarki o obiegu zamkniętym, gdyż od 2022 r. jego roczny obrót wynosi 147 mld EUR 29  oraz 58 mld EUR w eksporcie 30  i 106 mld EUR w imporcie 31 , w związku z czym jest zdolny do wywarcia nacisku, by zaradzić negatywnym skutkom gospodarczym i społecznym sektora włókienniczego i obuwniczego; mając na uwadze, że ponad 99 % 32  unijnego ekosystemu włókienniczego to małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP); mając na uwadze, że sektor włókienniczy zatrudnia 1,3 mln 33  obywateli Unii; mając na uwadze, że na ten sektor składa się około 143 000 34  europejskich przedsiębiorstw, z czego 11 % 35  stanowią MŚP, a 88,8 % 36  to mikroprzedsiębiorstwa zatrudniające mniej niż 10 pracowników i często zmagające się z ostrą konkurencją ze strony państw spoza UE; mając na uwadze, że spójne prawodawstwo jest niezwykle ważne, by uniknąć fragmentacji rynku, co mogłoby mieć negatywny wpływ na sektor, w szczególności na mikroprzedsiębiorstwa i MŚP;

H. mając na uwadze, że pracę organów nadzoru rynku, stowarzyszeń konsumenckich i odsprzedawców jeszcze bardziej komplikują wysoce złożone i pofragmentowane łańcuchy dostaw w przemyśle odzieżowym na szczeblu światowym; mając na uwadze, że sektor produkcji wyrobów włókienniczych już przedtem znajdował się pod dużą presją ze względu na dumping środowiskowy i socjalny wynikający z niskich kosztów produkcji i norm środowiskowych w państwach spoza UE, a także mając na uwadze, że sytuacja ta uległa zaostrzeniu w wyniku pandemii COVID-19, i że na jaw wyszło wiele przypadków nadużyć z udziałem marek międzynarodowych oraz ich dostawców i pracowników;

I. mając na uwadze, że zainteresowane strony z branży zachęca się do zastosowania określonych w nowym europejskim Bauhausie zasad przewodnich - zrównoważonego charakteru, inkluzywności i estetyki - w transformacji ekosystemu włókienniczego, ponieważ połączenie kreatywności, sztuki i nauki mogłoby pomóc w wywarciu pozytywnego wpływu;

J. mając na uwadze, że według 6. oceny Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu 37  ograniczenie ocieplenia do około 1,5 oC wymaga, by do 2030 r. zmniejszyć światową emisję gazów cieplarnianych o 43 % poniżej poziomów z 2019 r.; mając na uwadze, że produkcja i konsumpcja wyrobów włókienniczych mają negatywny wpływ na środowisko pod względem emisji gazów cieplarnianych, zanieczyszczenia chemicznego, utraty bioróżnorodności, wykorzystywania naturalnych zasobów wody i gruntów oraz pod względem ilości odpadów włókienniczych, które trafiają na składowiska, co łącznie odpowiada za czwarty co do wielkości ślad środowiskowy;

K. mając na uwadze, że przejście na gospodarkę dobrobytu i opracowanie wskaźników wykraczających "poza PKB", gdyż mierzących gospodarcze, społeczne i środowiskowe postępy, jest zapisane w 8. programie działań w zakresie środowiska; mając na uwadze, że priorytetowym celem 8. programu działań w zakresie środowiska jest dążenie do gospodarki dobrobytu, która daje planecie więcej niż czerpie, oraz przyspieszenie przejścia na nietoksyczną gospodarkę o obiegu zamkniętym; mając na uwadze, że w 8. programie działań w zakresie środowiska dostrzeżono, iż dobrobyt i dobrostan ludzi zależą od zdrowych ekosystemów oraz od znacznego zmniejszenia śladów materiałowych i konsumpcyjnych Unii, tak aby jak najszybciej dostosować je do ograniczeń planety;

L. mając na uwadze, że według szacunków 16-35 % 38  wszystkich mikrodrobin plastiku uwalnianych do oceanów pochodzi z syntetycznych wyrobów włókienniczych, co oznacza, że każdego roku do środowiska morskiego naszej planety trafia od 200 000 do 500 000 ton 39  mikrodrobin plastiku;

M. mając na uwadze, że niebezpieczne chemikalia stosowane przy produkcji wyrobów włókienniczych są szkodliwe zarówno dla środowiska, jak i dla ludzi, przy czym stosowane w przemyśle włókienniczym barwniki i chemikalia odpowiadają za 20 % 40  zanieczyszczeń w całkowitych zasobach czystej wody; mając na uwadze, że w procesie produkcji wyrobów włókienniczych nadal stosuje się bardzo toksyczne chemikalia, takie jak związki peri polifluoroalkilowe (PFAS); mając na uwadze, że PFAS są obecne, a czasem nawet niezbędne w wyrobach włókienniczych o podstawowym zastosowaniu, takich jak odzież ochronna; mając na uwadze, że wiele produktów, w tym wyroby włókiennicze, sprzedawanych europejskim konsumentom narusza przepisy w sprawie chemikaliów, takie jak rozporządzenie REACH 41 ; mając na uwadze, że w swojej strategii w zakresie chemikaliów na rzecz zrównoważoności na rzecz nietoksycznego środowiska Komisja zobowiązała się do zminimalizowania obecności substancji potencjalnie niebezpiecznych w wyrobach włókienniczych dzięki wprowadzeniu nowych wymogów;

N. mając na uwadze, że sektor włókienniczy wykorzystuje nietekstylne części pochodzenia zwierzęcego, przy czym zwierzęta są często hodowane specjalnie do tego celu, w tym w krajach, w których przepisy dotyczące dobrostanu zwierząt są niedostateczne;

O. mając na uwadze, że równość płci jest podstawową zasadą Unii zapisaną w Traktacie o Unii Europejskiej (TUE) 42 , Traktacie o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) i w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej (zwanej dalej "Kratą"); mając na uwadze, że cel zrównoważonego rozwoju ONZ nr 5 to równość płci, cel nr 8 - godna praca i wzrost gospodarczy, a cel nr 12 to odpowiedzialna konsumpcja i produkcja; mając na uwadze, że w swojej strategii na rzecz równouprawnienia płci na lata 2020-2025 Komisja zobowiązała się do uwzględniania perspektywy płci we wszystkich aspektach i na wszystkich szczeblach kształtowania polityki, lecz w strategii dotyczącej wyrobów włókienniczych nie została ona należycie uwzględniona;

P. mając na uwadze, że około 80 % światowej siły roboczej w sektorze odzieżowym stanowią kobiety 43 ; mając na uwadze, że większość nisko opłacanych prac w sektorze włókienniczym, zarówno w Unii 44 , jak i w państwach trzecich, wykonują kobiety, których wynagrodzenie stanowi istotny wkład w dochody gospodarstw domowych i ograniczanie ubóstwa 45 ; mając na uwadze, że pracownicy sektora odzieżowego otrzymują średnio tylko 1-3 % końcowej ceny detalicznej odzieży 46 ; mając na uwadze, że niskie płace w połączeniu z niską lub nieistniejącą ochroną socjalną sprawiają, że kobiety i dzieci są szczególnie narażone na wyzysk, naruszenia praw człowieka, przemoc i molestowanie seksualne w miejscu pracy, brak dostępu do opieki zdrowotnej, dyskryminację ze względu na płeć, w tym dyskryminację z powodu ciąży, przy niewielkich możliwościach poprawy sytuacji lub domagania się swoich praw bądź przy całkowitym ich braku; mając na uwadze, że 189 państw podpisało i ratyfikowało Konwencję ONZ w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet, w której stwierdza się, że dyskryminacja kobiet "narusza zasady równości praw i poszanowania godności ludzkiej";

Q. mając na uwadze, że zasadniczo kobiety mają dostęp do węższej oferty stanowisk i do mniej zróżnicowanych zadań oraz borykają się z segregacją poziomą i pionową; mając na uwadze, że kobiety są również narażone na bezpośrednią i pośrednią dyskryminację ze względu na płeć w wyniku braku równowagi sił między pracownikami, którymi są w większości kobiety, a strukturami administracyjnymi zdominowanymi przez mężczyzn, przy czym nieproporcjonalnie duża liczba mężczyzn zajmuje stanowiska dyrektorskie, kierownicze i stanowiska średniego szczebla;

R. mając na uwadze, że ogólnie kobiety i dziewczęta są zasadniczo bardziej niż mężczyźni zależne finansowo od sektorów i zasobów naturalnych wrażliwych na zmianę klimatu 47  oraz że często zagrażają im dodatkowe czynniki i bariery związane z płcią sprawiające, że kobiety i dziewczęta są bardziej narażone na skutki zmiany klimatu i klęsk żywiołowych;

S. mając na uwadze, że prawa człowieka, środowisko i zmiana klimatu są ze sobą ściśle powiązane; mając na uwadze, że prawa człowieka są niewykonalne bez zdrowego środowiska i stabilnego klimatu;

Strategia Unii

1. z zadowoleniem przyjmuje komunikat Komisji w sprawie strategii UE na rzecz zrównoważonych wyrobów włókienniczych w obiegu zamkniętym oraz przedstawioną w nim wizję na 2030 r.; podkreśla, że działania podejmowane po opublikowaniu tej strategii powinny być w pełni dostosowane do celów klimatycznych i środowiskowych Unii, a w szczególności do takich celów jak osiągnięcie neutralności klimatycznej najpóźniej do 2050 r., powstrzymanie i odwrócenie procesu utraty różnorodności biologicznej oraz osiągnięcie zerowego poziomu zanieczyszczeń na rzecz nietoksycznego środowiska;

2. podkreśla ponadto, że działania podejmowane po opublikowaniu tej strategii powinny być w pełni zgodne z międzynarodowymi zobowiązaniami Unii, w tym z porozumieniem paryskim, Globalnymi ramami różnorodności biologicznej z Kunmingu/Montrealu oraz z celami zrównoważonego rozwoju;

3. podkreśla, że przejście na zrównoważone wyroby włókiennicze o obiegu zamkniętym wymaga całościowego podejścia stopniowo obejmującego cały łańcuch wartości wyrobów włókienniczych; podkreśla, jak ważne jest zadbanie o synergię między strategią dotyczącą wyrobów włókienniczych a unijnymi strategiami przemysłowymi, aby zapewnić przejście na zrównoważone modele biznesowe i na produkty o obiegu zamkniętym gwarantujące wysokie standardy ochrony zdrowia ludzkiego, praw człowieka i środowiska, a jednocześnie zwiększyć konkurencyjność i odporność zrównoważonych ekosystemów tekstylnych; zauważa, że strategia dotycząca wyrobów włókienniczych przyczynia się do dwojakiej transformacji - ekologicznej i cyfrowej;

4. z zadowoleniem przyjmuje fakt, iż wyroby włókiennicze zostały uznane za priorytetową kategorię produktów w ramach Planu działania dotyczącego gospodarki o obiegu zamkniętym; wzywa Komisję do wyznaczenia szczegółowych celów dla wyrobów włókienniczych, aby stały się zgodne z unijną strategią na rzecz bioróżnorodności;

5. apeluje o przyznanie Europejskiej Agencji Środowiska (EEA) uprawnień i zasobów w zakresie monitorowania i badania, czy środki podejmowane w ramach strategii dotyczącej wyrobów włókienniczych są wystarczające do osiągnięcia opisanych celów, w tym celów ilościowych, wskaźników postępów i nadrzędnej wizji na 2030 r.; uważa, że postępy mierzone tymi wskaźnikami powinny być badane co najmniej raz na dwa lata; zwraca się do EEA o ocenę luk w polityce i o przedstawienie możliwości dalszego udoskonalenia polityki;

6. uznaje pilną potrzebę zadbania o to, by wyroby włókiennicze wprowadzane na rynek UE miały długą trwałość, nadawały się do ponownego wykorzystania, do naprawy i do recyklingu, składały się w jak największym stopniu z włókien z recyklingu oraz były wolne od substancji niebezpiecznych; podkreśla, że wyroby włókiennicze powinny być produkowane z poszanowaniem praw człowieka i praw socjalnych oraz z poszanowaniem środowiska i dobrostanu zwierząt;

7. wyraża zaniepokojenie, że środki określone w strategii UE mogą okazać się niewystarczające do osiągnięcia celu na 2030 r., i wzywa Komisję do zadbania o podjęcie wszelkich niezbędnych środków, w tym środków ustawodawczych i nieustawodawczych dodatkowych w stosunku do tych określonych w strategii dotyczącej wyrobów włókienniczych, na rzecz realizacji wizji na 2030 r. określonej w tej strategii; podkreśla, że w przyjmowanych środkach należy zgodnie z hierarchią postępowania z odpadami priorytetowo traktować zapobieganie powstawaniu odpadów;

8. podkreśla znaczenie spójnego i jasnego zdefiniowania zakresu stosowania wszystkich aktów, które zostaną przyjęte w ramach strategii, aby zagwarantować pewność prawa i przewidywalność na jednolitym rynku;

9. wzywa Komisję i państwa członkowskie do przyjęcia środków mających na celu położenie kresu szybkiej modzie, gdyż obecne poziomy produkcji i konsumpcji nie są zrównoważone; wzywa Komisję, aby we współpracy z państwami członkowskimi i w porozumieniu z naukowcami, społeczeństwem obywatelskim i zainteresowanymi stronami z branży opracowała jasną definicję szybkiej mody, którą stanowią duże ilości odzieży niższej jakości po niskich cenach; z zadowoleniem przyjmuje zawarty w strategii dotyczącej wyrobów włókienniczych apel do przedsiębiorstw, by zmniejszyły liczbę kolekcji wypuszczanych w ciągu jednego roku; podkreśla w szczególności potrzebę podjęcia środków mających na celu zmniejszenie globalnego wykorzystania surowców i ograniczenie nadprodukcji wyrobów włókienniczych;

10. podkreśla konieczność dokonania zmiany paradygmatu w branży modowej, aby położyć kres nadprodukcji i niezrównoważonej konsumpcji, tak by szybka moda przestała być modna; zachęca do produkcji i konsumpcji zrównoważonej mody; uważa, że strategia dotycząca wyrobów włókienniczych i planowane środki powinny lepiej przeciwdziałać nadprodukcji i nadmiernej konsumpcji;

11. ponownie podkreśla potrzebę całkowitego oddzielenia wzrostu od wykorzystania zasobów w sektorze włókienniczym i zwraca się do Komisji o zaproponowanie wiążących celów UE na 2030 r. w trosce o znaczne zmniejszenie śladu materiałowego i konsumpcyjnego UE oraz o dostosowanie ich do ograniczeń planety do 2050 r. na podstawie wskaźników przyjętych jako element zaktualizowanych ram monitorowania; wzywa Komisję do niezwłocznego zaproponowania kompleksowych, opartych na podstawach naukowych celów dla sektora włókienniczego, aby dokonać oceny przejścia tego sektora na obieg zamknięty, w tym pod względem wykorzystania surowców; ponawia apel o ustalanie unijnych celów metodą ekstrapolacji retrospektywnej, aby cele polityczne wytyczyły wiarygodny scenariusz osiągnięcia najpóźniej do 2050 r. neutralnej pod względem emisji dwutlenku węgla, zrównoważonej środowiskowo, wolnej od toksyn i w pełni działającej w obiegu zamkniętym gospodarki uwzględniającej ograniczenia planety;

12. podkreśla potrzebę wsparcia konsumentów w odchodzeniu od szybkiej mody i żarłocznej konsumpcji odzieży oraz w dokonywaniu świadomych, odpowiedzialnych i zrównoważonych wyborów dotyczących konsumpcji wyrobów włókienniczych; podkreśla, że bardziej zrównoważony charakter wyrobów włókienniczych, np. zwiększenie ich trwałości, ma znaczący wpływ na środowisko, a jednocześnie pozwala klientom zaoszczędzić na wydatkach; podkreśla potrzebę zapewnienia przystępności cenowej trwałej i zrównoważonej odzieży i obuwia wysokiej jakości; wzywa Komisję i państwa członkowskie do przyjęcia środków mających na celu ograniczenie agresywnych i fałszywych reklam; wzywa ponadto Komisję i państwa członkowskie do opracowania i wdrożenia, we współpracy z naukowcami, społeczeństwem obywatelskim i zainteresowanymi stronami z branży, kampanii uświadamiających, na czym polega zrównoważona konsumpcja oraz jak przemysł tekstylny i odzieżowy wpływa na klimat, środowisko, zdrowie i stosunki społeczne; uważa, że taki kampanie i programy powinny opierać się na aktualnych badaniach nad zachowaniami konsumentów;

13. podkreśla potrzebę lepszego zrozumienia wpływu internetowych platform handlowych i platform mediów społecznościowych na sterowanie konsumpcją wyrobów włókienniczych oraz tego, jak posługują się takimi chwytami jak ukierunkowana reklama i zachęty w formie opcji odroczonej płatności, darmowej wysyłki i zwrotu oraz rabatów ilościowych; wzywa Komisję do oceny wariantów strategicznych mających na celu ograniczenie takich praktyk i umożliwienie konsumentom ukrócenia stosowania względem nich tej formy reklamy; podkreśla potrzebę zachęcania konsumentów do zrównoważonej konsumpcji;

14. zwraca uwagę na fakt, że import produktów niezgodnych z wymogami sprzedawanych za pośrednictwem internetowych platform handlowych jest szeroko rozpowszechniony, i wzywa Komisję i państwa członkowskie do dopilnowania, by sprzedawane przez tych dostawców usług wyroby włókiennicze były zgodne z prawem UE; domaga się, by internetowe platformy handlowe zostały włączone do definicji kategorii podmiotów gospodarczych, przeciwko którym organy nadzoru rynku mogą wszczynać postępowania;

15. wzywa Komisję do określenia czytelnych zasad odpowiedzialności w przepisach UE oraz do dopilnowania, by platformy internetowe i usługi cyfrowe nie ułatwiały importu niezgodnych z przepisami wyrobów włókienniczych na rynek wewnętrzny;

Wpływ na środowisko i klimat

16. wyraża zaniepokojenie faktem, że z punktu widzenia konsumpcji wyroby włókiennicze w ciągu całego cyklu życia mają średnio czwarty co do wielkości negatywny wpływ na klimat i środowisko po żywności, mieszkalnictwie i mobilności 48 ; zwraca uwagę, że w 2020 r. sektor włókienniczy był odpowiedzialny za trzeci pod względem wielkości wpływ na wykorzystanie wody i gruntów oraz piąty pod względem wielkości wpływ na zużycie surowców i emisję gazów cieplarnianych 49 ;

17. podkreśla potrzebę ograniczenia wpływu etapów produkcji i obróbki na mokro, które odpowiadają za 60 % 50  wpływu na środowisko;

18. przypomina o potrzebie promowania obiegu zamkniętego i wdrożenia podejścia opartego na cyklu życia, z uwzględnieniem całego łańcucha wartości, a przy tym zadbania o produkcję i używanie wyrobów włókienniczych, które są trwalsze, nadają się do ponownego użycia, do naprawy i do recyklingu oraz są energooszczędne;

19. wzywa Komisję do zaproponowania dalszych przepisów mających na celu pełną dekarbonizację przemysłu, która będzie przebiegała stopniowo, począwszy od pełnej przejrzystości emisji z zakresu 1 i 2 oraz, w stosownych przypadkach, większej przejrzystości w odniesieniu do emisji z zakresu 3 w łańcuchach dostaw i łańcuchach wartości wyrobów włókienniczych, a także do wyznaczenia ambitnych, opartych na podstawach naukowych celów dotyczących redukcji emisji gazów cieplarnianych w sektorze włókienniczym, obejmujących cały cykl ich życia, w tym emisje z przerobu surowców, zgodnie z celem porozumienia paryskiego, jakim jest utrzymanie globalnego ocieplenia na poziomie 1,5 oC powyżej temperatury sprzed epoki przemysłowej, w sposób odzwierciedlający zasadę sprawiedliwości i zasadę wspólnych, choć zróżnicowanych obowiązków i stosownych możliwości; przypomina, że około 70 % emisji związanych z konsumpcją wyrobów włókienniczych w Unii ma miejsce poza UE 51 ; apeluje o solidniejsze komunikowanie i ujawnianie informacji na temat wpływu na klimat i na środowisko, w tym na różnorodność biologiczną;

20. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że właśnie odbywa się przegląd dokumentu referencyjnego dotyczącego najlepszych dostępnych technik (BREF) dla przemysłu włókienniczego; podkreśla, że przegląd ten powinien w pełni odzwierciedlić najlepsze dostępne dane i przyczynić się do osiągnięcia wysokiego poziomu efektywności środowiskowej;

21. wzywa Komisję, ESDZ i państwa członkowskie do udzielenia odpowiedniego wsparcia państwom trzecim, aby pomóc im w dekarbonizacji łańcuchów dostaw wyrobów włókienniczych;

22. wzywa Komisję do ułatwiania dialogów na temat klimatu i partnerstw sektorowych z zainteresowanymi stronami z sektora włókienniczego, aby zachęcić do opracowania dobrowolnych planów działania, zgodnie z Europejskim prawem o klimacie (rozporządzenie (UE) 2021/1119 52 );

23. wyraża zaniepokojenie zużyciem wody w sektorze włókienniczym i zanieczyszczeniem powodowanym barwieniem wyrobów włókienniczych; przypomina, że 20 % globalnego zanieczyszczenia wody pochodzi z barwienia i końcowej obróbki wyrobów włókienniczych 53 ; wzywa Komisję do wyznaczenia ambitnych, opartych na dowodach naukowych i obowiązkowych celów zmierzających do stopniowego zmniejszenia śladu wodnego w sektorze włókienniczym; wzywa Komisję i państwa członkowskie, aby zachęcały do opracowania procesów zużywających mniejsze ilości energii i wody oraz eliminujących stosowanie i uwalnianie szkodliwych substancji; podkreśla znaczenie badań i innowacji, w szczególności dotyczących nowych rodzajów zrównoważonych i nadających się do recyklingu włókien, które wymagają zużycia mniejszej ilości wody, oraz dotyczących alternatyw dla tradycyjnego stosowania chemikaliów, ponownego wykorzystania wody poprzez rozwój technologii oczyszczania ścieków oraz zmniejszenia zużycia energii i wody w procesie produkcji; wzywa Komisję do zajęcia się kwestią zużycia wody i jej zanieczyszczenia powodowanego barwieniem i końcową obróbką w ramach rozporządzenia w sprawie ekoprojektu;

24. przypomina, że każdego roku wycina się ponad 200 mln drzew w celu przetworzenia ich na tkaniny celulozowe, takie jak wiskoza i sztuczny jedwab, oraz że nawet 30 % wiskozy i sztucznego jedwabiu wykorzystywanego w przemyśle mody pochodzi z zagrożonych lasów i starodrzewu, zamieszkiwanych kiedyś przez rodzime gatunki roślin i zwierząt 54 ; przypomina ponadto, że w Brazylii karczowanie gruntów w celu hodowli bydła, które jest następnie poddawane ubojowi z przeznaczeniem dla przemysłu spożywczego i odzieżowego, odpowiada za 80 % wylesiania Amazonii 55 ; podkreśla, że nowe rozporządzenie UE w sprawie produktów niepowodujących wylesiania obejmie również skórę;

25. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że strategia ukazuje związek szybkiej mody z wykorzystaniem włókien syntetycznych opartych na paliwach kopalnych, co z kolei ma poważne konsekwencje dla zanieczyszczenia mikroi nanodrobinami plastiku; zwraca uwagę, że mikrodrobiny plastiku uwalniają do środowiska zanieczyszczenia, takie jak metan i etylen, które przyczyniają się do zmiany klimatu, oraz że mikrodrobiny plastiku osłabiają odporność oceanów i ogólnie środowiska;

26. zwraca uwagę, że mikro- i nanodrobiny plastiku mogą mieć również wpływ na zdrowie ludzi; zwraca uwagę na narażenie na działanie substancji chemicznych zaburzających funkcjonowanie układu hormonalnego zawartych w mikrodrobinach plastiku;

27. podkreśla potrzebę prowadzenia dalszych badań i gromadzenia danych na temat wpływu mikrowłókien, mikroi nanodrobin plastiku z przemysłu włókienniczego na środowisko, klimat i zdrowie ludzi;

28. wzywa Komisję do szybkiego przedstawienia opóźnionej inicjatywy w sprawie ograniczenia niezamierzonego uwalniania mikrodrobin plastiku; podkreśla znaczenie rozwiązania problemu u źródła i uwzględnienia całego cyklu życia wyrobów; wzywa do określenia w oczekiwanym rozporządzeniu jasnych celów i środków mających zapobiec uwalnianiu mikro- i nanodrobin plastiku i mikrowłókien do środowiska oraz zminimalizować ich uwalnianie, w tym zarówno niezamierzone, jak i zamierzone; uważa, że wymogi dotyczące ekoprojektu powinny faworyzować te tkaniny, które zgodnie z już dostępną wiedzą uwalniają mniejszą ilość mikrodrobin plastiku i mikrowłókien;

29. podkreśla, że zanieczyszczenie mikro- i nanodrobinami plastiku jest często spowodowane procesami barwienia i prania tekstyliów syntetycznych, ponieważ syntetyczne mikrowłókna są uwalniane do ścieków; zwraca w związku z tym uwagę, że większość mikrodrobin plastiku z tekstyliów uwalniana jest podczas pierwszych 5-10 prań, co jedynie utrwala związek między szybką modą a zanieczyszczeniem mikrodrobinami plastiku 56 ; podkreśla, że potrzebne są środki mające na celu ograniczenie ilości mikrodrobin plastiku uwalnianych podczas przemysłowej obróbki na mokro oraz prania i suszenia przez sektor przemysłu i konsumentów;

30. wzywa Komisję i państwa członkowskie do wspierania badań nad wpływem mikro- i nanodrobin plastiku oraz ogólnie nad uwalnianiem mikrowłókien, w tym innowacji, które pozwoliłyby uniknąć uwalniania mikrowłókien i mikrodrobin plastiku na każdym etapie cyklu życia wyrobu;

31. podkreśla znaczenie opracowania nietoksycznych cykli materiałowych z myślą o przejściu na neutralną dla klimatu gospodarkę o obiegu zamkniętym; ponawia apel o wyeliminowanie luki w obecnych ramach prawnych dotyczących chemikaliów poprzez nadanie priorytetu produktom, z którymi konsumenci mają bliski i częsty kontakt, takim jak wyroby włókiennicze; ubolewa nad tym, że niebezpieczne chemikalia są szeroko rozpowszechnione w różnych procesach produkcji wyrobów włókienniczych, co ma znaczny negatywny wpływ na środowisko i pracowników, oraz że te chemikalia mogą zostawać na odzieży i na wyrobach włókienniczych używanych w domu, szkodząc konsumentom; uważa, że należy zakazać wszelkiego stosowania szkodliwych chemikaliów lub ograniczyć je do poziomów, które nie są szkodliwe dla zdrowia ludzi i środowiska; potwierdza, że zgodnie z hierarchią postępowania z odpadami zdefiniowaną w dyrektywie ramowej w sprawie odpadów zapobieganie ma pierwszeństwo przed recyklingiem, a zatem recykling nie powinien usprawiedliwiać dalszego stosowania niebezpiecznych substancji "odziedziczonych"; podkreśla, że wyroby włókiennicze powinny być bezpieczne, zrównoważone i projektowane pod kątem obiegu zamkniętego;

32. ubolewa nad powolnym wdrażaniem strategii w zakresie chemikaliów na rzecz zrównoważoności i oczekuje zwłaszcza przeglądu rozporządzenia REACH; wzywa Komisję do przyjęcia tego wniosku bez dalszej zwłoki oraz do wywiązania się z zobowiązania do zastąpienia w jak największym stopniu w wyrobach włókienniczych wprowadzanych do obrotu w UE substancji potencjalnie niebezpiecznych lub, jeśli nie, do zredukowania ilości tych substancji; podkreśla, że rozporządzenie REACH musi być bardziej spójne z zasadami gospodarki o obiegu zamkniętym z uwzględnieniem specyfiki sektora włókienniczego, zwłaszcza by stopniowo wyeliminować niebezpieczne chemikalia, ujawniać informacje o chemikaliach zastosowanych w produktach i zapewnić identyfikowalność; podkreśla, że stopniowe wyeliminowanie niebezpiecznych chemikaliów wzmocniłoby rynki surowców wtórnych;

33. wyraża zaniepokojenie tym, że około 60 chemikaliów stosowanych w wyrobach włókienniczych wprowadzanych do obrotu w UE uznaje się za rakotwórcze, mutagenne lub działające szkodliwie na rozrodczość; podkreśla znaczenie kontynuowania badań nad chemikaliami stosowanymi w wyrobach włókienniczych, w tym nad ich wpływem na zdolność wyrobów włókienniczych do recyklingu; przypomina o zawartym w strategii w zakresie chemikaliów na rzecz zrównoważoności zobowiązaniu Komisji do zadbania o to, by produkty konsumpcyjne nie zawierały substancji chemicznych powodujących nowotwory, mutacje genowe, wpływających na układ rozrodczy lub układ hormonalny bądź trwałych i wykazujących zdolność do bioakumulacji; wzywa Komisję do niezwłocznego wywiązania się z tego zobowiązania, w tym poprzez przyjęcie niezbędnych środków ustawodawczych; podkreśla, że narażenie na substancje zaburzające funkcjonowanie układu hormonalnego może mieć wiele szkodliwych skutków dla zdrowia, gdyż ich celem padają różne narządy i systemy w organizmie ludzkim oraz mogą one zaburzać inne procesy metaboliczne regulowane hormonalnie, tymczasem brakuje szczegółowych przepisów dotyczących substancji zaburzających funkcjonowanie układu hormonalnego w wyrobach włókienniczych;

34. podkreśla, że PFAS okazały się być niezwykłe trwałe w środowisku, a ich produkcja i wykorzystanie skutkowały poważnym zanieczyszczeniem gleby, wody i żywności; podkreśla, że PFAS są szeroko i powszechnie stosowane w przemyśle włókienniczym; w związku z tym wzywa do rygorystycznej regulacji PFAS w wyrobach włókienniczych;

Obieg zamknięty już w fazie projektowania

35. z zadowoleniem przyjmuje wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie ekoprojektu dla zrównoważonych produktów; z zadowoleniem przyjmuje przeprowadzoną przez Komisję ocenę wyrobów włókienniczych i obuwia jako priorytetowej grupy produktów, które mogłyby być uregulowane rozporządzeniem w sprawie ekoprojektu; podkreśla, że przyjęcie wymogów dotyczących ekoprojektu dla wszystkich wyrobów włókienniczych i obuwia powinno być priorytetem;

36. podkreśla, że wymogi dotyczące ekoprojektu powinny kompleksowo uwzględniać sektor włókienniczy we wszystkich parametrach produktu; wzywa Komisję do zadbania o analizę koniecznych ustępstw ze względu na różnorodne aspekty produktu; podkreśla, że wymogi dotyczące ekoprojektu powinny faktycznie uwzględniać nadprodukcję i nadmierną konsumpcję wyrobów włókienniczych, ślad materiałowy i obecność substancji potencjalnie niebezpiecznych;

37. podkreśla, że wymogi dotyczące ekoprojektu dla wyrobów włókienniczych należy określić zgodnie z celami Unii dotyczącymi klimatu - w szczególności z celem osiągnięcia neutralności klimatycznej najpóźniej do 2050 r. - środowiska - w tym z celem dotyczącym różnorodności biologicznej - efektywnego gospodarowania zasobami i bezpieczeństwa, zmniejszenia śladu środowiskowego, materiałowego i konsumpcyjnego - z uwzględnieniem ograniczeń planety określonych w 8. programie działań w zakresie środowiska - nietoksyczności, energooszczędności, a także innych powiązanych celów, przepisów i zobowiązań międzynarodowych Unii;

38. wzywa Komisję do szybkiego ustanowienia horyzontalnych wymogów dotyczących ekoprojektu dla wyrobów włókienniczych i obuwia, a następnie do skoncentrowania się na określeniu szczegółowych wymogów dla poszczególnych wyrobów włókienniczych;

39. wzywa Komisję i państwa członkowskie do zapewnienia podmiotom gospodarczym wystarczającego czasu na dostosowanie się do nowych wymogów dotyczących ekoprojektu, w szczególności z uwzględnieniem potrzeb mikroprzedsiębiorstw i MŚP;

40. uważa, że konsumpcja nowych wyrobów włókienniczych, takich jak ubrania, zależy od kilku czynników, w tym od dostępności produktów i ich ceny, a nie tylko od potrzeby zastąpienia produktu, który nie jest już funkcjonalny; wzywa Komisję i państwa członkowskie do zadbania w ramach polityki dotyczącej wyrobów włókienniczych o całościowe spojrzenie na trwałość, w tym zarówno fizyczną, jak i emocjonalną trwałość wprowadzanych na rynek wyrobów włókienniczych, pojmujące projekt odzieży jako uwzględniający długotrwałą aktualność i atrakcyjność dla konsumentów, ponieważ ubranie ma wartość kulturową;

41. zachęca Komisję i państwa członkowskie do wspierania badań nad tym, jak można zmierzyć trwałość emocjonalną i uwzględnić ją w działaniach politycznych;

42. podkreśla potrzebę propagowania przez Komisję i państwa członkowskie modeli biznesowych i innych środków, które przyczyniają się do wydłużenia cyklu życia wyrobów włókienniczych i ich dłuższego używania, oraz promowania ponownego użycia i naprawy jako alternatywy dla zakupu nowych produktów;

43. wzywa państwa członkowskie do zbadania możliwości ustanowienia zachęt do zrównoważonej konsumpcji, takich jak obniżona stawka podatku VAT na wyroby z drugiej ręki i na usługi naprawy;

44. uważa, że przy dokonywaniu zamówień publicznych organy publiczne powinny pobudzać tworzenie bardziej zrównoważonych wyrobów włókienniczych i modeli biznesowych o obiegu zamkniętym oraz dążyć do ograniczenia wpływu wyrobów włókienniczych na środowisko; wzywa do szerszego i skuteczniejszego stosowania społecznie odpowiedzialnych i zrównoważonych kryteriów udzielania zamówień publicznych na wyroby włókiennicze, aby uniknąć fragmentacji rynku; zachęca przedsiębiorstwa społeczne do udziału w przetargach publicznych;

45. uważa, że odzież, obuwie, dodatki i wyroby do dekoracji wnętrz powinny nie pozostawać w sprzeczności z dobrostanem zwierząt; ubolewa nad tym, że w strategii dotyczącej wyrobów włókienniczych nie poświęcono uwagi dobrostanowi zwierząt; z zadowoleniem przyjmuje innowacje ze strony niektórych podmiotów w sektorze, takie jak zrównoważone materiały zastępcze; uważa, że należy udzielić większego wsparcia na rzecz badań i rozwoju w tej dziedzinie;

46. wzywa Komisję do przedstawienia środków dotyczących dobrostanu i ochrony zwierząt w obrębie sektora włókienniczego, koncentrujących się na wyeliminowaniu szkodliwych praktyk i nielegalnego handlu dziką fauną i florą oraz na zwiększeniu przejrzystości i upowszechnianiu wiedzy w kwestii wykorzystywania zwierząt do produkcji i testowania wyrobów włókienniczych, również w państwach trzecich;

47. podkreśla, że Komisja i państwa członkowskie powinny promować badania naukowe, wspierać innowacje i opracowywać strategie polityczne wspierające nowe zrównoważone modele biznesowe o obiegu zamkniętym w przemyśle włókienniczym, takie jak ponowne wykorzystanie, wynajem, produkcja na żądanie, i innowacje technologiczne, które mogą ograniczyć skutki środowiskowe i społeczne sektora, dostarczać informacji i poprawić stan zdrowia konsumentów; podkreśla, że badania naukowe i innowacje są kluczowe we wzmocnieniu konkurencyjności unijnego przemysłu włókienniczego; apeluje o badania i innowacje w dziedzinie włókien sztucznych, w tym dotyczące recyklingu odpadów przekształcanych we włókna i włókien przekształcanych w inne włókna oraz upcyklingu odpadów syntetycznych w przemyśle włókienniczym;

48. wzywa Komisję i państwa członkowskie, by ułatwiały tworzenie zrównoważonych modeli biznesowych i sprzyjały konkurencyjności sektora;

49. podkreśla, że nie tylko wyroby i materiały, lecz również modele biznesowe i szerszą infrastrukturę należy projektować tak, by sprzyjały zapobieganiu powstawaniu odpadów, przygotowywaniu do ponownego użycia i recyklingowi wysokiej jakości zgodnie z hierarchią postępowania z odpadami; uważa, że zrównoważone modele biznesowe o obiegu zamkniętym powinny stać się normą; domaga się wprowadzenia wskaźników i wartości odniesienia, które wykażą efektywność środowiskową modelu biznesowego o obiegu zamkniętym, wraz z zachętami politycznymi powiązanymi z tym wykazanym wpływem;

50. podkreśla znaczenie recyklingu - po zastosowaniu hierarchii postępowania z odpadami - dla obiegu zamkniętego jako źródła surowców do produkcji wyrobów włókienniczych w Europie; podkreśla, że czystość materiału wyjściowego przy produkcji tkanin wpływa również na efektywność i rentowność procesu recyklingu oraz że ograniczony skład materiałów mieszanych przyczyniłby się do zdatności wyrobów do recyklingu w Europie; podkreśla, że europejski rynek surowców wtórnych musi być konkurencyjny;

51. wzywa do wprowadzenia systemów rozszerzonej odpowiedzialności producenta i innych środków ad hoc, by zachęcić do badań, innowacji, inwestycji i zwiększenia skali infrastruktury do zbiórki, sortowania i sortowania składu, przygotowywania do ponownego użycia oraz do rozwiązań w zakresie ponownego użycia i wysokiej jakości recyklingu przekształcającego włókna w inne włókna, które będą umożliwiały oddzielanie i recykling materiałów mieszanych i dekontaminację strumieni odpadów;

52. zachęca państwa członkowskie, regiony i organy zarządzające do pełnego wykorzystania europejskich funduszy strukturalnych oraz Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności, aby uwolnić potencjał europejskiego przemysłu włókienniczego w dziedzinie innowacyjnych rozwiązań na rzecz dalszej cyfryzacji i dekarbonizacji sektora; zachęca do tworzenia węzłów gospodarki o obiegu zamkniętym, które zgromadzą innowacyjne placówki badawcze i zakłady zajmujące się zbiórką, sortowaniem i recyklingiem, dzięki czemu odpady zyskają wartość oraz powstaną nowe możliwości zatrudnienia przy produkcji wyrobów włókienniczych; apeluje o stworzenie sieci regionalnych i krajowych ośrodków zrównoważonego rozwoju i innowacji w włókiennictwie, aby pomóc przedsiębiorstwom, a zwłaszcza MŚP, w dwojakiej transformacji - cyfrowej i ekologicznej;

53. przypomina, że istnieją różne możliwości finansowania ze środków UE, np. za pośrednictwem klastra 2 programu "Horyzont Europa" lub Europejskiej Rady ds. Innowacji; podkreśla, że unijny program badań i innowacji musi uwzględniać cały łańcuch wartości o obiegu zamkniętym w ekosystemie wyrobów włókienniczych; apeluje w związku z tym o specjalne, wspólnie programowane partnerstwo na szczeblu UE, aby zwiększyć konkurencyjność Unii Europejskiej w dziedzinie innowacyjnych i zrównoważonych wyrobów włókienniczych; podkreśla, że przyszłe programy prac w ramach programu "Horyzont Europa" powinny odzwierciedlać cele związane z obiegiem zamkniętym i zrównoważonym rozwojem, jak określono w strategii UE dotyczącej wyrobów włókienniczych oraz w odpowiadającym jej unijnym programie badań i innowacji w dziedzinie wyrobów włókienniczych; podkreśla rolę wspólnot wiedzy i innowacji Europejskiego Instytutu Innowacji i Technologii - wspólnoty EIT Culture & Creativity oraz wspólnoty EIT Manufacturing; wzywa Komisję, by wyznaczyła zarządcę programu Europejskiej Rady ds. Innowacji ds. innowacyjnych, inteligentnych i zrównoważonych wyrobów włókienniczych i podejmowała wyzwania w ramach "Akceleratora" EIC;

54. podkreśla, jak ważne są dialogi sektorowe, by sektor włókienniczy bardziej się zaangażował w przejście na neutralną dla klimatu gospodarkę o obiegu zamkniętym; oczekuje stworzenia ścieżki transformacji, która stanie się fundamentem ekosystemu wyrobów włókienniczych w Europie;

55. wzywa Komisję do opracowania, we współpracy z zainteresowanymi stronami z branży i placówkami badawczymi, metody oceny cyklu życia mającej zastosowanie do przemysłu włókienniczego, aby zapewnić sprawiedliwe porównywanie wyrobów włókienniczych; zwraca uwagę, że przyjęta za zasadę ocena cyklu życia odgrywa zasadniczą rolę w unikaniu niezamierzonego wpływu na środowisko oraz ma zachęcać do opracowywania nowych surowców, w przypadku których można wykazać mniejszy wpływ na środowisko; podkreśla zapotrzebowanie na europejską normę dotyczącą oceny cyklu życia i na lepszą infrastrukturę danych w całych łańcuchach dostaw, aby umożliwić tę ocenę;

56. podkreśla, jak ważne dla sektora są spójne i konsekwentne ramy prawne; uwypukla szczególną rolę, jaką pionierzy, mikroprzedsiębiorstwa, MŚP i przedsiębiorstwa typu startup odgrywają w transformacji w kierunku gospodarki o obiegu zamkniętym i neutralnej dla klimatu; podkreśla potrzebę wsparcia MŚP z sektora włókienniczego w odchodzeniu od liniowych modeli biznesowych i niezrównoważonych praktyk w aspektach klimatycznych, środowiskowych, zdrowotnych i społecznych, w tym poprzez wytyczne ułatwiające dostęp do istniejącego finansowania i dopełnianie formalności administracyjnych; podkreśla znaczenie oferty szkoleniowej dla MŚP; odnotowuje ofertę Europejskiej Sieci Przedsiębiorczości oraz europejskiego centrum innowacji cyfrowych;

Odpady włókiennicze i rozszerzona odpowiedzialność producenta

57. uważa, że producenci wyrobów włókienniczych powinni ponosić rozszerzoną odpowiedzialność za wyroby włókiennicze po raz pierwszy wprowadzane do obrotu na terytorium danego państwa członkowskiego; z zadowoleniem przyjmuje zamiar Komisji, by w ramach przeglądu dyrektywy ramowej w sprawie odpadów ustanowić zharmonizowane przepisy UE dotyczące rozszerzonej odpowiedzialności producenta w odniesieniu do wyrobów włókienniczych, z uwzględnieniem ekomodulacji opłat; wzywa Komisję, by dopilnowała, aby znaczna część opłat wnoszonych w ramach systemów rozszerzonej odpowiedzialności producenta została wykorzystana na środki zapobiegania powstawaniu odpadów i przygotowywania do ponownego użycia, z poszanowaniem hierarchii postępowania z odpadami;

58. podkreśla, że rozszerzona odpowiedzialność producenta powinna spełniać co najmniej wymogi zawarte w art. 8 i 8a dyrektywy 2008/98/WE, a także obejmować wszelkie inne odnośne koszty specyficzne dla sektora włókienniczego; podkreśla potrzebę zapewnienia spójności między ekomodulacją opłat a przyszłymi aktami delegowanymi dotyczącymi wyrobów włókienniczych przyjętymi na mocy rozporządzenia w sprawie ekoprojektu, zgodnie z którymi wymogi dotyczące ekoprojektu powinny być podstawą, a opłaty z tytułu rozszerzonej odpowiedzialności producenta mogą zachęcać przedsiębiorstwa do podejmowania dalszych działań;

59. wzywa Komisję do zadbania o to, by internetowe platformy handlowe również były objęte przepisami dotyczącymi rozszerzonej odpowiedzialności producenta; uważa, że ważne jest, by system rozszerzonej odpowiedzialności producenta promował działalność przedsiębiorstw społecznych uczestniczących w gospodarowaniu używanymi wyrobami włókienniczymi;

60. podkreśla potrzebę bezpiecznego dla środowiska gospodarowania zebranymi wyrobami włókienniczymi; przypomina, że od 1 stycznia 2025 r. selektywna zbiórka wyrobów włókienniczych będzie obowiązkowa; zachęca Komisję do monitorowania państw członkowskich, które już wdrożyły selektywną zbiórkę, z myślą o ułatwieniu wymiany najlepszych praktyk i o usprawnieniu wdrażania;

61. podkreśla, że przegląd dyrektywy ramowej w sprawie odpadów powinien wprowadzić szczegółowe odrębne cele w zakresie zapobiegania powstawaniu odpadów włókienniczych, zbiórki wyrobów włókienniczych, ich ponownego użycia, przygotowywania do ponownego użycia, recyklingu w obiegu zamkniętym przekształcającego włókna w inne włókna i odejścia od składowania wyrobów włókienniczych; podkreśla, że do monitorowania celów potrzebne są wiarygodne dane i wartości odniesienia; podkreśla także, jak ważne jest ustanowienie zharmonizowanych kryteriów utraty statusu odpadu w przypadku wyrobów włókienniczych;

62. zwraca uwagę na potrzebę inwestowania w infrastrukturę zbiórki używanej odzieży oraz w zaawansowane zakłady sortowania i recyklingu, aby od 2025 r. być w stanie gospodarować odpadami włókienniczymi; podkreśla korzyści płynące z rozbudowy infrastruktury automatycznego sortowania pokonsumenckich wyrobów włókienniczych, która może zapewnić wysoki poziom precyzji i efektywności;

63. uważa za ważne sprzyjanie przedsiębiorstwom gospodarki społecznej zbierającym i ponownie wykorzystującym wyroby włókiennicze jako partnerom w dążeniu do osiągnięcia celów w zakresie zbierania odpadów i gospodarowania nimi oraz w wywiązywaniu się z tego obowiązku;

64. wzywa Komisję i państwa członkowskie do promowania konkretnych środków mających na celu uświadamianie oraz osiągnięcie wyższych poziomów selektywnej zbiórki wyrobów włókienniczych, w tym poprzez stosowanie zachęt ekonomicznych;

65. zgadza się z Komisją, że produkcja odzieży z butelek poddanych recyklingowi nie jest zgodna z modelem opartym na obiegu zamkniętym dla butelek PET; uważa, że nie należy wprowadzać w błąd twierdzeniami o zawartości materiałów z recyklingu w odzieży opartej na PET oraz że należy to uwzględnić między innymi w przeglądzie kryteriów oznakowania ekologicznego UE;

66. ubolewa nad tym, że około 20 % włókien tekstylnych staje się odpadami, zanim jeszcze trafią do konsumenta końcowego; uważa, że niewiele wiadomo o łącznej ilości włókien wyrzucanych na etapie przedkonsumenckim; wzywa Komisję do wprowadzenia wymogu obowiązkowych sprawozdań na temat odpadów przedkonsumenckich;

67. podkreśla, że potrzebny jest przegląd rozporządzenia w sprawie przemieszczania odpadów, by wzmóc walkę z nielegalnym przemieszczaniem odpadów do państw trzecich; podkreśla potrzebę ustanowienia kryteriów rozróżnienia towarów używanych i odpadów; zauważa, że środki te będą szczególnie istotne w przypadku odpadów włókienniczych; wyraża zaniepokojenie faktem, że odpady włókiennicze są nadal fałszywie oznakowane jako towary z drugiej ręki 57 ; uznając zasadę bliskości określoną w dyrektywie ramowej w sprawie odpadów, zwraca uwagę, że przemieszczanie odpadów między państwami członkowskimi UE może istotnie ułatwić recykling odpadów w celu wprowadzenia surowców wtórnych do gospodarki o obiegu zamkniętym;

68. potwierdza swoje stanowisko, że eksport odpadów do państw spoza UE powinien być dozwolony jedynie wówczas, gdy państwa przyjmujące gospodarują nimi zgodnie z normami dotyczącymi zdrowia ludzkiego i ochrony środowiska, które są równoważne normom UE, łącznie z przestrzeganiem konwencji międzynarodowych w sprawie praw pracowniczych, oraz że przed wywozem wszystkie zakłady przyjmujące należy poddać kontroli pod kątem gospodarki bezpiecznej dla środowiska;

69. wzywa Komisję i państwa członkowskie do dopilnowania, aby prawdopodobny wzrost ilości zebranych odpadów włókienniczych po wprowadzeniu selektywnej zbiórki w 2025 r. nie doprowadził do spalania lub składowania takich wyrobów włókienniczych w państwach spoza UE; wzywa Komisję do sprecyzowania, że "przygotowane do specyfikacji używanej odzieży i innych używanych wyrobów włókienniczych" powinno obejmować między innymi wstępne posortowanie;

Przejrzystość i identyfikowalność

70. z zadowoleniem przyjmuje inicjatywę na rzecz wzmocnienia pozycji konsumentów w kontekście transformacji ekologicznej i wynikające z niej przepisy UE, które powinny sprawić, że konsumenci będą w punkcie sprzedaży informowani o gwarancji trwałości handlowej wyrobów włókienniczych oraz należycie informowani o możliwości ich naprawy, o gospodarowaniu nimi, gdy przestaną się nadawać do użytku, i o roku produkcji;

71. wyraża zaniepokojenie powszechnością stosowania pseudoekologicznego marketingu; zwraca uwagę, że 53 % twierdzeń dotyczących ekologiczności zawiera niejasne, wprowadzające w błąd lub bezpodstawne informacje, a 40 % takich twierdzeń nie opiera się na dowodach; z zadowoleniem przyjmuje wniosek Komisji dotyczący wzmocnienia pozycji konsumentów w procesie transformacji ekologicznej oraz wniosek dotyczący dyrektywy w sprawie twierdzeń dotyczących ekologiczności; podkreśla potrzebę ustanowienia jasnych zasad, by położyć kres pseudoekologicznemu marketingowi, oraz uświadamiania skutków szybkiej mody i zachowań konsumentów dla środowiska;

72. wzywa Komisję do dokonania przeglądu i wzmocnienia przepisów dotyczących oznakowania ekologicznego UE w przypadku wyrobów włókienniczych, aby umożliwić rozpoznawanie najbardziej zrównoważonych wyrobów włókienniczych;

73. z zadowoleniem przyjmuje opracowanie zasad dotyczących kategorii śladu środowiskowego produktu dla odzieży i obuwia; wzywa Komisję do dopilnowania, aby metody te uwzględniały wszystkie istotne skutki dla środowiska; wyraża zaniepokojenie brakiem takich czynników odzwierciedlających wpływ na środowisko jak emisje mikro- i nanodrobin plastiku oraz utrata różnorodności biologicznej; podkreśla potrzebę włączenia organizacji branżowych i innych niż branżowe w proces opracowywania takich zasad, a także potrzebę zapewnienia przejrzystości i dostępności danych;

74. z zadowoleniem przyjmuje wprowadzenie do wniosku dotyczącego ekoprojektu cyfrowego paszportu produktu, który - jako element spójnych ram wraz z przepisami dotyczącymi należytejstaranności przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju i z wnioskiem dotyczącym pracy przymusowej - zapewni większą przejrzystość; uważa, że cyfrowy paszport jest decydującym narzędziem w uzyskaniu obiegu zamkniętego, i docenia rolę, jaką może on odegrać w tworzeniu nowych zrównoważonych modeli biznesowych dla włókiennictwa i we wzmacnianiu pozycji konsumentów dzięki ułatwieniu zrównoważonych wyborów poprzez zwiększenie dostępności i przejrzystości informacji; podkreśla, że informacje w cyfrowym paszporcie muszą być dokładne, kompletne i aktualne;

75. wyraża zaniepokojenie, że obszerne zapasy wnikające z nadprodukcji, nadwyżek, towarów niechodliwych i towarów zwróconych skutkują niszczeniem wyrobów włókienniczych, które w pełni nadają się do użytku; podkreśla, że zgodnie ze zmianą rozporządzenia w sprawie ekoprojektu należy wprowadzić na szczeblu Unii zakaz niszczenia niesprzedanych i zwróconych wyrobów włókienniczych, i uważa, że kluczowe są kompleksowe informacje umożliwiające monitorowanie przestrzegania zakazu niszczenia niesprzedanych wyrobów włókienniczych;

76. podkreśla znaczenie zharmonizowanego i właściwie funkcjonującego rynku wewnętrznego; ubolewa nad tym, że znaczna ilość wyrobów włókienniczych dostępnych na rynku unijnym jest niezgodna z prawem Unii 58 ; wzywa państwa członkowskie do ściślejszego nadzoru nad rynkiem, do częstszych kontroli i do stosowania odstraszających kar za naruszenia, aby zadbać o to, by wszystkie wyroby wprowadzane na rynek UE, w tym przez internetowe platformy handlowe z państw spoza UE, spełniały wymogi zawarte w prawodawstwie Unii; podkreśla, jak ważne jest zapobieganie importowi podrobionych lub niebezpiecznych wyrobów włókienniczych oraz jak ważny jest zharmonizowany nadzór na rynku wewnętrznym;

77. apeluje do Komisji o przeprowadzenie w państwach członkowskich kontroli systemów egzekwowania przepisów dotyczących wyrobów włókienniczych oraz o przedstawienie zaleceń dotyczących usprawnienia i wzmocnienia współpracy i koordynacji między organami egzekwującymi te przepisy, a także o zaproponowanie, o ile jest to niezbędne, unijnych instrumentów egzekwowania; apeluje do Komisji o skorzystanie z uprawnień przysługujących jej na mocy art. 11 ust. 4 rozporządzenia (UE) 2019/1020, by zagwarantować odpowiednie testowanie produktów w całej Unii; ponawia swój apel do Komisji o szybkie podejmowanie kroków prawnych w razie stwierdzenia, że nie są przestrzegane przepisy UE, dotyczące w szczególności ochrony zdrowia ludzkiego i środowiska oraz funkcjonowania rynku wewnętrznego; przypomina swoje stanowisko, zgodnie z którym procedury dotyczące naruszenia przepisów w dziedzinie środowiska powinny stać się skuteczniejsze 59 ;

Należyta staranność i sprawiedliwość społeczna

78. ubolewa, że strategia UE na rzecz zrównoważonych wyrobów włókienniczych o obiegu zamkniętym nie uwzględnia kwestii społecznych, takich jak prawa pracownicze i perspektywa płci;

79. podkreśla, że sektor włókienniczy jest skażony różnorodnymi naruszeniami praw pracowniczych, w szczególności dotykającymi kobiety i inne zmarginalizowane grupy, w tym głodowymi płacami, kradzieżą wynagrodzeń, nieuzasadnionym ograniczaniem prawa do tworzenia związków zawodowych lub do przystąpienia do dowolnego związku zawodowego, pracą dzieci, pracą przymusową, narażeniem na niebezpieczne warunki pracy i molestowanie seksualne 60 (61 ;

80. z zadowoleniem przyjmuje wniosek Komisji dotyczący dyrektywy o należytej staranności przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju jako ważny krok w kierunku rozwiązania konkretnych problemów w sektorze włókienniczym; podkreśla, że negatywnych skutków dla środowiska i skutków społecznych w krajach będących dostawcami nie można uniknąć za pomocą samych przepisów dotyczących należytej staranności i że bardziej zrównoważony rozwój społeczny i większe zrównoważenie środowiskowe wymagają całościowego podejścia; wzywa Komisję do zapewnienia dodatkowego wsparcia podmiotom lokalnym w krajach partnerskich oraz do podjęcia dodatkowych środków ustawodawczych w celu zaradzenia tym skutkom w krajach spoza UE; podkreśla ponadto, że UE powinna zabiegać o ratyfikację wszystkich konwencji Międzynarodowej Organizacji Pracy (MOP), które są istotne dla przemysłu włókienniczego; wzywa państwa członkowskie do wsparcia wysiłków mających na celu zapobieganie przemocy ze względu na płeć w sektorze włókienniczym poprzez zobowiązanie do ratyfikacji i wdrożenia konwencji MOP nr 190 dotyczącej eliminacji przemocy i molestowania w miejscu pracy;

81. wzywa Komisję do uwzględnienia perspektywy płci przy wdrażaniu strategii UE dotyczącej wyrobów włókienniczych; zwraca szczególną uwagę na fakt, iż kobiety stanowią 80 % 62  światowej siły roboczej w sektorze odzieżowym, a zatem w nieproporcjonalny sposób odczuwają negatywny wpływ tego sektora; zwraca uwagę na liczne doniesienia o przemocy ze względu na płeć w przemyśle włókienniczym; zaznacza, że kobiety i dziewczęta pracujące w fabrykach odzieżowych są szczególnie narażone na molestowanie i przemoc ze względu na płeć z powodu niepewnych warunków zatrudnienia i niskiej płacy, a także z powodu ograniczonej możliwości awansu zawodowego, lokalizacji miejsc pracy i ich uzależnienia od zakwaterowania w miejscu pracy; podkreśla, że w sektorze włókienniczym szczególną uwagę należy zwrócić na równość płci i prawa kobiet; stanowczo domaga się, by umożliwić swobodne zakładanie związków zawodowych kobiet i prowadzenie przez nie działalności, oraz apeluje o przestrzeganie prawa do rokowań zbiorowych;

82. zauważa, że w przemyśle włókienniczym kobiety są często wykluczone z procesu podejmowania decyzji; wzywa pracodawców w sektorze włókienniczym do podjęcia działań na rzecz zagwarantowania reprezentacji kobiet na stanowiskach kierowniczych i dyrektorskich oraz w forach konsultacyjnych; wzywa ponadto pracodawców do organizowania szkoleń dla kadry kierowniczej i pracowników w zakresie równouprawnienia płci i dyskryminacji ze względu na płeć; wzywa państwa członkowskie do promowania wśród dziewcząt i kobiet studiów w dziedzinach nauk przyrodniczych, technologii, inżynierii, sztuki i matematyki, aby zadbać o to, by kobiety odgrywały kluczową rolę we wszystkich aspektach przemysłu włókienniczego, w tym w korzystaniu z zaawansowanych technologicznie maszyn, często potrzebnych podczas różnych procesów produkcyjnych, a tym samym aby podkreślić powiązania między kobietami, technologiami i wyrobami włókienniczymi;

83. wzywa państw członkowskie i Komisję do dbania o gromadzenie kompleksowych danych posortowanych według płci, by ustalić udział kobiet w sektorze włókienniczym oraz zidentyfikować ewentualne różnice lub rozbieżności między państwami członkowskimi;

84. przypomina, że rodzime rzemiosło jest często przywłaszczane, co wiąże się z rasizmem strukturalnym, i wykorzystywane do produkcji odzieży przeznaczonej do masowej konsumpcji; przypomina, że ofiarą pada rzemiosło i jego twórcy, ponieważ lokalne społeczności zmusza się do podejmowania słabo opłacanej pracy w przemyśle konfekcyjnym 63 ;

Szkodliwe praktyki zakupowe

85. ubolewa, że strategia nie przewiduje żadnych działań przeciwko szkodliwym praktykom zakupowym przedsiębiorstw; zwraca uwagę, że według MOP obecny brak równowagi sił między nabywcami odzieży a ich dostawcami, w szczególności MŚP, powoduje nadprodukcję i wyzysk pracowników w tym sektorze przemysłu 64 ; uważa, że należy skutecznie zająć się nieuczciwymi praktykami zakupowymi przedsiębiorstw, takimi jak dokonywanie w ostatniej chwili zmian w modelu lub czasie realizacji, jednostronne zmiany umów oraz anulowanie zamówień w ostatniej chwili; wzywa Komisję do zbadania, jak najlepiej zminimalizować tego rodzaju praktyki, w tym za pomocą przepisów czerpiących inspirację i opartych na doświadczeniach związanych z wdrażaniem dyrektywy (UE) 2019/633 65  w sprawie nieuczciwych praktyk handlowych w łańcuchu dostaw produktów rolnych i spożywczych;

86. nalega, by transformacja ekologiczna i cyfrowa europejskiego sektora włókienniczego doprowadziła do sprawiedliwej transformacji, która nie pozostawi nikogo w tyle; podkreśla, że przejście w przemyśle włókienniczym na bardziej zrównoważone modele biznesowe o obiegu zamkniętym może w znacznej mierze przyczynić się do stworzenia możliwości biznesowych, zielonych miejsc pracy oraz do podniesienia i zmiany kwalifikacji siły roboczej, a jednocześnie umożliwić poprawę warunków pracy oraz większą atrakcyjność sektora i płac pracowników, którzy odegrają kluczową rolę w transformacji; przyznaje, że choć transformacja sektora może zaowocować miejscami pracy wymagającymi nowych umiejętności, inne rodzaje miejsc pracy mogą zniknąć; podkreśla znaczenie wysokiej jakości dialogu społecznego oraz zaangażowania władz krajowych i regionalnych w odpowiednie zaplanowanie transformacji i zadbanie o to, by wprowadzone zostały środki łagodzące, a zmiany nastąpiły w sposób społecznie odpowiedzialny, w tym zadbanie o to, by nowo utworzone miejsca pracy w gospodarce o obiegu zamkniętym były miejscami pracy wysokiej jakości;

87. wzywa Komisję i państwa członkowskie do zapewnienia, wraz z partnerami społecznymi, branżą i innymi zainteresowanymi stronami, oferty sektorowych szkoleń i kształcenia w dziedzinie zrównoważonych wyrobów włókienniczych, aby uchronić istniejące miejsca pracy, zwiększyć poziom zadowolenia pracowników i zapewnić dostępność wykwalifikowanej siły roboczej; podkreśla, jak ważne jest, by nisko opłacani pracownicy sektora włókienniczego, w tym pracownicy o najbardziej tymczasowym statusie zatrudnienia, mieli dostęp do wysokiej jakości oferty uczenia się przez całe życie i szkoleń, zwłaszcza po okresach nieobecności z powodów opiekuńczych;

88. wzywa Komisję i państwa członkowskie, by wspierały podmioty gospodarki społecznej, w tym przedsiębiorstwa społeczne prowadzące działalność o obiegu zamkniętym, w zmianie i podnoszeniu kwalifikacji ich pracowników;

89. wzywa Komisję do zapewnienia równych warunków działania - przy wysokim poziomie ochrony środowiska - produktom wytwarzanym i konsumowanym w UE oraz produktom eksportowanym lub importowanym; zauważa, że większość odzieży w Unii jest importowana z państw trzecich 66 , przez co ma swój udział w szkodliwych skutkach środowiskowych i społecznych poza Unią; zwraca uwagę, że polityka handlowa może odegrać kluczową rolę w działaniu na rzecz zrównoważonych łańcuchów wartości, zwłaszcza poprzez skuteczne egzekwowanie rozdziałów dotyczących handlu i zrównoważonego rozwoju zawartych w umowach handlowych UE; uważa, że Unia powinna zadbać o to, by umowy handlowe i preferencyjne uzgodnienia handlowe były wykorzystywane jako dźwignie do promowania zrównoważonego rozwoju, ochrony klimatu i środowiska, praw człowieka, praw pracowniczych, sprawiedliwego i etycznego handlu na całym świecie oraz odpowiedzialnych łańcuchów wartości;

90. przypomina o zasadzie spójności polityki na rzecz rozwoju, a zwłaszcza o art. 208 TFUE, który stanowi, że "przy realizacji polityk, które mogłyby mieć wpływ na kraje rozwijające się, Unia bierze pod uwagę cele współpracy na rzecz rozwoju"; podkreśla, jak ważne jest ograniczenie do minimum ewentualnych rozbieżności i uzyskanie synergii z polityką współpracy na rzecz rozwoju, z korzyścią dla krajów rozwijających się oraz w celu zwiększenia skuteczności współpracy na rzecz rozwoju; zwraca uwagę na rolę spójności polityki na rzecz rozwoju w umożliwieniu zintegrowanego podejścia do osiągnięcia celów zrównoważonego rozwoju;

91. w związku z tym zdecydowanie zachęca Komisję do uzupełnienia strategii odpowiednimi programami regionalnymi i krajowymi dla krajów rozwijających się w ramach inicjatyw Instrumentu Sąsiedztwa oraz Współpracy Międzynarodowej i Rozwojowej "Globalny wymiar Europy" i "Drużyna Europy", co powinno zapewnić wyraźną promocję i informowanie o zrównoważonych projektach sprzyjających reformom zarządzania i skuteczniejszemu egzekwowaniu prawa, zwłaszcza prawa pracy, a także o zrównoważonych projektach wspierających budowę infrastruktury produkcji i dystrybucji wyrobów włókienniczych;

92. potępia błędne koło spowodowane skutkami zmiany klimatu, które zmuszają pracowników rolnych do porzucania gruntów niezdatnych już do uprawy, do wyprowadzki do ośrodków przemysłowych i do poszukiwania opartego na wyzysku zatrudnienia w przemyśle konfekcyjnym i w innych sektorach; przypomina, że pracownicy migrujący są szczególnie narażeni na wyzysk, ponieważ brakuje im sieci wsparcia społecznego, a także ze względu na ogólny brak infrastruktury społecznej i ochrony prawnej; przypomina, że rosnąca częstotliwość susz i powodzi zagraża również rolnikom uprawiającym bawełnę na całym świecie; przypomina, że bawełna jest szczególnie znamiennym przykładem wspomnianego błędnego koła, ponieważ jej uprawa wiąże się z nadmiernym zużyciem wody, co szkodzi glebie, a także ze stosowaniem pestycydów, co ma szkodliwy wpływ na rolników i środowisko;

o

o o

93. zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji.

1 Dz.U. C 465 z 17.11.2021, s. 11.
2 Dz.U. C 67 z 8.2.2022, s. 25.
3 Dz.U. C 184 z 5.5.2022, s. 2.
4 Dz.U. C 433 z 23.12.2019, s. 136.
5 Dz.U. C 371 z 15.9.2021, s. 75.
6 Dz.U. L 114 z 12.4.2022, s. 22.
7 Dz.U. L 312 z 22.11.2008, s. 3.
8 Dz.U. L 272 z 18.10.2011, s. 1.
9 Teksty przyjęte, P9_TA(2023)0003.
11 Europejska Sieć Informacji i Obserwacji Środowiska ETC/CE, raport 2/2022 pt. "Textiles and the environment: the role of design in Europe's circular economy" [Wyroby włókiennicze i środowisko: rola projektowania w europejskiej gospodarce o obiegu zamkniętym], Europejska Agencja Środowiska, Europejskie Centrum Tematyczne ds. Gospodarki o Obiegu Zamkniętym i Wykorzystywania Zasobów, 10 lutego 2022 r.
42 Art. 2 i art. 3 ust. 3 TUE, art. 8 TFUE oraz art. 23 Karty.
43 Parlament Europejski, Dyrekcja Generalna ds. Analiz Parlamentarnych, briefing pt. "Pracownicy sektora włókienniczego w krajach rozwijających się a europejska branża mody: w kierunku zrównoważonego rozwoju?", 24 lipca 2020 r.
46 Kampania Clean Clothes, "Another wage is possible: A cross-border base living wage in Europe".
52 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1119 z dnia 30 czerwca 2021 r. w sprawie ustanowienia ram na potrzeby osiągnięcia neutralności klimatycznej i zmiany rozporządzeń (WE) nr 401/2009 i (UE) 2018/1999, Dz.U. L 243 z 9.7.2021, s. 1.
59 Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 16 stycznia 2020 r. w sprawie 15. posiedzenia Konferencji Stron (COP15) Konwencji o różnorodności biologicznej, pkt 59 (Dz.U. C 270 z 7.7.2021, s. 94).
65 Dz.U. L 111 z 25.4.2019, s. 59.
66 Parlament Europejski, Dyrekcja ds. Analiz Parlamentarnych, briefing, "Textiles and the environment" [Wyroby włókiennicze a środowisko], 3 maja 2022 r., dostępny pod adresem: https://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/BRIE/2022/729405/ EPRS_BRI(2022)729405_EN.pdf

Zmiany w prawie

Powstańcy nie zapłacą podatku dochodowego od nagród

Minister finansów zaniecha poboru podatku dochodowego od nagród przyznawanych w 2024 roku powstańcom warszawskim oraz ich małżonkom. Zgodnie z przygotowanym przez resort projektem rozporządzenia, zwolnienie będzie dotyczyło nagród przyznawanych przez radę miasta Warszawy od 1 stycznia do końca grudnia tego roku.

Monika Pogroszewska 06.05.2024
Data 30 kwietnia dla wnioskodawcy dodatku osłonowego może być pułapką

Choć ustawa o dodatku osłonowym wskazuje, że wnioski można składać do 30 kwietnia 2024 r., to dla wielu mieszkańców termin ten może okazać się pułapką. Datą złożenia wniosku jest bowiem data jego wpływu do organu. Rząd uznał jednak, że nie ma potrzeby doprecyzowania tej kwestii. A już podczas rozpoznawania poprzednich wniosków, właśnie z tego powodu wielu mieszkańców zostało pozbawionych świadczeń.

Robert Horbaczewski 30.04.2024
Rząd chce zmieniać obowiązujące regulacje dotyczące czynników rakotwórczych i mutagenów

Rząd przyjął we wtorek projekt zmian w Kodeksie pracy, którego celem jest nowelizacja art. 222, by dostosować polskie prawo do przepisów unijnych. Chodzi o dodanie czynników reprotoksycznych do obecnie obwiązujących regulacji dotyczących czynników rakotwórczych i mutagenów. Nowela upoważnienia ustawowego pozwoli na zmianę wydanego na jej podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy.

Grażyna J. Leśniak 16.04.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do końca tego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz kolejny czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa. Pierwotnie termin wyznaczony był na koniec czerwca tego roku.

Beata Dązbłaż 10.04.2024
Będzie zmiana ustawy o rzemiośle zgodna z oczekiwaniami środowiska

Rozszerzenie katalogu prawnie dopuszczalnej formy prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie rzemiosła, zmiana definicji rzemiosła, dopuszczenie wykorzystywania przez przedsiębiorców, niezależnie od formy prowadzenia przez nich działalności, wszystkich kwalifikacji zawodowych w rzemiośle, wymienionych w ustawie - to tylko niektóre zmiany w ustawie o rzemiośle, jakie zamierza wprowadzić Ministerstwo Rozwoju i Technologii.

Grażyna J. Leśniak 08.04.2024
Tabletki "dzień po" bez recepty nie będzie. Jest weto prezydenta

Dostępność bez recepty jednego z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - takie rozwiązanie zakładała zawetowana w piątek przez prezydenta Andrzeja Dudę nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tzw. tabletka "dzień po" byłaby dostępna bez recepty miał być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stało na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 29.03.2024
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.UE.C.2023.1222

Rodzaj: Rezolucja
Tytuł: Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 1 czerwca 2023 r. w sprawie strategii UE na rzecz zrównoważonych wyrobów włókienniczych w obiegu zamkniętym (2022/2171(INI))
Data aktu: 01/06/2023
Data ogłoszenia: 21/12/2023