Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 12 grudnia 2017 r. dotycząca "W kierunku strategii w zakresie handlu elektronicznego" (2017/2065(INI)).

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 12 grudnia 2017 r. dotycząca "W kierunku strategii w zakresie handlu elektronicznego" (2017/2065(INI))

P8_TA(2017)0488

W kierunku strategii w zakresie handlu elektronicznego

(2018/C 369/03)

(Dz.U.UE C z dnia 11 października 2018 r.)

Parlament Europejski,

- uwzględniając art. 207 ust. 3 i art. 218 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE),

- uwzględniając Układ ogólny w sprawie handlu usługami (GATS),

- uwzględniając Umowę Światowej Organizacji Handlu (WTO) o technologii informacyjnej (ITA),

- uwzględniając program prac WTO w zakresie handlu elektronicznego,

- uwzględniając wspólną deklarację ministrów G-7 ds. ICT, wydaną na posiedzeniu, które odbyło się w Takamatsu (Kagawa) w dniach 29 i 30 kwietnia 2016 r.,

- uwzględniając deklarację ministerialną Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) na temat gospodarki cyfrowej, wydaną w Cancún w 2016 r.,

- uwzględniając dynamiczną koalicję ds. handlu w ramach Forum Zarządzania Internetem,

- uwzględniając trwające negocjacje handlowe UE z państwami trzecimi,

- uwzględniając porozumienie co do zasady ogłoszone przez Komisję dnia 6 lipca 2017 r. dotyczące umowy o partnerstwie gospodarczym między UE a Japonią,

- uwzględniając dyrektywę 2000/31/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 8 czerwca 2000 r. w sprawie niektórych aspektów prawnych usług społeczeństwa informacyjnego, w szczególności handlu elektronicznego w ramach rynku wewnętrznego (dyrektywa o handlu elektronicznym) ¹ ,

- uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) ² ,

- uwzględniając komunikat Komisji z dnia 14 października 2015 r. zatytułowany "Handel z korzyścią dla wszystkich: W kierunku bardziej odpowiedzialnej polityki handlowej i inwestycyjnej" (COM(2015)0497),

- uwzględniając komunikat Komisji z dnia 19 kwietnia 2016 r. zatytułowany "Cyfryzacja europejskiego przemysłu" (COM(2016)0180),

- uwzględniając komunikat Komisji z dnia 19 kwietnia 2016 r. zatytułowany "Europejska inicjatywa dotycząca przetwarzania w chmurze - budowanie w Europie konkurencyjnej gospodarki opartej na danych i wiedzy" (COM(2016)0178),

- uwzględniając sprawozdanie Komisji z dnia 23 czerwca 2017 r. w sprawie barier w handlu i inwestycjach (COM(2017)0338),

- uwzględniając komunikat Komisji z dnia 10 stycznia 2017 r. zatytułowany "Budowa europejskiej gospodarki opartej na danych" (COM(2017)0009),

- uwzględniając wniosek Komisji dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie poszanowania życia prywatnego oraz ochrony danych osobowych w łączności elektronicznej i uchylającego dyrektywę 2002/58/WE (rozporządzenie w sprawie prywatności i łączności elektronicznej) (COM(2017)0010),

- uwzględniając wniosek Komisji z dnia 13 września 2017 r. dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ram swobodnego przepływu danych nieosobowych w Unii Europejskiej (COM(2017)0495),

- uwzględniając dokument roboczy służb Komisji z dnia 2 maja 2017 r. zatytułowany "Digital4Development: mainstreaming digital technologies and services into EU Development Policy" (Cyfryzacja na rzecz rozwoju: włączenie technologii i usług cyfrowych do głównego nurtu polityki rozwoju UE" (SWD(2017)0157),

- uwzględniając swoją rezolucję z dnia 5 lipca 2016 r. w sprawie nowej, perspektywicznej i innowacyjnej przyszłej strategii w dziedzinie handlu i inwestycji ³ ,

- uwzględniając swoją rezolucję z dnia 3 lutego 2016 r. zawierającą zalecenia Parlamentu Europejskiego dla Komisji Europejskiej w sprawie negocjacji porozumienia w sprawie handlu usługami (TiSA) ⁴ ,

- uwzględniając swoją rezolucję z dnia 8 lipca 2015 r. zawierającą zalecenia Parlamentu Europejskiego dla Komisji Europejskiej dotyczące negocjacji w sprawie transatlantyckiego partnerstwa handlowo-inwestycyjnego (TTIP) ⁵ ,

- uwzględniając Szczyt Organizacji Narodów Zjednoczonych w sprawie Zrównoważonego Rozwoju oraz dokument końcowy przyjęty przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w dniu 25 września 2015 r., zatytułowany "Przekształcamy nasz świat: Agenda na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030", a także 17 celów zrównoważonego rozwoju,

- uwzględniając zbliżającą się 11. konferencję ministerialną WTO, która ma się odbyć w Buenos Aires (Argentyna) w dniach 10-13 grudnia 2017 r. i podczas której omawiany będzie prawdopodobnie handel elektroniczny,

- uwzględniając inicjatywy działającego w ramach ONZ Międzynarodowego Związku Telekomunikacyjnego wspierające kraje rozwijające się (ITU-D),

- uwzględniając Kartę praw podstawowych Unii Europejskiej,

- uwzględniając art. 8 ust. 1 Karty praw podstawowych UE oraz art. 16 ust. 1 TFUE,

- uwzględniając Międzynarodowy pakt praw obywatelskich i politycznych,

- uwzględniając sprawozdania specjalnego sprawozdawcy ONZ ds. promocji i ochrony prawa do wolności opinii i wypowiedzi dotyczące wolności słowa i sektora prywatnego w erze cyfrowej (A/HRC/32/38) oraz roli dostawców dostępu do internetu (A/HRC/35/22),

- uwzględniając Wytyczne UE w sprawie praw człowieka dotyczące wolności wypowiedzi w internecie i poza nim, przyjęte przez Radę (do Spraw Zagranicznych) w dniu 12 maja 2014 r.,

- uwzględniając Konwencję Rady Europy o ochronie osób w związku z automatycznym przetwarzaniem danych osobowych (Seria Traktatów Rady Europy nr 108) oraz protokół dodatkowy do tej konwencji,

- uwzględniając swoją rezolucję z dnia 26 maja 2016 r. w sprawie transatlantyckich przepływów danych ⁶ ,

- uwzględniając sprawozdanie Komisji dla Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów z wdrażania strategii polityki handlowej "Handel z korzyścią dla wszystkich" - Kształtowanie nowoczesnej polityki handlowej w celu wykorzystania możliwości płynących z globalizacji (COM(2017)0491),

- uwzględniając art. 52 Regulaminu,

- uwzględniając sprawozdanie Komisji Handlu Międzynarodowego oraz opinie przedstawione przez Komisję Przemysłu, Badań Naukowych i Energii, Komisję Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów oraz Komisję Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych (A8-0384/2017),

A. mając na uwadze, że rozwój technologiczny, dostęp do otwartego internetu oraz cyfryzacja gospodarki są siłą napędową wzrostu gospodarczego, ponieważ umożliwiają przedsiębiorstwom, w szczególności przedsiębiorstwom typu startup, mikroprzedsiębiorstwom i MŚP, tworzenie nowych możliwości w zakresie opracowywania, zamawiania, wytwarzania, wprowadzania do obrotu i dostarczania produktów i usług, a także szybsze i tańsze niż kiedykolwiek docieranie do klientów na całym świecie; mając na uwadze, że powstające technologie, takie jak technologia zdecentralizowanej księgi rachunkowej, mogą przyczynić się do wzmocnienia handlu elektronicznego przez zwiększenie przejrzystości umów międzynarodowych i przyspieszenie transferu wartości; mając na uwadze, że handel dobrami materialnymi został zastąpiony przez coraz liczniejsze transgraniczne transfery treści cyfrowych, w przypadku których zaciera się czasem granica między towarami a usługami;

B. mając na uwadze, że gromadzenie danych, agregowanie danych i zdolność do ich przekazywania za granicę może być główną siłą napędową innowacji, wydajności i konkurencyjności gospodarczej;

C. mając na uwadze, że globalizacja i cyfryzacja naszej gospodarki oraz handlu międzynarodowego umożliwiły przedsiębiorstwom wzrost i zapewniły obywatelom możliwości gospodarcze; mając na uwadze, że cyfryzacja tradycyjnego przemysłu ma wpływ na łańcuchy dostaw, produkcję i modele usług, co może prowadzić do tworzenia miejsc pracy w nowych sektorach przemysłu, lecz może także prowadzić do zakłóceń na obecnym rynku pracy i do niepewnych warunków pracy, ponieważ coraz więcej zadań tradycyjnie wykonywanych przez ludzi jest zautomatyzowanych lub zlecanych na zewnątrz bądź jedno i drugie; w związku z tym podkreśla, że należy wprowadzić niezbędne wspierające środki społeczne z korzyścią dla całego społeczeństwa, takie jak solidna polityka w zakresie kształcenia i szkoleń, aktywna polityka rynku pracy oraz środki na rzecz zlikwidowania przepaści cyfrowej;

D. mając na uwadze, że gospodarka cyfrowa wymaga opartych na zasadach ram, w tym nowoczesnych zasad handlu będących w stanie zrównoważyć szybki rozwój rynku z prawami konsumentów, zapewniając swobodę kształtowania polityki i możliwość wprowadzania nowych inicjatyw regulacyjnych, których potrzebują rządy, by bronić ochrony praw człowieka i wzmacniać ją;

E. mając na uwadze, że dostęp do wolnego, otwartego i bezpiecznego internetu jest niezbędny dla handlu i rozwoju opartych na zasadach w gospodarce cyfrowej; mając na uwadze, że zasada neutralności sieci powinna stanowić kluczowy element unijnej strategii w zakresie handlu elektronicznego, tak aby umożliwić uczciwą konkurencję i innowacje w gospodarce cyfrowej, a jednocześnie zagwarantować wolność słowa online;

F. mając na uwadze, że inwestycje w infrastrukturę oraz dostęp do umiejętności pozostają kluczowymi wyzwaniami dla łączności, a tym samym dla handlu elektronicznego;

G. mając na uwadze, że w celach zrównoważonego rozwoju ONZ podkreślono, iż zapewnienie mieszkańcom krajów najsłabiej rozwiniętych przystępnego cenowo i powszechnego dostępu do internetu do 2020 r. będzie miało zasadnicze znaczenie dla wspierania rozwoju, ponieważ rozwój gospodarki cyfrowej może pobudzać zatrudnienie i wzrost, a handel elektroniczny stanowi okazję do zwiększenia liczby drobnych eksporterów, wielkości eksportu i jego dywersyfikacji;

H. mając na uwadze, że kobiety jako przedsiębiorcy i pracownicy mogą korzystać z lepszego dostępu do globalnych rynków, a jako konsumenci z niższych cen, choć wciąż wiele wyzwań i nierówności uniemożliwia kobietom uczestnictwo w globalnej gospodarce, ponieważ wiele kobiet w krajach o niskim i średnim dochodzie wciąż nie ma dostępu do internetu;

I. mając na uwadze, że handel elektroniczny kwitnie również w krajach rozwijających się;

J. mając na uwadze, że rządy na całym świecie decydują się na protekcjonizm cyfrowy, tworząc bariery utrudniające dostęp do rynku i bezpośrednie inwestycje, lub zapewniają nieuczciwą przewagę przedsiębiorstwom krajowym; mając na uwadze, że wiele kompleksowych środków podejmowanych w państwach trzecich z myślą o zapewnieniu krajowego (cyber)bezpieczeństwa ma coraz bardziej negatywny wpływ na handel produktami ICT;

K. mając na uwadze, że zagraniczne przedsiębiorstwa korzystają obecnie z dużo większego dostępu do rynków europejskich niż europejskie przedsiębiorstwa do rynków w państwach trzecich; mając na uwadze, że coraz więcej naszych partnerów handlowych zamyka swoje rynki krajowe i stosuje cyfrowy protekcjonizm; mając na uwadze, że UE powinna oprzeć swoją strategię w zakresie handlu elektronicznego na zasadach wzajemności, uczciwej konkurencji, inteligentnej regulacji i przejrzystości z myślą o przywróceniu zaufania konsumentów i równych warunków działania dla przedsiębiorstw;

L. mając na uwadze, że należy położyć kres blokowaniu geograficznemu, a w przyszłości nie powinny mieć miejsca żadne formy nieuzasadnionej dyskryminacji ze względu na przynależność państwową klientów, ich miejsce zamieszkania lub miejsce prowadzenia działalności na rynku wewnętrznym;

M. mając na uwadze, że we wszystkich negocjacjach handlowych należy promować elementy składowe chroniące otwarty internet na jednolitym rynku cyfrowym UE, w tym zasady takie jak uczciwa konkurencja, neutralność sieci i zabezpieczenia odpowiedzialności pośredników; mając na uwadze, że wymiar globalny handlu elektronicznego sprawia, że WTO jest naturalnym miejscem negocjacji wielostronnych ram opartych na zasadach; mając na uwadze, że 11. konferencja ministerialna WTO w grudniu 2017 r. stanowi odpowiednią platformę do rozpoczęcia tego procesu;

N. mając na uwadze, że Unia Europejska zobowiązana jest przestrzegać postanowień Karty praw podstawowych Unii Europejskiej, w tym jej art. 8 dotyczącego prawa do ochrony danych osobowych, art. 16 TFUE dotyczącego tego samego prawa podstawowego i art. 2 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE); mając na uwadze, że prawo do prywatności jest uniwersalnym prawem człowieka; mając na uwadze, że wysokie normy ochrony danych przyczyniają się do budowania zaufania do gospodarki cyfrowej wśród obywateli europejskich i w związku z tym sprzyjają rozwojowi handlu elektronicznego; mając na uwadze, że propagowanie wysokich norm ochrony danych, w szczególności w odniesieniu do danych wrażliwych, i ułatwianie handlu międzynarodowego muszą iść ze sobą w parze w dobie cyfrowej, aby wspierać wolność wypowiedzi i informacji, handel elektroniczny i szyfrowanie oraz aby przeciwdziałać protekcjonizmowi cyfrowemu, masowej inwigilacji, cyberszpiegostwu i cenzurze w internecie;

O. mając na uwadze, że handel elektroniczny musi chronić zagrożone gatunki dzikiej flory i fauny, a także mając na uwadze, że internetowe platformy handlowe muszą zakazywać sprzedaży gatunków dzikiej flory i fauny oraz produktów z dzikiej flory i fauny;

P. mając na uwadze, że firmy prywatne ustanawiają coraz więcej norm i standardów w gospodarce cyfrowej, co będzie miało bezpośredni wpływ na obywateli i konsumentów, jak również na handel krajowy i międzynarodowy, a jednocześnie przyspieszy opracowywanie rozwiązań technologicznych w celu ochrony przedsiębiorstw i konsumentów;

Q. mając na uwadze, że zalecenia OECD przeciw erozji bazy podatkowej i przenoszeniu zysków oraz plany UE w sprawie wspólnej skonsolidowanej podstawy opodatkowania osób prawnych zwróciły uwagę na konieczność uwzględnienia szeregu wyzwań podatkowych, w tym wyzwań związanych z gospodarką cyfrową; mając na uwadze, że podatki powinny być płacone w miejscu wytworzenia dochodów; mając na uwadze, że bardziej przejrzysty, skuteczny i sprawiedliwy system obliczania podstawy opodatkowania przedsiębiorstw transgranicznych powinien zapobiegać przenoszeniu zysków i unikaniu opodatkowania; mając na uwadze, że spójne podejście UE do opodatkowania w gospodarce cyfrowej jest konieczne do zapewnienia sprawiedliwego i skutecznego opodatkowania wszystkich przedsiębiorstw i do stworzenia równych warunków działania; przypomina, że umowy handlowe powinny zawierać klauzulę dotyczącą dobrego zarządzania w kwestiach podatkowych, która potwierdza zobowiązanie stron do wdrożenia uzgodnionych norm międzynarodowych w zakresie zwalczania uchylania się od opodatkowania i unikania opodatkowania;

R. mając na uwadze, że według danych OECD nawet 5 % towarów importowanych do UE jest podrabianych, co prowadzi do znacznych strat pod względem miejsc pracy i dochodów podatkowych;

S. mając na uwadze, że newralgiczne sektory, takie jak usługi audiowizualne, oraz prawa podstawowe, takie jak ochrona danych osobowych, nie powinny być przedmiotem negocjacji handlowych;

T. mając na uwadze, że handel elektroniczny musi również mieć na celu promowanie rozwoju MŚP i przedsiębiorstw typu startup, a nie tylko przedsiębiorstw wielonarodowych;

U. mając na uwadze, że Meksyk spełnia warunki przystąpienia do konwencji Rady Europy nr 108 o ochronie danych;

V. mając na uwadze, że ochrona danych osobowych jest kwestią niepodlegającą negocjacjom w umowach handlowych i że była zawsze wyłączana z unijnych mandatów negocjacyjnych dotyczących kwestii handlowych;

W. mając na uwadze, że umowy handlowe mogą przyczyniać się do udoskonalania praw cyfrowych; mając na uwadze, że włączenie do umów handlowych przepisów dotyczących neutralności sieci, zakazu nieuzasadnionych wymogów dotyczących lokalizacji danych, bezpieczeństwa danych, bezpieczeństwa przetwarzania i przechowywania danych, szyfrowania i odpowiedzialności pośredników może wzmocnić w szczególności ochronę wolności słowa;

1. podkreśla, że UE, jako wspólnota wartości i największy na świecie eksporter usług, powinna określić normy w międzynarodowych zasadach i umowach dotyczących elektronicznych przepływów handlowych w oparciu o trzy elementy: (1) zapewnienie dostępu do rynku towarów i usług cyfrowych w państwach trzecich, (2) dopilnowanie, by zasady rządzące handlem przynosiły wymierne korzyści konsumentom oraz (3) zapewnienie i promowanie poszanowania praw podstawowych;

2. podkreśla, że wprawdzie strategia jednolitego rynku cyfrowego jest odpowiedzią na wiele problemów, które dotyczą handlu elektronicznego, lecz mimo to przedsiębiorstwa UE nadal napotykają znaczące przeszkody o charakterze globalnym, takie jak nieprzejrzyste przepisy, ingerencja państwa czy nieuzasadniona lokalizacja i nieuzasadnione przechowywanie danych; podkreśla, że niektóre z kluczowych działań w ramach strategii jednolitego rynku cyfrowego, takie jak inicjatywa UE dotycząca przetwarzania w chmurze czy reforma prawa autorskiego, mają wymiar międzynarodowy, który można uwzględnić w europejskiej strategii w zakresie handlu elektronicznego;

3. podkreśla, że należy zlikwidować przepaść cyfrową, aby zminimalizować potencjalne negatywne skutki społeczne i dotyczące rozwoju; podkreśla w związku z tym, jak ważne jest wspieranie zainteresowania kobiet naukami przyrodniczymi, technologią, inżynierią i matematyką (STEM), usunięcie przeszkód w uczeniu się przez całe życie oraz zniwelowanie różnic w traktowaniu kobiet i mężczyzn pod względem dostępu do nowych technologii i korzystania z nich; wzywa Komisję do dokładniejszego zbadania, w jaki sposób obecna polityka handlowa wiąże się z kwestią równości płci oraz w jaki sposób handel może przyczynić się do wzmocnienia pozycji gospodarczej kobiet;

4. zauważa, że efekt sieciowy gospodarki cyfrowej umożliwia jednemu przedsiębiorstwu lub niewielkiej liczbie przedsiębiorstw posiadanie znacznego udziału w rynku, co mogłoby doprowadzić do nadmiernej koncentracji na rynku; podkreśla, że ważne jest, aby w umowach handlowych promować uczciwą i efektywną konkurencję, w szczególności między dostawcami usług cyfrowych, takimi jak platformy internetowe, i użytkownikami, takimi jak mikroprzedsiębiorstwa, MŚP i przedsiębiorstwa typu startup, a także aby wspierać wybór konsumencki, ograniczać koszty transakcji, zapewniać niedyskryminacyjne traktowanie wszystkich uczestników rynku oraz zapobiegać tworzeniu się pozycji dominujących, które powodują zakłócenia na rynkach; podkreśla w tym kontekście, jak ważne jest włączenie neutralności sieci jako kluczowej części strategii w zakresie handlu elektronicznego; uważa, że strategię w zakresie handlu elektronicznego trzeba uzupełnić wzmocnionymi i skutecznymi ramami międzynarodowymi regulującymi politykę konkurencji, w tym przez zacieśnienie współpracy między organami ds. konkurencji oraz przez solidne rozdziały dotyczące konkurencji w umowach handlowych; wzywa Komisję do dopilnowania, by przedsiębiorstwa i spółki przestrzegały przepisów dotyczących konkurencji oraz aby nie dochodziło do dyskryminowania konkurencji ze szkodą dla interesów konsumentów;

5. podkreśla, że dostęp do bezpiecznej szerokopasmowej łączności internetowej i elektronicznych metod płatności, skuteczna ochrona konsumentów, w szczególności mechanizmy dochodzenia roszczeń w przypadku transgranicznej sprzedaży internetowej, a także przewidywalne procedury celne to istotne elementy wspierające handel elektroniczny, zrównoważony rozwój i wzrost gospodarczy sprzyjający włączeniu społecznemu;

6. uważa, że umowy handlowe powinny umożliwiać ściślejszą współpracę między agencjami zajmującymi się ochroną konsumentów, oraz z zadowoleniem przyjmuje inicjatywy sprzyjające środkom podwyższającym zaufanie konsumentów do negocjacji handlowych, takie jak zasady odnoszące się do podpisu elektronicznego i umów elektronicznych oraz do niepożądanych powiadomień; podkreśla, że prawa konsumentów muszą być chronione i w żadnym razie nie mogą być osłabiane;

7. podkreśla, że MŚP w państwach rozwijających się stanowią większość przedsiębiorstw i zatrudniają większość pracowników sektora wytwórczego i usługowego; przypomina, że ułatwianie transgranicznego handlu elektronicznego może mieć bezpośredni wpływ na poprawę warunków życia, sprzyjanie podwyższaniu się poziomu życia i pobudzanie rozwoju gospodarczego;

8. przypomina, że żadne elementy umów handlowych nie powinny uniemożliwiać UE i jej państwom członkowskim utrzymywania, doskonalenia i stosowania własnych przepisów o ochronie danych; przypomina, że dane osobowe mogą być przekazywane do krajów trzecich, bez stosowania zasad ogólnych w umowach handlowych, jeżeli spełnione są obecne i przyszłe wymogi zapisane w rozdziale IV dyrektywy 95/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 24 października 1995 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych i swobodnego przepływu tych danych ⁷  i w rozdziale V rozporządzenia (UE) 2016/679; uznaje, że decyzje stwierdzające odpowiedni stopień ochrony, w tym częściowe i dotyczące poszczególnych sektorów, są podstawowym mechanizmem zabezpieczania przekazywania danych osobowych z UE do państwa trzeciego; zauważa, że UE przyjęła decyzje stwierdzające odpowiedni stopień ochrony tylko w odniesieniu do czterech z jej 20 największych partnerów handlowych; przypomina o znaczeniu zagwarantowania, zwłaszcza za pośrednictwem dialogów dotyczących odpowiedniego stopnia ochrony, przekazywania danych z państw trzecich do UE;

9. wzywa Komisję do uznania za priorytet oraz do przyspieszenia przyjmowania decyzji stwierdzających odpowiedni stopień ochrony, pod warunkiem że państwa trzecie zapewnią, na mocy prawa krajowego lub zobowiązań międzynarodowych, poziom ochrony "zasadniczo równoważny" poziomowi gwarantowanemu w UE; zwraca się do Komisji o przyjęcie i podanie do publicznej wiadomości zaktualizowanych i szczegółowych wiążących procedur podejmowania tych decyzji wraz z konkretnymi terminami, przy czym należy w pełni respektować uprawnienia krajowych organów nadzorczych i opinię Parlamentu Europejskiego;

10. przypomina, że dla każdego rodzaju przedsiębiorstwa dostarczającego towary i usługi na rynku międzynarodowym coraz ważniejsza jest zdolność do transgranicznego uzyskiwania, gromadzenia, przetwarzania i przekazywania danych; zauważa, że kwestia ta ma znaczenie zarówno dla danych osobowych, jak i nieosobowych oraz obejmuje komunikację między maszynami;

11. wzywa Komisję do jak najszybszego opracowania przepisów dotyczących transgranicznego przekazywania danych, które będą w pełni zgodne z obecnymi i przyszłymi unijnymi przepisami dotyczącymi ochrony danych i prywatności; apeluje ponadto do Komisji o włączanie do unijnych umów handlowych przepisu horyzontalnego gwarantującego utrzymanie w pełni prawa strony do ochrony danych osobowych i prywatności, pod warunkiem że prawo takie nie będzie bezpodstawnie stosowane do obchodzenia przepisów dotyczących transgranicznego przekazywania danych z powodów innych niż ochrona danych osobowych; uważa, że te zasady i przepisy powinny stanowić element wszystkich nowych i niedawno rozpoczętych negocjacji handlowych z państwami trzecimi; podkreśla, że wszelkie zasady w tym zakresie powinny zostać wyłączone z zakresu stosowania jakichkolwiek przyszłych rozdziałów dotyczący ochrony inwestycji;

12. wzywa Komisję do rygorystycznego zakazania nieuzasadnionych wymogów dotyczących lokalizacji danych w umowach o wolnym handlu; uważa, że zniesienie takich wymogów powinno być najważniejszym priorytetem, i podkreśla przy tym, że należy przestrzegać właściwych przepisów dotyczących ochrony danych; ubolewa nad próbami wykorzystania takich wymogów jako formy barier pozataryfowych i protekcjonizmu cyfrowego; uważa, że taki protekcjonizm poważnie ogranicza możliwości przedsiębiorstw europejskich na rynkach państw trzecich i ogranicza korzyści związane z wydajnością, jakie przynosi handel elektroniczny;

13. wzywa Komisję do jak najszybszego przedstawienia stanowiska w sprawie transgranicznego przekazywania danych, nieuzasadnionych wymogów dotyczących lokalizacji i zabezpieczeń w zakresie ochrony danych w negocjacjach handlowych, zgodnie ze stanowiskiem Parlamentu, tak by uwzględnić to stanowisko we wszystkich nowych i niedawno rozpoczętych negocjacjach i uniknąć odsuwania UE na bok podczas międzynarodowych negocjacji handlowych;

14. wzywa Komisję do zwalczania środków wprowadzanych przez państwa trzecie, takich jak strategie zachęcające do kupowania produktów lokalnych, wymogi dotyczące treści o charakterze lokalnym lub przymusowy transfer technologii, jeżeli nie mają uzasadnienia w oenzetowskich programach na rzecz zmniejszania przepaści cyfrowej ani w wyjątkach związanych z TRIPS, aby zapewnić przedsiębiorstwom europejskim możliwość funkcjonowania w sprawiedliwych i przewidywalnych warunkach;

15. podkreśla, że UE powinna kontynuować starania na szczeblu dwustronnym, kilkustronowym i wielostronnym w celu dopilnowania, by państwa trzecie zapewniały poziom otwartości na inwestycje zagraniczne odpowiadający poziomowi UE oraz oferowały równe warunki działania podmiotom gospodarczym z UE; z zadowoleniem przyjmuje wniosek UE dotyczący rozporządzenia ustanawiającego ramy kontroli bezpośrednich inwestycji zagranicznych w Unii oraz popiera jego cele dotyczące lepszej ochrony infrastruktury krytycznej i technologii krytycznych;

16. podkreśla, że strategia w zakresie handlu elektronicznego musi być w pełni zgodna z zasadą neutralności sieci i zapewnić równe traktowanie ruchu internetowego, bez dyskryminacji, ograniczeń ani ingerencji, niezależnie od nadawcy, odbiorcy, rodzaju, treści, urządzenia, usługi lub aplikacji; ponadto przypomina, że środki zarządzania ruchem powinny być dopuszczalne tylko w wyjątkowych przypadkach, gdy są bezwzględnie konieczne i tylko dopóki są konieczne, aby spełnić wymagania prawne, chronić integralność i bezpieczeństwo sieci lub zapobiegać grożącym przeciążeniom sieci;

17. podkreśla, że budowa infrastruktury odpowiedniej pod względem zasięgu, jakości i bezpieczeństwa oraz umożliwiającej neutralność sieci, a także dostęp do niej, zwłaszcza na obszarach wiejskich, górskich i odległych, ma decydujące znaczenie z punktu widzenia cyfryzacji europejskiego przemysłu i upowszechniania e-rządzenia;

18. wyraża głębokie ubolewanie z powodu stosowanych przez państwa trzecie praktyk polegających na uzależnianiu dostępu do rynku od ujawniania i przekazywania organom państwa kodów źródłowych oprogramowania, które przedsiębiorstwa zamierzają sprzedawać; uważa, że takie środki stanowiące ogólny wymóg umożliwiający dostęp do rynku są nieproporcjonalne; wzywa Komisję, by zakazała rządom będącym sygnatariuszami umów o wolnym handlu angażowania się w tego rodzaju działalność; podkreśla, że powyższe nie powinno uniemożliwiać władzom państwowym promowania przejrzystości oprogramowania, zachęcania do publicznego ujawniania kodów źródłowych za pomocą wolnego i otwartego oprogramowania, jak również wymiany danych za pośrednictwem otwartych licencji na dane;

19. przypomina, że w niektórych przypadkach wymogi dotyczące obecności lokalnej są niezbędne do zapewnienia skutecznego nadzoru ostrożnościowego lub nadzoru regulacyjnego i egzekwowania przepisów; w związku z tym ponawia apel do Komisji, by podjęła ograniczone zobowiązania w ramach sposobu 1, aby uniknąć arbitrażu regulacyjnego;

20. uważa, że należy jeszcze bardziej ułatwić handel elektroniczny w polityce dotyczącej zamówień publicznych, w tym poprzez wykorzystywanie możliwości świadczenia usług na odległość oraz umożliwianie przedsiębiorstwom europejskim, zwłaszcza MŚP, uzyskania dostępu do zamówień publicznych i prywatnych;

21. zauważa, że zasady dotyczące handlu elektronicznego nie powinny wykluczać wymogów dotyczących prorozwojowego transferu technologii;

22. wzywa Komisję, aby zakazała władzom państw trzecich wymagania ujawniania lub przekazywania szczegółowych informacji dotyczących technologii (szyfrujących) wykorzystywanych w produktach jako warunku produkcji, sprzedaży lub dystrybucji tych produktów;

23. zauważa, że ochrona praw własności intelektualnej i inwestycji w badania i rozwój stanowi podstawę unijnej gospodarki opartej na wiedzy oraz że współpraca międzynarodowa ma kluczowe znaczenie w zwalczaniu handlu towarami podrobionymi w całym łańcuchu wartości; zachęca zatem Komisję, aby dążyła do wdrożenia na całym świecie międzynarodowych norm, takich jak porozumienie WTO TRIPS oraz traktaty WIPO dotyczące internetu; przypomina, że w całej UE konieczna jest ochrona prawna nowych dzieł w internecie i poza nim, ponieważ pobudzi to inwestycje i będzie sprzyjało dalszym innowacjom; podkreśla jednak, że umowy handlowe nie są odpowiednim narzędziem do rozszerzania poziomu ochrony posiadaczy praw własności intelektualnej przez zapewnienie szerszych uprawnień w zakresie egzekwowania praw autorskich; podkreśla, że dostęp do leków w państwach trzecich nie powinien być kwestionowany w oparciu o ochronę własności intelektualnej; podkreśla, że handel towarami podrobionymi wymaga zdecydowanie innego podejścia do naruszeń praw własności intelektualnej w gospodarce cyfrowej;

24. wzywa Komisję, aby uważnie śledziła program gTLD ICANN, który rozszerza nazwy domen do tysięcy nazw generycznych, a także by zagwarantowała, zgodnie z jej zobowiązaniem na rzecz wolnego i otwartego internetu, ochronę posiadaczy praw, szczególnie praw związanych z oznaczeniami geograficznymi;

25. wzywa Komisję, by wykorzystywała umowy handlowe do uniemożliwienia stronom nakładania limitów udziału kapitału zagranicznego, by ustaliła sprzyjające konkurencji zasady dostępu hurtowego dla sieci operatorów zasiedziałych, by zapewniła przejrzyste i niedyskryminujące zasady oraz opłaty licencyjne, a także by zabezpieczyła rzeczywisty dostęp unijnych dostawców usług telekomunikacyjnych do infrastruktury lokalnej na rynkach eksportowych; przypomina, że oparta na zasadach konkurencja w sektorze telekomunikacji prowadzi do wyższej jakości usług i niższych cen;

26. wzywa Komisję do kontynuowania wysiłków na rzecz opracowania zbioru wiążących zasad wielostronnych dotyczących handlu elektronicznego w ramach WTO oraz do dalszego koncentrowania się na konkretnych i realistycznych wynikach;

27. zwraca się do Komisji o pilne wznowienie negocjacji w sprawie TiSA, zgodnie z zaleceniami przyjętymi przez Parlament; podziela pogląd, że UE powinna skorzystać z okazji i przejąć inicjatywę w określaniu najnowocześniejszych światowych norm cyfrowych;

28. przypomina, że od 1998 r. członkowie WTO stosują moratorium dotyczące stawek opłat za transmisje elektroniczne; podkreśla, że takie stawki pociągnęłyby za sobą niepotrzebne dodatkowe koszty dla przedsiębiorstw i konsumentów; wzywa Komisję do przekształcenia moratorium w trwałe porozumienie w sprawie zakazu stosowania stawek opłat za transmisje elektroniczne po przeprowadzeniu wnikliwej analizy konsekwencji w obszarze drukowania 3D;

29. odnotowuje wysiłki podejmowane przez WTO w celu opracowania programu prac w zakresie handlu elektronicznego; apeluje do Komisji, aby dążyła do dalszego rozszerzenia Umowy WTO o technologii informacyjnej na większą liczbę produktów i członków WTO, a także zwraca uwagę na konferencję ministerialną WTO w Buenos Aires zaplanowaną na grudzień 2017 r.; apeluje do Komisji o jak najszybsze przeprowadzenie konsultacji z europejskimi przedsiębiorstwami i państwami członkowskimi na temat stanowiska Komisji w sprawie handlu elektronicznego i innych kwestii w zakresie handlu elektronicznego, które mają zostać uzgodnione na konferencji, tak aby zapewnić jednolite europejskie stanowisko;

30. wzywa Komisję do wykorzystywania umów handlowych do propagowania interoperacyjności norm ICT z korzyścią zarówno dla konsumentów, jak i producentów, zwłaszcza w kontekście bezpiecznego internetu rzeczy, sieci 5G i cyberbezpieczeństwa, a jednocześnie do niepomijania legalnych forów zarządzania wielostronnego, które również przyczyniły się do otwarcia internetu;

31. popiera komunikat Komisji z dnia 19 kwietnia 2016 r. pt. "Priorytety w normalizacji ICT na jednolitym rynku cyfrowym" (COM(2016)0176); podkreśla, że choć normalizacja ICT musi przebiegać głównie w oparciu o inicjatywy podejmowane przez samą branżę, na zasadzie dobrowolności i porozumienia, w oparciu o zasady takie jak przejrzystość, otwartość, bezstronność, konsensus, skuteczność, zasadność i spójność, wyraźniej określone priorytety w zakresie normalizacji ICT, mające poparcie polityczne wysokiego szczebla, będą mieć korzystny wpływ na konkurencyjność; zauważa, że w ramach tego procesu należy korzystać z instrumentów europejskiego systemu normalizacji i zaangażować wiele zainteresowanych stron, zarówno z UE, jak i na szczeblu międzynarodowym, aby usprawnić procedury ustalania norm, zgodnie ze wspólną inicjatywą dotyczącą normalizacji; apeluje do Komisji o dążenie do ustanowienia pod przewodnictwem UE globalnych norm branżowych w odniesieniu do kluczowych technologii 5G i architektury sieci, zwłaszcza poprzez wykorzystanie w tym celu - na szczeblu najważniejszych unijnych i międzynarodowych organów normalizacyjnych - rezultatów osiągniętych w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego na rzecz 5G;

32. podkreśla znaczenie międzynarodowych norm dotyczących sprzętu i usług cyfrowych, w szczególności w dziedzinie cyberbezpieczeństwa; wzywa Komisję do podjęcia działań z myślą o wprowadzeniu podstawowych środków cyberbezpieczeństwa w produktach związanych z internetem rzeczy oraz usługach opartych na chmurach obliczeniowych;

33. uważa, że należy zwrócić szczególną uwagę na rosnącą liczbę konsumentów i osób dokonujących sprzedaży i zakupu towarów w internecie i uwikłanych w uciążliwe procedury celne dotyczące towarów zakupionych w internecie; przypomina o potrzebie wprowadzenia uproszczonego, bezpodatkowego i bezcłowego traktowania artykułów sprzedanych przez internet i zwróconych w stanie niezmienionym; przypomina, że umowa o ułatwieniach w handlu WTO ma na celu przyspieszenie procedur celnych oraz poprawę ich rozliczalności i przejrzystości; podkreśla potrzebę digitalizacji informacji celnych i zarządzania cłami za pośrednictwem internetowej rejestracji i przetwarzania informacji, co powinno ułatwić odprawy na granicach, współpracę w zakresie wykrywania nadużyć i prowadzenie działań antykorupcyjnych oraz zwiększyć przejrzystość cen związanych z cłami; uważa, że szersze stosowanie narzędzi takich jak internetowe rozstrzyganie sporów byłoby korzystne dla konsumentów;

34. zwraca się do Komisji, by zachęcała sygnatariuszy umów handlowych do uwzględniania w rozdziałach umów o wolnym handlu poświęconych telekomunikacji przepisów zapewniających przejrzyste, sprawiedliwe, rozsądne i zorientowane na konsumentów opłaty za międzynarodowy roaming i opłaty pobierane za międzynarodowe rozmowy i wiadomości; wzywa Komisję do wspierania strategii politycznych propagujących odzwierciedlające koszty ceny detaliczne za usługi roamingu z myślą o redukcji cen, propagowaniu przejrzystości i unikaniu nieuczciwych bądź w jakikolwiek sposób niekorzystnych dla konsumentów praktyk handlowych;

35. uznaje, że zasady dyrektywy o handlu elektronicznym (2000/31/WE) przyczyniły się do rozwoju gospodarki cyfrowej poprzez stworzenie warunków sprzyjających innowacjom i zagwarantowanie wolności słowa oraz wolności prowadzenia działalności gospodarczej; przypomina, że Komisja jest zobowiązana do poszanowania dorobku prawnego UE w negocjacjach handlowych;

36. wzywa Komisję, by nadal upowszechniała technologie i usługi cyfrowe w unijnej polityce rozwoju, zgodnie między innymi z inicjatywą Digital4Development; wzywa Komisję do wykorzystywania umów handlowych do poprawy i wspierania praw cyfrowych; zauważa, że jedynie 53,6 % wszystkich gospodarstw domowych na całym świecie ma dostęp do internetu; ubolewa nad faktem, że nadal istnieje znaczna przepaść cyfrowa; wzywa Komisję do zwiększenia inwestycji w infrastrukturę cyfrową w krajach globalnego Południa w celu zniwelowania przepaści cyfrowej, między innymi przez zachęcanie do partnerstw publiczno-prywatnych, lecz przy jednoczesnym poszanowaniu zasad skuteczności rozwoju; przypomina w tym kontekście wkład ITU-D ONZ w tworzenie, rozwój i poprawę urządzeń i sieci telekomunikacyjnych i ICT; wzywa Komisję do dopilnowania, by inwestowanie w infrastrukturę szerokopasmową w krajach rozwijających się przyczyniało się w szerokim zakresie do poszanowania, wolnego, otwartego i bezpiecznego internetu oraz by było uzależnione od tego poszanowania, a także wzywa Komisję do opracowania odpowiednich rozwiązań w celu promowania mobilnego dostępu do internetu; podkreśla, że takie inwestycje są szczególnie ważne dla lokalnych mikroprzedsiębiorstw oraz małych i średnich przedsiębiorstw, zwłaszcza w krajach rozwijających się, gdyż dzięki nim mogą one kontaktować się drogą elektroniczną z przedsiębiorstwami wielonarodowymi i mieć dostęp do globalnych łańcuchów wartości; przypomina, że ułatwianie transgranicznego handlu elektronicznego może mieć bezpośredni wpływ na poprawę warunków życia, sprzyjanie podwyższaniu się poziomu życia i pobudzanie rozwoju gospodarczego; przypomina o wkładzie, jaki te dążenia mogą mieć w dziedzinie równouprawnienia płci, ponieważ wiele z tych przedsiębiorstw należy do kobiet lub jest przez nie prowadzonych; przypomina, że handel elektroniczny mógłby również być zasobem dla administracji publicznej i w ten sposób wspierać rozwój administracji elektronicznej;

37. podkreśla, że konieczne jest, by wszelkie strategie w zakresie handlu elektronicznego były w pełni zgodne z zasadą spójności polityki na rzecz rozwoju, a w szczególności powinny dążyć do promowania przedsiębiorstw typu startup, mikroprzedsiębiorstw oraz małych i średnich przedsiębiorstw i umożliwiania im angażowania się w transgraniczny handel elektroniczny, a zarazem przypomina o wkładzie, jaki może to mieć w dziedzinie równouprawnienia płci;

38. uważa, że należy w większym stopniu uwzględnić kwestie cyfrowe w unijnej polityce pomocy na rzecz wymiany handlowej, aby ułatwić rozwój handlu elektronicznego przez większe wsparcie innowacji i infrastruktury oraz dostępu do finansowania, zwłaszcza za pośrednictwem inicjatyw w zakresie mikrofinansowania, a także dzięki pomocy w zwiększeniu widoczności online przedsiębiorstw zajmujących się handlem elektronicznym w krajach rozwijających się, ułatwianiu dostępu do platform oraz promowaniu dostępności rozwiązań z zakresu płatności elektronicznych oraz dostępu do opłacalnej logistyki i usług dostawczych;

39. podkreśla, że wszelkie strategie w zakresie handlu elektronicznego, wraz ze środkami wspierającymi, muszą być w pełni zgodne z agendą na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030 i przyczyniać się do jej realizacji; zauważa, że cel zrównoważonego rozwoju nr 4 dotyczący kształcenia wysokiej jakości, który zakłada zapewnienie nieodpłatnej, sprawiedliwej, dobrej jakości edukacji na poziomie podstawowym i ponadpodstawowym dla wszystkich dziewcząt i chłopców, cel zrównoważonego rozwoju nr 5 zakładający osiągnięcie równości płci i wzmocnienie pozycji wszystkich kobiet i dziewcząt, cel zrównoważonego rozwoju nr 8.10 dotyczący propagowania zrównoważonego wzrostu gospodarczego sprzyjającego włączeniu społecznemu, w szczególności przez wzmocnienie potencjału krajowych instytucji finansowych i rozszerzenie dostępu do usług finansowych, a także cel zrównoważonego rozwoju nr 9.1 dotyczący tworzenia solidnej i odpornej infrastruktury z naciskiem na równy dostęp dla wszystkich oraz cel zrównoważonego rozwoju nr 9.3, który dotyczy zwiększenia dostępu małych przedsiębiorstw, zwłaszcza w krajach rozwijających się, do usług finansowych, w tym do przystępnych kredytów, oraz ich włączenia w łańcuchy wartości i rynki, są szczególnie istotne w tym kontekście;

40. zobowiązuje się do aktualizowania strategii w zakresie handlu elektronicznego co pięć lat;

41. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel Unii Europejskiej do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa oraz ESDZ.

1 Dz.U. L 178 z 17.7.2000, s. 1.

2 Dz.U. L 119 z 4.5.2016, s. 1.

3 Teksty przyjęte, P8_TA(2016)0299.

4 Teksty przyjęte, P8_TA(2016)0041.

5 Dz.U. C 265 z 11.8.2017, s. 35.

6 Teksty przyjęte, P8_TA(2016)0233.

7 Dz.U. L 281 z 23.11.1995, s. 31.

• Identyfikator: Dz.U.UE.C.2018.369.22
• Rodzaj: Rezolucja
• Tytuł: Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 12 grudnia 2017 r. dotycząca "W kierunku strategii w zakresie handlu elektronicznego" (2017/2065(INI)).
• Data aktu: 12/12/2017
• Data ogłoszenia: 11/10/2018