Finansowanie unijne na rzecz badań naukowych i innowacji (2011/2107(INI)).

Finansowanie unijne na rzecz badań naukowych i innowacji

P7_TA(2011)0401

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 27 września 2011 r. w sprawie zielonej księgi: Jak zmienić wyzwania w możliwości: wspólne ramy strategiczne dla finansowania unijnego na rzecz badań naukowych i innowacji (2011/2107(INI))

(2013/C 56 E/01)

(Dz.U.UE C z dnia 26 lutego 2013 r.)

Parlament Europejski,

uwzględniając Traktat o Unii Europejskiej (TUE) i Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), a zwłaszcza artykuły dotyczące badań naukowych,
uwzględniając zieloną księgę Komisji "Jak zmienić wyzwania w możliwości: wspólne ramy strategiczne dla finansowania unijnego na rzecz badań naukowych i innowacji" (COM(2011)0048),
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 8 czerwca 2011 r. w sprawie oceny śródokresowej siódmego programu ramowego w zakresie badań, rozwoju technologicznego i demonstracji(1),
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 12 maja 2011 r. pt. "Unia innowacji: przekształcanie Europy po zakończeniu kryzysu na świecie(2)",
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 11 listopada 2010 r. w sprawie uproszczeń w realizacji programów ramowych w zakresie badań naukowych(3),
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 20 maja 2010 r. w sprawie wdrażania synergii funduszy przeznaczonych na badania naukowe i innowacje w rozporządzeniu (WE) nr 1080/2006 w sprawie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz siódmego programu ramowego (PR) w dziedzinie badań i rozwoju w miastach i regionach, jak również w państwach członkowskich i Unii(4),
uwzględniając sprawozdanie komitetu ekspertów "W kierunku światowej klasy organizacji na rzecz pionierskich badań naukowych - przegląd struktur i mechanizmów Europejskiej Rady ds. Badań Naukowych" z dnia 23 lipca 2009 r.,
uwzględniając sprawozdanie grupy niezależnych ekspertów w sprawie oceny śródokresowej mechanizmu finansowania opartego na podziale ryzyka z dnia 31 lipca 2010 r.,
uwzględniając sprawozdanie końcowe grupy ekspertów w sprawie oceny śródokresowej siódmego programu ramowego z dnia 12 listopada 2010 r.,
uwzględniając komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu EkonomicznoSpołecznego i Komitetu Regionów z dnia 9 lutego 2011 r. zatytułowany "Odpowiedź na sprawozdania grup ekspertów: ds. oceny śródokresowej siódmego programu ramowego w zakresie badań, rozwoju technologicznego i demonstracji oraz ds. oceny śródokresowej mechanizmu finansowania opartego na podziale ryzyka" (COM(2011)0052),
uwzględniając wnioski z oceny śródokresowej siódmego programu ramowego w zakresie badań (7PR) oraz mechanizmu finansowania opartego na podziale ryzyka, podsumowujące 3074. posiedzenie Rady UE w sprawie konkurencyjności (rynek wewnętrzny, przemysł, badania naukowe i przestrzeń kosmiczna), które odbyło się w dniu 9 marca 2011 r.,
uwzględniając komunikat Komisji z dnia 20 kwietnia 2009 r. pt. "Nowe możliwości technologii ICT - strategia na rzecz badań w dziedzinie przyszłych i powstających technologii w Europie" (COM(2009)0184),
uwzględniając projekt swojej rezolucji z dnia 9 czerwca 2011 r. w sprawie uczczenia setnej rocznicy przyznania Nagrody Nobla Marii Skłodowskiej-Curie(5),
uwzględniając projekt przewodni strategii "Europa 2020" - Europa efektywnie korzystająca z zasobów (COM(2011)0021),
uwzględniając art. 48 Regulaminu,
uwzględniając sprawozdanie Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii oraz opinie Komisji Budżetowej, Komisji Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów, Komisji Rozwoju Regionalnego, Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Komisji Rybołówstwa oraz Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia (A7-0302/2011),
A.
mając na uwadze, że w oparciu o przegląd budżetu Komisja Europejska postanowiła rozpocząć debatę mającą na celu poprawę efektywności finansowania badań naukowych i innowacji na szczeblu regionalnym, krajowym i unijnym oraz uznanie przydzielenia środków finansowych na unijne programy na rzecz badań naukowych i innowacji za nadrzędny priorytet UE;
B.
mając na uwadze, że UE przyjęła cel, jakim jest zwiększenie do 2020 r. wydatków na badania naukowe i rozwój do poziomu 3 % unijnego PKB oraz mając na uwadze, że wiele państw jest wciąż daleko od osiągnięcia tego celu, zwiększenie publicznych i prywatnych inwestycji w badania i rozwój jest szczególnie ważną kwestią;
C.
mając na uwadze obecne tendencje do wywierania silnej presji w odniesieniu do zamrażania lub nawet zmniejszania europejskiego budżetu nakłądające się z okresem surowych obostrzeń na krajowe budżety publiczne, a także mając na uwadze, że badania, rozwój i innowacje należą do tych obszarów, w których - w odróżnieniu od niektórych innych pozycji budżetowych - europejska współpraca przynosi prawdziwą wartość dodaną, co wskazuje na konieczność realokacji dostępnych zasobów UE;
D.
mając na uwadze, że przeżywamy obecnie kryzys gospodarczy, społeczny i środowiskowy (który wywołuje w państwach członkowskich bardzo różne skutki) oraz że badania naukowe (w ich podstawowych i stosowanych wymiarach), kształcenie i innowacje są instrumentami o zasadniczym znaczeniu zarówno dla ożywienia gospodarczego, jak i tworzenia miejsc pracy poprzez realizację inicjatyw sztandarowych EU 2020, a także dla określenia modelu zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu;
E.
mając na uwadze, że UE i jej państwa członkowskie muszą zapewnić sobie środki umożliwiające znalezienie wspólnych rozwiązań najważniejszych problemów społecznych, gospodarczych, środowiskowych, demograficznych i etycznych, z jakimi borykają się społeczeństwa europejskie, takich jak starzejące się społeczeństwo, zdrowie, zaopatrzenie w żywność, zrównoważony rozwój, ważne kwestie ekologiczne itp., a także mając na uwadze, że rozwiązania tych problemów powinny stanowić zachętę dla jednostek do brania większej odpowiedzialności za swoje działania;
F.
mając na uwadze, że pozostałe regiony i państwa na świecie coraz więcej inwestują w badania, rozwój i innowacje, a także mając na uwadze, że unijne inwestycje w tej dziedzinie powinny w związku z tym być nastawione na wzmocnienie potencjału naukowego, zachęcanie do inwestycji przez sektor przemysłowy i poprawa ogólnej zdolności konkurencyjnej UE; mając na uwadze, że konieczne jest stworzenie spójnego zestawu narzędzi wsparcia wzdłuż całego "łańcucha innowacji", co zapewni odpowiednią równowagę między badaniami o charakterze akademickim, stosowanymi badaniami naukowymi i innowacjami;
G.
mając na uwadze, że chociaż zwiększa się finansowanie UE w zakresie badań, rozwoju i innowacji, bardziej rozwinięte pod względem naukowym i technicznym państwa członkowskie UE nadal są w stanie wykorzystywać największą część zasobów dostępnych w ramach różnorakich ramowych planów i programów finansowania (łącznie z projektami na dużą skalę), co utrwala niski stopień reprezentacji niektórych państw członkowskich i ich regionów zarówno pod względem dostępu do źródeł finansowania, jak i uczestnictwa; mając na uwadze, że w celu urzeczywistnienia europejskiej przestrzeni badawczej należy dążyć do osiągania doskonałości we wszystkich częściach Unii oraz mając na uwadze, że fundusze strukturalne i Fundusz Spójności są głównym instrumentem w tym zakresie;
H.
mając na uwadze, że wciąż istnieją znaczne i zwiększające się nierówności w obrębie UE pod względem krajowych możliwości finansowania badań i rozwoju, infrastruktury przemysłowej i systemów szkolnictwa wyższego, a także mając na uwadze, że te nierówności częściowo odzwierciedlają się w ogólnym udziale w 7.PR; mając na uwadze, że należy stworzyć mechanizmy równoważące w celu zwiększenia zdolności wszystkich państw członkowskich i wszystkich regionów europejskich w dziedzinie badań naukowych i innowacji;
I.
mając na uwadze, że wspólne ramy strategiczne powinny opierać się na tych samych ogólnych zasadach, co europejska przestrzeń badawcza, wykorzystywać istniejący ogromny niewykorzystany potencjał w zakresie koordynacji 27 krajowych strategii i programów badawczych i ograniczać niepotrzebną fragmentację;
J.
mając na uwadze, że ogromne znaczenie MŚP dla unijnej gospodarki i zatrudnienia nie jest odzwierciedlone w ich możliwościach uczestnictwa w unijnych funduszach na rzecz badań, rozwoju i innowacji; mając na uwadze, że udział MŚP w projektach realizowanych w ramach współpracy z zakresu badań, rozwoju i innowacji powinien kształtować się na poziomie 15 % oraz mając na uwadze, że współpraca z sektorem przemysłu zachęciła do znaczących inwestycji w badania, rozwój i innowacje ze strony sektora przemysłu, uproszczenie i ograniczenie biurokracji są niezbędnymi warunkami do osiągnięcia tego celu i do zwiększenia uczestnictwa całego sektora przemysłowego;
K.
mając na uwadze, że choroby związane z ubóstwem i choroby zaniedbane hamują rozwój gospodarczy, zwłaszcza w krajach rozwijających się; mając na uwadze, że tego rodzaju choroby dotyczą ponad miliarda osób i są przyczyną milionów zgonów rocznie;
L.
mając na uwadze, że 60 % absolwentów uniwersytetów to kobiety, ale większość stanowisk wyższego szczebla na uniwersytetach (tj. stanowisk akademickich doktorów i profesorów) wciąż zajmują mężczyźni;
M.
mając na uwadze, że od czasu powołania Europejskiej Rady ds. Badań Naukowych (ERBN) w 2007 r. 1 700 projektom przydzielono dotacje z ERBN o łącznej wartości 2,5 mld EUR, oraz że prawie 90 % z nich trafiło do kandydatów płci męskiej;
N.
mając na uwadze, że kobiety naukowcy wydają się borykać z poważnym problemem "szklanego sufitu", co oznacza, że udział kobiet naukowców zmniejsza się wraz ze stażem pracy;
O.
mając na uwadze, że w systemach edukacji wielu państw członkowskich wciąż dominują stereotypy związane z płcią w takich dziedzinach badawczych, jak nauki ścisłe(6);
1.
z zadowoleniem przyjmuje zieloną księgę Komisji Europejskiej określającą wspólne ramy strategiczne (WRS) dla finansowania unijnego na rzecz badań naukowych i innowacji oraz uważa, że najważniejszym elementem nowych WRS powinno być powiązanie unijnych programów badawczych z programami finansowania, opartych na wspólnotowych strategiach politycznych w dziedzinie badań naukowych i innowacji i pragramach badawczych państw członkowskich; uważa, że we wspólnych ramach strategicznych powinno się przyjąć zintegrowane podejście, którego celem jest zwiększanie atrakcyjności dostępności dla wszystkich uczestników;
2.
uważa, że unijne fundusze i programy na rzecz rozwoju oraz fundusze strukturalne i Fundusz Spójności mają odmienne założenia i dlatego powinny one jako takie zachować odrębny charakter;
3.
potwierdza stosunkowo niski udział w 7. programie ramowym niektórych państw członkowskich, jak również utrzymywanie się rozbieżności w zakresie badań naukowych i innowacji między regionami europejskimi, pomimo wysiłków na rzecz zwiększenia zdolności tych państw w dziedzinie badań i rozwoju podejmowanych w ramach funduszy strukturalnych; jest przekonany, że należy wykorzystać potencjał wszystkich regionów w zakresie osiągania doskonałości; w związku z tym uważa, że konieczne jest przyjęcie nowego podejścia w celu udzielenia wsparcia w osiąganiu doskonałości i inteligentnej specjalizacji regionów państwom członkowskim i regionom o słabszych wynikach;
4.
wzywa Komisję do maksymalnej poprawy wszystkich właściwych synergii między wspólnymi ramami strategicznymi, funduszami strukturalnymi, Europejskim Funduszem Rolnym na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich i Europejskim Funduszem Rybackim oraz do opracowania wielofunduszowego podejścia przy jednoczesnym przestrzeganiu ich różnych celów; jest przekonany, że instrumenty na rzecz spójności mogłyby usprawnić rozwój doskonałości i tworzenie zdolności poprzez zapewnianie większej kompatybilności ze strategiami w dziedzinie badań naukowych i innowacji na szczeblu regionalnym; jest przekonany, że pozwoli to na stworzenie "schodów do doskonałości", które umożliwią tym regionom pełny udział we wspólnych ramach strategicznych, oparty na jakości i doskonałości;
5.
proponuje, aby to nowe podejście zawierało finansowanie działań mających na celu: modernizowanie uniwersytetów, zakup aparatury naukowej, lokalny transfer technologii, wspieranie przedsiębiorstw rozpoczynających działanie i przedsiębiorstw odpryskowych, rozpowszechnianie wyników projektów w dziedzinie badań, rozwoju i innowacji, zwiększanie możliwości programów w zakresie transnarodowego szkolenia badaczy, tworzenie najnowocześniejszych centrów badawczych, tworzenie sieci doskonałości i klastrów lub poddane ocenie środowiska naukowego wspólne transregionalne działania w dziedzinie badań, rozwoju i innowacji; uważa, że niektóre działania wspierające 7. program ramowy odniosły sukces w budowaniu powiązań i powinny zostać zachowane we wspólnych ramach strategicznych;
6.
wzywa państwa członkowskie do rozważenia finansowania ERBN, akcji Marie Curie lub wspólnych wniosków dotyczących projektów, które spełniają kryteria doskonałości, ale nie mogą być finansowane z uwagi na brak funduszy UE;
7.
podkreśla znaczenie zachowania odpowiednich instrumentów wspierania rozwijania instytucjonalnych zdolności regionów w odniesieniu do polityki w dziedzinie badań naukowych i innowacji, ponieważ szczebel regionalny jest strategicznym elementem umożliwiającym skuteczne integrowanie środków pochodzących z PR ze środkami pochodzącymi z funduszy strukturalnych, również ze względu na silne powiązania z lokalnymi przedsiębiorstwami, usługami oraz centrami badawczymi i szkoleniowymi;
8.
apeluje, by w związku z przyszłym ukierunkowaniem polityki spójności na strategię Europa 2020 priorytet "Innowacje" był wiążący dla regionów objętych celem 1 i celem 2, oraz aby priorytet ten znalazł odzwierciedlenie w przyznawanych na wszystkich szczeblach środkach finansowych;
9.
uważa, że władze lokalne i regionalne należy zachęcać do innowacji, szczególnie poprzez kontynuowanie i rozszerzanie inicjatyw takich jak "regiony wiedzy", "żywe laboratoria" i "inteligentne miasta", promujących wymiar terytorialny badań i rozwoju;
10.
zwraca uwagę na znaczenie utrzymania konwergencji strategii politycznych oraz zwraca się do Komisji o określenie "schodów do doskonałości" dla tych państw członkowskich i regionów, które są bardziej wrażliwe pod względem gospodarczym i społecznym i niedostatecznie reprezentowane w PR biorąc pod uwagę ich odnośne zalety i zgodnie ze skutecznymi i jasnymi kryteriami, w celu znacznego zwiększenia ich kapitału ludzkiego oraz zdolności w zakresie badań;
11.
jest zdania, że ogłoszenie konkursu na tworzenie najnowocześniejszych centrów badawczych w regionach w niekorzystnym położeniu jest odpowiednim instrumentem rozwoju europejskiej przestrzeni badawczej; uważa, że udzielanie pomocy w formie konkursu zwiększa dynamikę i kreatywność, co nawet w słabszych strukturalnie regionach może prowadzić do pomyślnego tworzenia ośrodków badawczych i technologicznych zapewniających przyszłościowe miejsca pracy; uważa, że kandydatami do konkursu powinny być zespoły składające się z jednego uznanego na arenie międzynarodowej instytutu badawczego i z jednego regionu w niekorzystnym położeniu oraz że podejścia naukowe, stanowiące podstawę dla wniosków założycielskich, powinny być oceniane zgodnie z zasadą doskonałości; uważa jednocześnie, że regiony te powinny być zobowiązane do opracowania realnego ogólnego podejścia dotyczącego budowania infrastruktury otwartej na badania naukowe i innowacje, np. za pomocą funduszy strukturalnych i poprzez tworzenie odpowiednich ram;
12.
zaleca, aby Komisja przeanalizowała możliwość stworzenia ogólnoeuropejskiego wspólnego funduszu finansowanego z funduszy strukturalnych w celu wspierania prowadzenia wspólnych europejskich badań naukowych;
13.
jest przekonany, że wiarygodność programu ramowego opiera się na jakości naukowej i w związku z tym uważa doskonałość za główne kryterium przy finansowaniu badań; przypomina, że natura doskonałości jest zróżnicowana i zależy od typu uczestnika lub od samego charakteru projektu badawczo-innowacyjnego (kryterium doskonałości w przypadku placówki badawczej jest inne niż w przypadku indywidualnego badacza lub MŚP, a projekty z zakresu badań podstawowych również podlegają innemu kryterium niż projekty z zakresu badań stosowanych); podkreśla, że rozwój techniczny, innowacje, projekty pilotażowe i budowanie rynku powinny być w stosownych przypadkach uważane za główne kryteria dla badań przemysłowych i stosowanych;
14.
wzywa do poprawy koordynacji i synergii między lokalnymi, regionalnymi, krajowymi i europejskimi transgranicznymi strategiami w dziedzinie badań i innowacji, z uwzględnieniem specyfiki różnych sytuacji oraz przy jednoczesnym zwiększaniu możliwości wzajemnego uzupełniania się strategii i podejmowania współpracy w tym zakresie; uważa, że dostęp do informacji i najlepszych praktyk oraz udostępnianie ich, wzmożenie wspólnych wysiłków w dziedzinie programowania, proste, elastyczne zasady i instrumenty oraz w stosownych przypadkach konwergencja tych ostatnich mają kluczowe znaczenie dla zwiększenia skuteczności finansowania a ewentualnie także współfinansowania;
15.
jest przekonany, że obowiązkiem Europy jest wykorzystanie jej ogromnego potencjału w zakresie badań naukowych, technologii i innowacji oraz przyczynienie się do opracowania sposobów sprostania globalnym wyzwaniom społecznym związanym:
ze zmianami demograficznymi, takimi jak starzejące się społeczeństwo w Europie, w tym z chorobami związanymi z wiekiem, z polityką rodzinną, ze zwiększającą się liczbą ludności na świecie, z chorobami zaniedbywanymi, żywieniem i bezpieczeństwem żywnościowym, urbanizacją, mobilnością, spójnością społeczną i migracją,
z przejściem na zrównoważone gospodarowanie zasobami rzadkimi, w tym zasobami wodnymi, użytkowaniem gruntów i glebą, łagodzeniem skutków zmiany klimatu, zachowaniem różnorodności biologicznej, ekosystemami morskimi i leśnymi, odnawialnymi źródłami energii, efektywnością i bezpieczeństwem energetycznym oraz surowcami kluczowymi i innymi biologicznymi i fizycznymi zasobami naturalnymi;
ze stworzeniem solidnej, stabilnej i odpowiedniej podstawy gospodarczej, w tym z ożywieniem gospodarczym, poprawą kształcenia i szkolenia i rozszerzeniem wiedzy podstawowej i stosowanej we wszystkich dyscyplinach od nauk społecznych i humanistycznych, przez takie dyscypliny jak nauki biologiczne i medyczne oraz badania w zakresie bezpieczeństwa cywilnego obywateli i infrastruktury, do sektora najważniejszych technologii, w celu przyspieszenia wzrostu gospodarczego w UE i zwiększenia zatrudnienia;

jest przekonany, że wspólne ramy strategiczne powinny być ukierunkowane na stawienie czoła wyżej wymienionym wyzwaniom społecznym w kompleksowy sposób, za pomocą zrównoważonego zestawu instrumentów obejmujących całe spektrum działań zakresie kształcenia i szkolenia, badań i innowacji;

16.
przypomina znaczenie zapewnienia ciągłości funkcjonowania skutecznych instrumentów między PR i wspólnymi ramami strategicznymi, w szczególności programów współpracy; zwraca się do Komisji o dokonanie we właściwym terminie oceny skuteczności istniejących instrumentów pod względem realizacji konkretnych celów politycznych oraz o dostosowanie instrumentów, w przypadku których nie można jasno wykazać skuteczności lub ich wyjątkowego wkładu;
17.
wzywa do przeprowadzenia niezależnego audytu, np. przez Europejski Trybunał Obrachunkowy, przy współpracy z krajowymi trybunałami obrachunkowymi, dotyczącego skuteczności wydatków publicznych na badania naukowe realizowane przez państwa członkowskie, UE i władze lokalne;
18.
wzywa Komisję do zwiększenia widoczności wartości dodanej UE w obszarze badań naukowych i innowacji;
19.
wzywa do podejmowania wspólnych publicznych i prywatnych działań na szczeblu europejskim i krajowym, aby osiągnąć europejski cel, przewidujący przeznaczanie 3 % produktu krajowego brutto (PKB) na badania naukowe i rozwój; wzywa instytucje UE i państwa członkowskie UE do niezwłocznego opracowania konkretnego planu działania na rzecz realizacji tego celu;
20.
podkreśla, że należy podjąć wysiłki w celu jak najlepszego dostosowania wydatków w ramach wspólnych ram strategicznych do nadrzędnych celów politycznych określonych w strategii "Europa 2020"; apeluje o wyraźną koordynację z nowymi inicjatywami, takimi jak Unia innowacji i inne istotne inicjatywy przewodnie;
21.
przypomina, że przyszłe fundusze na rzecz badań naukowych i innowacji powinny umożliwić urzeczywistnienie europejskiej przestrzeni badawczej poprzez stworzenie większej synergii i lepszej współpracy między różnymi strategiami w dziedzinie badań, rozwoju i innowacji; i programami finansowania na szczeblu UE, państw członkowskich i władz lokalnych;

W kierunku nowych wspólnych ram strategicznych (WRS)

22.
podkreśla, że wspólne ramy strategiczne powinny opierać się na koncepcji odpowiedniej organizacji odmiennych pod względem charakteru i skali projektów w dziedzinie badań, rozwoju i innowacji, a także licznych i różnorodnych programów finansowania, w celu zapewnienia spójności, szerokiej reprezentatywności, wzajemnego powiązania, uproszczenia i komplementarności oraz określenia "drogi do doskonałości";
23.
zauważa, że zapewnienie wszystkim badaczom udziału w projektach WRS wymaga uwzględnienia w przepisach administracyjnych, które obejmują postępowanie o udzielenie zamówienia, różnorakich przepisów krajowych dotyczących zatrudnienia w placówkach akademickich i ośrodkach badawczych; podkreśla w szczególności, że mechanizm współfinansowania nie powinien działać ze szkodą dla placówek akademickich i instytucji badawczych i że placówki akademickie pod żadnym pozorem nie powinny znaleźć się w niekorzystnej sytuacji w porównaniu z innymi podmiotami;
24.
wzywa Komisję do stworzenia prostego i łatwo dostępnego systemu mającego na celu przyspieszenie wprowadzania innowacji, inwestowanie w projekty z zakresu badań, rozwoju i innowacji na rzecz zwalczania największych wyzwań społecznych i przyjęcie prawdziwie całościowego podejścia poprzez koncentrowanie się na różnych kluczowych etapach łańcucha wartości (od dostawcy materiałów do produktu przeznaczonego dla użytkownika końcowego);
25.
wyraża przekonanie, że różnorakie zadania wymagają w ramach WRS osobnego, choć ściśle powiązanego i opartego na współpracy z innymi zadaniami podejścia: Europejski Instytut Innowacji i Technologii (EIT) powinien działać przede wszystkim jako sieć wspólnot wiedzy i innowacji (WWiI); elementy programu ramowego na rzecz konkurencyjności i innowacji (CIP) związane z innowacjami powinny koncentrować się na swojej sile, którą jest wspieranie innowacyjnych MŚP; kolejny PR powinien obejmować całokształt badań; fundusze strukturalne/spójności powinny być wykorzystywane w ściślejszej współpracy i w bardziej ukierunkowany sposób, ale z zachowaniem odrębności; jest zdania, że wspólne projekty w dalszym ciągu powinny stanowić podstawę WRS;
26.
podkreśla potrzebę zwiększenia elastyczności wspólnych ram strategicznych nie tylko po to, by środki mogły być przenoszone między poszczególnymi rozdziałami i pozycjami, lecz również by WRS były na tyle elastyczne, aby umożliwiały przydzielanie środków na sprostanie najważniejszym wyzwaniom społecznym, które pojawiają się w trakcie okresu budżetowego;
27.
apeluje o wyraźne zdefiniowanie ogólnego systemu finansowania oraz o silniejsze włączenie badań naukowych, edukacji i innowacji; w związku z faktem, że polityka w dziedzinie badań, rozwoju i innowacji tworzy europejską wartość dodaną i aby zrealizować cele strategii "Europa 2020", apeluje o dwukrotne zwiększenie do 2014 r. w nowym okresie finansowania budżetu unijnych programów na rzecz badań i innowacji (z wyłączeniem budżetu przeznaczonego na badania, rozwój i innowacje w ramach funduszy strukturalnych i EBI), które będzie właściwą odpowiedzią na obecny kryzys gospodarczy oraz sposobem na sprostanie ogromnym wspólnym wyzwaniom; jest przekonany, że zwiększenie publicznego budżetu powinno mieć na celu zapewnienie większych korzyści społecznych i poprawę konkurencyjności; ponownie podkreśla potrzebę wzmocnienia i rozwinięcia przyjaznej dla badań, rozwoju i innowacji roli wszystkich instrumentów UE, w tym poprzez ściślejszą współpracę z EBI i poprzez uproszczenie procedur dostępu do finansowania; proponuje zatem wprowadzenie nowego modelu organizacyjnego opartego na trzech różnych poziomach finansowania oraz mającego na celu stabilność i konwergencję:

Poziom I: Rozwijanie zdolności i infrastruktury

28.
Ten poziom powinien obejmować unijne fundusze związane z tworzeniem infrastruktury (a w ujęciu ogólnym również struktury instytucjonalnej) oraz rozwijaniem zdolności;
29.
program finansowania na tym poziomie obejmuje część środków PR związanych z programem na rzecz wzmacniania zdolności i inicjatywami Marie Curie, części składowe unijnego finansowania inwestycji w infrastruktury badawcze i projektów, dostęp do pożyczek EBI (dotyczy projektów o wartości powyżej 50 mln euro i mechanizmu finansowania opartego na podziale ryzyka), granty związane z wyżej wymienionymi częściami składowymi PR oraz współpracę z funduszami strukturalnymi w zakresie infrastruktury;
30.
wzywa do wzmocnienia roli Wspólnego Centrum Badawczego jako wewnętrznego dostawcy analiz naukowych i gospodarczych dla polityki na rzecz rozwoju zgodnie ze strategią "Europa 2020";
31.
podkreśla, że przyszłe europejskie projekty inwestycyjne na dużą skalę, takie jak ITER, Galileo i GMES (Globalny monitoring środowiska i bezpieczeństwa), powinny być finansowane poza PR, za pomocą tworzenia dla takich projektów indywidualnych pozycji w budżecie w celu zapewnienia przejrzystej i niezawodnej struktury finansowania, przy jednoczesnym kontrolowaniu i ograniczaniu ich skłonności do przekraczania zakładanych kosztów; proponuje, by projekty te były częściowo finansowane w drodze emisji obligacji projektowych przez EBI;
32.
wskazuje na zasadniczą rolę infrastruktury badawczej na dużą skalę dla rozwoju europejskiej przestrzeni badawczej i wzywa do zwiększenia ogólnego poziomu dostępnych na infrastrukturę badawczą funduszy UE, szczególnie w przypadkach, gdzie występuje największa możliwość wytworzenia wartości dodanej na szczeblu europejskim, do przedłużenia okresu finansowania również na okres po fazie przygotowawczej i do zagwarantowania otwartego i opartego na doskonałości dostępu do funduszy;

Poziom II: Badania, potencjał, współpraca i konsolidacja

33.
Ten poziom powinien obejmować ogólne badania, zarówno podstawowe, jak i stosowane, oraz nauki społeczne i humanistyczne; uczestnikami koordynującymi są głównie uniwersytety i ośrodki/instytuty badawcze; sektor przemysłowy, szczególnie MŚP, oraz innowacyjne organizacje nienastawione na zysk powinny być zachęcane do udziału i do współpracy z uniwersytetami i publicznymi centrami badawczymi oraz w odpowiednich przypadkach do działania w charakterze koordynatorów projektów; poziom ten stanowi największą część PR i powinien być ukierunkowany na rozwijanie solidnej podstawy naukowej w badaniach podstawowych i stosowanych, które są niezbędne do pobudzania innowacji;
34.
w tym przypadku kluczowymi terminami są oryginalność i znaczenie pomysłu, jakość, potencjał w zakresie osiągania doskonałości naukowej i wartość dodana projektów, w tym badania wysokiego ryzyka i projekty dotyczące "innowacji nietechnologicznych i innowacji społecznych"; plan biznesowy i potencjał rynkowy są pozytywnymi czynnikami i muszą zostać uwzględnione, nie stanowią one jednak niezbędnych warunków przyjęcia;
35.
program finansowania na tym poziomie wchodzi w zakres systemu grantów PR UE oraz współpracy z funduszami strukturalnymi w zakresie badań, rozwoju i innowacji; korzystne byłoby osiągnięcie synergii tych dwóch źródeł finansowania i uproszczenie wzajemnych relacji między projektami finansowanymi przez UE i zewnętrzne organy finansujące; granty powinny przede wszystkim być udzielane publicznym i prywatnym instytutom badawczym i innowacyjnym MŚP;
36.
wzywa do stworzenia bardziej elastycznego systemu finansowania mającego na celu zwiększenie atrakcyjności współpracy dla MŚP, w ramach którego MŚP mogłyby, w przypadkach, gdy jest to możliwe, przystępować do projektów współpracy w trakcie ich realizacji i w tym celu dla danego projektu powinno się udostępnić otwartą pozycję w budżecie; jest przekonany, że w ten sposób MŚP mogą wyraźniej dostrzegać istniejące możliwości, ponieważ skraca się czas od przystąpienia do projektu do osiągnięcia rezultatów rynkowych;
37.
przypomina, że Europejska Rada ds. Badań Naukowych (ERBN) odniosła sukces w promowaniu doskonałości naukowej i okazała się wzmacniającym elementem europejskiej przestrzeni badawczej; apeluje do Komisji o dalszą poprawę struktur i mechanizmów europejskiej przestrzeni badawczej oraz o danie impulsu instrumentom, jakimi dysponuje; podkreśla konieczność znacznego zwiększenia środków w budżecie przeznaczanych na granty dla młodych badaczy, badaczy płci żeńskiej oraz badaczy z innowacyjnych MŚP (zarówno dla grup badaczy jak i dla osób indywidualnych), oraz wzmocnienia działań i inicjatyw Marie Curie, co przyczyni się do zwiększenia mobilności (poprzez wprowadzenie piątej wolności - wolnego przepływu wiedzy), bogatszego przebiegu kariery zawodowej i lepszej współpracy między placówkami akademickimi, publicznymi instytucjami badawczymi i przemysłem, a także zwiększy dostęp do głównej infrastruktury badawczej; zwraca się do sektora przemysłowego o większe zaangażowanie w doktorskie i habilitacyjne programy badawcze; apeluje o wdrożenie niezbędnych środków w celu zagwarantowania odpowiednich warunków pracy naukowców w UE, co pozwoli na zwiększenie międzynarodowej atrakcyjności Europy dla badaczy, zapobiegnie wyjazdom najlepszych specjalistów i urzeczywistni doskonałość w Europie;
38.
podkreśla, że należy przyznać pierwszeństwo mobilności badaczy w Europie i wzywa do wzmocnienia środków (takich jak przenoszenie uprawnień emerytalnych i świadczeń w ramach zabezpieczenia społecznego, wzajemne uznawanie kwalifikacji zawodowych, środki na rzecz pogodzenia życia rodzinnego i zawodowego i przyznawanie voucherów badawczych naukowcom przenoszącym się do innego państwa) które będą sprzyjały mobilności europejskich badaczy, pomogą w ograniczaniu "drenażu mózgów" i zwiększą atrakcyjność kariery naukowej w UE; wzywa do wprowadzenia w grantach ERBN, w stosownych przypadkach, części składowej opartej na mobilności; apeluje do Komisji i państw członkowskich o zwiększenie wysiłku na rzecz ułatwienia szybkiego i wzajemnego uznawania akademickich programów nauczania;
39.
uważa, że istnieje dalszy potencjał, by rozszerzyć zakres koncepcji ERBN do wspólnych i międzydyscyplinarnych projektów badawczych, o ile utrzymany zostanie charakter oddolny, a głównym kryterium selekcji pozostanie doskonałość naukowa;
40.
z zadowoleniem przyjmuje stały postęp w kierunku bardziej zrównoważonego uczestnictwa kobiet i mężczyzn w programie ramowym; zgadza się, że środki mające na celu zwiększenie udziału kobiet należy wzmocnić w trakcie cykli życia projektów oraz że Komisja powinna wzmocnić swoje podejście do wspierania kobiet naukowców oraz pobudzić państwa członkowskie do zajęcia się różnicami w traktowaniu kobiet i mężczyzn, ze szczególnym uwzględnieniem pokonywania przeszkód właściwych dla płci; podkreśla, że należy wdrożyć cel dotyczący zapewnienia 40 % udziału kobiet w komitetach ds. programów i komitetach doradczych; zwraca się do Komisji, aby wspólnie z Europejskim Instytutem ds. Równości Kobiet i Mężczyzn opracowała plan działania na rzecz równości płci zawierający wskaźniki i cele dotyczące płci oraz do monitorowania jego wdrożenia;
41.
w ramach uwzględnienia aspektu płci podkreśla potrzebę umożliwienia naukowcom na wszystkich szczeblach odroczenia rozpoczęcia badań w ramach dotacji lub zawieszenia ich z powodu urlopu macierzyńskiego, ojcowskiego lub rodzicielskiego w przypadku tych projektów, w których jest to możliwe, oraz przedłużenia ważności umowy o przyznanie dotacji z tych samych powodów w przypadku projektów, w których termin realizacji nie jest najważniejszy; wzywa państwa członkowskie do stworzenia naukowcom takich możliwości;
42.
podkreśla, że pełne wdrożenie europejskiej przestrzeni badawczej wymaga przyjęcia środków legislacyjnych, które umożliwią wszystkim podmiotom w UE uczestnictwo w programach krajowych, a także zapewnią wszystkim udział w otwartych zaproszeniach do składania ofert organizowanych przez poszczególne państwa oraz zagwarantują podjęcie działań na rzecz ujednolicenia zasad, procedur, umów i kryteriów oceny;

Poziom III: Rynek i innowacje w dążeniu do osiągnięcia wspólnych celów

43.
Ten poziom powinien obejmować rozwijanie i wspieranie wykorzystania rynkowego innowacyjnych produktów i usług oraz generowanie korzyści społecznych; w rozwoju nowatorskich produktów, usług i procesów w tym przypadku zasadniczą rolę odgrywa sektor przemysłowy, a zwłaszcza innowacyjne MŚP;
44.
mając na uwadze konieczność zachęcania młodzieży do uczestnictwa w działaniach w zakresie badań i innowacji oraz wspierania młodych przedsiębiorców, którzy wnoszą wkład w działania w zakresie badań, rozwoju i innowacji, a także wykorzystują rezultaty w celu poprawy rozwoju społecznogospodarczego swoich społeczności lokalnych i regionalnych, apeluje do Komisji i państw członkowskich o kontynuowanie programu Erasmus dla młodych przedsiębiorców, również w kontekście przyszłych wieloletnich ram finansowych, oraz o zwiększenie środków przeznaczanych na ten program;
45.
przyznaje, że szczególną uwagę należy zwrócić na zaangażowanie MŚP, ażeby umożliwić wykorzystanie pojawiających się nowych pomysłów i możliwości w sposób elastyczny i efektywny, co otworzy nowe drogi dla innowacji; podkreśla, że sektorowa definicja MŚP jest nieodzownym warunkiem ich pomyślnego uczestnictwa we wspólnych ramach strategicznych; zauważa, że powodzenie działań w zakresie innowacji zależy również od umiejętności i doświadczenia personelu zarządzającego;
46.
podkreśla potrzebę poprawy dostępu MŚP na poziomie lokalnym i europejskim do usług związanych z badaniami i innowacją; uważa, że dzięki pomyślnie realizowanym programom, takim jak Eurostars, zostało zdobyte duże doświadczenie na temat zaspokajania potrzeb innowacyjnych przedsiębiorstw i że takie programy powinny zatem być wzmacniane; wzywa do podjęcia wysiłków na wszystkich szczeblach celem wprowadzania innowacyjnych rozwiązań odpowiadających wymogom sektora publicznego, poprzez angażowanie małych przedsiębiorstw w konkursy na pomysły kończące się zawarciem krótkoterminowych umów rozwojowych;
47.
program finansowania na tym poziomie wchodzi w zakres finansowania UE zapewnianego przez Europejski Instytut Innowacji i Technologii (EIT), finansowania związanego z programem ramowym na rzecz konkurencyjności i innowacji (CIP), obejmując dostęp do większych możliwości kredytowych oferowanych przez EFI, specjalnych pożyczek z EBI (dotyczy głównie projektów o wartości mniejszej niż 50 mln euro), a także współpracę z funduszami strukturalnymi w zakresie przedsiębiorczości; w finansowaniu europejskiej polityki w dziedzinie innowacji istnieje jednak brakujące ogniwo: odpowiednie instrumenty finansowania, które odpowiadają specyfice MŚP; uważa, że europejska przestrzeń badawcza odniosłaby wiele korzyści dzięki utworzeniu, po należytym uwzględnieniu oceny skutków, programu UE na rzecz MŚP, który mógłby być wyspecjalizowanym oddziałem EBI w pełni zorientowanym na projekty innowacyjne MŚP;
48.
przypomina, że Europejski Instytut Innowacji i Technologii okazał się pomyślnym i wzmacniającym elementem europejskiej przestrzeni badawczej; podkreśla potrzebę zawężenia ukierunkowania WWiI, a w związku z tym istnienia bardziej skoncentrowanej sieci o mniejszym budżecie, co umożliwi również udział większej liczby MŚP z uwagi na niższe roczne koszty uczestnictwa; jest przekonany, że te mniejsze WWiI mogą stanowić w UE punkt centralny, będący forum dla naukowców z całej UE, zapewniający jej większe możliwości konkurowania na rynku globalnym;
49.
uważa, że aby zwiększyć udział MSP w programach, że należy rozważyć pewne instrumenty finansowania i działania:
udzielanie pożyczek uprzywilejowanych podlegających zwrotowi w przypadku odniesienia sukcesu, z wyłączeniem kosztów administracyjnych;
wysiłki w celu zapewnienia MŚP (zwłaszcza w fazie zalążkowej i fazie rozruchu) kompleksowego finansowania, które będzie obejmowało cały cykl innowacyjny, w tym dostępu do usług i doradztwa w zakresie badań i rozwoju;
stosowanie mechanizmu finansowania opartego na podziale ryzyka w taki sposób, by mniejsze środki finansowe mogły być przyznawane przez pośredników krajowych;
ułatwienie dostępu do kapitału wysokiego ryzyka;
większy udział MŚP w określaniu programów badawczych;
50.
wzywa do przetestowania nowych i innowacyjnych metod finansowania, takich jak europejskie obligacje na finansowanie projektów i kupony innowacyjności UE, co pozwoli przedsiębiorstwom wydawać wspomniane środki bezpośrednio w akredytowanych centrach badawczych; takie kupony nie powinny być objęte sprawozdawczością dotyczącą kosztów, gdyż ich wykorzystanie podlegałoby certyfikacji przez ośrodki, w których kupony te byłyby realizowane; centra akredytacji mogłyby zostać utworzone na zasadzie centrów krajowych lub regionalnych i podlegać zatwierdzeniu przez organ europejski, na przykład Wspólne Centrum Badawcze; uważa, że wkład Wspólnego Centrum Badawczego w innowacje w ramach programu ramowego powinien obejmować pogłębioną współpracę z sektorem przemysłowym;
51.
z zadowoleniem przyjmuje unijną inicjatywę na rzecz innowacyjnych badań prowadzonych przez małe przedsiębiorstwa, która ma na celu zidentyfikowanie wyzwań technologicznych w sektorze publicznym i finansowanie projektów na rzecz badań i rozwoju, aby opracować nowe rozwiązania zarówno dawnych, jak i nowo pojawiających się problemów;

*

* *

52.
zwraca uwagę, że nie wszystkie innowacje opierają się na badaniach i nie wszystkie badania mają na celu innowacje; uważa zatem, że proponowana reorganizacja powinna obejmować całe spektrum działań związanych z innowacją, od stworzenia koncepcji aż po wprowadzenie jej na rynek, a także uwzględniać innowacje nietechnologiczne, ekoinnowacje i innowacje społeczne; uważa, że powinna ona obejmować promowanie praktyk innowacyjnych (takich jak innowacyjne i przedkomercyjne zamówienia publiczne, nagrody motywacyjne, strategie dotyczące praw własności intelektualnej i wiodące inicjatywy rynkowe) oraz ułatwianie ich upowszechniania; przypomina, że podczas stawiania czoła wyzwaniom i określania priorytetowych obszarów WRS pod uwagę należy brać normalizację, ale że nie powinno to stanowić nowego oddzielnego instrumentu lub działania;
53.
zauważa, że dotychczasowe osiągnięcia programu CIP wskazują na duże znaczenie jego kontynuowania i rozszerzenia, w szczególności w celu wspierania innowacyjnych MŚP, będących siłą napędową europejskiej gospodarki;
54.
podkreśla jednak, że niektóre instrumenty programu ramowego na rzecz konkurencyjności i innowacji (CIP) mogłyby stać się naturalnym przedłużeniem przyszłego programu ramowego, zapewniając ciągłość europejskim projektom badawczym i innowacyjnym; uważa, że technologia rozwijana w ramach projektów programu ramowego mogłaby zostać objęta projektami innowacyjnymi, które:
upowszechniałyby jej wykorzystanie w różnych branżach sektora przemysłu i usług,
znajdowałyby kolejne, dodatkowe zastosowania w dziedzinach powiązanych lub komplementarnych;
55.
przypomina, że wysoce konkurencyjny charakter badań, prac naukowych, technologicznych i innowacyjnych oraz ciągłe tworzenie zdolności w zakresie badań naukowych i innowacji na szczeblu lokalnym uzależnione są od istnienia w pewnym stopniu powielania i rozdrobnienia, bez których funkcjonowanie wspólnych badań zostałoby osłabione;
56.
podkreśla, że skuteczniejsze przyciąganie inwestycji prywatnych i zapewnienie efektywniejszego wkładu prac badawczo-rozwojowych w zwiększanie konkurencyjności Europy wymaga podjęcia odpowiednich działań w programie ramowym celem określenia stabilnych i skutecznych ram regulacyjnych w zakresie ochrony praw własności intelektualnej na wczesnym etapie procesu badań;
57.
stanowczo zachęca do wdrażania programów szkoleniowych dla wszystkich potencjalnych uczestników, zwłaszcza w zakresie stosowania zasad zarządzania, a także zwraca się do Komisji o opracowanie kryteriów wyboru i oceny projektów szkoleniowych z jednoczesnym uwzględnieniem m. in. "schodów do doskonałości"; ponagla Komisję, by w ramach proaktywnego podejścia pomogła organom publicznym, zwłaszcza tym z państw członkowskich o niskim stopniu reprezentacji, w usprawnieniu ich systemu zarządzania poprzez przeprowadzanie ocen i wydawanie zaleceń służących poprawie jakości składanych przez nich ich wniosków o dofinansowanie i lepszemu zarządzaniu projektami;
58.
przypomina, że uproszczenie zarządzania unijnymi funduszami na badania naukowe wymaga skoku jakościowego; jest przekonany, że kluczowym elementem uproszczenia jest zmiana obecnego podejścia opartego na kontroli na podejście opartego na większym zaufaniu i tolerancji w zakresie podejmowania ryzyka, które jest szczególnie korzystne dla MŚP; wzywa do wdrożenia wszystkich środków w zakresie upraszczania określonych w nowych wspólnych ramach strategicznych, takich jak większy margines tolerowanego ryzyka błędu, powszechna akceptacja zwyczajowych praktyk rachunkowych, stosowanie kwot ryczałtowych i stałych stawek zryczałtowanych (na zasadzie dobrowolności), uproszczenie procedur składania wniosków i zawierania umów oraz przepisów w zakresie finansowania wstępnego i kwalifikowalności kosztów, znaczne ograniczenie wymogów w zakresie sprawozdawczości finansowej i naukowej, skrócenie czasu zawierania umów do maksymalnie 6 miesięcy, znacznego ograniczenie czasu przyznawania i wypłaty grantów i większa swoboda dla uczestników w zakresie organizacji projektów, zarządzania nimi i wyboru partnerów;
59.
wyraża przekonanie, że uproszczenie powinno prowadzić do rzadszego łączenia metod kalkulacji stawek grantów i kosztów pośrednich w programach finansowania, nie powinno jednak znosić istniejącego zróżnicowania między placówkami akademickimi, organizacjami badawczymi i przemysłem;
60.
zaleca opracowanie niewielkiego zbioru wspólnych i łatwych do zinterpretowania zasad (administracyjnych, finansowych i organizacyjnych), które miałyby zastosowanie do wszystkich programów i instrumentów europejskich w dziedzinie badań, rozwoju i innowacji;
61.
wzywa Komisję i państwa członkowskie do ułatwienia dostępu do europejskich programów badawczych, np. poprzez utworzenie jednego punktu kontaktowego, wprowadzenie zasady "jeden projekt - jeden dokument" lub stworzenie forum wymiany najlepszych praktyk; w związku z tym przypomina o potrzebie istnienia łatwo dostępnego "pojedynczego punktu kontaktowego" udzielającego porad i wsparcia finansowego potencjalnym uczestnikom; krytycznie odnosi się do obecnego braku przejrzystości i informacji dotyczących przyszłych zaproszeń do składania wniosków w sprawie projektów badawczych, który prowadzi to do tego, że badacze i instytuty nie są w stanie odpowiednio się przygotować i w związku z tym ich uczestnictwo jest utrudnione;
62.
wskazuje, że spójna polityka na rzecz utworzenia europejskiego społeczeństwa opartego na wiedzy wymaga wzmocnienia powiązań między szkolnictwem, badaniami i innowacjami; podkreśla, że wspólne ramy strategiczne powinny odnosić się do całego łańcucha wiedzy i włączyć go, np. poprzez rozwój infrastruktury, normalizację, programy szkoleniowe i środki wsparcia kluczowych technologii; zachęca do podejmowania wszelkich form współpracy między placówkami akademickimi, przedsiębiorstwami i instytutami badawczymi i wyraża przekonanie, że umiejętności i transfer technologii są kluczowym elementem; apeluje o zapewnienie praktycznych instrumentów sprzyjających transferowi technologii z zastosowań naukowych do zastosowań przemysłowych, zarówno w sektorze usług, jak i produkcyjnym;
63.
apeluje o większe zaangażowanie na szczeblu międzyrządowym w ramach inicjatyw w zakresie wspólnego planowania, które pozwoliłoby na zacieśnienie współpracy w dziedzinie badań, rozwoju i innowacji w całej Europie;
64.
podkreślając znaczenie wspólnych inicjatyw technologicznych i europejskich platform technologicznych zaleca określenie dla wszystkich partnerstw publiczno-prywatnych specjalnych wspólnych ram zawierających przejrzyste, uproszczone i powszechnie obowiązujące warunki z wyraźnym podziałem na sektor prywatny i publiczny; podkreśla konieczność podejmowania efektywnych działań w celu zwiększenia przejrzystości takich instrumentów oraz zapewnienia większego dostępu do nich MŚP i publicznemu sektorowi badawczemu; zwraca się do Komisji o przeprowadzenie dogłębnej analizy poziomu zaawansowania wpływu i znaczenia różnych form obecnie funkcjonujących partnerstw publiczno-prywatnych, która powinna poprzedzać konsolidację lub utworzenie dodatkowych partnerstw celem poprawienia zarządzania partnerstwami i zapewnienia większego zaangażowania większej liczby różnorodnych podmiotów zarówno w celu określenia programu badań, jak i zapewnienia dostępu nowym podmiotom; wyraża również przekonanie, że instrumenty te powinny być wyraźnie ukierunkowane na priorytetowe cele publiczne (dokonując oceny wyników w kontekście społecznym i z punktu widzenia trwałości) i pozyskiwać realne inwestycje prywatne;
65.
podkreśla, że wspólne ramy strategiczne powinny być atrakcyjnym mechanizmem finansowania dla podmiotów sektora prywatnego i publicznego (w tym również dla organizacji pozarządowych i organizacji społeczeństwa obywatelskiego); uważa, że wszyscy uczestnicy kluczowych projektów w dziedzinie badań, rozwoju i innowacji powinni odgrywać rolę w dyskusji dotyczącej określenia priorytetów i mieć dostęp do infrastruktury badawczej;

Wytyczne dotyczące kolejnego programu ramowego

66.
pozytywnie ocenia przechodzenie do podejścia opartego na nauce oraz apeluje o przyjęcie na wszystkich etapach systemu finansowania postawy opartej na zaufaniu względem badaczy i na większej tolerancji ryzyka względem uczestników, w tym na waloryzacji nauki i innowacjach; wzywa do przyjęcia odpowiedniego modelu finansowania w odniesieniu do akademickich badań naukowych w kolejnym programie ramowym;
67.
uważa, że nie należy ograniczać WRS jedynie do innowacji wynikających z badań lub opartych na technologii, ale że WRS powinny wspierać różne źródła innowacji; zauważa, że wiele przedsiębiorstw - zwłaszcza MŚP - korzysta z innych źródeł innowacji, takich jak klienci, rynki, użytkownicy, a zwłaszcza pracownicy, oraz że taka forma innowacji ma często bardziej praktyczny charakter i koncentruje się na rozwiązaniu konkretnych problematycznych kwestii związanych z procesami, usługami lub produktami, jako że przedstawiane rozwiązania są często wynikiem przemyśleń pracowników, którzy znajdują się najbliżej procesu produkcyjnego, rynków i klientów;; uważa w związku z tym, że UE powinna wzmocnić innowacje zorientowane na rozwiązania praktyczne i stymulowane przez pracowników;
68.
wzywa Komisję do zapewnienia przeglądu kosztów ogólnych w ramach inicjatywy Horyzont 2020 wzywa zatem Komisję do dokonania analizy procentowego udziału kosztów ogólnych w 7. programie ramowym i do wystąpienia z wnioskami mającymi na celu utrzymanie ich jak na najniższym poziomie;
69.
apeluje o utrzymanie wspólnych badań (obecny program współpracy) w centrum programu ramowego oraz intensyfikowanie synergii w celu zwiększenia i przyspieszenia wpływu i rozpowszechniania projektów badawczych realizowanych przy współpracy z partnerami o światowej renomie z UE i spoza UE; uważa, że w finansowaniu wspólnych badań powinno stosować się większą elastyczność tematyczną (zaproszenia o szerszym zasięgu) i rozwiązania finansowe przyjazne dla użytkowników, aby przyciągnąć wybitnych naukowców i wyjść naprzeciw potrzebom zarówno dużych konsorcjów, jak i mniejszych grup; uważa, że powinien zostać objęty cały łańcuch innowacji, od badań odkrywczych po pilotażowe projekty i demonstracje na dużą skalę, w stosownych przypadkach z przeznaczonymi wydzielonymi środkami budżetowymi dla tych sektorów, które opracowały strategiczną wizję sprostania wyzwaniom społecznym o długoterminowych cyklach inwestycyjnych;
70.
wyraża swój sceptycyzm w związku z efektywnością wykorzystania środków na tworzenie sieci doskonałości w dziedzinie badań oraz organizowanie konferencji i innych wydarzeń, a także apeluje o wzmocnienie elektronicznych narzędzi tworzenia sieci w dziedzinie badań i innowacji oraz upowszechnianie wyników badań w internecie;
71.
ze sceptycyzmem podchodzi do tego, że często możliwe jest sfinansowanie zaledwie jednego wniosku z zaproszenia, co prowadzi do marnotrawstwa środków zainwestowanych w przygotowanie i ocenę znakomitych wniosków oraz niesfinansowania niektórych znakomitych pomysłów; wzywa Komisję do zbadania możliwości finansowania znakomitych, niewybranych propozycji badawczych poprzez ustanowienie dodatkowego budżetu na badania (połączenie funduszy badawczych), do którego swój wkład wnosiłyby również państwa członkowskie, a także fundusze regionalne i strukturalne;
72.
apeluje o konsolidację badań wielo- i międzydyscyplinarnych oraz uznanie społecznego wymiaru badań; w tym kontekście przypomina, że do sprostania wielkim wyzwaniom społecznym - oprócz rozwiązań technologicznych - powinny przyczyniać się europejskie badania w zakresie nauk społecznych i humanistycznych oraz innowacji społecznych, które mają zasadnicze znaczenie dla skutecznego rozwiązania takich problemów; jest przekonany w związku z tym, że we wspólnych ramach strategicznych powinno się uwzględnić zarówno utrzymanie samodzielnego obszaru tematycznego "nauki społeczno-ekonomiczne i humanistyczne" jak i jego większe włączenie do wszystkich działań strategicznych;
73.
celem zwiększenia zainteresowania obywateli i społeczeństwa obywatelskiego badaniami naukowymi oraz ich zaangażowania w takie badania, wzywa do kontynuowania tematu "Nauki w społeczeństwie" w formie samodzielnej i poprzez horyzontalne rozszerzenie jego zakresu w celu uwzględnienia ogromnych wyzwań społecznych; uważa ponadto, że Komisja powinna wspierać dalszy rozwój i rozpowszechnianie wytycznych dotyczących etyki, a także dalsze opracowywanie instrumentów przeznaczonych dla organizacji społeczeństwa obywatelskiego;
74.
apeluje o bardziej przejrzyste określanie priorytetów i celów w dziedzinie badań oraz uwzględnianie w nich większego udziału i zrównoważonego zaangażowania podmiotów, w tym społeczności naukowej, badaczy (również z mniejszych instytucji badawczych), sektora publicznego, organizacji społeczeństwa obywatelskiego i MŚP; wzywa do utworzenia specjalnej platformy dialogu między organizacjami społeczeństwa obywatelskiego i badaczami na temat priorytetowych obszarów badań w poszczególnych sektorach; uważa, że należy propagować również specjalne platformy zacieśniania współpracy MŚP i badaczy;
75.
uważa, że ważnym procesem, który należy wspierać i upowszechniać zarówno na szczeblu UE, jak i państwa członkowskiego, jest ocena programów badawczych nie tylko pod względem gospodarczym, ale także społecznym, etycznym i zachowania zrównoważonego charakteru; wyraża poparcie dla inicjatyw Komisji w tym obszarze, np. opracowania zasad odpowiedzialnych badań i innowacji, a także zachęca do ich dalszego propagowania i wdrażania;
76.
apeluje o utrzymanie równowagi między projektami opartymi na działaniach oddolnych (takimi jak obecny projekt "przyszłe i powstające technologie") i działaniach odgórnych ("wielkie wyzwania społeczne"), a także o ułatwianie realizacji mniejszych projektów oddolnych i wspólnych badań oddolnych; uważa, że zmniejszenie barier w dostępie do projektów współpracy prowadziłoby do wzmocnienia zdolności naukowej; uważa, że priorytety strategiczne muszą być powiązane z pojawiającymi się problemami; zwraca się do Komisji o zbadanie równowagi pomiędzy działaniami oddolnymi i odgórnymi i o rozpatrzenie ich zarówno z punktu widzenia społecznego jak i finansowego; podkreśla potrzebę konsultowania naukowców, podmiotów przemysłowych i podmiotów społeczeństwa obywatelskiego oraz współpracowania z nimi w celu opracowania programów badawczych;
77.
stwierdza, że przyszłe finansowanie w zakresie badań naukowych powinno koncentrować się na małych i średnich projektach; uważa, że realizacja małych i średnich projektów jest łatwiejsza i tańsza dla placówek akademickich i MŚP; i że mogą one również zwiększyć dotychczas niezadowalający stopień skuteczności w realizacji wniosków;
78.
uważa, że jeśli niektóre potrzeby społeczne nie są zaspokajane przez nasze obecne modele innowacji, można wykorzystać nowe publiczne systemy licencjonowania i nagrody motywacyjne w zakresie innowacji, aby skoncentrować badania na tych obszarach i zapewnić skuteczność wydatków publicznych; zwraca się do Komisji o możliwie najszybsze wdrożenie inicjatywy pilotażowej przyznającej nagrody motywacyjne w sektorze medycznym;
79.
apeluje o zapewnienie spójności całemu łańcuchowi badań naukowych, rozwoju i innowacji poprzez wdrożenie zasad dotyczących przejrzystości oraz wyraźną koordynację działań różnych dyrekcji generalnych Komisji zajmujących się finansowaniem badań i innowacji;
80.
w stosownych przypadkach wzywa do intensyfikacji współpracy międzynarodowej ze strategicznymi partnerami Unii Europejskiej, w tym z krajami o prężnych gospodarkach, takimi jak kraje BRIC, na zasadzie wzajemności, celem lepszego sprostania globalnym wyzwaniom; przypomina, że uproszczenie procedur i znaczące skrócenie czasu zatwierdzania wniosków zachęci do uczestnictwa badaczy z państw trzecich; podkreśla konieczność tworzenia silniejszego potencjału naukowego w państwach sąsiadujących w oparciu o lepszą koordynację wspólnych ram strategicznych z instrumentami europejskiej polityki sąsiedztwa; jest przekonany, że efektywne wzmacnianie rozwijania zdolności oraz ustanawianie sprawiedliwych i kompleksowych partnerstw z krajami rozwijającymi się jest kluczowym elementem procesu zwiększania ich zrównoważonego rozwoju;
81.
uważa, że nie należy podejmować współpracy z państwami trzecimi w dziedzinie badań o potencjalnie podwójnym zastosowaniu, jeśli państwo takie nie przestrzega praw człowieka, rezolucji ONZ i prawa międzynarodowego;

*

* *

82.
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji.
______

(1) Teksty przyjęte, P7_TA(2011)0256.

(2) Teksty przyjęte, P7_TA(2011)0236.

(3) Teksty przyjęte, P7_TA(2010)0401.

(4) Dz.U. C 161 E z 31.5.2011, s. 104.

(5) B7-0343/2011.

(6) Zob. rezolucja Parlamentu Europejskiego dnia 21 maja 2008 r. w sprawie kobiet i nauki, ust. 2 (Dz.U. C 279 E z 19.11.2009, s. 40).

Zmiany w prawie

Data 30 kwietnia dla wnioskodawcy dodatku osłonowego może być pułapką

Choć ustawa o dodatku osłonowym wskazuje, że wnioski można składać do 30 kwietnia 2024 r., to dla wielu mieszkańców termin ten może okazać się pułapką. Datą złożenia wniosku jest bowiem data jego wpływu do organu. Rząd uznał jednak, że nie ma potrzeby doprecyzowania tej kwestii. A już podczas rozpoznawania poprzednich wniosków, właśnie z tego powodu wielu mieszkańców zostało pozbawionych świadczeń.

Robert Horbaczewski 30.04.2024
Rząd chce zmieniać obowiązujące regulacje dotyczące czynników rakotwórczych i mutagenów

Rząd przyjął we wtorek projekt zmian w Kodeksie pracy, którego celem jest nowelizacja art. 222, by dostosować polskie prawo do przepisów unijnych. Chodzi o dodanie czynników reprotoksycznych do obecnie obwiązujących regulacji dotyczących czynników rakotwórczych i mutagenów. Nowela upoważnienia ustawowego pozwoli na zmianę wydanego na jej podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy.

Grażyna J. Leśniak 16.04.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do końca tego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz kolejny czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa. Pierwotnie termin wyznaczony był na koniec czerwca tego roku.

Beata Dązbłaż 10.04.2024
Będzie zmiana ustawy o rzemiośle zgodna z oczekiwaniami środowiska

Rozszerzenie katalogu prawnie dopuszczalnej formy prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie rzemiosła, zmiana definicji rzemiosła, dopuszczenie wykorzystywania przez przedsiębiorców, niezależnie od formy prowadzenia przez nich działalności, wszystkich kwalifikacji zawodowych w rzemiośle, wymienionych w ustawie - to tylko niektóre zmiany w ustawie o rzemiośle, jakie zamierza wprowadzić Ministerstwo Rozwoju i Technologii.

Grażyna J. Leśniak 08.04.2024
Tabletki "dzień po" bez recepty nie będzie. Jest weto prezydenta

Dostępność bez recepty jednego z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - takie rozwiązanie zakładała zawetowana w piątek przez prezydenta Andrzeja Dudę nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tzw. tabletka "dzień po" byłaby dostępna bez recepty miał być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stało na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 29.03.2024
Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024