Strategia bezpieczeństwa wewnętrznego Unii Europejskiej (2010/2308(INI)).

A.

mając na uwadze, że wejście w życie Traktatu z Lizbony przyczyniło się do dalszego ujednolicenia przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości, w ramach której przestrzega się praw podstawowych oraz szanuje różne systemy prawne i tradycje państw członkowskich; mając na uwadze, że zgodnie z postanowieniami Traktatu strategie polityczne w tym zakresie wchodzą w zakres kompetencji dzielonej przez Unię i państwa członkowskie;

B.

mając na uwadze, że Traktat z Lizbony silnie powiązał zatem unijną politykę bezpieczeństwa z właściwą dla UE praworządnością, kładąc podwaliny pod rozwój agendy bezpieczeństwa ściśle przestrzeganej przez UE i państwa członkowskie oraz będącej przedmiotem nadzoru demokratycznego na szczeblu europejskim i krajowym; mając na uwadze, że podstawą dla wzmocnienia tej polityki powinny być wartości demokratyczne, swobody obywatelskie i prawa podstawowe;

C.

mając na uwadze, że każda polityka bezpieczeństwa powinna obejmować funkcję zapobiegawczą, która jest niezbędna zwłaszcza w okresie pogłębiających się nierówności gospodarczych i społecznych, podających tym samym w wątpliwość efektywność praw podstawowych;

D.

mając na uwadze, że w programie sztokholmskim podkreśla się, iż należy opracować strategię bezpieczeństwa wewnętrznego w celu dalszej poprawy bezpieczeństwa na terenie Unii, a tym samym ochrony życia i bezpieczeństwa obywateli Unii, oraz zwalczania przestępczości zorganizowanej, terroryzmu i innych zagrożeń, przy jednoczesnym poszanowaniu praw człowieka, zasad ochrony międzynarodowej i zasady państwa prawa;

E.

mając na uwadze, że mimo wejścia w życie Traktatu z Lizbony ani państwa członkowskie, ani Komisja nie przewidziały jak dotąd żadnej roli dla Parlamentu w tym procesie;

F.

mając na uwadze, że w komunikacie Komisji w sprawie strategii bezpieczeństwa wewnętrznego UE na lata 2010-2014 określono pięć obszarów priorytetowych, w których UE może wnieść wartość dodaną, czyli zwalczanie i zapobieganie zorganizowanej i poważnej przestępczości, przeciwdziałanie terroryzmowi i cyberprzestępczości, wzmocnienie zarządzania zewnętrznymi granicami UE oraz zwiększanie odporności na klęski żywiołowe i katastrofy spowodowane przez człowieka;

G.

mając na uwadze, że w pierwszym sprawozdaniu rocznym Komisji na temat wdrażania europejskiej strategii bezpieczeństwa uznano, że wszystkie pięć celów określonych w 2010 r. zachowuje ważność, a także przedstawiono obecny stan prac, dotychczas dokonane postępy oraz dalsze działania;

H.

mając na uwadze, że w programie sztokholmskim stwierdza się, że "opracowanie, monitorowanie i realizacja strategii bezpieczeństwa wewnętrznego powinny stać się jednym z priorytetowych zadań COSI";

1.

z zadowoleniem przyjmuje prace podjęte w celu opracowania strategii bezpieczeństwa wewnętrznego Unii Europejskiej oraz głównych zasad, na których opiera się europejski model bezpieczeństwa określony w ramach strategii bezpieczeństwa wewnętrznego, szczególnie w odniesieniu do ściślejszego związku między bezpieczeństwem, wolnością i ochroną prywatności, a także w odniesieniu do solidarności i współpracy państw członkowskich; podkreśla, że unijne środki bezpieczeństwa i współpraca w tym zakresie muszą być zgodne z zobowiązaniami Unii dotyczącymi praw podstawowych i koncentrować się na ukierunkowanym egzekwowaniu prawa i działaniach wywiadowczych w celu obniżenia wskaźnika przestępczości i zapobiegania atakom terrorystycznym;

2.

podkreśla, że wolność, bezpieczeństwo i sprawiedliwość są celami, do których należy dążyć równolegle, oraz uważa, że wdrażanie Karty praw podstawowych UE musi stanowić kluczowy element w pełni ukształtowanej strategii bezpieczeństwa wewnętrznego; przypomina, że aby zapewnić wolność i sprawiedliwość, bezpieczeństwo należy zawsze budować zgodnie z postanowieniami Traktatów, zasadą państwa prawa i zobowiązaniami Unii w dziedzinie praw podstawowych;

3.

odnotowuje postęp poczyniony przez państwa członkowskie i Komisję w kontekście cyklu politycznego UE dotyczącego poważnej i zorganizowanej przestępczości międzynarodowej oraz ukierunkowany na realizację ogólnych celów strategicznych w oparciu o działania bazujące na współpracy międzyrządowej na szczeblu operacyjnym; uważa jednak, że niezbędny jest jasny podział zadań między szczeblem UE a krajowym oraz że Parlament musi stanowić część tego procesu w kwestiach dotyczących wytycznych politycznych, wdrażania i oceny wyników, a dogłębną ocenę europejskiego cyklu politycznego należy przeprowadzić w 2013 r.; jest ponadto zdania, że z uwagi na charakter tego cyklu powinien on raczej być określany mianem "cyklu operacyjnego UE"; wzywa państwa członkowskie do regularnego przeprowadzania oceny komplementarności krajowych programów zwalczania przestępczości zorganizowanej i programów, które mają zostać opracowane na szczeblu UE, jak również do analizowania uzyskanych wyników i przyszłych perspektyw z punktu widzenia strategicznego i operacyjnego UE przy zaangażowaniu unijnych instytucji i właściwych agencji oraz parlamentów krajowych;

4.

uważa ponadto, że konieczne jest także uwzględnienie wystarczających zasobów finansowych w wieloletnich ramach finansowych na lata 2014-2020 w celu wdrożenia przedmiotowej strategii dzięki wykorzystaniu funduszu przewidzianego na ten cel;

5.

przypomina, że UE i państwa członkowskie dzielą kompetencje w odniesieniu do strategii politycznych w dziedzinie bezpieczeństwa oraz że jest to obszar, w którym należy przestrzegać zasady pomocniczości; uważa, że ramy strategii bezpieczeństwa wewnętrznego mogłyby przydać wartości wysiłkom wszystkich instytucji UE w tej dziedzinie w oparciu o wszechstronne i spójne podejście;

6.

uważa, że kompleksowa, oparta na dowodach i wiedzy unijna analiza zagrożeń wymagających interwencji to zasadniczy warunek wstępny skuteczności strategii bezpieczeństwa wewnętrznego, i jest zdania, że Europol powinien przeprowadzić taką ogólno unijną analizę w oparciu o bardziej przejrzyste i rzetelne metody oceny zagrożeń oraz na podstawie szczegółowych informacji przedstawionych przez państwa członkowskie;

7.

przypomina, że Parlament Europejski jest obecnie pełnoprawnym podmiotem instytucjonalnym w dziedzinie strategii politycznych dotyczących bezpieczeństwa i jest w związku z tym uprawniony do aktywnego udziału w procesie określania cech i priorytetów strategii bezpieczeństwa wewnętrznego oraz europejskiego modelu bezpieczeństwa, jak również w procesie oceny tych instrumentów, w tym poprzez regularne działania monitorujące wdrażanie strategii bezpieczeństwa wewnętrznego, prowadzone wspólnie przez PE, parlamenty krajowe i Radę na mocy art. 70 i 71 TFUE oraz art. 6 ust. 2 decyzji ustanawiającej COSI;

8.

w związku z tym i na podstawie istniejącej współpracy Parlamentu Europejskiego i parlamentów krajowych popiera ideę "parlamentarnego cyklu politycznego" - który należy w sposób płynny włączyć między innymi w ramy rocznej sprawozdawczości Komisji w tej dziedzinie - kończąc z praktyką sporządzania rocznego sprawozdania parlamentarnego na temat aktualnego stanu prac w odniesieniu do strategii bezpieczeństwa wewnętrznego;

9.

podkreśla znaczenie spójności i synergii pomiędzy wewnętrznymi i zewnętrznymi aspektami bezpieczeństwa oraz zwraca szczególną uwagę, że bardzo ważne jest dopilnowanie, aby środki i działania na rzecz wdrożenia strategii bezpieczeństwa wewnętrznego były zgodne z zobowiązaniami Unii w dziedzinie praw podstawowych, zwłaszcza z art. 2, 6 i 7 Traktatu UE, oraz unijnymi celami polityki zewnętrznej określonymi w art. 21 Traktatu UE, a także z międzynarodowymi przepisami w dziedzinie praw człowieka i pomocy humanitarnej; odnotowuje wspólny dokument w sprawie zacieśnienia więzi pomiędzy wspólną polityką bezpieczeństwa i obrony (WPBiO) oraz podmiotami działającymi w dziedzinie wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości (WSiSW) a działaniami przedstawionymi w planie działania; podkreśla znaczenie odpowiedniej wymiany informacji, konsultacji i współpracy ze wszystkimi zainteresowanymi podmiotami, a także znaczenie rozwiązań mających na celu raczej uprzedzanie wydarzeń, a nie podejmowanie działań w reakcji na zajścia; oczekuje na wyniki prac przeprowadzonych w ramach wdrażania programu sztokholmskiego dotyczących komplementarności działań państw członkowskich i UE w zewnętrznym wymiarze WSiSW, a także w przedsięwzięciach zmierzających do ewentualnej aktualizacji unijnej strategii bezpieczeństwa zewnętrznego;

10.

podkreśla, że każda długoterminowa strategia bezpieczeństwa wewnętrznego powinna w większym stopniu koncentrować się na możliwym do wykazania związku między zagrożeniami zewnętrznymi a brakiem lub nieskutecznym wykorzystaniem strategii i środków, które mogą stanowić silny czynnik zapobiegania zagrożeniom dla bezpieczeństwa, takich jak ukierunkowana pomoc rozwojowa, strategie na rzecz ograniczania ubóstwa czy też plany usuwania skutków klęsk żywiołowych lub katastrof wywołanych przez człowieka;

11.

odnotowuje definicję pięciu kluczowych obszarów, dla których zaproponowano różne konkretne działania na szczeblu UE i państw członkowskich; uważa, że cele te nie są wyczerpujące oraz że można by lepiej ustalić kolejność priorytetów; podkreśla, że walka z terroryzmem i przestępczością zorganizowaną jest i musi pozostać kluczowym priorytetem w ramach strategii bezpieczeństwa wewnętrznego; uważa, że należy się również zająć kwestią odporności na katastrofy spowodowane przez człowieka oraz klęski żywiołowe, w tym uszkodzeniami krytycznej infrastruktury; odnotowuje jednak, że podejmowanie w ramach strategii bezpieczeństwa wewnętrznego działań w dziedzinie egzekwowania praw własności intelektualnej, nad którymi prowadzona jest odrębna pogłębiona debata, nie wydaje się uzasadnione czy odpowiednie;

12.

uważa, że przestępczość zorganizowana we wszystkich swoich formach, w tym także organizacje mafijne, stanowi rosnące zagrożenie dla wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości dla wszystkich obywateli UE oraz że zwalczanie jej musi pozostać priorytetem, zgodnie z zaleceniami sformułowanymi w rezolucji z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przestępczości zorganizowanej w Unii Europejskiej, na podstawie szczegółowych danych i informacji dotyczących obecnej współpracy między UE a państwami członkowskim w ramach walki z mafiami, praniem pieniędzy, korupcją, przestępczością "białych kołnierzyków" i innymi formami przestępczości zorganizowanej;

13.

wzywa Komisję i Radę do nadania walce z korupcją priorytetu w kontekście agendy bezpieczeństwa UE oraz do przydzielenia odpowiednich zasobów, biorąc pod uwagę to, że w programie sztokholmskim (4.1) korupcję wymieniono wśród zagrożeń transnarodowych, które wciąż stanowią wyzwanie dla bezpieczeństwa wewnętrznego Unii i wymagają wyraźnej i kompleksowej reakcji;

14.

przypomina znaczenie zapobiegania terroryzmowi i działaniom powiązanym oraz ich zwalczania, w tym finansowania takich działań, oraz oczekuje na wniosek w sprawie ram dotyczących środków administracyjnych, takich jak zamrażanie środków finansowych osób podejrzanych o działalność terrorystyczną na podstawie art. 95 TFUE; ponadto wykraczając poza specjalne ramy strategii bezpieczeństwa wewnętrznego zwraca się do Komisji i państw członkowskich o rozważenie przyjęcia określonego prawodawstwa odnoszącego się do ofiar terroryzmu w celu uznania ich publicznego charakteru, a także uwzględnienia bardziej szczegółowych przepisów, które gwarantowałyby tym osobom odpowiednią ochronę, wsparcie i uznanie;

15.

uważa, że działaniem o pierwszorzędnym znaczeniu jest ostateczne zwalczenie przestępczości środowiskowej, gospodarczej i korporacyjnej, która ma szczególnie szkodliwy wpływ na warunki życia obywateli UE, przede wszystkim w czasach kryzysu; wyraża w związku z tym ubolewanie z powodu działań podjętych przez niektóre państwa członkowskie zmierzających do złagodzenia kar za przestępstwa w tych dziedzinach; podkreśla ponadto rozdźwięk między propozycjami w tych obszarach a potępieniem niektórych mniej poważnych aktów przestępczych;

16.

z zadowoleniem przyjmuje to, że walka z cyberprzestępczością otrzymała wysoki priorytet w ramach strategii bezpieczeństwa wewnętrznego oraz podkreśla znaczenie skoncentrowania wysiłków na zapobieganiu; odnotowuje i popiera zamiar Komisji dotyczący opracowania w 2012 r. kompleksowej strategii na rzecz bezpieczeństwa internetu w Europie; wzywa państwa członkowskie do ratyfikacji konwencji Rady Europy w sprawie cyberprzestępczości;

17.

ponownie podkreśla, że zacieśnianie unijnej współpracy policyjnej i sądowej, w tym także w ramach Europolu i Eurojustu oraz za sprawą odpowiedniego szkolenia, ma kluczowe znaczenie dla odpowiedniego wdrażania strategii bezpieczeństwa wewnętrznego i musi obejmować właściwe władze z państw członkowskich, jak również instytucje i agencje UE; wzywa Komisję i państwa członkowskie do uczynienia tej współpracy priorytetową w ramach strategii bezpieczeństwa wewnętrznego; apeluje także o zastosowanie odpowiednich i spójnych instrumentów prawnych ułatwiających wykorzystywanie materiału dowodowego;

18.

podkreśla wkład misji WPBiO we wspieranie poszanowania praworządności, a także w utrzymywanie pokoju i bezpieczeństwa w sąsiedztwie UE i na świecie, dzięki czemu można lepiej zapobiegać upadkowi państwowości i istnieniu bezpiecznych schronień dla osób zaangażowanych w transnarodową działalność przestępczą i terrorystyczną;

19.

w związku z tym wyraża ubolewanie, że strategii bezpieczeństwa wewnętrznego UE wciąż brakuje właściwego "wymiaru sądowego"; przypomina, że - zgodnie z programem sztokholmskim - należy wzmocnić wzajemne zaufanie poprzez stopniowe rozwijanie europejskiej kultury sądowej opartej na różnorodności systemów prawnych i na jedności w ramach europejskiego prawodawstwa oraz że systemy sądowe państw członkowskich powinny być w stanie działać wspólnie w sposób spójny i efektywny zgodnie z ich krajowymi tradycjami prawnymi; uważa, że stworzenie zbioru priorytetów w dziedzinie współpracy sądowej należy postrzegać w kontekście ścisłego związku między wszystkimi wymiarami przestrzeni określonej w tytule V TFUE, czyli przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości; podkreśla znaczenie należytego wdrożenia porozumień w sprawie współpracy sądowej z państwami trzecimi;

20.

uważa, że w odniesieniu do powiązań pomiędzy bezpieczeństwem zewnętrznym i wewnętrznym należy popierać ściślejszą współpracę z innymi międzynarodowymi instytucjami, takimi jak NATO i OBWE;

21.

podkreśla, że walka z terroryzmem to priorytet w ramach strategii bezpieczeństwa wewnętrznego, której cele i narzędzia należy poddać odpowiedniej ocenie, jak wyrażono to w rezolucji Parlamentu Europejskiego z dnia 14 grudnia 2011 r. w sprawie unijnej polityki przeciwdziałania terroryzmowi: najważniejsze osiągnięcia i nadchodzące wyzwania; zaznacza, że strategiom politycznym w zakresie zapobiegania i ochrony, jak również ścigania karnego i reagowania należy nadać wyższy priorytet; w tym kontekście uważa, że niezbędna jest większa koncentracja na ukierunkowanym egzekwowaniu prawa i działaniach wywiadowczych o potwierdzonej skuteczności w zapobieganiu atakom terrorystycznym i przeprowadzanych zgodnie z zasadami konieczności, proporcjonalności i poszanowania praw podstawowych oraz w oparciu o odpowiedni nadzór i rozliczalność; przypomina, że ma to zasadnicze znaczenie, jeśli UE ma być wiarygodnym podmiotem w upowszechnianiu praw podstawowych na szczeblu zarówno wewnętrznym, jak i zewnętrznym;

22.

jest zdania, że kluczowe znaczenie ma opracowanie mechanizmów zapobiegawczych przede wszystkim w celu umożliwienia szybkiego wykrywania przejawów brutalnego radykalizmu lub zagrożeń, w tym zagrożeń ze strony brutalnych lub wojujących ekstremistów; przypomina o znaczeniu działań na rzecz walki z brutalnym radykalizmem w narażonych społecznościach oraz oczekuje na przyszłą pracę unijnej sieci upowszechniania wiedzy o radykalizacji postaw, której misją będzie ułatwianie wymiany informacji, podnoszenie poziomu wiedzy i wskazywanie innowacyjnych rozwiązań;

23.

przyjmuje do wiadomości uwagę poświęconą bezpieczeństwu granic w kontekście strategii bezpieczeństwa wewnętrznego, uważa jednak, że zarządzanie granicami i mobilność ludzi nie są jedynie zagadnieniami z zakresu bezpieczeństwa, lecz kluczowymi cechami szerszej strategii politycznej obejmującej wymiar bezpieczeństwa oraz kwestie imigracji, azylu oraz polityki rozwojowej na szczeblu UE, a także polityki wspierające rozwój gospodarczy, społeczny i demokratyczny oraz upowszechniające prawa człowieka w państwach trzecich; podkreśla ponadto, że do zapewnienia bezpieczeństwa należy dążyć przy poszanowaniu osiągnięć Unii, a mianowicie prawa do swobodnego przekraczania granic wewnętrznych;

24.

ponownie podkreśla znaczenie skoordynowania podejmowanych przez państwa członkowskie działań dotyczących zarządzania granicami zewnętrznymi oraz zwraca szczególną uwagę, że dla ułatwienia swobodnego przepływu oraz większej solidarności, a także poprawy bezpieczeństwa granic zewnętrznych konieczna jest ścisła współpraca z państwami graniczącymi z Unią Europejską; podkreśla, że stopniowe wprowadzanie zintegrowanego zarządzania granicami powinno mieć na celu ułatwianie podróżowania;

25.

uważa w związku z tym, że strategia bezpieczeństwa wewnętrznego powinna szerzej odzwierciedlać wizję zawartą w programie sztokholmskim i uznaje, że wskazane jest dokonanie przeglądu śródokresowego programu sztokholmskiego przed końcem 2013 r., tak aby ocenić jego priorytety strategiczne, ustawodawcze i finansowe; uważa też, że niezbędna jest uzupełniająca ocena dotycząca właściwych agencji europejskich poddanych obecnie "lizbonizacji" (Europol, Eurojust i europejska sieć sądowa), a także innych agencji i organów; przypomina, że działania i operacje agencji muszą być zgodne z ich mandatem określonym w decyzjach dotyczących ich utworzenia i funkcjonowania, a także muszą być przeprowadzane w poszanowaniu wartości i zasad demokratycznych oraz wolności i praw podstawowych, o których mowa w Karcie praw podstawowych UE;

26.

przypomina, że przetwarzanie i zbieranie danych osobowych w ramach strategii bezpieczeństwa wewnętrznego musi w każdych okolicznościach być zgodne z zasadami UE w dziedzinie ochrony danych, a w szczególności z zasadą konieczności, proporcjonalności i legalności, a także z właściwym prawodawstwem Unii Europejskiej w tej dziedzinie; z zadowoleniem przyjmuje przedstawione przez Komisję w dniu 25 stycznia 2012 r. wnioski dotyczące ochrony danych, ale jest zdania, że wniosek dotyczący dyrektywy w sprawie współpracy wymiarów sprawiedliwości w sprawach karnych i egzekwowania prawa musi być bardziej ambitny i należy przewidzieć w nim solidniejsze środki ochronne, zwłaszcza w odniesieniu do przepisów dotyczących tworzenia profili i automatycznego przetwarzania;

27.

w związku z tym ponownie potwierdza potrzebę odpowiedniego nadzoru demokratycznego nad agencjami przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości oraz oceny ich działań, tak aby uniknąć ryzyka zatarcia podziału między doradztwem politycznym a rzeczywistym kształtowaniem polityki dotyczącej tych agencji;

28.

wzywa wiceprzewodniczącą/wysoką przedstawiciel oraz Komisję do przedstawienia planowanego na 2011 r. wniosku w sprawie wprowadzenia klauzuli solidarności, w którym nie powinno się powielać istniejących obecnie inicjatyw, ale skupić się raczej na określeniu ram wykorzystywania i koordynacji dostępnych instrumentów unijnych i krajowych, w tym WPBiO, w przypadkach, o których mowa w art. 222 TFUE; jest zdania, że tylko mając pełne spektrum możliwości dzięki wdrożeniu klauzuli solidarności pomiędzy wszystkimi państwami członkowskimi, UE będzie gotowa, aby w bezpieczny i skoordynowany sposób zapobiegać wszelkim zagrożeniom dla bezpieczeństwa jednego państwa członkowskiego lub ich większej liczby oraz aby na takie zagrożenia reagować;

29.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji oraz parlamentom państw członkowskich.

Identyfikator:	Dz.U.UE.C.2013.264E.1
Rodzaj:	Rezolucja
Tytuł:	Strategia bezpieczeństwa wewnętrznego Unii Europejskiej (2010/2308(INI)).
Data aktu:	22/05/2012
Data ogłoszenia:	13/09/2013

Strategia bezpieczeństwa wewnętrznego Unii Europejskiej (2010/2308(INI)).

Zmiany w prawie

Rząd chce zmieniać obowiązujące regulacje dotyczące czynników rakotwórczych i mutagenów

Bez kary za brak lekarza w karetce do końca tego roku

Będzie zmiana ustawy o rzemiośle zgodna z oczekiwaniami środowiska

Tabletki "dzień po" bez recepty nie będzie. Jest weto prezydenta

Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Ratownik medyczny wykona USG i zrobi test na COVID

Dz.U.UE.C.2013.264E.1