Specjalne sprawozdanie Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich skierowane do Parlamentu Europejskiego w następstwie projektu zalecenia dla Komisji Europejskiej dotyczącego skargi 3453/2005/GGP6_TA(2008)0398
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 3 września 2008 r. w sprawie specjalnego sprawozdania Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich, sporządzonego w następstwie projektu zalecenia dla Komisji Europejskiej dotyczącego skargi 3453/2005/GG (2007/2264(INI))
(2009/C 295 E/10)
(Dz.U.UE C z dnia 4 grudnia 2009 r.)
Parlament Europejski,
– uwzględniając specjalne sprawozdanie Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich dla Parlamentu Europejskiego,
– uwzględniając art. 195 ust. 1 drugi akapit i art. 211 Traktatu WE,
– uwzględniając decyzję 94/262/EWWiS, WE, Euratom Parlamentu Europejskiego z dnia 9 marca 1994 r. w sprawie przepisów i ogólnych warunków regulujących wykonywanie funkcji Rzecznika Praw Obywatelskich(1), w szczególności jej art. 3 ust. 7,
– uwzględniając komunikat Komisji z dnia 20 marca 2002 r. w sprawie kontaktów ze skarżącym w odniesieniu do naruszeń prawa wspólnotowego (COM(2002)0141)(2),
– uwzględniając art. 195 ust. 2 zdanie pierwsze Regulaminu,
– uwzględniając sprawozdanie Komisji Petycji oraz opinię Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych (A6-0289/2008),
A. mając na uwadze, że na mocy art. 195 Traktatu WE Europejski Rzecznik Praw Obywatelskich uprawniony jest do przyjmowania od każdego obywatela Unii skarg dotyczących przypadków niewłaściwego administrowania w działaniach instytucji lub organów wspólnotowych,
B. mając na uwadze, że skargi składane przez obywateli stanowią ważne źródło informacji na temat możliwych naruszeń prawa wspólnotowego,
C. mając na uwadze, że zgodnie z art. 211 Traktatu WE Komisja pełniąca rolę strażnika traktatów jest odpowiedzialna za dopilnowanie, by stosowane były postanowienia Traktatu, jak również środki przyjęte przez instytucje na jego podstawie,
D. mając na uwadze, że zgodnie z postanowieniami artykułu 226 ustęp pierwszy Traktatu WE w przypadku stwierdzenia niewywiązania się przez państwo członkowskie ze zobowiązań traktatowych Komisja Europejska wydaje, po umożliwieniu zainteresowanemu państwu przedłożenia obserwacji, umotywowaną opinię w sprawie; mając na uwadze, że zgodnie z postanowieniami ustępu drugiego wspomnianego artykułu w przypadku, gdy zainteresowane państwo członkowskie nie spełnia wymogów określonych w opinii Komisja dysponuje prawem przekazania sprawy do Trybunału Sprawiedliwości,
E. mając na uwadze, że Rzecznik podkreślił uprzednio w swojej decyzji w sprawie skargi nr 995/98/OV, że mimo iż Komisja korzysta z prawa do zachowania dyskrecji kiedy wszczyna postępowanie o naruszenie prawa, to jednak prawo to "podlega ograniczeniom, zgodnie z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości, które wymaga na przykład, aby władze administracyjne działały konsekwentnie i w dobrej woli, unikały dyskryminacji, przestrzegały zasady proporcjonalności, równości, uzasadnionych oczekiwań, szanowały prawa człowieka i podstawowe prawa",
F. mając na uwadze, że Komisja pokreśliła, iż rola ta jest niezbędna w celu ochrony interesów obywateli Wspólnoty, a także uznała w tym kontekście wagę rządów prawa(3),
G. mając na uwadze, że Komisja potwierdza, iż w swoim wyżej wymienionym komunikacie z dnia 20 marca 2002 r. określa środki administracyjne na rzecz skarżącego, których Komisja zobowiązuje się przestrzegać podczas rozpatrywania jego/jej skargi i dokonywania oceny danego naruszenia,
H. mając na uwadze, że w opinii Rzecznika Praw Obywatelskich brak decyzji ze strony Komisji odnośnie do ostatecznego stanowiska w sprawie skargi dotyczącej naruszenia stanowi przypadek niewłaściwego administrowania,
I. mając na uwadze zalecenie Rzecznika Praw Obywatelskich dla Komisji, zgodnie z którym wniosek skarżącego należy rozpatrzyć tak szybko i starannie, jak to możliwe,
1. popiera zalecenie Rzecznika Praw Obywatelskich dla Komisji;
2. podkreśla, że sposób, w jaki Komisja rozpatruje skargi przedkładane przez obywateli i dotyczące domniemanych naruszeń prawa wspólnotowego przez państwa członkowskie zawsze powinien być zgodny z zasadami dobrej administracji;
3. zaznacza, że w swoim wyżej wymienionym komunikacie z dnia 20 marca 2002 r. Komisja powzięła pewne zobowiązania w zakresie rozpatrywania skarg dotyczących takich naruszeń;
4. podkreśla, że w komunikacie tym Komisja wskazała, iż z reguły decyzję o wszczęciu postępowania w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego bądź o zamknięciu sprawy podejmować będzie w ciągu jednego roku od daty zarejestrowania skargi, a w przypadku przekroczenia tego terminu poinformuje skarżącego na piśmie;
5. uznaje, że w trudnych i skomplikowanych przypadkach dochodzenie Komisji może trwać dłużej niż jeden rok; wyraża jednakże przekonanie, że przekroczenie jednorocznego terminu jest uzasadnione tylko w sytuacji, gdy dochodzenie jest rzeczywiście nadal prowadzone;
6. odnotowuje, że w aktualnie toczącej się sprawie dotyczącej niewłaściwego stosowania przez rząd Niemiec dyrektywy dotyczącej niektórych aspektów organizacji czasu pracy(4) Komisja zamierzała rozpatrzyć skargę na podstawie własnego wniosku dotyczącego zmiany tejże dyrektywy i postanowiła zaczekać na wynik dyskusji nad tym wnioskiem z pozostałymi instytucjami wspólnotowymi;
7. przypomina, że wspomniany wniosek przedłożono we wrześniu 2004 r. i nie ma dowodów na to, by od tamtej pory Komisja podjęła dalsze kroki mające na celu kontynuowanie dochodzenia;
8. odnotowuje, że w odniesieniu do tego dochodzenia Komisja nie podjęła żadnej z dwóch możliwych decyzji - o wszczęciu oficjalnego postępowania w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego lub o zamknięciu sprawy - lecz powstrzymała się od jakichkolwiek dalszych działań;
9. wyraża opinię, że prawo wspólnotowe nie przewiduje możliwości nieprzestrzegania obowiązujących ustaw i orzeczeń ze względu na fakt rozpatrywania nowych przepisów; zaznacza, że Komisja nie rozpatrzyła też poruszonych w skardze kwestii, które nie są związane z proponowanymi zmianami w odnośnej dyrektywie;
10. przyznaje, że Komisja dysponuje pewną swobodą decyzyjną z zakresu zarządzania skargami i postępowaniami związanymi z uchybieniem zobowiązaniom, szczególnie w odniesieniu do odwołań do Trybunału Sprawiedliwości, podkreślając jednocześnie, że art. 226 Traktatu WE stanowi, iż jest ona zobowiązana do wszczynania czynności przygotowawczych w przypadku stwierdzenia niewywiązywania się przez państwa członkowskie ze zobowiązań traktatowych;
11. wyraża przekonanie, że zgodnie z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości swoboda decyzyjna również podlega prawnym ograniczeniom określonym podstawowymi zasadami prawa administracyjnego i nie powinna przekraczać granic wskazanych przez samą Komisję w jej wyżej wymienionym komunikacie z dnia 20 marca 2002 r.;
12. ponownie wyraża zaniepokojenie w związku nieuzasadnionym i zbyt długim okresem - często obejmującym kilka lat - potrzebnym Komisji do przeprowadzenia i zakończenia postępowania w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego oraz wyraża niezadowolenie w związku z licznymi przypadkami niestosowania się państw członkowskich do orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości; uznaje, że podważa to wiarygodność sposobu ujęcia i spójnego stosowania prawa wspólnotowego oraz służy dyskredytacji celów UE;
13. ponownie podkreśla kluczową rolę państw członkowskich we właściwym wdrażaniu prawa wspólnotowego i wskazuje na fakt, że jego praktyczne stosowanie jest decydujące, jeśli chodzi o zwiększanie znaczenia Unii Europejskiej dla jej obywateli;
14. wzywa Komisję do dostarczenia listy państw członkowskich, których ustawodawstwo jest niezgodne ze wszystkimi przepisami dyrektywy dotyczącej niektórych aspektów organizacji czasu pracy, a także do określenia działań, jakie podejmuje ona w tym zakresie; zachęca Komisję do podjęcia szybkich działań, zgodnie z jej uprawnieniami, we wszystkich sprawach i we wszystkich państwach członkowskich, w których transpozycja lub wdrożenie dyrektywy nie jest zgodne z uchwalonymi przez prawodawcę przepisami i orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości;
15. nalega, by Komisja niezwłocznie przeanalizowała nową niemiecką ustawę przyjętą w dniu 1 stycznia 2004 r., która weszła w życie w dniu 1 stycznia 2007 r., w celu stwierdzenia, czy jest ona zgodna ze wszystkimi przepisami dyrektywy dotyczącej niektórych aspektów organizacji czasu pracy i wszystkimi odnośnymi orzeczeniami Trybunału Sprawiedliwości; podkreśla, że konieczne jest zbadanie przez Komisję szczegółów wdrożenia tej dyrektywy;
16. odnotowuje, że Komisja dokonała ostatnio przeglądu swoich wytycznych w zakresie postępowania w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego; po lekturze wspomnianego dokumentu dedukuje, że wykaz decyzji zostanie odpowiednio wcześnie przekazany stałym przedstawicielom i państwom członkowskim, a także iż komunikaty prasowe w sprawie decyzji z zakresu uchybień mogą być wydawane w dniu formalnego przyjęcia; odnotowuje jednakże, iż żaden przepis nie odnosi się do przekazywania informacji Parlamentowi lub jego właściwym komisjom;
17. ponownie pilnie wzywa Komisję, by w pełni informowała Parlament, a w szczególności Komisję Petycji PE, o podejmowanych na wszystkich etapach postępowania decyzjach dotyczących spraw o uchybienie zobowiązaniom państwa członkowskiego;
18. podkreśla, że na podstawie art. 230 Traktatu WE Parlament ma prawo do wnoszenia spraw do Trybunału Sprawiedliwości na tych samych zasadach, co Rada i Komisja, a zgodnie z art. 201 Traktatu Parlament jest upoważniony do kontrolowania działań Komisji;
19. w tym kontekście zwraca się również do państw członkowskich o należyte stosowanie przepisów dotyczących zdrowia i bezpieczeństwa pracy w oparciu o zasadę, zgodnie z którą w przypadku wątpliwości wiążąca powinna być interpretacja najkorzystniejsza dla zdrowia i bezpieczeństwa pracowników (in dubio pro operario);
20. zobowiązuje swojego Przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji i Europejskiemu Rzecznikowi Praw.
______
(1) Dz.U. L 113 z 4.5.1994, s. 15.
(2) Dz.U. C 244 z 10.10.2002, s. 5.
(3) Komunikat Komisji z dnia 11 grudnia 2002 r. w sprawie lepszego monitorowania zastosowania prawa wspólnotowego (COM(2002)0725).
(4) Dyrektywa 2003/88/WE, która zastąpiła i uchyliła dyrektywę 93/104/WE (Dz.U. L 299 z 18.11.2003, s. 9).
