Streszczenie decyzji Komisjiz dnia 8 lipca 2009 r.
dotyczącej postępowania przewidzianego w art. 81 Traktatu WE
(sprawa COMP/39.401 - E.ON/GDF)
(Zgłoszona w dokumencie nr C(2009) 5355 wersja ostateczna)
(Jedynie teksty w języku francuskim i niemieckim są autentyczne)
(2009/C 248/05)
(Dz.U.UE C z dnia 16 października 2009 r.)
Dnia 8 lipca 2009 r. Komisja przyjęła decyzję dotyczącą postępowania przewidzianego w art. 81 Traktatu WE. Zgodnie z przepisami art. 30 rozporządzenia Rady (WE) nr 1/2003(1) Komisja niniejszym podaje do wiadomości nazwy stron oraz zasadniczą treść decyzji, wraz z informacjami na temat wszelkich nałożonych kar, uwzględniając jednak uzasadnione prawo przedsiębiorstw do ochrony ich tajemnic handlowych. Tekst decyzji w wersji nieopatrzonej klauzulą poufności dostępny jest na stronie internetowej Dyrekcji Generalnej ds. Konkurencji, pod adresem:
http://ec.europa.eu/competition/antitrust/cases/
1. WPROWADZENIE
(1) W decyzji stwierdzono, że spółka E.ON AG ("E.ON"), solidarnie ze swoją spółką zależną E.ON Ruhrgas AG ("E.ON Ruhrgas"), będącą w całości jej własnością, oraz spółka GDF Suez SA ("GDF Suez") naruszyły art. 81 ust. 1 Traktatu WE przez uczestnictwo w porozumieniu i praktykach uzgodnionych w sektorze gazu ziemnego; na powyższe spółki nałożono grzywnę.
2. OPIS SPRAWY
2.1. Procedura
(2) Postępowanie w tej sprawie wszczęto w wyniku niezapowiedzianych kontroli przeprowadzonych 16 maja 2006 r. w siedzibach Ruhrgas i GDF. W dniu 18 lipca 2007 r. Komisja wszczęła postępowanie w rozumieniu art. 11 ust. 6 rozporządzenia Rady (WE) nr 1/2003 oraz art. 2 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 773/2004(2). W dniu 9 czerwca 2008 r. spółkom E.ON, E.ON Ruhrgas oraz GDF przekazano pisemne zgłoszenie zastrzeżeń. Strony odpowiedziały na pisemne zgłoszenie zastrzeżeń w dniu 28 sierpnia 2008 r. (E.ON/E.ON Ruhrgas) oraz dnia 8 września 2008 r. (GDF Suez). Na wniosek obydwu stron w dniu 14 października 2008 r. odbyło się spotkanie wyjaśniające. Komisja przesłała również stronom w dniu 27 marca 2009 r. opis stanu faktycznego, na który strony odpowiedziały w dniach 4 i 6 maja 2009 r. Na posiedzeniach w dniu 26 czerwca 2009 r.(3) i 3 lipca 2009 r. Komitet Doradczy ds. Praktyk Ograniczających Konkurencję i Pozycji Dominujących wydał pozytywne opinie(4). Urzędnik przeprowadzający spotkanie wyjaśniające sporządził ostateczne sprawozdanie w dniu 29 czerwca 2009 r.(5).
2.2. Krótki opis naruszenia przepisów
(3) W 1975 r. Ruhrgas i GDF zdecydowały o wspólnej budowie rurociągu MEGAL, który miał zaopatrywać Niemcy i Francję w gaz ziemny z Rosji. Spółki zawarły wówczas w dwóch pismach uzupełniających porozumienie o niewkraczaniu na swoje własne rynki krajowe, w związku z czym spółka GDF nie mogła zaopatrywać niemieckich klientów w gaz przesyłany rurociągiem MEGAL, a spółka Ruhrgas nie mogła przesyłać gazu rurociągiem do Francji.
(4) Przed upływem terminu wdrożenia pierwszej dyrektywy gazowej w 2000 r. spółka GDF miała monopol na import gazu do Francji. Po zniesieniu monopolu na import, w trakcie stopniowej liberalizacji europejskich rynków gazu, strony nadal stosowały uzgodnienia przyjęte w korespondencji z 1975 r. Spółki E.ON, E.ON Ruhrgas i GDF spotykały się regularnie na różnych szczeblach, omawiając realizację porozumienia na nowym, zliberalizowanym rynku. Kontakty stron po 1999 r. potwierdzają dalsze istnienie porozumienia o podziale rynku oraz istnienie pojedynczego i ciągłego ograniczenia konkurencji pod względem celu, co stanowi naruszenie art. 81 Traktatu WE. Chociaż strony podpisały w sierpniu 2004 r. umowę pro forma, która miała "potwierdzać", że uzgodnienia przyjęte w korespondencji z 1975 r. przestały obowiązywać, porozumienie o podziale rynku nadal istniało i wywoływało skutki od dnia 1 stycznia 1980 r. (na rynku niemieckim) i od dnia 10 sierpnia 2000 r. (na rynku francuskim) do przynajmniej dnia 30 września 2005 r., kiedy to strony rozpoczęły wycofywanie gazu z rurociągu i jego sprzedaż na rynku krajowym drugiej strony oraz podpisały nowe umowy dotyczące rurociągu MEGAL.
2.3. Adresaci
(5) W stwierdzonym decyzją naruszeniu przepisów uczestniczyły: z jednej strony spółka Ruhrgas, która w okresie naruszenia przepisów zmieniła nazwę na E.ON Ruhrgas bez zmiany osobowości prawnej oraz od stycznia 2003 r. spółka E.ON, która wywierała decydujący wpływ na spółkę E.ON Ruhrgas oraz miała nad nią faktyczną kontrolę; z drugiej strony spółka GDF, która w lipcu 2008 r. połączyła się ze spółką Suez, tworząc GDF Suez.
2.4. Środki zaradcze
(6) Decyzja zobowiązuje spółki E.ON, E.ON Ruhrgas i GDF Suez do zaprzestania naruszenia przepisów, w zakresie, w jakim to jeszcze nie nastąpiło, oraz powstrzymania się w przyszłości od działań i zachowań mających podobny cel lub skutek; na spółki nałożono grzywny.
2.4.1. Podstawowa kwota grzywny
(7) Do obliczenia kwoty grzywny nałożonej decyzją zastosowano wytyczne z 2006 r. w sprawie grzywien. Wysokość podstawowej kwoty grzywny jest ustalana poprzez pomnożenie pewnej części wartości sprzedaży odnośnego produktu dokonanej przez każde z przedsiębiorstw na danym obszarze geograficznym w ostatnim pełnym roku obrotowym, w którym miało miejsce naruszenie przepisów, przez liczbę lat trwania naruszenia przepisów, a następnie doliczenie dodatkowej kwoty w celu zniechęcania przedsiębiorstw do działań w zmowie.
(8) Sprzedaż z naruszeniem przepisów to sprzedaż gazu przesyłanego przez E.ON i GDF gazociągiem MEGAL w Niemczech, z wyjątkiem sprzedaży gazu w ramach programu uwolnienia zasobów gazu (E.ON) oraz sprzedaży uprawnionym odbiorcom we Francji (szacowanej jako wartość procentowa łącznej sprzedaży przez GDF gazu przesyłanego rurociągiem MEGAL). W przypadku Francji w decyzji skorzystano wyjątkowo ze średniej wartości sprzedaży w całym okresie naruszenia przepisów, a nie w ostatnim jego roku, ponieważ liczba i rodzaj uprawnionych odbiorców znacznie wzrosły w okresie naruszenia przepisów w wyniku zmian we francuskich przepisach prawnych.
(9) W przypadku sprzedaży we Francji wzięto pod uwagę okres naruszenia przepisów przez poszczególne podmioty prawa od sierpnia 2000 r. do dnia 30 września 2005 r. i kwotę zmienną pomnożono przez 5,5. W przypadku Niemiec do ustalenia grzywien wzięto pod uwagę tylko okres po kwietniu 1998 r. (7,5 roku), kiedy to w niemieckim prawie zniesiono ograniczenia konkurencji. W decyzji zastosowano wyjściowy współczynnik procentowy 15 % sprzedaży, biorąc pod uwagę charakter naruszenia przepisów - zawarcie tajnego porozumienia o podziale rynku, dotyczącego znacznej części rynku gazu ziemnego w Niemczech i we Francji. Zgodnie z pkt 25 wytycznych z 2006 r. w sprawie grzywien, decyzja nakłada na adresatów dodatkową grzywnę w wysokości 15 % wartości sprzedaży.
2.4.2. Dostosowania kwoty podstawowej
(10) Nie odnotowano okoliczności obciążających. Ponieważ strony były świadome faktu naruszenia przepisów prawnych z zakresu konkurencji, a do ustalenia grzywny pod uwagę wzięto jedynie okres po liberalizacji rynku, w projekcie decyzji nie przewidziano okoliczności łagodzących. W decyzji nie zastosowano dodatkowo podwyższenia grzywny dla zapewnienia skutku odstraszającego, ponieważ sama wysokość grzywny w tym przypadku jest wystarczająco odstraszająca.
(11) Biorąc pod uwagę, że naruszenie przepisów polegało na zawarciu porozumienia o podziale rynku dotyczącego przesyłu gazu rurociągiem, którego strony były współwłaścicielami i operatorami, oraz że różne tempo liberalizacji rynku we Francji i w Niemczech nie powinno mieć wpływu na wysokość nałożonej grzywny, Komisja nałożyła jednakową grzywnę w wysokości 553.000.000 EUR na E.ON Ruhrgas AG, solidarnie z E.ON, oraz na GDF.
2.4.3. Zastosowanie pułapu 10 % obrotów
(12) Ostateczne kwoty grzywien w przypadku obydwu spółek są znacznie poniżej 10 % całkowitej wartości obrotów każdej ze spółek.
3. DECYZJA
(13) E.ON Ruhrgas, E.ON oraz Gaz de France (obecnie GDF Suez S.A.) naruszyły art. 81 ust. 1 Traktatu WE przez uczestnictwo w porozumieniu i praktykach uzgodnionych w sektorze gazu ziemnego. Naruszenie przepisów w przypadku E.ON Ruhrgas oraz Gaz de France trwało przynajmniej od dnia 1 stycznia 1980 r. do dnia 30 września 2005 r., jeśli chodzi o naruszenie przepisów w Niemczech, oraz przynajmniej od dnia 10 sierpnia 2000 r. do dnia 30 września 2005 r., jeśli chodzi o naruszenie przepisów we Francji. Naruszenie przepisów w przypadku E.ON trwało od dnia 31 stycznia 2003 r. do dnia 30 września 2005 r. Za naruszenie przepisów nakłada się grzywnę w wysokości 553.000.000 EUR zarówno na E.ON Ruhrgas, solidarnie z E.ON, jak i na GDF Suez.
______
(1) Dz.U. L 1 z 4.1.2003, s. 1.
(2) Dz.U. L 123 z 27.4.2004, s. 18.
(3) Patrz Str.2 Dz.U.
(4) Patrz Str.3 Dz.U.
(5) Patrz Str.4 Dz.U.
