Rezolucja Komitetu Regionów w sprawie programu prac Komisji Europejskiej i priorytetów Komitetu Regionów na rok 2005(2005/C 164/12)
(Dz.U.UE C z dnia 5 lipca 2005 r.)
KOMITET REGIONÓW,
uwzględniając program prac Komisji na rok 2005 (COM(2005) 15 końcowy);
uwzględniając cele strategiczne na lata 2005-2009 (COM(2005) 12 końcowy);
uwzględniając program operacyjny prezydencji luksemburskiej i brytyjskiej na rok 2005;
uwzględniając priorytety prezydencji luksemburskiej
uwzględniając wieloletni program strategiczny sześciu prezydencji na lata 2004-2006;
uwzględniając protokół w sprawie trybu współpracy między Komisją Europejską a Komitetem Regionów (DI CdR 81/2001 rev. 2)
uwzględniając rezolucję Komitetu Regionów w sprawie ożywienia strategii lizbońskiej (CdR 518/2004);
uwzględniając uchwałę Parlamentu Europejskiego z dnia 23 lutego 2005 r. w sprawie wytycznych strategicznych oraz programu legislacyjnego i programu prac Komisji na rok 2005
a także mając na uwadze, co następuje:
Komisja Europejska zobowiązała się do propagowania nowych form rządzenia;
Samorządy terytorialne są organami władnymi wdrażać w życie znaczną część polityk UE;
Jeśli samorządy terytorialne będą uczestniczyć w określaniu priorytetów UE, może to stopniowo wzmocnić demokratyczną legitymację polityk UE,
na 58 sesji plenarnej w dniach 23-24 lutego 2005 r. (posiedzenie z dnia 24 lutego) uchwalił następującą rezolucję:
KOMITET REGIONÓW,
Uwagi ogólne
1. uważa, że priorytety Komitetu Regionów zgadzają się z priorytetami Komisji, w szczególności jeśli chodzi o wkład w kampanię na rzecz ratyfikacji Traktatu konstytucyjnego, wzmacnianie spójności gospodarczej i społecznej, zaangażowanie na rzecz strategii lizbońskiej na rzecz wzrostu i zatrudnienia, solidarności i zrównoważonego rozwoju, wzmocnienie przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości, zaangażowanie na rzecz rozszerzenia Unii i europejska polityka sąsiedztwa, która musi pociągać za sobą aktywny udział samorządów lokalnych i regionalnych;
2. podkreśla rolę regionów i miast w rozszerzonej Unii Europejskiej i wzywa, by polityka europejska poza propagowaniem unii gospodarczej, społecznej i walutowej koncentrowała się obecnie bardziej niż kiedykolwiek na osiągnięciu rzeczywistej unii politycznej bazującej na poparciu jej obywateli oraz Konstytucji Europejskiej, podpisanej w dniu 29 października 2004 r. w Rzymie;
3. podkreśla swoje zaangażowanie u boku Komisji Europejskiej na rzecz wspólnej oceny wyników implementacji protokołu o współpracy, obowiązującego od 2001 r., oraz zaangażowanie w prace przygotowawcze nad nowym protokołem o współpracy między obiema instytucjami;
4. wzywa Komisję, by już teraz wzięła pod rozwagę ducha i literę Traktatu konstytucyjnego w dziedzinie przygotowywania ustawodawstwa wspólnotowego, zwłaszcza jeśli chodzi o stosowanie zasad pomocniczości i proporcjonalności, oraz sformalizowała to w ramach nowego protokołu o współpracy;
5. podziela stanowisko Komisji, zgodnie z którym nierealistyczne jest opowiadanie się za większą integracją europejską przy mniejszych funduszach. Nowe dziedziny polityk wspólnotowych wymagają dodatkowych środków finansowych odpowiadających głoszonym publicznie ambicjom;
6. podkreśla znaczenie propagowania różnorodności kulturowej Unii Europejskiej; z niecierpliwością oczekuje na możliwość aktywnego wdrażania jej priorytetów mających na celu poszanowanie oraz promowanie różnorodności kulturowej i językowej jako źródła bogactwa, które należy zachować;
Ratyfikacja Traktatu konstytucyjnego
7. uważa, że ratyfikacja Traktatu konstytucyjnego stanowi zasadniczy etap w procesie politycznej integracji projektu europejskiego; zaangażował się zatem w ten proces, przyłączając się do inicjatywy "Tysiąc debat o Europie", i wzywa władze lokalne i regionalne do jeszcze większego włączenia się w kampanię mającą na celu informowanie o Konstytucji europejskiej i uwrażliwianie opinii publicznej na jej treści;
8. uważa za niezbędne lepsze informowanie obywateli o integracji i Konstytucji europejskiej i w konsekwencji wzywa Komisję Europejską do ożywienia tej kampanii;
9. przypomina o zasadniczej roli prasy lokalnej i regionalnej w sieci informacji i komunikacji niezbędnej dla promowania i wyjaśniania działań wspólnotowych oraz wartości Unii; w duchu tym wzywa Komisję Europejską, by uwzględniła Komitet Regionów w nowej strategii informacyjnej;
Sprawowanie rządów w Europie
10. przyjmuje z zadowoleniem priorytetowy cel strategiczny, jaki wyznaczyła sobie Komisja Europejska w zakresie działania "Lepsze stanowienie prawa" oraz ustanowionej w tej dziedzinie współpracy międzyinstytucjonalnej; wyraża jednak ubolewanie, że w ramach tego działania nie uwzględniono w wystarczającym stopniu wymiaru lokalnego i regionalnego i usilnie wzywa prezydencje Rady, Parlament Europejski i Komisję, by w większym stopniu wzięły pod uwagę jego udział; wyraża również ubolewanie nad faktem, iż Komisja Europejska nie uwzględnia w swoim programie całorocznych prac wartości dodanej, jaką stanowi zapobiegawcza konsultacja z samorządami lokalnymi i regionalnymi w kwestii przestrzegania zasady pomocniczości;
11. domaga się wyraźnego włączenia swoich przedstawicieli w minimalne procedury konsultacji, jak to ma miejsce w przypadku przedstawicieli społeczeństwa obywatelskiego.
12. z zadowoleniem przyjmuje wprowadzenie nowej metody analizy oddziaływania dla wszystkich większych inicjatyw Komisji Europejskiej, stwierdza wszakże, iż nie uwzględnia ona w sposób zadowalający wymiaru oddziaływania na władze lokalne i regionalne;
13. wzywa Komisję Europejską do wznowienia procedury podpisywania konwencji i umów trójstronnych oraz do rozszerzenia tego instrumentu na inne polityki wspólnotowe;
Nowy impuls dla strategii lizbońskiej
14. z zadowoleniem przyjmuje i - zgodnie ze stwierdzeniami, które zawarł już w swej rezolucji w sprawie odnowy strategii lizbońskiej - popiera znaczenie, jakie przywiązuje się w propozycjach rewizji strategii lizbońskiej do osiągnięcia założonych wyników. Uważa śródokresowy przegląd strategii za moment kluczowy - i to nie tylko dla strategicznego ukierunkowania polityki w danych dziedzinach, lecz również dla przyszłości sprawowania rządów na różnych szczeblach (multilevel governance), które jest niezbędne do tego, by Unia Europejska mogła stawić czoła pojawiającym się przed nią wyzwaniom. Jeżeli nie umożliwi się podmiotom regionalnym i lokalnym uczestniczenia w tworzeniu i realizacji programu politycznego, to kosztem tego będzie nieosiągnięcie celów założonych w strategii;
15. uważa, że powodzenie strategii lizbońskiej zależy od zaangażowania politycznego podmiotów lokalnych i regionalnych w proces jej tworzenia i implementacji; ubolewa jednak, że władze lokalne i regionalne oraz Komitet Regionów nie zostały uwzględnione w nowym podejściu do zarządzania strategią lizbońską; nalega na uwzględnienie wymiaru lokalnego i regionalnego nie tylko w krajowych planach działania, lecz także podczas rozważania nowego podejścia do sposobu zarządzania; wzywa także Komisję Europejską do wzięcia pod uwagę wymiaru regionalnego w procesie kształtowania i implementacji strategii zarówno na szczeblu unijnym, jak i na szczeblu państw członkowskich;
16. z zadowoleniem przyjmuje koncepcję partnerstwa na rzecz rozwoju i zatrudnienia oraz leżące u jej podstaw główne założenia - działanie skoncentrowane, mobilizowanie poparcia dla zmian i upraszczanie sprawozdawczości. Przestrzega jednakże przed opieraniem lizbońskiego planu działania wyłącznie na działaniach na szczeblu państw członkowskich i szczeblu Wspólnoty oraz przed utratą z pola widzenia wyważonego podejścia do celów gospodarczych, rozwoju zrównoważonego oraz modernizacji i dalszego rozwoju europejskiego modelu społecznego; oprócz tego jest zdania, że nowy program społeczny powinien być integralną częścią społecznego filara strategii lizbońskiej.
Społeczeństwo oparte na wiedzy
17. z zadowoleniem przyjmuje zapowiedź Komisji Europejskiej odnośnie unijnego programu ramowego badań, rozwoju technicznego i prezentacji na lata 2007-2013 (RP7) oraz programu ramowego na rzecz konkurencyjności i innowacji, mających na celu wzmocnienie wysiłków w kierunku osiągnięcia społeczeństwa opartego na wiedzy. Komitet Regionów podkreśla konieczność uwzględnienia w RP7 rozdziału regionalnego w celu stymulowania inicjatyw regionalnych, wnoszących wkład w tworzenie Europejskiego Obszaru Badawczego. Podkreśla również konieczność zapewnienia odpowiednich mechanizmów umożliwiających wszystkim regionom czerpanie korzyści ze wzmożonych inwestycji w badania i innowacje poprzez interaktywne kształcenie;
18. podziela zdanie Komisji Europejskiej, że osiągnięcie celów UE w dziedzinie kształcenia ustawicznego ma zasadnicze znaczenie dla stworzenia w UE gospodarki opartej na wiedzy oraz podkreśla, że kształcenie ustawiczne należy postrzegać zarówno pod kątem konkurencyjności i rozwijania zdolności obywateli do uczestniczenia w życiu gospodarczym, jak i pod kątem rozwoju osobistego poprzez edukację i kształcenie zawodowe oraz zdolności do uczestniczenia w życiu społecznym i obywatelskim;
19. zamierza przyczyniać się aktywnie do kształtowania nowej inicjatywy i 2010, kontynuującej plan działania e-Europa, która będzie stymulować działania na rzecz utworzenia ogólnoeuropejskiego obszaru informacyjnego oraz innowację poprzez inwestowanie w badania, rozwój i wdrażanie technologii informacyjnych i komunikacyjnych (ICT). Podkreśla szczególnie potrzebę, aby wszystkie grupy społeczne czerpały korzyści z technologii, nie tylko jeśli chodzi o rozwój gospodarczy, ale także poprzez udział, przejrzystość oraz dostępność;
20. oczekuje na nowelizację przepisów regulujących sektor audiowizualny, a w szczególności dyrektywy "Telewizja bez granic". Branża audiowizualna to nie tylko gałąź kultury o wielkim znaczeniu - służy ona także rozwijaniu wartości europejskich, rozwojowi regionalnej i lokalnej tożsamości kulturowej oraz przyczynia się do prawidłowego funkcjonowania społeczeństwa demokratycznego;
Spójność terytorialna
21. ponownie daje wyraz swojemu przekonaniu, iż kryterium odniesienia dla programu prac Unii Europejskiej na rok 2005 musi pozostać wzmocnienie spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej w celu wspierania harmonijnego rozwoju całej Wspólnoty oraz zmniejszenia - powiększonych jeszcze przez ostatnie rozszerzenie - różnic między poziomami rozwoju różnych regionów, jak również zmniejszenia opóźnień najsłabiej rozwiniętych regionów;
22. zobowiązuje się udzielić poparcia realizacji tego priorytetu poprzez szeroką debatę na temat reformy polityki spójności, w trosce o większą koherentność między wspólnotowymi politykami sektorowymi silnie oddziałującymi na szczebel terytorialny a celem spójności;
23. przypomina o nierozerwalności więzi między skuteczną polityką regionalną na szczeblu europejskim a implementacją agendy lizbońskiej. Realizacja polityki regionalnej UE, która uwzględnia wszystkie regiony, będzie sprzyjała przyszłemu wzrostowi i konkurencyjności w każdym regionie Europy; konkurencyjność Unii zależy od konkurencyjności poszczególnych jej regionów;
24. wyraża troskę o przyszłość regionalnej pomocy publicznej, zwłaszcza związanej z polityką spójności, oraz podkreśla niebezpieczeństwo relatywizacji i zaniedbania celu konkurencyjności jedynie po to, by znaleźć minimalistyczny kompromis w negocjacjach nad perspektywami finansowymi; wnosi o wykluczenie wszelkich niespójności między celem spójności a regionalną pomocą publiczną udzielaną słabiej rozwiniętym regionom; wzywa Komisję Europejską, by zapewniła ramy zróżnicowania terytorialnego w zakresie uregulowań dotyczących pomocy państwa, żeby umożliwić celowe inwestycje publiczne w sytuacjach, gdy mogą one skorygować rzeczywiste dysfunkcje rynku w celu realizacji spójności terytorialnej;
25. podkreśla znaczenie solidarności dla powodzenia i pełnego zastosowania zasad pomocniczości i proporcjonalności. Aby przekazanie regionom zadań i kompetencji wspólnoty lub państwa było sprawiedliwe i efektywne, musi mu towarzyszyć transfer zasobów i umiejętności - solidarność "pionowa" między centrum a peryferiami, lecz także solidarność "pozioma" między regionami silniejszymi (bogatszymi, wydajniejszymi, zdolniejszymi) a słabszymi;
26. powtórnie wyraża przekonanie, że rozwój infrastruktury transportowej jest zasadniczą dźwignią w procesie integracji europejskiej, gdyż ułatwia wymianę - źródło wzrostu gospodarczego, tworzy Europę bliską obywatelowi i przyczynia się do jej spójności terytorialnej. Dokonanie ponownego zrównoważenia środków transportu jest niezbędnym warunkiem trwałego rozwoju sieci transeuropejskich; szczególny nacisk należy położyć na regulację sektorów morskiego, kolejowego i lotniczego;
Rozwój zrównoważony
27. wzywa Komisję do uznania roli władz lokalnych i regionalnych w procesie kształtowania siedmiu strategii tematycznych w ramach szóstego programu działań na rzecz środowiska oraz zachęca ją do zbadania zalet szerszego stosowania porozumień na rzecz środowiska miejskiego lub porozumień trójstronnych jako uzupełnienia istniejącego prawodawstwa, na wzór rozwiązań zastosowanych w przypadku strategii tematycznej na rzecz środowiska miejskiego;
28. z zadowoleniem odnotowuje wejście w życie protokołu z Kioto oraz wzywa samorządy terytorialne do pełnego poparcia dla osiągnięcia celów określonych w tym protokole;
29. popiera strategiczne podejście Komisji do rozwoju obszarów wiejskich i podkreśla, że należy jasno ustalić, jakie korzyści wnosi w tej dziedzinie strategia europejska oraz że to państwa członkowskie i samorządy terytorialne winny wspierać wprowadzanie w życie tej strategii w swej polityce wobec wsi i w polityce rozwoju obszarów wiejskich;
30. opowiada się za tym, by wniosek mający na celu wprowadzenie systemu solidarności i szybkiego reagowania sformułowany był w sposób kompleksowy, obejmujący wszystkie aspekty walki z klęskami żywiołowymi - w tym środki zapobiegawcze, służby ratunkowe i późniejszy monitoring - oraz by obejmował on metody służące integracji i koordynacji wysoko wyspecjalizowanych jednostek z rożnych państw członkowskich i regionów;
31. z zadowoleniem odnotowuje inicjatywy na rzecz rozwoju zrównoważonego i podkreśla w szczególności, że wspólnotowe działania i fundusze na rzecz poprawy stanu środowiska naturalnego powinny generować efekty dźwigni na szczeblu krajowym, regionalnym i lokalnym;
32. zachęca UE, by stała się rzecznikiem zrównoważonego modelu produkcji i dystrybucji produktów spożywczych, który będzie dbał o zasoby ekologiczne, zachowanie różnorodności gatunków oraz jakość produktów i metod produkcji;
33. wyraża zadowolenie z uznania przez Komisję Europejską konieczności zaproponowania horyzontalnego i całościowego podejścia do polityki morskiej Unii Europejskiej;
Obszar wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości
34. z zadowoleniem przyjmuje wyrażony przez Unię Europejską zamiar konsolidacji obszaru wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości, m.in. poprzez stosowanie metody wspólnotowej, i popiera wyznaczone przez Komisję Europejską strategiczne cele bezpieczeństwa obywateli;
35. popiera główne kierunki programu haskiego zmierzającego do umocnienia wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości w Unii Europejskiej; ubolewa, że w programie wdrażania wspomnianych polityk nie wymieniono zaangażowania samorządów lokalnych i regionalnych działających w UE oraz usilnie wzywa Komisję Europejską do uwzględniania tego potencjału instytucjonalnego, politycznego i operacyjnego w planach działania, które będzie opracowywać na przestrzeni nadchodzących miesięcy;
36. ponawia zalecenie dotyczące korzystania z funduszy strukturalnych w celu wspierania i rozwijania instrumentów koniecznych do budowy obszaru wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości oraz wzywa Komisję Europejską do wdrożenia wytycznych trzeciego raportu o spójności;
37. z zadowoleniem przyjmuje zwiększony nacisk położony na nasilenie walki z terroryzmem, podkreślając, że nie powinno to oznaczać w praktyce naruszania praw obywatelskich, oraz wzywa do włączenia władz lokalnych i regionalnych w planowane wzmacnianie struktur i potencjału w tej dziedzinie;
38. wzywa Komisję Europejską do uwzględnienia propozycji KR dotyczących nowego planu działania wspólnotowego na rzecz wspierania aktywnego obywatelstwa europejskiego;
Proces rozszerzania Unii Europejskiej
39. przypomina o swoim zaangażowaniu w proces rozszerzania UE, zwłaszcza w kontekście zapewnienia politycznego dialogu międzykulturowego pomiędzy przedstawicielami władz lokalnych i regionalnych państw przystępujących i kandydujących;
40. wzywa Komisję Europejską do aktywniejszego wspierania procesu demokratycznej decentralizacji w procesie rozszerzania UE i polityce przedakcesyjnej; zaleca nasilenie pomocy przedakcesyjnej w celu usprawnienia administracji na szczeblu lokalnym i regionalnym oraz zachęca do wymiany doświadczeń na szczeblu lokalnym w zakresie dobrych praktyk i uczestnictwa w programie gmin bliźniaczych;
41. uważa za wskazane lepsze wyeksponowanie udziału demokracji lokalnej i regionalnej w procesie umacniania demokracji w zachodnich Bałkanach, którego warunkiem koniecznym jest ochrona mniejszości etnicznych;
42. ubolewa nad faktem, iż w porozumieniu o stabilizacji i stowarzyszeniu zawartym między Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi a Republiką Chorwacji nie przewidziano ustanowienia wspólnego komitetu konsultacyjnego Chorwacja-Komitet Regionów oraz wzywa Komisję Europejską do możliwie jak najszybszego zaproponowania praktycznego rozwiązania;
Polityka sąsiedztwa
43. popiera zaangażowanie Komisji Europejskiej w politykę sąsiedztwa i w pełni podziela jej zdanie w sprawie znaczenia tej polityki dla zapewnienia bezpieczeństwa, stabilności i dobrobytu na kontynencie europejskim;
44. wzywa Komisję Europejską do uwzględnienia udziału współpracy transgranicznej i międzyregionalnej w projektowaniu zarówno nowych metod współpracy z krajami sąsiadującymi, jak również planów działania, a także dopomina się o dopuszczenie go do udziału w opracowywaniu, realizacji i ocenie tej polityki;
45. z okazji dziesiątej rocznicy deklaracji barcelońskiej zachęca konferencję EUROMED do przyznania samorządom szczebla lokalnego i regionalnego aktywniejszej roli w partnerstwie euro-śródziemnomorskim oraz przypomina o swej propozycji utworzenia organu reprezentującego zdecentralizowane organy terytorialne państw członkowskich i krajów partnerskich basenu Morza Śródziemnego;
46. podkreśla strategiczną rolę partnerstwa z Rosją oraz zasadność zbadania możliwości współpracy transgranicznej na szczeblu lokalnym i regionalnym z autonomicznym okręgiem kaliningradzkim;
47. uważa, że Unia Europejska powinna wspierać procesy demokratyczne zachodzące w niektórych sąsiednich państwach, jak ostatnio na Ukrainie i w Gruzji, oraz podkreśla rolę współpracy w dziedzinie gospodarki, administracji i kultury, w której mogą uczestniczyć samorządy lokalne i regionalne państw unijnych;
48. zobowiązuje Przewodniczącego do przedstawienia niniejszej rezolucji Komisji Europejskiej, Parlamentowi Europejskiemu, Radzie oraz prezydencji luksemburskiej i brytyjskiej.
Bruksela, 24 lutego 2005 r.
|
Przewodniczący |
|
Komitetu Regionów |
|
Peter STRAUB |
